_id
stringlengths 2
130
| text
stringlengths 26
6.38k
|
---|---|
Apollo_7 | अपोलो ७ ही १९६८ च्या ऑक्टोबर महिन्यात अमेरिकेने अंतराळात मानव पाठविणारी मोहीम होती . अमेरिकेच्या अपोलो कार्यक्रमामध्ये ही पहिलीच मोहीम होती ज्यात अंतराळात मानव पाठवण्यात आला होता . नोव्हेंबर 1966 मध्ये गेमिनी 12 च्या उड्डाणानंतर हे अमेरिकेचे पहिले अंतराळयान होते ज्यात अंतराळवीर होते . एएस - 204 हे मिशन अपोलो 1 या नावानेही ओळखले जाते . अपोलो कार्यक्रमाचे हे पहिले मानवनिर्मित उड्डाण होते . फेब्रुवारी 1967 मध्ये याचे प्रक्षेपण होणार होते , पण जानेवारी 1967 मध्ये चाचणी दरम्यान केबिनमध्ये आग लागल्याने याच्या कर्मचाऱ्यांचा मृत्यू झाला . या अपघाताचे कारण शोधून काढले जात असताना , अंतराळयान आणि सुरक्षा प्रक्रियेमध्ये सुधारणा केल्या गेल्या आणि सॅटर्न-५ रॉकेट आणि अपोलो लूनर मॉड्यूलची मानवरहित चाचणी उड्डाणे केली गेली . अपोलो ७ ने अपोलो १ च्या मिशनची पूर्तता केली. अपोलो कमांड/सर्व्हिस मॉड्यूल (सीएसएम) ची चाचणी पृथ्वीच्या कमी कक्षेत केली. अपोलो ७ च्या पथकाचे नेतृत्व वॉल्टर एम. शिर्रा यांनी केले होते . वरिष्ठ पायलट / नेव्हिगेटर डॉन एफ. आयझेल आणि पायलट / सिस्टीम इंजिनिअर आर. वॉल्टर कनिंघम यांच्यासह . चंद्रावर मानव पाठविलेल्या मोहिमेसाठी वापरल्या जाणाऱ्या अधिकृत क्रूच्या पदवींशी सुसंगत केले गेलेः आयझेल कमांड मॉड्यूल पायलट होते आणि कनिंगहॅम लूनर मॉड्यूल पायलट होते . अपोलोच्या सी मिशनमध्ये ११ दिवसांच्या पृथ्वी-कक्षीय चाचणी उड्डाणाचा समावेश होता . यामध्ये एका क्रूसोबत पुन्हा डिझाइन केलेला ब्लॉक २ सीएसएम चाचणी घेण्यात आला होता . पहिल्यांदाच सॅटर्न आयबी यानाने अंतराळात एक पथक पाठवले होते; अपोलो ७ हे अमेरिकेचे पहिले तीन-व्यक्तीचे अंतराळ मोहीम होते आणि अमेरिकेच्या अंतराळ यानातून थेट टीव्ही प्रसारण करणारे पहिले होते . ११ ऑक्टोबर १९६८ रोजी हे विमान केप केनेडी एअर फोर्स स्टेशन , फ्लोरिडा येथून प्रक्षेपित करण्यात आले होते . या मोहिमेमध्ये चालक दल आणि जमिनीवरील नियंत्रकांच्या तणावामुळे तांत्रिकदृष्ट्या यशस्वी ठरले असून , नासाला दोन महिन्यांनंतर अपोलो 8 चंद्राच्या कक्षेत पाठवण्याचा आत्मविश्वास मिळाला . या विमानाचे तीनही सदस्य अंतराळात गेले होते . कनिंघम आणि आयझेल या दोघांसाठी हे एकमेव अंतराळ प्रवास होते . 22 ऑक्टोबर 1968 रोजी हे विमान अटलांटिक महासागरात कोसळले . प्रक्षेपण संकुल 34 मधून हा एकमेव मानवरहित प्रक्षेपण तसेच संकुल मधून शेवटचा प्रक्षेपण होता . |
Anoxia | अनोक्सिया या शब्दाचा अर्थ ऑक्सिजन पातळीत एकूण घट , हायपॉक्सियाचा एक अत्यंत प्रकार किंवा कमी ऑक्सिजन . एनोक्सिया आणि हायपोक्सिया या शब्दांचा वापर विविध संदर्भांमध्ये केला जातो: एनोक्सिक पाणी , समुद्रातील पाणी , गोड्या पाण्यातील किंवा भूगर्भातील पाणी जे विसर्जित ऑक्सिजनचे कमी आहे एनोक्सिक घटना , जेव्हा पृथ्वीवरील महासागरांमध्ये पृष्ठभागाच्या पातळीखाली ऑक्सिजन पूर्णपणे कमी होते युक्सिनिक , हायड्रोजन सल्फाइडच्या उपस्थितीत एनोक्सिक परिस्थिती हायपोक्सिया (पर्यावरण) कमी ऑक्सिजनची परिस्थिती हायपोक्सिया (वैद्यकीय), जेव्हा शरीर किंवा शरीराचा एक भाग पुरेसा ऑक्सिजन पुरवठा करण्यापासून वंचित असतो सेरेब्रल एनोक्सिया , जेव्हा मेंदू पूर्णपणे ऑक्सिजनपासून वंचित असतो , सेरेब्रल हायपोक्सियाचा एक अत्यंत प्रकार |
Antarctic_Plate | अंटार्क्टिक प्लेट ही एक टेक्टॉनिक प्लेट आहे ज्यामध्ये अंटार्क्टिकाचा खंड आहे आणि आसपासच्या महासागराखाली बाहेर पसरत आहे . गोंडवानापासून (पॅन्जेया या महामहाद्वीपाचा दक्षिणेकडील भाग) विभक्त झाल्यानंतर , अंटार्क्टिक प्लेटने अंटार्क्टिकाच्या खंडाला दक्षिणेकडे त्याच्या सध्याच्या वेगळ्या स्थानावर हलविण्यास सुरुवात केली ज्यामुळे खंडाला खूपच थंड हवामान विकसित झाले . अंटार्क्टिक प्लेट जवळजवळ संपूर्णपणे मध्य-महासागराच्या कडा प्रणालीने मर्यादित आहे . या प्लेट्सच्या शेजारी नाझका प्लेट , दक्षिण अमेरिकन प्लेट , आफ्रिकन प्लेट , इंडो-ऑस्ट्रेलियन प्लेट , पॅसिफिक प्लेट आणि स्कॉशिया प्लेट आहेत . अंटार्क्टिक प्लेटचे क्षेत्रफळ सुमारे ६० , ९०० ,००० चौरस किलोमीटर आहे . पृथ्वीवरील ही पाचवी सर्वात मोठी प्लेट आहे . अंटार्क्टिक प्लेटची हालचाल अटलांटिक महासागराच्या दिशेने दरवर्षी किमान 1 सेंटीमीटर असते . |
Antarctic_sea_ice | अंटार्क्टिक समुद्राचा बर्फ हा दक्षिण महासागराचा समुद्र बर्फ आहे . हिवाळ्यात हे उत्तर दिशेला पसरते आणि उन्हाळ्यात जवळजवळ किनाऱ्यापर्यंत परत जाते . समुद्रातील बर्फ हे सामान्यतः काही मीटरपेक्षा कमी जाडीचे गोठलेले समुद्रातील पाणी असते . हिमनद्यांमुळे तयार झालेले , समुद्रात तरंगणारे आणि एक किलोमीटर जाडीचे हिमपात हे याच्या उलट आहेत . समुद्रातील बर्फ दोन प्रकारात विभागला जातो: जलद बर्फ , जो जमिनीशी जोडलेला असतो; आणि थंड बर्फ , जो जमिनीशी जोडलेला नसतो . दक्षिण महासागराचा समुद्र बर्फ आर्कटिक बर्फ सारखा पृष्ठभागावर नाही तर तळापासून वितळतो कारण तो बर्फाने झाकलेला असतो . त्यामुळे पिघळलेल्या तलावांचे प्रमाण कमी आहे . अंटार्क्टिकचा समुद्र बर्फ हा आर्क्टिकच्या तुलनेत लहान , पातळ , उष्ण , खारट आणि हलका असतो . त्याच्या दुर्गमतेमुळे , आर्क्टिक बर्फ म्हणून त्याचा अभ्यास केला जात नाही . |
Antarctandes | अंटार्क्टिक द्वीपकल्प (अँटार्टान्डेस) ही अंटार्क्टिक द्वीपकल्पातील पर्वतरांग आहे आणि अंटार्क्टिक खंडातील अँडिस पर्वतांचा विस्तार मानला जाऊ शकतो . या सिद्धांतानुसार कोलंबिया आणि व्हेनेझुएला यांच्या सीमेवर अँड्स पर्वत सुरू होतो , ते अटलांटिक महासागरात बुडतात , टिएरा डेल फ्युगोच्या पूर्वेला स्कॉशिया आर्क या पाण्याच्या पृष्ठभागाखाली असलेल्या पर्वतरांगाची निर्मिती होते आणि शॅग रॉक्स , दक्षिण जॉर्जिया आणि दक्षिण सँडविच बेटे , दक्षिण ऑर्कनी आणि दक्षिण शेटलँड बेटांमध्ये पुन्हा दिसतात , नंतर ते अंटार्क्टिक द्वीपकल्पात सुरू राहतात . चिली याला टेरा डी ओ हिगिन्स आणि अर्जेंटिना टेरा डी सॅन मार्टिन असे म्हणतात . एंटार्टँड्सचा सर्वात उंच पर्वत म्हणजे कॉमन माउंट (३६५७ मीटर) ज्याला इटरनिटी रेंज म्हणतात; माउंट होप (२८६० मीटर) देखील उंच आहे . अंटार्क्टिकच्या दक्षिण-पश्चिम भागात एल्सवर्थ पर्वतरांगा आहेत . हिमनद्यांनी व्यापलेली ही पर्वतरांगा आणि अंटार्क्टिकच्या पलीकडे असलेली पर्वतरांगा . यामध्ये डायमंड माउंटन नावाच्या भागातच नुनाटक माउंट चिरिग्वानो (३६६० मीटर) आहे . याच्या पलीकडे , अंटार्क्टिक पठार दक्षिण ध्रुवापर्यंत पसरलेला आहे . अंटार्क्टिकावर अर्जेंटिना (अँटार्क्टिक अंटार्क्टिका), चिली (चिलीयन अंटार्क्टिक प्रदेश) आणि ब्रिटन (ब्रिटिश अंटार्क्टिक प्रदेश) या देशांचा दावा आहे . परंतु अंटार्क्टिक करार प्रणालीच्या कलम 4 नुसार या सर्व दाव्यांचा निषेध केला आहे . |
Aquaculture | जलचर शेती , जलचर शेती म्हणूनही ओळखली जाते , ही मासे , क्रस्टेशियन्स , मोल्स्क , जलचर वनस्पती , शैवाल आणि इतर जलचर जीवनाची शेती आहे . जलचर शेतीमध्ये नियंत्रित परिस्थितीत गोड्या पाण्यातील आणि खारट पाण्याच्या प्रजातींचा समावेश आहे आणि व्यावसायिक मासेमारीशी तुलना केली जाऊ शकते , जी वन्य माशांची कापणी आहे . मत्स्यपालन म्हणजे सागरी वातावरणात आणि पाण्याच्या पृष्ठभागाखाली होणाऱ्या पाण्याखालील शेतीचा संदर्भ आहे . FAO च्या मते , जलचर ˇ ˇ कृषी म्हणजे नियमितपणे शेती करणे , आहार देणे , शिकार करणाऱ्या प्राण्यांपासून संरक्षण करणे इत्यादी उत्पादनाला चालना देण्यासाठी प्रजनन प्रक्रियेत काही प्रकारचे हस्तक्षेप करणे . . . मी शेतीमध्ये शेती केलेल्या शेतीच्या साठ्याची वैयक्तिक किंवा कॉर्पोरेट मालकी देखील असते . जागतिक जलचर उत्पादनाच्या अहवालानुसार , 2014 मध्ये मानव थेट वापरात असलेल्या मासे आणि शेंगदाणे यांच्या अर्ध्याहून अधिक उत्पादनाची पुरवठा केली गेली; तथापि , अहवाल दिलेल्या आकडेवारीच्या विश्वसनीयतेबद्दल प्रश्न आहेत . तसेच सध्याच्या जलचर उत्पादनामध्ये अनेक किलो वन्य माशांचा वापर केला जातो . त्यातून सामन सारख्या मासेभोजी माशांचे एक किलो उत्पादन मिळते . जलचर शेतीमध्ये मासेपालन , कोळंबी मासापालन , ऑयस्टरपालन , मत्स्यपालन , शैवालपालन (जसे की समुद्री शैवालपालन) आणि सजावटीच्या माशांची लागवड यांचा समावेश आहे . विशेष पद्धतींमध्ये एक्वापोनिक्स आणि एकात्मिक मल्टी-ट्रॉफिक एक्वाकल्चरचा समावेश आहे , ज्यात दोन्ही मत्स्यपालन आणि वनस्पतीपालन समाकलित करतात . |
Archipelago | द्वीपसमूह (इंग्लिशः archipelago) म्हणजे द्वीपसमूह किंवा द्वीपसमूह . द्वीपसमूह हा शब्द ग्रीक ρχι - arkhi - ( `` चीफ ) आणि πέλαγος - pélagos ( `` sea ) या शब्दांपासून इटालियन द्वीपसमूहातून आला आहे . इटालियन भाषेत , कदाचित प्राचीन परंपरेनुसार , द्वीपसमूह (मध्ययुगीन ग्रीक * ἀρχιπέλαγος आणि लॅटिन द्वीपसमूह) हे एजियन समुद्राचे योग्य नाव होते आणि नंतर , वापर एजेन बेटांचा संदर्भ घेण्यासाठी बदलला (कारण समुद्र त्याच्या मोठ्या संख्येने बेटांसाठी उल्लेखनीय आहे). आता हा शब्द कोणत्याही द्वीपसमूहाचा संदर्भ देण्यासाठी वापरला जातो किंवा कधीकधी समुद्रात विखुरलेल्या बेटांची संख्या कमी असते . |
Arctic_resources_race | आर्कटिक संसाधनांची शर्यत ही आर्कटिकमध्ये नव्याने उपलब्ध असलेल्या नैसर्गिक संसाधनांसाठी जागतिक संस्थांमधील स्पर्धेला संदर्भित करते . आर्कटिकमधील बर्फ विक्रमी वेगाने वितळत आहे आणि जागतिक हवामान बदलामुळे समुद्राच्या बर्फातील व्याप्ती कमी होत आहे , आर्कटिकचे पाणी अधिक जलमार्ग बनत आहे आणि आर्कटिकचे संसाधने - जसे की तेल आणि वायू , खनिजे , मासे तसेच पर्यटन आणि नवीन व्यापार मार्ग - अधिक प्रवेशयोग्य होत आहेत . युनायटेड नेशन्सच्या समुद्राच्या कायद्याच्या अधिवेशनानुसार , पाच देशांना त्यांच्या विशेष आर्थिक क्षेत्रामध्ये आर्क्टिकच्या नैसर्गिक संसाधनांचा वापर करण्याचा कायदेशीर अधिकार आहेः कॅनडा , रशिया , डेन्मार्क , नॉर्वे आणि युनायटेड स्टेट्स (अमेरिकेने अद्याप करारावर स्वाक्षरी केली नाही , परंतु तो करार आंतरराष्ट्रीय कायद्याचा मानला जातो आणि त्यानुसार पालन करतो). आर्क्टिक प्रदेश आणि त्याचे संसाधने अलीकडेच वादाच्या केंद्रस्थानी आहेत आणि या क्षेत्राचे व्यवस्थापन कसे करावे याबद्दल भिन्न मते असणा nations्या राष्ट्रांमध्ये संभाव्य संघर्ष निर्माण करतात , ज्यात परस्परविरोधी प्रादेशिक दावे देखील आहेत . या व्यतिरिक्त , आर्क्टिक प्रदेशात अंदाजे 400,000 मूळ रहिवासी आहेत . जर बर्फ सध्याच्या वेगाने वितळत राहिला तर या स्वदेशी लोकांना विस्थापित होण्याचा धोका आहे . बर्फाच्या कमी होण्यामुळे हवामान बदलाला हातभार लागेल . वितळणारा बर्फ मिथेन सोडतो , बर्फ सूर्यापासून येणाऱ्या किरणांना प्रतिबिंबित करतो आणि जर ते नाही तर महासागराला अधिक किरणे शोषून घेण्यास कारणीभूत ठरेल (अल्बेडो प्रभाव), पाण्याची उष्णता वाढल्याने महासागराचे अधिक अम्लकरण होईल आणि वितळणारा बर्फ समुद्राच्या पातळीत वाढ करेल . |
Arctic_ecology | आर्कटिक इकोलॉजी हा आर्कटिकमध्ये बायोटिक आणि अजैविक घटकांच्या संबंधांचा वैज्ञानिक अभ्यास आहे , आर्कटिक सर्कलच्या उत्तरेकडील प्रदेश (६६ ३३ ). अत्यंत थंडी , कमी पाऊस , मर्यादित वाढीचा काळ (५० ते ९० दिवस) आणि संपूर्ण हिवाळ्यात सूर्यप्रकाश नसणे यांमुळे हा एक तणावपूर्ण प्रदेश आहे . आर्कटिकमध्ये ताईगा (किंवा बोरियल वन) आणि टुंड्रा बायोम्स आहेत , जे उष्ण कटिबंधातही खूप उंच आहेत . आर्कटिक प्रदेशात संवेदनशील पर्यावरणाची व्यवस्था आहे , ज्यावर ग्लोबल वार्मिंगचा परिणाम होत आहे . आर्कटिकचे सर्वात जुने रहिवासी निएंडरथल होते . तेव्हापासून अनेक देशी लोक या भागात वास्तव्य करत आहेत , जे आजही सुरू आहे . १९०० च्या दशकाच्या सुरुवातीपासून , जेव्हा Vilhjalmur Stefansson ने कॅनडाच्या पहिल्या मोठ्या आर्कटिक मोहिमेचे नेतृत्व केले , तेव्हा आर्कटिक हे पर्यावरणीय संशोधनासाठी एक मौल्यवान क्षेत्र आहे . १९४६ मध्ये , आर्कटिक रिसर्च लॅबोरेटरीची स्थापना पॉईंट बॅरो , अलास्का येथे नेव्हल रिसर्च ऑफिसच्या करारांतर्गत करण्यात आली . यामुळे आर्कटिकच्या प्राण्यांच्या चक्रांची , पर्माफ्रॉस्टची आणि मूळ रहिवाशांची आर्कटिकच्या पर्यावरणाशी असलेली परस्परसंवादाची तपासणी करून आर्कटिकच्या संशोधनामध्ये रस निर्माण झाला . थंड युद्धाच्या काळात , आर्कटिक हे एक असे स्थान बनले जेथे अमेरिका , कॅनडा आणि सोव्हिएत युनियनने महत्त्वपूर्ण संशोधन केले जे अलिकडच्या वर्षांत हवामान बदलाच्या अभ्यासासाठी आवश्यक आहे . आर्कटिकमधील संशोधन हे हवामान बदलाच्या अभ्यासासाठी महत्वाचे आहे कारण हवामान बदलाचे परिणाम अधिक वेगाने आणि अधिक तीव्रतेने जगाच्या उच्च अक्षांशांमध्ये जाणवतील कारण उत्तर-पश्चिम कॅनडा आणि अलास्कासाठी सरासरीपेक्षा जास्त तापमान अपेक्षित आहे . मानवशास्त्रीय दृष्टिकोनातून , संशोधक अलास्काच्या इनुइट लोकांचा अभ्यास करतात कारण ते पर्यावरणीय आणि हवामानातील बदलशीलतेशी जुळवून घेण्यास अत्यंत सवय झाले आहेत . |
Andalusia | अंदलूशिया (अँडलूशिया) (-LSB- ˌændəˈluːsiə , _ - ziə , _ - ʒə -RSB- अंदलूसिया -LSB- andaluˈθi.a , - si.a -RSB-) हा दक्षिण स्पेनमधील एक स्वायत्त समुदाय आहे . देशातील स्वायत्त समुदायांमध्ये हे सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले आणि क्षेत्रफळानुसार दुसरे मोठे आहे . अँडलूशियन स्वायत्त समुदाय अधिकृतपणे ऐतिहासिक राष्ट्रीयत्व म्हणून मान्यताप्राप्त आहे या भागाचे आठ प्रांतांमध्ये विभाजन केले आहे: अल्मेरिया , काडिज , कोर्डोबा , ग्रॅनाडा , हुएलवा , जायन , मालागा आणि सेव्हिलिया . सेविलिया ही स्पेनची राजधानी आहे . 1713 च्या उट्रेक्ट कराराच्या अनुच्छेद X ची निष्ठापूर्वक पूर्तता न केल्यामुळे स्पेनने जिब्राल्टरवरील ब्रिटीश सार्वभौमत्व ओळखले नाही . त्यामुळे स्पेनच्या मते जिब्राल्टर कॅडिज प्रांताचा भाग आहे . अंदलूशिया हे दक्षिण-पश्चिम युरोपमधील इबेरियन द्वीपकल्पातील दक्षिण भागात आहे . हे क्षेत्र एक्स्ट्रेमादुरा आणि कॅस्टिला-ला मंचा या स्वायत्त समुदायांच्या दक्षिणेस आहे . अंदलुसिया हा एकमेव युरोपियन प्रदेश आहे ज्याला भूमध्य आणि अटलांटिक किनारपट्टी दोन्ही आहेत . जिब्राल्टरच्या सामुद्रधुनीच्या पूर्वेकडील टोकावर असलेल्या अंदलुसियाच्या काडिज प्रांताशी तीन चतुर्थांश मैल लांबीची जमीन सीमा सामायिक करणारा हा छोटासा ब्रिटिश प्रदेशाचा भाग आहे . अंदलुसियाची मुख्य पर्वतरांगा सिएरा मोरेना आणि बेटिक प्रणाली आहेत , ज्यात सबबेटिक आणि पेनिबेटिक पर्वत आहेत , ज्यांना इंट्राबेटिक बेसिनने वेगळे केले आहे . उत्तरात सिएरा मोरेना अंदलूशियाला एक्स्ट्रेमादुरा आणि कास्टिलाच्या मैदानापासून वेगळे करते . दक्षिणेस उपरोक्त अंदलुसियाचा भौगोलिक उपक्षेत्र मुख्यतः बाएटिक प्रणालीमध्ये आहे , तर लोअर अंदलुसिया ग्वाडलक्विव्हरच्या खोऱ्याच्या बाएटिक अवस्थेत आहे . अंदलूशिया हे नाव अरबी शब्द अल-अंडालुस मधून आलेले आहे . या प्रदेशाचा इतिहास आणि संस्कृती इबेरियन , फोनिशियन , कार्टाजेनियन , ग्रीक , रोमन , व्हॅन्डल , व्हिझिगोथ , बायझेंटाईन , ज्यू , रोमानी , मुस्लिम मॉर आणि कॅस्टिलियन आणि इतर ख्रिश्चन उत्तर इबेरियन देशांच्या लोकांकडून प्रभावित झाली आहे ज्यांनी या क्षेत्रावर पुन्हा विजय मिळवला आणि स्थायिक झाले. रीकॉन्किस्टाच्या नंतरच्या टप्प्यात आणि इटलीच्या नेपल्सशी तीव्र संबंध समाविष्ट आहेत . स्पेन आणि युरोपच्या इतर भागांच्या तुलनेत अंदलुसिया हा प्रामुख्याने कृषीप्रधान प्रदेश आहे . तथापि , विशेषतः उद्योग आणि सेवा क्षेत्रात , स्पेनमध्ये समुदायाची वाढ सरासरीपेक्षा जास्त आणि युरोझोनमधील अनेक समुदायांपेक्षा जास्त होती . या भागाची समृद्ध संस्कृती आणि सांस्कृतिक ओळख आहे . आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्पॅनिश संस्कृतीचे अनेक प्रकार हे पूर्णपणे अँडलुसियन आहेत . यामध्ये फ्लेमेंको , काही प्रमाणात बैल लढणे आणि हिस्पॅनो-मॉरीश वास्तू शैली यांचा समावेश आहे . अंदलुसियाचा अंतर्भाग हा युरोपातील सर्वात उष्ण भाग आहे . कोर्डोबा आणि सेव्हिलियासारख्या शहरांमध्ये उन्हाळ्यात सरासरी तापमान ३६ डिग्री सेल्सियस (९७ डिग्री फारेनहाइट) पेक्षा जास्त असते . रात्री उशिरा तापमान कधीकधी 35 डिग्री सेल्सियस (95 डिग्री फारेनहाइट) पर्यंत मध्यरात्रीपर्यंत राहू शकते , दिवसा 40 डिग्री सेल्सियस (104 डिग्री फारेनहाइट) पेक्षा जास्त तापमान सामान्य आहे . तसेच स्पेन आणि युरोपातील सर्वात जास्त सरासरी वार्षिक तापमान (१९.२ डिग्री सेल्सियस) सेविलियातील आहे . त्यानंतर अल्मेरिया (१९.१ डिग्री सेल्सियस) आहे . |
Arctic_policy_of_Norway | नॉर्वेची आर्कटिक धोरणे म्हणजे नॉर्वेचे इतर आर्कटिक देशांशी असलेले परराष्ट्र संबंध आणि आर्कटिक देशाच्या भौगोलिक सीमांच्या आत किंवा आर्कटिक किंवा त्याच्या लोकांशी संबंधित विषयांवर नॉर्वेच्या सरकारचे धोरण . नॉर्वे हा स्वतः एक आर्कटिक देश असल्याने नॉर्वेच्या आर्कटिक धोरणामध्ये नॉर्वेच्या आर्कटिक क्षेत्राशी संबंधित देशांतर्गत धोरणांचा समावेश आहे . नॉर्वेमध्ये , आर्कटिकसह उच्च उत्तर भागातील विकास हा सरकारच्या परराष्ट्र धोरणाचा सर्वोच्च प्राधान्यक्रम आहे . नॉर्वे सरकारची हाय नॉर्थ ही रणनीती 1 डिसेंबर 2006 रोजी जाहीर करण्यात आली . 12 मार्च 2009 रोजी नॉर्वेने न्यू बिल्डिंग ब्लॉक्स इन द नॉर्थ हा अहवाल प्रसिद्ध केला . या अहवालात सात प्राधान्य क्षेत्रे निश्चित केली गेली आहेत: 1) हवामान आणि पर्यावरण; 2) उत्तर पाण्यात नियंत्रण-आणीबाणी-समुद्र सुरक्षा; 3) सागरी पेट्रोलियम आणि नवीकरणीय सागरी संसाधनांचा शाश्वत विकास; 4) किनारपट्टीवरील व्यवसायाचा विकास; २०११ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात , उत्तर भागातील उपक्रमांसाठी एकूण १.२ अब्ज नॉर्वेजियन क्रोनची तरतूद करण्यात आली होती , त्यातील एक मोठा भाग संशोधनासाठी देण्यात आला होता . नॉर्वे सरकार लवकरच आपल्या धोरणाची अद्ययावत आवृत्ती (उत्तर दिशेने) सादर करणार आहे . |
Arch_Coal | आर्च कोल ही एक अमेरिकन कोळसा खाण आणि प्रक्रिया कंपनी आहे . कंपनी अमेरिकेत कमी सल्फर असलेल्या बिटुमिनस आणि सब-बिटुमिनस कोळशाचे खाण , प्रक्रिया आणि विक्री करते . आर्च कोल हा अमेरिकेतील कोळशाचा दुसरा सर्वात मोठा पुरवठादार आहे . कंपनी देशांतर्गत बाजारपेठेतील १५ टक्के वाटा पुरवते . याला प्रामुख्याने वीज निर्मात्यांकडून मागणी येत आहे . आर्च कोल 32 सक्रिय खाणी चालवते आणि मध्य अपालाची , पावडर नदीचे खोरे , इलिनॉय खोरे आणि पश्चिम बिटुमिनस भागात स्थित सुमारे 5.5 अब्ज टन कोळसाचे सिद्ध आणि संभाव्य साठा नियंत्रित करते . या कंपनीचे कोलोरॅडो , इलिनोइस , केंटकी , युटा , व्हर्जिनिया , वेस्ट व्हर्जिनिया आणि वायमिंग या राज्यांमध्ये खाणी आहेत . कंपनी आपल्या कोळशाचा एक मोठा भाग वीज निर्मात्यांना , स्टील उत्पादकांना आणि औद्योगिक सुविधांना विकते . |
Arctic_policy_of_Canada | कॅनडाच्या आर्कटिक धोरणामध्ये आर्कटिक क्षेत्राच्या संदर्भात कॅनडाचे परराष्ट्र धोरण आणि आर्कटिक प्रदेशातील देशांतर्गत धोरण या दोन्ही गोष्टींचा समावेश आहे . यामध्ये प्रांतांना अधिकार देणे समाविष्ट आहे . कॅनडाच्या आर्कटिक धोरणामध्ये या प्रादेशिक सरकारांच्या योजना आणि तरतुदींचा समावेश आहे . यामध्ये सार्वभौमत्वाचा वापर , सामाजिक आणि आर्थिक विकास , पर्यावरणाचे संरक्षण , आणि शासन व्यवस्था सुधारणे आणि विकसीत करणे यांचा समावेश आहे . कॅनडा , इतर सात आर्कटिक देशांसह , आर्कटिक परिषदेचा सदस्य आहे . 23 ऑगस्ट 2012 रोजी पंतप्रधान स्टीफन हार्पर यांनी घोषणा केली की नुनवूट खासदार लिओना अग्लुककाक आर्कटिक परिषदेच्या अध्यक्षपदी कार्यरत होतील जेव्हा कॅनडाने मे 2013 मध्ये स्वीडनकडून अध्यक्षपद स्वीकारले . उत्तर अमेरिकेच्या वरच्या भागातल्या मुख्य भूभागासह कॅनडा संबंधित महाद्वीपीय शेल्फ आणि आर्कटिक द्वीपसमूहावर सार्वभौमत्वाचा दावा करतो . कॅनडाच्या अंतर्गत जलक्षेत्रात द्वीपसमूहाच्या बेटातील जलक्षेत्रात हे पाणी आहे . अमेरिकेने हे आंतरराष्ट्रीय जलक्षेत्र मानले आहे . कॅनडामध्ये इतर कोणत्याही देशापेक्षा अधिक आर्कटिक जमीन आहे . या भूभागाचा समावेश नॉर्थवेस्ट टेरिटरीज , नुनावुट आणि युकोन या प्रशासकीय प्रदेशांमध्ये आहे . २०११ मध्ये , अंदाजे १०७ , २६५ कॅनडियन आर्क्टिकमध्ये राहतात . |
Arctic_Archipelago_Marine_Ecozone_(CEC) | आर्क्टिक द्वीपसमूह सागरी पर्यावरण क्षेत्र , पर्यावरण सहकार्य आयोगाने (सीईसी) परिभाषित केल्याप्रमाणे , कॅनेडियन आर्क्टिकमधील एक सागरी पर्यावरण क्षेत्र आहे , ज्यामध्ये हडसन बे , जेम्स बे , कॅनेडियन आर्क्टिक द्वीपसमूहातील बेटांचे अंतर्गत पाणी आणि काही किनारे आणि उत्तर ओंटारियो आणि पश्चिम क्युबेकच्या किनारे समाविष्ट आहेत . पूर्व दिशेला जाणारा मार्ग शोधण्यासाठी युरोपीय लोकांनी या पाण्याचे प्रारंभिक अन्वेषण केले . आता याला उत्तर-पश्चिम मार्ग असे म्हणतात . आर्क्टिक कॉर्डिलेरा , उत्तर आर्क्टिक , दक्षिण आर्क्टिक , हडसन प्लेन्स , ताईगा शील्ड , ताईगा प्लेन्स आणि ताईगा कॉर्डिलेरा या जमिनीच्या इकोझोनशी तसेच आर्क्टिक बेसिन मरीन आणि नॉर्थवेस्ट अटलांटिक मरीनच्या सागरी इकोझोनशी हे अतूटपणे जोडलेले आहे . |
Apartment | अपार्टमेंट (अमेरिकन इंग्रजी), फ्लॅट (ब्रिटिश इंग्रजी) किंवा युनिट (ऑस्ट्रेलियन इंग्रजी) हे एक स्वतंत्र गृहनिर्माण युनिट (एक प्रकारचे निवासी रिअल इस्टेट) आहे जे इमारतीच्या केवळ एका भागावर व्यापलेले आहे , सामान्यतः एका स्तरावर पायऱ्याशिवाय . अशा इमारतीला अपार्टमेंट इमारत , अपार्टमेंट कॉम्प्लेक्स , फ्लॅट कॉम्प्लेक्स , फ्लॅट ब्लॉक , टॉवर ब्लॉक , हाय-टॉवर किंवा कधीकधी हवेली ब्लॉक (ब्रिटिश इंग्रजीमध्ये) म्हटले जाऊ शकते , विशेषतः जर त्यात भाड्याने घेण्यासाठी अनेक अपार्टमेंट्स असतील . स्कॉटलंडमध्ये , त्याला फ्लॅट ब्लॉक किंवा , जर ती पारंपारिक वाळूच्या दगडाची इमारत असेल तर , एक टोल , ज्याला इतरत्र एक अपमानास्पद अर्थ आहे . अपार्टमेंट्स मालकाच्या मालकीचे असू शकतात, भाडेपट्टीने किंवा भाडेकरूंकडून भाड्याने घेतले जाऊ शकतात (दुन्ही प्रकारचे गृहनिर्माण). |
Aqua_(satellite) | एक्वा (ईओएस पीएम -१) हा पृथ्वीभोवती फिरणारा नासाचा बहुराष्ट्रीय वैज्ञानिक संशोधन उपग्रह आहे , जो पाण्याचे पर्जन्य , वाफ आणि चक्राचा अभ्यास करतो . पृथ्वी निरीक्षण प्रणाली (ईओएस) चा हा दुसरा प्रमुख घटक आहे . त्याआधी टेरा (१९९९ मध्ये सुरू झालेला) आणि त्यानंतर ऑरा (२००४ मध्ये सुरू झालेला). ४ मे २००२ रोजी वाॅन्डेनबर्ग एअर फोर्स बेसवरून डेल्टा - २ रॉकेटने हा उपग्रह प्रक्षेपित करण्यात आला होता . एक्वा सूर्याशी समकालिक कक्षेत आहे . ऑरा , कॅलिप्सो , क्लाउडसॅट , ओसीओ -२ , फ्रेंच पॅरासोल आणि जपानी जीकॉम डब्ल्यू १ या उपग्रहांच्या ट्रेन नावाच्या उपग्रहाच्या गटात हा दुसरा उपग्रह आहे . |
Arctic_realm | डब्ल्यूडब्ल्यूएफ आणि नेचर कंजर्वेन्सीने नियुक्त केलेल्या 12 सागरी क्षेत्रांपैकी आर्क्टिक क्षेत्र हे एक आहे . यामध्ये आर्कटिक महासागराचे किनारपट्टीचे क्षेत्र आणि खंडाचे शेल्फ आणि आर्कटिक द्वीपसमूह , हडसन बे आणि उत्तर कॅनडाच्या लॅब्राडोर समुद्र , ग्रीनलँडच्या आसपासचे समुद्र , आइसलँडचे उत्तर आणि पूर्व किनारे आणि पूर्व बेरिंग समुद्र यासह जवळपासचे समुद्र समाविष्ट आहेत . आर्कटिक क्षेत्र अटलांटिक बेसिनमध्ये उत्तर अटलांटिक क्षेत्रामध्ये आणि प्रशांत बेसिनमध्ये उत्तर प्रशांत क्षेत्रामध्ये बदलते . |
Arctic_oscillation | आर्कटिक दोलन (एओ) किंवा नॉर्दर्न एनुलर मोड / नॉर्दर्न हेमिस्फियर एनुलर मोड (एनएएम) हा 20 एन अक्षांशच्या उत्तरेकडील नॉन-सीझनल समुद्रसपाटीच्या दाबाच्या चढ-उतारांच्या प्रमुख नमुन्याचा एक निर्देशांक आहे (जे विशिष्ट कालावधीत बदलते) आणि हे आर्कटिकमध्ये एका चिन्हाच्या दाबाच्या विसंगतींनी दर्शविले जाते आणि 37 - 45 एनच्या आसपासच्या विसंगतीच्या विसंगतींनी दर्शविले जाते. हवामानशास्त्रज्ञांच्या मते , ए. ओ. हवामानविषयक घटनांशी संबंधित आहे आणि त्यामुळे ते हजारो मैल दूर असलेल्या ठिकाणी हवामानविषयक घटनांचा अंदाज लावू शकतात . युरोप आणि उत्तर अमेरिकेतील प्रमुख लोकसंख्या केंद्रांसह . नासाचे हवामानशास्त्रज्ञ डॉ. जेम्स ई. हॅन्सन यांनी आर्कटिकपासून दूर असलेल्या ठिकाणी एओ हवामानावर कसा परिणाम करते याचे स्पष्टीकरण दिले आहे: `` आर्कटिक हवा मध्यम अक्षांशांमध्ये किती प्रमाणात प्रवेश करते हे एओ निर्देशांकाशी संबंधित आहे , जे पृष्ठभागावरील वातावरणीय दाबाच्या नमुन्यांद्वारे परिभाषित केले जाते . जेव्हा एओ इंडेक्स सकारात्मक असतो , तेव्हा ध्रुवीय भागात पृष्ठभागाचा दाब कमी असतो . यामुळे मध्य अक्षांशातील जेट प्रवाह पश्चिम ते पूर्व असे जोरदार आणि सातत्याने वाहतो , त्यामुळे थंड आर्क्टिक हवा ध्रुवीय प्रदेशात बंद राहते . जेव्हा एओ इंडेक्स नकारात्मक असतो , तेव्हा ध्रुवीय भागात उच्च दाब असतो , कमी झोनल वारे असतात आणि थंड ध्रुवीय हवेची मध्यम अक्षांशांमध्ये जास्त हालचाल असते . ध्रुवीय आणि समशीतोष्ण अक्षांशांमध्ये समुद्राच्या पातळीवरील दाबांमधील हे झोनल सममितीय झेप प्रथम एडवर्ड लॉरेन्झ यांनी ओळखले आणि 1998 मध्ये डेव्हिड डब्ल्यू. जे. यांनी त्याचे नाव दिले. थॉम्पसन आणि जॉन मायकल वालेस . उत्तर अटलांटिक दोलन (NAO) हे AO चे जवळचे नातेवाईक आहे आणि एक किंवा इतर मूलभूतपणे वातावरणाच्या प्रेरक शक्तीचे अधिक प्रतिनिधी आहेत की नाही याबद्दल तर्क आहेत; Ambaum et al. एनएओ अधिक भौतिकदृष्ट्या अर्थपूर्ण मार्गाने ओळखला जाऊ शकतो असा तर्क करतात . गेल्या शतकात आर्क्टिक ओस्सिलेशनचे सकारात्मक आणि नकारात्मक टप्पे होते . १९७० च्या दशकापासून ६० दिवसांच्या सरासरीच्या आधारे सरासरीचा आकडा घेताना हा उतार अधिक सकारात्मक टप्प्याकडे वळला आहे , जरी गेल्या दशकात तो अधिक तटस्थ स्थितीकडे वळला आहे . दररोज , मासिक , हंगामी आणि वार्षिक कालावधीत हा उतार-चढाव अजूनही नकारात्मक आणि सकारात्मक मूल्यांमधील स्थगितीनुसार बदलत असतो . परंतु , या स्थगितीनुसार बदलत असतानाही , हवामानशास्त्रज्ञांनी अलीकडच्या काळात कमीतकमी अल्पकालीन अंदाजानुसार उच्च पातळीवर अंदाज वर्तविण्याची क्षमता प्राप्त केली आहे . (खरे पाहणी आणि सात दिवसांच्या सरासरी जीएफएस संच ओओ अंदाज यांच्यातील संबंध अंदाजे ०.९ आहे , जो या आकडेवारीसाठी उच्च अंतरावर आहे . नॅशनल स्नो अँड आईस डेटा सेंटरमध्ये एओच्या परिणामांचे सविस्तर वर्णन केले आहे: ∀∀ सकारात्मक टप्प्यात , मध्यम अक्षांशांवर उच्च दाब महासागराच्या वादळांना उत्तरेकडे नेतो आणि परिसंचरण पद्धतीतील बदलांमुळे अलास्का , स्कॉटलंड आणि स्कॅन्डिनेव्हियामध्ये अधिक पावसाळा येतो , तसेच पश्चिम युनायटेड स्टेट्स आणि भूमध्यसागरामध्ये कोरडे हवामान येते . या सकारात्मक अवस्थेत थंड हवामान उत्तर अमेरिकेच्या मध्यभागी इतकी पसरत नाही . यामुळे रॉकई पर्वतांच्या पूर्वेकडील अमेरिकेतील बहुतेक भाग सामान्यपेक्षा उष्ण राहतात , परंतु ग्रीनलँड आणि न्यूफाउंडलँडला नेहमीपेक्षा थंड ठेवतात . नकारात्मक अवस्थेतील हवामानाची स्थिती साधारणपणे सकारात्मक अवस्थेतील हवामानाच्या स्थितीच्या विरूद्ध असते . हवामानशास्त्रज्ञ आता नियमितपणे आर्क्टिक ओस्सिलेशनचा उल्लेख करतात हवामानाच्या तीव्रतेसाठी त्यांच्या अधिकृत सार्वजनिक स्पष्टीकरणांमध्ये . नॅशनल ओशनिक अँड अॅटमॉस्फेरिक अॅडमिनिस्ट्रेशनच्या नॅशनल क्लायमेट डेटा सेंटरचे खालील विधान: स्टेट ऑफ द क्लायमेट डिसेंबर २०१० ज्यामध्ये नकारात्मक आर्कटिक ऑस्सिलेशन हा शब्द चार वेळा वापरला आहे , तो या वाढत्या प्रवृत्तीचे प्रतिनिधित्व करतो: डिसेंबरच्या पहिल्या तीन आठवड्यात थंड आर्कटिक हवा पश्चिम युरोपला पकडली . दोन मोठ्या हिमवादळांमुळे , बर्फाच्या थंडीत आणि थंडीत या भागात मोठ्या प्रमाणात विनाश झाला . हिवाळ्यातील कडक हवामानाचे कारण नकारात्मक आर्क्टिक ओस्सिलेशन असे मानले जाते . जे उत्तर गोलार्धातील हवामानावर परिणाम करणारे हवामान आहे . ग्रीनलँडजवळील उच्च दाबाची एक अतिशय सक्तीची , मजबूत कडा , किंवा अवरोध प्रणाली , थंड आर्क्टिक हवेला दक्षिणेकडे युरोपमध्ये सरकण्यास परवानगी दिली . आर्कटिक अस्थिरतेमुळे प्रभावित होणारा युरोप हा उत्तर गोलार्धातील एकमेव प्रदेश नव्हता . 10 ते 13 डिसेंबर दरम्यान अमेरिकेच्या मध्यपश्चिम भागात बर्फवृष्टी आणि थंड हवामानाचा मोठा परिणाम झाला . या चक्रावणाच्या नकारात्मक टप्प्यातील परिणामांचे आणखी एक स्पष्ट उदाहरण फेब्रुवारी 2010 मध्ये दिसून आले . त्या महिन्यात , आर्कटिक ओस्सिलेशनने १९५० नंतरच्या संपूर्ण काळात (अचूक रेकॉर्डिंग कालावधी) सर्वात नकारात्मक मासिक सरासरी मूल्य , - ४.२६६ , गाठले . त्या महिन्यात अमेरिकेच्या मध्य अटलांटिक भागात तीन वेगवेगळ्या हिमवादळांनी इतिहास घडवला . पहिल्या वादळाने बाल्टिमोर , मेरीलँड येथे २५ फेब्रुवारीला ५-६ फेब्रुवारीला आणि त्यानंतर दुसऱ्या वादळाने १९.५ फेब्रुवारीला ९-१० फेब्रुवारीला . न्यूयॉर्क शहरात २५-२६ फेब्रुवारीला २०.९ च्या वेगळ्या वादळाची नोंद झाली . या प्रकारचे हिमवादळ क्रियाकलाप हे अपवादात्मक आणि अत्यंत आहे जसे की नकारात्मक AO मूल्य स्वतः . त्याचप्रमाणे , जानेवारीमध्ये एओसाठी सर्वात मोठा नकारात्मक मूल्य 1950 पासून - 3.767 होते , जे न्यूयॉर्क शहर , वॉशिंग्टन , डी. सी. , बाल्टिमोर आणि इतर अनेक मध्य-अटलांटिक स्थानांमध्ये त्या कालावधीत सर्वात थंड सरासरी जानेवारी तापमान होते . आणि जरी जानेवारी एओ केवळ नकारात्मक होता . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . तथापि , आर्क्टिक ओस्किलेशनच्या तीव्र नकारात्मकतेचा आणि हिवाळ्यातील अतिशीत आणि बर्फाचा संबंध या नकारात्मक एओएसमुळे असुरक्षित असलेल्या क्षेत्रांमध्ये अतिशयोक्ती केली जाऊ नये . हे एक-एक समतुल्यता नाही . अतिउष्ण कटिबंधातील अस्थिरतेचा अर्थ असा नाही की अतिउष्ण हवामान होईल . उदाहरणार्थ , १९५० पासून , न्यू यॉर्कमध्ये १० सर्वात थंड जानेवारीपैकी आठ जानेवारीमध्ये १० सर्वात कमी जानेवारी एओ मूल्यांशी जुळत नाहीत . आणि १९५० नंतरचा चौथा सर्वात उष्ण जानेवारी हा त्या १० सर्वात नकारात्मक एओएसपैकी एकाशी जुळला . त्यामुळे , अनेक हवामानशास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की आर्क्टिक ओस्सिलेशनमुळे काही ठिकाणी घडणाऱ्या हवामानातील घटनांच्या संभाव्यतेवर परिणाम होतो , परंतु एखाद्या घटनेची वाढलेली शक्यता ही खात्री देत नाही , किंवा कमी होण्याची शक्यता देखील त्याला वगळत नाही . याव्यतिरिक्त , एओ निर्देशांकाची अचूक किंमत केवळ अपूर्णपणे हवामानाच्या तीव्रतेशी संबंधित आहे . |
Arctic_Circle_(organization) | आर्क्टिक सर्कल ही एक नफा न देणारी संस्था आहे . या संस्थेची स्थापना 15 एप्रिल 2013 रोजी वॉशिंग्टन येथे नॅशनल प्रेस क्लबमध्ये आयसलँडचे अध्यक्ष ओलाफुर रग्नर ग्रिम्ससन यांनी केली . या संस्थेचे उद्दिष्ट आहे , राजकीय आणि व्यावसायिक नेते , पर्यावरण तज्ञ , शास्त्रज्ञ , स्थानिक प्रतिनिधी आणि इतर आंतरराष्ट्रीय भागधारक यांच्यात संवाद साधणे , हवामान बदल आणि समुद्राच्या बर्फ वितळण्यामुळे आर्कटिकला भेडसावणाऱ्या समस्यांवर लक्ष देणे . या संस्थेचे नेतृत्व ओलाफुर यांनी केले आहे , जो या संस्थेच्या मानद मंडळाचा अध्यक्ष आहे . तसेच अलास्का डिस्पॅचचे प्रकाशक आणि आर्कटिक इम्पेरेटिव्ह समिटचे संस्थापक एलिस रोगॉफ यांनी सल्लागार मंडळाचे अध्यक्षपद भूषवले आहे . |
Arctic_dipole_anomaly | आर्कटिक द्विध्रुवीय अपवाद हा एक दाब आहे जो उत्तर अमेरिकेच्या आर्कटिक क्षेत्रावर उच्च दाब आणि युरेशिया क्षेत्रावर कमी दाब दर्शवितो . या नमुन्यामुळे कधीकधी आर्कटिक दोलन आणि उत्तर अटलांटिक दोलन बदलते . 2000 च्या दशकात पहिल्यांदा हा दिसून आला होता आणि हा कदाचित अलीकडील हवामान बदलाशी संबंधित आहे . आर्कटिक द्विध्रुवामुळे आर्कटिक महासागरात दक्षिणेकडील वारा अधिक प्रमाणात वाहतो . परिणामी बर्फ अधिक प्रमाणात वितळतो . २००७ च्या उन्हाळ्यात झालेल्या घटनेमुळे सप्टेंबरमध्ये समुद्रात बर्फवृष्टीची नोंद कमी झाली . आर्कटिक द्विध्रुवाचा संबंध आर्कटिक परिसंचरणातील बदलाशी आहे ज्यामुळे उत्तर युरोपमध्ये हिवाळा कोरडा होतो , परंतु दक्षिण युरोपमध्ये हिवाळा जास्त दमट होतो आणि पूर्व आशिया , युरोप आणि उत्तर अमेरिकेच्या पूर्व भागात हिवाळा थंड होतो . |
Arctic_methane_emissions | यामुळे सकारात्मक प्रतिक्रिया निर्माण होते कारण मिथेन हा एक शक्तिशाली हरितगृह वायू आहे . आर्क्टिक प्रदेश हा ग्रीन हाऊस गॅस मिथेनचा एक नैसर्गिक स्त्रोत आहे . ग्लोबल वार्मिंगमुळे हे वेगाने बाहेर पडत आहे . हे विद्यमान साठ्यातील मिथेनचे उत्सर्जन आणि सडलेल्या बायोमासमध्ये मिथेन उत्पत्तीमुळे होते . आर्कटिकमध्ये मोठ्या प्रमाणात मिथेन नैसर्गिक वायूच्या साठ्यामध्ये , पर्माफ्रॉस्टमध्ये आणि पाण्याच्या पृष्ठभागाखाली क्लॅथ्रेट्स म्हणून साठवले जाते . तापमानवाढ झाल्यावर पर्माफ्रॉस्ट आणि क्लॅथ्रेट्स खराब होतात , त्यामुळे ग्लोबल वार्मिंगमुळे या स्त्रोतांकडून मोठ्या प्रमाणात मिथेन सोडले जाऊ शकते . मिथेनचे इतर स्रोत म्हणजे पाणबुडीतील तालिक , नदी वाहतुकीतील वाहतूक , बर्फातील जटिल माघार , पाणबुडीतील पर्माफ्रॉस्ट आणि विघटनशील गॅस हायड्रेट ठेवी . अंटार्क्टिकाच्या वातावरणापेक्षा आर्क्टिकच्या वातावरणाची सांद्रता ८ ते १० टक्के जास्त आहे . थंड हिमनदीच्या काळात हा उतार कमी होऊन जवळजवळ नगण्य पातळीवर येतो . या विषमतांचे मुख्य स्रोत म्हणजे जमिनीवरील पर्यावरणाची प्रणाली मानली जाते , जरी असे सुचवले गेले आहे की आर्कटिक महासागराची भूमिका लक्षणीय प्रमाणात कमी लेखली गेली आहे . जमिनीचे तापमान आणि आर्द्रता पातळी हे टंड्रा वातावरणात जमिनीतील मिथेन प्रवाहामध्ये महत्त्वपूर्ण घटक असल्याचे आढळून आले आहे . आर्कटिक मिथेन रिलीझ हा आर्कटिकच्या पर्माफ्रॉस्ट भागातील समुद्र आणि जमिनीतून मिथेन सोडणे आहे . दीर्घकालीन नैसर्गिक प्रक्रिया असूनही , जागतिक तापमानवाढाने ती अधिकच तीव्र झाली आहे . |
Arctic_Alaska | आर्कटिक अलास्का किंवा फार नॉर्थ अलास्का हा अमेरिकेच्या अलास्का राज्याचा एक प्रदेश आहे . हा सामान्यतः आर्कटिक महासागराच्या उत्तर भागात किंवा त्याजवळील भाग आहे . यामध्ये नॉर्थ स्लोप बोरो , नॉर्थवेस्ट आर्कटिक बोरो , नोम जनगणना क्षेत्र समाविष्ट आहे , आणि काहीवेळा युकोन-कोयुकुक जनगणना क्षेत्राच्या काही भागांचा समावेश केला जातो . या भागातल्या काही प्रमुख शहरांमध्ये प्रूडो बे , बॅरो , कोट्झेबु , नोम आणि गॅलेना यांचा समावेश आहे . यापैकी बहुतांश गावांना महामार्ग नाहीत आणि ते केवळ विमानाने किंवा स्नोमोबाईलने चांगल्या हवामानात पोहोचता येतात . मूळतः अलास्काच्या मूळ रहिवाशांच्या विविध गटांनी शिकार , व्हेल किंवा साल्मन मासेमारीवर आधारित जीवन जगले , आर्क्टिक अलास्कामधील आधुनिक वसाहत प्रथम सोन्याच्या शोधामुळे आणि नंतर पेट्रोलियम उत्खननामुळे चालविली गेली . या परिसंस्थेत प्रामुख्याने डोंगररांगा आणि किनारपट्टीच्या मैदानांना व्यापणारी टुंड्रा आहे . या भागात अस्वल , लांडगे , मेंढरे , बैल , रेनडिअर आणि पक्ष्यांच्या अनेक प्रजाती राहतात . आर्कटिक अलास्का हे आर्कटिक नॅशनल वाइल्डलाइफ रिफ्यूज , आर्कटिक नॅशनल पार्क आणि प्रिझर्व्हचे गेट्स आणि नॅशनल पेट्रोलियम रिझर्व्ह-अलास्काचे स्थान आहे . आर्कटिकमध्ये उन्हाळ्यात मध्यरात्रीचा सूर्य आणि हिवाळ्यात ध्रुवीय रात्रीचा अनुभव येतो . |
Arktika_2007 | आर्कटिक २००७ (रशियन पोलारिया एक्स्पडिशन आर्कटिक २००७ ) ही २००७ ची मोहीम होती , ज्यामध्ये रशियाने २००१ च्या रशियन प्रादेशिक दाव्याशी संबंधित संशोधनाचा भाग म्हणून उत्तर ध्रुवावर समुद्राच्या तळाशी प्रथमच मानवनिर्मित उतरणी केली . आर्कटिकमधील अनेक प्रादेशिक दाव्यांपैकी एक , आंशिकपणे आर्कटिक संकुचित झाल्यामुळे शक्य झाले . रशियन ध्वज असलेली टायटॅनियम ट्यूब सोडण्याबरोबरच , पाणबुड्यांनी आर्क्टिक वनस्पती आणि प्राण्यांचे नमुने गोळा केले आणि स्पष्टपणे बुडण्याच्या व्हिडिओ रेकॉर्ड केले . नॉर्थ पोल-35 (संक्षिप्त नाव एनपी-35 ) या नावाने ओळखले जाणारे मानवरहित वाहणारे बर्फ स्टेशन स्थापन करण्यात आले. 10 जानेवारी 2008 रोजी , उत्तर ध्रुवावर समुद्राच्या तळाशी उतरलेल्या मोहिमेतील तीन सदस्य , अनातोली सागलेविच , येवगेनी चेरन्यायेव्ह आणि आर्थर चिलिंगारोव्ह यांना रशियन फेडरेशनचे नायक असे पदवी देण्यात आले . अत्यंत परिस्थितीत दाखवलेल्या शौर्य आणि पराक्रमासाठी आणि उच्च-अक्षांश आर्क्टिक खोल पाण्याच्या मोहिमेचे यशस्वीपणे पूर्ण केल्याबद्दल . |
Antilles_Current | अँटिल्स प्रवाह हा उबदार पाण्याचा एक अत्यंत बदलणारा महासागराचा प्रवाह आहे जो कॅरिबियन समुद्र आणि अटलांटिक महासागर यांना विभक्त करणाऱ्या बेट शृंखलाच्या उत्तरपश्चिम दिशेने वाहतो . अटलांटिक उत्तर इक्वेटोरियल प्रवाहाच्या प्रवाहाचे वर्तमान परिणाम . या प्रवाहामुळे अटलांटिक महासागरात घड्याळाच्या दिशेने चालणारी चक्राची प्रक्रिया पूर्ण होते . ते उत्तर प्यूर्टो रिको , हिस्पानियोला आणि क्युबाच्या उत्तरेस चालते , पण दक्षिण बहामास , अटलांटिक ओलांडून या बेटांच्या उत्तर किनारपट्टीवर सागरी दळणवळण सुलभ करते , आणि फ्लोरिडा सामुद्रधुनीच्या छेदनबिंदूवर गल्फ स्ट्रीमशी जोडते . याच्या वेगाने मासे पकडले जात नाहीत आणि पोषक द्रव्ये भरपूर आहेत त्यामुळे कॅरिबियन बेटांतील मच्छिमार याच्या मदतीने मासे पकडतात . कॅरिबियन प्रवाह हा पोषक द्रव्ये असलेला प्रवाह आहे जो पोर्तो रिको आणि क्युबाच्या दक्षिणेस वाहतो . |
Antarctic_ice_sheet | अंटार्क्टिक हिमखंड हे पृथ्वीवरील दोन ध्रुवीय हिमखंडातील एक आहे . अंटार्क्टिक खंडाचा सुमारे ९८% भाग हा हिमाचा आहे आणि हा पृथ्वीवरील सर्वात मोठा हिमखंड आहे . याचे क्षेत्रफळ जवळपास १४.६ चौरस किलोमीटर आहे आणि त्यात २६.५ चौरस किलोमीटर बर्फ आहे . पृथ्वीवरील सर्व गोड्या पाण्याचे सुमारे ६१ टक्के भाग अंटार्क्टिकच्या बर्फाच्या थरामध्ये आहे , ही रक्कम समुद्राच्या पातळीत ५८ मीटर वाढीच्या समतुल्य आहे . पूर्व अंटार्क्टिकामध्ये हिमपात मोठ्या प्रमाणात जमिनीवर आच्छादित आहे , पण पश्चिम अंटार्क्टिकामध्ये समुद्रसपाटीपासून 2500 मीटर खालीपर्यंत हिमपात विस्तारू शकतो . या भागात बर्फ पडला नसता तर या भागातील बहुतेक जमीन समुद्राच्या तळाशी असती . आर्कटिकच्या समुद्राच्या बर्फाने वितळल्याच्या उलट , अंटार्क्टिकाच्या आसपासच्या समुद्राच्या बर्फाने विस्तार केला होता . याचे कारण पूर्णपणे समजले नाही, परंतु ओझोन होलच्या महासागर आणि वातावरणीय परिसंचरणावर हवामानविषयक प्रभावांचा आणि / किंवा थंड महासागराच्या पृष्ठभागाचे तापमान गरम पाण्यामुळे बर्फाच्या शेल्फ वितळतात. |
Antarctic_Circle | अंटार्क्टिक मंडळ हे पृथ्वीच्या नकाशावर दिसणारे पाच मोठे अक्षांश मंडळांपैकी सर्वात दक्षिणेकडील आहे . या वर्तुळाच्या दक्षिणेस असलेला भाग अंटार्क्टिका म्हणून ओळखला जातो आणि उत्तरेस असलेला भाग दक्षिणेकडील समशीतोष्ण क्षेत्र म्हणतात . अंटार्क्टिक मंडळाच्या दक्षिणेस , सूर्य वर्षातून किमान एकदा (आणि म्हणून मध्यरात्री दिसतो) सतत 24 तास क्षितिजाच्या वर असतो आणि (किमान अंशतः) वर्षातून किमान एकदा (आणि म्हणून दुपारी पूर्णपणे दिसत नाही) सतत 24 तास क्षितिजाच्या खाली असतो; हे उत्तर गोलार्धातील समतुल्य ध्रुवीय मंडळाच्या आत देखील खरे आहे , आर्क्टिक मंडळ . अंटार्क्टिक मंडळाची स्थिती निश्चित नाही; कारण , ते भूमध्य रेषेच्या दक्षिणेकडे जाते . त्याची अक्षांश पृथ्वीच्या अक्षीय झुकावावर अवलंबून असते , जी चंद्राच्या कक्षेतून येणाऱ्या ज्वारीय शक्तीमुळे 40,000 वर्षांच्या कालावधीत 2 डिग्रीच्या मर्यादेत चढउतार करते . परिणामी , अंटार्क्टिक मंडळ सध्या दरवर्षी सुमारे 15 मीटर वेगाने दक्षिणेकडे सरकत आहे . |
Antarctica | अंटार्क्टिका (यूके इंग्रजी -LSB- ænˈtɑːktɪkə -RSB- किंवा -LSB- ænˈtɑːtɪkə -RSB- , यूएस इंग्रजी -LSB- æntˈɑːrktɪkə -RSB-) हा पृथ्वीचा सर्वात दक्षिणेकडील खंड आहे . यामध्ये भौगोलिक दक्षिण ध्रुव आहे आणि हे दक्षिण गोलार्धातील अंटार्क्टिक प्रदेशात आहे , जवळजवळ संपूर्णपणे अंटार्क्टिक मंडळाच्या दक्षिणेस आहे आणि दक्षिण महासागराद्वारे वेढलेले आहे . १४० लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ असलेला हा खंड जगातील पाचवा सर्वात मोठा खंड आहे . तुलनात्मकदृष्ट्या , अंटार्क्टिका ऑस्ट्रेलियापेक्षा जवळजवळ दुप्पट आहे . अंटार्क्टिकाच्या सुमारे ९८ टक्के भाग हा सरासरी १.९ किलोमीटर जाडीच्या बर्फाने व्यापलेला आहे , जो अंटार्क्टिक द्वीपकल्पातील सर्वात उत्तरेकडील भाग वगळता सर्व भागात पसरलेला आहे . अंटार्क्टिका हा सर्वात थंड , कोरडा आणि वारा असलेला खंड आहे . आणि सर्व खंडांपेक्षा हा सर्वात उंच आहे . अंटार्क्टिका हा एक वाळवंट आहे , ज्यात किनारपट्टीवर फक्त २०० मिमी (८ इंच) आणि अंतर्देशीय भागात कमी वर्षाचे वर्ष आहे . अंटार्क्टिकामध्ये तापमान - ८९.२ डिग्री सेल्सियस (१२८.६ डिग्री फारेनहाइट) पर्यंत पोहोचले आहे , जरी तिसऱ्या तिमाहीचे (वर्षाचा सर्वात थंड भाग) सरासरी - ६३ डिग्री सेल्सियस (१८१ डिग्री फारेनहाइट) आहे . या महाद्वीपावर विखुरलेल्या संशोधन केंद्रांवर वर्षभरात १ ,००० ते ५ ,००० लोक राहतात . अंटार्क्टिकामध्ये अनेक प्रकारचे शैवाल , जीवाणू , बुरशी , वनस्पती , प्रोटिस्टा आणि काही विशिष्ट प्राणी जसे की कण , नेमाटोड , पेंग्विन , सील आणि टार्डिग्रेड यांचा समावेश आहे . वनस्पती , जिथे ती आढळते , ती टुंड्रा आहे . टेरा ऑस्ट्रलिस (दक्षिण भूमी) बद्दलच्या मान्यता आणि अंदाज प्राचीन काळापासून आहेत , परंतु अंटार्क्टिका हा पृथ्वीवरील शेवटचा प्रदेश आहे जो मनुष्याने शोधला आणि वसाहत केलेला आहे , 1820 मध्ये प्रथमच फेबियन गॉटलिब फॉन बेलिंग्शाउसेन आणि मिखाईल लाझरेव्ह या रशियन मोहिमेने व्होस्टोक आणि मिर्नीवर फिंबुल बर्फ शेल्फ पाहिले . तथापि , 19 व्या शतकाच्या उर्वरित काळात , या खंडाकडे दुर्लक्ष केले गेले कारण त्याचे वातावरण प्रतिकूल होते , सहज उपलब्ध संसाधनांचा अभाव आणि अलग ठेवणे . १८९५ मध्ये नॉर्वेच्या एका पथकाने पहिले पुष्टी केलेले लँडिंग केले . अंटार्क्टिका हे एक वास्तविक कॉन्डमिनिअम आहे , ज्याचे व्यवस्थापन अंटार्क्टिक संधि प्रणालीच्या पक्षांद्वारे केले जाते ज्यांना सल्लागार दर्जा आहे . १९५९ मध्ये १२ देशांनी अंटार्क्टिका करारावर स्वाक्षरी केली होती आणि त्यानंतर ३८ देशांनी त्यावर स्वाक्षरी केली आहे . या करारामुळे लष्करी कारवाया आणि खनिज उत्खनन प्रतिबंधित आहे , अणुस्फोट आणि अणु कचऱ्याच्या विल्हेवाट लावण्यावर बंदी आहे , वैज्ञानिक संशोधनाला पाठिंबा आहे , आणि खंडातील इकोझोनचे संरक्षण आहे . अनेक देशांतील ४००० हून अधिक शास्त्रज्ञ सध्या प्रयोग करत आहेत . |
Antarctica_cooling_controversy | १९६६ ते २००० दरम्यान अंटार्क्टिकाच्या थंड होण्याच्या वर्तनात दिसणारे स्पष्ट विरोधाभास जागतिक तापमानवाढीच्या वादाच्या सार्वजनिक चर्चेचा भाग बनले , विशेषतः राजकारण्यांसह सार्वजनिक क्षेत्रात दोन्ही बाजूंच्या वकिली गटांमध्ये तसेच लोकप्रिय माध्यमांमध्ये . मायकल क्राइटन यांनी आपल्या स्टेट ऑफ फियर या कादंबरीत असे म्हटले आहे की , अंटार्क्टिकावरील आकडेवारी जागतिक तापमानवाढीच्या विरोधाभासाशी जुळत नाही . या संशोधनावर काही शास्त्रज्ञांनी टीका केली आहे . त्यातील एका लेखकाचे म्हणणे आहे की , यामध्ये कोणताही विरोधाभास नाही . अंटार्क्टिकामध्ये दिसणारे छोटे बदल हवामान मॉडेलच्या अंदाजानुसार दिसतात . आणि व्यापक निरीक्षणापासून एकूणच कल आता तापमानवाढीचा असल्याचे समजते . दक्षिण ध्रुवावर , 1950 ते 1990 च्या दशकात सर्वात जास्त थंड होण्याचा ट्रेंड दिसून आला होता , 1957 ते 2013 पर्यंत हा ट्रेंड स्थिर आहे . |
Aral_Sea | अरल समुद्र हे उत्तरात कझाकस्तान (अक्टोबे आणि किझिलोर्डा प्रदेश) आणि दक्षिणात उझबेकिस्तान (काराकलपकिस्तान स्वायत्त प्रदेश) दरम्यान असलेले एक एंडोरेइक सरोवर होते . या नावाचा अनुवाद साधारणपणे बेटांचा समुद्र असा होतो , ज्यात पूर्वी या समुद्रावर असलेल्या 1,100 पेक्षा जास्त बेटांचा उल्लेख आहे; तुर्किक भाषांमध्ये अरलचा अर्थ बेटांचा द्वीपसमूह असा होतो . अरल समुद्राच्या पाणलोटात उझबेकिस्तान आणि ताजिकिस्तान , तुर्कमेनिस्तान , किर्गिस्तान , कझाकस्तान , अफगाणिस्तान आणि पाकिस्तानचा काही भाग आहे . पूर्वी जगातील चार सर्वात मोठ्या तलावांपैकी एक असलेले , ६८ ,००० चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ असलेले अरल समुद्र १९६० च्या दशकापासून सातत्याने कमी होत आहे . सोव्हिएत सिंचन प्रकल्पांमुळे याला पोहचवणाऱ्या नद्यांचे मार्ग बदलण्यात आले . १९९७ पर्यंत हे तलाव १०% पर्यंत कमी झाले होते . ते चार तलावांमध्ये विभागले गेले . उत्तर अरल समुद्र , पूर्वीच्या मोठ्या दक्षिण अरल समुद्राचे पूर्व आणि पश्चिम खोरे आणि उत्तर आणि दक्षिण अरल समुद्राच्या दरम्यानचे एक लहान सरोवर . २००९ पर्यंत , दक्षिणपूर्व तलाव गायब झाला होता आणि दक्षिण-पश्चिम तलाव पूर्वीच्या दक्षिण समुद्राच्या पश्चिम काठावर एक पातळ पट्टीवर परत आला होता; त्यानंतरच्या वर्षांमध्ये , अधूनमधून पाण्याचे प्रवाह झाल्यामुळे दक्षिण-पूर्व तलाव कधीकधी कमी प्रमाणात भरला जातो . ऑगस्ट २०१४ मध्ये नासाच्या उपग्रहाच्या छायाचित्रावरून असे दिसून आले की , आधुनिक इतिहासात प्रथमच अरल समुद्राच्या पूर्वेकडील खोऱ्यात पाणी पूर्णपणे वाळून गेले आहे . पूर्व भागात आता अरळकम वाळवंट आहे . उत्तर अरल समुद्राला वाचवण्यासाठी आणि पुन्हा भरण्यासाठी कझाकस्तानच्या सततच्या प्रयत्नांमध्ये 2005 मध्ये एक धरण प्रकल्प पूर्ण करण्यात आला; 2008 मध्ये या तलावातील पाण्याची पातळी 2003 च्या तुलनेत 12 मीटरने वाढली होती . खारटपणा कमी झाला आहे , आणि मासे पुन्हा काही मासेमारीसाठी पुरेशी संख्या आढळतात . उत्तर अरल समुद्राची कमाल खोली 42 मीटर आहे . अरल समुद्राच्या कमी होण्याला पृथ्वीवरील सर्वात वाईट पर्यावरणीय आपत्तींपैकी एक असे म्हटले जाते . या भागातील मासेमारी उद्योग जो पूर्वी समृद्ध होता तो आता पूर्णपणे नष्ट झाला आहे . यामुळे बेरोजगारी आणि आर्थिक अडचणी निर्माण झाल्या आहेत . अरल समुद्राच्या परिसरातही प्रदूषणाचे प्रमाण जास्त आहे . त्यामुळे सार्वजनिक आरोग्यविषयक गंभीर समस्या निर्माण झाल्या आहेत . युनेस्कोने अराल समुद्राच्या विकासाशी संबंधित ऐतिहासिक कागदपत्रे या पर्यावरणीय शोकांतिकेच्या अभ्यासासाठी एक अद्वितीय स्त्रोत म्हणून जागतिक रजिस्टरच्या स्मृतीमध्ये जोडली . " " |
Argo_(oceanography) | अर्गो हा एक आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रम आहे जो पृथ्वीच्या महासागरांमध्ये तापमान , खारटपणा , प्रवाह आणि अलीकडेच जैव-ऑप्टिकल गुणधर्मांचे निरीक्षण करण्यासाठी प्रोफाइलिंग फ्लोट्स वापरतो; हे 2000 च्या दशकाच्या सुरुवातीपासून कार्यरत आहे . या यंत्राद्वारे हवामान आणि समुद्रशास्त्र या विषयावर संशोधन केले जाते . महासागराच्या उष्णता सामग्रीचे (ओएचसी) प्रमाणिकरण करणे हे विशेष संशोधन स्वारस्य आहे. अर्गोच्या ताफ्यात जवळपास ४००० ड्रिफ्टिंग अर्गो फ्लोट्स (जसे की अर्गो प्रोग्राममध्ये वापरल्या जाणाऱ्या प्रोफाइलिंग फ्लोट्सला अनेकदा म्हटले जाते) जगभरात तैनात आहेत . प्रत्येक फ्लोटचे वजन २० ते ३० किलो असते . बहुतेक प्रकरणांमध्ये , यंत्रणेची खोली 1000 मीटर (तथाकथित पार्किंग खोली) असते आणि दर 10 दिवसांनी , त्यांची उचल बदलून , 2000 मीटरच्या खोलीपर्यंत बुडतात आणि नंतर समुद्र-पृष्ठभागावर जातात , वाहकपणा आणि तापमान प्रोफाइल तसेच दाब मोजतात . याच्या आधारावर खारटपणा आणि घनता मोजता येते . महासागराच्या मोठ्या प्रमाणात हालचाली ठरविण्यासाठी समुद्राच्या पाण्याची घनता महत्वाची आहे . १००० मीटर अंतरावरचा सरासरी प्रवाह वेग थेट त्या खोलीवर उभा असताना फ्लोट वाहून नेलेल्या अंतर आणि दिशेने मोजला जातो , जी जीपीएस किंवा आर्गॉस सिस्टमच्या पृष्ठभागावरील स्थानांद्वारे निर्धारित केली जाते . उपग्रहाच्या माध्यमातून हे डेटा जमिनीवर पोहचतात आणि ते कोणत्याही निर्बंधाशिवाय सर्वांसाठी उपलब्ध असतात . आर्गो उपग्रहाचे नाव ग्रीक पौराणिक जहाज आर्गोच्या नावावरून ठेवण्यात आले आहे जेणेकरून आर्गोचे जेसन उपग्रहाच्या उंचीमापकाशी पूरक संबंधांवर भर द्यावा . |
Aronia | अरोनिया ही रोझसी कुटुंबातील पर्णपाती झाडांची एक वंश आहे . ही झाडे पूर्व उत्तर अमेरिकेतील आहेत आणि सामान्यतः ओले जंगले आणि दलदलीमध्ये आढळतात . या जातीमध्ये साधारणतः दोन किंवा तीन प्रजाती मानल्या जातात , त्यापैकी एक युरोपमध्ये नैसर्गिक आहे . अरोनिया नावाखाली दीर्घकाळ लागवड केलेला चौथा प्रकार आता इंटरजेनेरिक संकरित मानला जातो , सोर्बारोनिया मिचचुरिनिया . चॉकबेरीची लागवड सजावटीच्या वनस्पती आणि खाद्यपदार्थ म्हणून केली जाते . खारट फळे झाडापासूनच खायला मिळतात , पण त्या अधिक प्रमाणात प्रक्रिया केल्या जातात . ते वाइन , जाम , सिरप , रस , सॉफ्ट स्प्रेड , चहा , साल्सा , चिली स्टार्टर्स , अर्क , बिअर , आइस्क्रीम , गमी आणि टिंचर्समध्ये आढळू शकतात . या फळाच्या कडकपणामुळे याला चोकबेरी असे नाव देण्यात आले आहे . या फळामुळे तोंडात खोकला जाणवतो . चोकबेरीला अनेकदा चुकून चोकचेरी म्हणतात , जे प्रूनस व्हर्जिनियानाचे सामान्य नाव आहे . या विषयावर आणखी एक दुविधा निर्माण झाली आहे ती म्हणजे , प्रूनस व्हर्जिनियाना या जातीला मेलेनोकार्पा असे नाव देण्यात आले आहे . या जातीला ब्लॅक चोकबेरी असे नाव देण्यात आले आहे . अरोनिया बेरी आणि चोकचेरी या दोन्ही वनस्पतींमध्ये अँथोसियानिन सारख्या पॉलीफेनोलिक संयुगे जास्त प्रमाणात असतात , तरीही ही दोन वनस्पती रोझसी कुटुंबातील दूरच्या नातेवाईक आहेत |
Arctic | आर्कटिक (-LSB- ˈɑrktɪk -RSB- किंवा -LSB- ˈɑrtɪk -RSB- ) हा पृथ्वीच्या सर्वात उत्तरेकडील भागात स्थित ध्रुवीय प्रदेश आहे. आर्कटिकमध्ये आर्कटिक महासागर , त्याच्या जवळचे समुद्र आणि अलास्का (अमेरिका), कॅनडा , फिनलंड , ग्रीनलँड (डेन्मार्क), आइसलँड , नॉर्वे , रशिया आणि स्वीडन यांचा समावेश आहे . आर्कटिक प्रदेशातील जमिनीवर हंगामी बदलणारे बर्फ आणि बर्फ आच्छादन असते , ज्यामध्ये प्रामुख्याने वृक्षरहित पर्माफ्रॉस्ट असलेली टुंड्रा असते . आर्कटिक समुद्रात अनेक ठिकाणी हंगामी समुद्राचे बर्फ असते . आर्कटिक प्रदेश हे पृथ्वीवरील पर्यावरणामध्ये एक अनोखे क्षेत्र आहे . उदाहरणार्थ , या भागातील संस्कृती आणि आर्क्टिकच्या मूळ रहिवाशांनी त्याच्या थंड आणि अत्यंत परिस्थितीशी जुळवून घेतले आहे . अलिकडच्या वर्षांत , आर्कटिक समुद्राच्या बर्फातील घट ही जागतिक तापमानवाढीमुळे झाली आहे . आर्कटिकमध्ये बर्फामध्ये राहणारे जीव , प्राणी आणि वनस्पती , मासे आणि सागरी सस्तन प्राणी , पक्षी , जमिनीवर राहणारे प्राणी , वनस्पती आणि मानवी समाज यांचा समावेश आहे . आर्कटिक जमीन उप-आर्कटिक क्षेत्राच्या सीमेवर आहे . |
Arctic_Satellite_Composite_Project | नॅशनल सायन्स फाउंडेशन (एनएसएफ) च्या आर्कटिक सायन्स डिव्हिजनने वित्तपुरवठा केलेल्या आर्कटिक उपग्रह संमिश्र प्रकल्प हा पृथ्वीच्या आर्कटिक ध्रुवीय प्रदेशातील विविध तरंगलांबीच्या उपग्रह संमिश्र प्रतिमा विकसित करण्यासाठी समर्पित प्रकल्प आहे . विस्कॉन्सिन विद्यापीठाच्या अंतराळ विज्ञान आणि अभियांत्रिकी केंद्रात (एसएसईसी) आधारित या प्रकल्पाचे नेतृत्व मुख्य संशोधक (पीआय) डॉ. मॅथ्यू लाझारा यांनी सह-पीआय शेली नथ यांच्या सहाय्याने केले आहे . २००७ मध्ये या प्रकल्पाची सुरुवात झाल्यापासून या भागात इन्फ्रारेड , वाफ , शॉर्ट वेव्ह आणि लांब वेव्ह लांबीच्या मिश्रित प्रतिमा तयार केल्या गेल्या आहेत . प्रतिमा दर तीन तासांनी तयार होतात , सिनॉप्टिक तासावर . या संमिश्र प्रतिमा तयार करण्यासाठी भूस्थिर आणि ध्रुवीय कक्षेत फिरणाऱ्या उपग्रहांच्या उपग्रह प्रतिमांचे तुकडे तासाच्या सुरुवातीच्या + / - 50 मिनिटांच्या आत एकत्र केले जातात आणि संपूर्ण क्षेत्राची एक प्रतिमा तयार करण्यासाठी एकत्र जोडले जातात . या चित्रांचे केंद्र उत्तर ध्रुवावर आहे आणि ते 45 डिग्री दक्षिणपर्यंत पसरलेले आहेत . या चित्रांचे रिझोल्यूशन ५ किमी आहे . आर्कटिक उपग्रह कंपोझिटचा वापर आर्कटिक प्रदूषणाच्या अभ्यासासाठी आधीपासूनच सुरुवातीच्या स्वरूपात केला जात आहे . या उपग्रहांचा वापर विमानाद्वारे ध्रुवीय अभ्यास , रिमोट सेन्सिंग , पृष्ठभागाचे मापन आणि हवामान , रसायनशास्त्र , एरोसोल आणि वाहतुकीचे मॉडेल (पोलार्कॅट) आणि आंतरराष्ट्रीय ध्रुवीय वर्षाच्या मोहिमेदरम्यान विमाने आणि उपग्रहांद्वारे ट्रॉपोस्फियरच्या रचनाच्या आर्क्टिक संशोधनासाठी (आर्क्टस) ऑपरेशनल पद्धतीने केला गेला आहे . उपग्रहाच्या संमिश्र प्रतिमेच्या निर्मितीवर भविष्यातील कामात दृश्यमान संमिश्र निर्मिती तसेच तासाच्या संमिश्र निर्मितीचा समावेश असेल . हे काम 2010 मध्ये पूर्ण होईल , अशी अपेक्षा आहे . |
Antarctic_continental_shelf | अंटार्क्टिक महाद्वीपीय शेल्फ हे एक भूवैज्ञानिक वैशिष्ट्य आहे जे अंटार्क्टिकाच्या खंडाभोवती दक्षिण महासागराच्या खाली आहे . याचे किनारे सरासरी ५०० मीटर (जागतिक सरासरी १०० मीटर) अंतरावर आहेत . याचे खालचे भाग २००० मीटर अंतरावर आहेत . यामध्ये पेंग्विन , थंड पाण्याचे मासे आणि क्रस्टेशियन्स यांचे समृद्ध पर्यावरण आहे . चिली (१९४७ पासून), ऑस्ट्रेलिया (१९५३ पासून), फ्रान्स आणि अर्जेंटिना या देशांनी शेल्फच्या काही भागांवर मालकीचा दावा केला आहे . |
Antarctic_Treaty_System | अंटार्क्टिका करार आणि संबंधित करार , ज्यांना एकत्रितपणे अंटार्क्टिक करार प्रणाली (एटीएस) म्हणून ओळखले जाते , अंटार्क्टिकाच्या संदर्भात आंतरराष्ट्रीय संबंधांचे नियमन करतात , पृथ्वीवरील एकमेव खंड जेथे मूळ मानवी लोकसंख्या नाही . करार प्रणालीच्या उद्देशाने , अंटार्क्टिका ही 60 डिग्री दक्षिण अक्षांश दक्षिण सर्व जमीन आणि बर्फ शेल्फ म्हणून परिभाषित केली आहे . 1961 मध्ये अंमलात आलेल्या आणि 2016 पर्यंत 53 पक्षांनी केलेल्या या करारामुळे अंटार्क्टिका वैज्ञानिक संरक्षणासाठी राखून ठेवली आहे , वैज्ञानिक संशोधनाचे स्वातंत्र्य स्थापित केले आहे आणि त्या खंडातील लष्करी क्रियाकलापांवर बंदी घातली आहे . हा करार हा शीतयुद्धाच्या काळात स्थापन झालेला पहिला शस्त्रास्त्र नियंत्रण करार होता . अंटार्क्टिक करार सचिवालय सप्टेंबर 2004 पासून अर्जेंटिनाच्या ब्यूनस आयर्स येथे आहे . 1 डिसेंबर 1959 रोजी हा करार स्वाक्षरीसाठी खुला करण्यात आला आणि 23 जून 1961 रोजी तो अधिकृतपणे अंमलात आला . 1957-58 च्या आंतरराष्ट्रीय भूभौतिकी वर्षानिमित्त (IGY) अंटार्क्टिकामध्ये सक्रिय असलेले 12 देश या करारावर स्वाक्षरी करणारे होते . अंटार्क्टिकामध्ये त्या वेळी बारा देशांचे लक्षणीय हितसंबंध होते: अर्जेंटिना , ऑस्ट्रेलिया , बेल्जियम , चिली , फ्रान्स , जपान , न्यूझीलंड , नॉर्वे , दक्षिण आफ्रिका , सोव्हिएत युनियन , युनायटेड किंगडम आणि युनायटेड स्टेट्स . या देशांनी आयजीवायसाठी 50 हून अधिक अंटार्क्टिक स्थानके स्थापन केली होती . या करारामुळे बर्फावर झालेल्या ऑपरेशनल आणि वैज्ञानिक सहकार्याची राजनैतिक अभिव्यक्ती झाली. |
Apollo_17 | अपोलो १७ ही नासाच्या अपोलो कार्यक्रमाची शेवटची मोहीम होती . ही मोहीम चंद्रावर पहिले मानव उतरविणारी होती . 7 डिसेंबर 1972 रोजी इस्टर्न स्टँडर्ड टाईम (ईएसटी)नुसार सकाळी 12:33 वाजता प्रक्षेपित करण्यात आले , कमांडर यूजीन सर्नन , कमांड मॉड्यूल पायलट रोनाल्ड इव्हान्स आणि लूनर मॉड्यूल पायलट हॅरिसन श्मिट यांची एक पथक होती , हे अपोलो हार्डवेअरचा मूळ हेतूसाठी शेवटचा वापर होता; अपोलो 17 नंतर , अतिरिक्त अपोलो अंतराळ यान स्कायलाब आणि अपोलो - सोयुझ कार्यक्रमांमध्ये वापरले गेले . अपोलो १७ हे अमेरिकेच्या पहिल्या मानवयुक्त अंतराळ प्रवासाचे आणि सॅटर्न ५ रॉकेटचे शेवटचे मानवयुक्त प्रक्षेपण होते . जे-प्रकारचे हे मिशन होते ज्यात चंद्राच्या पृष्ठभागावर तीन दिवस , विस्तारित वैज्ञानिक क्षमता आणि तिसरे चंद्र रोव्हिंग व्हेईकल (एलआरव्ही) समाविष्ट होते . इव्हान्स कमांड/सर्व्हिस मॉड्यूल (सीएसएम) मध्ये चंद्राच्या कक्षेत राहिला असताना, सर्नन आणि श्मिट यांनी वृषभ राशीच्या लिट्रो व्हॅलीमध्ये चंद्रावर तीन दिवसांपेक्षा जास्त वेळ घालवला आणि चंद्रावर चालताना तीन चाचण्या घेतल्या आणि वैज्ञानिक उपकरणे तैनात केली. इव्हान्सने सर्व्हिस मॉड्यूलमध्ये बसविलेल्या वैज्ञानिक उपकरणे मॉड्यूलचा वापर करून कक्षामधून वैज्ञानिक मोजमाप आणि छायाचित्रे घेतली . अपोलो १७ च्या मुख्य उद्दिष्टांच्या लक्षात घेऊन हे स्थान निवडण्यात आले होते . यामध्ये चंद्राच्या उच्च भागातील पुराणांचे नमुने घेण्यात आले होते . या पुराणापेक्षा जुन्या पुराणांचे नमुने घेण्यात आले होते . 12 दिवसांच्या मोहिमेनंतर सर्नन , इव्हान्स आणि श्मिट 19 डिसेंबरला पृथ्वीवर परतले . अपोलो १७ हे सर्वात अलीकडील मानवरहित चंद्रावर उतरलेलं विमान आहे आणि शेवटची वेळ होती जेव्हा मानवांनी पृथ्वीच्या कमी कक्षेतून प्रवास केला . चाचणी पायलट म्हणून अनुभव नसलेल्या व्यक्तीने हे पहिले मिशन होते आणि चाचणी पायलट म्हणून काम करणाऱ्या कोणालाही बोर्डवर नसलेले हे पहिलेच होते; एक्स -१५ चाचणी पायलट जो एंजेलने वैज्ञानिक श्मिटला चंद्राच्या मॉड्यूलचा पायलट असाइनमेंट गमावले . या मोहिमेने अनेक विक्रम मोडले: सर्वात लांब चंद्रावर उतरणे , सर्वात लांब एकूण बाह्य क्रियाकलाप (चंद्रावर चालणे), सर्वात मोठा चंद्राचा नमुना आणि चंद्राच्या कक्षेत सर्वात जास्त वेळ . |
Anoxic_event | महासागराच्या अण्विक घटना किंवा अण्विक घटना (अण्विक परिस्थिती) पृथ्वीच्या भूतकाळातील अंतरांना संदर्भित करते ज्यामध्ये महासागराचे भाग मोठ्या भौगोलिक क्षेत्रावरील खोलीत ऑक्सिजन (O2 ) मध्ये कमी होतात . यापैकी काही घटनांमध्ये , इओसिनिया , हायड्रोजन सल्फाइड असलेले पाणी विकसित झाले . जरी लाखो वर्षांपासून अशा प्रकारच्या घटना घडल्या नसतील , भूगर्भशास्त्रानुसार यापूर्वी अशा घटना अनेकदा घडल्या आहेत . अनेक मोठ्या प्रमाणात विलोपन झालेल्या घटनांमध्ये अनोक्सिक घटना घडल्या आणि त्यामध्ये योगदान दिले असावे . या मोठ्या प्रमाणात होणाऱ्या विलोपनात काही असे आहेत ज्यांचा वापर भू-जीवशास्त्रज्ञ बायोस्ट्रेटिग्राफिक डेटिंगमध्ये वेळ मार्कर म्हणून करतात . अनेक भूगर्भशास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की महासागराच्या अण्विक घटनांचा महासागराच्या परिसंचरणात मंदी , हवामानातील तापमानवाढ आणि ग्रीनहाऊस गॅसच्या वाढीशी संबंध आहे . संशोधकांनी उत्क्रांतीच्या मुख्य बाह्य ट्रिगर म्हणून वाढीव ज्वालामुखी (CO2 चे उत्सर्जन) प्रस्तावित केले आहे . |
Arctic_Circle_(disambiguation) | आर्कटिक सर्कल हे पृथ्वीच्या नकाशावर चिन्हांकित केलेल्या अक्षांशातील पाच प्रमुख मंडळांपैकी एक आहे . या शब्दाचा संदर्भ देखील असू शकतोः आर्क्टिक सर्कल रेस्टॉरंट्स , मिडवेले , युटा , यूएसए मध्ये स्थित बर्गर आणि शेक रेस्टॉरंट्सची साखळी आर्क्टिक सर्कल एअर , फेअरबँक्स , अलास्का , यूएसए मध्ये स्थित एक अमेरिकन एअरलाईन आर्क्टिक सर्कल रेसवे , नॉर्वे मधील सर्वात मोठा रेस ट्रॅक आर्क्टिक सर्कल सिद्धांतामध्ये गणित आर्क्टिक सर्कल (संस्था) रेक्यविक , आइसलँड आर्क्टिक सर्कल ट्रेल , पश्चिम ग्रीनलँडमधील ट्रेकिंग टूरशी संबंधित वार्षिक आंतरशास्त्रीय परिषद आर्क्टिक सर्कल , ओवेन पॅलेटच्या 2006 च्या अल्बमचा पहिला ट्रॅक हे पोस क्लाउड्स प्राचीन ग्रीकच्या खगोलशास्त्रात , `` आर्क्टिक सर्कल हा आकाशाच्या गोलावर अवलंबून असलेला एक वर्तुळ होता , जो उत्तर आकाशाच्या ध्रुवावर केंद्रित होता आणि क्षितिजशी स्पर्श होता , ज्यामध्ये सर्व उत्तर गोलार्ध तारे असतात . |
Anticyclone | अँटीसायक्लोन (म्हणजेच चक्रीवादळाच्या उलट) हा हवामानविषयक एक प्रकार आहे . अमेरिकेच्या राष्ट्रीय हवामान सेवेच्या शब्दकोशात याला हवामानाचा एक मोठा परिमाण असे म्हटले आहे . पृष्ठभागावर आधारित अँटीसायक्लोनमुळे आकाश स्वच्छ होते आणि हवा थंड व कोरडी होते . उच्च दाबाच्या प्रदेशातही रात्री धुके निर्माण होऊ शकतात . उपोष्णकटिबंधीय शिखरासारख्या मध्य-उष्णकटिबंधीय प्रणाली , उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांना त्यांच्या परिघावर वळवतात आणि त्यांच्या केंद्राजवळ मुक्त संक्रमणास प्रतिबंधित करणारे तापमान उलटा करतात , त्यांच्या तळाशी पृष्ठभागावर आधारित धुके तयार करतात . उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळाप्रमाणे उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांप्रमाणे उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळाच्या तळाशी असलेल्या थंड हवेमुळे किंवा उपोष्णकटिबंधीय शिखरासारख्या मोठ्या प्रमाणात बुडण्यामुळे उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांसारख्या उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळाच्या तळाशी असलेल्या थंड हवेमुळे उच्च अंतरावर अँटीसायक्लोन्स तयार होऊ शकतात . |
Architecture_of_New_York_City | न्यूयॉर्क शहराशी सर्वात जवळून जोडलेली इमारत म्हणजे गगनचुंबी इमारत , ज्याने अनेक व्यावसायिक आणि निवासी जिल्हे कमी उंचीपासून उच्च उंचीवर हलविले आहेत . या शहराला पाण्याने वेढलेले आहे . या शहरामध्ये जगातील सर्वात मोठ्या आणि वैविध्यपूर्ण गगनचुंबी इमारती आहेत . न्यूयॉर्कमध्ये वास्तुशास्त्राच्या दृष्टीने महत्वाच्या इमारती आहेत . वेगवेगळ्या ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक कालखंडांना व्यापलेल्या शैलींमध्ये . यामध्ये वूलवर्थ बिल्डिंग (१९१३) या गॉथिक शैलीतील गगनचुंबी इमारतीचा समावेश आहे . १९१६ च्या क्षेत्ररचना कायद्यानुसार नवीन इमारतींमध्ये घट झाली होती आणि टॉवरला जमिनीच्या आकाराच्या काही टक्के मर्यादित ठेवण्यात आले होते , जेणेकरून सूर्यप्रकाश खाली रस्त्यावर पोहोचू शकेल . क्रायस्लर बिल्डिंग (१९३०) आणि एम्पायर स्टेट बिल्डिंग (१९३१) यांचे आर्ट डेको डिझाइन , त्यांच्या टेपर्ड टॉप आणि स्टील स्पिअर्ससह , क्षेत्ररचना आवश्यकता दर्शवितात . क्रिस्लर इमारतीला अनेक इतिहासकार आणि वास्तुविशारद न्यूयॉर्कच्या उत्कृष्ट इमारतींपैकी एक मानतात . या इमारतीच्या वैशिष्ट्यपूर्ण सजावटीमुळे , जसे की V आकाराच्या प्रकाशयोजना , टॉवरच्या मुकुटावर स्टीलच्या शिखरावर . अमेरिकेतील आंतरराष्ट्रीय शैलीचे एक प्रारंभिक प्रभावशाली उदाहरण म्हणजे सीग्राम बिल्डिंग (१९५७) आहे , जी इमारतीच्या संरचनेची आठवण करून देण्यासाठी ब्रॉन्झ-टोन I- बीम वापरून त्याच्या अग्रभागासाठी वैशिष्ट्यपूर्ण आहे . कॉन्डे नॅस्ट बिल्डिंग (२०००) हे अमेरिकन गगनचुंबी इमारतींमध्ये हिरव्या रचनेचे एक महत्त्वाचे उदाहरण आहे . न्यूयॉर्कच्या मोठ्या निवासी भागांचे स्वरूप हे अनेकदा ब्राउनस्टोनच्या रिकाम्या घरांनी , टाऊनहाऊस आणि टायमेंट्सने परिभाषित केले जाते जे 1870 ते 1930 या काळात वेगाने विस्तारण्याच्या काळात बांधले गेले होते . याउलट , न्यूयॉर्क शहरातही कमी लोकसंख्या असलेले आणि स्वतंत्रपणे उभे राहणारे घरे असलेले परिसर आहेत . बाहेरील भागात , ट्यूडर रिव्हायवल आणि व्हिक्टोरियन यासारख्या विविध वास्तुशास्त्रीय शैलीतील मोठ्या एकल-कुटुंब घरे सामान्य आहेत . फ्लिट टू फॅमिली हाऊस देखील बाहेरच्या भागात मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध आहेत , विशेषतः फ्लशिंग भागात . १८३५ च्या महान आगीनंतर लाकडी फ्रेम घरे बांधणे मर्यादित झाल्यानंतर शहरातील निवडक बांधकाम साहित्य बनले . पॅरिसच्या विपरीत , जे शतकानुशतके स्वतः च्या खडकाच्या पाषाणातून बांधले गेले होते , न्यूयॉर्कने नेहमीच खडकांच्या दूरवरच्या जाळ्यामधून बांधकाम दगड काढले आहेत आणि त्याच्या दगडी इमारतींमध्ये विविध पोत आणि रंग आहेत . या शहरातील अनेक इमारतींमध्ये पाण्याचे लाकडी टॉवर आहेत . १९ व्या शतकात शहराने ६ मजल्यांपेक्षा उंच इमारतींवर ते बसविण्याची मागणी केली होती . कमी उंचीवर पाण्याचा दाब जास्त असणे आवश्यक आहे , ज्यामुळे पाण्याच्या पाईप्स फुटू शकतात . १९२० च्या दशकात क्वीन्समधील जॅक्सन हाइट्स यासारख्या दूरवरच्या भागात गार्डन अपार्टमेंट लोकप्रिय झाले . मेट्रोच्या विस्तारामुळे ते अधिक सुलभ झाले . __ टीओसी __ |
Anthropocene | मानवजातीचा काळ हा पृथ्वीच्या भूगर्भशास्त्र आणि पर्यावरणाच्या प्रणालीवर मानवी प्रभावाची सुरुवात झाल्यापासूनचा एक प्रस्तावित काळ आहे . मानवजातीच्या काळात मानवी हवामान बदलाचा कालावधी समाविष्ट आहे , परंतु त्याही पलीकडे आहे . आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील समिती किंवा आंतरराष्ट्रीय भूगर्भशास्त्र विज्ञान संघटनेने अद्याप या शब्दाला भूगर्भशास्त्रीय काळाच्या मान्यताप्राप्त उपविभागाच्या रूपात अधिकृतपणे मान्यता दिली नाही , जरी मानववंशावरील कार्यकारी गटाने (डब्ल्यूजीए) मानववंशावरील युगला औपचारिकपणे नियुक्त करण्यासाठी मतदान केले आणि 29 ऑगस्ट 2016 रोजी आंतरराष्ट्रीय भूवैज्ञानिक परिषदेला शिफारस केली . |
Anaheim,_California | अनाहेम (उच्चारण -LSB- ˈænəhaɪm -RSB- ) हे कॅलिफोर्नियाच्या ऑरेंज काउंटीमधील एक शहर आहे , जे लॉस एंजेलिस महानगर क्षेत्राचा भाग आहे . २०१० च्या जनगणनेनुसार या शहराची लोकसंख्या ३३६ , २६५ इतकी होती . ऑरेंज काउंटीमधील हे सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले शहर आहे आणि कॅलिफोर्नियामधील हे १०वे सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले शहर आहे . अॅनाहेम हे ऑरेंज काउंटीचे दुसरे मोठे शहर आहे (इर्विन नंतर) आणि हे थीम पार्क , अॅनाहेम कन्व्हेन्शन सेंटर आणि दोन प्रमुख क्रीडा संघांसाठी ओळखले जाते: अॅनाहेम डक्स आइस हॉकी क्लब आणि एंजल्स बेसबॉल संघ . ऍनाहेमची स्थापना 1857 मध्ये पन्नास जर्मन कुटुंबांनी केली होती आणि 18 मार्च 1876 रोजी लॉस एंजेलिस काउंटीचे दुसरे शहर म्हणून समाविष्ट केले गेले; ऑरेंज काउंटी नंतर 1889 मध्ये लॉस एंजेलिस काउंटीपासून विभक्त होईल . १९५५ मध्ये डिस्नेलँड शहरात सुरू होईपर्यंत अनाहेम हा प्रामुख्याने ग्रामीण भाग होता . यामुळे या परिसरात अनेक हॉटेल्स आणि मोटेल्स बांधण्यात आले आणि लवकरच एनाहेममध्ये निवासी भागातही बांधकाम सुरू झाले . इलेक्ट्रॉनिक्स , विमान भाग आणि फळांच्या डिब्बा तयार करण्याच्या कारणामुळे हे शहर औद्योगिक केंद्र म्हणून विकसित झाले . अनाहेमची सीमा पश्चिमात सायप्रसपासून पूर्वेस रिव्हरसाईड काउंटीपर्यंत पसरलेली आहे . यामध्ये विविध प्रकारचे जिल्हे आणि समुदाय आहेत . अनाहेम हिल्स हे शहरातील पूर्वेकडील भागात असलेले एक मास्टर-नियोजित समुदाय आहे जे शहरातील अनेक श्रीमंत लोकांचे घर आहे . अनाहेम शहरात तीन ऐतिहासिक जिल्हे आहेत , त्यातील सर्वात मोठे म्हणजे अनाहेम कॉलनी . अनाहेम रिसॉर्ट , एक व्यावसायिक जिल्हा , डिस्नेलँड , डिस्ने कॅलिफोर्निया अॅडव्हेंचर , आणि असंख्य हॉटेल्स आणि किरकोळ संकुल यांचा समावेश आहे . एंजेल स्टेडियमच्या आसपासचा प्लॅटिनम त्रिकोण , नव-शहरी पुनर्विकास जिल्हा , मिश्रित-वापर रस्त्यांसह आणि उंच इमारतींनी भरलेला आहे . अनाहेम कॅनियन हा कॅलिफोर्निया स्टेट रुट ९१ च्या उत्तरेस आणि कॅलिफोर्निया स्टेट रुट ५७ च्या पूर्वेस एक औद्योगिक जिल्हा आहे . |
Antofagasta | अँटोफॅगास्टा (-LSB- antofaˈɣasta -RSB- ) हे चिलीच्या उत्तरेकडील बंदर शहर आहे , जे सॅंटियागोच्या उत्तरेस सुमारे 1100 किमी अंतरावर आहे . हे अँटोफॅगास्टा प्रांत आणि अँटोफॅगास्टा प्रदेशाचे राजधानी आहे. २०१२ च्या जनगणनेनुसार, शहराची लोकसंख्या ३४५,४२० आहे. पूर्वी बोलिव्हियाचा भाग असलेला अँटोफॅगास्टा प्रशांत महासागरातील युद्धात (१७८९-८३) चिलीने ताब्यात घेतला होता आणि १९०४ मध्ये दोन्ही देशांमधील शांतता आणि मैत्री कराराद्वारे सार्वभौमत्वाचे हस्तांतरण पूर्ण झाले . देशातील एक प्रमुख खाण क्षेत्र असलेले अँटोफॅगास्टा शहर खाण व्यवसायाशी जवळून जोडले गेले आहे . गेल्या दशकात बांधकाम , किरकोळ , हॉटेल निवास , लोकसंख्या वाढ आणि लक्षणीय क्षितिज विकास या क्षेत्रात सातत्याने वाढ झाली आहे . चिलीमध्ये प्रति व्यक्ती जीडीपीमध्ये आंतोफागास्ताची जागा सर्वात जास्त आहे , ३७,००० डॉलर्स आणि मेट्रोपोलिटाना डी सॅंटियागो प्रदेश आणि मॅगॅलानेस आणि अंटार्क्टिका चिलेना प्रदेशानंतर मानवी विकास निर्देशांकात तिसऱ्या स्थानावर आहे. |
Appalachian_Mountains | अपालाचियन पर्वत (-LSB- æpəˈlæʃn , _ - ˈleɪtʃn -RSB- , तीन घटकांवर अवलंबून किमान आठ संभाव्य उच्चारण आहेत: ताणलेले स्वर -LSB- slinkeɪ -RSB- किंवा -LSB- slinkæ -RSB- आहे की नाही , `` ch एक फ्रिकॅटिव्ह -LSB- slinkʃ -RSB- किंवा एक अफ्रिकॅट -LSB- slinktʃ -RSB- म्हणून उच्चारले जाते आणि अंतिम - ia मोनोफॉन्थोंग -LSB- slink -RSB- किंवा स्वर अनुक्रम -LSB- iə -RSB- आहे . अॅपलाचेस (les Appalaches) हे उत्तर अमेरिकेच्या पूर्वेला असलेले पर्वत आहेत . अपालाची पर्वतरांगांची निर्मिती साधारण ४८० दशलक्ष वर्षांपूर्वी ऑर्डोव्हिशियन कालखंडात झाली . नैसर्गिकरित्या होणाऱ्या कटावपूर्वी हा पर्वत अल्प्स आणि रॉकी पर्वत यांच्यासारख्या उंचीवर पोहोचला होता . पूर्व-पश्चिम प्रवासासाठी अपालाची पर्वतरांग अडथळा आहे , कारण ती पूर्व किंवा पश्चिम दिशेने जाणाऱ्या बहुतेक रस्त्यांच्या विरोधात वळलेल्या बदलत्या रांग आणि दऱ्यांची मालिका तयार करते . अपालाची पर्वतरांगांच्या अचूक सीमांबाबत व्याख्या वेगवेगळ्या आहेत . युनायटेड स्टेट्स जिऑलॉजिकल सर्व्हे (यूएसजीएस) ने अपलाशियन हाईलँड्स फिजियोग्राफिक विभागणीची व्याख्या अशी केली आहे की त्यात तेरा प्रांत आहेतः अटलांटिक कोस्ट अपलँड्स , ईस्टर्न न्यूफाउंडलँड अटलांटिक , मेरीटाइम अॅकॅडियन हाईलँड्स , मेरीटाइम प्लेन , नोट्रे डेम आणि मेगॅन्टिक पर्वत , वेस्टर्न न्यूफाउंडलँड पर्वत , पायमोंट , ब्लू रिज , व्हॅली आणि रिज , सेंट लॉरेन्स व्हॅली , अपलाशियन प्लेटोस , न्यू इंग्लंड प्रांत आणि अॅडिरोंडेक प्रांत . <ref name = `` USGS-Water > </ref> एक सामान्य प्रकारची व्याख्या अॅडिरोंडॅक पर्वत समाविष्ट करत नाही , जी भूगर्भीयदृष्ट्या ग्रॅनविले ऑरोजेनीशी संबंधित आहे आणि उर्वरित अप्पालाचियन्सपेक्षा भिन्न भूगर्भीय इतिहास आहे . <ref name = geomorph > </ref> <ref name = peakbag > </ref> <ref name = weidensaul > </ref> |
Argument_from_nonbelief | अविश्वासातून आलेला वाद हा एक तत्वज्ञानी वाद आहे जो देवाच्या अस्तित्वात असणे आणि जग ज्यात लोक त्याला ओळखण्यास अपयशी ठरतात यामध्ये एक विसंगती असल्याचा दावा करतो . हे दुष्टांच्या शास्त्रीय युक्तिवादासारखे आहे . जे जग अस्तित्वात आहे आणि जे जग अस्तित्वात आहे , त्यातील विसंगतीचा दावा करणे , जर देवाने काही इच्छा एकत्रित केल्या असतील आणि त्यांना पूर्ण करण्याची शक्ती असेल . या वितर्कात दोन प्रकार आहेत . तर्कसंगत अविश्वास (किंवा दैवी गुप्ततेचा युक्तिवाद) हा युक्तिवाद प्रथम जे. एल. शेलेनबर्ग यांच्या 1993 च्या पुस्तकात विकसित करण्यात आला होता दैवी गुप्तता आणि मानवी कारण . या युक्तिवादाचे म्हणणे असे आहे की जर देव अस्तित्वात असेल (आणि तो पूर्णपणे चांगला आणि प्रेमळ असेल) तर प्रत्येक समजूतदार व्यक्तीला देवावर विश्वास ठेवला असता; तथापि , समजूतदार अविश्वासू आहेत; म्हणून हा देव अस्तित्वात नाही . थिओडोर ड्रेन्ज यांनी नंतर अविश्वासातून तर्क विकसित केला , देवावर अविश्वास करण्याच्या अस्तित्वावर आधारित . ड्रेन्ज यांचे मत आहे की , शेलेंबर्ग या शब्दाचा अर्थ आहे , " निर्दोष " आणि " निर्दोष " असा भेद करणे चुकीचे आहे . तथापि , शैक्षणिक चर्चेतील बहुसंख्य भाग शेलेनबर्गच्या सूत्रेशी संबंधित आहे . |
Anoxic_waters | एनोक्सिक पाणी हे समुद्रातील पाणी , गोड्या पाण्याचे किंवा भूगर्भातील पाण्याचे क्षेत्र आहे जे विसर्जित ऑक्सिजनचे कमी आहे आणि हायपॉक्सियाची अधिक गंभीर स्थिती आहे . अमेरिकन भूगर्भशास्त्र विभागाने अण्विक भूगर्भ पाण्याची व्याख्या केली आहे ज्यामध्ये विसर्जित ऑक्सिजनची एकाग्रता 0.5 मिलीग्राम प्रति लिटरपेक्षा कमी आहे . पाण्याची देवाणघेवाण मर्यादित असलेल्या भागात ही स्थिती सामान्यपणे आढळते . बहुतेक प्रकरणांमध्ये , ऑक्सिजनला भौतिक अडथळा तसेच घनतेच्या स्पष्ट स्तराद्वारे खोल पातळीवर पोहोचण्यापासून रोखले जाते , ज्यामध्ये उदाहरणार्थ , बेसिनच्या तळाशी अवजड हायपरसेलिन पाणी असते . जीवाणूंच्या ऑक्सिडेशनचा वेग विरघळलेल्या ऑक्सिजनच्या पुरवठ्यापेक्षा जास्त असेल तर अनोक्सिक स्थिती उद्भवते . अण्विक पाणी ही एक नैसर्गिक घटना आहे , आणि भूगर्भीय इतिहासात ती घडली आहे . काही लोक असे मानतात की पेर्मियन - ट्रायसिक विलोपन , जगातील महासागरांमधील प्रजातींचे मोठ्या प्रमाणावर विलोपन , व्यापक अण्विक परिस्थितीमुळे झाले . उदाहरणार्थ , बाल्टिक समुद्रात आणि इतरत्र (खाली पहा) सध्या अण्विक पाणलोट आहेत . अलिकडेच असे दिसून आले आहे की युट्रोफीकेशनमुळे बाल्टिक समुद्र , मेक्सिकोच्या खाडी आणि वॉशिंग्टन राज्यातील हूड कॅनल यासारख्या भागात विषारी झोन वाढले आहेत . |
Archaea | आर्केआ (-LSB- ɑrˈkiːə -RSB- किंवा -LSB- ɑrˈkeɪə -RSB- किंवा ) हे एकपेशीय सूक्ष्मजीवांचे एक क्षेत्र आणि राज्य आहे. या सूक्ष्मजीवांना (आर्किया; एकवचनी आर्कियन) प्रोकॅरिओट्स म्हणतात , म्हणजे त्यांच्या पेशींमध्ये सेल न्यूक्लियस किंवा इतर कोणत्याही पडद्याशी जोडलेले ऑर्गेनेल्स नसतात . आर्कियाचे वर्गीकरण सुरुवातीला बॅक्टेरिया म्हणून केले गेले होते , ज्याला आर्किया बॅक्टेरिया (आर्किया बॅक्टेरियाच्या राज्यात) असे नाव देण्यात आले होते , परंतु हे वर्गीकरण जुने झाले आहे . आर्कियाच्या पेशींमध्ये अद्वितीय गुणधर्म असतात जे त्यांना जीवाणू आणि युकेरियोटा या इतर दोन प्रकारच्या जीवनापासून वेगळे करतात . आर्कियाला अनेक मान्यताप्राप्त फाईलमध्ये विभागले आहे . यांचे वर्गीकरण करणे कठीण आहे कारण बहुतांश प्रयोगशाळेत वेगळे केले गेले नाहीत आणि केवळ त्यांच्या वातावरणातील नमुन्यांमधील त्यांच्या न्यूक्लिक idsसिडच्या विश्लेषणाद्वारेच त्यांचा शोध लागला आहे . आर्किया आणि जीवाणू आकार आणि आकारामध्ये समान असतात , जरी काही आर्कियामध्ये अतिशय विचित्र आकार असतात , जसे की हेलोक्वाड्रॅटम वाल्स्बीच्या सपाट आणि चौरस आकाराच्या पेशी . जीवाणूंशी या आकारशास्त्रीय समानता असूनही , आर्केयामध्ये जीन्स आणि अनेक चयापचय मार्ग आहेत जे युकेरियोट्सशी अधिक जवळून संबंधित आहेत , विशेषतः ट्रान्सक्रिप्शन आणि ट्रान्सलेशनमध्ये सहभागी एंजाइम . पुरातन जीवरासायनिक पद्धतीतील इतर घटक अद्वितीय आहेत . उदाहरणार्थ , पुरातन जीवरासायनिक पदार्थ यांचा सेल झिल्लीतील इथर-लिपिडवर अवलंबून असणे . आर्किया युकेरियोट्सपेक्षा अधिक ऊर्जा स्त्रोतांचा वापर करतात: हे कार्बनिक संयुगे , जसे की साखर , अमोनिया , धातू आयन किंवा हायड्रोजन वायूपर्यंत असतात . मीठ सहनशील आर्किअ (हॅलोआर्किअ) सूर्यप्रकाशाचा वापर ऊर्जा स्त्रोत म्हणून करतात आणि आर्किअच्या इतर प्रजाती कार्बन निश्चित करतात; तथापि , वनस्पती आणि सायनोबैक्टेरियाच्या विपरीत , आर्किअच्या कोणत्याही ज्ञात प्रजाती दोन्ही करत नाहीत . आर्केया द्वैध विखंडन , विखंडन किंवा बुडबुडीद्वारे लैंगिक विरहितपणे पुनरुत्पादित होतात; जीवाणू आणि युकेरियोट्सच्या विपरीत , कोणतीही ज्ञात प्रजाती बीजाणू तयार करत नाहीत . आर्केया हे सुरुवातीला उष्ण झरे आणि खारट तलाव यासारख्या असह्य वातावरणात राहणारे अतिरेकी प्राणी मानले जात होते , परंतु त्यानंतर ते जमिनी , समुद्र आणि दलदलीच्या जमिनीसह विस्तृत आवासात आढळले आहेत . ते मानवी कोलन , तोंडाची गुहा आणि त्वचेमध्येही आढळतात . आर्केया समुद्रांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतात . प्लँक्टनमधील आर्केया हे पृथ्वीवरील जीवसृष्टीतील सर्वात जास्त आढळणारे समूह आहेत . पृथ्वीवरील जीवनाचा आर्किओ हा एक प्रमुख भाग आहे आणि कार्बन चक्र आणि नायट्रोजन चक्र या दोन्हीमध्ये भूमिका बजावू शकते . पुरातन रोगजनकांची किंवा परजीवींची कोणतीही स्पष्ट उदाहरणे ज्ञात नाहीत , परंतु ते सहसा म्युच्युलिस्ट किंवा कॉमेन्सल्स असतात . उदाहरणार्थ , मानवी आणि पुनरुच्चार करणार्यांच्या आतड्यांमध्ये राहणारे मेथॅनोजेन्स , जिथे त्यांची प्रचंड संख्या पचनक्रियांना मदत करते . मेथॅनोजेन्सचा वापर बायोगॅस निर्मिती आणि सांडपाणी शुद्धीकरणात केला जातो . बायोटेक्नॉलॉजीमध्ये अतिउष्णता आणि सेंद्रिय सॉल्व्हेंट्सचा सामना करू शकणाऱ्या अतिउष्ण आर्केयाचे एन्झाईम वापरले जातात . |
Aragonite | अरगोनाइट हे कार्बोनेट खनिज आहे , कॅल्शियम कार्बोनेट , CaCO3 चे दोन सर्वात सामान्य , नैसर्गिकरित्या उद्भवणारे क्रिस्टल फॉर्म आहेत (इतर फॉर्म कॅल्साइट आणि वॅटरिट आहेत). याचे निर्माण जैविक आणि भौतिक प्रक्रियेद्वारे होते , ज्यात सागरी आणि गोड्या पाण्याच्या वातावरणातील पर्जन्यवृष्टीचा समावेश आहे . अरगोनाइटची क्रिस्टल जाळी कॅल्साइटपेक्षा वेगळी आहे , परिणामी क्रिस्टल आकार वेगळा आहे , एक ऑर्थोरोम्बिक क्रिस्टल सिस्टम असलेला क्रिस्टल . पुनरावृत्ती जुळणीमुळे छद्म-षट्कोणी आकाराचे परिणाम मिळतात . अरागोनाइट स्तंभ किंवा रेशीम असू शकते , कधीकधी फ्लोस-फेरि ( लोहाचे फूल ) नावाच्या शाखारुढ स्टॅलॅक्टिक स्वरूपामध्ये कॅरिंथियन लोह खाणींमधील धातूंशी संबंधित आहे . |
Arctic_Circle | आर्कटिक वर्तुळाची स्थिती निश्चित नाही; आजच्या घडीला तो भूमध्य रेषेच्या उत्तरेला आहे . त्याची अक्षांश पृथ्वीच्या अक्षीय झुकावावर अवलंबून असते , जी चंद्राच्या कक्षेतून येणाऱ्या ज्वारीय शक्तीमुळे 40,000 वर्षांच्या कालावधीत 2 डिग्रीच्या मर्यादेत चढउतार करते . परिणामी , आर्कटिक सर्कल सध्या प्रतिवर्षी सुमारे 15 मीटर वेगाने उत्तरेकडे सरकत आहे . आर्कटिक सर्कल हे पृथ्वीच्या नकाशावर दाखवल्याप्रमाणे अक्षांशच्या पाच प्रमुख वर्तुळांपैकी सर्वात उत्तरेकडील आहे. हिवाळ्यातील उत्तर ध्रुवातील मध्यरात्रीचा सूर्य फक्त दिसतो आणि उन्हाळ्यातील उत्तर ध्रुवातील मध्यरात्रीचा सूर्य फक्त दिसतो . या वर्तुळाच्या उत्तरेला आर्क्टिक म्हणतात आणि दक्षिणेला नॉर्दर्न टेम्प्रेटेड झोन म्हणतात . आर्कटिक वर्तुळाच्या उत्तरेस , सूर्य वर्षातून किमान एकदा चोवीस तास सतत क्षितिजाच्या वर असतो (आणि म्हणूनच मध्यरात्री दिसतो) आणि वर्षातून किमान एकदा चोवीस तास सतत क्षितिजाच्या खाली असतो (आणि म्हणूनच दुपारी दिसत नाही); हे दक्षिण गोलार्धातील समकक्ष ध्रुवीय वर्तुळाच्या आत देखील खरे आहे , अंटार्क्टिक वर्तुळ . |
Antidisestablishmentarianism_(word) | इंग्रजी शब्द anti-establishmentarianism (-LSB- æn.taiˌdɪs.ɛsˌtæb.lɪʃ.məntˈɛ.ri.ənˌɪ.zəm -RSB- ) हा 28 अक्षरे आणि 12 अक्षरे असलेला असामान्य लांबीसाठी उल्लेखनीय आहे आणि इंग्रजी भाषेतील सर्वात लांब शब्दांपैकी एक आहे. इंग्रजी भाषेतील सर्वात लांब शब्द म्हणून या शब्दाचा उल्लेख केला जातो . एका मोठ्या शब्दकोषात सापडलेला सर्वात लांब शब्द आहे `` pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconiosis , पण हा एक तांत्रिक शब्द आहे जो विशेषत लांब शब्द म्हणून तयार करण्यात आला आहे . १९५० च्या दशकात प्रसिद्ध असलेल्या एका टेलिव्हिजन शोमध्ये , ६४ हजार डॉलरचा प्रश्न , या शब्दाची ओळख झाली . एका स्पर्धकाने ते शब्द बरोबर लिहिले आणि जिंकले . या शब्दाचा थोडा मोठा , पण कमी प्रमाणात स्वीकारलेला , प्रकार ड्यूक एलिंग्टनच्या गाण्यात आढळतो `` You re Just an Old Antidisestablishmentarianismist; ; जरी , गाण्यात वापरल्या गेलेल्या शब्दाची योग्य रचना `` antidisestablishmentarianist (ज्यामध्ये `` ism नाही) किंवा `` antidisestablishmentarianarian असावी . एमिनेमने त्याच्या ऑलमोस्ट फेमस या गाण्यातही हा शब्द वापरला आहे. |
Antarctic | अंटार्क्टिका (अमेरिकन इंग्रजी -LSB- æntˈɑrktɪk -RSB- , ब्रिटीश इंग्रजी -LSB- ænˈtɑrktɪk -RSB- किंवा -LSB- æntˈɑrtɪk -RSB- आणि -LSB- ænˈtɑrtɪk -RSB- किंवा -LSB- ænˈɑrtɪk -RSB-) हा ध्रुवीय प्रदेश आहे , विशेषतः पृथ्वीच्या दक्षिण ध्रुवाभोवतीचा प्रदेश , उत्तर ध्रुवाभोवतीच्या आर्क्टिक क्षेत्राच्या विरुद्ध . अंटार्क्टिकामध्ये अंटार्क्टिका खंड आणि अंटार्क्टिक प्लेटवर असलेल्या बेटांच्या प्रदेशांचा समावेश आहे . अंटार्क्टिक प्रदेशात अंटार्क्टिक कन्व्हेर्जेन्सच्या दक्षिणेस स्थित दक्षिण महासागराच्या बर्फावरील शेल्फ , पाणी आणि बेट क्षेत्रांचा समावेश आहे , जे सुमारे 32 ते विस्तृत अक्षांशातील हंगामी बदलते . या क्षेत्रामध्ये दक्षिणेकडील गोलार्धातील सुमारे २०% क्षेत्र व्यापलेले आहे , त्यापैकी ५.५% (१४ दशलक्ष किमी2) क्षेत्र अंटार्क्टिक खंडाचे आहे . दक्षिण अक्षांश ६० डिग्रीच्या दक्षिणेस असलेली जमीन आणि बर्फावरील शेल्फ अंटार्क्टिक करार प्रणाली अंतर्गत प्रशासित आहेत . जैव भौगोलिकदृष्ट्या , अंटार्क्टिक इकोझोन हे पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील आठ इकोझोनपैकी एक आहे . |
Artemis_(satellite) | आर्टेमिस हा ईएसएसाठी अलिनिया स्पेझिओने बांधलेला दूरसंचार उपग्रह आहे . आर्टेमिस उपग्रह 21.5 ई कक्षीय स्थितीत कार्यरत आहे . या मोहिमेची योजना अनेक वर्षांपासून होती . 1995 मध्ये या मोहिमेचे प्रक्षेपण करण्यात आले होते . पण काही काळाने हे प्रक्षेपण एरियन 5 वरून करण्यात आले . 12 जुलै 2001 रोजी एरियन 5 रॉकेटने प्रक्षेपित केलेला हा उपग्रह प्रक्षेपण यंत्राच्या वरच्या टप्प्यातल्या बिघाडामुळे नियोजित (५९० किमी x १७४८७ किमी) पेक्षा खूपच कमी अंतरावर पोहोचला . एका नवीन पद्धतीने हे यान आपल्या उद्देश स्थानकावर पोहोचण्यासाठी रिमोटद्वारे रीकॉन्फिगर केले गेले होते . प्रथम , सुमारे एका आठवड्यात , त्याच्या बहुतेक रासायनिक इंधनाचा वापर 31,000 किमीच्या चक्रीय कक्षेत ठेवण्यासाठी केला गेला (प्रथम अपोझी नंतर पेरिजी वाढवून , 590 किमी x 31000 किमी कक्षेतून जाताना). मग , त्याच्या इलेक्ट्रिक-आयन मोटर - मूळतः स्थान ठेवण्यासाठी आणि एका वेळी काही मिनिटे फायरिंगसाठी - त्याऐवजी 18 महिन्यांच्या बहुतेक काळ चालू ठेवण्यात आले , अंतराळ यानला बाहेरच्या स्पायराल ट्रॅक्टरीमध्ये ढकलले . तो दररोज 15 किमी उंचीवर पोहोचला , ज्यामुळे तो इच्छित भूस्थिर कक्षेत पोहोचला . 1 जानेवारी 2014 रोजी लंडनमधील कंपनी अवंतीने या उपग्रहाची मालकी घेतली . |
Arctic_char | आर्क्टिक चार्र किंवा आर्क्टिक चार्र (सॅल्वेलिनस अल्पाइनस) हे सॅल्मोनिडाई कुटुंबातील एक थंड पाण्याचे मासे आहेत , जे अल्पाइन तलाव आणि आर्क्टिक आणि उप-आर्क्टिक किनारपट्टीच्या पाण्यात राहतात . त्याचे वितरण हे चक्रीय आहे . या प्रजाती ताजे पाण्यात अळी देतात आणि लोकसंख्या तलाव , नदी किंवा अनॅड्रोमोज असू शकते , जिथे ते समुद्रातून परत आपल्या ताजे पाण्याच्या जन्माच्या नद्यांमध्ये अळी देण्यासाठी जातात . इतक्या उत्तरेकडे इतर कोणत्याही गोड्या पाण्यातील माशाचा शोध लागलेला नाही; उदाहरणार्थ , कॅनडाच्या आर्कटिक प्रदेशातील एलेस्मेरे बेटावरील हेझन लेकमध्ये ही एकमेव माशाची प्रजाती आहे . ब्रिटनमधील ही सर्वात दुर्मिळ माशांपैकी एक आहे , जी प्रामुख्याने खोल , थंड , हिमनदी तलावांमध्ये आढळते आणि ती अम्लतेच्या धोक्यात आहे . नॉर्डिक देशांप्रमाणे त्याच्या इतर भागात हे जास्त प्रमाणात आढळते आणि त्याचा मोठ्या प्रमाणात मासेमारी केली जाते . सायबेरियामध्ये याला गोलेट्स असे म्हणतात आणि हे सरोवरांमध्ये आढळते जेथे ते कधीकधी कमी कडक अंतराळ प्रजातींना धोका देतात , जसे की लहान-मुखे चार्स आणि एलगीगीटगिन लेकमधील लांब-फिनड चार्स . आर्कटिक चार्स हे सामन आणि लेक ट्रॉट या दोन्ही प्रकारांशी जवळचे नातेवाईक आहेत आणि या दोन्ही प्रकारांची अनेक वैशिष्ट्ये आहेत . या माशांचा रंग वर्षाच्या वेळेनुसार आणि त्या सरोवराच्या वातावरणाच्या परिस्थितीनुसार बदलतो . एक मासा 20 पौंड किंवा त्यापेक्षा जास्त वजन असू शकतो . कॅनडाच्या उत्तर भागात मासेमारी करणाऱ्यांनी विक्रमी आकाराचे मासे पकडले आहेत . तिथे त्याला इक्लुक किंवा इनुक्टिटूट भाषेत तारिंगमिउताक असे म्हणतात . साधारणपणे बाजारपेठेतील मासे २ ते ३० वर्षांचे असतात . मांस रंग तेजस्वी लाल पासून ते हलके गुलाबी पर्यंत असू शकते . |
Arctic_sea_ice_decline | आर्कटिक समुद्राच्या बर्फातील घट ही गेल्या काही दशकांमध्ये आर्कटिक महासागरात दिसून आलेली बर्फातील घट आहे . इंटरगव्हर्नमेंटल पॅनेल ऑन क्लायमेट चेंज (आयपीसीसी) च्या चौथ्या अहवालात म्हटले आहे की , हरितगृह वायूचे प्रक्षेपण हे मुख्यत्वे आहे , परंतु संपूर्णपणे नाही , जे आर्कटिक समुद्राच्या बर्फातील घटला आहे . २०११ च्या एका अभ्यासानुसार , गेल्या काही दशकांमध्ये हरितगृह वायूमुळे समुद्रातील बर्फ कमी होत आहे . २००७ मध्ये झालेल्या एका अभ्यासानुसार , मॉडेल सिमुलेशनद्वारे अंदाज लावल्यापेक्षा ही घट वेगाने झाली आहे . आयपीसीसीच्या पाचव्या अहवालात असे निष्कर्ष काढण्यात आले की , सागरी बर्फ कमी होत आहे आणि १९७९ पासून आर्कटिकच्या उन्हाळ्यात सागरी बर्फ कमी होत आहे . या प्रदेशात गेल्या ४० हजार वर्षांतील सर्वात उष्ण काळ आहे आणि आर्क्टिकमधील वितळण्याचा हंगाम दर दशकात (१९७९ ते २०१३) ५ दिवसांनी वाढला आहे . ध्रुवीय विस्तार होण्याची यंत्रणा म्हणून सागरी बर्फातील बदल ओळखले गेले आहेत . |
Arctic_ice_pack | आर्कटिक बर्फ पॅक हा आर्कटिक महासागर आणि त्याच्या आसपासच्या भागातील बर्फ आहे . आर्कटिक बर्फ पॅक नियमित हंगामी चक्रामधून जातो ज्यामध्ये वसंत ऋतू आणि उन्हाळ्यात बर्फ वितळतो , सप्टेंबरच्या मध्यभागी किमान पोहोचतो , नंतर शरद ऋतूतील आणि हिवाळ्यात वाढतो . आर्कटिकमध्ये उन्हाळ्यात बर्फ आच्छादन हिवाळ्यातील आच्छादनाच्या सुमारे ५०% आहे . काही बर्फ एका वर्षातून दुसऱ्या वर्षी टिकून राहतो . सध्या आर्कटिक बेसिनच्या 28 टक्के समुद्रातील बर्फ हा बहुवर्षीय बर्फ आहे , जो हंगामी बर्फपेक्षा जाड आहे: मोठ्या भागात 3 मीटर पर्यंत जाड , 20 मीटर पर्यंत जाड असलेल्या शिखरांसह . नियमित हंगामी चक्राव्यतिरिक्त गेल्या काही दशकांमध्ये आर्कटिकमध्ये समुद्रातील बर्फ कमी होण्याचा एक मूलभूत कल दिसून आला आहे . |
Antarctic_Circumpolar_Current | अंटार्क्टिक सर्कंपोलर करंट (एसीसी) हा अंटार्क्टिकाच्या आसपास पश्चिम ते पूर्व या दिशेने वाहणारा महासागरीय प्रवाह आहे . एसीसीचे पर्यायी नाव आहे वेस्ट विंड ड्रिफ्ट . दक्षिण महासागराच्या प्रवाहामध्ये एसीसी हा प्रमुख प्रवाह आहे आणि 100-150 स्वेड्रूप्स (स्वे , दशलक्ष मीटर 3 / से) या सरासरी वाहतुकीमुळे तो सर्वात मोठा महासागर प्रवाह बनतो . अलीकडील संशोधनात हे प्रमाण 173 सेव्हनपेक्षा जास्त असल्याचे आढळून आले आहे . अंटार्क्टिकाला जोडणारी जमीन नसल्यामुळे हा प्रवाह चक्रीय आहे . यामुळे अंटार्क्टिकापासून गरम महासागराचे पाणी दूर राहते . अंटार्क्टिक अभिसरण हे सर्कंपोलर प्रवाहाशी संबंधित आहे , जेथे थंड अंटार्क्टिक पाणी उप-अंटार्क्टिकच्या उबदार पाण्याशी भेटते , जे उगवणारे पोषक तत्वांचे क्षेत्र तयार करते . या वनस्पतींमध्ये उच्च पातळीवर वनस्पतीजन्य पदार्थ असतात . यामध्ये कोपेपोड आणि क्रिल यांचा समावेश असतो . त्यामुळे मासे , व्हेल , सील , पेंग्विन , अल्बट्रोस आणि इतर अनेक प्रजातींना पोषण मिळते . एसीसी शतकांपासून नाविकांना ओळखले जाते; हे पश्चिमेकडून पूर्वेकडे प्रवास करण्यास खूप वेगवान करते , परंतु पूर्व ते पश्चिम प्रवास करणे अत्यंत कठीण करते; जरी हे मुख्यतः पश्चिम वारामुळे आहे . बाउंटीवरील बंड आणि जॅक लंडनच्या वेस्टिंग या कथेच्या आधीच्या परिस्थितीने न्यूयॉर्क आणि कॅलिफोर्निया दरम्यानच्या क्लिपर जहाज मार्गावर केप हॉर्नला वेढण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या खलाशांना निर्माण झालेल्या अडचणीचे स्पष्ट चित्रण केले . जगभरातील सर्वात वेगवान जलमार्ग असलेला क्लिपर मार्ग हा एसीसीच्या मागे तीन खंडांच्या केप - केप अगुल्हास (आफ्रिका), दक्षिण पूर्व केप (ऑस्ट्रेलिया) आणि केप हॉर्न (दक्षिण अमेरिका) च्या आसपास आहे . या प्रवाहामुळे रॉस आणि वेडेल ग्रोइंग तयार होतात . |
Anacortes,_Washington | अनाकोर्टेस हे अमेरिकेच्या वॉशिंग्टन राज्यातील स्कागिट काउंटीमधील एक शहर आहे . `` अनाकोर्टेस हे नाव अॅन कर्टिस बोमन यांचे नाव आहे , जे फिडाल्गो बेटावर स्थायिक झालेल्या एमोस बोमन यांची पत्नी होती . २०१० च्या जनगणनेनुसार अॅनाकोर्टेसची लोकसंख्या १५ , ७७८ होती . माउंट वर्नोन-अॅनाकोर्टेस महानगर सांख्यिकीय क्षेत्राच्या दोन प्रमुख शहरांपैकी हे एक आहे. अॅनाकोर्टेस हे वॉशिंग्टन स्टेट फेरीजच्या डॉक आणि टर्मिनलसाठी ओळखले जाते जे लोपेझ बेट , शॉ बेट , ऑर्कास बेट आणि सॅन जुआन बेट तसेच व्हिक्टोरिया , ब्रिटिश कोलंबिया (सिडनी , ब्रिटिश कोलंबिया मार्गे) वॅनकूवर बेटावर सेवा देतात . अॅनाकोर्टेसच्या उत्तरेस गुएमेस चॅनलच्या पलीकडे असलेले एक निवासी बेट गुएमेस बेटावर सेवा देणारी स्कागिट काउंटी-संचालित फेरी देखील आहे . |
Arabian_Peninsula | अरबी द्वीपकल्प , सरलीकृत अरब ( الجزيرة العربية , `` अरब द्वीप ) हा पश्चिम आशियातील एक द्वीपकल्प आहे जो अरबी प्लेटवर आफ्रिकेच्या ईशान्य दिशेला आहे . भूगर्भशास्त्राच्या दृष्टीने हा आशियाचा उपखंड मानला जातो . 3237500 चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ असलेला हा जगातील सर्वात मोठा द्वीपकल्प आहे . अरब द्वीपकल्पात येमेन , ओमान , कतार , बहरेन , कुवेत , सौदी अरेबिया आणि संयुक्त अरब अमिराती आणि जॉर्डन आणि इराकचा काही भाग आहे . 56 ते 23 दशलक्ष वर्षांपूर्वी लाल समुद्राच्या फुटण्याच्या परिणामी तयार झालेली ही द्वीपकल्प पश्चिम आणि दक्षिण-पश्चिम दिशेने लाल समुद्राची सीमा आहे , ईशान्येस पर्शियन खाडी , उत्तरेस लेव्हेंट आणि दक्षिण-पूर्व दिशेने हिंदी महासागर . तेल आणि नैसर्गिक वायूच्या प्रचंड साठ्यामुळे अरब द्वीपकल्प मध्य पूर्व आणि अरब जगतात महत्त्वपूर्ण भू-राजकीय भूमिका बजावते . आधुनिक काळापूर्वी हे चार वेगवेगळ्या प्रदेशांमध्ये विभागले गेले होते: हिजाज , नाजद , दक्षिण अरेबिया (हद्रमाऊत) आणि पूर्व अरेबिया . हिजाज आणि नाजद हे सौदी अरेबियाचे मुख्य भाग आहेत . दक्षिण अरबमध्ये येमेन आणि सौदी अरेबियाचे काही भाग (नजरान , जिजान , असिर) आणि ओमान (धोफर) यांचा समावेश आहे . पूर्व अरेबियाचा संपूर्ण भाग पर्शियन खाडीच्या किनारपट्टीवर आहे . |
Arctostaphylos | आर्कटोस्टाफिलोस (Arctostaphylos) ही एक वनस्पती आहे ज्यात मॅनझनिटास (Manzanitas) आणि बियरबेरी (Bearberry) यांचा समावेश आहे . ते झाडे किंवा लहान झाडे आहेत . अर्क्टोस्टॅफिलोसच्या सुमारे 60 प्रजाती आहेत , ज्यामध्ये जमिनीवर आच्छादित आर्क्टिक , किनारपट्टी आणि पर्वतीय प्रजातीपासून ते 6 मीटर उंचीपर्यंतच्या लहान झाडांपर्यंत आहेत . बहुतेक सदाहरित (एक प्रजाती पर्णपाती) आहेत , ज्यात लहान ओव्हल पाने 1 - 7 सें. मी. लांब आहेत , स्टेमवर स्पायरलरीने व्यवस्था केली आहे . फुले घंटा आकाराची , पांढरी किंवा फिकट गुलाबी असतात आणि 2-20 च्या लहान गुच्छात एकत्र येतात; वसंत inतूमध्ये फुलते . फळे लहान असतात , उन्हाळ्यात किंवा शरद ऋतूतील मध्ये पिकतात . काही प्रजातींचे फळ खाण्यायोग्य असते . आर्क्टोस्टॅफिलोस प्रजाती काही लेपिडोप्टेरा प्रजातींच्या लार्वाद्वारे खाद्य वनस्पती म्हणून वापरल्या जातात ज्यात कोलेओफोर आर्क्टोस्टॅफिलि (जे केवळ ए. उवा-उर्सीवरच आहार घेते) आणि कोलेओफोर ग्लॉसेला यांचा समावेश आहे. |
Anthropogenic_biome | मानवनिर्मित जैवमंडळ , ज्याला मानव किंवा मानवी जैवमंडळ असेही म्हणतात , ते पर्यावरणाशी थेट मानवी परस्परसंवादाच्या जागतिक नमुन्यांद्वारे परिभाषित जागतिक पर्यावरणीय युनिट्सचा वापर करून त्याच्या समकालीन , मानव-बदललेल्या स्वरूपात स्थलीय जीवमंडळाचे वर्णन करतात . मानवजातीचे नाव आणि नकाशा प्रथम एरले एलिस आणि नॅव्हिन रामनकुटी यांनी 2008 च्या पेपरमध्ये दिले होते , `` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ′ ` ` ′ ` ` ` ′ ` ` ` ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ नॅशनल जिओग्राफिक वर्ल्ड ऍटलसमध्येही अॅथ्रोम नकाशे आहेत |
Antimatter | कण भौतिकशास्त्रात , प्रतिपदार्थ म्हणजे सामान्य पदार्थाच्या संबंधित कणांच्या भागीदारांच्या प्रति-कणांचा समावेश असलेली एक सामग्री . कण आणि त्याचे प्रति कण एकमेकांसारखे असतात , पण त्यामध्ये विपरीत विद्युत आवेश असतो आणि इतर क्वांटम संख्या असतात . उदाहरणार्थ , प्रोटॉनमध्ये सकारात्मक चार्ज असतो तर अँटीप्रोटॉनमध्ये नकारात्मक चार्ज असतो . कोणत्याही कण आणि त्याच्या प्रति-कण भागीदाराच्या टक्करमुळे त्यांचे परस्पर नाश होते , ज्यामुळे तीव्र फोटॉन (गॅमा किरणे), न्यूट्रिनो आणि कधीकधी कमी-जाड कण - प्रति-कण जोड्या निर्माण होतात . क्षय झाल्यामुळे उष्णता किंवा कामासाठी उपलब्ध असलेली ऊर्जा मुक्त होते . एकूण पदार्थ आणि प्रतिपदार्थ द्रव्यमानानुसार , द्रव्यमान-ऊर्जा समतुल्य समीकरणाच्या अनुषंगाने . औपचारिकपणे , अँटीमॅटर कण त्यांच्या नकारात्मक बॅरियन क्रमांकाद्वारे किंवा लेप्टन क्रमांकाद्वारे परिभाषित केले जाऊ शकतात , तर सामान्य (अॅन्टीमॅटर नसलेले) पदार्थ कण सकारात्मक बॅरियन किंवा लेप्टन क्रमांकाचे असतात . कणांच्या या दोन श्रेणी एकमेकांच्या प्रति-कण भागीदार आहेत . ज्याप्रमाणे सामान्य कण सामान्य पदार्थाला जोडतात , त्याचप्रमाणे antimatter कण एकमेकांना जोडून antimatter बनवतात . उदाहरणार्थ , एक पॉझिट्रॉन (इलेक्ट्रॉनचे अँटीपार्टिकल्स) आणि एक अँटीप्रोटॉन (प्रोटॉनचे अँटीपार्टिकल्स) एक अँटीहायड्रोजन अणू तयार करू शकतात . भौतिकशास्त्राच्या तत्त्वांनुसार , अणुभट्टीतील अणूनाशकांची रचना आणि त्यातील अणूनाशकांची रचना ही दोन्ही शक्य आहेत . असे अनेक अनुमान आहेत की , का हे दृश्यमान विश्व साधारण पदार्थानेच बनलेले आहे , आणि पदार्थ आणि प्रतिपदार्थ यांचे मिश्रण नाही . भौतिकशास्त्रातील सर्वात मोठी समस्या म्हणजे द्रव्य आणि द्रव्यविरोधी यांची असमतोलता . ज्या प्रक्रियेद्वारे पदार्थ आणि पदार्थविरोधी कण यांची असमानता निर्माण झाली त्याला बॅरिओजेनेसिस म्हणतात . अॅन्टी-अणूच्या रूपात असलेली अँटीमॅटर ही निर्मिती करणे सर्वात कठीण सामग्रींपैकी एक आहे . मात्र , वैयक्तिक अँटीमॅटर कण साधारणपणे कण प्रवेगक आणि काही प्रकारच्या रेडिओअॅक्टिव्ह क्षयाने तयार होतात . अँटीहेलियमचे केंद्रक कृत्रिमरित्या तयार करणे कठीण झाले आहे . आतापर्यंत पाहिलेल्यांपैकी हे सर्वात जटिल अँटी-न्यूक्लियस आहेत . |
Arctic_Lowlands | आर्कटिक लोलँड्स आणि हडसन बे लोलँड्स हे एक फिजिओग्राफिक विभाग आहेत , जे कॅनेडियन शील्ड आणि इनुइटियन प्रदेश यांच्या दरम्यान आहेत . हे एक तुंड्राचे क्षेत्र आहे , एक वृक्षहीन मैदानी क्षेत्र , थंड , कोरडे हवामान आणि खराब निचरा जमिनीसह . आर्कटिक लोलँड्सचा बहुतेक भाग नुनावुतमध्ये आहे . आर्कटिक लोलँड्स हे कॅनडामध्ये स्थित मैदानी क्षेत्र आहे . तळ म्हणजे सपाट किंवा हलक्या डोंगराळ भाग . उत्तर अमेरिकेत एक मोठी , सपाट अंतर्देशीय मैदान आहे . ते देखील सामान्यतः आर्क्टिक द्वीपसमूह म्हणून ओळखले जाणारे भाग आहेत , जे मध्य कॅनेडियन आर्क्टिकचा मोठा भाग व्यापतात . कॅनडाच्या उत्तरेकडील भागात असलेल्या या बेटांची मालिका आहे आणि वर्षभर हे बेट हिमवर्षावाने भरलेले असतात . तथापि , पॅलेओझोइक सेडीमेंटरी रॉक , ज्यातून लोलँड्स तयार झाले आहेत , त्यात लिग्नाइट (कोळसाचा एक प्रकार) आहे , तेल आणि नैसर्गिक वायू ठेवी आहेत . खनिज खनिज देखील खूपच विपुल आहे . आर्कटिक तळभूमीत कमी लोकसंख्या आहे . या भागात बर्फ , बर्फ , खडक आहेत आणि हिवाळ्यात हे ठिकाण दलदलीचे असते . या भागात राहणारे प्राणी म्हणजे ध्रुवीय अस्वल , चार् , आर्क्टिक ससा आणि आर्क्टिक लोखंडी पक्षी . या भागाला ग्लोबल वार्मिंगचा फटका बसत आहे . खूप थंडी आहे आणि मानवी जीवन कठीण होऊ शकते . या भागात अनेकांना अन्नाचा अभाव आहे . सामान्यतः हडसन बे-आर्कटिक लोलँड्स म्हणून ओळखले जाणारे हडसन बे भाग ५०% पेक्षा जास्त पाणी आहे . |
Antarctic_realm | अंटार्क्टिका हे पृथ्वीवरील आठ जैव भौगोलिक क्षेत्रांपैकी एक आहे . या परिसंस्थेत अंटार्क्टिका आणि दक्षिण अटलांटिक आणि हिंदी महासागराच्या अनेक द्वीपसमूह समाविष्ट आहेत . अंटार्क्टिका हा खंड इतका थंड आणि कोरडा आहे की लाखो वर्षांपासून केवळ दोन संवहनी वनस्पतींना आधार दिला आहे आणि सध्या त्याच्या वनस्पतींमध्ये सुमारे 250 लिचेन , 100 मॉस , 25-30 लिव्हरवॉर्ट्स आणि सुमारे 700 जमिनीवर आणि पाण्यातील शैवाल प्रजाती आहेत , जे खंडाच्या किनारपट्टीच्या आसपासच्या रॉक आणि मातीच्या उघड भागात राहतात . अंटार्क्टिकाच्या दोन फुलांच्या प्रजाती , अंटार्क्टिक हेअर ग्रास (डेसचॅम्पसिया अंटार्क्टिका) आणि अंटार्क्टिक पर्लवॉर्ट (कोलोबॅन्थस क्विटेंसिस), अंटार्क्टिक द्वीपकल्पातील उत्तर आणि पश्चिम भागात आढळतात . अंटार्क्टिका हे पेंग्विन , सील आणि व्हेल यांसारख्या विविध प्राण्यांचे घर आहे . दक्षिण जॉर्जिया आणि दक्षिण सँडविच बेटे , दक्षिण ऑर्कनी बेटे , दक्षिण शेटलँड बेटे , बुवेट बेट , क्रोझेट बेटे , प्रिन्स एडवर्ड बेटे , हर्ड बेट , केर्गुएलन बेटे आणि मॅकडॉनल्ड बेटे यासह अनेक अंटार्क्टिक द्वीपसमूह अंटार्क्टिका क्षेत्राचा भाग मानले जातात . या बेटांवर अंटार्क्टिकापेक्षा हवामान सौम्य आहे . आणि तेथील वनस्पतींची विविधता अधिक आहे . अंटार्क्टिक क्रिल ही दक्षिण महासागराच्या इकोसिस्टमची मुख्य प्रजाती आहे आणि व्हेल , सील , तेंदुए , फर सील , क्रॅबटर सील , स्क्विड , आइसफिश , पेंग्विन , अल्बाट्रोस आणि इतर अनेक पक्ष्यांसाठी हा एक महत्त्वाचा अन्न आहे . तेथे समुद्र हे फाइटोप्लांक्टनने भरलेले आहे कारण बर्फाच्या खंडाच्या आसपासचे पाणी खोलपासून हलके भरलेल्या पृष्ठभागावर जाते , सर्व महासागरांचे पोषक पदार्थ परत फोटिक झोनमध्ये आणते . 20 ऑगस्ट 2014 रोजी , शास्त्रज्ञांनी अंटार्क्टिकाच्या बर्फाच्या 800 मीटर खाली राहणाऱ्या सूक्ष्मजीवांच्या अस्तित्वाची पुष्टी केली . |
Arctic_Ocean | आर्कटिक महासागर हा जगातील पाच प्रमुख महासागरांपैकी सर्वात लहान आणि उथळ आहे . आंतरराष्ट्रीय जलविज्ञान संघटनेने (आयएचओ) याला महासागर म्हणून मान्यता दिली आहे , जरी काही समुद्रशास्त्रज्ञ याला आर्क्टिक भूमध्य समुद्र किंवा फक्त आर्क्टिक समुद्र म्हणून ओळखतात , हे भूमध्य समुद्र किंवा अटलांटिक महासागराच्या मुखालयाचे वर्गीकरण करतात . याउलट , आर्कटिक महासागर हा सर्वव्यापी जागतिक महासागराचा सर्वात उत्तरेकडील भाग म्हणून पाहिला जाऊ शकतो . आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक उत्तर ध्रुवीय प्रदेशात आर्कटिक महासागर आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा आर्कटिक महासागर हा याचे आंशिक आवरण वर्षभर आणि हिवाळ्यात जवळजवळ संपूर्णपणे बर्फाने झाकलेले असते . आर्क्टिक महासागराचे पृष्ठभागाचे तापमान आणि खारटपणा हंगामी बदलते कारण बर्फाचा कव्हर वितळतो आणि गोठतो; त्याची खारटपणा पाच प्रमुख महासागरांपैकी सर्वात कमी आहे , कमी वाफ होणे , नद्या आणि नाल्यांमधून मोठ्या प्रमाणात गोड्या पाण्याचे प्रवेश आणि उच्च खारटपणा असलेल्या आसपासच्या महासागरीय पाण्याशी मर्यादित कनेक्शन आणि आउटफ्लोमुळे . उन्हाळ्यात बर्फ कमी होण्याची शक्यता ५० टक्के आहे . अमेरिकेच्या राष्ट्रीय बर्फ आणि बर्फ डेटा सेंटर (एनएसआयडीसी) ने उपग्रह डेटाचा वापर करून आर्कटिक समुद्राच्या बर्फ कव्हरची दररोज नोंद केली जाते आणि मागील वर्षांच्या तुलनेत सरासरी कालावधी आणि विशिष्ट वर्षांच्या तुलनेत वितळण्याची गती दिली जाते . |
Annual_cycle_of_sea_level_height | दरवर्षी समुद्राच्या पातळीच्या उंचीचे चक्र (किंवा हंगामी चक्र किंवा वार्षिक हार्मोनिक) एका वर्षाच्या कालावधीत होणाऱ्या समुद्राच्या पातळीतील बदलाचे वर्णन करते . ऐतिहासिकदृष्ट्या , वार्षिक चक्रातील विश्लेषण ज्वारमापाच्या नोंदी असलेल्या स्थानांवर मर्यादित आहे , म्हणजेच दक्षिण गोलार्धातील काही प्रदेशांतील समुद्र किनार्यावरील आणि काही खोल समुद्रातील बेटांवरही याचे प्रमाण कमी आहे . 1992 पासून उपग्रह आधारित उंची मोजणी यंत्रांनी समुद्र पातळीच्या बदलत्या स्थितीचे जवळपास जागतिक आवरण प्रदान केले आहे , ज्यामुळे खोल समुद्रात आणि किनारपट्टीच्या किनारपट्टीवर वार्षिक चक्र अधिक चांगल्या प्रकारे समजण्यास मदत होते . |
April_2010_Rio_de_Janeiro_floods_and_mudslides | एप्रिल २०१० मध्ये रिओ डी जनेरियोमध्ये आलेल्या पूर आणि भूस्खलन ही ब्राझीलमधील रिओ डी जनेरियो राज्यात एप्रिल २०१० च्या सुरुवातीच्या दिवसांत आलेली एक अत्यंत तीव्र हवामान घटना होती . यामध्ये किमान 212 जणांचा मृत्यू झाला , 161 जण जखमी झाले (त्यात अनेक बचावकर्तेही होते) तर किमान 15 हजार लोक बेघर झाले आहेत . आणखी १० हजार घरांना भूस्खलनाचा धोका आहे , त्यापैकी बहुतेक फावले , शहराच्या मध्यभागी असलेल्या डोंगराच्या कडेला बांधलेली झोपडपट्टी आहेत . पूराने झालेल्या नुकसानीचे मूल्य 23.76 अब्ज रियाल (अमेरिकन डॉलर 13.3 अब्ज , 9.9 अब्ज डॉलर) इतके आहे , जे रियो डी जनेरियो राज्यातील एकूण देशांतर्गत उत्पादनाच्या (जीडीपी) सुमारे 8 टक्के आहे . या पुरामुळे विशेषतः रियो डी जनेरियो शहर आणि परिसरात मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे . निटेरॉय (१३२), साओ गोंजालो (१६), पॅराकाम्बी (१), इंजिनियर पाउलो डी फ्रोंटिन (१), मॅगे (१), निलोपोलिस (१) आणि पेट्रोपोलिस (१) या शहरांमध्येही मृत्यूची नोंद झाली . निटेरोई आणि पूर्वात मारिका आणि अरारुआमा यासारख्या अनेक नगरपालिकांनी आपत्कालीन स्थिती किंवा सार्वजनिक आपत्ती घोषित केली आहे . रियो डी जनेरियो राज्याचे राज्यपाल सर्जिओ कॅब्रल यांनी मृतांसाठी तीन दिवसांचा राजकीय शोक जाहीर केला आहे . रियो डी जनेरियो शहरात सोमवारी 5 एप्रिल रोजी स्थानिक वेळेनुसार सायंकाळी 5 वाजता (यूटीसी 2000) जोरदार पाऊस सुरू झाला . तो 24 तास सुरू होता . एप्रिल महिन्यातील पावसाच्या अंदाजानुसार 30 वर्षांतील सर्वात जास्त पाऊस पडला आहे . ब्राझीलच्या ग्लोबो टीव्ही चॅनेलने म्हटले आहे की , पावसाचे प्रमाण ऑलिम्पिक स्पर्धेच्या जलतरण तलावाच्या ३०० ,००० पाण्याइतके आहे . काही ड्रायव्हर्सना त्यांच्या कारमध्ये झोपण्यास भाग पाडले जात होते . तसेच बसमधील प्रवाशांना रबरच्या बोटीतून बाहेर काढण्यासाठी अग्निशमन दलाचे कर्मचारी आणि त्यांच्या व्यवसायाला पावसाने नष्ट होऊ नये म्हणून दुकानदारही झपाट्याने काम करत होते . रियो डी जनेरियोचे महापौर एडुआर्डो पेस यांनी कबूल केले की शहरातील अतिवृष्टीसाठीची तयारी शून्यपेक्षा कमी होती , परंतु असेही म्हटले की असे कोणतेही शहर नाही ज्याला अशा प्रमाणात पावसामुळे समस्या उद्भवणार नाहीत . 7 एप्रिल रोजी रात्री उशिरा निटेरोई येथील झोपडपट्टीत आणखी एक भूस्खलन झाले. या विषाणूमुळे किमान १५० जणांचा मृत्यू झाला असावा . 13 एप्रिलपर्यंत शहरात सुमारे 200 लोक बेपत्ता झाले होते . या भागात सुमारे ३०० भूस्खलन झाल्यानंतर ख्रिस्त-उद्धारकाची मूर्ती वाहतुकीपासून बंद करण्यात आली . भूस्खलनामुळे ३०० पेक्षा जास्त घरे बुलडोझरने पाडण्यात आली आणि अंदाज आहे की , १२ ,००० कुटुंबांना २०१२ पर्यंत पूरग्रस्त भागातून हलवावे लागेल . |
Arctic_geoengineering | आर्कटिक प्रदेशातील तापमान जागतिक सरासरीपेक्षा अधिक वेगाने वाढत आहे . नुकत्याच झालेल्या जलद आर्क्टिक घटनेचा विचार करून सुधारित केलेले समुद्री बर्फ कमी होण्याचे अंदाज असे दर्शवतात की आर्क्टिकमध्ये 2059 ते 2078 दरम्यान कधीतरी उन्हाळ्यातील समुद्री बर्फ असेल . आर्कटिक मिथेन उत्सर्जनासारख्या लक्षणीय आणि अपरिवर्तनीय परिणामांची शक्यता कमी करण्यासाठी विविध हवामान अभियांत्रिकी योजना सुचवल्या गेल्या आहेत . आर्कटिक क्षेत्रासाठी हवामान अभियांत्रिकीचे अनेक प्रस्ताव तयार करण्यात आले आहेत . ते साधारणपणे जलशास्त्रीय स्वरूपाचे असतात आणि मुख्यतः आर्कटिक बर्फ कमी होण्यापासून रोखण्यासाठी उपाययोजनांवर केंद्रित असतात . याव्यतिरिक्त , सौर किरणे व्यवस्थापनासाठी इतर हवामान अभियांत्रिकी तंत्र , जसे की स्ट्रॅटोस्फेरिक सल्फेट एरोसोल प्रस्तावित केले गेले आहेत . या उपकरणामुळे वातावरणातील अल्बेडोचे प्रमाण कमी होते . |
Andes | अँडिस किंवा अँडियन पर्वतरांग (कोर्डिलेरा डे लॉस अँडिस) ही जगातील सर्वात लांब खंडाची पर्वतरांग आहे . दक्षिण अमेरिकेच्या पश्चिमेकडील भागात हे पर्वतरांग आहेत . या पर्वतरांगाची लांबी सुमारे ७००० किमी , रुंदी सुमारे २०० किमी (सर्वात मोठी १८ डिग्री दक्षिण आणि २० डिग्री दक्षिण अक्षांश दरम्यान) आणि सरासरी उंची सुमारे ४००० मीटर आहे . उत्तर ते दक्षिण असे अँडिस पर्वत सात दक्षिण अमेरिकन देशांतून पसरले आहेतः व्हेनेझुएला , कोलंबिया , इक्वेडोर , पेरू , बोलिव्हिया , अर्जेंटिना आणि चिली . त्यांच्या लांबीच्या बाजूने , अँड्स अनेक श्रेणींमध्ये विभागले गेले आहेत , जे दरम्यानच्या सखोलतेने विभक्त आहेत . अॅन्डिसमध्ये अनेक उच्च पठार आहेत . त्यातील काही प्रमुख शहरे आहेत . क्विटो , बोगोटा , अरेक्विपा , मेडेलीन , सुक्रे , मेरिडा आणि ला पाझ . अल्टिप्लानो हा पठार तिबेटी पठारानंतर जगातील दुसरा सर्वात उंच पठार आहे . या श्रेणी हवामानाच्या आधारावर तीन प्रमुख विभागात विभागल्या जातात: उष्णकटिबंधीय अँड्स , कोरडे अँड्स आणि ओले अँड्स . आशियाच्या बाहेर अँडिस ही जगातील सर्वात उंच पर्वतरांग आहे . आशियातील सर्वात उंच पर्वत माउंट एकोंकागुआ समुद्राच्या पातळीपासून सुमारे 6961 मीटर उंचीवर आहे . इक्वेडोरच्या अँडिसमधील चिंबोराझोचा शिखर पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील इतर कोणत्याही ठिकाणापेक्षा पृथ्वीच्या मध्यभागी दूर आहे , कारण पृथ्वीच्या रोटेशनमुळे उद्भवणारी भूमध्यरेखा उभारणी . जगातील सर्वात उंच ज्वालामुखी आंध्र प्रदेशात आहेत , ज्यात चिली-अर्जेंटिना सीमेवरील ओजोस डेल सॅलाडोचा समावेश आहे , जो 6,893 मीटर उंचीवर आहे . आंध्र प्रदेश हा अमेरिकन कोर्डिलेराचा भाग आहे , जो उत्तर अमेरिका , मध्य अमेरिका , दक्षिण अमेरिका आणि अंटार्क्टिकाच्या पश्चिम रीढ़ तयार करणाऱ्या पर्वतरांगांच्या जवळजवळ सतत अनुक्रमाचा समावेश आहे . |
Anishinaabe | अनिशिनाबे (किंवा अनिशिनाबे , बहुवचनः अनिशिनाबेग) हे कॅनडा आणि अमेरिकेतील सांस्कृतिकदृष्ट्या संबंधित मूळ रहिवासी लोकांच्या गटाचे स्वायत्त नाव आहे ज्यात ओडावा , ओजिब्वे , पोटावाटोमी , ओजी-क्री , मिसिसौगा आणि अल्गोनक्विन लोक आहेत . अनिशिनबाबेग ही अनिशिनबाबे भाषा बोलतात , या अनिशिनबाबे भाषा अल्गोंकियन भाषा कुटुंबातील आहेत . ते पारंपारिकपणे ईशान्य वूडलँड्स आणि सुबार्क्टिकमध्ये राहत आहेत . अनिशिनाबेग या शब्दाचा अर्थ होतो , ज्या लोकांपासून ते खाली उतरले आहेत . " आणखी एक व्याख्या म्हणजे चांगले लोक , म्हणजे जे योग्य मार्गावर आहेत , ज्याला सृष्टी कर्ता गिची-मनिडू किंवा महान आत्मा यांनी दिले आहे . ओजिब्वे इतिहासकार , भाषातज्ञ आणि लेखक बेसिल जॉनस्टन यांनी लिहिले की , त्याचा शब्दशः अनुवाद `` बेनिज मेड आउट ऑफ नेचर किंवा `` स्पॉन्टनियस बेनिज आहे , कारण अनीशिनॅबेग दैवी श्वासाने तयार केले गेले होते . एनीशिनबे हे ओजिब्वेचे समानार्थी शब्द समजले जाते; तथापि , हे जमातींच्या मोठ्या गटाचा संदर्भ देते . |
Anti-nuclear_movement_in_France | १९७० च्या दशकात फ्रान्समध्ये अण्वस्त्रविरोधी चळवळ सुरू झाली . त्यात नागरिक गट आणि राजकीय कृती समित्यांचा समावेश होता . 1975 ते 1977 या काळात सुमारे 175,000 लोकांनी अणुऊर्जेच्या विरोधात दहा निदर्शने केली . १९७२ मध्ये , अण्वस्त्रविरोधी चळवळ प्रशांत महासागरात उपस्थिती कायम राखली , मुख्यतः तेथे फ्रेंच अण्वस्त्र चाचण्यांना प्रतिसाद म्हणून . ग्रीनपीसच्या डेव्हिड मॅकटॅगर्टसह कार्यकर्त्यांनी फ्रेंच सरकारला आव्हान दिले . त्यांनी लहान जहाजे चाचणी क्षेत्रात नेऊन चाचणी कार्यक्रमात व्यत्यय आणला . ऑस्ट्रेलियात , शास्त्रज्ञांनी निवेदने जारी केली आणि चाचण्या थांबवण्याची मागणी केली; संघटनांनी फ्रेंच जहाजे , फ्रेंच विमाने किंवा फ्रेंच मेल वाहून नेण्यास नकार दिला; आणि ग्राहकांनी फ्रेंच उत्पादनांचा बहिष्कार केला . 1985 मध्ये ग्रीनपीसची जहाज रेनबो वॉरियरवर बॉम्ब टाकण्यात आला आणि न्यूझीलंडच्या ऑकलंडमध्ये फ्रेंच डीजीएसईने बुडवले , कारण ते फ्रेंच सैन्य झोनमध्ये आण्विक चाचण्यांच्या दुसर्या निषेधासाठी तयार होते . पोर्तुगालचा एक फोटोग्राफर फर्नांडो पेरेरा हे जहाज बुडताना बुडाले . जानेवारी २००४ मध्ये , १५ ,००० पर्यंत अण्वस्त्रविरोधी निदर्शकांनी पॅरिसमध्ये युरोपियन प्रेशर रिअॅक्टर (ईपीआर) नावाच्या नवीन पिढीच्या अण्वस्त्र रिएक्टरच्या विरोधात मोर्चा काढला . 17 मार्च 2007 रोजी , Sortir du nucléaire या संस्थेने आयोजित केलेल्या एकाचवेळी निदर्शने , 5 फ्रेंच शहरांमध्ये EPR संयंत्रांच्या बांधकामाच्या निषेधार्थ आयोजित करण्यात आली होती . २०११ मध्ये जपानच्या फुकुशिमा अणु दुर्घटनेनंतर फ्रान्समध्ये अणुऊर्जा प्रकल्प बंद करण्याची मागणी करत हजारो लोकांनी अणुऊर्जाविरोधी निदर्शने केली . फ्रान्सने फेसेनहेम येथील सर्वात जुने अणुऊर्जा केंद्र बंद करावे , अशी मागणी आंदोलकांनी केली होती . फ्रान्समधील दुसऱ्या क्रमांकाच्या अणुऊर्जा प्रकल्पातही अनेक लोकांनी निषेध केला . नोव्हेंबर २०११ मध्ये अण्वस्त्रविरोधी हजारो आंदोलकांनी फ्रान्सहून जर्मनीला जात असलेली अण्वस्त्रप्रवण कचरा वाहून नेणारी रेल्वेगाडी उशीरा आणली . अनेक संघर्ष आणि अडथळे यामुळे हा प्रवास सर्वात मंद झाला आहे . १९९५ मध्ये रेडिओअॅक्टिव्ह कचऱ्याची वार्षिक शिपमेंट सुरू झाल्यापासून . त्याचप्रमाणे नोव्हेंबर २०११ मध्ये , फ्रान्सच्या न्यायालयाने अणुऊर्जा कंपनी एलेक्ट्रिक डी फ्रान्सला १.५ दशलक्ष डॉलर्सचा दंड ठोठावला आणि ग्रीनपीसवर हेरगिरी केल्याबद्दल दोन वरिष्ठ कर्मचाऱ्यांना तुरुंगात टाकले . फेब्रुवारी २०१३ मध्ये अपील कोर्टाने ही शिक्षा रद्द केली . मार्च २०१४ मध्ये पोलिसांनी ५७ ग्रीनपीस आंदोलकांना अटक केली . त्यांनी एक ट्रक वापरून सुरक्षा अडथळे तोडले आणि पूर्व फ्रान्समधील फेसेनहेम अणुऊर्जा प्रकल्पात प्रवेश केला . आंदोलकांनी अण्वस्त्रविरोधी बॅनर लावले , पण फ्रान्सच्या अण्वस्त्र सुरक्षा प्राधिकरणाचे म्हणणे आहे की , प्रकल्पाच्या सुरक्षेला धोका नाही . अध्यक्ष ओलान्द यांनी फेसेनहेम 2016 पर्यंत बंद करण्याचे आश्वासन दिले आहे , परंतु ग्रीनपीस तत्काळ बंदीची मागणी करत आहे . |
Armstrong_Power_Plant | आर्मस्ट्राँग पॉवर स्टेशन हे एक कोळसा चालविणारे उष्णता ऊर्जा केंद्र आहे . हे 356 मेगावॅटचे आहे . हे वॉशिंग्टन टाउनशिप , आर्मस्ट्राँग काउंटी येथे आहे . १९८२ मध्ये बांधण्यात आलेल्या आर्मस्ट्राँग पॉवर स्टेशनची चिमणी ३०८.१५ मीटर उंचीची असून त्याची किंमत १३ दशलक्ष डॉलर्स इतकी आहे . फेडरल पर्यावरण संरक्षण एजन्सी (ईपीए) च्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करण्यासाठी 1 सप्टेंबर 2012 रोजी हे वीज प्रकल्प बंद करण्यात आले होते . हे वीज प्रकल्प फर्स्ट एनर्जी कॉर्पने बंद केले होते . ज्याचे मुख्यालय अक्रोन , ओहियो येथे आहे . काही लहान प्रकल्पांमध्ये गुंतवणूक न करण्याचा निर्णय घेण्यात आला कारण प्रकल्प चालू ठेवण्यासाठी स्क्रबिंग मशीन आणि इतर वायू प्रदूषण नियंत्रण सुधारणा स्थापित करणे खूप महाग असेल . पेनसिल्व्हेनियामधील मोठ्या कारखान्यांमध्ये अनेक लाखो डॉलर्सची गुंतवणूक करण्यात आली होती जेणेकरून ते काम चालू ठेवू शकतील . कोळसा उद्योगाशी संबंधित नियमांनी आर्मस्ट्राँग काउंटी , पीए मधील अनेक नोकऱ्यांवर परिणाम केला आहे जसे की कोळसा ट्रक चालक , रेल्वे ऑपरेटर आणि स्थानिक मशीन शॉप जे उपकरणे सेवा देतात . बंद झालेल्या इतर पाच कोळसाऊर्जा प्रकल्पांमध्ये ओरेगॉन , ओहायो मधील बे शोअर प्लांट , युनिट्स 2-4; ईस्टलेक , ओहायो मधील ईस्टलेक पॉवर प्लांट; आष्टेबुला , ओहायो मधील आष्टेबुला प्लांट; क्लीव्हलँड , ओहायो मधील लेक शोअर प्लांट; आणि मेरीलँड मधील विलियमस्पोर्ट मधील आर. पॉल स्मिथ पॉवर स्टेशन यांचा समावेश आहे . या सुविधांचे मालक एलेघनी एनर्जी सप्लाय आहेत . |
Arid | जेव्हा एखाद्या प्रदेशात उपलब्ध पाण्याचा तीव्र अभाव असतो , ज्यामुळे वनस्पती आणि प्राण्यांच्या वाढीला आणि विकासास अडथळा येतो किंवा प्रतिबंधित केला जातो तेव्हा तो कोरडा असतो . कोरड्या हवामानाच्या वातावरणामध्ये वनस्पतींचा अभाव असतो आणि त्यांना झेरिक किंवा वाळवंट म्हणतात . बहुतेक शुष्क हवामान हे भूमध्य रेषेच्या आसपास आहे; या ठिकाणी आफ्रिकेचा बहुतेक भाग आणि दक्षिण अमेरिका , मध्य अमेरिका आणि ऑस्ट्रेलियाचा काही भाग समाविष्ट आहे . |
Antarctic_Cold_Reversal | अंटार्क्टिक कोल्ड रिव्हर्सल (एसीआर) हा पृथ्वीच्या हवामान इतिहासातील थंड होण्याचा एक महत्त्वाचा भाग होता . गेल्या हिमयुगाच्या शेवटी झालेल्या डीग्लेशिएशन दरम्यान हा भाग थंड झाला होता . यामध्ये प्लेस्टोसीनपासून होलोसीन कालखंडात होणाऱ्या हवामान बदलाची जटिलता स्पष्ट केली आहे . गेल्या हिमनदीचा कमाल आणि समुद्राच्या पातळीचा किमान 21,000 वर्षांपूर्वी (बीपी) झाला होता. अंटार्क्टिकच्या बर्फातील कोरमध्ये ३००० वर्षांनंतर हळूहळू तापमान वाढत असल्याचे दिसून येते . १४ , ७०० बीपीच्या आसपास , पिघळलेल्या पाण्याची मोठी धडधड झाली , ज्याला पिघळलेल्या पाण्याची धडधड १ ए म्हणून ओळखले जाते , बहुधा अंटार्क्टिक बर्फातील किंवा लॉरेन्टाइड बर्फातील . पिघळत्या पाण्याची दाब 1 ए ने एक समुद्री उल्लंघन केले ज्याने दोन ते पाच शतकांमध्ये जागतिक समुद्राची पातळी सुमारे 20 मीटर वाढविली आणि असे मानले जाते की हे बोलिंग / अल्लेरॉड इंटरस्टेडियलच्या सुरूवातीस प्रभाव पाडले आहे , जे उत्तर गोलार्धातील हिमनदीच्या थंडीत मोठे ब्रेक आहे . अंटार्क्टिका आणि दक्षिणेकडील गोलार्धात वितळलेल्या पाण्याच्या दाबाला १ ए ने अनुकरण केले आणि पुन्हा थंड झाले , अंटार्क्टिक कोल्ड रिव्हर्सल , सुमारे १४ ,५०० बीपी मध्ये , जे दोन सहस्राब्दीपर्यंत टिकले - उष्णतेमुळे थंड होण्याचे उदाहरण . एसीआरने सरासरी थंडपणा 3 अंश सेल्सिअसपर्यंत आणला . उत्तर गोलार्धात यंगर ड्रायस थंड होणे सुरू झाले , जेव्हा अंटार्क्टिक कोल्ड रिव्हर्सल अजूनही चालू होते , आणि एसीआर यंगर ड्रायसच्या मध्यभागी संपला . उत्तर आणि दक्षिण गोलार्धातील हवामानातील या विभक्तीचे आणि दक्षिणेकडील आघाडी , उत्तरेकडील विलंब यांचे हे स्वरूप नंतरच्या हवामानातील घटनांमध्ये दिसून येईल . या गोलार्धातील विघटन, अग्र/मागे या पद्धतीचे कारण आणि तापमानवाढ आणि थंड होण्याच्या प्रवृत्तीची विशिष्ट यंत्रणा अद्याप हवामान संशोधकांमध्ये अभ्यासाचा आणि वादाचा विषय आहे. अंटार्क्टिक शीत उलट्याची विशिष्ट तारीख आणि तीव्रता यावरही चर्चा सुरू आहे . अंटार्क्टिक शीतलताच्या उलट्याची सुरुवात सुमारे 800 वर्षांनंतर दक्षिण महासागरात महासागरीय शीतलताच्या उलट्यामुळे झाली . |
Aquatic_mammal | पाण्यातील आणि अर्धपाण्यातील सस्तन प्राणी हे सस्तन प्राण्यांचे एक वैविध्यपूर्ण गट आहे जे अंशतः किंवा पूर्णपणे पाण्याच्या शरीरात राहतात . यामध्ये समुद्रात राहणारे विविध सागरी सस्तन प्राणी तसेच युरोपियन ओटरसारख्या गोड्या पाण्याच्या विविध प्रजातींचा समावेश आहे . ते एक वर्गीकरण नाही आणि कोणत्याही विशिष्ट जैविक गटाद्वारे एकत्रित केलेले नाहीत , परंतु जलचर पर्यावरणाशी त्यांचे अवलंबून आणि अविभाज्य संबंध आहेत . पाण्यातील जीवनावर अवलंबून राहण्याची पातळी प्रजातींमध्ये खूपच भिन्न आहे , अमेझॉनच्या मॅनेटीन आणि नदी डॉल्फिन पूर्णपणे पाण्यातील आहेत आणि पाण्याच्या इकोसिस्टमवर पूर्णपणे अवलंबून आहेत; तर बायकल सील पाण्याखाली आहार घेते परंतु विश्रांती घेते , मुंडते आणि जमिनीवर प्रजनन करते; आणि कॅपिबारा आणि हिप्पॉटोमस अन्न शोधण्यासाठी पाण्यात आणि बाहेर जाण्यास सक्षम आहेत . जलीय जीवनशैलीशी जुळवून घेणारे सस्तन प्राणी प्रजातींमध्ये बरेच बदल करतात . नदीतील डॉल्फिन आणि मॅनेट हे दोन्ही प्राणी पाण्यातील प्राणी आहेत आणि त्यामुळे ते पाण्यातील जीवनाशी पूर्णपणे जोडलेले आहेत . सेल्फी अर्ध-पाणी प्राणी आहेत; ते आपला बहुतेक वेळ पाण्यात घालवतात , परंतु संभोग , प्रजनन आणि मोल्डिंग यासारख्या महत्त्वपूर्ण कार्यांसाठी त्यांना जमिनीवर परतण्याची आवश्यकता आहे . याउलट , गेंड्या , कॅपिबारा आणि वॉटर श्राउज सारख्या इतर पाण्यातील सस्तन प्राण्यांना पाण्यातील जीवनाशी जुळवून घेण्याची क्षमता कमी आहे . त्याचप्रमाणे त्यांचे आहारही खूपच वैविध्यपूर्ण आहे , जलीय वनस्पती आणि पाने ते लहान मासे आणि क्रस्टेशियन्स . जलचर पर्यावरणाच्या संरक्षणासाठी ते महत्त्वाची भूमिका बजावतात , विशेषतः बीव्हर . जलचर सस्तन प्राणी हे व्यावसायिक उद्योगाचे लक्ष्य होते , ज्यामुळे बीवरसारख्या शोषित प्रजातींच्या सर्व लोकसंख्येत तीव्र घट झाली . त्यांच्या त्वचेचे उष्णता टिकवून ठेवण्यासाठी उपयुक्त , ते फर व्यापारादरम्यान घेतले गेले आणि कोट आणि हॅट्स बनविले गेले . भारतीय गेंड्यांसारखे इतर पाण्यातील सस्तन प्राणी , खेळ म्हणून शिकार करण्याचे लक्ष्य होते आणि १९०० च्या दशकात त्यांची संख्या मोठ्या प्रमाणात कमी झाली . याला बेकायदेशीर ठरवल्यानंतर अनेक जलचर सस्तन प्राणी शिकार झाले . शिकार वगळता , जलचर सस्तन प्राणी मासेमारीच्या साइड कॅच म्हणून मारले जाऊ शकतात , जिथे ते स्थिर जाळीमध्ये अडकतात आणि बुडतात किंवा भुकेले जातात . यांगत्से नदीच्या वाहतुकीमुळे जलद वाहने आणि जलचर सस्तन प्राणी एकमेकांवर आदळतात . नदीवर बंधारे बांधल्यामुळे स्थलांतरित जलचर सस्तन प्राणी अपुऱ्या ठिकाणी उतरतात किंवा त्यांच्या निवासाला अपस्ट्रीमचा धोका निर्माण होतो . नदीच्या औद्योगिकरणाने चीनच्या नदीतील डॉल्फिनचे विलोपन झाले . २००४ मध्ये शेवटचे डॉल्फिन दिसले होते . |
Arctic_Climate_Impact_Assessment | आर्क्टिक हवामान परिणाम मूल्यांकन (ACIA) हा अभ्यास आर्कटिकमध्ये सुरू असलेल्या हवामान बदलाचे आणि त्याचे परिणाम वर्णन करतोः तापमान वाढणे , समुद्री बर्फ कमी होणे , ग्रीनलँडच्या बर्फाचा थंडपणा अभूतपूर्व आणि पर्यावरणीय प्रणाली , प्राणी आणि लोकांवर अनेक परिणाम . आर्कटिक हवामान बदल आणि त्याचा प्रदेश आणि जगावर होणारा परिणाम याबाबतचे हे पहिलेच व्यापक संशोधन , पूर्ण संदर्भ आणि स्वतंत्रपणे पुनरावलोकन केलेले मूल्यांकन आहे . या प्रकल्पाचे मार्गदर्शन आर्कटिक परिषदेने केले . तीन वर्षांच्या कालावधीत तीनशे शास्त्रज्ञांनी या अभ्यासात भाग घेतला . 140 पानांचा सारांश अहवाल , " आर्क्टिकच्या तापमानवाढीचा परिणाम " नोव्हेंबर 2004 मध्ये प्रसिद्ध झाला होता आणि नंतरचा अहवाल 2005 मध्ये प्रसिद्ध झाला . एसीआयए सचिवालय अलास्का फेअरबँक्स विद्यापीठातील आंतरराष्ट्रीय आर्कटिक संशोधन केंद्रात आहे . |
Antarctic_oscillation | अंटार्क्टिकाच्या आसपास पश्चिम वारा किंवा कमी दाबाचा पट्टा आहे जो त्याच्या बदलण्याची पद्धत म्हणून उत्तर किंवा दक्षिणकडे जातो . याच्या सकारात्मक अवस्थेत , पश्चिम वारा पट्टा अंटार्क्टिकाच्या दिशेने संकुचित होतो , तर नकारात्मक अवस्थेत हा पट्टा भूमध्य रेषेच्या दिशेने जातो . २०१४ मध्ये डॉ. नेरिलि अब्राम यांनी तापमान-संवेदनशील बर्फ कोर आणि झाडांच्या वाढीच्या नोंदींचा वापर करून दक्षिणेकडील एन्युलर मोडचा १००० वर्षांचा इतिहास पुन्हा तयार केला . या अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की दक्षिणेकडील अण्णाकृती सध्या किमान गेल्या 1000 वर्षांतील सर्वात जास्त सकारात्मक टप्प्यात आहे आणि एसएएममधील अलीकडील सकारात्मक ट्रेंड वाढत्या हरितगृह वायूच्या पातळीवर आणि नंतर स्ट्रॅटोस्फेरिक ओझोन कमी होण्यास कारणीभूत आहेत . अंटार्क्टिक ओस्किलेशन (AAO , आर्क्टिक ओस्किलेशन किंवा AO पासून वेगळे करण्यासाठी) दक्षिणेकडील गोलार्धातील वातावरणाच्या बदलण्याची एक कमी-वारंवारता मोड आहे . याला दक्षिणी वर्तुळ मोड (SAM) असेही म्हणतात . |
Anecdotal_evidence | अनौपचारिक पुरावा म्हणजे अनौपचारिक पुरावा , म्हणजेच , अनौपचारिक पद्धतीने गोळा केलेले पुरावे आणि वैयक्तिक साक्षावर अवलंबून असलेले पुरावे . इतर प्रकारच्या पुराव्यांच्या तुलनेत , काही पुराव्यांचा पुरावा सामान्यतः काही संभाव्य कमकुवतपणामुळे मर्यादित मानला जातो , परंतु वैज्ञानिक पद्धतीच्या व्याप्तीमध्ये विचार केला जाऊ शकतो कारण काही पुरावे दोन्ही अनुभवजन्य आणि सत्यापित असू शकतात , उदा . औषधात केस स्टडीचा वापर . इतर काही पुरावे मात्र वैज्ञानिक पुरावा म्हणून मानले जात नाहीत कारण त्यांचे स्वरूप वैज्ञानिक पद्धतीने तपासण्यापासून रोखते . ज्या ठिकाणी फक्त एक किंवा काही किस्से सादर केले जातात , तेथे एक मोठी शक्यता आहे की ते अविश्वसनीय असू शकतात कारण चेरी-पिक केलेल्या किंवा इतर नॉन-प्रतिनिधी नमुने ठराविक प्रकरणांमध्ये . त्याचप्रमाणे मानसशास्त्रज्ञांनी शोधून काढले आहे की , संज्ञानात्मक पूर्वग्रहामुळे लोकांना सामान्य उदाहरणापेक्षा उल्लेखनीय किंवा असामान्य उदाहरणे आठवण्याची अधिक शक्यता असते . त्यामुळे , अगदी अचूक असतानाही , किस्से घडलेले पुरावे हे नेहमीच्या अनुभवाचे प्रतिनिधित्व करत नाहीत . एखादी गोष्ट `` ठराविक आहे की नाही हे अचूकपणे ठरवण्यासाठी सांख्यिकीय पुरावा आवश्यक आहे . अनौपचारिक पुराव्यांचा गैरवापर हा एक अनौपचारिक भ्रम आहे आणि कधीकधी त्याला `` व्यक्ती भ्रम असेही म्हटले जाते ( `` मला अशी व्यक्ती माहित आहे जी . . . ; `` मला अशी एक घटना माहित आहे जिथे . ज्यामुळे जवळच्या मित्रांच्या अनुभवांना जास्त महत्त्व दिले जाते जे कदाचित सामान्य नसतील . घाईघाईने केलेले सामान्यीकरण याच्याशी तुलना करा . कधीकधी हा शब्द कायदेशीर संदर्भात वापरला जातो ज्यात काही प्रकारच्या साक्षीदारांचे वर्णन केले जाते जे नोटरीकृत दस्तऐवज , छायाचित्रे , ऑडिओ-व्हिज्युअल रेकॉर्डिंग इत्यादीसारख्या उद्दीष्ट , स्वतंत्र पुराव्याद्वारे समर्थित नाहीत . . . मी जेव्हा एखादी वस्तू , सेवा किंवा कल्पना जाहिरात किंवा प्रोत्साहन देण्यासाठी वापरली जाते , तेव्हा विनोदी बातम्यांना अनेकदा प्रशंसापत्रे म्हटले जाते , जे काही न्यायाधिकारक्षेत्रात कठोरपणे नियंत्रित किंवा प्रतिबंधित आहेत . |
Antarctic_Peninsula | अंटार्क्टिक द्वीपकल्प हा अंटार्क्टिकाच्या मुख्य भूभागाचा सर्वात उत्तरेकडील भाग आहे , जो दक्षिणेकडील गोलार्धात स्थित आहे . पृष्ठभागावर , हे अंटार्क्टिकामधील सर्वात मोठे , सर्वात प्रमुख द्वीपकल्प आहे कारण हे केप अॅडम्स (वेडेल समुद्र) आणि इक्लंड बेटांच्या दक्षिणेकडील मुख्य भूमीवरील एका बिंदूपासून 1300 किमी लांब आहे . अंटार्क्टिकच्या अंडरवर्ल्डमध्ये हिमपाताने व्यापलेले हे द्वीपसमूह हे एका खालच्या खालच्या खडकापासून बनलेले आहेत . हे द्वीपसमूह खोल खडकांपासून वेगळे आहेत . ते जमिनीवरच्या बर्फाच्या थरांनी जोडलेले आहेत . दक्षिण अमेरिकेच्या दक्षिणेकडील टोकावर असलेल्या फायर टियर डी डी ला फक्त 1000 किमी अंतरावर ड्रॅक मार्ग आहे . अंटार्क्टिक द्वीपकल्प सध्या अनेक संशोधन केंद्रांनी व्यापलेला आहे आणि राष्ट्रांनी अनेक सार्वभौमत्वाचे दावे केले आहेत . अर्जेन्टिना , चिली आणि ब्रिटन या देशांच्या वादग्रस्त आणि आच्छादित दाव्यांचा हा भाग आहे . यापैकी कोणत्याही दाव्याला आंतरराष्ट्रीय मान्यता नाही आणि अंटार्क्टिक करार प्रणाली अंतर्गत संबंधित देश त्यांच्या दाव्याची अंमलबजावणी करण्याचा प्रयत्न करत नाहीत . अर्जेन्टिनाकडे या द्वीपकल्पात सर्वात जास्त तळ आणि कर्मचारी आहेत . |
Apologetics | माफी (ग्रीक ἀπολογία , `` speaking in defense ) ही धार्मिक शिकवणुकीचे सत्य सिद्ध करण्यासाठी किंवा सिद्ध करण्यासाठी पद्धतशीर तर्क आणि प्रवचनेद्वारे धार्मिक शिस्त आहे . १२० ते इ. स. सुमारे २२० या काळात , ख्रिस्ती लेखक जे आपल्या विश्वासाचे समर्थन करत होते आणि आपल्या विश्वासाचे समर्थन करणाऱ्यांना प्रोत्साहन देत होते , त्यांना ख्रिस्ती वकिलांचे नाव देण्यात आले . २१ व्या शतकात वापरात , ` apologetics ही शब्दधर्म आणि धर्मशास्त्रावरच्या वादविवादांशी संबंधित आहे . |
Antithesis | अँटिथेसिस (ग्रीक `` setting opposite , from ἀντί `` against and θέσις `` position ) हा शब्द लिहिताना किंवा बोलण्यात वापरला जातो जो आधी उल्लेख केलेल्या काही प्रस्तावाशी विरोध करतो किंवा उलट करतो किंवा जेव्हा दोन विरोधाभास एकत्रितपणे विरोधात्मक प्रभावासाठी सादर केले जातात . प्रतिशब्द म्हणजे एक शब्द , वाक्यांश किंवा वाक्य यांचा एक संतुलित व्याकरणाच्या संरचनेत असलेला विरोधाभास . अभिव्यक्तीचे समांतर विचार च्या विरोधाला महत्व देण्यासाठी काम करते. एका विधानात दोन कल्पनांचे पुनरुत्पादन झाल्यामुळे विरोधाभासात नेहमीच दुहेरी अर्थ असणे आवश्यक आहे . दोन कल्पना संरचनात्मकदृष्ट्या विसंगत नसतील , पण दोन कल्पनांची तुलना करताना ते कार्यात्मकदृष्ट्या विसंगत असतात . अॅरिस्टॉटलच्या मते , विरोधाभासाचा वापर प्रेक्षकांना त्यांच्या युक्तिवादातून एखादा मुद्दा समजण्यास मदत करतो . यापुढे स्पष्ट केले आहे की दोन परिस्थितींची किंवा कल्पनांची तुलना करणे योग्य निवडणे सोपे करते . अॅरिस्टॉटल म्हणतो की वक्तृत्व मध्ये विरोधाभास एक विधान मध्ये दोन निष्कर्ष सादर केल्यामुळे सिल्लॉजिझम सारखा आहे . भाषेत वापरल्या जाणार्या शब्दात विरोधी शब्द कधीकधी विडंबनाचा वापर किंवा `` शब्द -LSB- वापरले -RSB- त्यांच्या शाब्दिक अर्थाने उलट अर्थ व्यक्त करण्यासाठी गोंधळात टाकले जाते . प्रेक्षकांच्या मनात एक वेगळीच परिस्थिती निर्माण झाल्यामुळे या दोघांची अनेकदा गल्लत होते . प्रतिवाद दोन समांतर कल्पनांशी संबंधित आहे , तर विडंबना म्हणजे , जेव्हा साहित्यिक साधन म्हणून वापरले जाते , तेव्हा शब्द थेट टोन किंवा शब्द निवडीद्वारे एक विरुद्ध कल्पना दर्शवित आहेत . याचा अर्थ अधिक स्पष्ट करण्यासाठी , विडंबनाचे हे उदाहरण घ्या: मी माझा हात बंड्याडच्या पेटीवर कापला . उदाहरण म्हणजे विरोधाभास नाही कारण ते दोन समांतर कल्पना सादर करत नाही , त्याऐवजी तो त्याच्या टोनद्वारे उलट कल्पनांचा अर्थ देतो . |
Anthropocentrism | मानवकेन्द्रवाद (-LSB- ˌænθroʊ-poʊ-ˈsɛntrɪzəm -RSB- ग्रीक νθρωπος , ánthrōpos , `` मानव ; आणि κέντρον , kéntron , `` केंद्र ) ही विश्वास आहे की मानव विश्वाची सर्वात महत्वाची संस्था मानली जाते आणि मानवी मूल्ये आणि अनुभवांच्या दृष्टीने जगाचे अर्थ लावते किंवा पाहते . या शब्दाचा वापर मानवकेन्द्रिततेच्या रूपात केला जाऊ शकतो , आणि काहीजण या संकल्पनेचा उल्लेख मानवी श्रेष्ठता किंवा मानवी अपवादवाद म्हणून करतात . मध्यमत्वाचा सिद्धांत म्हणजे मानवकेंद्रिततेला विरोध . मानवकेन्द्रित विचार हा आधुनिक मानवी संस्कृतीमध्ये आणि अनेक जाणीवपूर्वक केलेल्या कृतींमध्ये खोलवर रुजलेला आहे . पर्यावरणीय नैतिकता आणि पर्यावरणीय तत्त्वज्ञानाच्या क्षेत्रात ही एक प्रमुख संकल्पना आहे , जिथे बर्याचदा मानवाच्या कृतीमुळे पर्यावरणाच्या आत निर्माण झालेल्या समस्यांचे मूळ कारण मानले जाते . तथापि , मानवविकासवादाचे अनेक समर्थक असे सांगतात की हे आवश्यक नाही: ते असा तर्क करतात की दीर्घकालीन दृष्टीकोनातून हे मान्य केले जाते की निरोगी , शाश्वत वातावरण मानवांसाठी आवश्यक आहे आणि वास्तविक समस्या उथळ मानवविकासवादाची आहे . |
Astra_1K | अॅस्ट्रा 1K हा एक कम्युनिकेशन उपग्रह होता जो अल्काटेल स्पेसने एसईएससाठी तयार केला होता. 25 नोव्हेंबर 2002 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आलेला हा उपग्रह आतापर्यंतचा सर्वात मोठा नागरी संचार उपग्रह होता . त्याचा वजन 5250 किलो होता . एस्ट्रा 1 बी उपग्रहाची जागा घेण्यासाठी आणि 1 ए , 1 सी आणि 1 डी साठी एस्ट्रा 19.2 ° ई कक्षीय स्थितीत बॅकअप प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेले , प्रोटॉन प्रक्षेपण वाहनाचे ब्लॉक डीएम 3 वरचे चरण योग्यरित्या कार्य करण्यास अयशस्वी झाले , ज्यामुळे उपग्रह अक्षम पार्किंग कक्षेत सोडला गेला . उपग्रहाच्या बचाव साठी काही प्रयत्न केले गेले असले तरी , 10 डिसेंबर 2002 रोजी हे उपग्रह हेतूने त्याच्या कक्षेतून बाहेर काढण्यात आले . या उपग्रहामध्ये काही ट्रान्सपोंडरसाठी फ्रिक्वेन्सीचा वापर करण्यात आला होता . यामध्ये एक पूर्वेकडील युरोपला आणि दुसरा स्पेनला कव्हर करण्यासाठी दुहेरी पध्दतीचा वापर करण्यात आला होता . या डिझाईनचा उद्देश फक्त विशिष्ट बाजारपेठांचाच समावेश करणे हा होता , जेणेकरून वाहनांची क्षमता वाढवता येईल , कारण वारंवारतेचा पुन्हा वापर केल्याने एकाच वारंवारतेवर एकाच वेळी अधिक चॅनेल प्रसारित करता येतील , ज्यामुळे स्पेन बीमवर प्रसारित केलेले चॅनेल कोणत्याही प्रकारे प्राप्त होऊ शकणार नाहीत (कितीही मोठा असला तरी प्राप्त करणारा चष्मा) पूर्व बीममध्ये आणि उलट . यामुळे उदाहरणार्थ नेदरलँड्स आणि शेजारच्या देशांच्या काही भागांमध्ये दोन्ही किरणांचा प्रतिसाद मिळत नाही , कारण किरणे त्या देशांवर आच्छादित होतात , एकमेकांना प्रभावीपणे अडथळा आणतात . अॅस्ट्रा 1K मध्ये अनेक का बँड क्षमता देखील होत्या , ज्याचा मूळ हेतू उपग्रह इंटरनेट सेवांसाठी अपलोड मार्ग प्रदान करणे होता . एसईएसने नंतर एस्ट्रा 2 कनेक्टसह अशी द्वि-मार्ग व्यावसायिक उपग्रह इंटरनेट सेवा विकसित केली , अपलोड आणि डाउनलोड मार्गांसाठी क्यू बँडचा वापर करून . याचे एक नवीन जहाज , अॅस्ट्रा 1 केआर हे २००६ मध्ये यशस्वीपणे प्रक्षेपित करण्यात आले . |
Atlantic_hurricane | अटलांटिक चक्रीवादळ किंवा उष्णकटिबंधीय वादळ हे उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळ आहे जे अटलांटिक महासागरात तयार होते , सहसा उन्हाळ्यात किंवा शरद . चक्रीवादळ हे चक्रीवादळ किंवा वादळापेक्षा वेगळे असते . अटलांटिक महासागर आणि ईशान्य प्रशांत महासागरात वादळ , उत्तर-पश्चिम प्रशांत महासागरात वादळ आणि दक्षिण प्रशांत किंवा हिंदी महासागरात चक्रीवादळ असे चक्रीवादळ म्हणतात . उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांना तीव्रतेनुसार वर्गीकृत केले जाऊ शकते . उष्णकटिबंधीय वादळांमध्ये एका मिनिटाचे जास्तीत जास्त सतत 39 मैल प्रति तास (34 knots , 17 m/s , 63 km/h) वारा असतो , तर चक्रीवादळांमध्ये एका मिनिटाचे जास्तीत जास्त सतत 74 मैल प्रति तास (64 knots , 33 m/s , 119 km/h) वारा असतो . 1 जून ते 30 नोव्हेंबर दरम्यान उत्तर अटलांटिकमध्ये बहुतेक उष्णकटिबंधीय वादळ आणि चक्रीवादळ तयार होतात . अमेरिकेच्या राष्ट्रीय चक्रीवादळ केंद्राने बेसिनचे निरीक्षण केले आणि जागतिक हवामान संघटनेने परिभाषित केलेल्या उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांसाठी प्रादेशिक विशेष हवामान केंद्रांपैकी एक म्हणून उत्तर अटलांटिक बेसिनसाठी उष्णकटिबंधीय हवामान प्रणालीबद्दल अहवाल , घड्याळे आणि चेतावणी जारी केली . अलीकडच्या काळात , उष्णकटिबंधीय वादळांना आधीपासूनच ठरवलेल्या यादीतून नाव दिले जाते . ज्या वादळामुळे मोठे नुकसान किंवा बळी पडले आहेत , त्या वादळाचे नाव यादीतून काढून टाकले जाऊ शकते . उत्तर अटलांटिक नदीच्या पात्रात (१९६६ ते २००९) सरासरी ११.३ नाव असलेले वादळ प्रत्येक हंगामात घडतात , त्यापैकी सरासरी ६.२ वादळ बनतात आणि २.३ वादळ मोठे वादळ (श्रेणी ३ किंवा त्यापेक्षा मोठे) बनतात . प्रत्येक हंगामात ११ सप्टेंबरच्या आसपास हवामानविषयक क्रियाकलाप सर्वाधिक असतो . मार्च 2004 मध्ये , कॅटरिना हे पहिले वादळ होते ज्याची तीव्रता दक्षिण अटलांटिक महासागरात नोंदली गेली होती . २०११ पासून ब्राझिलियन नेव्ही हायड्रोग्राफिक सेंटरने दक्षिण अटलांटिक महासागराच्या उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळांसाठी उत्तर अटलांटिक महासागराची समान पातळी वापरण्यास सुरुवात केली आहे आणि ३५ कि. मी. पर्यंत पोहोचलेल्यांना नावे दिली आहेत . |
Asteroid | क्षुद्रग्रह हे लहान ग्रह आहेत , विशेषतः सौर मंडळाच्या आतील भागातील . मोठ्या ग्रहांना ग्रहग्रहां असेही म्हणतात . या शब्दांचा वापर सूर्यप्रकाशात फिरणाऱ्या कोणत्याही खगोलीय वस्तूवर केला जातो ज्यात ग्रह दिसला नाही आणि ज्यात सक्रिय धूमकेतूची वैशिष्ट्ये दिसली नाहीत . जेव्हा बाह्य सौर मंडळातील लहान ग्रह शोधले गेले आणि त्यांच्याकडे धूमकेतूसारखे असलेले अस्थिर-आधारित पृष्ठभाग आढळले , तेव्हा ते अनेकदा क्षुद्रग्रह पट्ट्यातील क्षुद्रग्रहातून वेगळे केले गेले . या लेखात , ` ` क्षुद्रग्रह हा शब्द सौर मंडळाच्या आतील भागातील छोट्या ग्रहांचा संदर्भ घेतो ज्यात बृहस्पति सह सह-कक्षांचा समावेश आहे . कोट्यवधी लघुग्रह आहेत . ग्रहमानातील अवशेष आहेत असे मानले जाते . सूर्याच्या सौरमाहोलातील अवशेष . मंगळ आणि बृहस्पति यांच्यातील ग्रहांच्या पट्ट्यामध्ये बहुतांश ज्ञात लघुग्रह फिरतात किंवा बृहस्पति सह सह-कक्षा आहेत (ज्युपिटर ट्रोजन). तथापि , पृथ्वीच्या जवळच्या वस्तूंसह इतर कक्षीय कुटुंबे महत्त्वपूर्ण लोकसंख्येसह अस्तित्वात आहेत . प्रत्येक लघुग्रहाचे वर्गीकरण त्यांच्या वैशिष्ट्यपूर्ण स्पेक्ट्राच्या आधारावर केले जाते . बहुतांश लघुग्रहांचे वर्गीकरण सी-प्रकार , एम-प्रकार आणि एस-प्रकार असे तीन मुख्य गटात केले जाते . याचे नाव कार्बनयुक्त , धातूयुक्त आणि सिलिकेट (खडी) या रचनेनुसार ठेवले गेले आणि सामान्यतः त्यास ओळखले जाते . क्षुद्रग्रहांचे आकार वेगवेगळे असतात . काही क्षुद्रग्रहांचे आकार एकूण आकारात असतात . क्षुद्रग्रह हे धूमकेतू आणि उल्कापिंडांपेक्षा वेगळे आहेत . धूमकेतूच्या बाबतीत , फरक हा रचनांचा आहे: क्षुद्रग्रह मुख्यतः खनिज आणि खडकांपासून बनलेले असतात , तर धूमकेतू धूळ आणि बर्फाने बनलेले असतात . याव्यतिरिक्त , सूर्याच्या जवळच क्षुद्रग्रह तयार झाले , ज्यामुळे उपरोक्त उल्कापिंडातील बर्फ विकसित होण्यास प्रतिबंध झाला . क्षुद्रग्रह आणि उल्कापिंडांमधील फरक हा मुख्यतः आकाराचा आहे: उल्कापिंडांचा व्यास एक मीटरपेक्षा कमी असतो , तर क्षुद्रग्रहांचा व्यास एक मीटरपेक्षा जास्त असतो . अखेरीस , उल्कापिंड हे धूमकेतू किंवा क्षुद्रग्रहातील पदार्थांपासून बनलेले असू शकतात . केवळ एक लघुग्रह , ४ वेस्टा , ज्याची पृष्ठभाग तुलनेने प्रतिबिंबित करते , सामान्यतः उघड्या डोळ्याने दिसतो , आणि हे फक्त अतिशय गडद आकाशात असते जेव्हा ते अनुकूल स्थितीत असते . पृथ्वीच्या जवळून जाणारे छोटे लघुग्रह क्वचितच , अगदी थोड्या काळासाठी उघड्या डोळ्याने दिसतात . मार्च २०१६ पर्यंत , मायनर प्लॅनेट सेंटरकडे आतील आणि बाहेरील सौर यंत्रणेतील १.३ दशलक्षाहून अधिक वस्तूंची माहिती होती , त्यापैकी ७५० ,००० वस्तूंना क्रमांकित नाव देण्यासाठी पुरेशी माहिती होती . युनायटेड नेशन्सने 30 जून हा आंतरराष्ट्रीय लघुग्रह दिन म्हणून घोषित केला आहे . आंतरराष्ट्रीय लघुग्रह दिन हा 30 जून 1908 रोजी रशियन फेडरेशनच्या सायबेरियावर टंगुस्का लघुग्रह प्रभावाच्या वर्धापन दिनानिमित्त साजरा केला जातो . |
Atmospheric_duct | दूरसंचारात , वायुमंडलीय वाहिनी म्हणजे कमी वातावरणामध्ये एक क्षैतिज थर ज्यामध्ये अनुलंब अपवर्तन निर्देशांक ढाल अशा प्रकारे असतात की रेडिओ सिग्नल (आणि प्रकाश किरण) मार्गदर्शन किंवा वाहिनी केले जातात , पृथ्वीच्या वक्रतेचे अनुसरण करतात आणि वाहिनींमध्ये कमी क्षीणपणाचा अनुभव घेतात जर वाहिनी नसतील तर ते नसतील . नळ वायुमंडलीय विद्युतवाहिनी म्हणून कार्य करते आणि लाटांच्या आघाडीचा प्रसार केवळ क्षैतिज परिमाणात मर्यादित करते . वायुमंडलीय वाहिनी म्हणजे विद्युत चुंबकीय किरणेचा प्रसार होण्याची एक पद्धत आहे , साधारणपणे पृथ्वीच्या वायुमंडळाच्या खालच्या थरांमध्ये , जिथे वायुमंडलीय अपवर्तनामुळे लाटा वाकल्या जातात . क्षितिजावरील रडारमध्ये , वाहिनीमुळे रडार प्रणालीच्या किरणे आणि लक्ष्य-प्रतिबिंबित ऊर्जेचा काही भाग सामान्य रडार श्रेणीपेक्षा जास्त अंतरावर मार्गदर्शन केला जातो . याच्यामुळे रेडिओ सिग्नलचे लांब पल्ल्याचे प्रसारण होते . सामान्यतः हे दृश्य रेषेपर्यंत मर्यादित असते . सामान्यतः रेडिओ जमीनीवरील लाटा पृष्ठभागावर सरकणाऱ्या लाटांच्या रूपात पसरतात . म्हणजेच ते केवळ पृथ्वीच्या वक्रतेच्या आसपास विखुरलेले असतात . या कारणामुळेच दूरसंचारात लांब लांबीच्या लांबीचा वापर केला जात असे . याला सर्वात जास्त अपवाद म्हणजे एचएफ (3 -- 30 MHz . तरंग आयनमंडळात प्रतिबिंबित होतात . पृथ्वीच्या वातावरणातील उच्च उंचीवरील कमी घनतेमुळे कमी झालेला अपवर्तन सूचकांक सिग्नल पृथ्वीच्या दिशेने वळवतो . उच्च अपवर्तन सूचकांक थरातील सिग्नल, म्हणजे. , नळ , कमी अपवर्तन सूचकांक सामग्रीच्या सीमेवर आढळलेल्या प्रतिबिंब आणि अपवर्तनमुळे त्या थरात राहण्याची प्रवृत्ती असते . काही हवामानात , जसे की उलटा थर , घनता इतक्या वेगाने बदलते की लाटा पृथ्वीच्या वक्रतेभोवती सतत उंचीवर मार्गदर्शन करतात . वातावरणीय प्रकाशिकीच्या घटनांमध्ये वातावरणीय वाहिनीशी संबंधित ग्रीन फ्लॅश , फटा मॉर्गन , उत्कृष्ट मिराज , खगोलशास्त्रीय वस्तूंचे नकली मिराज आणि नोव्हाया झेमल्या इफेक्ट यांचा समावेश आहे . |
Baja_California | या भागातच काही खोऱ्या आढळतात , जसे की व्हॅले डी ग्वाडालूप , मेक्सिकोमधील मुख्य वाइन उत्पादक क्षेत्र . या पर्वतरांगाच्या पूर्वेला सोनोराण वाळवंट आहे . दक्षिणेस हवामान कोरडे होऊन विस्कॅनो वाळवंटात जाते . या राज्यात दोन्ही किनारपट्टीवर अनेक बेटे आहेत . खरं तर , मेक्सिकोचा सर्वात पश्चिमेकडील भाग , ग्वाडेलूपी बेट , हा बाजा कॅलिफोर्नियाचा भाग आहे . कोरोनाडो , टोडोस सॅन्टोस आणि सेड्रोस द्वीपसमूह देखील प्रशांत किनारपट्टीवर आहेत . कॅलिफोर्नियाच्या खाडीत , सर्वात मोठे बेट अँजल डी ला गार्डा आहे , जे खोल आणि अरुंद कॅनल डी बॅलेनास द्वारे द्वीपकल्प पासून वेगळे आहे . बाजा कॅलिफोर्निया , (Lower California), अधिकृतपणे बाजा कॅलिफोर्नियाचे मुक्त आणि सार्वभौम राज्य (Estado Libre y Soberano de Baja California), हे मेक्सिकोमधील एक राज्य आहे . मेक्सिकोच्या ३२ फेडरल संस्थांपैकी हे सर्वात उत्तरेकडील आणि सर्वात पश्चिमेकडील राज्य आहे . १९५२ मध्ये राज्य होण्यापूर्वी हा भाग नॉर्थ टेरिटरी ऑफ बाजा कॅलिफोर्निया (एल टेरिटोरिओ नॉर्टे डी बाजा कॅलिफोर्निया) म्हणून ओळखला जात होता . याचे क्षेत्रफळ ७०११३ वर्ग किमी आहे , किंवा मेक्सिकोच्या भूभागाच्या ३.५७% भागात आहे आणि २८ व्या समांतर रेषेच्या उत्तरेस , बाजा कॅलिफोर्निया द्वीपकल्पातील उत्तर भाग आणि ग्वाडालूपे बेट यांचा समावेश आहे . या राज्याचा मुख्य भाग पश्चिमेला प्रशांत महासागर , पूर्वेला सोनोरा , अमेरिकेच्या ऍरिझोना राज्य आणि कॅलिफोर्नियाचा आखात (ज्याला कोर्टेस समुद्र असेही म्हणतात) आणि दक्षिणेला बाजा कॅलिफोर्निया सुअर या समुद्रांनी वेढलेला आहे . याचे उत्तर सीमा कॅलिफोर्निया राज्यात आहे . या राज्यात अंदाजे 3,315,766 (2015 च्या) लोकसंख्या आहे . दक्षिण भागात कमी लोकसंख्या असलेल्या बाजा कॅलिफोर्निया सुरपेक्षा आणि उत्तर भागात सॅन डिएगो काउंटी , कॅलिफोर्निया सारख्याच लोकसंख्येने हे राज्य आहे . मेक्सिकोची राजधानी मेक्सिको , एनसेनाडा आणि टिहुआना या शहरांमध्ये ७५ टक्के लोकसंख्या राहते . इतर महत्त्वाच्या शहरांमध्ये सॅन फेलिप , रोसारिटो आणि टेकटे यांचा समावेश आहे . या राज्याची लोकसंख्या मेस्टिझोस यांची आहे , बहुतेक मेक्सिकोच्या इतर भागांमधून आलेले स्थलांतरित आहेत , आणि बहुतेक उत्तर मेक्सिकन राज्यांप्रमाणेच , स्पॅनिश वंशाच्या मेक्सिकन लोकांची मोठी लोकसंख्या आहे , तसेच पूर्व आशियाई , मध्य पूर्व आणि स्वदेशी वंशाचे मोठे अल्पसंख्याक गट आहेत . याव्यतिरिक्त , सॅन डिएगोच्या जवळ आणि सॅन डिएगोच्या तुलनेत स्वस्त जीवनाच्या खर्चामुळे अमेरिकेतील मोठ्या प्रमाणात स्थलांतरित लोकसंख्या आहे . मध्य अमेरिकेतील लोकसंख्याही मोठी आहे . अनेक स्थलांतरित लोक जीवनमान सुधारण्यासाठी आणि उर्वरित मेक्सिको आणि लॅटिन अमेरिकेच्या तुलनेत उच्च वेतन असलेल्या नोकऱ्या मिळवण्यासाठी बाजा कॅलिफोर्नियाला गेले . बाजा कॅलिफोर्निया हे क्षेत्रफळानुसार मेक्सिकोमधील बारावे मोठे राज्य आहे . या देशाचे भूगोल समुद्रकिनार्यापासून ते जंगले आणि वाळवंटात आहे . या राज्याच्या पाठीवर सिएरा डी बाजा कॅलिफोर्निया हे पर्वत आहे , जिथे पेनिनसुलाचा सर्वोच्च बिंदू पिकाचो डेल डियाब्लो आहे . या पर्वतरांगामुळे राज्यात हवामानातील फरक स्पष्टपणे दिसून येतो . उत्तर-पश्चिम भागात हवामान अर्ध-शुष्क आणि भूमध्य आहे . मध्यभागी उंचीमुळे हवामान अधिक दमट होते . |
BBC_Earth | बीबीसी अर्थ हा ब्रँड आहे जो बीबीसी वर्ल्डवाइडने 2009 पासून वापरला आहे . बीबीसीच्या नैसर्गिक इतिहासाची सामग्री विक्री आणि वितरणासाठी युनायटेड किंगडम व्यतिरिक्त इतर देशांमध्ये वापरली जाते . बीबीसी वर्ल्डवाइड हा सार्वजनिक सेवा प्रसारकाचा व्यावसायिक हात आहे . बीबीसी अर्थ हे बीबीसीच्या नैसर्गिक इतिहास विभागाचे व्यावसायिक प्रतिनिधित्व करते , जे जगातील सर्वात मोठे वन्यजीव डॉक्युमेंटरी निर्मिती घर आहे . बीबीसी अर्थ हे फ्रोजन प्लॅनेट , लाइफ , ब्लू प्लॅनेट आणि प्लॅनेट अर्थ यासारख्या शीर्षकांचे जगभरातील विपणन आणि वितरणासाठी जबाबदार आहे . या कंपनीने 180 देशांमध्ये विक्री केली आहे . बीबीसी अर्थ ब्रँडचा वापर अनेक प्रकारच्या मीडिया प्लॅटफॉर्मवर केला जातो . यामध्ये लाइव्ह ऑर्केस्ट्रासह कॉन्सर्ट-स्टाईल डॉक्युमेंटरी पाहणे आणि संग्रहालये आणि थीम पार्कमध्ये परस्परसंवादी अनुभव यांचा समावेश आहे . २०१० मध्ये या वेबसाईटचे पुन्हा उद्घाटन करण्यात आले आणि त्यात ग्राहक-उपयोगी साईट `` Life Is समाविष्ट करण्यात आली . या साईटवर मासिक मासिक अपडेट आणि ब्लॉग आहे . बीबीसीच्या नैसर्गिक इतिहासातील नवीन डीव्हीडी आणि ब्ल्यू-रे मालिकांसाठीही या ब्रँडचा वापर केला जातो. |
Automatic_weather_station | एक स्वयंचलित हवामान स्टेशन (AWS) ही पारंपारिक हवामान स्टेशनची स्वयंचलित आवृत्ती आहे , एकतर मानवी श्रम वाचविण्यासाठी किंवा दुर्गम भागातून मोजमाप सक्षम करण्यासाठी . एक AWS मध्ये साधारणपणे हवामान-प्रतिरोधक आच्छादन असते ज्यात डेटा लॉगर , रिचार्जेबल बॅटरी , टेलिमेट्रिक (वैकल्पिक) आणि हवामान सेन्सर असतात ज्यात संलग्न सौर पॅनेल किंवा पवन टर्बाइन असते आणि ते मस्तकावर बसवलेले असतात . या प्रणालीच्या उद्देशामुळे विशिष्ट कॉन्फिगरेशन बदलू शकते . या प्रणालीद्वारे अर्गोस प्रणाली आणि ग्लोबल टेलिकम्युनिकेशन सिस्टमद्वारे जवळजवळ रिअल टाइममध्ये अहवाल दिला जातो किंवा नंतर पुनर्प्राप्तीसाठी डेटा जतन केला जातो . पूर्वी , स्वयंचलित हवामान स्टेशन अनेकदा वीज आणि संप्रेषण लाइन उपलब्ध होते जेथे ठेवले होते . आज सौर पॅनेल , पवन ऊर्जेच्या टर्बाइन आणि मोबाईल फोन तंत्रज्ञानामुळे विद्युत जाळ्याशी किंवा हार्डलाइन दूरसंचार नेटवर्कशी जोडलेले नसलेले वायरलेस स्टेशन असणे शक्य झाले आहे . |
Artificial_photosynthesis | कृत्रिम प्रकाशसंश्लेषण ही एक रासायनिक प्रक्रिया आहे जी प्रकाशसंश्लेषणाच्या नैसर्गिक प्रक्रियेची प्रतिकृती बनवते , ही प्रक्रिया आहे जी सूर्यप्रकाश , पाणी आणि कार्बन डाय ऑक्साईडचे कार्बोहायड्रेट्स आणि ऑक्सिजनमध्ये रूपांतर करते; नैसर्गिक प्रक्रियेची नक्कल म्हणून ती बायोमिमेटिक आहे . कृत्रिम प्रकाशसंश्लेषण हा शब्द साधारणपणे इंधनाच्या (सौर इंधन) रासायनिक बंधांमध्ये सूर्यप्रकाशापासून ऊर्जा मिळविण्यासाठी आणि साठवण्यासाठी वापरला जातो . फोटो कॅटालिटिक वॉटर स्प्लिटिंगमुळे पाण्याचे रूपांतर हायड्रोजन आयन आणि ऑक्सिजनमध्ये होते आणि हा कृत्रिम प्रकाशसंश्लेषणाचा एक प्रमुख संशोधन विषय आहे . कार्बन डाय ऑक्साईड कमी करण्यासाठी प्रकाश वापरणे ही एक प्रक्रिया आहे जी नैसर्गिक कार्बनच्या स्थिरतेची नक्कल करते . या विषयावर संशोधन सौर इंधनाचे थेट उत्पादन करण्यासाठी डिव्हाइसेसचे डिझाइन आणि असेंब्ली , फोटोइलेक्ट्रोकेमिस्ट्री आणि इंधन पेशींमध्ये त्याचा अनुप्रयोग आणि सूक्ष्म जैव इंधन आणि सूर्यप्रकाशापासून बायोहायड्रोजन उत्पादनासाठी एंजाइम आणि फोटोऑट्रोफिक सूक्ष्मजीवांचे अभियांत्रिकी यांचा समावेश आहे . |
Autoimmunity | ऑटोइम्यून म्हणजे एखाद्या जीवनाच्या स्वतःच्या निरोगी पेशी आणि ऊतींविरुद्ध रोगप्रतिकारक प्रतिसादाची प्रणाली . अशा प्रकारच्या रोगप्रतिकारक प्रतिसादामुळे होणाऱ्या कोणत्याही आजाराला ऑटोइम्यून रोग म्हणतात . यामध्ये सेलिअक रोग , मधुमेह प्रकार 1 , सार्कोइडोसिस , सिस्टीमिक लूपस एरिथेमॅटोसस (एसएलई), शेगरेन सिंड्रोम , पॉलीयांगीटिससह इओसिनोफिलिक ग्रॅन्युलोमाटोसिस , हाशिमोटो थायरॉईडायटिस , ग्रेव्ह्स रोग , इडिओपॅथिक थ्रोम्बोसायटोपिक पर्पूरा , अॅडिसन रोग , रुमेटोइड आर्थराइटिस (आरए), अँक्लोसिंग स्पॉन्डिलाइटिस , पॉलीमायोसाइटिस (पीएम) आणि डर्मेटोमायोसाइटिस (डीएम) यांचा समावेश आहे . ऑटोइम्यून आजारांवर अनेकदा स्टिरॉइड्सने उपचार केले जातात . एखाद्या व्यक्तीची रोगप्रतिकारक शक्ती स्व-प्रतिजैविकांना ओळखण्यास पूर्णपणे असमर्थ आहे ही गैरसमज नवीन नाही . पॉल एहरिलिक यांनी विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला , हॉरर ऑटोटॉक्सिकस या संकल्पनेचा प्रस्ताव दिला , ज्यामध्ये एक सामान्य शरीर स्वतःच्या ऊतींविरुद्ध रोगप्रतिकारक प्रतिक्रिया निर्माण करत नाही . अशा प्रकारे , कोणत्याही ऑटोइम्यून प्रतिसादाला असामान्य मानले गेले आणि मानवी रोगाशी संबंधित असल्याचे गृहीत धरले गेले . आता हे मान्य आहे की ऑटोइम्यून प्रतिसाद हा कशेरुकांच्या रोगप्रतिकारक शक्तीचा अविभाज्य भाग आहे (कधीकधी त्याला नैसर्गिक ऑटोइम्यूनिटी असेही म्हणतात) आणि सामान्यतः रोगास कारणीभूत होण्यापासून रोखले जाते . ऑटोइम्यूनिटीला अॅलोइम्यूनिटीशी गल्लत करू नये. |
Attribution_of_recent_climate_change | अलीकडील हवामान बदलाचे श्रेय हे पृथ्वीवरील अलीकडील हवामान बदलाला जबाबदार असलेल्या यंत्रणेचे वैज्ञानिकदृष्ट्या निश्चित करण्याचा प्रयत्न आहे , सामान्यतः ग्लोबल वार्मिंग म्हणून ओळखले जाते . या प्रयत्नामध्ये तापमान रेकॉर्डिंगच्या काळात दिसून आलेल्या बदलांवर लक्ष केंद्रित केले गेले आहे , जेव्हा रेकॉर्ड सर्वात विश्वासार्ह असतात; विशेषतः गेल्या 50 वर्षांत , जेव्हा मानवी क्रियाकलाप वेगाने वाढला आहे आणि ट्रॉपोस्फीयरचे निरीक्षण उपलब्ध झाले आहेत . यामध्ये मुख्यतः मानवनिर्मित यंत्रणा आहे . , मानवी क्रियाकलापाचा परिणाम . ते आहेत: वाढत्या वातावरणातील सांद्रता हरितगृह वायू , जमिनीच्या पृष्ठभागावरील जागतिक बदल , जसे की जंगलतोड वाढत्या वातावरणातील एरोसोल सांद्रता . यामध्ये नैसर्गिक बदल आहेत . हवामानातील बदल , सूर्यप्रकाशाचे बदल , ज्वालामुखीचा उद्रेक . इंटरगव्हर्नमेंटल पॅनेल ऑन क्लायमेट चेंज (आयपीसीसी) च्या मते , हे अत्यंत संभव आहे की , १९५१ ते २०१० या कालावधीत मानवी प्रभाव हा जागतिक तापमानवाढीचा प्रमुख कारण होता . आयपीसीसीने सर्व उपलब्ध पुराव्यांच्या तज्ज्ञ मूल्यांकनाच्या आधारे अत्यंत संभाव्य ही परिभाषा 95 ते 100 टक्के संभाव्यता दर्शविणारी ठरवली आहे . मानवी क्रियाकलापांमुळे अलीकडील हवामान बदलाचे श्रेय अनेक पुराव्यांच्या आधारे दिले जाते: हवामान व्यवस्थेची मूलभूत भौतिक समज: हरितगृह वायूचे प्रमाण वाढले आहे आणि त्यांचे तापमानवाढ गुणधर्म प्रस्थापित आहेत . भूतकाळातील हवामान बदलाच्या ऐतिहासिक अंदाजानुसार असे दिसून येते की जागतिक पृष्ठभागाच्या तापमानात अलीकडील बदल असामान्य आहेत . मानवी हरितगृह वायू उत्सर्जनाचा समावेश केल्याशिवाय संगणक आधारित हवामान मॉडेल साजरा केलेल्या तापमानवाढीची पुनरावृत्ती करण्यास सक्षम नाहीत . केवळ नैसर्गिक शक्ती (जसे की सौर आणि ज्वालामुखीच्या क्रियाकलाप) या साजरा केलेल्या तापमानवाढीचे स्पष्टीकरण देऊ शकत नाहीत . IPCC च्या मते , मानवी क्रियाकलापांमुळे अलीकडील जागतिक तापमानवाढ होत आहे , हे वैज्ञानिक समुदायाने मान्य केले आहे . याला जगभरातील इतर १९६ वैज्ञानिक संघटनांनीही पाठिंबा दिला आहे . |
Barack_Obama | बराक हुसेन ओबामा दुसरा ( -LSB- bəˈrɑːk_huːˈseɪn_oʊˈbɑːmə -RSB- ; जन्म 4 ऑगस्ट , 1961) हा अमेरिकेचा राजकारणी आहे जो 2009 ते 2017 पर्यंत अमेरिकेचा 44 वा राष्ट्राध्यक्ष होता . ते पहिले आफ्रिकन अमेरिकन आहेत ज्यांनी राष्ट्राध्यक्ष म्हणून काम केले आहे . यापूर्वी त्यांनी २००५ ते २००८ या काळात इलिनॉयचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या अमेरिकन सिनेटमध्ये आणि १९९७ ते २००४ या काळात इलिनॉय स्टेट सिनेटमध्ये काम केले आहे . ओबामा यांचा जन्म होनोलुलु , हवाई येथे झाला . हा प्रदेश 50 व्या राज्याचा सदस्य झाल्यानंतर दोन वर्षांनी . ओबामा हे मुख्यतः हवाईमध्ये वाढले होते . त्यांनी आपल्या बालपणीचे एक वर्ष वॉशिंग्टन राज्यात आणि चार वर्ष इंडोनेशियामध्ये घालवले . १९८३ मध्ये कोलंबिया विद्यापीठातून पदवी घेतल्यानंतर त्यांनी शिकागोमध्ये एक समुदाय संघटक म्हणून काम केले . 1988 मध्ये ओबामा यांनी हार्वर्ड लॉ स्कूलमध्ये प्रवेश घेतला , जिथे ते हार्वर्ड लॉ रिव्ह्यूचे पहिले काळ्या अध्यक्ष होते . पदवी घेतल्यानंतर ते नागरी हक्क वकील आणि प्राध्यापक बनले . 1992 ते 2004 पर्यंत शिकागो विद्यापीठात संवैधानिक कायदा शिकवले . ओबामा यांनी इलिनॉय सिनेटमध्ये 1997 ते 2004 पर्यंत तीन वेळा 13 व्या जिल्ह्याचे प्रतिनिधित्व केले , जेव्हा ते अमेरिकेच्या सिनेटसाठी धावले . 2004 मध्ये ओबामा यांना राष्ट्रीय लक्ष वेधले गेले . मार्चमध्ये त्यांनी अप्रत्याशितपणे निवडणूक जिंकली . जुलैमध्ये त्यांनी केलेल्या भाषणाने लोकशाही पक्षाच्या राष्ट्रीय अधिवेशनाला चांगला प्रतिसाद मिळाला . २००८ मध्ये ओबामा यांना राष्ट्राध्यक्षपदासाठी उमेदवारी देण्यात आली . त्यांच्या निवडणूक मोहिमेच्या एक वर्षानंतर आणि हिलरी क्लिंटन यांच्या विरोधात निवडणूक मोहिमेच्या जवळपास एक वर्षानंतर . रिपब्लिकन जॉन मॅककेन यांच्यावर विजय मिळवून ते २० जानेवारी २००९ रोजी पदभार स्वीकारले . नऊ महिन्यांनंतर ओबामा यांना २००९ चा नोबेल शांतता पुरस्कार मिळाला . आपल्या पहिल्या दोन वर्षांच्या कार्यकाळात ओबामा यांनी अनेक महत्त्वाच्या विधेयकांवर स्वाक्षरी केली . मुख्य सुधारणा म्हणजे रुग्ण संरक्षण आणि परवडणारी काळजी कायदा (अनेकदा ओबामाकेअर म्हणून संबोधला जातो), डोड-फ्रँक वॉल स्ट्रीट सुधारणा आणि ग्राहक संरक्षण कायदा आणि 2010 च्या डॉट नॉट एस्के , डोन्ट टेल रिपील अॅक्ट . अमेरिकन रिकव्हरी अँड रिइन्व्हेस्टमेंट अॅक्ट 2009 आणि टॅक्स रिलीफ , बेरोजगारी विमा पुनर्वसन आणि जॉब क्रिएशन अॅक्ट 2010 मध्ये महामंदीच्या काळात आर्थिक उत्तेजन म्हणून काम केले , परंतु 2011 मध्ये रिपब्लिकन पक्षाने प्रतिनिधी सभागृहावर पुन्हा नियंत्रण मिळवले . देशाच्या कर्जाच्या मर्यादेवर दीर्घ चर्चेनंतर ओबामा यांनी अर्थसंकल्पीय नियंत्रण आणि अमेरिकन करदात्यांच्या मदतीसाठीच्या कायद्यावर स्वाक्षरी केली . परराष्ट्र धोरणात ओबामा यांनी अफगाणिस्तानात अमेरिकेच्या सैन्याची संख्या वाढवली , अमेरिका-रशिया न्यू स्टार्ट कराराद्वारे अण्वस्त्र कमी केले आणि इराक युद्धात लष्करी सहभाग संपवला . त्यांनी मोअम्मार गद्दाफी यांच्या विरोधात लष्करी कारवाईचे आदेश दिले . आणि ओसामा बिन लादेनच्या हत्येचा परिणाम म्हणून लष्करी कारवाई केली . रिपब्लिकन उमेदवार मिट रोमनी यांना पराभूत करून पुन्हा निवडणूक जिंकल्यानंतर ओबामा यांनी 2013 मध्ये दुसऱ्या कार्यकाळासाठी शपथ घेतली . आपल्या दुसऱ्या कार्यकाळात ओबामा यांनी एलजीबीटी अमेरिकन लोकांसाठी अधिक समावेशकतेला प्रोत्साहन दिले . त्यांच्या प्रशासनाने सुप्रीम कोर्टाला समलिंगी विवाहांवरील बंदी संवैधानिक नसल्याचे सांगून अर्ज दाखल केले (युनायटेड स्टेट्स वि. विंडसर आणि ओबरगेफेल वि. हॉजस). सॅन्डी हुक प्राथमिक शाळेत झालेल्या गोळीबारानंतर ओबामा यांनी बंदूक नियंत्रणाची मागणी केली आणि हवामान बदल आणि इमिग्रेशनबाबत व्यापक कार्यकारी कारवाई केली . परराष्ट्र धोरणात , ओबामा यांनी इराकमधून 2011 मध्ये माघार घेतल्यानंतर आयएसआयएलने केलेल्या फायद्याच्या प्रतिसादात इराकमध्ये लष्करी हस्तक्षेप करण्याचे आदेश दिले , अफगाणिस्तानमध्ये अमेरिकेच्या लढाऊ कारवाया संपवण्याची प्रक्रिया सुरू ठेवली , जागतिक हवामान बदलावर 2015 च्या पॅरिस कराराला कारणीभूत ठरलेल्या चर्चेला प्रोत्साहन दिले , युक्रेनमध्ये आक्रमणानंतर रशियाविरूद्ध निर्बंध सुरू केले , इराणबरोबर अणु करार केला आणि क्युबाशी अमेरिकेचे संबंध सामान्य केले . जानेवारी 2017 मध्ये ओबामा यांनी 60 टक्के मतांसह पद सोडले . ते सध्या वॉशिंग्टन डी. सी. मध्ये राहतात . त्यांचे अध्यक्षीय ग्रंथालय शिकागोमध्ये बांधले जाणार आहे . |
Astrophysics | खगोलशास्त्रीय भौतिकशास्त्र ही खगोलशास्त्राची शाखा आहे जी भौतिकशास्त्र आणि रसायनशास्त्राच्या तत्त्वांचा उपयोग करते ∀∀ आकाशाच्या शरीरांचे स्वरूप शोधण्यासाठी , त्याऐवजी अवकाशात त्यांची स्थिती किंवा हालचाली . " यामध्ये सूर्य , इतर तारे , आकाशगंगा , सूर्यमालेबाहेरील ग्रह , अंतराळ माध्यम आणि सूक्ष्म लहरी वातावरण यांचा समावेश आहे . त्यांच्या उत्सर्जनाची तपासणी इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक स्पेक्ट्रमच्या सर्व भागांमध्ये केली जाते आणि तपासणी केलेल्या गुणधर्मांमध्ये प्रकाशमानता , घनता , तापमान आणि रासायनिक रचना यांचा समावेश आहे . खगोलशास्त्रीय भौतिकशास्त्र हा एक अतिशय व्यापक विषय आहे , म्हणून खगोलशास्त्रीय भौतिकशास्त्रज्ञ सामान्यतः यांत्रिकी , विद्युतचुंबकत्व , सांख्यिकीय यांत्रिकी , थर्मोडायनामिक्स , क्वांटम यांत्रिकी , सापेक्षता , आण्विक आणि कण भौतिकशास्त्र , आणि अणू आणि आण्विक भौतिकशास्त्र यासह भौतिकशास्त्राच्या अनेक विषयांचा वापर करतात . प्रत्यक्षात , आधुनिक खगोलशास्त्रीय संशोधनात अनेकदा सैद्धांतिक आणि निरीक्षणात्मक भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रात लक्षणीय प्रमाणात काम केले जाते . खगोलशास्त्राच्या अभ्यासात काही क्षेत्रे खालीलप्रमाणे आहेत: डार्क मॅटर , डार्क एनर्जी आणि ब्लॅक होलचे गुणधर्म; काळामध्ये प्रवास करणे शक्य आहे की नाही , वर्महोल तयार होऊ शकतात , किंवा मल्टीव्हरस अस्तित्वात आहे; आणि विश्वाची उत्पत्ती आणि अंतिम नशीब . सैद्धांतिक खगोलशास्त्राच्या अभ्यासात खालील विषयांचा समावेश आहे: सौर यंत्रणेची निर्मिती आणि उत्क्रांती; तार्यांची गतिशीलता आणि उत्क्रांती; आकाशगंगांची निर्मिती आणि उत्क्रांती; मॅग्नेटोहायड्रोडायनामिक्स; विश्वातील पदार्थाची मोठ्या प्रमाणात रचना; कॉस्मिक किरणांची उत्पत्ती; सामान्य सापेक्षता आणि भौतिक ब्रह्मांडशास्त्र , ज्यात स्ट्रिंग कॉस्मोलॉजी आणि अॅस्ट्रोपार्टिकल भौतिकशास्त्र समाविष्ट आहे . |
Balance_of_nature | निसर्गाचे संतुलन ही एक सिद्धांत आहे जी असे सांगते की पर्यावरणीय प्रणाली सामान्यतः स्थिर समतोल किंवा होमियोस्टॅसिसमध्ये असतात , म्हणजेच एखाद्या विशिष्ट पॅरामीटरमध्ये (उदाहरणार्थ एखाद्या विशिष्ट लोकसंख्येचा आकार) काही लहान बदल काही नकारात्मक अभिप्रायाद्वारे दुरुस्त केला जाईल ज्यामुळे पॅरामीटर त्याच्या मूळ `` समतोल बिंदू मध्ये परत येईल . ते लागू होऊ शकते जेथे लोकसंख्या एकमेकांवर अवलंबून असते, उदाहरणार्थ शिकारी / शिकार प्रणालीमध्ये किंवा वनस्पती आणि त्यांच्या अन्न स्त्रोतामधील संबंध. कधीकधी पृथ्वीच्या इकोसिस्टम , वातावरणाची रचना आणि जगाच्या हवामानामधील संबंधांवरही याचा वापर केला जातो . गायया गृहीते हे निसर्गाच्या समतोलतेवर आधारित सिद्धांत आहे जे असे सूचित करते की निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी पृथ्वी आणि त्याचे पर्यावरण समन्वयित प्रणाली म्हणून कार्य करू शकते . निसर्ग कायमस्वरूपी संतुलित आहे या सिद्धांताला मोठ्या प्रमाणात विश्वासार्हता मिळाली नाही , कारण असे आढळून आले आहे की लोकसंख्येच्या पातळीत अराजक बदल सामान्य आहेत , परंतु तरीही ही कल्पना लोकप्रिय आहे . 20 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात या सिद्धांताची जागा आपत्ती सिद्धांत आणि अराजक सिद्धांत यांनी घेतली . |
Asia | आशिया हा पृथ्वीचा सर्वात मोठा आणि सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला खंड आहे , जो प्रामुख्याने पूर्व आणि उत्तर गोलार्धात स्थित आहे आणि युरेशियाच्या खंडाच्या खंडाला युरोपच्या खंडासह सामायिक करतो आणि आफ्रो-युरेशियाच्या खंडाच्या खंडाला युरोप आणि आफ्रिका या दोन्ही देशांसह सामायिक करतो . आशियाचे क्षेत्रफळ ४४ , ५७९ , ००० चौरस किलोमीटर आहे , जे पृथ्वीच्या एकूण जमिनीच्या क्षेत्राच्या ३०% आणि पृथ्वीच्या एकूण पृष्ठभागाच्या क्षेत्राच्या ८.७% आहे . या खंडात , ज्यावर मानवजातीच्या बहुसंख्य लोकसंख्या आहे , तेथे अनेक प्राचीन संस्कृती अस्तित्वात होत्या . आशिया केवळ त्याच्या मोठ्या आकारासाठी आणि लोकसंख्येसाठीच नव्हे तर घनतेसाठी आणि मोठ्या वसाहतींसाठी तसेच 4.4 अब्ज लोकांच्या खंडातील प्रचंड क्वचितच लोकसंख्या असलेल्या क्षेत्रांसाठी उल्लेखनीय आहे . आशियाची सीमा पूर्वात प्रशांत महासागर , दक्षिणेस हिंदी महासागर आणि उत्तरेस आर्कटिक महासागराने व्यापलेली आहे . युरोपची पश्चिम सीमा ही ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक रचना आहे , कारण त्यांच्यात कोणतेही स्पष्ट भौतिक आणि भौगोलिक वेगळेपणा नाही . आशियाची सीमा स्वेझ कालवा , उरल नदी आणि उरल पर्वत यांच्या पूर्वेला आणि काकेशस पर्वत आणि कॅस्पियन आणि काळा समुद्र यांच्या दक्षिणेला आहे . चीन आणि भारत ही जगातील सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होती . इ. स. 1 ते 1800 पर्यंत . चीन ही एक मोठी आर्थिक शक्ती होती आणि पूर्वेकडे आकर्षित होते . आणि भारताच्या प्राचीन संस्कृतीची समृद्धी आणि समृद्धी ही आशियातील व्यक्तीमत्व होते . युरोपियन व्यापार , अन्वेषण आणि वसाहतवाद आकर्षित करते . कोलंबसच्या भारत शोधातल्या अमेरिकेच्या अपघाती शोधामुळे हे आकर्षण अधिकच प्रखर झाले . आशिया खंडातील पूर्व-पश्चिम व्यापार मार्ग म्हणून रेशीममार्ग हा प्रमुख मार्ग ठरला . तर मलकाना सामुद्रिक मार्ग म्हणून ओळखला गेला . आशियामध्ये २० व्या शतकात आर्थिक गतिशीलता (विशेषतः पूर्व आशिया) तसेच लोकसंख्येची वाढ झाली , परंतु त्यानंतर लोकसंख्येची वाढ कमी झाली आहे . ख्रिस्ती , इस्लाम , यहुदी धर्म , हिंदू धर्म , बौद्ध धर्म , कन्फ्यूशियनिझम , ताओ धर्म (किंवा दाओ धर्म), जैन धर्म , शीख धर्म , झरोझरा धर्म आणि इतर अनेक धर्मांचा जन्म आशियामध्ये झाला . आशियाची आकार आणि विविधता लक्षात घेता , या नावाचा उगम प्राचीन काळापासून आहे . प्रत्यक्षात याचे भौतिक भूगोलापेक्षा मानवी भूगोलाशी अधिक संबंध असू शकतात . आशियामध्ये विविध जाती , संस्कृती , पर्यावरण , अर्थव्यवस्था , ऐतिहासिक संबंध आणि सरकारी प्रणाली याबाबत वेगवेगळे क्षेत्र आणि त्यातील विविधता आहे . या देशामध्ये अनेक प्रकारचे हवामान आहे . दक्षिण भूमध्य रेषेपासून मध्य पूर्वेतील उष्ण वाळवंट , पूर्वेतील समशीतोष्ण प्रदेश आणि मध्य भागातील हवामान . |
Atlantic_Seaboard_fall_line | अटलांटिक सीबोर्ड फॉल लाइन किंवा फॉल झोन ही एक 900 मैल लांबीची खडकाची रेखा आहे जिथे पायमोंट आणि अटलांटिक किनारपट्टीची मैदाने पूर्व युनायटेड स्टेट्समध्ये भेटतात . अटलांटिक सीबोर्डच्या बहुतेक भागात अशा भागातून जाते जिथे दोष निर्माण झाल्याचे कोणतेही पुरावे नाहीत . या रेषेमुळे कठोर रूप बदललेल्या भूभागाची भौगोलिक सीमा निश्चित होते . टॅकोनिक ऑरोजेनीचा हा परिणाम आहे . आणि वरच्या खंडाच्या शेल्फच्या वालुकामय , तुलनेने सपाट , या झोनमध्ये पोटोमॅक नदीचे लिटल फॉल्स आणि रिचमंड , व्हर्जिनिया येथील जलप्रपात यांचा समावेश आहे . जेम्स नदी जलप्रवाहाच्या एका मालिकेवरुन खाली पडते . नॅव्हिगेशन सुधारणा जसे की लॉक , फॉल लाइन सामान्यतः त्यांच्या जलप्रवाह किंवा धबधब्यामुळे नद्यांवर नेव्हिगेशनचे प्रमुख होते आणि त्यांच्याभोवती आवश्यक पोर्टेज होते . पोटोमॅक नदीचे लिटिल फॉल्स हे त्याचे एक उदाहरण आहे . व्यापारी वाहतूक , कामगार आणि मिल चालविण्यासाठी जलविद्युत उपलब्धता यामुळे नद्यांच्या छेदनबिंदूवर आणि फॉल लाइनवर असंख्य शहरे स्थापन झाली . यु. एस. मार्ग 1 अनेक शहरांना जोडते . १८०८ मध्ये , ट्रेझरी सेक्रेटरी अल्बर्ट गॅलॅटिन यांनी अटलांटिक समुद्रकिनारा आणि पश्चिम नदी प्रणाली यांच्यातील राष्ट्रीय दळणवळण आणि व्यापारासाठी अडथळा म्हणून फॉल्स लाइनचे महत्त्व नमूद केलेः |
Bandwagon_effect | बँडवॅगन इफेक्ट ही एक घटना आहे ज्यामध्ये विश्वास , कल्पना , फॅड आणि ट्रेंड्सचा अवलंब करण्याचे प्रमाण इतरांनी आधीच स्वीकारले आहे त्यापेक्षा जास्त वाढते . दुसऱ्या शब्दांत , बँडवॅगन इफेक्टची वैशिष्ट्य म्हणजे वैयक्तिक दत्तक घेण्याची शक्यता आधीच असे करणाऱ्यांच्या प्रमाणात वाढते . जसे लोक एखाद्या गोष्टीवर विश्वास ठेवतात , तशीच इतरही लोकं त्या गोष्टीवर विश्वास ठेवतात , पुराव्यांचा विचार न करता . इतरांच्या कृती किंवा मतानुसार चालण्याची प्रवृत्ती व्यक्ती स्वतः ला अनुकूल करणे पसंत करतात किंवा व्यक्ती इतरांकडून माहिती मिळवतात . दोन्ही स्पष्टीकरणांचा उपयोग मानसशास्त्रीय प्रयोगांमध्ये अनुरूपतेच्या पुराव्यासाठी केला गेला आहे . उदाहरणार्थ , सामाजिक दबाव आशच्या अनुरूपता प्रयोगांना स्पष्ट करण्यासाठी वापरला गेला आहे , आणि माहिती शेरीफच्या ऑटोकिनेटिक प्रयोगांना स्पष्ट करण्यासाठी वापरली गेली आहे . या संकल्पनेनुसार , एखाद्या उत्पादनाची किंवा घटनेची वाढती लोकप्रियता अधिक लोकांना बँडवागन वर जाण्यासाठी प्रोत्साहित करते . फॅशन ट्रेंड्स का असतात हे बँडवॅगन इफेक्टमुळे समजते . जेव्हा व्यक्ती इतरांकडून मिळालेल्या माहितीच्या आधारे तर्कसंगत निवड करतात तेव्हा अर्थशास्त्रज्ञांनी सूचनांचे जलप्रवाह तयार केले आहेत ज्यात लोक त्यांच्या वैयक्तिक माहितीच्या सिग्नलकडे दुर्लक्ष करण्याचा आणि इतरांच्या वर्तनाचे अनुसरण करण्याचा निर्णय घेतात . पाणलोटाने समजावून सांगते की वर्तन हे नाजूक आहे . लोकांना समजते की ते खूप मर्यादित माहितीवर आधारित आहेत . परिणामी , फॅड्स सहज तयार होतात पण सहजपणे विस्थापित होतात . अशा प्रकारच्या माहितीच्या प्रभावाचा वापर राजकीय बँडवागन स्पष्ट करण्यासाठी केला गेला आहे . |
Atlantic_coastal_plain | अटलांटिक किनारपट्टीचा मैदानी भाग हा अमेरिकेच्या पूर्व किनारपट्टीवर कमी रिलीफचा एक फिजिओग्राफिक प्रदेश आहे . हे न्यू यॉर्क खाडीपासून दक्षिण दिशेने 2200 मैल लांब आहे जे पूर्व महाद्वीपीय विभाजनाच्या जॉर्जिया / फ्लोरिडा विभागापर्यंत आहे, जे पश्चिमेस गल्फ कोस्टल प्लेनमधील एसीएफ नदीच्या खोऱ्यातून मैदान मर्यादित करते. अटलांटिक सीबोर्ड फॉल लाइन आणि पायमोंट पठार यांची पश्चिम बाजूने अटलांटिक महासागर आणि दक्षिण बाजूने फ्लोरिडा प्रांत हे प्रांत आहे . बाह्य भूमीचे द्वीपसमूह क्षेत्र अटलांटिक किनारपट्टीच्या मैदानाचा सर्वात ईशान्य विस्तार बनवते . या प्रांताची सरासरी उंची समुद्राच्या पातळीपासून 900 मीटरपेक्षा कमी आहे आणि महासागरापासून सुमारे 50 ते 100 किलोमीटर अंतरावर आहे . किनारपट्टीवरील मैदान सामान्यतः ओले असते , ज्यात अनेक नद्या , दलदल आणि दलदलीचा समावेश असतो . हे प्रामुख्याने सांडपाणी आणि नॉन-लिथिफाइड सांडपाणी यांचा समावेश आहे आणि प्रामुख्याने शेतीसाठी वापरले जाते . हे क्षेत्र एम्बेड आणि सी आयलँड फिजिओग्राफिक प्रांतांमध्ये तसेच मध्य-अटलांटिक आणि दक्षिण अटलांटिक किनारपट्टीच्या मैदानामध्ये विभागले गेले आहे . |
Autumn | शरद ऋतू (ब्रिटिश इंग्रजी) किंवा शरद ऋतू (अमेरिकन इंग्रजी) हे चार समशीतोष्ण हंगामांपैकी एक आहे . उन्हाळ्यातून हिवाळा येण्याची सुरुवात शरद ऋतूत होते . सप्टेंबर (उत्तर गोलार्ध) किंवा मार्च (दक्षिण गोलार्ध) मध्ये रात्रीचे आगमन लक्षणीय प्रमाणात लवकर होते आणि दिवसाचे आगमन लक्षणीय प्रमाणात नंतर होते आणि तापमानात लक्षणीय घट होते . याचे एक प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे पर्णपातीच्या झाडांची पाने पडणे . काही संस्कृती शरद ऋतूतील विषुवसंधास " मध्य शरद ऋतूतील " मानतात , तर इतर लोक तापमानात जास्त अंतर ठेवतात आणि शरद ऋतूच्या सुरुवातीला मानतात . हवामानशास्त्रज्ञ (आणि दक्षिणेकडील उष्णदेशीय देशांतील बहुतेक देश) महिन्यांवर आधारित व्याख्या वापरतात , ज्यात उत्तर गोलार्धात सप्टेंबर , ऑक्टोबर आणि नोव्हेंबर , आणि दक्षिण गोलार्धात मार्च , एप्रिल आणि मे मध्ये शरद ऋतूचा समावेश आहे . उत्तर अमेरिकेत , शरद ऋतूचा सप्टेंबरच्या विषुववृत्तीनंतर (21 ते 24 सप्टेंबर) सुरु होतो आणि हिवाळ्याच्या संक्रांतीनंतर (21 किंवा 22 डिसेंबर) संपतो . उत्तर अमेरिकेतील लोकप्रिय संस्कृतीमध्ये कामगार दिन , सप्टेंबरमधील पहिला सोमवार , उन्हाळ्याच्या शेवटी आणि शरद ऋतूच्या सुरुवातीस जोडला जातो; त्या तारखेनंतर पांढरे कपडे घालणे यासारख्या काही उन्हाळ्याच्या परंपरांना मनाई केली जाते . दिवसा आणि रात्री तापमान कमी झाल्याने झाडे पाने गळून पडतात . पारंपारिक पूर्व आशियाई सौर मानकाप्रमाणे शरद ऋतूचा प्रारंभ ८ ऑगस्टला किंवा त्या सुमारास होतो आणि ७ नोव्हेंबरला किंवा त्या सुमारास संपतो . आयर्लंडमध्ये राष्ट्रीय हवामान सेवा , मेट एरियननुसार , सप्टेंबर , ऑक्टोबर आणि नोव्हेंबर हे शरद ऋतूतील महिने आहेत . पण आयरिश कॅलेंडरनुसार , जे प्राचीन गेलिक परंपरेवर आधारित आहे , शरद ऋतूतील ऑगस्ट , सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर या महिन्यांत किंवा काही दिवसांनंतर , परंपरेनुसार . ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंडमध्ये शरद ऋतूचा अधिकृतपणे 1 मार्चपासून प्रारंभ होतो आणि 31 मे रोजी संपतो . |
Associated_Press | असोसिएटेड प्रेस (एपी) ही एक अमेरिकन बहुराष्ट्रीय नफा नसलेली वृत्तसंस्था आहे . त्याचे मुख्यालय न्यूयॉर्क शहरात आहे आणि ती एक सहकारी , अनकॉर्पोरेट असोसिएशन म्हणून कार्य करते . एपीची मालकी अमेरिकेतल्या वर्तमानपत्रांना आणि रेडिओ आणि दूरदर्शन स्थानकांना आहे , जे सर्व एपीला कथा देतात आणि त्यांच्या कर्मचारी पत्रकारांनी लिहिलेली सामग्री वापरतात . एपीचे बहुतेक कर्मचारी संघटनेचे सदस्य आहेत आणि त्यांचे प्रतिनिधित्व वृत्तपत्र संघटनेने केले आहे , जे कम्युनिकेशन्स वर्कर्स ऑफ अमेरिका अंतर्गत कार्यरत आहे , जे एएफएल-सीआयओ अंतर्गत कार्यरत आहे . 2007 पर्यंत , एपीने गोळा केलेल्या बातम्या 1,700 पेक्षा जास्त वर्तमानपत्रांमध्ये प्रकाशित आणि पुन्हा प्रकाशित केल्या होत्या , त्याव्यतिरिक्त 5,000 पेक्षा जास्त दूरदर्शन आणि रेडिओ प्रसारक होते . एपीच्या फोटो लायब्ररीमध्ये 10 दशलक्षाहून अधिक प्रतिमा आहेत . एपीचे १२० देशांमध्ये २४३ वृत्तसंस्था आहेत . ते एपी रेडिओ नेटवर्क देखील चालवतात , जे प्रसारण आणि उपग्रह रेडिओ आणि दूरदर्शन स्थानकांसाठी तासाला दोनदा बातम्या प्रसारित करते . अमेरिकेबाहेरील अनेक वृत्तपत्रे आणि प्रसारक एपीचे सदस्य आहेत , जे सहकारी संस्थांचे योगदान देणारे सदस्य नसलेल्या एपी सामग्रीचा वापर करण्यासाठी फी भरतात . एपी सोबतच्या सहकार्याचा भाग म्हणून , बहुतेक सदस्य वृत्तसंस्था एपीला त्यांच्या स्थानिक बातम्यांचे वितरण करण्याची स्वयंचलित परवानगी देतात . एपीने उलटा पिरामिड या पद्धतीचा वापर केला आहे . ज्यामुळे वृत्तवाहिन्या त्यांच्या उपलब्ध प्रकाशनाच्या क्षेत्रामध्ये न जाता कथा संपादित करू शकतात . 1993 मध्ये युनायटेड प्रेस इंटरनॅशनलच्या तुकडीत कपात झाल्यामुळे एपी ही अमेरिकेची प्रमुख वृत्तसेवा झाली . तरीही यूपीआय अजूनही दररोज बातम्या आणि फोटो तयार करते आणि वितरीत करते . इतर इंग्रजी भाषेतील वृत्तसेवा , जसे की बीबीसी , रॉयटर्स आणि एजन्सी फ्रान्स-प्रेसची इंग्रजी भाषेतील सेवा , हे संयुक्त राष्ट्राबाहेर आहेत . |