{"text": "Abdelmadjid Mada\n\nAbdelmadjid Mada (* 6 April 1953) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100000"} {"text": "Nabil Madi\n\nNabil Madi (* 9 Junie 1981) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100001"} {"text": "Rabia Makhloufi\n\nRabia Makhloufi (* 11 November 1986) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100002"} {"text": "Llandaff Castle\n\nDie S.S. Llandaff Castle was 'n skip wat tydens die Tweede Wêreldoorlog langs die kus van kwaZulu-Natal getorpedeer is.\n", "id": "afr_Latn_100003"} {"text": "Tetragonia decumbens\n\nTetragonia decumbens is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika en word op die kusduine gevind. In Suid-Afrika kom dit in die Noord-Kaap, Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n\nDie spesie blom van Augustus tot Maart en is deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_100004"} {"text": "Jacob Rothschild\n\nNathaniel Charles Jacob Rothschild (29 April 1936 - 26 Februarie 2024) was 'n Britse bankier en prominente lid van die oorspronklike Joods-Duitse Rothschild-bankiersfamilie.\n\nHy het belangrike posisies in besigheid, finansies en in die Britse openbare lewe beklee, en was aktief in verskeie liefdadigheids- en filantropiese gebiede.\n", "id": "afr_Latn_100005"} {"text": "Tetragonia echinata\n\nDie klappiesbrak (Tetragonia echinata) is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap, Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100006"} {"text": "Tetragonia eremaea\n\nTetragonia eremaea is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Australië en kom in die state Nieu-Suid-Wallis, Noordelike Gebied, Queensland, Suid-Australië, Victoria en Wes-Australië voor.\n", "id": "afr_Latn_100007"} {"text": "Tetragonia hirsuta\n\nDie grootsaadklappiesbrak (Tetragonia hirsuta) is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100008"} {"text": "Rothschild-bankfamilie\n\nDie Rothschild–bankfamie is 'n internasionale dinastie van Duits–Joodse oorsprong. Die familie is veral bekend vir werk in die bankwese. In Oostenryk, Frankryk en die Verenigde Koninkryk het baie lede van die familie adellike titels.\n", "id": "afr_Latn_100009"} {"text": "Tetragonia nigrescens\n\nTetragonia nigrescens is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100010"} {"text": "Taoufik Makhloufi\n\nTaoufik Makhloufi (* 29 April 1988) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012, Olimpiese Somerspele van 2016 en Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100011"} {"text": "Nadjim Manseur\n\nNadjim Manseur (* 8 Junie 1988) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100012"} {"text": "Widad Mendil\n\nWidad Mendil (* 12 Mei 1983) is 'n Algerynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100013"} {"text": "Kategorie:Verbindings van stronsium\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element stronsium bevat.\n", "id": "afr_Latn_100014"} {"text": "Tetragonia ovata\n\nTetragonia ovata is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan noord-Chili en Peru.\n", "id": "afr_Latn_100015"} {"text": "Poolnag\n\n'n Poolnag is 'n verskynsel in die noordelikste en suidelikste poolstreke waar die nag langer as 24 uur duur. Dit gebeur net binne die poolsirkels. Die teenoorgestelde verskynsel, 'n pooldag of middernagson, kom voor wanneer die Son langer as 24 uur bo die horison bly.\n", "id": "afr_Latn_100016"} {"text": "Tetragonia portulacoides\n\nTetragonia portulacoides is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap, Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant kom voor vanaf die Bokkeveldberge-eskarp, suidwaarts tot by die Kaapse Vlakte en van hier ooswaarts, kuslangs, tot by Humansdorp.\n", "id": "afr_Latn_100017"} {"text": "Kalsiumnitraat\n\nKalsiumnitraat is 'n sout van kalsium en salpetersuur. Die formule is . Die stof is higroskopies en aan die lug blootgestel vervloei dit. Dit vorm 'n tetrahidraat wat in die natuur as die mineraal nitrokalsiet aangetref word.\n", "id": "afr_Latn_100018"} {"text": "Nouria Mérah-Benida\n\nNouria Mérah-Benida (* 19 Oktober 1970) is 'n Algerynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996, Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100019"} {"text": "Abderrahmane Morceli\n\nAbderrahmane Morceli (* 1 Januarie 1957) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 en Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100020"} {"text": "Noureddine Morceli\n\nNoureddine Morceli (* 28 Februarie 1970) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992, Olimpiese Somerspele van 1996 en Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100021"} {"text": "Yacine Mousli\n\nYacine Mousli (* 25 Mei 1967) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100022"} {"text": "Tetragonia rosea\n\nDie klapperbrak (Tetragonia rosea) is 'n klein plant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100023"} {"text": "Hans Moravec\n\nHans Peter Moravec (gebore 30 November 1948, Kautzen, Oostenryk) is 'n adjunk-fakulteitslid by die Robotika-instituut van die Carnegie Mellon-universiteit in Pittsburgh, VSA. Hy is bekend vir sy werk oor robotika, kunsmatige intelligensie en geskrifte oor die impak van tegnologie. Moravec is ook 'n toekomskundige met baie van sy publikasies en voorspellings wat op transhumanisme fokus. Moravec het tegnieke in rekenaarvisie ontwikkel om die area van belang in 'n toneel te bepaal.\n", "id": "afr_Latn_100024"} {"text": "Lieslap\n\nLieslap verwys na die nie-been deel van 'n skaap rib. Dit word in Westerse lande as 'n lae-gehalte snit beskou. Die hoë vetinhoud het bygedra tot hul ongewildheid in baie Westerse lande, hoewel hulle wyd as döner-vleis in Europa gebruik word.\n\nLieslappe is 'n stapelvoedsel in Australasië waar hul hoë vetinhoud gekoppel is aan die ontwikkeling van vetsugprobleme. In 2000 het Fidji hul invoer verbied. Op 1 Julie 2020 het Tonga die invoer van skaapflappe uit Nieu-Seeland verbied, en beweer dat die verbruik daarvan 'n groot rol speel in die verhoging van vetsug onder die bevolking.\n", "id": "afr_Latn_100025"} {"text": "Gilles Schnepp\n\nGilles Schnepp (6de arrondissement van Lyon, 16 Oktober 1958) is 'n Franse uitvoerende hoof. Hy was voorsitter en HUB van Legrand Group van Maart 2006 tot Februarie 2018, en daarna voorsitter tot 2020. In Maart 2021 is hy as voorsitter van Danone aangestel.\n\nHy het aan HEC Paris gegradueer.\n\nIn 2007 het Gilles Schnepp die Legioen van Eer van Frankryk ontvang.\n\nIn 2012 het hy die titel van Offisier van die Nasionale Orde van Verdienste van Frankryk ontvang.\n", "id": "afr_Latn_100026"} {"text": "Lithops aucampiae\n\nLithops aucampiae is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap, vanaf Kimberley tot by Upington voor.\n", "id": "afr_Latn_100027"} {"text": "Samir Moussaoui\n\nSamir Moussaoui (* 15 Mei 1975) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100028"} {"text": "Issam Nima\n\nIssam Nima (* 8 April 1979) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 en Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100029"} {"text": "Nathaniel Rothschild\n\nNathaniel Mayer Rothschild, 1ste Baron Rothschild, (8 November 1840 – 31 Maart 1915) was 'n Britse bankier en politikus van die ryk internasionale Rothschild-familie. Hy was ook 'n oorerflike baron van die Oostenrykse Ryk.\n", "id": "afr_Latn_100030"} {"text": "Lood(IV)oksied\n\nLood(IV)oksied is n verbinding van lood in sy +4 oksidasietoestand met suurstof. Dit het die formule .\n\nDit is 'n amfoteriese stof wat dikwels as die katode van loodsuurbatterye gebruik word.\n", "id": "afr_Latn_100031"} {"text": "Mis in D-majeur, op. 106 (Missa solemnis) (Beethoven)\n\nBeethoven se Mis in D-majeur, op. 123, beter bekend as sy Missa Solemnis, is 'n plegtige mis wat hy 1819 en 1823 gekomokneer het. Dit is vir die eerste keer op 7 April 1824 volledig uitgevoer in Sint Petersburg, Rusland, onder die beskerming van Beethoven se beskermheer Prins Nikolai Golitsyn. 'n Onvolledige uitvoering is reeds op 7 Mei 1824 in Wene gegee, toe die Kyrie, Credo en Agnus Dei deur die komponis gedirigeer is. Dit word oor die algemeen beskou as een van die komponis se grootste prestasies en – saam met Bach se Mis in B-mineur – een van die mees betekenisvolle komposisies van die tydperk van Westerse klassieke harmonie.\n\nDit is min of meer in dieselfde tyd as sy Simfonie no. 9 in D-mineur, op. 125 gekomponeer, maar is Beethoven se tweede toonsetting van die mis; die eerste was sy Mis in C-majeur, op. 86. Die Missa Solemnis is opgedra aan aartshertog Rudolf van Oostenryk, aartsbiskop van Olmütz, sowel Beethoven se voorste beskermheer as sy leerling en vriend. Beethoven het op die afskrif wat hy aan Rudolf voorgelê het, geskryf: \"Von Herzen – Möge es wieder –Zu Herzen geh'n!\" (Afrikaans: Uit die hart – mag dit weer – na die hart terugkeer!).\n", "id": "afr_Latn_100032"} {"text": "Lovedale, Oos-Kaap\n\nLovedale is 'n nedersetting in die Oos-Kaap wat in die geskiedenis bekend geword het om sy sendingstasie, skole, drukkery en hospitaal. Dit was onder beheer van die Skotse Vrye Kerk, die Presbiteriaanse, die Metodiste en die Congregational kerke.\n", "id": "afr_Latn_100033"} {"text": "Lithops julii\n\nLithops julii is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom die plant in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100034"} {"text": "Lood(II)oksied\n\nLood(II)oksied of loodglit, geellood is n verbinding van lood in sy +2 oksidasietoestand met suurstof. Dit het die formule .\n", "id": "afr_Latn_100035"} {"text": "Miloud Rahmani\n\nMiloud Rahmani (* 30 Desember 1982) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100036"} {"text": "Boualem Rahoui\n\nBoualem Rahoui (* 8 Oktober 1948) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100037"} {"text": "Baya Rahouli\n\nBaya Rahouli (* 27 Julie 1979) is 'n Algerynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000, Olimpiese Somerspele van 2004 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100038"} {"text": "Hakim Sadi\n\nHakim Sadi (* 14 November 1992) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100039"} {"text": "Abdel Hamid Sahil\n\nAbdel Hamid Sahil (* 20 Februarie 1957) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100040"} {"text": "Djabir Saïd-Guerni\n\nDjabir Saïd-Guerni (* 29 Maart 1977) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100041"} {"text": "Ali Saïdi-Sief\n\nAli Saïdi-Sief (* 15 Maart 1978) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000, Olimpiese Somerspele van 2004 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100042"} {"text": "Lithops villetii\n\nLithops villetii is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100043"} {"text": "Tamás Sulyok\n\nTamás Sulyok (gebore 24 Maart 1956) is 'n Hongaarse prokureur en die heidige President van Hongarye. Hy was van 2016 tot 2024 die president van die konstitusionele-hof van Hongarye. Hy was die Fidesz–KDNP kandidaat vir die 2024 Hongaarse presidensiële verkiesing.\n", "id": "afr_Latn_100044"} {"text": "Moravec se paradoks\n\nMoravec se paradoks is die waarneming in kunsmatige intelligensie (KI) en robotika dat, in teenstelling met tradisionele aannames, redenasie baie min berekening vereis, maar sensomotoriese en persepsievaardighede vereis enorme berekeningshulpbronne. Die beginsel is in die 1980's deur Hans Moravec, Rodney Brooks, Marvin Minsky en ander verwoord. Moravec het in 1988 geskryf, \"dit is betreklik maklik om rekenaars op volwasse vlak prestasie te laat vertoon op intelligensietoetse of om dambord te speel, en moeilik of onmoontlik om hulle die vaardighede van 'n eenjarige te gee wanneer dit kom by persepsie en mobiliteit\".\n\nNet so het Minsky beklemtoon dat die moeilikste menslike vaardighede om terugwaarts te ontwerp is dié wat onder die vlak van bewuste bewustheid is. \"Oor die algemeen is ons die minste bewus van wat ons verstand die beste doen\", het hy geskryf, en bygevoeg \"ons is meer bewus van eenvoudige prosesse wat nie goed werk as van komplekse prosesse wat foutloos werk\". Steven Pinker het in 1994 geskryf dat \"die hoofles van vyf-en-dertig jaar se KI-navorsing is dat die moeilike probleme maklik is en die maklike probleme moeilik.\"\n\nTeen die 2020's, in ooreenstemming met Moore se wet, was rekenaars honderde miljoene kere vinniger as in die 1970's, en die bykomende rekenaarkrag was uiteindelik voldoende om persepsie en sensoriese vaardighede te begin hanteer, soos Moravec in 1976 voorspel het. In 2017 het die toonaangewende masjienleernavorser Andrew Ng 'n \"hoogs onvolmaakte reël\" aangebied dat \"byna enigiets wat 'n tipiese mens kan doen met minder as een sekonde se verstandelike denke, ons waarskynlik nou of in die nabye toekoms met behulp van KI kan outomatiseer. \" Daar is tans geen konsensus oor watter take KI geneig is om uit te blink nie.\n", "id": "afr_Latn_100045"} {"text": "Kraankuil\n\nKraankuil is 'n spoorwegstasie geleë in die Pixley ka Seme-distrik van die Noord-Kaap in Suid-Afrika. Die geskatte terreinhoogte is 1 129 meter bo seespieël.\n\nDie R387 en R388-streeksroetes kruis digby Kraankuil.\n", "id": "afr_Latn_100046"} {"text": "Ionisasie\n\nIonisasie is die fisiese proses waardeur elektrone aan 'n atoom of molekule gegee of van 'n atoom weggeneem word. Dit maak die atoom in 'n ioon, want ione het elektriese lading.\n\nIn die proses van ionisasie word 'n elektries neutrale atoom óf positief óf negatief gelaai. Sommige stowwe is makliker om te ioniseer as ander, dit hang van die stof se ionisasie-energie af. Ioniserende straling is 'n algemene oorsaak van ionisasie, maar dit kan ook die gevolg van onder andere hoë temperature en radioaktiewe verval wees.\n", "id": "afr_Latn_100047"} {"text": "Metaalbewerking\n\nVir metaalsamestelling, sien Metaalfabrisering.\n\nDie historiese wortels van metaalbewerking dateer van voor die opgetekende geskiedenis; die gebruik daarvan strek oor kulture, beskawings en millennia. Dit het ontwikkel van die vorming van sagte, inheemse metaale soos goud met eenvoudige handgereedskap, deur die smeltwerk van erts en warm smeding van harder metale soos yster, tot hoogs tegniese moderne prosesse soos masjinering en sweiswerk. Dit is gebruik as 'n bedryf, 'n dryfveer van handel, individuele stokperdjies, en in die skepping van kuns; dit kan as beide 'n wetenskap en 'n ambag beskou word.\n", "id": "afr_Latn_100048"} {"text": "Naamdag\n\nDie naamdag (panigyria) van 'n katolieke of ortodokse persoon is die gedenkdag van die heilige na wie dié persoon vernoem is (meestal tydens die doop, die sogenaamde doopnaam). Gedenkdae van heiliges val oor die algemeen op hul sterfdag; 'n goeie voorbeeld is Sint Nicolaas, wat volgens die oorlewering op 6 Desember in die jaar 342 gesterf het.\n\nDie naamdag word nie dikwels in Suid-Afrika gevoer nie, buiten in streng Katolieke of Ortodokse families. In andere lande is die naamdag dikwels belangriker as die persoon se verjaarsdag. So word naamdae op kleurryke wyse op Siprus gevier en op die dag van die heilige plaas die dorpsbewoners allerlei geskenke aan dié heilige (insluitend plaaslike lekkernye) om die kerk of klooster. Naamdae word ook in Bosnië-Herzegovina, Finland, Letland, Italië, Kroasië, Spanje, Griekeland, Rusland, Oekraïne, Hongarye, Serwië, Roemenië, Pole, Slowakye, Tsjeggië, Swede en Bulgarye gevier.\n\nIn baie van dié lande kry 'n mens in baie gevalle 'n ortodokse of katolieke naam by die doop en elkeen het dus hul naamdag. In andere lande is daar 'n kalender gemaak met die mees voorkomende voorgeneem. Soms kan 'n naam op twee naamdae gevier kan word; in sulke gevalle word die naamdag gekies wat die naaste aan die persoon se eie verjaarsdag is, of die eerste naamdag wat op die verjaardag volg. As iemand nie 'n naamdag het nie, word dié op Allerheiligedag gevier. In die Grieks-Ortodokse Kerk val Allerheiligedag op die dag ná Pinkster, en nie op 1 November nie.\n\nDit maak meestal glad nie saak of die naam dié van 'n manlike of vroulike heilige is nie, want byna álle name kan aan sowel seuns as dogters gegee word. So kan die naam van byvoorbeeld Sint Nicolaas in die geval van dogters verander word na Nicoletta of Nicola.\n", "id": "afr_Latn_100049"} {"text": "Esterhuysenia knysnana\n\nEsterhuysenia knysnana is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Oos-Kaap en die Wes-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_100050"} {"text": "Gustave Doré\n\nPaul Gustave Doré (6 Januarie 1832 – 23 Januarie 1883) was 'n Franse visuele kunstenaar, graveur en illustreerder.\n", "id": "afr_Latn_100051"} {"text": "Cephalophyllum caespitosum\n\nCephalophyllum caespitosum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100052"} {"text": "Cephalophyllum compressum\n\nCephalophyllum compressum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100053"} {"text": "Cephalophyllum goodii\n\nCephalophyllum goodii is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100054"} {"text": "Cephalophyllum hallii\n\nCephalophyllum hallii is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100055"} {"text": "Cephalophyllum tetrastichum\n\nCephalophyllum tetrastichum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap by Port Nolloth voor. Daar is min bekend omtrent die spesie en dit word bedreig deur moontlike mynbou aktiwiteite.\n", "id": "afr_Latn_100056"} {"text": "Cephalophyllum spissum\n\nCephalophyllum spissum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100057"} {"text": "Cephalophyllum fulleri\n\nCephalophyllum fulleri is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap by Pofadder voor. Daar is drie subpopulasies bekend en die spesie word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_100058"} {"text": "Cephalophyllum herrei\n\nCephalophyllum herrei is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom die spesie in die Noord-Kaap voor en het 'n voorkomsgebied van 4724 km². Daar drie tot vyf subpopulasies bekend. Dit word ook in Suid-Afrika bedreig deur oorbeweiding en vertrapping. Dit het geen bedreigings in Namibië nie.\n", "id": "afr_Latn_100059"} {"text": "Cephalophyllum pulchellum\n\nCephalophyllum pulchellum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die Knersvlakte voor. Daar is vyf subpopulasies bekend wat bedreig word deur mynbou aktiwiteite en oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_100060"} {"text": "Cephalophyllum pulchrum\n\nCephalophyllum pulchrum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die suidelike Knersvlakte naby Van Rhynsdorp voor. Daar is minder as vyf subpopulasies bekend wat bedreig word deur mynbou aktiwiteite en oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_100061"} {"text": "Vladimir Sofronitsky\n\nVladimir Vladimirovich Sofronitsky (of Sofronitzky; , Afrikaans: Wladimir Sofronitski; [Ou Styl-datum, 25 April] 8 Mei 1901 – 29 Augustus 1961) was 'n Sowjet-Russiese klassieke pianis. Hy is veral bekend vir sy vertolkings van Skriabin en Chopin se musiek. Sy dogter is die Kanadese pianis Viviana Sofronitsky.\n", "id": "afr_Latn_100062"} {"text": "Julius Schnorr von Carolsfeld\n\nJulius Schnorr von Carolsfeld (26 Maart 1794 – 24 Mei 1872) was 'n Duitse skilder. Hy het tot die stroming van die Nasarener-beweging behoort.\n", "id": "afr_Latn_100063"} {"text": "Joodse oorlog\n\nDie Joodse Oorlog, ook genoem die Joodse Opstand, het van 66 tot 70 n.C. in Judea en Galilea gewoed. Joodse rebelle, gelei deur die Selote, het teen die Romeine in opstand gekom. Met die val van Jerusalem en die vernietiging van die tempel (29-30 Augustus 70) het die oorlog tot 'n einde gekom, hoewel dit eers met die verowering van Masada in die jaar 73 was dat die laaste Joodse verset tot 'n einde gekom het.\n", "id": "afr_Latn_100064"} {"text": "Bilal Tabti\n\nBilal Tabti (* 7 Junie 1993) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100065"} {"text": "Noureddine Tadjine\n\nNoureddine Tadjine (* 10 Mei 1963) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100066"} {"text": "Kamel Talhaoui\n\nKamel Talhaoui (* 18 Maart 1971) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100067"} {"text": "Nahida Touhami\n\nNahida Touhami (* 10 Februarie 1978) is 'n Algerynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100068"} {"text": "Hakim Toumi\n\nHakim Toumi (* 30 Januarie 1961) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 en Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100069"} {"text": "Yasser Triki\n\nYasser Triki (* 24 Maart 1997) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100070"} {"text": "Cephalophyllum regale\n\nCephalophyllum regale is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100071"} {"text": "Mark Rothko\n\nMark Rothko (25 September 1903 – 25 Februarie 1970) was 'n Amerikaanse skilder. Markus Rothkowitz, soos hy oorspronklik genoem is, was 'n verteenwoordiger van abstrakte ekspressionisme, die sogenaamde kleurveldbeweging.\n", "id": "afr_Latn_100072"} {"text": "Cephalophyllum rigidum\n\nCephalophyllum rigidum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100073"} {"text": "Cephalophyllum staminodiosum\n\nCephalophyllum staminodiosum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die Knersvlakte voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km² en is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek. Die spesie word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_100074"} {"text": "Cephalophyllum parviflorum\n\nCephalophyllum parviflorum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap vanaf Saldanhabaai tot by Milnerton voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van kleiner as 10 km² en is deel van die fynbos. Daar was vyf subpopulasies bekend maar drie is uitgewis en die oorblywende twee is gefragmenteer en hulle getalle verminder steeds weens landbou aktiwiteite en voorstedelike ontwikkeling.\n", "id": "afr_Latn_100075"} {"text": "Cephalophyllum curtophyllum\n\nCephalophyllum curtophyllum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100076"} {"text": "Cephalophyllum parvibracteatum\n\nCephalophyllum parvibracteatum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100077"} {"text": "Air Europa\n\nAir Europa Líneas Aéreas, SAU, kortweg bekend as Air Europa, is die derde grootste Spaanse lugredery naas IBERIA en Vueling. Die lugredery se hoofkwartier is in Llucmajor, Majorka, Spanje geleë; met sy hoofspil by die Adolfo Suárez Madrid–Barajas Lughawe. Sy fokusstadbedrywighede is by Palma de Mallorca Lughawe en Tenerife-Noord-lughawe. Air Europa vlieg na meer as 44 bestemmings in Spanje, die res van Europa, Suid-Amerika, Noord-Amerika, die Karibiese Eilande, Marokko en Tunisië. Sedert September 2007 is Air Europa 'n lid van die SkyTeam-alliansie.\n", "id": "afr_Latn_100078"} {"text": "Mis in C-majeur, op. 86 (Beethoven)\n\nLudwig van Beethoven het die Mis in C-majeur, op. 86, in 1807 gekomponeer in opdrag van Prins Nikolaus Esterházy II in 1807. Die mis, getoonset vir vir vokale soliste, koor en orkes, is in dieselfde jaar vir die eerste keer deur die prins se musici in Eisenstadt uitgevoer. Beethoven het ook dele van dié mis in sy 1808-konsert uitgevoer, waartydens vier ander belangrike werke ook gepremière is, onder meer die Simfonie no. 5 in C-mineur, op. 67. Die mis is in 1812 deur Breitkopf & Härtel gepubliseer.\n\nSowel die prins as die kontemporêre kritikus E.T.A. Hoffmann was oor die algemeen nie beïndruk deur die mis nie, hoewel Hoffmann dit steeds die meester waardig geag het weens die interne struktuur en die intelligente orkestrasie. Die werk is sedertdien heeltemal oorskadu deur die latere en meer bekende Missa Solemnis, hoewel die kritikus meen dat die Mis in C-majeur die betere is omdat dit direk en emosioneel is.\n", "id": "afr_Latn_100079"} {"text": "Instituut vir Toekomsnavorsing\n\nDie Instituut vir Toekomsnavorsing (Institute for Futures Research - IFR), gestig in 1974, is 'n navorsingsinstelling van die Universiteit Stellenbosch wat spesialiseer in toekomsstudies, hoofsaaklik as 'n ondersteuningsdiens vir kennis en strategiese bestuur.\n\nDie IFR onderneem toekomsnavorsing, lei ondernemings en individue op in die gebruik van toekomsdenkinstrumente, en bied verskeie publikasies aan om kliënte op hoogte te hou van wat op die horison wag. Die instituut se dienste is daarop gemik om kliënte te help om strategiese versiendheid te verkry om beter langtermynbesluite te neem. Sodoende kan die kliënte in 'n posisie wees om betyds geleenthede te benut en risiko's te verminder.\n", "id": "afr_Latn_100080"} {"text": "Antar Zerguelaïne\n\nAntar Zerguelaïne (* 4 Januarie 1985) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100081"} {"text": "Rachid Ziar\n\nRachid Ziar (* 15 November 1973) is 'n Algerynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100082"} {"text": "Elama Faʻatonu\n\nElama Faʻatonu (* 30 April 1994) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100083"} {"text": "Gary Fanelli\n\nGary Fanelli (* 24 Oktober 1950) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100084"} {"text": "Anthony Leiato\n\nAnthony Leiato (* 26 Augustus 1965) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100085"} {"text": "Jordan Mageo\n\nJordan Mageo (* 6 Januarie 1997) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100086"} {"text": "Lisa Misipeka\n\nLisa Misipeka (* 3 Januarie 1975) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996, Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100087"} {"text": "Toekomsstudies\n\nToekomsstudies is die stelselmatige interdissiplinêre en holistiese studie van sosiale/tegnologiese vooruitgang, en ander omgewingstendense; dikwels met die doel om te ondersoek hoe mense in die toekoms sal leef en werk. Voorspellingstegnieke, soos vooruitskatting, kan toegepas word, maar hedendaagse toekomsstudiewetenskaplikes beklemtoon die belangrikheid daarvan om alternatiewe stelselmatig te ondersoek. Oor die algemeen kan dit beskou word as 'n vertakking van die sosiale wetenskappe en 'n uitbreiding tot die veld van geskiedenis. Toekomsstudies (in die omgangstaal genoem \"toekoms\" deur baie van die veld se praktisyns) poog om te verstaan wat waarskynlik sal voortgaan en wat waarskynlik kan verander. Deel van die dissipline soek dus 'n stelselmatige en patroongebaseerde begrip van verlede en hede, en om die moontlikheid van toekomstige gebeure en tendense te ondersoek.\n", "id": "afr_Latn_100088"} {"text": "Selfverbranding van Aaron Bushnell\n\nOp 25 Februarie 2024 het Aaron Bushnell, 'n 25-jarige dienspligtige van die Amerikaanse Lugmag, 'n daad van selfverbranding gepleeg buite die voorhek van die Ambassade van Israel in Washington, D.C.. Onmiddellik voor die regstreekse uitsending het Bushnell gesê dat hy betoog vir \"wat mense in Palestina in die hande van hul koloniseerders ervaar het\" en het verklaar dat hy \"nie meer medepligtig aan volksmoord sal wees nie\", waarna hy 'n vlambare vloeistof oor hom uitgegooi en homself aan die brand gesteek het. Terwyl hy verbrand het, het Bushnell herhaaldelik geskree \"Bevry Palestina!\" terwyl 'n polisiebeampte 'n pistool op hom gerig het en plaaslike nooddienste op die toneel opgedaag het.\n\nDie daad is regstreeks op Twitch uitgesaai. Die Metropolitaanse Polisiedepartement het gereageer om die Verenigde State se Geheime Diens by te staan nadat Bushnell homself aan die brand gesteek het, en hy is in 'n kritieke toestand na 'n plaaslike hospitaal vervoer. D.C.-polisie het sy dood die volgende dag bevestig. Bushnell se daad was die tweede selfverbranding in protes teen die Verenigde State se steun vir Israel in die Israel-Hamas-oorlog by 'n Israeliese diplomatieke stasie in die Verenigde State; 'n ander betoger het haarself in Desember 2023 by die land se Atlanta-konsulaat aan die brand gesteek.\n", "id": "afr_Latn_100089"} {"text": "Cephalophyllum rostellum\n\nCephalophyllum rostellum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap van Paternoster tot by Langebaan voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van kleiner as 200 km² en daar tien erg gefragmenteerde subpopulasies oor nadat die spesie reeds 30% van sy habitat verloor het weens kus en industriële ontwikkeling die afgelope tien jaar.\n", "id": "afr_Latn_100090"} {"text": "Cephalophyllum confusum\n\nCephalophyllum confusum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan suidwes Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100091"} {"text": "Cephalophyllum corniculatum\n\nCephalophyllum corniculatum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap in die Ceres-distrik voor.\n", "id": "afr_Latn_100092"} {"text": "Cephalophyllum diversiphyllum\n\nCephalophyllum diversiphyllum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap van Bredasdorp tot by Mosselbaai voor. Dit het 'n voorkomsgebied van 12 200 km². Die twaalf subpopulasies bekend word kleiner en kleiner weens die verbouing van graan, indringerplante en ontwikkeling aan die kus.\n", "id": "afr_Latn_100093"} {"text": "Cephalophyllum ebracteatum\n\nDie Rank-t'nouroe (Cephalophyllum ebracteatum) is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom dit die Noord-Kaap voor en kan gevind word vanaf Lüderitz in die die suide van Namibië tot by Alexanderbaai in die Richtersveld.\n", "id": "afr_Latn_100094"} {"text": "Cephalophyllum griseum\n\nCephalophyllum griseum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100095"} {"text": "Cephalophyllum loreum\n\nCephalophyllum loreum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100096"} {"text": "Cephalophyllum parvulum\n\nCephalophyllum parvulum was 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en het in die Wes-Kaap by Clanwilliam voorgekom. Die spesie is laas in 1896 gesien; die grootste gedeelte van die Clanwilliam omgewing is ontwikkel vir dorpsgebruik, gewasverbouing en die Clanwilliamdam het ook 'n groot gedeelte van sy habitat oorgeneem. Dit word as uitgestorwe beskou.\n", "id": "afr_Latn_100097"} {"text": "Cephalophyllum serrulatum\n\nCephalophyllum serrulatum is 'n klein vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100098"} {"text": "Telstar 1\n\nTelstar 1 is 'n uitgediende kommunikasiesatelliet wat op 10 Julie 1962 deur NASA gelanseer is. Die satelliet het die eerste lewendige uitsending van televisiebeelde tussen die Verenigde State van Amerika en Europa moontlik gemaak. Telstar 1 was egter net vir sewe maande aktief voor dit ophou werk het as gevolg van die Starfish Prime-kernontploffing op hoë-hoogte wat deur die VSA uitgevoer is. Alhoewel die satelliet in onbruik is, wentel dit nog steeds om die Aarde.\n", "id": "afr_Latn_100099"} {"text": "Kelsey Nakanelua\n\nKelsey Nakanelua (* 22 Desember 1966) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100100"} {"text": "Shanahan Sanitoa\n\nShanahan Sanitoa (* 26 Julie 1989) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100101"} {"text": "Isaac Silafau\n\nIsaac Silafau (* 5 Oktober 1990) is 'n Amerikaanse Samoaanse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100102"} {"text": "Antoni Bernadó\n\nAntoni Bernadó (* 9 Desember 1966) is 'n Andorrese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996, Olimpiese Somerspele van 2000, Olimpiese Somerspele van 2004, Olimpiese Somerspele van 2008 en Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100103"} {"text": "Conophytum bilobum\n\nConophytum bilobum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor. Dit is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_100104"} {"text": "Lood(II,IV)oksied\n\nLood(II,IV)oksied soms ook loodtetraoksied, menie of rooimenie is 'n gemengdevalensieverbinding van lood in sy twee belangrikste oksidasietoestande 2+ en 4+ met suurstof. Die chemiese formule is en dit kan geskryf word as .\n\nDit is 'n halfgeleier met 'n bandgaping van 2,1(1) eV. Die naam menie verwys na die Minius-rivier in die noordweste van Spanje.\n", "id": "afr_Latn_100105"} {"text": "Selfverbranding\n\nSelfverbranding is die daad om jouself aan die brand te steek. Dit word meestal om politieke of godsdienstige redes gedoen, dikwels as 'n vorm van protes of as 'n daad van martelaarskap. Weens die ontstellende en gewelddadige aard daarvan, word dit as een van die mees ekstreme metodes van protes beskou.\n", "id": "afr_Latn_100106"} {"text": "Joris van Spilbergen\n\nJoris van Spilbergen (*Antwerpen, gedoop 2 November 1568 - †Bergen op Zoom, voor 15 Januarie 1620) was 'n Nederlandse seevaarder en ontdekkingsreisiger wat die Kaap die Goeie Hoop in 1601 besoek het.\n", "id": "afr_Latn_100107"} {"text": "Cyril Bourlon de Rouvre\n\nCyril Bourlon de Rouvre is 'n Franse sakeman en politikus. Hy is op 19 Desember 1945 in Boulogne-Billancourt gebore. Hy was die seun van Évrard Bourlon de Rouvre, 'n nyweraar, en sy vrou Claude Genty. Cyril Bourlon de Rouvre was erfgenaam van die suikerraffinaderye en landgoedere van sy oupagrootjie, Charles Bourlon de Rouvre (1850-1924), stiefseun van een van die rykste manne van die laat 19de eeu, Gustave Lebaudy.\n\nIn die vroeë 1990's het hy die Équipe Ligier F1-renspan besit. In 1993 is hy van sy betrokkenheid by 'n batebedrogsaak aangekla. Hierdie saak het hom gedwing om die renspan aan Flavio Briatore te verkoop.\n\nCyril Bourlon de Rouvre het aan die Institut polytechnique des sciences avancées gegradueer.\n", "id": "afr_Latn_100108"} {"text": "Conophytum calculus\n\nConophytum calculus is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die Knersvlakte voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van as 2,629 km². Die spesie word ernstig bedreig deur onwettige versamelaars en word as kritiek bedreigd beskou. Die onwettige versameling van die spesie het in 2019 vererger.\n", "id": "afr_Latn_100109"} {"text": "Lood(II)karbonaat\n\nLoodkarbonaat is 'n chemiese verbinding met formule . Dit is 'n sout van lood is sy oksidasietoestand +2 en koolsuur.\n\nDit word industrieel uit lood(II)asetaat en koolstofdioksied vervaardig en kom ook natuurlik as die mineraal cerussiet voor.\n", "id": "afr_Latn_100110"} {"text": "Silvia Felipo\n\nSilvia Felipo (* 4 Februarie 1967) is 'n Andorrese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100111"} {"text": "Josep Graells\n\nJosep Graells (* 1 Februarie 1964) is 'n Andorrese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100112"} {"text": "Cristina Llovera\n\nCristina Llovera (* 1 Oktober 1996) is 'n Andorrese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100113"} {"text": "Margarida Moreno\n\nMargarida Moreno (* 3 April 1968) is 'n Andorrese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100114"} {"text": "Kategorie:Verbindings van radium\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element radium bevat.\n", "id": "afr_Latn_100115"} {"text": "Ivan Franko\n\nIvan Yakovych Franko (Oekraïens: Іван Якович Франко) (Nahuyevchi (Koninkryk van Galicië en Lodomeriië, 27 Augustus 1856 – Lwif (toe deel van Oostenryk-Hongarye, nou Oekraïne), 28 Mei 1916) was 'n Oekraïense skrywer, openbare digter, vertaler en filosoof. Hy was een van die min mense wat romans en poëtiese gedigte in die Oekraïense taal geskryf het. Vanweë sy rol in die Oekraïense taal het hy een van die bekendste mense in die Oekraïense geskiedenis geword.\n", "id": "afr_Latn_100116"} {"text": "Stembande\n\nDie stembande is twee gepaarde strukture in die larinks. Hulle vorm 'n belangrike deel van die larinks. Die stembande bestaan uit die epiteel-bedekte stembande (plicae vocales), die werklike stembande (ligamenta vokaalia), die vokale spier en die bekerkraakbeen (cartilagines arytaenoides), almal aan beide kante.\n", "id": "afr_Latn_100117"} {"text": "Ian Cameron\n\nIan Cameron is 'n Suid-Afrikaanse burgerregteaktivis en die Direkteur van Gemeenskapsveiligheid by Action Society, 'n nie-winsgewende organisasie wat daarop gefokus is om slagoffers van gewelds- of haatmisdade by te staan wat nie regsadvies kan bekostig nie.\n\nAction Society is amptelik in 2021 geopen en het hoofsaaklik daarop gefokus om te veg vir hervorming in die regstelsel, veral met betrekking tot geslagsgebaseerde geweld. Op 2 Maart 2024 is bekend gemaak dat Cameron op die Demokratiese Alliansie se lys vir kandidate vir die Nasionale Vergadering vir die 2024 nasionale algemene verskiesing verskyn.\n", "id": "afr_Latn_100118"} {"text": "North Caspian Institute\n\nDit is in Januarie 2024 deur Dor Shabashewitz en Davur Dordzhiev gestig om meer aandag te trek na hierdie onderbestudeerde oorgrensstreek. Volgens die instituut se stigters is navorsing van die Noord-Kaspiese gebied van hoë strategiese belang vir globale veiligheid as gevolg van die komplekse politieke prosesse en nuwe separatistiese bewegings wat verband hou met die Russiese inval in Oekraïne en die veranderende rol van Rusland vir Sentraal-Asië en die Kaukasus.\n\nAnalitiese verslae, artikels en opstelle deur die instituut se ontleders en gasskrywers word in die aanlyn-joernaal North Caspian Report gepubliseer.\n", "id": "afr_Latn_100119"} {"text": "Conophytum ectypum\n\nConophytum ectypum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van kleiner as 599 km² en is deel van die Richtersveld. Die plant word bedreig deur onwettige smokkelary en sedert 2019 is daar 'n merkbare afname in die populasie as gevolg hiervan.\n", "id": "afr_Latn_100120"} {"text": "2024 Saoedi-Arabiese Grand Prix\n\nDie 2024 Formule Een Saoedi-Arabiese Grand Prix is op 9 Maart 2024 op die Djedda-straatrenbaan gehou. Dit is die vierde uitgawe van die Grand Prix ​​van Saoedi-Arabië vir die Formule 1-wêreldkampioenskap en die tweede rondte van die kampioenskap. Die ren is op 'n Saterdag in plaas van op 'n Sondag gehou vanweë Ramadan, wat op Sondag 10 Maart begin het.\n", "id": "afr_Latn_100121"} {"text": "Fisiese oefening\n\nOefening is doelbewuste fisieke aktiwiteit om fiksheid en algemene gesondheid te verbeter of te handhaaf.\n\nDit word uitgevoer om verskeie redes, insluitend die strewe na massaverlies of om die liggaam instand te hou, ook om groei aan te help en krag te verbeter; die spiere en kardiovaskulêre stelsel te ontwikkel, atletiese vaardighede te slyp, gesondheid te verbeter, of bloot vir plesier. Baie individue kies om buite te oefen waar hulle in groepe kan saamkom, met ander mense sosialiseer en hul welstand sowel as geestesgesondheid te verbeter.\n\nWat gesondheidsvoordele betref, word 2,5 uur matige intensiteit oefening per week gewoonlik aanbeveel om die risiko van gesondheidskwessies te verminder. Terselfdertyd is selfs 'n klein hoeveelheid oefening gesonder as om niks te doen nie. Om selfs 'n uur en 'n half oefening per week te doen of 17 minute per dag, kan die risiko van vroeë dood, kardiovaskulêre siekte, beroerte en kanker verminder.\n", "id": "afr_Latn_100122"} {"text": "Conophytum fibuliforme\n\nConophytum fibuliforme is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en word as uitgestorwe beskou.\n", "id": "afr_Latn_100123"} {"text": "Conophytum flavum\n\nConophytum flavum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3,045 km² en is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek. Die spesie word ernstig bedreig deur onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100124"} {"text": "Conophytum herreanthus\n\nConophytum herreanthus is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Richtersveld voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 481 km² en word deur onwettige plantversamelaars bedreig.\n", "id": "afr_Latn_100125"} {"text": "Conophytum jucundum\n\nConophytum jucundum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom die plant in die Noord-Kaap in die Richtersveld voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3 648 km² en word deur onwettige plantversamelaars bedreig.\n", "id": "afr_Latn_100126"} {"text": "Renosterstropery in Suider-Afrika\n\nRenosterstropery in Suider-Afrika is die onwettige daad van die afmaai van renosters in die suider-Afrikaanse lande van Namibië, Botswana, Zimbabwe en Suid-Afrika, waar die meeste van Afrika se renosters aangetrf word. Die algemeenste rede vir renosterstropery is om in die groot aanvraag na hul horings in Asiatiese lande te voorsien, waar die horing hoofsaaklik in tradisionele Chinese medisyne gebruik word, maar toenemend as 'n simbool van rykdom en voorspoed gebruik word. Vir vorige geslagte was die mees algemene renosterstropery die jag vir ontspanningsdoeleindes. As gevolg van oormatige stropery het renosterbevolkings sedert die 1970's vinnig afgeneem, wat sommige spesies ernstig bedreig gelaat het en uitsterwing in die gesig staar.\n\nRenosterstropery is onwettig en daar is verskeie organisasies in plek om die renosters te red en stropers en verskaffers of handelaars aan bande te lê. Internasionale handel in renosterhoring is ook onwettig; daar bestaan egter 'n winsgewende swart mark wat spruit uit die groeiende vraag uit Suidoos-Asiatiese lande, veral Viëtnam en China. Renosterhoring word na raming gewaardeer teen VS$60 000 per pond op die swart mark, wat renosterhoring op ongeveer drie keer die waarde van goud plaas.\n", "id": "afr_Latn_100127"} {"text": "Pol Moya\n\nPol Moya (* 9 Desember 1996) is 'n Andorrese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 en Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100128"} {"text": "Montserrat Pujol\n\nMontserrat Pujol (* 27 April 1979) is 'n Andorrese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100129"} {"text": "Manuel Antonio\n\nManuel Antonio (* 3 November 1988) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100130"} {"text": "Conophytum lithopsoides\n\nConophytum lithopsoides is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Sukkulente Karoo-ekostreek voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van kleiner as 404 km² en die spesie word bedreig deur onwettige versamelaars.\n", "id": "afr_Latn_100131"} {"text": "Femke Bol\n\nFemke Bol (gebore 23 Februarie 2000 in Amersfoort) is 'n Nederlandse atleet wat in die 400 meter en 400 meter hekkies spesialiseer. In die 400 meter is sy die heersende Europese buite- en binnenshuise kampioen en het ook sedert Februarie 2023 die wêreld binnenshuise rekord gehou, wat sy in 2024 verder verbeter het. Sy is die heersende wêreldkampioen in die 400 meter hekkies sedert 24 Augustus 2023. Op 4 Augustus 2021 het sy die bronsmedalje in die 400 meter hekkies by die Olimpiese Spele in Tokio in 'n Europese rekord van 52.03 sekondes gewen. Sy het die rekord verder verbeter tot 51.45 sekondes in 2023.\n\nSy dien ook as 'n belangrike skakel in verskeie Nederlandse aflosspanne in die 4 × 400 meter-aflos en die 4 × 400 meter gemengde aflos. Sy het verskeie suksesse op hierdie gebied behaal, soos die wêreldtitel in die 4 × 400 meter in 2023, die wêreld binnenshuise titel in 2024, die Europese binnenshuise titels in 2021 en 2023 en 'n silwermedalje by die wêreldkampioenskappe in 2022 in die 4 × 400 meter gemeng. By die 2022 Europese Kampioenskappe in München het sy 'n unieke vertoning gelewer deur beide die 400 meter en die 400 meter hekkies te wen, en dan as laaste hardloper ook goud in die 4 × 400 meter aflos.\n", "id": "afr_Latn_100132"} {"text": "Conophytum minusculum\n\nConophytum minusculum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Dit is deel van die fynbos- en Sukkulente Karoo-ekostreke. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3 483 km² en daar word voorsien dat dit deel gaan wees van onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100133"} {"text": "Jargon\n\nJargon of tegniese taal is die gespesialiseerde terminologie wat verband hou met 'n spesifieke veld of area van aktiwiteit. Jargon word normaalweg in 'n bepaalde kommunikatiewe konteks aangewend en word dalk nie goed verstaan ​​buite daardie konteks nie. Die konteks is gewoonlik 'n bepaalde beroep (dit is 'n sekere ambag, beroep, volkstaal of akademiese veld), maar enige binnegroep kan jargon hê. Die sleutelkenmerk wat jargon van die res van 'n taal onderskei, is sy gespesialiseerde woordeskat, wat terme en definisies van woorde insluit wat eie is aan die konteks, en terme wat in 'n nouer en meer presiese sin gebruik word as wanneer dit in omgangstaal gebruik word. Dit kan daartoe lei dat uitgroepe kommunikasiepogings verkeerd verstaan. Jargon word soms verstaan ​​as 'n vorm van tegniese sleng en word dan onderskei van die amptelike terminologie wat in 'n bepaalde aktiwiteitsveld gebruik word.\n\nDie terme jargon, sleng en argot word nie konsekwent in die literatuur onderskei nie; verskillende skrywers interpreteer hierdie konsepte op verskillende maniere. Volgens een definisie verskil jargon van sleng deur geheimsinnig van aard te wees; volgens 'n ander begrip word dit spesifiek met professionele en tegniese kringe geassosieer. Sommige bronne behandel hierdie terme egter as sinoniem. Die gebruik van jargon het rondom die sestiende eeu meer gewild geword en het mense van verskillende beroepsrigtings gelok. Dit het daartoe gelei dat daar gedrukte kopieë op die verskillende vorme van jargon beskikbaar was.\n", "id": "afr_Latn_100134"} {"text": "Poskoets\n\n'n Poskoets is 'n koets wat gebruik word om pos af te lewer. Pos is tipies in 'n veilige boks aan die agterkant gehou waar 'n gewapende poswerknemer die pos bewaak het. Passasiers kon ook teen 'n hoe-tarief aan boord geneem word.\n\nHierdie posverspreidingstelsel het in 1784 in Brittanje begin. In Ierland het dieselfde diens in 1789 begin, en in Australië het dit in 1828 begin. Vir effens langer as die 19de eeu was die poskar en die poskoets vir openbare vervoer in Suider-Afrika verantwoordelik.\n", "id": "afr_Latn_100135"} {"text": "Conophytum minutum\n\nConophytum minutum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap in Namakwaland op die Knersvlakte voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 20 136 km² en daar word voorsien dat dit deel mag wees van onwettige versameling in die toekoms.\n", "id": "afr_Latn_100136"} {"text": "Conophytum obcordellum\n\nConophytum obcordellum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 23 367 km² en daar word voorsien dat dit deel mag wees van onwettige versameling in die toekoms. Die spesie is deel van die fynbos en Sukkulente Karoo-ekostreke.\n", "id": "afr_Latn_100137"} {"text": "Conophytum obscurum\n\nConophytum obscurum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Richtersveld voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 5 200 km² en daar word voorsien dat dit deel mag wees van onwettige versameling in die toekoms. Die spesie is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_100138"} {"text": "Moord op Laken Riley\n\nLaken Riley (10 Januarie 2002 - 22 Februarie 2024) was 'n 22-jarige verpleegstudent aan die Augusta Universiteit, wie verdwyn het toe sy by die Universiteit van Georgia (UGA) gedraf het. Haar lyk is naby 'n meer van 'n beboste gebied by UGA gevind; haar dood is veroorsaak deur stomp geweld trauma. Die polisie het Riley se moord beskryf as 'n \"misdaad van geleentheid\", en dat geen moord in byna 30 jaar by UGA gepleeg is nie.\n\nJose Antonio Ibarra, 'n 26-jarige Venezolaanse burger, is deur die UGA-polisie in hegtenis geneem en is aangekla van moord, valse gevangenisstraf en ontvoering. Ibarra het ongeveer 1 myl (1,6 km) van die area af waar Riley se lyk gevind is, gewoon. Daar is geen datum vir die verhoor vasgestel nie.\n\nDie moord het internasionale nuus gehaal en uitgebreide media-aandag geskep. Die moord het 'n debat oor immigrasie in die Verenigde State ontketen, nadat die Amerikaanse immigrasie- en doeane-toepassing bevestig het dat Ibarra 'n Venezolaanse onwettige immigrant is wat nie 'n Amerikaanse burger is nie en gevang is dat hy die grens oorgesteek het, maar weer in die Verenigde State vrygelaat is.\n\nRiley se moord is deur Amerikaanse burgers 'n \"nasionale politieke saak\" genoem.\n", "id": "afr_Latn_100139"} {"text": "Conophytum pellucidum\n\nDie bruintandjies (Conophytum pellucidum) is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in Namakwaland voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 8,241 km² is deel van die fynbos, Nama-Karoo en Sukkulente Karoo-ekostreke. Die spesie se getalle het verminder weens onwettige versameling en die bedreiging word groter.\n", "id": "afr_Latn_100140"} {"text": "Conophytum piluliforme\n\nConophytum piluliforme is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 2 841 km² is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek. Die spesie word bedreig deur moontlik veranderde klimaat veranderinge en asook onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100141"} {"text": "Conophytum roodiae\n\nConophytum roodiae is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3 475 km² is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek. Die spesie word bedreig deur onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100142"} {"text": "Radiumchloried\n\nRadiumchloried is 'n sout van die radioaktiewe element radium en waterstofchloried met die formule .\n\nDie stof brand met 'n karmynrooi vlam. (Bariumchloried gee 'n groen vlam). Dit vertoon spontane luminessensie. Dit is gebruik as stralingstandaard, maar teenswoordig word radiumsulfaat gebruik omdat dit vanweë sy onoplosbaarheid minder gevare oplewer.\n", "id": "afr_Latn_100143"} {"text": "João Francisco Capindica\n\nJoão Francisco Capindica (* 12 Januarie 1971) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100144"} {"text": "João Carvalho\n\nJoão Carvalho (* 4 November 1950) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100145"} {"text": "Delfina Cassinda\n\nDelfina Cassinda (* 6 Januarie 1980) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100146"} {"text": "Koets\n\n'n Koets is 'n groot, geslote, vierwiel-, passasiersdraende voertuig of rytuig wat gewoonlik getrek word deur twee of meer perde wat deur 'n koetsman, 'n postiljoen, of albei beheer word. 'n Koets het deure aan sy sye en 'n voor- en agtersitplek aan die binnekant. Die bestuurder het 'n verhoogde sitplek voor die wa om beter sig toe te laat. Daar is baie soorte koetse, afhangende van die doel van die voertuig.\n", "id": "afr_Latn_100147"} {"text": "Conophytum stephanii\n\nConophytum stephanii is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van slegs 20 km² en word bedreig word deur onwettige versamelaars wat dit verkoop op die internasionale mark.\n", "id": "afr_Latn_100148"} {"text": "Conophytum taylorianum\n\nConophytum taylorianum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika en in Suid-Afrika kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100149"} {"text": "Jeff Buckley\n\nJeffrey Scott Buckley (17 November 1966 – 29 Mei 1997), grootgemaak as Scott Moorhead, was 'n Amerikaanse musikant. Na 'n dekade as 'n sessie-kitaarspeler in Los Angeles, het Buckley in die vroeë 1990's 'n aanhang opgebou deur ander kunstenaars se liedjies op te voer by lokale in East Village, Manhattan, soos Sin-é, terwyl hy geleidelik meer op sy eie materiaal fokus. Nadat hy belangstelling van platemaatskappye en Herb Cohen - die bestuurder van sy pa, sanger Tim Buckley - afgewys het, het hy by Columbia geteken, 'n orkes gewerf en wat sy enigste ateljee-album, Grace, sou wees, in 1994 opgeneem.\n\nOor die volgende drie jaar het die groep wyd getoer om Grace te bemark, insluitend konserte in die VSA, Europa, Japan en Australië. In 1996 het hulle opgehou toer en sporadiese pogings aangewend om Buckley se tweede album in New York Stad op te neem met Tom Verlaine as die vervaardiger.\n\nIn 1997 het Buckley na Memphis, Tennessee, verhuis om werk aan die album te hervat, getiteld My Sweetheart the Drunk, en het baie vier-snit-demo's opgeneem terwyl hy ook weeklikse solo-vertonings by 'n plaaslike lokaal gespeel het. Op 29 Mei 1997, terwyl hy op die aankoms van sy orkes van New York gewag het, het hy tydens 'n spontane aandswem, ten volle geklee, in die Mississippirivier verdrink, waar hy in die nasleep van 'n verbygaande boot gevang is; sy lyk is op 4 Junie gevind.\n\nSedert sy dood was daar baie postuum vrystellings van sy materiaal, insluitend 'n viersnitversameling van demo's en ateljee-opnames van sy onvoltooide tweede album My Sweetheart the Drunk, uitbreidings van Grace, en die Live at Sin-é EP. Groot sukses vir Buckley het postuum gekom; met sy weergawe van Leonard Cohen se \"Hallelujah\", het Buckley in Maart 2008 sy eerste nommer een op Billboard se Hot Digital Songs behaal en daardie Desember nommer twee in die UK Singles Chart bereik. Rolling Stone het Grace ingesluit in sy lys van die 500 grootste albums van alle tye en Buckley ingesluit by hul lys van die grootste sangers.\n", "id": "afr_Latn_100150"} {"text": "Jean-Bertrand Aristide\n\nJean-Bertrand Aristide (Franse uitspraak: [ʒɑ̃ bɛʁtʁɑ̃ aʁistid]; gebore 15 Julie 1953) is 'n Haïtiaanse voormalige Salesiaanse priester en politikus wat Haïti se eerste demokraties verkose president geword het. Aristide, 'n voorstander van bevrydingsteologie, is in 1982 in 'n gemeente in Port-au-Prince aangestel nadat hy sy studies voltooi het om 'n priester te word. Hy het 'n fokuspunt vir die pro-demokrasiebeweging geword, eers onder Jean-Claude \"Baby Doc\" Duvalier en toe onder die militêre oorgangsregime wat gevolg het. Hy het die Haïtiaanse algemene verkiesing van 1990–91 gewen, met 67% van die stemme. As priester het hy bevrydingsteologie geleer en as president het hy probeer om die Afro-Kreoolse kultuur, insluitend Vodou-godsdiens, in Haïti te normaliseer.\n\nAristide was kortstondig president van Haïti, tot 'n militêre staatsgreep in September 1991. Die staatsgreep-regime het in 1994 onder Amerikaanse druk en dreigement van geweld ineengestort (Operation Uphold Democracy), en Aristide was weer president van 1994 tot 1996 en van 2001 tot 2004. Hy is in die 2004 staatsgreep uitgedryf nadat regse oud-weermag paramilitêre eenhede het die land van oorkant die Dominikaanse grens binnegeval. Aristide en baie ander het beweer dat die Verenigde State 'n rol gespeel het in die orkestrasie van die staatsgreep teen hom. In 2022 het talle Haïtiaanse en Franse amptenare aan The New York Times gesê dat Frankryk en die Verenigde State Aristide effektief omvergewerp het deur druk op hom te druk om uit te tree, dit is egter ontken deur James Brendan Foley, Amerikaanse ambassadeur in Haïti ten tyde van die staatsgreep.\n\nHy is later in ballingskap in die Sentraal-Afrikaanse Republiek en Suid-Afrika gedwing. Hy het in 2011 na Haïti teruggekeer na sewe jaar in ballingskap.\n", "id": "afr_Latn_100151"} {"text": "Christus am Ölberge, op. 85 (Beethoven)\n\nChristus am Ölberge (Afrikaans: Christus op die Olyfberg ), op. 85, is 'n oratorium deur Ludwig van Beethoven wat die innerlike konflik uitbeeld wat Jesus voor sy kruisiging in die tuin van Getsemane beleef het. Beethoven het werk aan die oratorium in die herfs van 1802 begin, kort ndat hy die Heiligenstadt-Testament geskryf het – aldus bewyse in die Wielhorsky-sketsboek. Die libretto in Duits is deur die digter Franz Xaver Huber, redakteur van die Wiener Zeitung, met wie Beethoven nou saamgewerk het. Dit is in 'n baie kort tydperk gekomponeer: In 'n brief aan Breitkopf & Härtel, wat Beethoven kort ná die voltooiing van die oratorium geskryf het, het hy gemeld dat hy dit in 'n paar weke gekomponeer het, hoewel hy later beweer het dat hy nie meer as 14 dae nodig gehad het om die werk te voltooi nie. Dit is vir die eerste keer op 5 April 1803 in Wene in die Theatre an der Wien uitgevoer; in 1811 het Beethoven dit weer hersien vir publikasie deur Breitkopf & Härtel. Die tien jaar wat verloop het sedert die komposisie van die oratorieym en die publisering daarvan het daartoe gelei dat 'n relatief later opusnommer daaraan gegee is. Die stuk het in 1809 in die VSA gepremière; dit was Beethoven se eerste sukses in die Verenigde State.\n", "id": "afr_Latn_100152"} {"text": "Lord Randolph Churchill\n\nLord Randolph Henry Spencer-Churchill (13 Februarie 1849 – 24 Januarie 1895) was 'n Britse aristokraat en politikus. Churchill was 'n Tory-radikaal en het die term 'Tory-demokrasie' geskep. Hy het deelgeneem aan die skepping van die Nasionale Unie van die Konserwatiewe Party.\n\nHy het Minister van Buitelandse Sake vir Indië geword, en was later Kanselier van die Skatkis. As kanselier het hy beide bewondering en kritiek vanoor die politieke spektrum ontlok. Sommige kritici was van sy eie party, insluitend van sy vriende. Uiteindelik het hy 'n taktiese bedanking as Kanselier van die Skatkis gewaag om sy posisie oor gewapende magte se uitgawes te probeer verseker, maar die Eerste Minister, Lord Salisbury, het sy bedanking aanvaar en hom vervang. Dit was die \"begin van die einde\" van Churchill se loopbaan.\n\nSy oudste seun was Winston Churchill, wat in 1906 'n biografie van hom geskryf het.\n", "id": "afr_Latn_100153"} {"text": "Infraspesifieke naam\n\nHierdie artikel handel oor die wetenskaplike name van plante en swamme. Vir die ekwivalente benaming van diere, sien Trinomiale naam. Vir die name van gekweekte plante, sien International Code of Nomenclature for Cultivated Plants.\n\nIn plantkunde is 'n infraspesifieke naam die wetenskaplike naam vir enige takson onder die rang van spesie, i.e. 'n infraspesifieke takson of infraspesie. 'n \"Takson\", meervoud \"taxa\", is 'n groep organismes wat 'n spesifieke naam gegee moet word. Die wetenskaplike name van botaniese taksa word gereguleer deur die Internasionale Kode van Benamings vir alge, fungi en plante (ICN). Dit spesifiseer 'n drieledige naam vir infraspesifieke taxa, plus 'n verbindende term om die rang van die naam aan te dui. 'n Voorbeeld van so naam is Astrophytum myriostigma subvar. glabrum, die naam van 'n subvariëteit van die spesie Astrophytum myriostigma (biskop se hoed kaktus).\n\nName onder die rangorde van spesie van gekweekte soorte plante en van diere word deur verskillende nomenklatuurkodes gereguleer en is ietwat anders gevorm.\n", "id": "afr_Latn_100154"} {"text": "Stéphane Richard\n\nStéphane Richard (Bordeaux, 24 Augustus 1961) is 'n Franse entrepreneur.\n\nHy is 'n Franse sakeman wat sedert 2011 die pos van uitvoerende hoof en president van die wêreldwye selfoonnetwerk Orange beklee. In Desember 2021 het hy bedank uit beide die posisies van president en HUB van die groep en sal teen 31 Januarie 2022 vervang word.\n", "id": "afr_Latn_100155"} {"text": "Conophytum truncatum\n\nConophytum truncatum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 30 426 km² en word bedreig deur onwettige versamelaars. Die spesie word gevind in die Albanie-ruigte, Fynbos, Nama-Karoo en Sukkulente Karoo-ekostreke.\n", "id": "afr_Latn_100156"} {"text": "Bevrydingsteologie\n\nBevrydingsteologie is 'n teologiese benadering wat die \"bevryding van die onderdruktes\" beklemtoon. Dit is betrokke by sosio-ekonomiese ontledings, met sosiale besorgdheid oor die armes en politieke bevryding vir onderdrukte mense en spreek ander vorme van waargenome ongelykheid aan.\n\nBevrydingsteologie was invloedryk in Latyns-Amerika, veral binne die Katolisisme in die 1960's ná die Tweede Vatikaankonsilie, waar dit die politieke praktyk geword het van teoloë soos Frei Betto, Gustavo Gutiérrez, Leonardo Boff, en Jesuïete Juan Luis Segundo en Jon Sobrino , wat die frase \"voorkeuropsie vir die armes\" gewild gemaak het.\n\n\"Die opsie vir die armes is bloot die idee dat, soos weerspieël in die kanonieke reg, \"Die Christengelowiges is ook verplig om sosiale geregtigheid te bevorder en, met inagneming van die voorskrif van die Here, die armes by te staan.\" Dit dui op 'n verpligting aan die kant van diegene wat hulself Christene sou noem, om in die eerste plek vir die armes en kwesbares om te sien.\"\n\nHierdie uitdrukking is eerste gebruik deur Jesuïet Fr. Generaal Pedro Arrupe het in 1968 en kort na die Wêreldsinode van Katolieke Biskoppe in 1971 as tema \"Geregtigheid in die wêreld\" gekies.\n\nLatyns-Amerika het ook Protestantse voorstanders van bevrydingsteologie opgelewer, soos Rubem Alves,José Míguez Bonino, en C. René Padilla, wat in die 1970's 'n beroep gedoen het op integrale sending, uitdruklik evangelisasie en sosiale verantwoordelikheid.\n\nTeologieë van bevryding het ook in ander dele van die wêreld ontwikkel soos swart teologie in die Verenigde State en Suid-Afrika, Palestynse bevrydingsteologie, Dalit-teologie in Indië, Minjung-teologie in Suid-Korea, asook bevrydingsteologie in Ierland.\n", "id": "afr_Latn_100157"} {"text": "Conophytum uviforme\n\nConophytum uviforme is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 11,005 km² en word bedreig deur onwettige versamelaars. Die spesie word gevind in die Fynbos en die Sukkulente Karoo-ekostreke.\n", "id": "afr_Latn_100158"} {"text": "Conophytum velutinum\n\nConophytum velutinum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Namakwaland voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 16 km² en daar is slegs twee subpopulasies bekend en sy getalle begin daal weens diefstal deur onwettige plantversamelaars.\n", "id": "afr_Latn_100159"} {"text": "Conophytum angelicae\n\nConophytum angelicae is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die plant is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom die spesie in die Noord-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 9 870 km² en is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_100160"} {"text": "Felismina Cavela\n\nFelismina Cavela (* 24 Augustus 1992) is 'n Angolese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100161"} {"text": "Ilídio Coelho\n\nIlídio Coelho (* 23 Julie 1960) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100162"} {"text": "Guilhermina da Cruz\n\nGuilhermina da Cruz (* 20 Januarie 1970) is 'n Angolese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 en Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100163"} {"text": "Uraan(II)sulfied\n\nUraan(II)sulfied of uraanmonosulfied is 'n verbinding van uraan in sy 2+ oksidasietoestand met swael met die formule .\n", "id": "afr_Latn_100164"} {"text": "Malotigena frantiskae-niederlovae\n\nMalotigena frantiskae-niederlovae is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Lesotho.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Malotigena frantiskae-niederlovae en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100165"} {"text": "Anton Wilhelm Amo\n\nAnton Wilhelm Amo (Latyns Antonius Guilielmus Amo Afer ab Aximo in Guinee) (1703-1756) was die eerste bekende filosoof van 'n Afrika-agtergrond in Duitsland.Paulin J. Hountondji: \"Afrikanische Philosophie. Myth and Reality. 2de uitgawe Indiana University Press, Bloomington/Indianapolis 1996, bl. 114. Hy is gebore in Nkubeami naby Aximia in Ghana.\n", "id": "afr_Latn_100166"} {"text": "Mossia intervallaris\n\nMossia intervallaris is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Lesotho en Suid-Afrika.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Mossia intervallaris en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100167"} {"text": "Frithia humilis\n\nFrithia humilis is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Gauteng en Mpumalanga. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3285 km² en kom tussen Bronkhorstspruit en Middelburg voor. Die spesie het reeds 54% van sy habitat afgestaan aan ontwikkeling en gewasverbouing. Die bedreiging bestaan steeds.\n", "id": "afr_Latn_100168"} {"text": "Uraan(IV)sulfied\n\nUraan(IV)sulfied of uraandisulfied is 'n verbinding van uraan in sy 4+ oksidasietoestand met swael met die formule .\n", "id": "afr_Latn_100169"} {"text": "Ana Isabel Elias\n\nAna Isabel Elias (* 17 September 1965) is 'n Angolese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100170"} {"text": "Arménio Fernandes\n\nArménio Fernandes (* 9 November 1959) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100171"} {"text": "Afonso Ferraz\n\nAfonso Ferraz (* 26 Augustus 1964) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100172"} {"text": "Zeuktophyllum\n\nZeuktophyllum is 'n genus van plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100173"} {"text": "Zeuktophyllum calycinum\n\nZeuktophyllum calycinum is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_100174"} {"text": "Joert\n\n'n Joert is 'n tradisionele ronde tent wat hoofsaaklik gebruik word vir bewoning deur nomades, wat skape, bokke, kamele en/of perde aanhou, en wat in die koue, droë steppestreke van Sentraal-Asië woon. Joerts word ook gesien aan die buitewyke van stede in Mongolië en in meer bergagtige gebiede in Kirgisië.\n\nDie woord \"joert\" is afgelei van die Russiese joerta en joert word ook die meeste buite Rusland gebruik, omdat die Russe in die verlede baie Sentraal-Asiatiese gebiede regeer het. Die Russe het die woord uit 'n Turkse taal geleen. Voorheen is die joert in Russies kibitka genoem.\n\nDie woord joert in moderne Turks is meer sinoniem met \"tuisland\" as met die tent.\n\nDie woord 'horde' vir swerwende (krygs)volke, soos die Goue Horde, is afgelei van die woord orda vir die tentkampe wat met joerts gebou is.\n", "id": "afr_Latn_100175"} {"text": "Uraantrisulfied\n\nUraantrisulfied of uraan(IV)sulfieddisulfied is 'n verbinding van uraan in sy +4 oksidasietoestand en swael. Die formule is , maar dit kan ook as beskou word.\n", "id": "afr_Latn_100176"} {"text": "Zeuktophyllum suppositum\n\nZeuktophyllum suppositum is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom van Barrydale tot by Calitzdorp voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 999 km² en word bedreig deur oorbeweiding en onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100177"} {"text": "Shorea pauciflora\n\nShorea pauciflora (ook genoem, saam met 'n paar ander spesies in die genus Shorea, donkerrooi meranti of rooi lauan) is 'n plantspesie in die familie Dipterocarpaceae. Dit word in Soematra, die skiereiland van Maleisië en Singapoer aangetref. Dit word bedreig deur habitatverlies. Die spesifieke bynaam pauciflora is Latyns vir \"min-blommetjies\".\n", "id": "afr_Latn_100178"} {"text": "Tent\n\n'n Tent is 'n skuiling wat bestaan uit materiaal gedrapeer oor 'n raam van pale of 'n ondersteunende tou. Terwyl kleiner tente vrystaande of aan die grond vasgemaak kan wees, word groot tente gewoonlik geanker met behulp van toue wat aan stokke of tentpenne vasgemaak is. Tente wat eers as draagbare huise deur nomades gebruik is, word nou meer dikwels gebruik vir ontspanningskampeer en as tydelike skuilings.\n\nTente wissel in grootte van \"bivak\"-strukture, net groot genoeg vir een persoon om in te slaap, tot groot sirkustente wat duisende mense kan sit. Tente vir ontspanningsdoeleindes val in twee kategorieë. Tente wat bedoel is om deur rugsakreisigers gedra te word, is die kleinste en ligste tipe. Klein tente kan lig genoeg wees dat hulle vir lang afstande op 'n toerfiets, 'n boot of wanneer jy rugsak gedra kan word. Die tweede tipe is groter, swaarder tente wat gewoonlik in 'n motor of ander voertuig gedra word. Afhangende van die tentgrootte en die ervaring van die betrokke persoon of persone, kan sulke tente gewoonlik in tussen 5 en 25 minute opgeslaan word; afslaan neem 'n soortgelyke tyd. Sommige baie gespesialiseerde tente het veerbelaste pale en kan binne sekondes opgeslaan word, maar neem ietwat langer om af te slaan en te pak.\n\nOor die afgelope dekade is tente ook al hoe meer gekoppel aan haweloosheidskrisisse in die Verenigde State, Kanada en ander streke. Plekke van veelvuldige haweloses wat in tente woon wat naby mekaar opgeslaan is, word dikwels na verwys as tentstede.\n", "id": "afr_Latn_100179"} {"text": "Vlokia\n\nVlokia is 'n genus van plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100180"} {"text": "Gobabeb\n\nGobabeb in die Namibwoestyn is 'n inrigting waar navorsing gedoen word oor die lewe van mense, diere en plante onder woestyntoestande.\n", "id": "afr_Latn_100181"} {"text": "Vlokia montana\n\nVlokia montana is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom in die Keeromsberg en Kwadousberge voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 2 km² en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_100182"} {"text": "Simfonie nr. 45 in F\n\nJoseph Haydn se Simfonie no. 45 in F#-mineur, bekend as die Vaarwelsimfonie (), is 'n simfonie wat hy in 1772 gekomponeer het (volgens die handtekening op die oerpartituur). 'n Tipiese uitvoering van dié simfonie duur ongeveer 25 minute lank.\n\nDie handtekeningmanuskrip van die simfonie word in die Nasionale Széchényi-biblioteek in Boedapest bewaar, en is in die Verlag der Ungarischen Akademie der Wissenschaften (1959) en in die Laaber-Verlag (2010) in faksimilee-uitgawes gepubliseer.\n", "id": "afr_Latn_100183"} {"text": "Scouts (Padvinders)\n\n'n Scout (letterlik 'n \"Verkenner\") (in sommige lande 'n Boy Scout, Girl Scout of Pathfinder) is 'n kind, gewoonlik 10–18 jaar oud, wat aan die wêreldwye Scouts-beweging behoort. Baie Scout-verenigings is in 'n junior en 'n senior afdeling verdeel om die verskil in ouderdomme van die kinders te akkomodeer. Scouts word georganiseer in troops (soos kommando's) van gemiddeld 20–30 Scouts onder leiding van een of meer Scout-leiers of Scoutmasters. Troops verdeel dan weer in patrollies van ongeveer 6–8 Scouts en neem deel aan buitemuurse en ander spesiale aktiwiteite. Troepe kan by plaaslike, nasionale en internasionale organisasies affilieer.\n", "id": "afr_Latn_100184"} {"text": "Diskriminasie\n\nDiskriminasie is die proses om onbillike of benadeelde onderskeid tussen mense te maak op grond van die groepe, klasse of ander kategorieë waaraan hulle behoort of waargeneem word om te behoort, soos ras, geslag, ouderdom, godsdiens, fisiese aantreklikheid of seksuele oriëntasie. Diskriminasie lei tipies daartoe dat groepe onregverdig behandel word op grond van waargenome statusse gebaseer op etniese, rasse, geslag of godsdienstige kategorieë. Dit behels dat lede van een groep geleenthede of voorregte ontneem word wat vir lede van 'n ander groep beskikbaar is.\n\nDiskriminerende tradisies, beleide, idees, praktyke en wette bestaan in baie lande en instellings in alle dele van die wêreld, insluitend sommige waar sulke diskriminasie algemeen afgekeur word. Op sommige plekke is teenmaatreëls soos kwotas gebruik om die balans reg te stel ten gunste van diegene wat glo huidige of vorige slagoffers van diskriminasie is. Hierdie pogings is dikwels met omstredenheid ontmoet, en is soms omgekeerde diskriminasie genoem.\n", "id": "afr_Latn_100185"} {"text": "Zaleya\n\nZaleya is 'n genus van plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is inheems aan Afrika, Asië en Australië.\n", "id": "afr_Latn_100186"} {"text": "Zaleya camillei\n\nZaleya camillei is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Réunion.\n", "id": "afr_Latn_100187"} {"text": "Zaleya decandra\n\nZaleya decandra is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Indië, Mianmar, Sri Lanka en Soedan.\n", "id": "afr_Latn_100188"} {"text": "Zaleya govindia\n\nZaleya govindia is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Afghanistan, Indië, Iran, Pakistan en Somalië.\n", "id": "afr_Latn_100189"} {"text": "Rubén Inácio\n\nRubén Inácio (* 5 November 1958) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100190"} {"text": "Eugénio Katombi\n\nEugénio Katombi (* 10 Maart 1958) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100191"} {"text": "Hermenegildo Leite\n\nHermenegildo Leite (* 17 Mei 2000) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100192"} {"text": "Zaleya redimita\n\nZaleya redimita is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Kenia, Somalië, Tanzanië en Uganda.\n", "id": "afr_Latn_100193"} {"text": "Zaleya pentandra\n\nDie muisvygie (Zaleya pentandra) is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Algerië, Angola, Botswana, Burkina Faso, Demokratiese Republiek die Kongo, Djiboeti, Egipte, Eritrea, Eswatini, Ethiopië, Israel, Jemen, Jordanië, Ghana, Golf State, Indië, Kaap Verde, Kenia, Libië, Madagaskar, Malawi, Mali, Mauritanië, Mosambiek, Mosambiekkanaal-eilande, Namibië, Niger, Nigerië, Oman, Pakistan, Rwanda, Saoedi-Arabië, Senegal, Soedan, Sokotra, Somalië, Staat Palestina, Suid-Afrika, Tanzanië, Tsjad, Uganda, Zambië en Zimbabwe.\n", "id": "afr_Latn_100194"} {"text": "Zaleya galericulata\n\nZaleya galericulata is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Australië en die Klein-Soenda-eilande. In Australië kom die plant in al die deelstate behalwe Tasmanië voor.\n", "id": "afr_Latn_100195"} {"text": "Vlokia atra\n\nVlokia atra is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom in die Waboomsberg naby Montagu voor. Die plant word as uiters seldsaam beskou en is deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_100196"} {"text": "Lys van sampioene en makroswamme\n\nDie onderhawige lys van bekende of wydverspreide sampioen- of makroswamspesies in Suid-Afrika is gebaseer op die lys van Gorter en Eicker van die Universiteit van Pretoria. Dit is in 1988 gepubliseer met Afrikaanse name wat deels uit bestaande Nederlandse en Duitse name oorgeneem is. Sekere spesies word aangedui as eetbaar met voorbehoud, aangesien dit verskillende newe-effekte kan hê as dit byvoorbeeld rou of saam met alkohol genuttig word. Ander sal weer met sekere persone akkordeer, terwyl ander maagstoornisse of allergieë rapporteer. Waar eetbaarheid nie aangedui word nie, moet die spesie as oneetbaar, of eetbaar met newe-effekte beskou word.\n", "id": "afr_Latn_100197"} {"text": "Eddie Hall\n\nEdward Stephen Hall (gebore 15 Januarie 1988) is 'n Engelse mediapersoonlikheid en afgetrede sterkman. Hy is veral bekend vir die wêreldrekord wat hy opgestel het met 'n 500 kg deadlift in 2016, wat algemeen beskou word as een van die belangrikste optelle in die geskiedenis van sterkmankompetisie. Hy is ook bekend daarvoor dat hy die 2017 Wêreld Sterkman-kompetisie gewen het.\n\nHall het verskeie kere nasionale kompetisies soos Engeland se Sterkste Man, Brittanje se Sterkste Man en die Verenigde Koninkryk se Sterkste Man gewen.\n\nIn 2022 is hy verslaan deur mede World's Strongest Man-wenner Hafþór Júlíus Björnsson in 'n bokswedstryd wat as \"The Heaviest Boxing Match in History\" gemerk is.\n\nHy het sy eie televisiereeks genaamd Eddie Eats America (2018) aangebied en was te sien in die History Channel-reeks The Strongest Man in History (2019). Hy het sy eerste akteursrol as ekstra in die aksiefilm Expend4bles (2023) gehad.\n", "id": "afr_Latn_100198"} {"text": "Bariumchloried\n\nBariumchloried is 'n sout van barium en waterstofchloried met die formule .\n\nDit is 'n higroskopiese stof wat hidrate vorm en vervloei wanneer dit aan vogtige lug blootgestel word.\n", "id": "afr_Latn_100199"} {"text": "Ronnie Coleman\n\nRonald Dean Coleman (gebore Mei 13, 1964) is 'n Amerikaanse afgetrede professionele liggaamsbouer. Die wenner van die Mr. Olympia-titel vir agt agtereenvolgende jare, word hy allerweë beskou as óf die grootste liggaamsbouer van alle tye óf een van die twee grootstes saam met Arnold Schwarzenegger en as die mees dominante liggaamsbou-gestel wat ooit op die verhoog was. Wenner van 26 IFBB professionele titels, is hy ook bekend vir sy kombinasie van grootte en kondisionering, dominante liggaamsdele en uiters swaar oefensessies, wat hom die sterkste liggaamsbouer van alle tye maak.\n\nVir sy oorheersing en nalatenskap in die wêreld van liggaamsbou, is Coleman in 2016 in die International Sports Hall of Fame opgeneem en is in 2021 met die 'Arnold Classic Lifetime Achievement Award' vereer.\n", "id": "afr_Latn_100200"} {"text": "Bernardo Manuel\n\nBernardo Manuel (* 27 Desember 1954) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1980 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100201"} {"text": "João N'Tyamba\n\nJoão N'Tyamba (* 20 Maart 1968) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988, Olimpiese Somerspele van 1992, Olimpiese Somerspele van 1996, Olimpiese Somerspele van 2000, Olimpiese Somerspele van 2004 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100202"} {"text": "Liliana Neto\n\nLiliana Neto (* 29 Januarie 1997) is 'n Angolese atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100203"} {"text": "Bariumbromied\n\nBariumbromied is 'n sout van barium en waterstofbromied met die formule .\n\nDit is 'n higroskopiese stof wat aan die lug blootgestel vervloei deurdat dit water aantrek.\n", "id": "afr_Latn_100204"} {"text": "Outokorrelasie\n\nOutokorrelasie, is 'n korrelasie van iets met ditself. Informeel is dit die ooreenkoms tussen waarnemings van 'n ewekansige veranderlike as 'n funksie van tydsverloop. Die analise van outokorrelasie is 'n wiskundige hulpmiddel vir die vind van herhalende patrone, soos die teenwoordigheid van 'n periodieke sein wat deur geraas verduister word, of die identifisering van die ontbrekende fundamentele frekwensie in 'n sein wat deur sy harmoniese frekwensies geïmpliseer word. Dit word dikwels in seinverwerking gebruik vir die ontleding van funksies of reekse waardes, soos tyddomeinseine.\n\nVerskillende studierigtings definieer outokorrelasie verskillend, en nie al hierdie definisies is ekwivalent nie. In sommige velde word die term uitruilbaar met outokovariansie gebruik.\n\nEenheidswortelprosesse, tendens-stasionêre prosesse, outoregressiewe prosesse en bewegende-gemiddelde prosesse is spesifieke vorme van prosesse met outokorrelasie.\n", "id": "afr_Latn_100205"} {"text": "Bariumsulfied\n\nBariumsulfied is 'n sout van barium en waterstofsulfied met die chemiese formule .\n\nDit het fosforesserende eienskappe indien dit nie uiters suiwer is nie.\n", "id": "afr_Latn_100206"} {"text": "Hetities\n\nHetities (𒌷𒉌𒅆𒇷, d.i. niščili, \"die taal van Neša\", of , d.i. \"die taal van die mense van Neša\"), ook as Nesities (Nešiet) bekend, is die uitgestorwe Indo-Europese taal van die Hetiete, 'n volk van bronstydse Anatolië. Hulle het hul Ryk rondom die sentrum van Hattusa gevestig, en benewens in dele van die noordelike Levant en Bo-Mesopotamië. Die taal wat nou reeds lank uitgestorwe is, word deur Hetitiese wigskrif getuig, in verslae uit die 17de (Anitta-teks) tot die 13de eeue v.C., met geïsoleerde Hetitiese leenwoorde en talle persoonsname wat van so vroeg af as die 20ste eeu v.C. in Akkadiese (d.i. Ou Assiriese) konteks opduik, en derhalwe neerkom op die vroegste getuienis van die gebruik van Indo-Europese tale.\n\nTeen die Laat Bronstyd het Hetities teen sy naaste taalverwant Luwies begin veld verloor. Dit wil voorkom of Luwies teen die 13de eeu v.C. die mees algemeen gesproke taal in die Hetitiese hoofstad Hattusa was. Ná die val van die Hetitiese Nuwe Koninkryk tydens die meer wydverspreide Laatbronstydse ineenstorting, het Luwies in die Vroeë Ystertyd na vore getree as die hooftaal van die sogenaamde Siro-Hetitiese stadstate van suidwestelike Anatolië en noordelike Sirië.\n", "id": "afr_Latn_100207"} {"text": "Internasionale Kleuredag\n\nInternasionale Kleurdag is 'n jaarlikse geleentheid wat op 21 Maart gehou word om kleur te vier. Die dag is gestig deur die International Color Association (afgekort as AIC vir sy Franse naam, Association Internationale de la Couleur), wat saamgestel is uit nasionale kleurorganisasies en lede wat meer as 30 lande verteenwoordig.\n", "id": "afr_Latn_100208"} {"text": "Bariumfluoried\n\nBariumchloried is 'n sout van barium en waterstofchloried met die formule .\n\nDit kom in die natuur as die mineraal frankdicksoniet voor.\n", "id": "afr_Latn_100209"} {"text": "António dos Santos\n\nAntónio dos Santos (* 3 September 1964) is 'n Angolese atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 en Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100210"} {"text": "Reuben Appleton\n\nReuben Appleton (* 25 April 1968) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100211"} {"text": "Daniel Bailey\n\nDaniel Bailey (* 9 September 1986) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004, Olimpiese Somerspele van 2008, Olimpiese Somerspele van 2012 en Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100212"} {"text": "Nikkelarsenied\n\nNikkelarsenied is 'n verbinding van nikkel en arseen met die formule .\n\nDit kom in die natuur as die mineraal nikkelien voor en is in beginsel 'n nikkelerts. Hierdie erts word nogtans min ontgin omdat dit die toksiese element arseen vry sou stel. Nikkelmetaal word baie as katalisator gebruik, maar die teenwoordigheid van arseen vergiftig hierdie katalisators deurdat dit nikkelarseniede vorm.\n", "id": "afr_Latn_100213"} {"text": "2024 Australiese Grand Prix\n\nDie 2024 Formule Een Australiese Grand Prix is op 24 Maart 2024 by die Albert Park-straatrenbaan in Melbourne, Australië gehou. Dit was die derde wedren van die 2024-kampioenskapseisoen.\n", "id": "afr_Latn_100214"} {"text": "Malaboch-oorlog\n\nDie Malaboch-oorlog van 1894 was die grootste militêre mistasting in die geskiedenis van die Zuid-Afrikaansche Republiek.\n", "id": "afr_Latn_100215"} {"text": "Starfish Prime-kernontploffing\n\nStarfish Prime was 'n kerntoets op hoë hoogte wat deur die Verenigde State uitgevoer is in 'n gesamentlike poging van die Atomic Energy Commission (AEC) en die Defense Atomic Support Agency. Dit is op 9 Julie 1962 vanaf die Johnston-atol gelanseer en was die grootste kerntoets wat in die buitenste ruimte uitgevoer is. Dit was een van vyf toetse wat deur die VSA in die ruimte uitgevoer is.\n\n'n Thor-vuurpyl met 'n W49-termonukleêreplofkop (ontwerp deur die Los Alamos Scientific Laboratory ) en 'n Mk. 2-atmosfeer-herbinnedringruimtetuig is gelanseer vanaf Johnston-atol in die Stille Oseaan, ongeveer 1 450 kilometer wes-suidwes van Hawaii. Die ontploffing het op 'n hoogte van 400 km plaasgevind, 'n punt 31 km suidwes bo die Johnston-atol. Dit het 'n krag van 1,4 megaton TNT gehad. Die ontploffing was ongeveer 10° bokant die horison soos gesien vanaf Hawaii, om 11 n.m. Hawaiise tyd.\n", "id": "afr_Latn_100216"} {"text": "RB F1-span\n\nDie RB F1-span is 'n nuwe Formule Een-renmotorspan wat sedert Maart 2024 aan Grands Prix deelneem. De volledige naam is Visa Cash App RB Formula One Team.\n\nDie RB in die akroniem staan vir Racing Bulls S.p.A. uit Italië, en niet voor Red Bull, die energiedrankiemaatskappy wat die span asook hul susterspan Red Bull Racing borg. Die span het voorheen (van die 2020 tot 2023-seisoen) bekend gestaan as Scuderia AlphaTauri en kry vir die 2024-seisoen hierdie nuwe naam.\n\nDie span se renjaers vir die 2024 Formule Een-seisoen is die Australiër Daniel Ricciardo en die Japannees Yuki Tsunoda, met Laurent Mekies as die spanhoof.\n", "id": "afr_Latn_100217"} {"text": "N'Kosie Barnes\n\nN'Kosie Barnes (* 17 Desember 1974) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 en Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100218"} {"text": "Lester Benjamin\n\nLester Benjamin (* 14 September 1963) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100219"} {"text": "Alfred Browne\n\nAlfred Browne (* 1 Julie 1959) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 en Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100220"} {"text": "Toriumoksied\n\nToriumoksied is 'n verbinding van torium in sy gebruiklike 4+ oksidasietoestand met suurstof. Dit het die chemiese formule .\n", "id": "afr_Latn_100221"} {"text": "Kategorie:Verbindings van torium\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element torium bevat.\n", "id": "afr_Latn_100222"} {"text": "Magnesiumsulfied\n\nMagnesiumsulfied is 'n verbinding van magnesium met swael. Dit het die chemiese formule .\n\nDie suiwer stof is 'n wit vastestof, maar dit kleur gelerig or bruin deur onsuiwerhede.\n\nDit kom in die natuur as die mineraal niningeriet voor. Dit bevat nogtans dikwels ook yster en mangaan.\n", "id": "afr_Latn_100223"} {"text": "Veldsampioen\n\nDie veldsampioen of kampernoelie (Agaricus campestris) is 'n eetbare en in Suid-Afrika lokaal algemene swamspesie. Dit is een van die kleiner Agaricus-spesies, en is naverwant aan die gekweekte sampioen. Die Latynse spesienaam campestris beteken \"van die velde\". In Engels staan dit ondermeer as die field mushroom (Engeland), meadow mushroom (Amerika), of pink bottom bekend.\n", "id": "afr_Latn_100224"} {"text": "Arachnion alborosellum\n\nArachnion alborosellum (Verwoerd; 1926) is 'n stuifbalspesie wat inheems aan Suid-Afrika is.\n\nDit is eers in 1926 deur Len Verwoerd beskryf, wat dit in die veld naby Brandfort (Vrystaat) aangetref het.\n\nDie spoorvrug is 1,5 tot 2,0 cm in diameter. Dit is boaards, sittend, min of meer bolvormig en het 'n penworteltjie. Die periedium is glad en wit met 'n rose tint wat by ouer herbariumeksemplare ligter word of heeltemal verdwyn. Dit is baie dun en papieragtig. Die spoorklos is persagtig en word grysagtif wit. Dit bestaan uit klein peridiole. Dit is onreëlmatig in vorm en grootte. Dit bestaan uit die peridiole gemeng met wat fungusweefsel. Die spore is bolvormig, 3,6-4,5 μm in diameter, met 'n betreklik dun en lank steeltjie. Die oppervlakte is glad en baie liggekleur.\n", "id": "afr_Latn_100225"} {"text": "James Browne\n\nJames Browne (* 15 Junie 1966) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100226"} {"text": "Mitchell Browne\n\nMitchell Browne (* 1 Junie 1966) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100227"} {"text": "Laverne Bryan\n\nLaverne Bryan (* 17 Mei 1965) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 en Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100228"} {"text": "Oekraïense argitektuur\n\nOekraïense argitektuur het aanvanklike wortels in die Oos-Slawiese staat Kiëf-Roes. Na die Mongoolse inval in Kiëf-Roes, het die duidelike argitektoniese geskiedenis voortgegaan in die prinsdomme Galicië-Volynië en later in die Groothertogdom Litaue. Gedurende die tydperk van die Zaporozjiaanse Kosakke het 'n styl uniek aan Oekraïne ontwikkel onder die invloede van die Pools-Litaus Statebond.\n\nNa die unie met die Tsaredom Rusland het argitektuur in die Oekraïne in verskillende rigtings begin ontwikkel, met baie strukture in die groter oostelike, Russies-beheerde gebied gebou in die style van Russiese argitektuur van daardie tydperk, terwyl die westelike Galicië onder Oostenrykse-Hongaarse argitektoniese invloede ontwikkel is. Oekraïnse nasionale motiewe sou uiteindelik gedurende die tydperk van die Sowjetunie en in die moderne onafhanklike Oekraïne gebruik word.\n", "id": "afr_Latn_100229"} {"text": "Mata-Mata\n\nMata-Mata is 'n ruskamp in die Kgalagadi-vredespark. Dit was ook 'n grensoorgang tussen Suid-Afrika en Namibië.\n\nMata-Mata (met die betekenis van die baie lekker plek) is net-net in Suid-Afrika teen die 20°-oosterlengtelyn, die Auobrivier en waar die C-15-pad vanaf Windhoek oor Stampriet, Gochas, Twee Rivier en Welverdiend in Nambië aansluit by die R360 (Suid-Afrika)-pad vanaf Upington oor Askham, Andriesvale, Twee Rivieren na Mata-Mata. Dit is 80 km suidoos van Tweerivier, 120 km noordwes van Tweerivieren, suidoos van Mariental en noordoos van Keetmanshoop. Daar is 'n ruskamp en 'n landingstrook vir ligte vliegtuie. Voor die sluiting van die grensoorgang was Mata-Mata 'n gewilde toegangsroete uit die weste tot die park en Suid-Afrika.\n\nDie grensoorgang is in 2022 weer geopen, maar slegs vir besoekers aan die park.\n", "id": "afr_Latn_100230"} {"text": "Sistied\n\n'n Sistied (Latyn: cystidium, meervoud: cystidia) is 'n soort swamsel wat algemeen by uitkenning en klassifikasie van swamme bestudeer word. Hierdie betreklik groot selle word op die sporokarp van 'n basidiomiseet (soos op 'n paddastoel se kieuoppervlak) aangetref, en groei dikwels tussen saamgehoopde basidia. Aangesien sistiede besonder uiteenlopende en kenmerkende vorme vertoon wat dikwels uniek aan 'n betrokke spesie of genus is, dien hulle as 'n nuttige mikromorfologiese kenmerk by uitkenning van basidiomisete. Oor die algemeen word die adaptiewe belang van sistiede nog nie goed verstaan nie.\n", "id": "afr_Latn_100231"} {"text": "Fibonacci-reeks\n\nIn wiskunde is die Fibonacci-reeks 'n reeks getalle waar elke getal die som van die twee voorafgaande getalle is. Getalle wat deel is van die Fibonacci-reeks staan as Fibonacci-getalle bekend, en word aangedui met die simbool . In die natuur kan die Fibonacci-reeks waargeneem word in wat Biomatematika genoem word.\n", "id": "afr_Latn_100232"} {"text": "Monero\n\nMonero is kriptogeld wat gebruik maak van 'n blokketting wat gebruik maak van privaatheidverbeterende kenmerke om transaksies te verduister om anonimiteit en wisselbaarheid te verkry. Waarnemers kan nie adresse wat Monero verhandel, transaksiebedrae, adressaldo's of transaksiegeskiedenis ontsyfer nie.\n\nMonero is ontwikkel met die fokus op anonimiteit en sekuriteit. Monero het onder andere 'n gewilde alternatief vir Bitcoin op die donker internet geword. Monero se privaatheidskenmerke het syferpunks en gebruikers gelok wat privaatheidsmaatreëls vereis wat nie in ander kripto-geldeenhede voorsien word nie. Dit word gebruik in onwettige aktiwiteite soos geldwassery, darknet-marke, losprysware, cryptojacking, en ander georganiseerde misdaad.\n", "id": "afr_Latn_100233"} {"text": "Sirkoniumtriselenied\n\nSirkoniumtriselenied of sirkoniumselenieddiselenied is 'n verbinding van sirkonium in sy + oksidasietoestand en seleen met formule . Dit kan beskou word as met een seleenatoom in die 2- oksidasietoestand en die ander twee in die 1- oksidasietoestand.\n\nDit is 'n halfgeleier. Dit het 'n indirekte bandgaping van 1,1 eV en 'n direkte een van 1,48 eV.\n", "id": "afr_Latn_100234"} {"text": "Kategorie:Verbindings van sirkonium\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element sirkonium bevat.\n", "id": "afr_Latn_100235"} {"text": "Kategorie:Verbindings van seleen\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element seleen bevat.\n", "id": "afr_Latn_100236"} {"text": "Afia Charles\n\nAfia Charles (* 22 Julie 1992) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100237"} {"text": "Ruperta Charles\n\nRuperta Charles (* 25 Augustus 1962) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100238"} {"text": "Brendan Christian\n\nBrendan Christian (* 11 Desember 1983) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004, Olimpiese Somerspele van 2008 en Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100239"} {"text": "Maydon Wharf\n\nDie Maydonkaai (Maydon Wharf) is 'n deel van die hawe van Durban. Dit bestaan uit vasmeerplekke en nywerheidserwe.\n", "id": "afr_Latn_100240"} {"text": "Kriptogeld-beursie\n\n'n Kripto-geldeenheid-beursie is 'n toestel, fisiese medium, program of 'n aanlyn diens wat die publieke en/of private sleutels vir Kriptogeldeenheid-transaksies stoor. Benewens hierdie basiese funksie van die stoor van die sleutels, bied 'n kriptogeld-beursie meer dikwels die funksionaliteit van enkripteer en/of ondertekening van inligting. Ondertekening kan byvoorbeeld lei tot die uitvoering van 'n slim kontrak, 'n Kripto-geldeenheid-transaksie (sien \"bitcoin-transaksie\"-prent), identifikasie, of wettige ondertekening van 'n 'dokument' (sien \"aansoekvorm\"-prent).\n", "id": "afr_Latn_100241"} {"text": "Sirkoniumnitried\n\nSirkoniumnitried is 'n verbinding van sirkonium en stikstof met formule . In hierdie verbinding kan aangeneem word dat Zr 'n oksidasietoestand +3 het. 'n Ander nitried met stoigiometrie is ook bekend. Dit het egter 'n ander struktuur.\n", "id": "afr_Latn_100242"} {"text": "Everton Cornelius\n\nEverton Cornelius (* 8 Mei 1955) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100243"} {"text": "Priscilla Frederick\n\nPriscilla Frederick (* 14 Februarie 1989) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100244"} {"text": "Charmaine Gilgeous\n\nCharmaine Gilgeous (* 17 Desember 1971) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100245"} {"text": "Conophytum buysianum\n\nConophytum buysianum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_100246"} {"text": "Stefania Rivi\n\nStefania Rivi (Reggio nell'Emilia, 14 September 1978) is 'n Italiaanse aktrise.\n\nHaar loopbaan het toevallig begin toe sy, terwyl sy die Kunsinstituut van Modena bygewoon het, gekies is om deel te neem aan 'n oudisie vir die mede-protagonisrol van die rolprent See You Tomorrow (1999), geregisseer deur Gianni Zanasi. Sy het daarna haar loopbaan as aktrise voortgesit en ook in teater-, radio- en bowenal televisie- en rolprentproduksies gewerk.\n", "id": "afr_Latn_100247"} {"text": "C-majeur\n\nC-majeur (of die toonaard of toonsoort C) is 'n majeurtoonleer wat op C gebaseer is en bestaan uit die tone C, D, E, F G, A en B. C-majeur is die algemeenste toonsoort wat in musiek gebruik word. Die toonsoortteken daarvan het geen kruise of molle nie. Die relatiewe mineur is A-mineur, en die parallele mineur is C-mineur. C-majeur se dominant is G-majeur, en die subdominant is F-majeur.\n\n{ \\omit Score.TimeSignature \\relative c' { \\time 7/4 c4 d e f g a b c b a g f e d c2 } }\n\nOp die klavier kan die C-majeurtoonleer gespeel word deur slegs die wit sleutels te speel wat op C begin.\n", "id": "afr_Latn_100248"} {"text": "Alkali\n\n'n Alkali is 'n chemiese begrip. Dit word dikwels gedefinieer as\n\nóf 'n hidroksied van 'n alkalimetaal soos natrium of kalium óf (algemener) 'n basis wat in water oplosbaar is\n\nOorspronkelik is dit 'n Arabiese woord wat na potas verwys, maar teenswoordig word dit veral as 'n sinoniem van die begrip basis beskou.\n", "id": "afr_Latn_100249"} {"text": "Tripelkonsert vir viool, tjello en klavier in C-majeur, op. 56 (Beethoven)\n\nLudwig van Beethoven se konsert vir viool, tjello en klavier in C-majeur, op. 56, algemeen bekend as die Tripelkonsert, is in 1803 gekomponeer en in 1804 deur Breitkopf & Härtel gepubliseer. Die keuse van die drie solo-instrumente maak dit prakties gesproke 'n konsert vir klaviertrio, en dit is die enigste konsert wat Beethoven vir meer as een solo-instrument voltooi het – en ook die enigste konsert wat hy vir tjello geskryf het. 'n Tipiese uitvoering duur ongeveer 37 minute lank.\n", "id": "afr_Latn_100250"} {"text": "Lucien Quélet\n\nLucien Quélet (14 Julie 1832 – 25 Augustus 1899) was 'n Franse naturalis en mikoloog. Quélet het verskillende fungispesies ontdek en was die stigter van die Société mycologique de France, 'n vereniging wat aan mikologiese studies toegewy is.\n", "id": "afr_Latn_100251"} {"text": "Vurk (blokketting)\n\n\"Wat gebeur wanneer 'n blokketting in twee potensiële paaie vorentoe divergeer\" \"'n Verandering in protokol\", of 'n Situasie wat \"voorkom wanneer twee of meer blokke dieselfde blokhoogte het\"\n\nVurke hou verband met die feit dat verskillende partye gemeenskaplike reëls moet gebruik om die geskiedenis van die blokketting te handhaaf. Wanneer partye nie saamstem nie, kan alternatiewe kettings ontstaan. Terwyl die meeste vurke kortstondig is, is sommige permanent. Kortstondige vurke is te wyte aan die moeilikheid om vinnige konsensus in 'n verspreide stelsel te bereik. Terwyl permanente vurke (in die sin van protokolveranderings) gebruik is om nuwe kenmerke by 'n blokketting te voeg, kan hulle ook gebruik word om die gevolge van 'n inbraak soos die geval met Ethereum en Ethereum Classic om te keer, of katastrofiese foute op 'n blokketting te voorkom soos die geval was met die bitcoin-vurk op 6 Augustus 2010. Die konsep van blokkettingtegnologie is die eerste keer in 2008 bekendgestel deur 'n onbekende persoon of groep mense wat die skuilnaam \"Satoshi Nakamoto\" gebruik in 'n witskrif wat die ontwerp van 'n gedesentraliseerde digitale geldeenheid genaamd Bitcoin. Blockchain-vurke is wyd bespreek in die konteks van die bitcoin-skaalbaarheidsprobleem.\n", "id": "afr_Latn_100252"} {"text": "Malakologie\n\nMalakologie is die vertakking van ongewerwelde dierkunde wat handel oor die bestudering van weekdiere (molluske), wat naas geleedpotiges die grootste dierefilum uitmaak versover dit beskrewe spesies betref. Molluske sluit slakke, naakslakke, tweekleppiges en koppotiges in, benewens talle ander soorte, waarvan baie oor skulpe beskik. Die term malakologie is uit die Franse malacologie ontleen, 'n kontraksie van malacozoologie; uit Neo-Latyn Malacozoa, 'n soölogiese groep wat weeklywige diere insluit; uit Antieke Grieks μαλακός (malakós) 'sag', en ζῷον (zôion) 'dier'.\n\nStudievelde binne malakologiese navorsing sluit taksonomie, ekologie en evolusie in. Daar is verskeie onderafdelings van malakologie, insluitend konchologie, wat die bestudering van weekdierskulpe behels, en teutologie wat met die bestudering van koppotiges soos seekatte, pylinkvisse en inkvisse begaand is. In toegepasde malakologie word die mediese, veterinêre en landboukundige toepassings bestudeer, soos ondermeer ondersoeke na molluske as vektore van skistosomiase en ander siektes.\n\nDierkundige metodes word gebruik in malakologiese navoring. Malakologiese veld- en laboratorium-metodiek soos versameling, dokumentering en argivering, en molekulêre ontledingstegnieke is in Sturm et al.\n", "id": "afr_Latn_100253"} {"text": "Conophytum tantillum\n\nConophytum tantillum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in Namakwaland in die klipkoppe voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 12 km² en daar is twee subpopulasies bekend. Die spesie is 'n gewilde teiken vir onwettige versamelaars en daar word geskat dat die populasie met 95% gaan verminder oor 30 jaar.\n", "id": "afr_Latn_100254"} {"text": "Conophytum swanepoelianum\n\nConophytum swanepoelianum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 28 km² en is deel van die fynbos. Die spesie is 'n gewilde teiken vir onwettige versamelaars en daar word geskat dat die populasie met 75% gaan verminder oor 90 jaar.\n", "id": "afr_Latn_100255"} {"text": "Golshifteh Farahani\n\nRahavard Farahani (; * 10 Julie 1983), professioneel bekend as Golshifteh Farahani (), is 'n Iranse aktrise. Sy is bekend vir haar rolle in Mim Mesle Madar (2006), Body of Lies (2008), About Elly (2009), The Patience Stone (2012), Paterson (2016), Girls of the Sun (2018), Extraction (2020) en die opvolg daarop, Extraction 2 (2023), en die televisiereeks Invasion (2021–tans). Sy is tydens die 2014 César-toekenningsaand genomineer vir 'n César-toekenning vir die Mees Belowende Aktrise vir haar rol in The Patience Stone.\n", "id": "afr_Latn_100256"} {"text": "James Grayman\n\nJames Grayman (* 11 Oktober 1985) is 'n atleet van Antigua en Barbuda . Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100257"} {"text": "Calvin Greenaway\n\nCalvin Greenaway (* 11 Mei 1948 - † 14 Januarie 2016) was 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100258"} {"text": "Cejhae Greene\n\nCejhae Greene (* 6 Oktober 1995) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100259"} {"text": "Paul Alexander\n\nPaul Richard Alexander (30 Januarie 1946 – 11 Maart 2024) was 'n Amerikaanse verlamde polio-oorlewende. Die laaste man wat in 'n ysterlong geleef het, hy het in 1952 op die ouderdom van ses polio opgedoen. Alexander het 'n baccalaureusgraad en Juris Doctor aan die Universiteit van Texas in Austin verwerf, en is in 1986 tot die balie toegelaat. Hy het in 2020 self 'n memoire gepubliseer.\n", "id": "afr_Latn_100260"} {"text": "Eric Carmen\n\nEric Howard Carmen (11 Augustus 1949 – 11 Maart 2024) was 'n Amerikaanse sanger-liedjieskrywer, kitaarspeler en klawerbordspeler. Hy was die hoofsanger van die Raspberries, wat 'n enkelsnit wat miljoene verkoop het met \"Go All the Way\" uitgebring het, en toe as solokunstenaar treffers gehad het met \"All by Myself\", \"Never Gonna Fall in Love Again\" , \"She Did It\", \"Hungry Eyes\" en \"Make Me Lose Control\".\n", "id": "afr_Latn_100261"} {"text": "Anthony Henry\n\nAnthony Henry (* 9 Januarie 1967) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100262"} {"text": "Kenmore Hughes\n\nKenmore Hughes (* 6 Julie 1970) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100263"} {"text": "Cuthbert Jacobs\n\nCuthbert Jacobs (* 5 Januarie 1952) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100264"} {"text": "Mau Mau\n\nDie Mau Mau-opstande in Kenia was 'n gevolg van die ontluikende Afrika-nasionalisme na die Tweede Wêreldoorlog.\n", "id": "afr_Latn_100265"} {"text": "Conophytum maughanii\n\nConophytum maughanii is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100266"} {"text": "Kadmiumoksied\n\nKadmiumoksied is 'n verbinding van kadmium met suurstof met die formule\n\nDit kom in die natuur as die mineraal monteponiet voor en word gevorm as kadmiummetaal deur die lug se suurstof geoksideer word. Dit is 'n n-tipe halfgeleier. Sy bandgaping is 2,5 eV en die h-beweeglikheid is 531 [cm/Vs].\n", "id": "afr_Latn_100267"} {"text": "Jared Jarvis\n\nJared Jarvis (* 29 Augustus 1994) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100268"} {"text": "Dale Jones\n\nDale Jones (* 12 Maart 1964) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984, Olimpiese Somerspele van 1988 en Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100269"} {"text": "Jocelyn Joseph\n\nJocelyn Joseph (* 11 Februarie 1964) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 en Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100270"} {"text": "Howard Lindsay\n\nHoward Lindsay (* 14 Augustus 1963) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984, Olimpiese Somerspele van 1988 en Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100271"} {"text": "Garry's Mod\n\nGarry's Mod is 'n 2006-sandkas-speletjie wat deur Facepunch Studios ontwikkel is en deur Valve uitgegee is. Die basisspelmodus van Garry's Mod het geen vasgestelde doelwitte nie en bied die speler 'n wêreld waarin hy voorwerpe vrylik kan manipuleer. Ander spelmodusse, veral Trouble in Terrorist Town en Prop Hunt, word deur ander ontwikkelaars as mods geskep en word afsonderlik geïnstalleer, deur middel van die Steam Workshop.\n\nGarry's Mod is deur Garry Newman geskep as 'n mod vir die Valve's Source-speletjie-enjin en in Desember 2004 vrygestel, voordat dit uitgebrei is tot 'n selfstandige vrystelling wat in November 2006 deur Valve gepubliseer is. Poorte van die oorspronklike Windows-weergawe vir Mac OS X en Linux het gevolg in September 2010 en Junie 2013, onderskeidelik.\n\nTeen September 2021 het Garry's Mod meer as 20 miljoen kopieë verkoop. 'n Opvolger, Sandbox (gestileer as S&box), is sedert 2015 onder ontwikkeling.\n", "id": "afr_Latn_100272"} {"text": "Kripto-anargisme\n\nKripto-anargisme of kuberanargisme is 'n politieke ideologie wat fokus op die beskerming van privaatheid, politieke vryheid en ekonomiese vryheid, waarvan die aanhangers kriptografiese sagteware vir vertroulikheid en sekuriteit gebruik terwyl hulle inligting oor rekenaarnetwerke stuur en ontvang. In sy 1988 \"Crypto Anarchist Manifesto\", het Timothy C. May die basiese beginsels van kripto-anargisme bekendgestel, geïnkripteer uitruilings wat totale anonimiteit, totale vryheid van spraak en totale vryheid om handel te dryf verseker. In 1992 lees hy die teks by die stigtingsvergadering van die cypherpunk-beweging. Die meeste kripto-anargiste is anargo-kapitaliste, maar sommige is anargo-mutualiste.\n", "id": "afr_Latn_100273"} {"text": "Joella Lloyd\n\nJoella Lloyd (* 12 April 2002) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100274"} {"text": "Conrad Mainwaring\n\nConrad Mainwaring (* 2 Oktober 1951) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100275"} {"text": "Larry Miller (atleet)\n\nLarry Miller (* 23 Julie 1963) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 en Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100276"} {"text": "Maxwell Peters\n\nMaxwell Peters (* 22 September 1955) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100277"} {"text": "Dine Potter\n\nDine Potter (* 4 September 1975) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100278"} {"text": "Paul Richards\n\nPaul Richards (* 16 Februarie 1956) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100279"} {"text": "Heather Samuel\n\nHeather Samuel (* 6 Julie 1970) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992, Olimpiese Somerspele van 1996, Olimpiese Somerspele van 2000 en Olimpiese Somerspele van 2004 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100280"} {"text": "Barbara Selkridge\n\nBarbara Selkridge (* 7 Junie 1971) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100281"} {"text": "Oral Selkridge\n\nOral Selkridge (* 20 Augustus 1962) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100282"} {"text": "St. Clair Soleyne\n\nSt. Clair Soleyne (* 26 September 1967) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100283"} {"text": "Timothy C. May\n\nTimothy C. May, beter bekend as Tim May (21 Desember 1951 – 13 Desember 2018) was 'n Amerikaanse tegniese en politieke skrywer, en elektroniese ingenieur en senior wetenskaplike by Intel. May was ook die stigter van die kripto-anargistiese beweging. Hy het in 1986 op die ouderdom van 35 by Intel afgetree en op 13 Desember 2018 op 66-jarige ouderdom aan natuurlike oorsake by sy huis gesterf.\n", "id": "afr_Latn_100284"} {"text": "Meyerophytum\n\nMeyerophytum is 'n genus van blomdraende plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100285"} {"text": "Meyerophytum globosum\n\nMeyerophytum globosum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap van Komaggas tot by Riethuis voor.\n", "id": "afr_Latn_100286"} {"text": "Meyerophytum meyeri\n\nMeyerophytum meyeri is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die noordelike Namakwaland en die Richtersveld, tussen Lekkersing, Steinkopf, Port Nolloth en Wallekraal voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 13 426 km².\n", "id": "afr_Latn_100287"} {"text": "Marlothistella\n\nMarlothistella is 'n genus van blomdraende plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100288"} {"text": "Marlothistella stenophylla\n\nMarlothistella stenophylla is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100289"} {"text": "Marlothistella uniondalensis\n\nMarlothistella uniondalensis is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100290"} {"text": "Machairophyllum\n\nMachairophyllum is 'n genus van blomdraende plante wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100291"} {"text": "Machairophyllum albidum\n\nMachairophyllum albidum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100292"} {"text": "Machairophyllum bijlii\n\nMachairophyllum bijlii is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100293"} {"text": "Machairophyllum brevifolium\n\nMachairophyllum brevifolium is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap by Oudtshoorn en De Rust voor waar daar drie subpopulasies is. Hulle word bedreig deur oorbeweding en vertrapping deur vee.\n", "id": "afr_Latn_100294"} {"text": "Machairophyllum stayneri\n\nMachairophyllum stayneri is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap in die Suurberge voor. Die spesie is geïdentifiseer aan die hand van 'n monster wat in 1958 versamel is en word as krities skaars beskou.\n", "id": "afr_Latn_100295"} {"text": "Satoshi Nakamoto\n\nSatoshi Nakamoto is die skuilnaam wat gebruik word deur 'n persoon of persone wat Bitcoin ontwikkel het, die bitcoin-witskrif geskryf het, en bitcoin se oorspronklike verwysingsimplementering geskep en ontplooi het. As deel van die implementering het Nakamoto ook die eerste blokkettingdatabasis ontwerp. Nakamoto was aktief in die ontwikkeling van bitcoin tot Desember 2010.\n\nDaar is wydverspreide spekulasie oor Satoshi Nakamoto se ware identiteit, met verskeie mense wat as die persoon of persone agter die naam voorgehou word. Alhoewel Nakamoto se naam Japannees is, en hy het in 2012 gesê dat hy 'n man was wat in Japan woon, het die meeste van die spekulasie sagteware- en kriptografie-kundiges in die Verenigde State of Europa betrek.\n", "id": "afr_Latn_100296"} {"text": "Namibia cinerea\n\nNamibia cinerea is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100297"} {"text": "Namibia pomonae\n\nNamibia pomonae is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100298"} {"text": "Muiria hortenseae\n\nMuiria hortenseae is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Muiria hortenseae en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100299"} {"text": "Oliver Bearman\n\nOliver James Bearman (gebore 8 Mei 2005) is 'n Britse renjaer wat tans aan die 2024 FIA Formule 2-kampioenskap vir Prema-renne deelneem en 'n lid van die Ferrari-bestuurderakademie is. Hy is 'n reserwejaer vir beide die Scuderia Ferrari en Haas F1-spanne in Formule Een. Hy het sy Formule Een-debuut vir Scuderia Ferrari gemaak by die 2024 Saoedi-Arabiese Grand Prix, toe hy Carlos Sainz jr. vervang het.\n\nHy is die 2021 Italiaanse en ADAC Formule 4-kampioen.\n", "id": "afr_Latn_100300"} {"text": "Monilaria\n\nMonilaria is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100301"} {"text": "Monilaria chrysoleuca\n\nSchwantes, (1929) | synonyms =* Conophyllum chrysoleucum (Schltr.) Schwantes Mesembryanthemum chrysoleucum Schltr. Mitrophyllum chrysoleucum (Schltr.) Schwantes Monilaria chrysoleuca var. polita (L.Bolus) Ihlenf. & S.Jörg. Monilaria chrysoleuca var. purpurea L.Bolus Monilaria chrysoleuca f. purpurea (L.Bolus) G.D.Rowley Monilaria polita L.Bolus Monilaria salmonea L.Bolus Schwantesia chrysoleuca (Schltr.) L.Bolus }} Monilaria chrysoleuca is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae'' familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100302"} {"text": "Monilaria moniliformis\n\nMonilaria moniliformis is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100303"} {"text": "Natriumvanadiumfosfaatfluoried\n\nNatriumvanadiumfosfaatfluoried of NVPF is 'n dubbelsout van natrium en vanadium met fosforsuur en fluoorsuur met die formule .\n\nDit is 'n superioniese geleier van natriumione en 'n belowende elektrodemateriaal vir natriumgebaseerde batterye.\n\nIn sy stoigiometriese vorm is 'n verbinding van vanadium in sy +3 oksidasietoestand. Nie-stoigiometriese is 'n gemengdevalensieverbinding (V/V),\n", "id": "afr_Latn_100304"} {"text": "Fred Sowerby\n\nFred Sowerby (* 11 Desember 1948) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100305"} {"text": "Monica Stevens\n\nMonica Stevens (* 14 Januarie 1967) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100306"} {"text": "Michael Terry\n\nMichael Terry (* 5 Junie 1973) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100307"} {"text": "Charmaine Thomas\n\nCharmaine Thomas (* 25 Augustus 1974) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100308"} {"text": "Monilaria obconica\n\nMonilaria obconica is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap vanaf Springbok tot by Nigramoep voor. Daar is drie subpopulasies bekend en die spesie word bedreig deur moontlike mynbou aktiwiteite en oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_100309"} {"text": "Monilaria pisiformis\n\nMonilaria obconica is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap vanaf Vredendal tot by die Olifantsrivier voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 30 km² en daar is twee subpopulasies bekend. Die spesie verloor van sy habitat aan die aanlê van wingerde en tamatie verbouing.\n", "id": "afr_Latn_100310"} {"text": "Monilaria scutata\n\nMonilaria scutata is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100311"} {"text": "Nelia (plantgenus)\n\nNelia is 'n sukkulente genus wat deel is van die Aizoaceae familie. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100312"} {"text": "Dota 2\n\nDota 2 is 'n 2013 multispeler aanlyn gevegsarena videospeletjie deur Valve. Die speletjie is 'n opvolger van Defense of the Ancients (DotA), 'n gemeenskap-geskepte mod vir Blizzard Entertainment se Warcraft III: Reign of Chaos. Dota 2 word gespeel in wedstryde tussen twee spanne van vyf spelers, met elke span wat hul eie afsonderlike basis op die kaart beset en verdedig. Elkeen van die tien spelers beheer onafhanklik 'n kragtige karakter bekend as 'n \"held\" wat almal unieke vermoëns en verskillende speelstyle het. Tydens 'n wedstryd versamel spelers ervaringspunte en items vir hul helde om die opponerende span se helde in speler-teen-speler-gevegte te verslaan. 'n Span wen deur die eerste te wees om die ander span se \"Ancient\", 'n groot struktuur wat binne hul basis geleë is, te vernietig.\n\nOntwikkeling van Dota 2 het in 2009 begin toe IceFrog, hoofontwerper van Defense of the Ancients, deur Valve gehuur is om 'n gemoderniseerde remake in die Source-speletjie-enjin te ontwerp. Dit is vrygestel vir Windows, OS X en Linux via die digitale verspreidingsplatform Steam in Julie 2013, na 'n oop beta-fase van slegs Windows wat twee jaar tevore begin het. Die speletjie is heeltemal gratis om te speel sonder dat helde of enige ander speletjie-element gekoop of andersins ontsluit hoef te word. Om dit in stand te hou, ondersteun Valve die speletjie as 'n diens, verkoop buitbokse en 'n gevegspas-intekeningstelsel genaamd Dota Plus wat nie-speletjie-veranderende virtuele goedere in ruil bied, soos hero-skoonheidsmiddels en klankvervangingspakke. Die speletjie is in 2015 na die Source 2-enjin oorgedra, wat dit die eerste speletjie maak wat dit gebruik.\n\nDota 2 het 'n groot e-sporttoneel, met spanne van regoor die wêreld wat in verskeie professionele ligas en toernooie speel. Valve organiseer die Dota Pro Circuit, wat 'n reeks toernooie is wat kwalifikasiepunte toeken vir die verdien van direkte uitnodigings na The International, die spel se voorste toernooi wat jaarliks gehou word. Internasionale het 'n skarebefondsde prysgeldstelsel wat bedrae van meer as US$40 miljoen gesien het, wat Dota 2 die winsgewendste e-sport maak. Mediadekking van die meeste toernooie word gedoen deur 'n seleksie van personeel op die terrein wat kommentaar en ontleding verskaf vir die voortgesette wedstryde soortgelyk aan tradisionele sportgebeurtenisse. Benewens om regstreeks vir gehore in arenas en stadions te speel, word uitsendings daarvan ook oor die internet gestroom en soms gelyktydig op televisie uitgesaai, met etlike miljoene in kykgetalle.\n\nTen spyte van kritiek op sy steil leerkurwe en algehele kompleksiteit, is Dota 2 geprys vir sy lonende spel, produksiekwaliteit en getrouheid aan sy voorganger, met baie wat dit as een van die beste videospeletjies van alle tye beskou. Dit was een van die mees gespeelde speletjies op Steam sedert dit vrygestel is, met meer as 'n miljoen gelyktydige spelers op sy hoogtepunt. Die gewildheid van die speletjie het gelei tot handelsware en media-aanpassings, insluitend strokiesprentboeke en 'n anime-reeks, sowel as promosie-verbindings met ander speletjies en media. Die speletjie laat die gemeenskap toe om hul eie speletjies, kaarte en skoonheidsmiddels te skep, wat na die Steam Workshop opgelaai word. Twee spinoff-speletjies, Artifact en Dota Underlords, is deur Valve vrygestel. Dota 2 is gebruik in masjienleer-eksperimente, met 'n span bots bekend as die OpenAI Five wat die vermoë toon om professionele spelers te verslaan.\n", "id": "afr_Latn_100313"} {"text": "Nelia pillansii\n\nNelia pillansii is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Richtersveld en die noordelike Namakwaland voor. Die plant is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek en het 'n voorkomsgebied van 4 282 km².\n", "id": "afr_Latn_100314"} {"text": "Elroy Turner\n\nElroy Turner (* 28 Januarie 1951) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1976 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100315"} {"text": "Chavaughn Walsh\n\nChavaughn Walsh (* 29 Desember 1987) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100316"} {"text": "Tahir Walsh\n\nTahir Walsh (* 24 Februarie 1994) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100317"} {"text": "Sonia Williams\n\nSonia Williams (* 28 Mei 1979) is 'n Antigua en Barbuda atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 en Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100318"} {"text": "Mariano Acosta\n\nMariano Acosta (* 7 Julie 1930) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100319"} {"text": "Suid-Afrikaanse Vertalersinstituut\n\nDie Suid-Afrikaanse Vertalersinstituut (SAVI) is die grootste vereniging in Suid-Afrika wat professionele, akademiese- en amateurvertalers en ander taalpraktisyns. Lidmaatskap is oop vir enigiemand. SAVI is in 1956 gestig en teen 2012 was daar ongeveer 800 lede.\n", "id": "afr_Latn_100320"} {"text": "Rubén Aguiar\n\nRubén Aguiar (* 21 Julie 1956) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100321"} {"text": "Nelia schlechteri\n\nNelia schlechteri is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in die Richtersveld, Soetwaterberg en die berge verder noord voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 500 km² en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_100322"} {"text": "Lemonanthemum zygophylloides\n\nLemonanthemum zygophylloides is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap van Piketberg tot by Grey's Pass voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 2 700 km² en daar is vyf subpopulasies bekend. Die spesie word bedreig deur gewasverbouing en verbreeding van 'n pad.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Lemonanthemum zygophylloides en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100323"} {"text": "Ian en Dix\n\nIan & Dix is 'n musikale duo wat bestaan uit Ian Mostert (gebore in Kroonstad, Oranje-Vrystaat, op 11 Januarie 1949) en Dix Vorster (gebore in Uitenhage, Kaapprovinsie, op 25 November 1945). Die twee was saam op skool in Kroonstad nadat Dix se gesin daarheen verhuis het toe hy ses was.\n\nNa skool het Ian landbou gestudeer terwyl Dix op die myne gaan werk het. Dix is toe Johannesburg toegestuur om verder te gaan studeer en Ian het daarheen verhuis om by 'n mediamaatskappy te gaan werk. Hulle het in 1969 saam begin sing en gou by RPM geteken. Hulle eerste vrystelling was in dieselfde jaar en was 'n Engelse liedjie genaamd 'The Women Have Taken The World' wat verkeerdelik uitgegaan het as Ian Dix in plaas van Ian & Dix. Hulle het geen sukses hiermee gevind nie, maar albei van hulle het in die musiekwereld begin werk, Ian by Record and Tape en Dix by Gallo.\n\nIn 1976 het Ian 'n demo van 'Sonder Jou' gehoor in 'n kantoor by Gallo en by navraag uitgevind dat die liedjie deur Jan de Wet geskryf is en oorspronklik vir Sonja Herholdt bedoel was, maar sy het dit van die hand gewys. Ian het gevra of hy en Dix dit kon opneem. Die resultaat was hul enigste SA-treffer wat #3 bereik het. Hulle sou nog 'n paar plate maak, maar het nie veel verdere sukses gehad nie.\n", "id": "afr_Latn_100324"} {"text": "Prepodesma orpenii\n\nPrepodesma orpenii is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Prepodesma orpenii en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100325"} {"text": "Gustavo Aguirre\n\nGustavo Aguirre (* 8 April 1977) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100326"} {"text": "Eduardo Albe\n\nEduardo Albe (* 21 Januarie 1900 - † 9 November 1975) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1928 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100327"} {"text": "Hermelindo Alberti\n\nHermelindo Alberti (* 27 Februarie 1925 - † 8 Desember 2012) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100328"} {"text": "Juan Carlos Anderson\n\nJuan Carlos Anderson (* 9 Januarie 1913 - † 12 September 2005) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1936 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100329"} {"text": "Nazario Araújo\n\nNazario Araújo (* 25 Mei 1945) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100330"} {"text": "Joaquín Arbe\n\nJoaquín Arbe (* 25 Augustus 1990) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100331"} {"text": "Liliana Arigoni\n\nLiliana Arigoni (* 6 Maart 1963) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100332"} {"text": "Octopoma\n\nOctopoma is 'n sukkulente genus wat deel is van die Aizoaceae familie. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100333"} {"text": "Octopoma nanum\n\nOctopoma nanum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor; in die Tankwa Karoo en die westelike Klein-Karoo tussen Karoopoort, Laingsburg en Barrydale. Dit is deel van die Renosterveld-ekostreek. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 4 059 km² en daar is tien subpopulasies bekend. Die plant word bedreig deur oorbeweiding deur vee en wild.\n", "id": "afr_Latn_100334"} {"text": "Octopoma octojuge\n\nOctopoma octojuge is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap by Ladismith voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 450 km² en daar is tien subpopulasies bekend. Die plant word bedreig deur vertrapping en oorbeweiding deur wild.\n", "id": "afr_Latn_100335"} {"text": "Palantir Technologies\n\nPalantir Technologies Inc. is 'n openbare Amerikaanse maatskappy wat spesialiseer in sagtewareplatforms vir grootdata-analise. Met sy hoofkwartier in Denver, Colorado, is dit gestig deur Peter Thiel, Nathan Gettings, Joe Lonsdale, Stephen Cohen en Alex Karp in 2003. Die maatskappy se naam is afgelei van The Lord of the Rings waar die magiese palantíri \"sienstene\" is, beskryf as onvernietigbare kristalballe wat gebruik word vir kommunikasie en om gebeure in ander dele van die wêreld te sien.\n\nDie maatskappy is veral bekend vir drie projekte: Palantir Gotham, Palantir Apollo en Palantir Foundry. Palantir Gotham word gebruik deur anti-terrorisme-ontleders by kantore in die Verenigde State se intelligensiegemeenskap (VSAIG) en die Verenigde State se departement van verdediging. In die verlede is Gotham gebruik deur bedrogondersoekers by die Herstel-aanspreeklikheids- en deursigtigheidsraad, 'n voormalige Amerikaanse federale agentskap wat van 2009 tot 2015 bedryf is. Gotham is ook gebruik deur kuberontleders by Information Warfare Monitor, 'n Kanadese publiek-private onderneming wat bedryf is van 2003 tot 2012. Palantir Apollo is 'n platform om deurlopende integrasie/deurlopende aflewering (CI/CD) oor alle omgewings te fasiliteer. Hul SaaS is een van vyf aanbiedinge wat vir Mission Critical National Security Systems (IL5) deur die Amerikaanse departement van verdediging gemagtig is. Palantir Foundry word gebruik deur korporatiewe kliënte soos Morgan Stanley, Merck KGaA, Airbus, Wejo, Lilium, PG&E en Fiat Chrysler Automobiles.\n\nPalantir se oorspronklike kliënte was federale agentskappe van die VSAIG. Dit het sedertdien sy kliëntebasis uitgebrei om staats- en plaaslike regerings te bedien, sowel as private maatskappye in die finansiële en gesondheidsorgbedrywe.\n", "id": "afr_Latn_100336"} {"text": "Rondebosch Biblioteek\n\nRondebosch-biblioteek is 'n openbare biblioteek in Rondebosch, Kaapstad, Suid-Afrika. Dit was in 2013 in die Stad Kaapstad, die 18de top-sirkulerende biblioteek. Die biblioteek se besit kan met die Stad Kaapstad se aanlyn Open Public Access Catalogue (OPAC) deursoek word.\n", "id": "afr_Latn_100337"} {"text": "Seleendioksied\n\nSeleendioksied of seleen(IV)oksied is 'n verbinding van seleen in sy +4 oksidasietoestand met suurstof. Dit is higroskopies en het die chemiese formule .\n\nDit kom in die natuur as die mineraal downeyïet voor.\n", "id": "afr_Latn_100338"} {"text": "Guillermo Avalos\n\nGuillermo Avalos (* 23 Februarie 1923 – † 19 Maart 1978) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100339"} {"text": "Isabel Avellán\n\nIsabel Avellán (* 20 Augustus 1933 – † 20 September 2010) was 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1956 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100340"} {"text": "Requiemmis in D-mineur, KV 626 (Mozart)\n\nDie Requiemmis in D-mineur, KV 626, is 'n requiemmis (of dodemis) deur Wolfgang Amadeus Mozart (1756–1791). Mozart het laat in 1791 'n groot gedeelte van die requiemmis in Wene gekomponeer, maar dit was met sy dood op 5 Desember van dieselfde jaar steeds onvoltooid. 'n Voltooide weergawe deur Franz Xaver Süssmayr is in 1792 aan graaf Franz von Walsegg-Stuppach gelewer, wat die opdrag aan Mozart gegee het vir 'n requiemmis op 14 Februarie 1792 om die eerste herdenking van die dood van sy vrou Anna (sy was 20 jaar oud) te gedenk.\n\nDie outograafmanuskrip toon die voltooide en georkestreerde Introïtus (of intreegeang) in Mozart se handskrif; so ook gedetailleerde konsepte vir die Kyrie en die sekwent Dies irae tot by die eerste agt mate van die \"Lacrymosa\"-gedeelte, asook die Offertorium. Daar kan nie bepaal word in watter mate Süssmayr vir die res van die werk op die nou verlore \"brokkies papier\" afhanklik was nie; hy het die Sanctus en Benedictus, en die Agnus Dei later as sy eie komposisies voorgehou.\n\nWalsegg was waarskynlik van plan om die requiemmis as sy eie komposisie voor te hou, soos wat hy inderdaad met ander werke gedoen het. Hierdie plan is in die wiele gery deur 'n openbare fondsuitvoering ten bate van Mozart se weduwee Constanze. Sy was verantwoordelik vir 'n aantal mites rondom die komposisie van die werk, insluitend die bewerings dat Mozart die opdrag van 'n geheimsinnige boodskapper ontvang het wat nie die opdraggewer se identiteit bekend wou maak nie; ook dat Mozart begin glo het dat hy die requiemmis vir sy eie begrafnis gekomponeer het.\n\nBenewens die Süssmayr-weergawe is 'n aantal alternatiewe voltooiings in die 20ste en 21ste eeu deur komponiste en musikoloë voorberei.\n", "id": "afr_Latn_100341"} {"text": "Octopoma quadrisepalum\n\nOctopoma quadrisepalum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap vanaf Laingsburg tot by Ladismith voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van slegs 15 km² en daar is drie subpopulasies bekend. Die plant word bedreig deur vertrapping en oorbeweiding deur vee asook erosie.\n", "id": "afr_Latn_100342"} {"text": "Wie Word 'n Miljoenêr?\n\nWie Word 'n Miljoenêr? is die tweede Suid-Afrikaanse weergawe van Who Wants to Be a Millionaire?. Dit word in Afrikaans op kykNET uitgesaai.Dit word aangebied deur Rian van Heerden. Die topprys is R1 000 000.\n", "id": "afr_Latn_100343"} {"text": "Octopoma tanquanum\n\nOctopoma tanquanum is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100344"} {"text": "Psammophora\n\nPsammophora is 'n sukkulente genus wat deel is van die Aizoaceae familie. Die genus is inheems aan Namibië en Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100345"} {"text": "Psammophora longifolia\n\nPsammophora longifolia is 'n sukkulent wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. Die enigste bekende subpopulasie in Suid-Afrika, by Swartwater in die Richtersveld, is vernietig deur mynbou aktiwiteiet en die habitat is verwoes deur oorbeweiding. Daar kan nog moontlike onontdekte subpopulasies oor wees. In Namibië kom die spesie in die suide voor.\n", "id": "afr_Latn_100346"} {"text": "Ammoniumpersulfaat\n\nAmmoniumpersulfaat of ammoniumperoksidisulfaat is 'n sout van die basis ammoniak en perswaelsuur. Dit het die chemiese formule .\n", "id": "afr_Latn_100347"} {"text": "Kategorie:Verbindings van ammonium\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die ammoniumioon bevat.\n", "id": "afr_Latn_100348"} {"text": "Kategorie:Verbindings van stikstof\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element stikstof bevat.\n", "id": "afr_Latn_100349"} {"text": "Andrea Ávila\n\nAndrea Ávila (* 4 April 1970) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1996 en Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100350"} {"text": "Jorge Balliengo\n\nJorge Balliengo (* 5 Januarie 1978) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100351"} {"text": "Enrico Barney\n\nEnrico Barney (* 10 Mei 1941) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1968 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100352"} {"text": "Portal 2\n\nPortal 2 is 'n 2011 legkaart-platform-speletjie wat ontwikkel is deur Valve vir Windows, Mac OS X, Linux, PlayStation 3 en Xbox 360. Die digitale rekenaarweergawe word aanlyn deur Valve se Steam-diens versprei, terwyl alle kleinhandeluitgawes deur Electronic Arts versprei is. 'n Poort vir die Nintendo Switch is ingesluit as deel van Portal: Companion Collection.\n\nSoos die oorspronklike Portal (2007), los spelers raaisels op deur portale te plaas en tussen hulle te teleporteer. Portal 2 voeg kenmerke by, insluitend trekkerbalke, lasers, ligbrûe en verfagtige gels wat spelerbeweging verander of toelaat dat portale op enige oppervlak geplaas word. In die enkelspeler-veldtog beheer spelers Chell, wat die vervalle Aperture Science Enrichment Centre navigeer tydens die rekonstruksie daarvan deur die superrekenaar GLaDOS (Ellen McLain); nuwe karakters sluit in robot Wheatley (Stephen Merchant) en Aperture-stigter Cave Johnson (J. K. Simmons). In die nuwe samewerkende modus los spelers raaisels saam op as robotte Atlas en P-Body (albei uitgespreek deur Dee Bradley Baker). Jonathan Coulton en The National het liedjies vir die speletjie vervaardig.\n\nValve het Portal 2 in Maart 2010 aangekondig en dit bevorder met alternatiewe werklikheidspeletjies, insluitend die Potato Sack, 'n samewerking met verskeie onafhanklike speletjie-ontwikkelaars. Na vrystelling het Valve aflaaibare inhoud en 'n vereenvoudigde kaartredigeerder vrygestel om spelers in staat te stel om vlakke te skep en te deel.\n\nPortal 2 het kritieke lof ontvang vir sy spel, gebalanseerde leerkurwe, tempo, donker humor, skryfwerk en toneelspel. Soos sy voorganger, is dit beskryf as een van die grootste videospeletjies wat nog ooit deur talle publikasies en kritici gemaak is.\n", "id": "afr_Latn_100353"} {"text": "Ammoniumsulfaat\n\nAmmoniumsulfaat is 'n sout van die basis ammoniak met swaelsuur. Dit het die chemiese formule .\n\nAmmoniumsulfaat kom natuurlik voor as die seldsame mineraal mascagniet in vulkaniese fumarole of as gevolg van steenkoolbrande op sommige stortingsterreine. 'n Fumarool (of rookgat) is 'n opening in die aardkors en word dikwels in gebiede rondom vulkane aangetref, waar stoom en gasse soos bv. koolstofdioksied, swaeldioksied en waterstofsulfied vrygestel word.\n", "id": "afr_Latn_100354"} {"text": "Klaviersonate no. 29 in B-mol-majeur (\"Hammerklavier\") (Beethoven)\n\nLudwig van Beethoven se Klaviersonate no. 29 in B-mol-majeur, op. 106 (bekend as die Große Sonate für das Hammerklavier, of meer eenvoudig as die Hammerklavier ) is 'n klaviersonate wat wyd beskou word as een van die belangrikste werke van die komponis se derde tydperk en onder die grootste klaviersonates van alle tye. Dit is in 1818 voltooi en word tegies gesproke dikwels as Beethoven se mees uitdagende klavierkomposisie beskou, asook een van die veeleisendste solowerke in die Klassieke klavierrepertorium. Die eerste gedokumenteerde openbare uitvoering was egter eers in 1836 deur Franz Liszt in die Salle Erard in Parys gegee. Hector Berlioz het 'n entoesiastiese resensie daaroor geskryf.\n", "id": "afr_Latn_100355"} {"text": "Psammophora modesta\n\nDie gomvy (Psammophora modesta) is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. In Suid-Afrika kom dit in die Noord-Kaap in die Richtersveld en in Namibië in die Sperrgebiet voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 5 063 km². Daar is nege subpopulasies bekend en die plant word bedreig deur mynbouaktiwiteite asook klimaatsverandering. In Suid-Afrika word dit ook bedreig deur oorbeweiding deur vee.\n", "id": "afr_Latn_100356"} {"text": "Psammophora nissenii\n\nPsammophora nissenii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Namibië. die plant se natuurlike habitat is koue woestyn. Dit word bedreig deur habitatverlies.\n", "id": "afr_Latn_100357"} {"text": "Kaliumheksachloroplatinaat\n\nKaliumheksachloroplatinaat is 'n sout van kalium met heksachloroplatinasuur wat platinum in sy 4+ oksidasietoestand bevat. Dit het die chemiese formule .\n", "id": "afr_Latn_100358"} {"text": "Kategorie:Verbindings van platinum\n\nHierdie kategorie bevat artikels oor chemiese stowwe wat die element platinum bevat.\n", "id": "afr_Latn_100359"} {"text": "Hans Heese\n\nHans Friedrich Heese (1945 - 18 Maart 2024) was 'n Suid-Afrikaanse skrywer en genealoog. Heese was 'n gerekende geskiedenisskrywer en kenner op die gebied van die bevolkingsamestelling van die vroeë Kaap, en veral die slawegeskiedenis.\n\nHeese het sy skoolopleiding aan die Hoërskool Uniondale ontvang, 1962-1966 aan die Universiteit Stellenbosch (US) gestudeer (BA en Senior Onderwysdiploma) en by verskeie skole in Malawi, Noord-Kaap, Namibië en Kaapstad onderrig gegee. Hy het sy Meestersgraad in Geskiedenis aan die Universiteit Kaapstad (UK) (1974) verwerf en sy PhD-graad aan die UK in 1976 behaal vir sy proefskrif \"Afrikaners in Angola, 1880-1928\".\n\nHy het in 1976 as navorser by die nuutgevonde Instituut vir Historiese Navorsing aan die Universiteit van Wes-Kaapland (UWK) aangesluit. In 1985 publiseer hy sy navorsing oor rasse-integrasie in die vroeë Kaapse samelewing onder die titel \"Groep sonder Grense\", later na Engels vertaal en gepubliseer onder die titel Cape Melting Pot. 'n Studie oor misdaad en geregtigheid gedurende die 18de eeu, \"Reg en Onreg\", het in 1994 gevolg.\n\nSy publikasie, \"Amsterdam tot Zeeland. Slawestand tot Middestand?\" handel oor slawerny in Stellenbosch-distrik.\n", "id": "afr_Latn_100360"} {"text": "Psammophora saxicola\n\nPsammophora saxicola is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. Die plant kom in die suide van Namibië in die Sperrgebiet en in Suid-Africa in die Richtersveld voor. Die spesie word bedreig deur mynbouaktiwiteite en klimaatsveranderinge.\n", "id": "afr_Latn_100361"} {"text": "Roosia\n\nRoosia is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100362"} {"text": "Luis Barrionuevo\n\nLuis Barrionuevo (* 16 Februarie 1949) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100363"} {"text": "Alberto Barucco\n\nAlberto Barucco (* 8 Februarie 1906) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1928 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100364"} {"text": "Miguel Barzola\n\nMiguel Barzola (* 14 Mei 1982) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100365"} {"text": "Roosia grahambeckii\n\nRoosia grahambeckii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom Rooiberg tussen Worcester en Robertson in die Wes-Kaap voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 35 km² en is deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_100366"} {"text": "Roosia lucilleae\n\nRoosia lucilleae is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100367"} {"text": "Rhombophyllum\n\nRhombophyllum is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100368"} {"text": "Rhombophyllum albanense\n\nRhombophyllum albanense is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100369"} {"text": "Rhombophyllum dolabriforme\n\nRhombophyllum dolabriforme is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100370"} {"text": "Rhombophyllum dyeri\n\nRhombophyllum dyeri is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100371"} {"text": "Rhombophyllum nelii\n\nRhombophyllum nelii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100372"} {"text": "Rhombophyllum rhomboideum\n\nRhombophyllum rhomboideum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap van Uitenhage tot by Gqeberha voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 102 km² en daar is vier subpopulasies. Die spesie word bedreig deur indringerplante en ontwikkeling in die Gqeberha gebied.\n", "id": "afr_Latn_100373"} {"text": "Acrodon\n\nAcrodon is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100374"} {"text": "Acrodon bellidiflorus\n\nAcrodon bellidiflorus is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100375"} {"text": "Berlynse Sendinggenootskap\n\nDie Berlynse Sendinggenootskap (Gesellschaft zur Beförderung der evangelischen Mission unter den Heiden zu Berlin of kortweg Berliner Missionsgesellschaft) het vir ongeveer 130 jaar 'n rol gespeel in die godsdienstige en kulturele ontwikkeling van Suider-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100376"} {"text": "Acrodon caespitosus\n\nAcrodon caespitosus is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100377"} {"text": "Acrodon deminutus\n\nAcrodon deminutus is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap by Bredasdorp voor. Daar is vier subpopulasies bekend en hulle word bedreig deur vertrapping en oorbeweiding deur vee. Die spesie is deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_100378"} {"text": "Acrodon parvifolius\n\nAcrodon parvifolius is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap en kom van Hawston tot by Botrivier en Shaw se pas voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 154 km². Daar is ses, erg gefragmenteerde subpopulasies bekend en hulle word bedreig deur indringerplante, koringverbouing, ontwikkeling en padkonstruksie-en-instandhouding.\n", "id": "afr_Latn_100379"} {"text": "Acrodon subulatus\n\nAcrodon subulatus is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap en kom van Botrivier tot by Caledon en Hermanus voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 2 000 km². Daar is vyf subpopulasies bekend wat bedreig word deur indringerplante, gewasverbouing en vertrapping deur vee. Meer as 80% van die spesie se habitat is omgeploeg vir landbou doeleindes.\n", "id": "afr_Latn_100380"} {"text": "Aizoanthemopsis hispanica\n\nAizoanthemopsis hispanica is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die genus bestaan uit slegs een spesie, Aizoanthemopsis hispanica en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100381"} {"text": "Dicrocaulon\n\nDicrocaulon is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100382"} {"text": "Abdoul Mbaye\n\nAbdoul Mbaye (Dakar, 13 April 1953) is 'n Senegalese politikus.\n\nMbaye het aan die Cheikh-Anta-Diop Universiteit, HEC Paris en die Université Paris I Panthéon-Sorbonne gestudeer. Nadat hy sy studies voltooi het, het hy vanaf 1976 by die Sentrale Bank van Wes-Afrika gewerk. Mbaye was sedert 5 April 2012 Eerste Minister van Senegal onder president Macky Sall, en volg Souleymane Ndéné Ndiaye op. Hy is op 1 September 2013 vrygelaat.\n", "id": "afr_Latn_100383"} {"text": "Dicrocaulon brevifolium\n\nDicrocaulon brevifolium is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100384"} {"text": "Lotustempel\n\nDie Lotustempel is die naasjongste van die agt vastelandse Baha'i-tempel. Dit is geleë in die stadsdeel Bahapur van Delhi in Indië en is ontwerp deur die Irannees-Kanadese argitek Fariborz Sahba, wat in 1976 opdrag gegee is. Die naam is ontleen aan die gebou se ontwerp, wat aan 'n lotusblom herinner. Die gebou is op 24 Desember 1986 ingewy, het sedertdien talle argitektuurpryse ontvang en is in talle tydskrifte en koerante uitgebeeld. Die sakrale gebou is een van die Baha'i-geloof se bekendste bakens en is reeds deur meer as 50 miljoen mense besoek, gelyk aan sowat drie miljoen elke jaar. Die gebou dien as moedertempel vir die Indiese subkontinent en is 'n bekende voorbeeld van moderne Indiese argitektuur. Sedert 2014 is die Lotustempel op die Indiese kandidaatlys as Unesco-wêrelderfenisgebied.\n", "id": "afr_Latn_100385"} {"text": "Dicrocaulon grandiflorum\n\nDicrocaulon grandiflorum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100386"} {"text": "Fariborz Sahba\n\nNadat Sahba in 1972 'n graad in argitektuur by die Universiteit van Teheran behaal het, was hy by 'n aantal projekte betrokke, waaronder die Kultuurhuis en die Akademie vir Beeldende Kunste in Sanandadsj in die Wes-Irannese provinsie Koerdistan.\n\nNá die Irannese Rewolusie in 1979 vervolging op die Baha'i verskerp het, moes hy sy geboorteland verlaat en het hom in Vancouver, Kanada, gevestig. Hy is bevriend met sy kollega Hossein Amanat, wat ook in Vancouver bly.\n", "id": "afr_Latn_100387"} {"text": "Hossein Amanat\n\nHossein Amanat (Persies; حسین امانت, ; * 19 September 1942 in Iran) is 'n Irannees-Kanadese argitek en Baha'i. Hy het onder andere die Universele Huis van Geregtigheid se setel, die Internasionale Onderwyssentrum en die Sentrum vir die bestudering van heilige geskrifte by die Baha'i-wêreldsentrum in Haifa en die Baha'i-tempel in Apia, Samoa, wat in 1984 deur Tanumafili II ingewy is, ontwerp.\n\nDaarbenewens het Amanat van die eerste geboue by die in 1966 gestigte Sjarif-Universiteit van Tegnologie ontwerp en in 1971 die Universiteit van Teheran se kompetisie oor die ontwerp van die Azadi-toring gewen.\n\nNá die Irannese Rewolusie in 1979 vervolging op die Baha'i verskerp het, moes hy sy geboorteland verlaat en het hom in Vancouver, Kanada, gevestig. Hy is bevriend met sy kollega Fariborz Sahba, wat ook in Vancouver bly.\n\nOp 7 Mei 2019 het die Huis van Geregtigheid aangekondig, dat Hossein Amanat opdrag gegee is om die Heiligdom van ʻAbdu'l-Bahá te ontwerp. Op 19 September 2019 is die ontwerp deur die Huis van Geregtigheid gepubliseer.\n", "id": "afr_Latn_100388"} {"text": "Enrique Beckles\n\nEnrique Beckles (* 5 Augustus 1927) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100389"} {"text": "Héctor Berra\n\nHéctor Berra (* 23 September 1909 – † 4 November 1977) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1932 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100390"} {"text": "Tomás Beswick\n\nTomás Beswick (* 17 Oktober 1911 – 27 Julie 1980) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1936 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100391"} {"text": "Incertae sedis\n\nIncertae sedis (Latyn vir: 'van onsekere plasing') of is 'n term wat gebruik word vir 'n taksonomiese groep waar die breër verwantskappe daarvan onbekend of ongedefinieer is. Alternatiewelik word daar gereeld na sulke groepe verwys as \"raaiselagtige taksa\". In die stelsel van oop nomenklatuur, onsekerheid op spesifieke taksonomiese vlakke word aangedui deur (van onsekere familie), (van onsekere suborde), (van onsekere orde) en soortgelyke terme.\n", "id": "afr_Latn_100392"} {"text": "Dicrocaulon humile\n\nDicrocaulon humile is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die Knersvlakte voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 118 km² en daar is drie subpopulasies bekend. Die spesie het reeds van sy habitat afgestaan aan die ontginning van kalksteen en word steeds bedreig deur mynbou aktiwiteite en prospekteer werk.\n", "id": "afr_Latn_100393"} {"text": "Dicrocaulon microstigma\n\nDicrocaulon microstigma is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100394"} {"text": "Dicrocaulon nodosum\n\nDicrocaulon nodosum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100395"} {"text": "Dicrocaulon ramulosum\n\nDicrocaulon ramulosum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap in Namakwaland, tussen Hondeklipbaai en Kotzesrus voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 4 407 km². Die spesie word bedreig deur mynbou aktiwiteite veral by Hondeklipbaai. Verder suid word dit ook bedreig deur vertrapping en oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_100396"} {"text": "Dicrocaulon spissum\n\nDicrocaulon spissum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100397"} {"text": "Lapidaria margaretae\n\nLapidaria margaretae is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Lapidaria margaretae en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100398"} {"text": "Valke (SAPD)\n\nDie Direktoraat vir Prioriteitsmisdaadondersoek (DPCI), algemeen bekend as die Valke, is die tak van die Suid-Afrikaanse Polisiediens wat georganiseerde misdaad, ekonomiese misdaad, korrupsie en ander ernstige misdaad ondersoek wat deur die President of 'n ander afdeling van die polisie na hulle verwys is. Die eenheid is in 2008 deur president Jacob Zuma gestig om die ontbinde Skerpioene te vervang.\n", "id": "afr_Latn_100399"} {"text": "Ruschiella\n\nRuschiella is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100400"} {"text": "Ruschiella argentea\n\nRuschiella argentea is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100401"} {"text": "Carlos Bianchi\n\nCarlos Bianchi (* 19 Desember 1910 – † 20 Oktober 1935) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1932 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100402"} {"text": "Alberto Biedermann\n\nAlberto Biedermann (* 1926) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100403"} {"text": "Gerardo Bönnhoff\n\nGerardo Bönnhoff (* 24 Junie 1926 – † 26 Desember 2013) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 en Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100404"} {"text": "Platinum(II)chloried\n\nPlatinum(II)chloried is 'n sout van platinum in sy 2+ oksidasietoestand en waterstofchloried met die formule .\n", "id": "afr_Latn_100405"} {"text": "Ruschiella cedrimontana\n\nRuschiella cedrimontana is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100406"} {"text": "Ruschiella henricii\n\nRuschiella henricii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100407"} {"text": "Ruschiella lunulata\n\nRuschiella lunulata is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100408"} {"text": "Aizoanthemum\n\nAizoanthemum is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is inheems aan Angola, Namibië en Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100409"} {"text": "Krokus Stadsaal-aanval\n\nOp 22 Maart 2024, omstreeks 20:00 MSK (UTC+3), het 'n gekoördineerde terreur aanval plaasgevind by die Krokus Stadsaal-musieklokaal in Krasnogorsk, 'n Russiese stad aan die westelike rand van Moskou. Verskeie gewapende mans het 'n massaskietery uitgevoer op die mense wat by die lokaal vergader het en brandtoestelle gebruik om die lokaal aan die brand te steek. Die aanval het ten minste 143 mense gedood, met meer as 145 beseer, wat dit die dodelikste terreuraanval in Rusland sedert die Beslanskool-gyselaardrama in 2004 maak.\n\nRusland se ministerie van buitelandse sake het die voorval as 'n terreuraanval bestempel. In 'n verklaring wat kort na die aanvalle deur die telegramkanaal van Amaq News Agency uitgereik is, het die Islamitiese Staat – Khorasan Provinsie (IS-KP of ISIS-K), 'n Suid-Sentraal-Asië-gebaseerde streeksfiliaal van die Islamitiese Staat, verantwoordelikheid aanvaar.\n", "id": "afr_Latn_100410"} {"text": "Aizoanthemum dinteri\n\nAizoanthemum dinteri is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Namibië en kom in die noorde voor.\n", "id": "afr_Latn_100411"} {"text": "Islamitiese Staat – Khorasan Provinsie\n\nDie Islamitiese Staat – Khorasan Provinsie (ISIS–K of IS–KP) is 'n streekstak van die Islamitiese Staat-terreurgroep aktief in Suid-Sentraal-Asië, hoofsaaklik Afghanistan. ISIS-K, soos sy takke in ander streke, poog om bestaande regerings van die historiese Khorasan-streek te destabiliseer en omver te werp. Dit het ten doel om 'n kalifaat in Suid- en Sentraal-Asië te skep, wat deur Islamitiese sjaria-wetgewing beheer word, wat hulle beplan om buite die streek uit te brei.\n\nISIS-K het talle hoëprofielaanvalle teen burgerlikes in Afghanistan en Pakistan uitgevoer. Sommige van sy mees noemenswaardige aanvalle sluit in 'n selfmoordbomaanval in Augustus 2021 wat 13 Amerikaanse militêre personeel en ten minste 169 Afghanen in Kaboel doodgemaak het tydens die Amerikaanse onttrekking uit die land, tweeling selfmoordbomaanvalle in Julie 2018 wat ten minste 131 by verkiesingsbyeenkomste in Pakistan doodgemaak het, tweelingbomaanvalle in Julie 2016 wat 97 Hazara-betogers in die middestad van Kaboel doodgemaak het, selfmoordbomaanval in Julie 2023 wat 63 in Khar, Pakistan van 'n JUI (F)-saamtrek doodgemaak het.\n\nTerwyl die meerderheid ISIS-K-aanvalle in die ooste van Afghanistan en die weste van Pakistan plaasvind, het die groep beweer dat hulle vuurpyle in Afghanistan se noordelike bure, Tadjikistan en Oesbekistan, afgevuur het. Vroeg in Januarie 2024 het twee ISIS-K-aanvallers twee selfmoordbomaanvalle in Kerman, Iran, uitgevoer tydens 'n gebeurtenis waarin gerou is oor die Amerikaanse sluipmoord op Quds Force-leier, Qasem Soleimani. Die aanval, wat 94 doodgemaak het, was ISIS-K se eerste buite die grense van die Afghanistan-Pakistan-streek. In Maart 2024 het ten minste vier Tadjiekse gewapende mans 'n aanval op 'n konsertsaal en winkelsentrum in Krasnogorsk, Rusland met gewere en brandbomme geloods en 143 doodgemaak. Alhoewel ISIS-Sentraal die aanval geëis het sonder spesifieke toeskrywing aan ISIS-K, is die agtergrond van die Sentraal-Asiatiese aanvallers en vorige waarskuwings van ISIS-K-aanvalle op Rusland dui daarop dat die aanval die groep se eerste suksesvolle aanval buite Afghanistan se onmiddellike bure was.\n\nISIS-K het begin met die versending van Afghaanse en Pakistanse militante van Al-Kaïda-gebonde groepe na die Siriese Burgeroorlog, wat na die streek teruggekeer het met instruksies en befondsing om vegters vir 'n tak van die Islamitiese Staat in die Khorasan-streek te werf. Hulle het van voormalige ontevrede vegters en andersdenkendes van die Taliban gewerf. Die groep se tradisionele magsbasis het begin en bly in die ooste van Afghanistan langs die grens met Pakistan.\n\nVandag is ISIS-K besig met 'n uitgerekte, lae-intensiteit konflik met die Taliban-regering. Alhoewel die Taliban en ISIS-K aktief teen die Verenigde State geveg het, het ISIS-K sedert die Amerikaanse onttrekking sy pogings verskuif om die Taliban-regime te diskrediteer, destabiliseer en omver te werp om sy beoogde Islamitiese kalifaat te vestig. Die Taliban, aan die ander kant, wend pogings aan om ISIS-K-militante deur gewelddadige strooptogte te teiken, buitelandse diplomate en beleggers teen ISIS-K-aanvalle te beskerm, en die teenwoordigheid van ISIS in die openbaar te verminder om buitelandse erkenning en belegging te lok.\n", "id": "afr_Latn_100412"} {"text": "Aizoanthemum membrum-connectens\n\nAizoanthemum membrum-connectens is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Namibië en kom aan die kus voor.\n", "id": "afr_Latn_100413"} {"text": "Tupí (volk)\n\nSpaans: tupí, [tu'pi]) was eens een van die grootste etniese groepe inheems aan Brasilië voor die kolonisasie van die Amerikas en het die taal Tupí gebesig. Sedert die Portugese verowering van Brasilië het hulle met die nou verwante Guaraní vermeng. Hul taal Tupí is ook nou verwant aan Guaraní, maar dit is in teenstelling met laasgenoemde 'n uitgestorwe taal.\n\nVolgens deskundiges het die Tupí sowat 2900 jaar gelede hulle langs die Atlantiese Oseaan-kus gevestig en daarvandaan suid migreer.\n", "id": "afr_Latn_100414"} {"text": "Aizoanthemum mossamedense\n\nAizoanthemum mossamedense is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Angola en kom in die suide voor.\n", "id": "afr_Latn_100415"} {"text": "Tupí\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Tupí (volk).\n\nTupí (Tupinambá) is 'n uitgestorwe Tupí-Guaraní-taal wat deur die inheemse Tupí in Brasilië gepraat is, veral langs die kus van Suid- en Suidwes-Brasilië. Volgens die Brasiliaanse Tupinologis Eduardo Navarro \"is dit die klassieke inheemse taal van Brasilië en dié wat die belangrikste was vir die kulturele en geestelike vorming van die land\".\n\nDit behoort tot die Tupí-Guaraní-taalfamilie en sy geskrewe geskiedenis streek oor die 16de, 17de en vroeë 18ste eeue. Gedurende die vroeë koloniale tydperk van Brasilië is Tupí deur beide Europeërs en inheemse Amerikaners gebruik as lingua franca en is ook in die literatuur gebruik, maar dit is later amper tot uitsterwing onderdruk. Deesdae bestaan slegs een nasaat, Nheengatu.\n\nAs die belangrikste inheemse taal van Brasilië is dit die oorsprong van die meeste stadsname van 'n inheemse herkoms (Guarulhos en Niterói‎). Verskeie plante en diere het ook Tupí-name (waaronder kapibara en poema) en van die deelstate en riviere het ook Tupí-name (waaronder Apiacá, Pará, Rio Araguaia, Rio Tocantins en Tocantins). Dit het 'n ryk literatuur wat kategese, gedigte en dramas insluit. Soms is na Tupí as \"Brasiliaans\" verwys, veral in Portugees (língua brasílica)\n", "id": "afr_Latn_100416"} {"text": "Rooivlerksprinkaan\n\nDie rooivlerksprinkaan (Nomadacris septemfasciata) is 'n groot sprinkaanspesie wat inheems aan die sub-Sahara is. Hul Afrikaanse sowel as Engelse naam, red locust, verwys na die rooi blos oor die membraanagtige, waaiervormige agtervlerk wat in vlug opvallend vertoon. By sittende insekte is dié egter onder die rigiede, kriptiese voorvlerke (elytra) verskuil. In Frans staan die spesie ondermeer as die criquet nomade bekend, weens die volwassenes se trekneiging in die droëseisoen.\n\nN. septemfasciata resorteer onder die familie Acrididae, en is die enigste lid van die genus Nomadacris. Die genus Nomadacris is in 1923 deur Boris Uvarov opgerig vir die spesie wat Audinet-Serville in 1838 onder die naam Acridium septemfasciatum beskryf het. Dit word in die subfamilie Cyrtacanthacridinae geplaas, wat in Engels die bird locusts genoem word. Ander spesies wat voorheen in Nomadacris geplaas is, word nou as lede van die genus Patanga beskou.\n", "id": "afr_Latn_100417"} {"text": "Ricardo Bralo\n\nRicardo Bralo (* 28 Augustus 1916) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100418"} {"text": "Federico Brewster\n\nFederico Brewster (* 21 Januarie 1906) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100419"} {"text": "Luis Brunetto\n\nLuis Brunetto (* 27 Oktober 1901 – † 7 Mei 1968) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100420"} {"text": "Aizoanthemum rehmannii\n\nAizoanthemum rehmannii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100421"} {"text": "Federico Bruno\n\nFederico Bruno (* 18 Junie 1993) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100422"} {"text": "Dassiedeur\n\nDassiedeur is 'n unieke tonnel op 'n afgeleë grondpad in 'n boerderystreek tussen Cradock en Kookhuis. Dit is 'n besienswaardigheid weens die indrukwekkende klipkapwerk uit die verlede.\n\nDie tonnel is by 32° 30′ 22.96″ suid, 25° 44′ 42.50″ oos, op ±800 m bo seespieël, 29 km noord van Kookhuis en 14 km suid van Mortimer. Dit is by Elandsdrift, op die westelike oewer van die Groot-Visrivier, suid van die spooweghalte Drennan en noord van die haltes Nelland, Witmos en Slagtersnek, naby die Daggaboersnek (voorheen bekend as Knapzakfontien) op die N10 nasionale pad en suidoos van die Bergkwaggapark.\n\nHierdie is 'n voormalige spoorwegtonnel wat in onbruik geraak het met die herbelyning van die Kaapse Middelland se spoortrajek. Die kontrak vir die bou van die oorspronklike spoorweg tussen Kookhuis en Cradock, insluitende hierdie tonnel van 271 m, is aan ene Faviell toegeken, en is in 1879 uitgevoer. Die spoorlyn tot op Cradock is op 21 November 1880 vir gebruik oopgestel.\n\nBy die tonnel is die plaas Das en Door en die Elandsdriftdam. In hierdie kontrei word geboer met mielies, merinoskape, lusern en vrugte.\n", "id": "afr_Latn_100423"} {"text": "Platinumdisulfied\n\nPlatinumdisulfied of platinum(IV)sulfied is 'n verbinding van platinum met swael met formule . Die oksidasietoestand van platinum kan as 4+ beskou word.\n\nDie stof is 'n halfgeleier met 'n klein bandgaping van 0,25 eV.\n", "id": "afr_Latn_100424"} {"text": "Andrew Grove\n\nAndrew Stephen Grove (gebore András István Gróf; 2 September 1936 – 21 Maart 2016) was 'n Hongaars-Amerikaanse sakeman en ingenieur wat as die derde uitvoerende hoof van Intel Corporation gedien het. Hy het tydens die 1956-rewolusie op die ouderdom van 20 uit die Hongaarse Volksrepubliek ontsnap en na die Verenigde State verhuis, waar hy sy opleiding voltooi het. Hy was die derde werknemer en uiteindelik derde uitvoerende hoof van Intel, wat die maatskappy in die wêreld se grootste halfgeleiermaatskappy omskep het.\n\nAs gevolg van sy werk by Intel, saam met sy boeke en professionele artikels, het Grove 'n aansienlike invloed op elektroniese vervaardigingsbedrywe wêreldwyd gehad. Hy is die \"persoon wat die groeifase gedryf het\" in Silicon Valley, genoem. In 1997 het die tydskrif Time hom gekies as \"Man van die Jaar\", omdat hy \"die persoon wat die meeste verantwoordelik is vir die wonderlike groei in die mag en die innoverende potensiaal van mikroskyfies\" was. Een bron merk op dat deur sy prestasies by Intel alleen verdien hy \"'n plek langs die groot sakeleiers van die 20ste eeu.\"\n", "id": "afr_Latn_100425"} {"text": "2024 Japannese Grand Prix\n\nDie 2024 Formule Een Japannese Grand Prix is op 7 April 2024 op die Suzuka Internasionale Renbaan in Japan gehou. Dit was die vierde wedren van die kampioenskapseisoen gewees.\n", "id": "afr_Latn_100426"} {"text": "Aizoanthemum galenioides\n\nAizoanthemum galenioides is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is inheems aan Namibië en Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100427"} {"text": "Acrosanthes\n\nAcrosanthes is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100428"} {"text": "Jeanine van Kradenburg\n\nJeanine van Kradenburg is 'n Suid-Afrikaanse boogskutter. Sy het die Suid-Afrikaanse Nasionale Boogskutterkampioenskap 11 keer gewen.\n", "id": "afr_Latn_100429"} {"text": "Newt Gingrich\n\nNewton Leroy Gingrich (/ˈɡɪŋɡrɪtʃ/; né McPherson; gebore 17 Junie 1943) is 'n Amerikaanse politikus en skrywer wat gedien het as die 50ste speaker van die Verenigde State se Huis van Verteenwoordigers van 1995 tot 1999. 'n Lid van die Republikeinse Party, was hy die Amerikaanse verteenwoordiger vir Georgia se 6de kongresdistrik wat noord-Atlanta en nabygeleë gebiede bedien vanaf 1979 tot sy bedanking in 1999. In 2012 het Gingrich onsuksesvol vir die Republikeinse benoeming vir president van die Verenigde State deelgeneem.\n\nIn die 1970's was Gingrich 'n professor in geskiedenis en geografie aan die Universiteit van Wes-Georgië. Hy het in November 1978 verkiesing tot die Amerikaanse Huis van Verteenwoordigers gewen, die eerste Republikein in die geskiedenis van Georgia se 6de kongresdistrik wat dit kon doen. Hy het gedien as Huisminderheidssweep van 1989 tot 1995. Gingrich, 'n mede-outeur en argitek van die \"Kontrakt met Amerika\", was 'n groot leier in die Republikeinse oorwinning in die 1994-kongresverkiesing. In 1995 het Time hom as \"Man van die Jaar\" aangewys vir \"sy rol in die beëindiging van die vier-dekade lange Demokratiese meerderheid in die Huis\".\n\nAs Speaker van die Huis het Gingrich toesig gehou oor die deurvoering deur die Huis van welsynshervorming en 'n kapitaalwinsbelastingverlaging in 1997. Gingrich het 'n sleutelrol gespeel in verskeie regeringssluitings, en president Bill Clinton in die vervolging van 'n party-lyn-stemming in die Huis gebring. Die swak vertoning deur Republikeine in die 1998-kongresverkiesings, 'n berisping van die Huis vir Gingrich se etiese skending, en druk van Republikeinse kollegas het daartoe gelei dat Gingrich aangekondig het dat hy nie vir die speakerskap in die komende kongres sou deelneem nie, en op 3 Januarie uit die Huis bedank het, 1999, dieselfde dag waarop sy termyn as spreker geëindig het. Akademici het Gingrich erken dat hy 'n sleutelrol speel om politieke polarisasie en partydigheid te versnel.\n\nSedert hy die Huis verlaat het, het Gingrich aktief in openbare beleidsdebatte gebly en as 'n politieke konsultant gewerk. Hy het verskeie beleidsdenktenks gestig en gelei, insluitend American Solutions for Winning the Future en die Sentrum vir Gesondheidstransformasie. Gingrich het vir die Republikeinse benoeming vir president in die 2012 presidensiële verkiesing deelgeneem, en is op verskeie punte in die wedloop as 'n potensiële voorloper beskou. Ondanks 'n laat oorwinning in die voorverkiesing in Suid-Carolina, kon Gingrich uiteindelik nie genoeg voorverkiesings wen om 'n lewensvatbare kandidatuur te handhaaf nie. Hy het in Mei 2012 aan die wedloop onttrek en die uiteindelike genomineerde Mitt Romney onderskryf. Gingrich het later as 'n belangrike bondgenoot van president Donald Trump na vore getree, en was volgens berigte onder die finaliste op Trump se kortlys vir vise-president kandidaat in die 2016-verkiesing. Sedert 2020 het Gingrich Trump se valse bewerings van kiesersbedrog in die 2020 presidensiële verkiesing ondersteun.\n", "id": "afr_Latn_100430"} {"text": "Kadmiumhidroksied\n\nKadmiumhidroksied is 'n basis van kadmium met formule .\n\nDit is 'n halfgeleier met 'n bandgaping van 3,2 eV en 'n hoë geleidbaarheid.\n", "id": "afr_Latn_100431"} {"text": "Lilián Buglia\n\nLilián Buglia (* 22 Januarie 1934 – † 10 Oktober 2016) was 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100432"} {"text": "Delfo Cabrera\n\nDelfo Cabrera (* 2 April 1919 – † 2 Augustus 1981) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 en Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100433"} {"text": "Ramón Cabrera\n\nRamón Cabrera (* 30 Mei 1938) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100434"} {"text": "Pedro Cáceres\n\nPedro Cáceres (* 2 Mei 1960) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100435"} {"text": "Andrés Calonge\n\nAndrés Calonge (* 2 April 1945) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1968 en Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100436"} {"text": "Juan Manuel Cano\n\nJuan Manuel Cano (* 12 Desember 1987) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008, Olimpiese Somerspele van 2012 en Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100437"} {"text": "Beatriz Capotosto\n\nBeatriz Capotosto (* 16 Mei 1962 – † 20 Desember 2018) was 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1984 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100438"} {"text": "Javier Carriqueo\n\nJavier Carriqueo (* 29 Mei 1979) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008 en Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100439"} {"text": "Emilio Casanovas\n\nEmilio Casanovas (* 22 April 1905) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100440"} {"text": "Marcelo Cascabelo\n\nMarcelo Cascabelo (* 6 Februarie 1964) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1992 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100441"} {"text": "Belén Casetta\n\nBelén Casetta (* 26 September 1994) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 en Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100442"} {"text": "Juan Ignacio Cerra\n\nJuan Ignacio Cerra (* 16 Oktober 1976) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000, Olimpiese Somerspele van 2004, Olimpiese Somerspele van 2008 en Olimpiese Somerspele van 2012 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100443"} {"text": "Fernando Chacarelli\n\nFernando Chacarelli (* 18 Julie 1905 – † 26 April 1984) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1932 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100444"} {"text": "Andrés Charadía\n\nAndrés Charadía (* 10 Julie 1966) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1988, Olimpiese Somerspele van 1992 en Olimpiese Somerspele van 1996 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100445"} {"text": "Viviana Chávez\n\nViviana Chávez (* 28 Mei 1987) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100446"} {"text": "Germán Chiaraviglio\n\nGermán Chiaraviglio (* 16 April 1987) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008, Olimpiese Somerspele van 2016 en Olimpiese Somerspele van 2020 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100447"} {"text": "Elisa Cobañea\n\nElisa Cobañea (* 20 Mei 1966) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100448"} {"text": "Rocío Comba\n\nRocío Comba (* 14 Julie 1987) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2008, Olimpiese Somerspele van 2012 en Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100449"} {"text": "Oscar Cortínez\n\nOscar Cortínez (* 4 Augustus 1973) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 2000 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100450"} {"text": "Guillermo Cuello\n\nGuillermo Cuello (* 9 November 1940) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1968 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100451"} {"text": "Acrosanthes anceps\n\nAcrosanthes anceps is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100452"} {"text": "MedicAlert\n\nMedicAlert is 'n organisasie wat die gebruik van die juiste spoedeisende mediese hulp in noodgevallle nastreef.\n", "id": "afr_Latn_100453"} {"text": "WandaVision\n\nWandaVision is 'n Amerikaanse televisie-minireeks geskep deur Jac Schaeffer vir die stroomdiens Disney+, gebaseer op Marvel Comics met die karakters Wanda Maximoff / Scarlet Witch en Vision. Dit is die eerste televisiereeks in die Marvel Cinematic Universe (MCU) vervaardig deur Marvel Studios, wat kontinuïteit deel met die rolprente van die franchise, en speel af na die gebeure van die film Avengers: Endgame (2019). Dit volg Wanda Maximoff en Vision terwyl hulle 'n idilliese voorstedelike lewe in die dorpie Westview, New Jersey, lei totdat hul werklikheid deur verskillende dekades van sitkom-huldeblyke en televisie-trope begin beweeg. Schaeffer het gedien as hoofskrywer vir die reeks, wat deur Matt Shakman geregisseer is.\n\nElizabeth Olsen en Paul Bettany vertolk hul onderskeie rolle as Wanda en Vision uit die rolprentreeks, met Debra Jo Rupp, Fred Melamed, Kathryn Hahn, Teyonah Parris, Randall Park, Kat Dennings en Evan Peters ook in die hoofrolle. Teen September 2018 het Marvel Studios 'n aantal beperkte reekse vir Disney+ ontwikkel wat gesentreer is op ondersteunende karakters uit die MCU-films soos Wanda en Vision, met Olsen en Bettany wat terugkeer. Schaeffer is in Januarie 2019 aangestel, met die reeks wat in April amptelik aangekondig is, en Shakman het in Augustus aangesluit. Die produksie het era-gepaste stelle, kostuums en effekte gebruik om die verskillende sitkom-style te herskep waaraan die reeks hulde bring. Verfilming het in Atlanta, Georgia, in November 2019 begin, voordat produksie in Maart 2020 gestaak is weens die COVID-19-pandemie. Produksie is in September 2020 in Los Angeles hervat en het daardie November afgehandel.\n\nWandaVision het op 15 Januarie 2021 met sy eerste twee episodes gepremière en nege episodes geduur en op 5 Maart afgesluit. Dit is die eerste reeks, en begin, van Fase Vier van die MCU. Die reeks het lof van kritici ontvang vir sy huldeblyke aan vorige sitkoms en vir die vertonings van sy rolverdeling, veral dié van Olsen, Bettany en Hahn, hoewel daar kritiek was vir die finale. Dit is wyd bespreek en ontleed deur aanhangers op grond van verskeie populêre teorieë, sowel as deur kommentators vir die verkenning van hartseer en nostalgie. Die reeks het talle toekennings ontvang, insluitend 23 Primetime Emmy-toekennings, en drie gewen. Olsen het haar rol in die rolprent Doctor Strange in the Multiverse of Madness (2022), wat Wanda se verhaal van WandaVision voortgesit het, heroorweeg, terwyl twee spin-off-reekse in ontwikkeling is: Agatha wat fokus op Hahn se Agatha Harkness en Vision Quest wat op Bettany's Vision fokus.\n", "id": "afr_Latn_100454"} {"text": "Acrosanthes angustifolia\n\nAcrosanthes angustifolia is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100455"} {"text": "Acrosanthes teretifolia\n\nAcrosanthes teretifolia is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100456"} {"text": "Acrosanthes humifusa\n\nAcrosanthes humifusa is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100457"} {"text": "Acrosanthes parviflora\n\nAcrosanthes parviflora is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap op die Matroosbergpiek in die Hexrivierberge voor. Die spesie is deel van die fynbos en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_100458"} {"text": "Acrosanthes microphylla\n\nAcrosanthes microphylla is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100459"} {"text": "Mangaan(II)hidroksied\n\nMangaan(II)hidroksied is 'n basis van mangaan in sy 2+ oksidasietoestand met formule .\n\nDit kom in die natuur voor as die mineraal pyrochroïet.\n", "id": "afr_Latn_100460"} {"text": "Jennifer Dahlgren\n\nJennifer Dahlgren (* 21 April 1984) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 2004, Olimpiese Somerspele van 2008, Olimpiese Somerspele van 2012 en Olimpiese Somerspele van 2016 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100461"} {"text": "Carlos Dalurzo\n\nCarlos Dalurzo (* 9 April 1953) is 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1972 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100462"} {"text": "Serafín Dengra\n\nSerafín Dengra (* 25 Desember 1902 – † 1966) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1928 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100463"} {"text": "Francisco Dova\n\nFrancisco Dova (* 1903) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100464"} {"text": "Juan Carlos Dyrzka\n\nJuan Carlos Dyrzka (* 24 Maart 1941 – † 26 Junie 2012) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1964 en Olimpiese Somerspele van 1968 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100465"} {"text": "Oorlog in Soedan (sedert 2023)\n\n'n Burgeroorlog tussen twee mededingende faksies van die militêre regering van Soedan, die Soedanese Gewapende Magte (SAF) onder Abdel Fattah al-Burhan, en die paramilitêre Vinnige Ondersteuningsmagte (RSF) onder Hemedti, het tydens Ramadan op 15 April 2023 begin. gekonsentreer rondom die hoofstad Khartoem en die Darfoer-streek. Vanaf 21 Januarie 2024 is minstens 13 000<–15 000 mense dood en 33 000 ander is beseer. Op 29 Desember 2023 was meer as 5,8 miljoen intern ontheem en meer as 1,5 miljoen ander het as vlugtelinge uit die land gevlug, en baie burgerlikes in Darfoer is as deel van die Masalit-slagtings in 2023 dood aangemeld.\n\nDie oorlog het begin met aanvalle deur die RSF op regeringsterreine, aangesien lugaanvalle, artillerie en geweervuur regoor Soedan aangemeld is. Die stede Khartoem en Omdoerman is tussen die twee strydende faksies verdeel, met al-Burhan wat sy regering na Port Soedan verskuif het toe RSF-magte die meeste van Khartoem se regeringsgeboue ingeneem het. Pogings deur internasionale moondhede om 'n wapenstilstand te beding, het uitgeloop op die Verdrag van Jeddah, wat nie die gevegte stopgesit het nie en as ondoeltreffend laat vaar is.\n\nOor die volgende paar maande het 'n dooiepunt plaasgevind, waartydens die twee partye toe aangesluit is deur rebellegroepe wat voorheen teen Soedan se regering geveg het. Teen middel November het die Minni Minnawi- en Mustafa Tambour-faksies van die Soedan Bevrydingsbeweging amptelik by die oorlog aangesluit ter ondersteuning van die SAF, saam met die Justice and Equality Movement (JEM). Daarteenoor het die Tamazuj-beweging kragte saamgesnoer met die RSF, terwyl die Abdelaziz al-Hilu-faksie van die Soedan Bevrydingsbeweging-Noord SAF-posisies in die suide van die land aangeval het.\n\nVanaf Oktober 2023 het momentum na die RSF begin swaai, aangesien die paramilitêre weermagmagte in Darfoer verslaan het en in die Khartoem-staat, Kordofan en Gezira-staat grondgebied ingepalm het. Sedert Februarie 2024 het die SAF egter vordering in Omdurman gemaak. Verdere onderhandelinge tussen die strydende partye het tot dusver geen noemenswaardige resultate opgelewer nie, terwyl baie lande militêre of politieke steun aan óf al-Burhan óf Hemedti gebied het.\n", "id": "afr_Latn_100466"} {"text": "Akira Toriyama\n\nAkira Toriyama (Japannees: 鳥山 明, 5 April 1955 – 1 Maart 2024) was 'n Japannese mangakunstenaar en karakterontwerper. Hy het eers hoofstroom-erkenning gekry vir die skep van die gewilde manga-reeks Dr. Slump, voordat hy Dragon Ball (sy bekendste werk) geskep het en as 'n karakterontwerper vir verskeie gewilde videospeletjies opgetree het soos die Dragon Quest-reeks, Chrono Trigger, en Blue Dragon. Toriyama word beskou as een van die belangrikste skrywers in die geskiedenis van manga met sy werke wat baie invloedryk en gewild is, veral Dragon Ball, wat baie manga-kunstenaars as 'n bron van inspirasie aanhaal.\n\nHy het die 1981 Shogakukan Manga-toekenning vir beste shōnen-manga met Dr. Slump verdien, en dit het voortgegaan om meer as 35 miljoen kopieë in Japan te verkoop. Dit is aangepas in 'n suksesvolle anime-reeks, met 'n tweede anime wat in 1997 geskep is, 13 jaar nadat die manga geëindig het. Sy volgende reeks, Dragon Ball, sou een van die gewildste en suksesvolste manga's in die wêreld word. Met 260 miljoen eksemplare wêreldwyd verkoop is dit een van die topverkoper-manga-reekse van alle tye en word beskou as een van die hoofredes vir die tydperk toe manga-sirkulasie op sy hoogste was in die middel-1980's en middel-1990's. Oorsee was Dragon Ball se anime-aanpassings meer suksesvol as die manga en word gekrediteer met die bevordering van anime se gewildheid in die Westerse wêreld. In 2019 is Toriyama versier as 'n Chevalier van die Franse Ordre des Arts et des Lettres vir sy bydraes tot die kunste.\n", "id": "afr_Latn_100467"} {"text": "Derrick\n\nDerrick is 'n Duitse TV-misdaadreeks wat tussen 1974 en 1998 vervaardig is, met Horst Tappert as speurhoofinspekteur (Kriminaloberinspekteur) Stephan Derrick, en Fritz Wepper as speurdersersant (Kriminalhauptmeister) Harry Klein, sy lojale assistent. Hulle los moordsake in München en omgewing op (met drie onopgeloste sake in totaal). Dit is vervaardig deur Telenova Film und Fernsehproduktion in samewerking met ZDF, ORF en SRG.\n\nDerrick word beskou as een van die suksesvolste televisieprogramme in die Duitse televisiegeskiedenis; dit was ook 'n groot internasionale sukses, met die reeks wat in meer as 100 lande, insluitend Suid-Afrika, verkoop is.\n\nDaar word beweer dat ZDF nie meer herhalings van die program sou uitsaai nie, nadat gevind is dat Tappert sy diens in die Waffen-SS in die Tweede Wêreldoorlog verswyg het. ZDF het egter daardie bewering ontken.\n", "id": "afr_Latn_100468"} {"text": "Pedro Elsa\n\nPedro Elsa (* 28 Oktober 1901) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1932 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100469"} {"text": "Miguel Enrico\n\nMiguel Enrico (* 1903) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100470"} {"text": "Gladys Erbetta\n\nGladys Erbetta (* 28 September 1928) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1952 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100471"} {"text": "Diepfop\n\nDiepfob (In Engels 'n portmanteau van \"deep learning\" en \"fake\" vir \"deepfake\") is sintetiese media, wat digitaal gemanipuleer is om een persoon se gelykenis oortuigend met dié van 'n ander te vervang. Dit kan ook verwys na rekenaargegenereerde beelde van menslike onderwerpe wat nie in die werklike lewe bestaan nie. Alhoewel die handeling van die skep van valse inhoud nie nuut is nie, gebruik diepvervalsings gereedskap en tegnieke van masjienleer en kunsmatige intelligensie, insluitend gesigsherkenningsalgoritmes en kunsmatige neurale netwerke soos variasie-outo-enkodeerders (VAE's) en generatiewe opponerende netwerke (GAN'e). Op sy beurt ontwikkel die veld van beeldforensiese tegnieke om gemanipuleerde beelde op te spoor.\n\nDiepfoppe het wydverspreide aandag getrek vir hul potensiële gebruik in die skep van materiaal vir seksuele misbruik van kinders, pornografiese video's van bekende persoonlikhede, wraakpornografie, valsnuus, fopnuus, afknouery en finansiële bedrog. Die verspreiding van disinformasie en haatspraak deur diepfoppe het 'n potensiaal om kernfunksies en norme van demokratiese stelsels te ondermyn deur in te meng met mense se vermoë om deel te neem aan besluite wat hulle raak, kollektiewe agendas te bepaal en politieke wil uit te druk deur ingeligte besluitneming. Dit het reaksies van beide die industrie en die regering ontlok om die gebruik daarvan op te spoor en te beperk.\n\nVan tradisionele vermaak tot speletjies, het diepvals tegnologie ontwikkel om toenemend oortuigend en beskikbaar vir die publiek te wees, wat die ontwrigting van die vermaak- en mediabedryf moontlik maak.\n", "id": "afr_Latn_100472"} {"text": "Serge Dassault\n\nSerge Dassault was 'n Franse erfgenaam, sakeman en politikus. Hy het gedien as voorsitter en uitvoerende hoof van Dassault Group en 'n konserwatiewe politikus. Hy is in Parys gebore. Volgens Forbes is Dassault se netto waarde in 2016 op $15 miljard geraam.\n\nDassault het van 2004 tot 2017 as 'n konserwatiewe onafhanklike in die Franse Senaat vir Essonne gedien.\n\nDassault is op 28 Mei 2018 in Parys in die ouderdom van 93 aan 'n hartaanval dood.\n\nSerge Dassault is opgelei by École polytechnique, SUPAERO en HEC Paris.\n", "id": "afr_Latn_100473"} {"text": "Disinformasie\n\nDisinformasie is vals inligting wat doelbewus versprei word om mense te mislei. Disinformasie is 'n georkestreerde teenstrydige aktiwiteit waarin akteurs strategiese misleidings en mediamanipulasietaktieke gebruik om politieke, militêre of kommersiële doelwitte te bevorder. Disinformasie word geïmplementeer deur aanvalle wat \"veelvuldige retoriese strategieë en vorme van 'n kenniswapen - insluitend nie net valshede nie, maar ook waarhede, halwe waarhede en waarde-oordele - om kultuuroorloë en ander identiteitsgedrewe kontroversies te ontgin en te versterk.\"\n\nDaarteenoor verwys verkeerde inligting na onakkuraathede wat voortspruit uit onopsetlike foute. Verkeerde inligting kan gebruik word om disinformasie te skep wanneer bekende verkeerde inligting doelbewus en opsetlik versprei word. \"Fopnuus\" is soms as 'n tipe disinformasie gekategoriseer, maar geleerdes het aangeraai om nie hierdie twee terme uitruilbaar te gebruik of om \"vals nuus\" heeltemal in akademiese skryfwerk te gebruik nie, aangesien politici dit bewapen het om enige ongunstige nuusdekking of inligting te beskryf.\n", "id": "afr_Latn_100474"} {"text": "Miombo\n\nDie miombo-boomveld is 'n bioom wat volgens die Wêreldnatuurlewefonds se skema resorteer onder die Tropiese of subtropiese grasveld, savanne en struikveld. Dit word suidwaarts van die ewenaar in die binneland van Afrika aangetref. Dit sluit vier onderskeibare boomveldsavanne-ekostreke in (onder gelys), wat deur die oorheersende teenwoordigheid van Brachystegia- en Julbernardia-boomspesies gekenmerk word, en wat 'n spektrum van klimaatstreke insluit wat wissel van vogtig tot semi-aried, en tropies tot subtropies of selfs gematigd. Om waterverlies te beperk wissel hierdie bome hul blare tipies vir 'n kort periode in die droëseisoen, en hul nuwe blare bot net voor die aanbreek van die natseisoen. Die onderliggende chlorofil word onder die vars loof se ryk goue en rooi kleure verdoesel, 'n verskynsel wat aan herfskleure in gematigde streke herinner.\n", "id": "afr_Latn_100475"} {"text": "Olifantsoor\n\nAppelblaar Alocasia macrorrhiza Colocasia esculenta Eriospermum abyssinicum Streptocarpus vandeleurii\n", "id": "afr_Latn_100476"} {"text": "Papierkelke\n\nDie papierkelke (genus Monotes) is 'n genus van blomplante in die familie Dipterocarpaceae. Die genusnaam wat \"eenheid\" of \"uniekheid\" beteken is gekies omdat dit by die ontdekking daarvan die enigste bekende dipterocarp-genus in Afrika verteenwoordig het. Die Zambesiese streek is die sentrum van diversiteit van die genus.\n", "id": "afr_Latn_100477"} {"text": "Colubrina nicholsonii\n\nDie pondotreurdoring (Colubrina nicholsonii) is 'n struik of boom wat onder die familie Rhamnaceae resorteer. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in KwaZulu-Natal en die Oos-Kaap, tussen Port St Johns en die Mtamvunarivier voor. Die boom het 'n voorkomsgebied van kleiner as 20 km² en die algehele populasie is ongeveer 250 tot maksimum 1 000 individue groot. Daar is ook geïsoleerde subpopulasies in die Umzinto-distrik in KwaZulu-Natal benewens die Kentani-distrik in die Oos-Kaap. Die spesie groei in ontoeganklike klowe en ravyne. Sowat 50 individue groei teen kranse bokant water. By vier plekke word die spesie deur indringerplante bedreig.\n\nDie boom se FSA-nommer is 453.8. In Engels staan die spesie as die Pondo weeping thorn bekend.\n", "id": "afr_Latn_100478"} {"text": "Tropiese of subtropiese grasveld, savanne en struikveld\n\nTropiese of subtropiese grasveld, savanne en struikveld is 'n terrestriële bioom wat deur die Wêreldnatuurlewefonds gedefinieer is. Die bioom word oorheers deur gras en/of struike wat in semi-dorre tot semi-vogtige klimaatstreke van subtropiese en tropiese breedtegrade voorkom. Tropiese grasveld word hoofsaaklik tussen 5 grade en 20 grade Noord sowel as Suid van die ewenaar gevind.\n", "id": "afr_Latn_100479"} {"text": "Vachellia theronii\n\nDie slapbergsoetdoring (Vachellia theronii) is 'n boom wat deel is van die Fabaceae familie. Die plant is endemies aan Suid-Afrika waar dit in KwaZulu-Natal en Mpumalanga voorkom.\n\nDie boom se FSA-nommer is 172.3..\n", "id": "afr_Latn_100480"} {"text": "Peter Ueberroth\n\nPeter Victor Ueberroth (/ˈjuːbərɒθ/; gebore 2 September 1937) is 'n Amerikaanse sport- en sakebestuurder wat bekend is vir sy betrokkenheid by die Olimpiese Spele en in Major League Baseball. 'n Los Angeles-gebaseerde sakeman, hy was die voorsitter van die Los Angeles Olimpiese Reëlingskomitee wat die Spele in 1984 na Los Angeles gebring het. Ueberroth is as 1984 se Time \"Man van die Jaar\" aangewys vir sy sukses met die organisering van die Olimpiese Spele.\n\nNa afloop van die spele is hy aangewys as die sesde kommissaris van bofbal , 'n rol wat hy van 1984 tot 1989 beklee het. Hy het later as die voorsitter van die Verenigde State se Olimpiese en Paralimpiese Komitee van 2004 tot 2008 gedien.\n", "id": "afr_Latn_100481"} {"text": "Félix Escobar\n\nFélix Escobar (* 1901) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1924 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100482"} {"text": "Guillermo Evans\n\nGuillermo Evans (* 27 April 1923 – † 1 November 1981) was 'n Argentynse atleet. Hy het aan die Olimpiese Somerspele van 1948 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100483"} {"text": "Evelia Farina\n\nEvelia Farina (* 7 Oktober 1941) is 'n Argentynse atleet. Sy het aan die Olimpiese Somerspele van 1964 deelgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100484"} {"text": "Ken Starr\n\nKenneth Winston Starr (21 Julie 1946 – 13 September 2022) was 'n Amerikaanse prokureur en regter wat as onafhanklike advokaat die Starr-verslag geskryf het, wat gedien het as die basis van die vervolging van Bill Clinton. Hy was aan die hoof van 'n ondersoek na lede van die Clinton-administrasie, bekend as die Whitewater-kontroversie, van 1994 tot 1998. Starr het voorheen gedien as 'n federale appèlregter op die Amerikaanse appèlhof vir die Distrik van Columbia-kringloop van 1983 tot 1989 en as die VSA. prokureur-generaal van 1989 tot 1993 tydens die presidentskap van George H. W. Bush.\n\nStarr het die meeste openbare aandag gekry vir sy ampstermyn as onafhanklike advokaat terwyl Bill Clinton Amerikaanse president was. Starr is aanvanklik aangestel om die selfmoord van adjunk-Withuis-advokaat Vince Foster en die Whitewater-eiendomsbeleggings van Clinton te ondersoek. Die drie-beoordelaarspaneel wat belas is met die administrasie van die Wet op Etiek in die Regering, het die ondersoek later uitgebrei na talle gebiede, insluitend vermoedelike meineed oor Clinton se seksuele verhouding met Monica Lewinsky. Ná meer as vier jaar se ondersoek het Starr die Starr-verslag ingedien, waarin beweer word dat Clinton gelieg het oor die bestaan van die verhouding tydens 'n beëdigde verklaring. Die bewering het gelei tot die vervolging van Clinton en die vyf jaar opskorting van Clinton se Arkansas-wetlisensie.\n\nStarr het gedien as die dekaan van die Pepperdine University School of Law. Hy was later beide die president en die kanselier van die Baylor-universiteit in Waco, Texas, onderskeidelik vanaf Junie 2010 tot Mei en Junie 2016, en terselfdertyd die Louise L. Morrison-voorsitter van grondwetlike reg by Baylor Law School. Op 26 Mei 2016, na 'n ondersoek na die wanhantering deur Starr van verskeie seksuele aanrandings by die skool, het Baylor Universiteit se raad van regente aangekondig dat Starr se ampstermyn as universiteitspresident op 31 Mei sou eindig. Die direksie het gesê hy sal voortgaan as kanselier, maar op 1 Junie het Starr daardie pos met onmiddellike effek bedank. Op 19 Augustus 2016 het Starr aangekondig dat hy ook uit sy vaste professorposisie by Baylor Law School sal bedank, en sy bande met die universiteit heeltemal verbreek het in 'n \"wedersyds ooreengekome skeiding\", na aantygings dat hy bewerings van seksuele aanranding op kampus. Op 17 Januarie 2020 het Starr by president Donald Trump se regspan aangesluit tydens sy eerste vervolgingverhoor.\n", "id": "afr_Latn_100485"} {"text": "Abantu Batho Congress\n\nAbantu Batho Congress is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat in Januarie 2020 deur sakeman, Philani 'PG' Mavundla gestig. Mavundla is 'n voormalige onderburgemeester van eThekwini en huidige burgemeester van die uMvoti Plaaslike Munisipaliteit in Greytown. Voorheen was hy ook lid van die regerende ANC.\n\nDie party beskryf homself as 'n Afrosentriese, Pan-Afrikanistiese en vroulike revolusionêre beweging.\n\nIn Januarie 2021 het Mandisa Mashego, voormalige Gautengse leier van Economic Freedom Fighters, by die nuwe party aangesluit.\n\nDie party het die 2021 Suid-Afrikaanse munisipale verkiesing betwis, wat Durban en die eThekwini Metropolitaanse Munisipaliteit geteiken het.\n", "id": "afr_Latn_100486"} {"text": "African People's Movement\n\nDie African People's Movement (APEMO) is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat gestig is deur Vikizitha Mlotshwa, voormalige voorsitter van die National Freedom Party (NFP).\n\nDie party is bekend daarvoor dat hulle gevra het vir die ondersteuning van daggaboerdery as 'n manier vir plattelandse vroue om hulself te onderhou.\n", "id": "afr_Latn_100487"} {"text": "Tropiese en subtropiese grasveld, savanne en struikveld\n\nAANSTUUR Tropiese of subtropiese grasveld, savanne en struikveld\n", "id": "afr_Latn_100488"} {"text": "Xiluva\n\nXiluva (van die Tsonga-woord wat blom beteken) is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat in Maart 2023 deur die voormalige ActionSA Gauteng Provinsiale Voorsitter en voormalige Uitvoerende Burgemeester van die Midvaal Plaaslike Munisipaliteit vir die Demokratiese Alliansie, Bongani Baloyi, van stapel gestuur is.\n", "id": "afr_Latn_100489"} {"text": "Julbernardia\n\nJulbernardia is 'n genus van blomplante in die plantfamilie Fabaceae. Die tien spesies is inheems aan tropiese en subtropiese Afrika. Hulle is inheems van Nigerië tot Kenia, Mosambiek, Botswana, Zambië en Namibië. Hulle is bome wat medium-grootte bereik.\n", "id": "afr_Latn_100490"} {"text": "Meobbaai\n\nMeobbaai (ook, maar selde, bekend as Mützelbaai en Mitchellsbaai) tussen Walvisbaai en Lüderitz is een van die beste visvangplekke aan die weskus van Suider-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100491"} {"text": "Hope4SA\n\nDie korrekte titel van hierdie artikel is #Hope4SA. Die weglating van die # is as gevolg van tegniese beperkings.\n\nHope4SA is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat in Maart 2023 deur die Pastoor John Mathuhle in Bloemfontein gestig is. Die party het met sy stigting aangedui dat dit die 2024-verkiesing sal betwis rondom 'n visie van \"positiewe verandering en eenheid\". Volgens die party lê die kern van sy etos 'n toewyding aan Bybelse waardes en onwrikbare integriteit.\n", "id": "afr_Latn_100492"} {"text": "Brianhuntleya\n\nBrianhuntleya is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100493"} {"text": "South African Rainbow Alliance\n\nDie South African Rainbow Alliance (SARA) is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat in 2023 gestig is deur Colleen Makhubele, voorheen die Congress of the People (COPE) verteenwoordiger as speaker vir die Stad Johannesburg Metroraad.\n", "id": "afr_Latn_100494"} {"text": "Brianhuntleya intrusa\n\nBrianhuntleya intrusa is 'n meerjarige vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom van Worcester tot by Robertson en McGregor voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 556 km² en is deel van die renosterveld. Daar is tussen 20 tot 30 subpolulasies en sommige word bedreig deur die aanlê van wingerde.\n", "id": "afr_Latn_100495"} {"text": "Kadmiumchloried\n\nKadmiumchloried is 'n sout van kadmium en waterstofchloried met formule .\n\nDit is 'higroskopiese stof wat hidrate vorm.\n", "id": "afr_Latn_100496"} {"text": "Jean-Louis Borloo\n\nJean-Louis Borloo (gebore 1951) is 'n Franse politikus. Hy was Minister van Maatskaplike Sake tussen 2004 en 2007, Minister van Ekonomie en Finansies in 2007 en Minister van Omgewing tussen 2007 en 2010.\n", "id": "afr_Latn_100497"} {"text": "Conservatives in Action\n\nConservatives in Action (CIASA) is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat deur Samuel H Kennedy gelei word. Hy het 'n sleutelrol gespeel om die party se naam te verander van die People's Alliance (PAL) na die Conservatives in Action (CIASA) en om die basiese dokumente van die party te ontwikkel.\n\nVolgens die CIASA is die meerderheid van die gevestigde politieke partye in SA óf Sosialisties, Marxisties/Kommunisties aan die een kant of neoliberaal aan die ander kant is, met enkele verregse Christelike en Moslem rekonstruksionistiese partye tot etniese nasionaliste. Die CIASA fokus op die middelregse konserwatiewe ideologiese spektrum.\n\nCIASA het aangedui dat die party aan die 2024 nasionale verkiesing gaan deelneem.\n", "id": "afr_Latn_100498"} {"text": "Hortjies\n\nHortjies (enkelvoud 'hortjie') is 'n raamwerk van hout, metaal of plastiek met dwarsstroke, of dikwels net soliede planke, wat gewoonlik voor 'n venster met skarniere aangebring word om reën en sonlig uit te hou, maar lug en klank deur te laat, maar ook dwalende oë en diewerige hande op hul plek te hou. Die hortjies word van binne die huis gesluit met 'n skuiwer of skuifhaak. In Afrikaans verwys hortjies spesifiek na die enkele paneel of twee panele voor die venster wat oop- en toemaak; indien die dwarsstroke opgerol word (met of sonder afstandbeheerder), word dit 'n rolluik, blinding of blinder genoem.\n", "id": "afr_Latn_100499"} {"text": "Harley-Davidson\n\nHarley-Davidson, Inc. (H-D, of bloot Harley) is 'n Amerikaanse motorfietsvervaardiger met sy hoofkwartier in Milwaukee, Wisconsin, Verenigde State. Dit is in 1903 gestig en is een van twee groot Amerikaanse motorfietsvervaardigers wat die Groot Depressie saam met sy historiese mededinger, Indian Motorcycles, oorleef het. Die maatskappy het talle eienaarskapreëlings, filiaalreëlings, tydperke van swak ekonomiese gesondheid en produkkwaliteit, en intense wêreldwye mededinging oorleef om een van die wêreld se grootste motorfietsvervaardigers te word en 'n ikoniese handelsmerk wat wyd bekend is vir sy lojale aanhang. Daar is eienaarklubs en geleenthede wêreldwyd, sowel as 'n maatskappy-geborgde, handelsmerk-gefokusde museum.\n\nHarley-Davidson is bekend vir 'n styl van aanpassing wat aanleiding gegee het tot die chopper-motorfietsstyl. Die maatskappy het tradisioneel swaargewig, lugverkoelde padmotorfietse met enjinverplasings groter as 700 cc bemark, maar dit het sy aanbiedinge uitgebrei om meer kontemporêre VRSC (2002) en middelgewig straat (2014) platforms in te sluit.\n\nHarley-Davidson vervaardig sy motorfietse by fabrieke in York, Pennsylvania; Menomonee Falls, Wisconsin; Tomahawk, Wisconsin; Manaus, Brasilië; en Rayong, Thailand. Die maatskappy bemark sy produkte wêreldwyd, en lisensieer en bemark ook handelsware onder die Harley-Davidson-handelsmerk, onder andere klere, huisdekor en ornamente, bykomstighede, speelgoed, skaalmodelle van sy motorfietse, en videospeletjies gebaseer op sy motorfietsreeks en die gemeenskap .\n", "id": "afr_Latn_100500"} {"text": "Bassirou Diomaye Faye\n\nBassirou Diomaye Diakhar Faye (gebore 25 Maart 1980), algemeen bekend as \"Diomaye\", is 'n Senegalese politikus wat sedert 2 April 2024 as president dien. Hy is die hoofsekretaris van die verbode PASTEF en het die 2024 Senegalese presidensiële verkiesing gewen pleks van die gediskwalifiseerde kandidaat Ousmane Sonko.\n", "id": "afr_Latn_100501"} {"text": "Brianhuntleya purpureostyla\n\nBrianhuntleya purpureostyla is 'n meerjarige vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom van Robertson tot by Potberg voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 711 km² en die totale populasie is 2 500 plant groot. Ten minste 30% van die spesie se habitat het verlore gegaan hoofsaaklik aan gewasverbouing. Die bedreiging bestaan steeds.\n", "id": "afr_Latn_100502"} {"text": "Brianhuntleya quarcicola\n\nBrianhuntleya quarcicola is 'n meerjarige vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en kom by Kaap Agulhas voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 1 500 km² en is deel van die renosterveld en fynbos. Die spesie word bedreig deur ontwikkeling, indringerplante en gewasverbouing.\n", "id": "afr_Latn_100503"} {"text": "MgZn2\n\nof magnesiumdisink is 'n intermetaalverbinding (legering) van magnesium en sink wat sy eie struktuur besit. Die homogeniteitsgebied is taamlik klein (<1 at.%).\n", "id": "afr_Latn_100504"} {"text": "Carrossel\n\nCarrossel is 'n Brasiliaanse kindertelenovela geskep deur Íris Abravanel en geskryf deur Abel Santa Cruz. Die telenovela van 21 Mei 2012 tot 26 Julie 2013 op SBT uitgesaai. Dit is 'n Brasiliaanse remake van die Mexikaanse telenovela Carrusel.\n", "id": "afr_Latn_100505"} {"text": "Saamgestelde oog\n\n'n Saamgestelde oog is 'n visuele orgaan wat in geleedpotiges soos insekte en skaaldiere voorkom. Dit kan bestaan uit duisende ommatidia, wat klein onafhanklike fotoresepsie-eenhede is wat bestaan uit 'n kornea-, lens- en fotoreseptorselle wat helderheid en kleur onderskei. Die beeld wat deur hierdie geleedpotige oog waargeneem word, is 'n kombinasie van insette van die talle ommatidia, wat georiënteer is om in effens verskillende rigtings te wys.\n\nIn vergelyking met enkelopening-oë het saamgestelde oë swak beeldresolusie; hulle beskik egter oor 'n groot kykhoek en die vermoë om vinnige beweging op te spoor en, in sommige gevalle, die polarisasie van lig waar te neem. Omdat 'n saamgestelde oog bestaan uit 'n versameling ommatidia, elk met sy eie lens, sal lig elke ommatidium binnedring in plaas van om 'n enkele ingangspunt te gebruik.\n\nDie individuele ligreseptore agter elke lens word dan aangeskakel en afgeskakel as gevolg van 'n reeks veranderinge in die ligintensiteit tydens beweging of wanneer 'n voorwerp beweeg, wat 'n flikker-effek bekend as die flikkerfrekwensie skep, wat die tempo is waarteen die ommatidia aan en afgeskakel word – dit vergemaklik vinniger reaksie op beweging; heuningbye reageer in 0.01s in vergelyking met 0.05s vir mense.\n", "id": "afr_Latn_100506"} {"text": "Deilanthe\n\nDeilanthe is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap, Oos-Kaap, Vrystaat en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100507"} {"text": "Deilanthe hilmarii\n\nDeilanthe hilmarii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100508"} {"text": "Deilanthe peersii\n\nDeilanthe peersii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap, die Vrystaat en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100509"} {"text": "Deilanthe thudichumii\n\nDeilanthe thudichumii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100510"} {"text": "Didymaotus lapidiformis\n\nDidymaotus lapidiformis is 'n vetplant wat deel is van die Aizoaceae familie. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap in die Tankwa Karoo voor. Daar is twee subpopulasies bekend en die plant word bedreig deur oormatige versameling, gruisgroewe en mynbou aktiwiteite.\n\nDie genus bestaan uit slegs een spesie, Didymaotus lapidiformis en dit is dus 'n monotipiese takson.\n", "id": "afr_Latn_100511"} {"text": "Diplosoma (plantgenus)\n\nDiplosoma is 'n genus van sukkulente wat behoort tot die familie Aizoaceae. Die genus is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_100512"} {"text": "Havana-sindroom\n\nHavana-sindroom (formeel \"afwykende gesondheidsinsidente\") is 'n mediese toestand wat deur Amerikaanse en Kanadese regeringsamptenare en militêre personeel gerapporteer word, hoofsaaklik tydens oorsese plasings. Gerapporteerde simptome wissel in ernstige pyn en tuit in die ore tot kognitiewe disfunksie en is die eerste keer in 2016 deur Amerikaanse en Kanadese ambassadepersoneel in Havana, Kuba, aangemeld. Vanaf 2017 het meer mense, insluitend Amerikaanse intelligensie- en militêre personeel en hul gesinne, berig dat hulle hierdie simptome op ander plekke gehad het, soos China, Indië Europa en Washington, D.C.. Die mees onlangse studies van meer as 1 000 gerapporteerde gevalle van Havana-sindroom het buitelandse betrokkenheid in almal behalwe 'n paar dosyn gevalle uitgesluit.\n\nIn 2019 en 2020 het sommige Amerikaanse regeringsverteenwoordigers die voorvalle toegeskryf aan aanvalle deur ongeïdentifiseerde buitelandse akteurs, en verskeie Amerikaanse amptenare het die gerapporteerde simptome op 'n verskeidenheid van ongeïdentifiseerde en onbekende tegnologieë geblameer, insluitend ultraklank, mikrogolfwapens, plaagdoders, en gifstowwe. Alle voorgestelde oorsake was spekulatief aangesien geen onbetwiste bewyse ontdek is nie. Soos die storie ontwikkel het, en die Amerikaanse intelligensiedienste nie die oorsaak van die simptome kon bepaal nie, het Amerikaanse intelligensie- en regeringsamptenare vermoedens aan die pers uitgespreek dat Russiese militêre intelligensie verantwoordelik was. Vanaf 2022 het psigogeniese verklarings oorheersend geword, om verskeie redes: geen bekende wapens wat slegs die gerapporteerde simptome kon veroorsaak nie, geen bewyse van vyandige aanvalle, die verspreiding na talle onverwante plekke, en afwesigheid van skade aan brein of liggaam.\n\nVanaf 2022 is verskeie groot studies gepubliseer, en nie een van hulle het enige bewyse van betrokkenheid deur 'n vyandige mag gevind nie. In Januarie 2022 het die Central Intelligence Agency 'n tussentydse assessering uitgereik wat tot die gevolgtrekking gekom het dat die sindroom nie die gevolg is van \"'n volgehoue wêreldwye veldtog deur 'n vyandige mag nie\". Buitelandse betrokkenheid is uitgesluit in 976 gevalle van die 1 000 wat hersien is. In Februarie 2022 het 'n paneel kundiges saamgestel deur die Biden-administrasie 'n uitvoerende opsomming vrygestel waarin gesê word dat radiogolwe die oorsaak kan wees van beserings wat deur sommige CIA-beamptes en diplomate aangemeld is, maar die meerderheid van Havana-sindroom-voorvalle kan verklaar word deur stres of psigosomatiese reaksies. In Februarie 2022 het die Staatsdepartement 'n verslag deur die JASON Advisory Group vrygestel, wat verklaar het dat dit onwaarskynlik is dat 'n gerigte energie-aanval die gesondheidsinsidente veroorsaak het.\n\nIn Maart 2023 het sewe Amerikaanse intelligensie-agentskappe 'n hersiening van die voorgestelde gevalle van Havana-sindroom voltooi en 'n ongeklassifiseerde verslag vrygestel met die konsensus dat \"beskikbare intelligensie konsekwent wys teen die betrokkenheid van Amerikaanse teëstanders om die gerapporteerde voorvalle te veroorsaak\" en dat 'n buitelandse teenstander se betrokkenheid was \"baie onwaarskynlik\". Ten spyte van hierdie verslag, het Pentagon-befondsde eksperimente voortgegaan wat probeer het om Havana-sindroom by diere te herskep deur hulle vir lang tydperke aan RF-golwe bloot te stel. In Maart 2024 het die National Institutes of Health twee mediese studies gepubliseer wat mense evalueer wat simptome van Havana-sindroom rapporteer, en geen bewyse van breinbesering, onreëlmatige bloedbiomerkers of beroepsgestremdheid gevind nie.\n\nIn Maart 2024 het CBS se60 Minutes 'n ondersoekverslag aangebied wat die Russiese staatsagentskap GRU Eenheid 29155 met die aangemelde aanvalle verbind het en beweer dat verskeie Russiese agente daarvoor verantwoordelik was.\n", "id": "afr_Latn_100513"} {"text": "Intermetaalverbinding\n\n'n Intermetaalverbinding is 'n chemiese verbinding tussen twee (of meer) metale. '\n\nDie grens tussen die begripe legering en intermetaalverbinding is nogtans nie altyd duidelik nie. Legerings is gewoonlik vaste oplossings en bestaan uit mengkristalle. In die ideale geval is dit ewekansige mengsels van metale, waarin deur isomorfiese vervanging die elementêre kristalstruktuur van een van die samestellende elemente aangeneem word. 'n Goeie voorbeeld is elektrum wat 'n vaste oplossing van silwer en goud is. Hierdie twee metale is isomorfies: hulle het dieselfde struktuur en die vervanging kan oor die hele gebied van 0%-100% plaasvind. Hierdie volledige mengbaarheid is egter 'n groot uitsondering. Die oplosbaarheid is gewoonlik beperk, soms baie beperk, veral as die twee metale 'n ander kristalstruktuur besit.\n\nIntermetaalverbindings is in die ideale geval verbindings met 'n gedefinieerde stoigiometrie en 'n eie kristalstruktuur, met spesifieke posisies in die kristalrooster toegeken vir die atome van elke samestellende element.\n\nIsomorfiese vervanging kan egter ook in intermetaalverbindings aangetref word en die stoichiometrie kan baie van die ideale waardes afwyk, veral teen hoër temperature. Dit is daarom dikwels beter om oor fases te praat as oor verbindings en dit in 'n Fasediagram weer te gee. 'n Intermetaalverbinding bestaan uit een fase met een bepaalde kristalstruktuur. Legerings bestaan dikwels uit meer as een fase en is dan fasemengsels in plaas van net een vaste oplossing.\n", "id": "afr_Latn_100514"} {"text": "Diplosoma luckhoffii\n\nDiplosoma luckhoffii is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap op die Knersvlakte en die suidelike Namakwaland tussen Kotzesrus en Lutzville voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 4 027 km².\n", "id": "afr_Latn_100515"} {"text": "Diplosoma retroversum\n\nDiplosoma retroversum is 'n sukkulent wat deel van die Aizoaceae familie is. Die spesie is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap tussen Piketberg en Grey's Pass, by Eendekuil en Piekenierskloofpas voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 3 000 km². Daar is vyf gefragmenteerde subpopulasies oor nadat die grootste gedeelte van die spesie se habitat verlore gegaan het aan die verbouing van koring. Die spesie is deel van die fynbos en renosterveld-ekostreke.\n", "id": "afr_Latn_100516"} {"text": "MgCu2\n\nof magnesiumdikoper is 'n intermetaalverbinding (legering) van magnesium en koper wat sy eie struktuur besit.\n", "id": "afr_Latn_100517"} {"text": "Nintendo-speletjiekaart\n\nDie Nintendo-speletjiekaart is 'n eie spelformaat gebaseer op flitsgeheue wat gebruik word om videospelle fisies vir sekere Nintendo-stelsels te versprei. Die spelkaarte lyk soos 'n kleiner en dunner weergawe van Hudson se HuCard, die bergmedium vir die PC-Engine, en die Game Pak ROM-patrone wat gebruik is vir vorige draagbare spelkonsoles wat deur Nintendo vrygestel is, soos die Game Boy en Game Boy Advance.\n", "id": "afr_Latn_100518"} {"text": "Paleis van Versailles\n\nPaleis van Versailles\n\nSpieëlsaal • Galerie des Glaces\n\nBegin in\n\n1623\n\nVoltooi\n\nOnbepaal – wysigings en restourasiewerk duur voort\n\nBoustyl\n\nKlassisistiese Barokstyl\n\nBoumeesters\n\nLouis Le Vau Jules Hardouin-Mansart Robert de Cotte Jacques V Gabriel Ange-Jacques Gabriel André Le Nôtre Frédéric Nepveu\n\nWebtuiste\n\nchateauversailles.fr\n\nDie Paleis van Versailles (Frans: Château de Versailles), geleë in die gelyknamige westelike buurstad van Parys, is een van die grootste paleiskomplekse in Europa wat vanaf die middel van die 17de eeu tot die begin van die Franse Rewolusie in 1789 as die hoofresidensie van die konings van Frankryk gedien het. Die kompleks is in die Klassisistiese Barokstyl uitgevoer, met 'n maksimale lengte van sowat 500 meter, en word as die hoogtepunt van Europese paleisboukuns beskou. Dit het tussen die 17de en 19de eeu as argitektoniese voorbeeld vir talle ander paleise gedien.\n\nDie paleis het sy oorsprong in 'n klein jagkasteel wat deur Philibert Le Roy vir koning Lodewyk XIII ontwerp is. Vanaf 1661 het die boumeesters Louis Le Vau, François II d'Orbay, Jules Hardouin-Mansart en Robert de Cotte die kompleks in opdrag van koning Lodewyk XIV stapsgewys herbou en uitgebrei tot 'n uitgestrekte representatiewe regeringsetel met 'n streng simmetriese vloerplan.\n\nDie paleis se interieur is deur Charles Lebrun ontwerp, die beroemde park, wat 800 hektaar beslaan (waarvan 80 hektaar tuine), het volgens planne van André Le Nôtre ontstaan. Gedurende die regeringstyd van Lodewyk XIV het die paleis as die kulturele en politieke sentrum van Frankryk gedien en 'n hofstaat van 15 000 persone gehuisves waarvan 3 000 permanent in die gebou gewoon het. Om van hulle permanente lede van sy hofstaat te maak, was vir die Sonkoning 'n maklike manier om Franse adellikes in bedwang te hou.\n\nIn 1789 het die Franse Rewolusie groot politieke omwentelinge gebring. 'n Woedende volksmassa het die paleis binnegestorm en geplunder, die Franse koningspaar is uit Versailles verdryf. Die oorspronklike meubilering het verlore gegaan, alhoewel 'n deel daarvan in die 19de eeu teruggeplaas kon word en deur nuwe meubelstukke aangevul is.\n\nSedert die 19de eeu staan die Paleis van Versailles as museum oop vir die publiek. Die kompleks is een van die gewildste toeristeaantreklikhede in Frankryk met jaarliks meer as sewe miljoen besoekers. In die uitgestrekte parklandskap kan drie kleiner kastele besigtig word – Grand Trianon, Petit Trianon en Hameau de la Reine. Die paleis se sentrale gedeelte met 17de en 18de eeuse staatsale het in sy oorspronklike vorm bewaar gebly. In die 19de eeuse syvleuels is die \"Museum van die Franse Geskiedenis\" ingerig. As deel van omvattende herstelwerk, wat in 2003 begin is en nog voortduur, is die goue koninklike omheining, wat gedurende die Franse Rewolusie verwyder en ingesmelt is, herbou en die beroemde Spieëlsaal sorgvuldig tot sy volle glorie gerestoureer. Daarnaas word gefokus op brandvoorkoming en brandbeskerming. So word die elektriese bedrading, wat uit die 1950's dateer, vervang deur moderne en meer veilige installasies.\n\nDie Paleis van Versailles is tans in Franse staatsbesit en word deur Unesco sedert 1979 as wêrelderfenis gelys.\n", "id": "afr_Latn_100519"} {"text": "2018-’19 Pro14-seisoen\n\nDie 2018-'19 Pro14-seisoen (ook bekend as die Guinness Pro14 weens borgskapredes) het op 31 Augustus 2018 afgeskop, met die eindstryd wat op 25 Mei 2019 gespeel is. Dit was die agtiende seisoen van die kompetisie wat oorspronklik as die Keltiese Ligabeker bekend gestaan het, die tweede van die vergrote 14-span-toernooi en die tweede toernooi wat as Pro14 bekend staan (dit was voorheen as Pro12 en die Keltiese Ligabeker bekend).\n\nDie veertien spanne wat aan die kompetisie deelgeneem het verteenwoordig Ierland (Connacht, Leinster, Munster en Ulster), Italië (Benetton Treviso en Zebre), Skotland (Edinburgh en Glasgow Warriors), Suid-Afrika ( en ) en Wallis (Cardiff Blues, Dragons, Ospreys en Scarlets).\n", "id": "afr_Latn_100520"} {"text": "Vryheid van panorama\n\nDie vryheid van panorama is 'n begrip uit die outeursreg wat slegs in sommige lande erken word.\n\nOp kunswerke soos skilderye, argitektuur, beelde ensomeer berus gewoonlik outeursregte wat die skepper daarvan beskerm teen plagiaat. Talle van hierdie kunswerke is egter in publieke plekke uitgestal, soos monumente, geboue ensomeer. In talle lande word hulle as deel van die panorama gesien, wat beteken dat mense vryelik daarvan foto's mag neem en publiseer. Die juridiese status wissel egter baie van land tot land. In Suid-Afrika en Namibië bestaan hierdie regte nie. In België is dit in 2015 gewysig, sodat afbeeldings van die bekende atomium nie meer op Wikimedia Commons uitgewis word nie en nou gewys kan word.\n", "id": "afr_Latn_100521"} {"text": "Stranding van Haerlem\n\nTafelbaai was reeds lank voor die koms van Jan van Riebeeck 'n gereelde aandoenplek vir verbyvarende Engelse en Nederlandse skepe. Dat die baai egter nie heeltemal so veilig was met sy wispelturige branding, seestrome en sterk suidoostewind nie, het die bemanning van die Nieuwe Haerlem ondervind toe die skip op 25 Maart 1647 in Tafelbaai gestrand het. Hierdie toevallige stranding en die gebeure wat daarop gevolg het, het by die Here Sewentien in Nederland gelei tot 'n hernieude belangstelling in die Kaap as 'n moontlike verversingstasie.\n\nNadat die seeweg na Indië uiteindelik oopgestel is, het Engelse en Nederlandse skepe gereeld in Tafelbaai aangedoen. Daar is selfs 'n soort poskantoor opgerig wat gedurende die 20e eeu in die omgewing van die huidige Adderleystraat in Kaapstad opgegrawe is. Dit het bestaan uit 'n aantal klippe waarop name en aanwysings uitgebeitel is en posstukke is onder hierdie klippe gelaat vir die bemanning van verbygaande skepe.\n\nDie gedagte om 'n soort kolonie in Tafelbaai te stig, is reeds in 1613 van die Engelse kant geopper en die Nederlanders het dit reeds in 1616 genoem. In 1619 het die Engelse en die Nederlanders onderhandel om 'n gesamentlike fort, of twee aparte forte, in Tafelbaai te bou. Niks het egter daarvan gekom nie en St. Helena is inmiddels as 'n verversingstasie gebruik.\n", "id": "afr_Latn_100522"} {"text": "Detroit-straatbaan\n\nDie Detroit-straatbaan was 'n motorrenbaan in die VSA-deelstaat van Michigan wat Formule Eenwedrenne, en later CART-wedrenne aangebied het tussen die 1982- en 1991-seisoene.\n\nDie straatbaan was naby die Renaissance Sentrum en die Cobo Arena opgestel, wat ook 'n klein gedeelte van die M-1 snelweg, bekend as Woodwardlaan, ingesluit het. Dit is 'n plat baan, met 'n hoogte van 176 tot 184 meter bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_100523"} {"text": "Frans Hals\n\nFrans Hals (circa 1582 – 1666) was een van die belangrikste skilders in die Noordelike Nederlande gedurende die Goue Eeu. Hy het veral beroemd geword vir sy portrette wat hy van ryk burgers geskilder het. Hy het in 'n swierige, los tegniek geskilder en sy werke het 'n realistiese, lewendige indruk gewek wat nooit stereotiep, styl of monotoon was nie. Frans Hals is tussen 1581 en 1585 in Antwerpen gebore. Na die Spanjaarde die stad in 1585 ingeneem het, het sy ouers na die Noordelike Nederlande getrek.\n\nHulle het hulle in Haarlem gevestig waar Hals sy hele lewe lank gewoon het. Omstreeks 1 September 1666 is hy in die Sint Bavokerk in Haarlem begrawe. Van Hals se vroeëre werke en sy opleiding is nie veel bekend nie. In die 17de eeu is wel vermeld dat hy 'n student was van die Vlaamse skilder wat na Haarlem uitgewyk het, Karel van Mander (1548–1606), maar sy invloed is nie in Hals se werk merkbaar nie. Die vroegste skildery van Hals waarvan ons weet, dateer uit 1611.\n\nDie werk, sowel as ander uit die vroeëre periode (1610–1620), het reeds die lewendige karakter wat kenmerkend is vir Hals se oeuvre. Sy eerste groepsportret, een van die Haarlemse burgerwagte, dateer ook uit die tydperk. Die skildery se titel is Maaltyd van die offisiere van die Sint Jorisdoele by Haarlem en hang te midde van diverse soortgelyke werke in die Frans Hals-museum in Haarlem. Hier sien 'n mens Hals se kenmerkende styl: vloeiende kwashale, gekombineer met 'n sterk komposisieskema van diagonale lyne; die klem op die individuele karakter enersyds en op die eenheid van die groep andersyds. In die tydperk tussen 1620 en 1640 het Hals baie opdragte gekry vir portrette van egpare. Hy het meestal 2 afsonderlike skilderye van dieselfde formaat geskilder, waarvan die een links meestal die man en die een regs die vrou weergee. Net een keer het hy die man en vrou saam uitgebeeld in die sogenaamde dubbelportret van 'n egpaar uit ongeveer 1622/1625 (Rijksmuseum, Amsterdam).\n\nDie bont kleure uit sy vroeëre werke het gaandeweg verdwyn. In plaas daarvan het hy skilderye gemaak waar een kleur oorheers en waar die ander kleure aan die kleur verwant is. Sy komposisies het ook ewewigtiger en soberder geword. Die tendens is van 1640 tot 1650 voortgesit: die portrette het nie meer 'n opgewekte bravade uitgestraal nie, maar 'n ingetoë waardigheid. Na 1650 het sy kwaswerk nog vryer geword sodat die gedetailleerde weergawe deur 'n skerp geheelindruk vervang is. Hy het ook steeds meer van donker kleure, waaronder baie swart, gebruik gemaak.\n\nn Goeie voorbeeld van die laaste tyd perk is die groepportret, Regentesse van die ouetehuis vir Mans, ongeveer uit 1664 (Frans Hals-museum, Haarlem). Ofskoon Hals gedurende sy leeftyd baie opdragte ontvang het, was hy gedurig in geldelike nood. Hy het trouens ook 'n groot gesin gehad om te onderhou: hy het twee kinders by sy eerste vrou en minstens agt kinders by sy tweede vrou gehad. Verskeie skuldeisers het hofsake teen hom aanhangig gemaak en dit was waarskynlik die rede waarom hy soms ekstra as kunshandelaar en restoureerder moes verdien.\n\nHals het, veral in Haarlem, sterk invloed op onder andere sy broer en leerling, Dirck Hals (1591–1656) en sy leertinge Jan Miense Molenaer (ongeveer 1609–1668) en sy baie begaafde vrou, Judith Leyster (1609–1660), uitgeoefen. Die skilders was bekend vir hulle genrevoorstelling, dit wil sê gebeurtenisse uit die daaglikse lewe. Verder het Hals ook die Harlemse skilder Adriaen van Ostade (1610–1685) en die Suid-Nederlandse kunstenaar Adriaen Brouwer (1605/06-1638) wat van 1625 tot 1630 in Amsterdam en Haarlem gewerk het, beïnvloed. Enkele van Hals se seuns het ook geskilder, onder wie Harmen Hals (1611–1669), Frans Hals die Jongere (1618–1669), Reynier Hals (1627–1672) en Nicolaes Hals (1628–1686). Die portretskilders Johannes Cornelisz Versponck (1597–1662) uit Haarlem en Bartholomeus van der Heist (1613–1670), wat in Haarlem gebore is maar in Amsterdam werksaam was, is ook deur Hals beïnvloed.\n\nDie aansien wat Hals in sy eie tyd geniet het, het in die volgende eeue verdwyn, maar dit het weer in die middel van die 19de eeu herleef toe die Franse skilder Édouard Manet onder andere sterk onder sy invloed gekom het. Vandag word Hals as een van die grootste Nederlandse skilders gereken. Sy werk, waarvoor fabelagtige pryse betaal word, is in talle museums oor die wêreld te sien. Een van sy portretwerke is in die Michaelis-versameling in Kaapstad.\n", "id": "afr_Latn_100524"} {"text": "Amahwaqa\n\nAmahwaqa is 'n nedersetting in Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100525"} {"text": "Dududu\n\nDududu is 'n nedersetting in uMdoni Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100526"} {"text": "Dumisa\n\nDumisa is 'n nedersetting in Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100527"} {"text": "EMjunundwini\n\neMjunundwini is 'n nedersetting in Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100528"} {"text": "Emgangeni\n\nEmgangeni is 'n nedersetting in Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100529"} {"text": "Emahlathini, Ugu\n\nEmahlathini is 'n nedersetting in Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit onder die Ugu-distrik in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100530"} {"text": "Nespresso\n\nNestlé Nespresso S.A. is 'n dogteronderneming van Nestle S.A., die wêreld se grootste voedselvervaardiger, wat in Lausanne, Switserland gesetel is. Dit bemark onder sy handelsmerk Nespresso klein porsies gemaalde espresso en koffie in aluminiumfoelie-kapsules, sowel as die koffiemasjiene en toebehore wat vir die outomatiese bereiding van koffie en espresso met Nespresso-kapsules benodig word.\n\nNespresso-koffiemasjiene word onder lisensie van Nespresso onder meer deur De'Longhi (Treviso, Italië) en Krups (Solingen, Duitsland) vervaardig. Die Australiese vervaardiger Breville (Alexandria, Sydney) het 'n premiumreeks espresso- en koffiemasjiene met melkskuimer vir Nespresso ontwikkel.\n\nKoffie, wat onder die Nespresso-handelsmerk in kapsules verkoop word, word uitsluitlik in drie roosterye vervaardig in Switserland – geleë in Avenches, Orbe (albei in die kanton Vaud/Waadt) en Romont (kanton Fribourg/Freiburg). Nespresso het meer as 2 000 werknemers in Switserland in diens.\n\nNadat Nestlé Nespresso S.A. se oorspronklike patent op sy koffie- en espressokapsules in 2011 verval het, het ook ander aanbieders van kapsules vir gebruik in Nespresso-koffiemasjiene tot die mark toegetree, ook Suid-Afrikaanse ondernemings.\n", "id": "afr_Latn_100531"} {"text": "Bayon\n\nDie Bayon (Khmer: ប្រាសាទបាយ័ន, Prasat Bayon) is 'n bekende, ryklik versierde tempel uit die Khmer-ryk in Angkor, Kambodja. Dit is in die laat 12de of vroeë 13de eeu gebou as die amptelike staatstempel van die Mahayana-Bhoeddistiese koning Jayavarman VII. Dit staan in die middel van Jayavarman se hoofstad, Angkor Thom. Ná Jayavarman se dood is dit deur latere Hindoe- en Theravada-Boeddhistiese konings verander en aangepas volgens hul eie godsdiensvoorkeure.\n\nDie Bayon se kenmerkendste eienskap is die talle kalm, glimlaggende gesigte teen die baie torings op die boonste terras. Die tempel het ook twee indrukwekkende stelle basreliëfs wat 'n ongewone kombinasie van mitologie, geskiedenis en alledaagse tonele uitbeeld. Die huidige hoofbewaringsliggaam van die tempel, die Japannese Regeringspan vir die Beskerming van Angkor (die JSA) het die tempel beskryf as die \"treffendste voorbeeld van die barokstyl\" van die Khmer-argitektuur, in teenstelling met die klassieke styl van Angkor Wat.\n", "id": "afr_Latn_100532"} {"text": "Jayavarman VII\n\nJayavarman VII (1181–1218) word as die grootste koning van die Khmer-ryk rondom Angkor beskou.\n\nHy stam uit die Mahidharapura-dinastie uit die noordelike Dangrek-gebergte en kom op die troon ná 'n tydperk van dertig jaar se verwarring en oorloë. Daar is meer as 60 inskripsies van hom. Die meeste daarvan is nogtans 'n enkele sin met name van gode of belangrike persone wat dood is. Van die langer tekste is egter in Sanskrit pleks Khmer en van die koning self. Dit is opmerklik omdat in die drie eeue voor hom die neiging gewees het om Sanskrit met Khmer te vervang.\n\nJayavarman het ná oorwinnings wat hy oor die invallers van Champa behaal het op die troon gekom. Hy het dalk self in die Champa-hoofstad Vijaya gewoon toe die invalle begin het. In 1181 word hy koning van 'n verwoeste land en aanvanklik woon hy in Jiyasri (die stad van die oorwinning) wat se voorskans met 6 meter hoë garuda's van sandsteen versier is, wat 'n Hindoeïstiese Vishnu-motief is. Dit verwys dalk ook na die oorwinning oor die Champa-koning. Wanneer die koning tot die Boeddhisme bekeer is, is 'n omstrede saak. Later vertrek Jayavarman na Angkor Thom toe dit gereed gekom het.\n\nOnder hom het, moontlik onder Champa se invloed, die religie in 'n soort Mahayana-Boeddhisme verander. Dit is bekend dat Jayavarman VII die Mahayana-boddhisattva Lokesvara vereer het. Inteenstelling tot sy voorgangers is die koning nie as 'n Hindoeïstiese Siva linga vergoddelik nie, maar as 'n Buddharadja, 'n lewende verteenwoordiger van die Boeddha op aarde\n\nAs koning het hy die grootste bouer van Angkor geword. Daar is groot tempels en kloosters van hom soos Banteay Kdei, Ta Prohm, Preah Khan en Bayon.\n\nHy het ook hoofpaaie van honderde kilometers aangelê met gashuise elke 15 km langs die pad na Angkor. Die paaie het van Angkor na die ooste oor die Dangrek-gebergte na Phimai en na die weste na Sisophon gelei.\n\nJayavarman het geprobeer om Champa te onderwerp. Hy het dit in 1190 aangeval en in die tydperk 1203-1220(?) het hy die hele Champa beset. Daarna het die Khmer egter teruggetrek en 'n Cham-prins wat aan Jayavarman se hof opgegroei het, het daar koning geword.\n", "id": "afr_Latn_100533"} {"text": "Bakong\n\nDie struktuur van Bakong is in die vorm van 'n trappiramide, wat in die vroeë Khmer-argitektuur as 'n tempelberg bekend is. Die treffende ooreenkoms in die argitektoniese detail van Bakong en die Borobudur-tempel in Java dui daarop dat Borobudur as prototipe vir Bakong gedien het. Daar moes 'n uitruiling van reisigers, of selfs sendings, tussen die Khmer-ryk en Java plaasgevind het, en so het nie net idees nie, maar ook tegniese en argitektoniese kennis Kambodja bereik.\n", "id": "afr_Latn_100534"} {"text": "Schengen-ooreenkoms\n\nDie Schengen-ooreenkoms is 'n ooreenkoms wat in 1985 in 'n klein Luxemburgse dorpie Schengen onderteken is en die geleidelike afskaffing van die grensbeheer tussen sommige lidlande van die Europese Unie beoog het. In 1990 is 'n Konvensie onderteken wat dit geïmplementeer het en in 1995 is die grensbeheer tussen sewe lidlande opgehef.\n\nDit het begin as 'n intergoewermentele ooreenkoms tussen dié lidlande (los van die EU) maar dit het later deel van die EU-wetgewing geword. Vandag beslaan Schengen al die lidstate van die EU behalwe vir Bulgarye, Siprus, Roemenië en Ierland, maar Ysland, Noorweë, Switserland en Liechtenstein wat geen deel van die EU uitmaak, het nogtans by die Schengen-akkoord aangesluit. Gibraltar sal ook deel van die Schengensone word maar in begin 2023 word nog aan 'n nuwe ooreenkoms tussen die VK, die EU en Spanje gewerk om tot 'n definitiewe status te kom. Kroasië het in 2023 toegetree. Roemenië en Bulgarye het in 2023 opnuut gevra om toe te kan tree, maar Oostenryk het sy veto uitgespreek. Nederland het ook Bulgarye geblokkeer maar sy besware teen Roemenië opgegee. Later het die Europese Parlement beide lande opgeroep om hulle besware op te gee.\n", "id": "afr_Latn_100535"} {"text": "Schengen (Luxemburg)\n\nSchengen is 'n munisipaliteit in die Luxemburgse kanton Remich, aan die oewer van die Moesel naby die drielandepunt tussen Duitsland, Frankryk en Luxemburg.\n\nDie dorp het 'n totale oppervlakte van 31,42 km² en op 1 Januarie 2007 het dit 3.962 inwoners gehad, waarvan so 'n 425 in die dorp Schengen self woon.\n\nSchengen het veral bekend geword danksy die Schengen-ooreenkoms wat op 14 Junie 1985 op die skip Princesse Marie-Astrid in dié dorp geteken is.\n", "id": "afr_Latn_100536"} {"text": "Intergoewermentalisme\n\nIntergoewermentisme is 'n beginsel in die internasionale politiek waarvolgens state besluit om in 'n organisasie as soewereine state saam te werk, sonder om van hulle soewereiniteit aan die organisasie oor te dra nie.\n\nDie meeste internasionale organisasies in die wêreld is intergoewermenteel. Die Europese Unie verenig nogtans intergoewermentele elemente met supranasionale elemente.\n\nEen van die verskille tussen die twee filosofieë is dat in 'n intergoewermentele organisasie eenstemmigheid nodig is om besluite te neem.\n", "id": "afr_Latn_100537"} {"text": "Formule E\n\nFormule E, amptelik die ABB FIA Formule E-kampioenskap, is 'n klas motorsport wat slegs elektriese motors gebruik. Die kampioenskap is in 2011 bedink, en die eerste wedren van die reeks het in September 2014 in Beijing plaasgevind.\n\nDie reeks staan onder die FIA se toesig en is tans in sy vierde seisoen. Alejandro Agag is die stigter en huidige uitvoerende hoof van Formule E.\n", "id": "afr_Latn_100538"} {"text": "Volkskapitalisme\n\nVolkskapitalisme of Afrikaner-kapitalisme verwys na die projeksie van Afrikanernasionalisme op die ekonomie van Suid-Afrika. Dit is 'n verskynsel wat in die 1940's tydens die sogenaamde Ekonomiese Beweging ontstaan het. Dit het gepoog om ná die nederlaag van die Tweede Vryheidsoorlog die ekonomiese lot van Afrikaners bo dié van die Anglo-Afrikane en die swart bevolking van Suid-Afrika te bevorder.\n", "id": "afr_Latn_100539"} {"text": "Baphuon\n\nDie Baphuon (Khmer: ប្រាសាទបាពួន) is 'n tempel uit die Khmer-ryk in Angkor, Kambodja. Dit is in Angkor Thom, noordwes van die Bayon, geleë. Die tempel is in die middel 11de eeu gebou en is 'n tempelberg met drie vlakke wat as 'n staatstempel vir koning Udayadityavarman II gebou is. Dit is aan die Hindoegod Shiva gewy.\n", "id": "afr_Latn_100540"} {"text": "Preah Khan\n\nPreah Khan (Khmer: ប្រាសាទព្រះខ័ន; \"Koninklike Swaard\") is 'n tempel uit die Khmer-ryk in Angkor, Kambodja. Dit is in die 12de eeu gebou vir koning Jayavarman VII ter ere van sy pa. Dit is noordoos van Angkor Thom geleë en wes van die Jayatataka-baray, waarmee dit verbind is, en was die sentrum van 'n aansienlike organisasie met amper 100 000 amptenare en diensknegte. Dit het 'n plat ontwerp volgens 'n basiese plan, met opeenvolgende reghoekige galerye om 'n Boeddhistiese heiligdom. Daaromheen is kleiner Hindoe-tempels en talle latere byvoegsels. Nes die nabygeleë Ta Prohm, wat Jayavarman VII vir sy ma laat bou het, is Preah Khan feitlik glad nie gerestoureer nie en talle bome an ander plante groei tussen die ruïnes.\n", "id": "afr_Latn_100541"} {"text": "Horizon 2020\n\nHorizon 2020 was die program vir navorsing en innovasie van die Europese Unie. Dit behels 'n bedrag van 80 miljard euro vir die tydperk 2014-2020. (Ter vergelyking die totale Suid-Afrikaanse begroting van 2017 was ongeveer 100 miljard euro).\n\nAanvrae kan deur iedereen op talle gebiede soos landbou, energie, veiligheid, biotegnologie, innovasie en baie meer gedoen word. Die aanvrae word gewoonlik deur drie of meer vennote uit drie verskillende lande gedoen.\n", "id": "afr_Latn_100542"} {"text": "Parenkiem (soölogie)\n\nParenkiem is 'n term uit die soölogie waarmee die funksionele dele van 'n orgaan aangedui word, in teenstelling tot die dele wat vir die struktuur sorg, met name steun- of bindweefsel. Dit ontwikkel uit die embrionale mesoderm.\n\nIn 'n kankergewas word met parenkiem die mutante woekerselle bedoel, in teenstelling tot die stroma, die omringende steunweefsel van die gewas.\n", "id": "afr_Latn_100543"} {"text": "Jayavarman II\n\nJayavarman II (Khmer: ជ័យវរ្ម័នទី២) (c. 770-835) was 'n 9de-eeuse koning van Kambodja, wat algemeen beskou word as die stigter van die Khmer-ryk, die oorheersende beskawing op die Suidoos-Asiatiese vasteland tot die middel 15de eeu. Volgens historici het hy van 802 tot 835 n.C. regeer. Voordat Jayavarman II aan die bewind gekom het, was daar baie gevegte tussen die plaaslike opperleenhere wat oor verskillende dele van Kambodja regeer het.\n", "id": "afr_Latn_100544"} {"text": "Jayavarman III\n\n'n Inskripsie van Prasat Sak lui: \"Toe hy nie 'n wilde olifant kon vang terwyl hy gejag het nie, het 'n godheid belowe hy sou dit kon doen as hy 'n heiligdom bou.\" Daar is 'n paar tempels wat uit sy bewind gedateer word, maar volgens nie een se inskripsies is dit deur hom laat bou nie. Hy kon 'n klein konstruksie begin het wat deur sy meer ambisieuse opvolger, Indravarman I, oorskadu is.\n\nJayavarman III is in 877 dood, moontlik terwyl hy 'n wilde olifant gejaag het.\n", "id": "afr_Latn_100545"} {"text": "Euratom\n\nDie Europese Gemeenskap vir Atoomenergie (EGA), European Atomic Energy Community (EAEC) of kortweg Euratom, is 'n internasionale organisasie wat ten doel het om die vreedsame toepassings van kernkrag te bevorder.\n\nDie lidstate van Euratom is tewens lidstate van die Europese Unie. Die organisasie is opgerig op 25 Maart 1957 deur die Verdrag oor die oprigting van die Europese Gemeenskap vir Atoomenergie. Op dieselfde datum is die Europese Ekonomiese Gemeenskap (EEG) ook gestig.\n\nDie Europese Gemeenskap vir Atoomenergie is 'n afsonderlike organisasie, maar vir beslissings gebruik hul die instellings van die Europese Unie (parlement, Europese Raad en Europese Kommissie). Op 1 Januarie 1958 tree die Euratom-verdrag in werking en word die Kommissie vir Euratom in Brussel gestig. In 1967, met die inwerkingtreding van die Samesmeltingsverdrag kry die Euratom saam met die EEG en die EGKS een Kommissie, een Raad en een begroting. Van ál die lande wat toetree tot die Europese Unie word daar ook verwag dat hul tot die Euratom-verdrag sal instem.\n\nDie verdrag wat die EGA opgerig het, is vir 'n onbepaalde tyd gesluit en nooit weer gewysig nie. Sedert 2003 gaan stemme op om die verdrag te hersien. Die redes daarvoor is dat\n\ndie Europese Unie sedert 1957 aansienlik uitgebrei het; 'n deel van die toegelate lede nooit tot kernenergie ingestem het nie; vier van die oorspronklike lede - België, Duitsland, Italië en Nederland - plus die later toetreedende Swede in hul eie lande juis gekies het om die gebruik van kernenergie te verminder en die kernkragsentrales te sluit, al staan hierdie keuse onder druk en al kom sommige van die lande weer terug op hierdie besluit omdat kernkrag met verminderde uitlaat van koolstofdioksied gepaard gaan as fossielbrandstowwe en hulle dus nuttig sou wees vir die teëgaan van klimaatverandering deur die versterkte kweekhuiseffek.\n", "id": "afr_Latn_100546"} {"text": "Indravarman I\n\nHy was nie verwant aan Jayavarman II of Jayavarman III nie, maar het aanspraak op die troon gemaak vanweë afstamming van onbekende heersers van voor die Angkor-tydperk. Hy was in werklikheid nie 'n prins nie, maar \"'n broerskind van die vrou van Jayavarman II\". Sy aanspraak was dus twyfelagtig en daarom is hy uitgedaag. Hy moes veg vir sy posisie.\n", "id": "afr_Latn_100547"} {"text": "Yasovarman I\n\nHy was die seun van koning Indravarman I en sy vrou, Indradevi. Sy onderwyser was die Brahmaan Vamasiva, wat deel was van die Devaraja-priesterskap.\n", "id": "afr_Latn_100548"} {"text": "Chaosteorie\n\nChaosteorie is 'n tak van wiskunde te make met dinamiese stelsels. Klein verskille in die beginstoestande kan groot verandering in die afloop van die stelsels te weeg bring.\n", "id": "afr_Latn_100549"} {"text": "Gerhard van Huyssteen\n\nGerhardus Beukes van Huyssteen (gebore 4 November 1970 in Kroonstad, Suid-Afrika) is 'n professor in Afrikaanse taalkunde en rekenaarlinguistiek aan die Noordwes-universiteit se Sentrum vir Tekstegnologie (CTexT). Hy was die voorsitter van die Taalkommissie van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns vir 9 jaar en was tot en met Augustus 2018 uitvoerende direkteur van die Virtuele Instituut vir Afrikaans (VivA). Van Huyssteen is veral bekend vir sy bydrae as taalkundige in die ontwikkeling van tekstegnologietoepassings en verskeie elektroniese hulpbronne vir Afrikaans, asook vir sy taalvasvraprogramme op Radio Sonder Grense en kykNET.\n", "id": "afr_Latn_100550"} {"text": "Supranasionalisme\n\nSupranasionalisme is 'n politieke begrip wat behels dat soewereine state 'n deel van hulle soewereiniteit afstaan aan 'n hoër outoriteit om saam te werk. Die teenoorgestelde beginsel van samewerking tussen state word intergoewermentalisme genoem. Hierby staan state geen soewereiniteit af nie.\n\nDie begrip is reeds in 1949 deur Robert Schuman ingevoer toe hy gepraat het van supranasionale samewerking en supranasionale assosiasies. Hy het egter die oordrag van soewereine regte nie as 'n doel as sodanig gesien nie, maar -in bepaalde gevalle- as 'n noodsaaklikheid. Hierdie gedagte het gelei tot die Schumanverklaring van 1950 en stigting van die Europese Gemeenskap vir Kole en Staal in 1951 wat die toesig op die vervaardiging van hierdie belangrike materiale, wat mos vir oorlogvoering noodsaaklik was, sowel in Frankryk as in Duitsland in hande van 'n supranasionale hoë outoriteit gelê het. Dit het die groot wantroue tussen die twee ou vyande oorwin en die grondslag gelê vir die ekonomiese herstel van Duitsland en Wes-Europa. Jean Monnet het deur hierdie sukses in 1955 selfs gestel: \"gewone samewerking tussen [Europese] regerings sal spoedig onvoldoende word. Dit is absoluut noodsaaklik dat die indiwiduele lande van hulle outoriteit aan die Europese federale instellings oordra\".\n\nLatere teoretici soos Christian Joerges het twee tipes supranasionalisme onderskei. Die ortodokse tipe, soos Monnet dit bedoel het, het dit meer van bo-af wil oplê, terwyl die oorleg-tipe meer op kommunikasie tussen die verskillende vlakke (supranasionaal, nasionaal, regionaal, munisipaal ens.) gerig is.\n", "id": "afr_Latn_100551"} {"text": "Hawenavigasie\n\nHawenavigasie word deur die plaaslike owerheid beheer en behels onder meer die loods van groot skepe in hawens in en daaruit, op groot riviere of deur moeilike kanale. Die hawenavigasiediens se pligte sluit ook in die afbakening van vaarwaters. Kusverligting soos vuurtorings, radarinstallasies aan wal, wal die skepe in slegte weer help om in die hawe te beweeg, en die vasmeer van skepe by hulle aangewese lêplekke langs die kaai ressorteer ook daaronder. Die diens moet ook die waarskuwingsposte langs die kus, wat gevaarlike plekke by byvoorbeeld die hawe-ingang aandui, in stand hou en moet die skepe naby die hawens in kennis stel as stormagtige weer aan die kom is. Dit is onmoontlik vir 'n groot skip om sonder haweloodse en sleepbote vas te meer, en Suid-Afrika het van die bes gekwalifiseerde haweloodse en van die gevorderdste sleepbote ter wêreld.\n\nSuid-Afrikaanse hawetoestande en ontwikkelings in die skeepvaart verg uiters baie ervaring, behendigheid en vaardigheid van haweloodse. Wat skepe betref, het die tonnemaat byvoorbeeld geweldig toegeneem. In die Tweede Wêreldoorlog was tenkskepe van 15 000 ton die grootste, maar teen die laat vyftigerjare het die tonnemaat al tot 100 000 toegeneem. Vandag is sommige tenkskepe, ertsdraers, ensovoorts, reeds meer as twee keer so groot en besoek hulle een of meer Suid-Afrikaanse hawens met hulle vragte olie, ystererts en ander grootmaatgoedere.\n\nSkepe van die grootte beweeg baie moeilik in hawens, veral in die soos Tafelbaai, waar die sterk wind sake nog verder bemoeilik. Dit is op die gebied waar die hawenavigasiediens met kragtige sleepbote en ervare haweloodse 'n onontbeerlike rol speel. Ander probleme waarmee die haweloodse te kampe het, hou verband met die feit dat die meeste groot skepe wat Suid-Afrikaanse hawens aandoen, gewoonlik 'n groot deel van hul vrag buite die hawe ontskeep om die gevaar wat sandbanke inhou, te verminder. Dit stel die oseaanreuse, waarvan die brûe soms tot 40 m bokant die wateroppervlak is, baie meer bloot aan die effek van dwarswinde in die hawe. In Durban, waar die nou hawe-mond binnekoms reeds bemoeilik, kan 'n sterk noordoostewind 'n stroom veroorsaak wat skepe se navigasie tussen die ander skepe deur bemoeilik. Terselfdertyd kan 'n sterk suidwester weer die stroom in 'n gevaarlik kort tydjie na die ander kant toe laat vloei. Elke Suid-Afrikaanse hawe het sy eie navigasiegevare waarmee die hawenavigasiediens rekening moet hou.\n", "id": "afr_Latn_100552"} {"text": "Gert Steyn\n\nGerhardus Johannes Hendrik (Gert) Steyn (12 Februarie 1951 – 26 Julie 2018) was 'n Suid-Afrikaanse bokskampioen, eers weltergewig en toe later junior-middelgewig. Hy kom uit 'n bekende boksfamilie; sy broers Andries, Stoffel en Japie het almal geboks en sy vader Andries (sr.) was 'n befaamde boksafrigter. Hy het na bewering slegs ses van sy 85 gevegte as amateur verloor.\n\nAs beroepsbokser het hy die Suid-Afrikaanse weltergewigtitel in 1972 gewen nadat hy Spider Kelly met punte verslaan het. In 1975 het hy na die junior-middelgewigte opgeskuif. Hier het hy die kampioen geword toe hy Gert Craemer onttroon het. Hy het 32 van sy 45 beroepsgevegte gewen; 15 met uitklophoue. Sy laaste geveg was op 23 Mei 1980 teen Morris \"Yankee\" Mohloa wat hy op punte gewen het. Hy sou in 1978 om die WBV-wêreldtitel geboks het, maar sy teenstander Eddie Cazo het hom drie dae voor die geveg onttrek.\n\nHy is op 26 Julie 2018 in Krugersdorp aan 'n hartaanval oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100553"} {"text": "Hemelbol\n\nOnder hemelbol word verstaan die denkbeeldige (halwe) bol waarop die hemelverskynsels en hemelliggame gesien kan word. Die straal van die bol is van willekeurige grootte, met die oog van die waarnemers gewoonlik as die middelpunt. Aardse verskynsels is opvallend omdat hulle, afhangende van die plek waar die waarnemer hom bevind, 'n perspektiwiese effek toon.\n\nBy die hemelliggame is dit in veel minder mate of glad nie die geval nie. 'n Onderskeid kan gemaak word tussen 'n stilstaande en 'n bewegende hemelbol. Laasgenoemde is die gevolg van die daaglikse omwenteling van die aarde. 'n Mens kan talle objekte en verskynsels aan die hemelbol sien, soos wolke, bliksemstrale, die poolligte, die son, planete en sterre. Die meeste aardse verskynsels is herkenbaar aan hul vinnige beweging of vanweë die feit dat hulle van verskiltende plekke af 'n perspektiwiese effek (distorsie) toon. Dat kosmiese verskynsels baie verder weg is as die wolke, word bewys deur die feit dat 'n mens 'n baie kleiner of geen perspektiwiese effek by hulle kan waarneem nie.\n", "id": "afr_Latn_100554"} {"text": "Hemelmeganika\n\nHemelmeganika is die studieveld waarin kennis van die sterrekunde in terme van die wette van die meganika verklaar word. Hierdie kennis stel die mens in staat om die bewegings van hemelliggame en mensgemaakte ruimtetuie akkuraat te voorspel en is veral belangrik vir ruimtevaart. Die beweging van meer as twee liggame kan nie analities-wiskundig bepaal word nie, maar met die koms van rekenaars het dit wel moontlik geword om hul bane te bereken. Die sterrekunde is seker die oudste wetenskap en sedert duisende jare gelede neem die mens al die verskynsels in die hemelruim waar.\n\nReeds sedert die vroegste tye is besef dat hemelliggame beweeg en baie van die bewegings is akkuraat opgeteken. Die ingewikkelde bewegings is egter nie verstaan nie en die Grieke het dit sonder welslae met ingewikkelde meetkundige modelle probeer verklaar. Teen die einde van die Middeleeue het Nicolaus Copernicus groot vordering gemaak deur te veronderstel dat die aarde en alle ander planete in sirkelvormige bane om die son beweeg. Johannes Kepler het die noukeurige waarnemings van die sterrekundige Tycho Brahe bestudeer en in 1619 drie wette aangaande die beweging van planete vasgestel, wat bekend staan as Kepler se wette:\n\n- Alle planete beweeg in elliptiese bane om die son, met die son as een brandpunt van die ellips.\n\n- Die verbindingslyn tussen die son en 'n planeet bestryk in gelyke tye gelyke oppervlaktes van die baan.\n\n- Die kwadraat van die omwentelingstyd van 'n planeet is eweredig aan die derdemag van sy gemiddelde afstand van die son.\n\nKepler kon sy wette nie verklaar nie, maar dit is in 1687 wel gedoen deur Isaac Newton in sy beroemde werk Principia. Hierin het Newton sy wet van die swaartekrag (gravitasiewet) gestel naamlik: Enige twee voorwerpe trek mekaar aan deur swaartekrag, en die krag is eweredig aan die produk van die twee massas en omgekeerd eweredig aan die kwadraat van die afstand tussen hulle. Hierdie swaartekrag hou die planete in hul bane en word gebalanseer deur die middelpuntvliedende krag as gevolg van die planeet se rotasiespoed.\n", "id": "afr_Latn_100555"} {"text": "Getoomde pappagaaivis\n\nDie getoomde pappagaaivis (Scarus frenatus) is 'n vis wat wydverspreid in die westelike Stille Oseaan, die Indiese Oseaan, die Rooisee en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die noorde van KwaZulu-Natal voorkom. In Engels staan die vis bekend as bridled parrotfish.\n", "id": "afr_Latn_100556"} {"text": "Kalsium-40\n\nKalsium-40 (chemiese notasie Ca) is 'n kwasi?-stabiele isotoop van kalsium.\n\nHierdie nuklied is dubbelmagies en dit is 'n alfakern.\n", "id": "afr_Latn_100557"} {"text": "Magiese getal\n\n'n Magiese getal is wat protone of neutrone in 'n atoomkern betref een van die getalle 2, 8, 20, 28, 50, 82 en 126.\n\nDie struktuur en binding in 'n atoomkern word bepaal deur die orbitale wat die neutrone en protone in die kern kan vul en kerne wat 'n magiese aantal neutrone of protone het, het gewoonlik 'n groter stabiliteit en 'n sferiese simmetrie. Dit beteken ook dat hulle kerne 'n kernspin I=0 besit met positiewe pariteit. Magiese nukliede is dikwels volop omdat hulle maklik in die nukleosintese gevorm word. Isotope soos kalsium-40 (p=20;n=20) en kalsium-48 (p=20;n=28) word dubbelmagies genoem. 'n Magiese aantal protone en/of neutrone verseker nogtans geen stabiliteit nie. Die verhouding tussen p en n moet ook ewewigtig wees. 'n Nuklied soos suurstof-24 is dubbelmagies maar dit het twee keer so veel neutrone as protone en is uiters radio-aktief.\n", "id": "afr_Latn_100558"} {"text": "Steinitzse dikkop\n\nSteinitzse dikkop (Amblyeleotris steinitzi) is 'n dikkop wat voorkom in die westelike Stille Oseaan, die Indiese Oseaan, die Rooisee en ooskus van Afrika suidwaarts tot by die suide van Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as Steinitz's shrimp goby.\n", "id": "afr_Latn_100559"} {"text": "Kalsium-44\n\nKalsium-44 (chemiese notasie Ca) is 'n stabiele isotoop van kalsium.\n\nDit is die vervalproduk van die uitgestorwe nuklied titaan-44 en word in presolêre korrels aangetref. Hulle bevat soms amper suiwer kalsium-44.\n", "id": "afr_Latn_100560"} {"text": "Gobiinae\n\nGobiinae is 'n subfamilie van dikkoppe wat hoort tot die familie Gobiidae. Al die genera in hierdie subfamilie word as die ware dikkoppe beskou. Daar is 266 genera's wat hoort tot die subfamilie.\n", "id": "afr_Latn_100561"} {"text": "LOL (^^,)\n\nLOL <(^^,)> is 'n ateljeealbum van die Sweedse musikant Basshunter. Die album is op 28 Augustus 2006 vrygestel.\n", "id": "afr_Latn_100562"} {"text": "Now You're Gone – The Album\n\nNow You're Gone – The Album is 'n ateljeealbum van die Sweedse musikant Basshunter. Die album is op 14 Julie 2008 vrygestel.\n", "id": "afr_Latn_100563"} {"text": "Hidrografie\n\nDie hidrografie het betrekking op sowel die fisiese oseanografie as die opmeet en die kartering van die seebodem. Dieptemeting en die inligting wat daardeur bekom word (batimetrie), is van groot belang in alle wêrelddele aangesien dit feite oor die bodemprofiel, die diepte en die bodemgesteldheid beskikbaar stel.\n", "id": "afr_Latn_100564"} {"text": "Gestreepte hiëna\n\nDie gestreepte hiëna (Hyaena hyaena) word veral in Klein-Asië, Noordoos-Afrika, die Midde-Ooste en Indië aangetref.\n", "id": "afr_Latn_100565"} {"text": "Friederich Wilhelm Jannasch\n\nProf. Friederich Wilhelm Jannasch (1853–1930) was 'n Suid-Afrikaanse musikus en komponis. Hy is in 1853 op Mamre naby Malmesbury gebore. Sy ouers was sendelinge. Hy toon vroeg talent en word na Duitsland en daarvandaan na die Konserwatorium in Stockholm gestuur waar hy onder die bekende Noorweegse komponis Edvard Grieg studeer. Na sy terugkeer na die Kaap word hy aangestel as orrelis in die Nederduitse Gereformeerde Kerk op Stellenbosch en word 'n suksesvolle komponis. Sy grootste prestasie was op die gebied van musiekonderwys wat in 1905 die hoogtepunt bereik het in die stigting van die eerste konserwatorium vir musiek in Suid-Afrika op Stellenbosch. Hy is op 19 April 1930 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100566"} {"text": "Bongani Mayosi\n\nBongani Mawethu Mayosi (28 Januarie 1967 – 27 Julie 2018) was'n Suid-Afrikaanse professor in kardiologie aan wie sy land se hoogste eerbewys, die Orde van Mapungubwe (silwer), in 2009 toegeken is. Hy was die dekaan van die Fakulteit Gesondheidswetenskappe aan die Universiteit van Kaapstad en 'n A-gegradeerde Nasionale Navorsingstigtingnavorser. Hy was voorheen hoof van die Departement Geneeskunde aan die Universiteit van Kaapstad en die Groote Schuur-Hospitaal. Sy vader was 'n dokter en so ook sy vrou; sy navorsing het rumatiekkoors, tuberkuleuse perikarditis en kardiomiopatie ingesluit. Hy was 'n lid van die Akademie vir Wetenskap van Suid-Afrika en 'n voormalige president van die Kollege van Geneeskunde van Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100567"} {"text": "Bass Generation\n\nBass Generation is 'n ateljeealbum van die Sweedse musikant Basshunter. Die album is op 25 September 2009 vrygestel.\n", "id": "afr_Latn_100568"} {"text": "Calling Time\n\nCalling Time is 'n ateljeealbum van die Sweedse musikant Basshunter. Die album is op 13 Mei 2013 vrygestel.\n", "id": "afr_Latn_100569"} {"text": "Kaaps-Hollandse styl\n\nKaaps-Hollandse Styl is 'n styl van argitektuur wat deur die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie en sy goewerneurs aan die Kaap die Goeie Hoop gebruik is. Dit is beïnvloed deur die argitektuur van Nederland (gewels), Italië en Frankryk (barokvloerplanne; sien ook: barok), en Portugal (rietdakke).\n\nPas na die aankoms van Jan van Riebeeck aan die Kaap in 1652 is geboue uit noodsaak opgerig en materiaal wat plaaslik beskikbaar was moes uiteraard gebruik word. Met verloop van tyd en namate die nedersetting om die oorspronklike Fort de Goede Hoop en later om die Kasteel uitgebrei het, het 'n soort Kaapse volksboukuns ontwikkel wat in wese heeltemal tydeloos was.\n\nOor die algemeen het die stylelemente van hierdie volksboukuns twee eeue lank die weerspieëling gebly van plaaslike omstandighede, vereistes en die materiaal wat beskikbaar was. Naas die tydelose basiese elemente het die Kaapse boukuns ook geboue opgelewer wat juis sterk tydsgebonde sierelemente besit het. Die boustyl aan die Kaap en in die omliggende distrikte sou met verloop van tyd stylkenmerke van die Barok, die Klassisisme en die Neo-Klassisisme toon wat oor· gedra is op die tradisionele, konserwatiewe volkstyl.\n\nDie meeste historiese geboue en huise wat vandag as voorbeelde van die Kaaps-Hollandse boustyl beskou word, is tussen 1750 en ongeveer 1825 gebou. Aan die begin van hierdie eeu was daar na raming nog sowat 3 000 Kaaps-Hollandse geboue, waarvan daar 50 jaar later maar net 'n paar honderd oor was. Verskeie individue en organisasies beywer hulle al sedert die einde van die vorige eeu vir die behoud en bewaring van hierdie unieke eie volksboustyl.\n", "id": "afr_Latn_100570"} {"text": "Angkor Thom\n\nAngkor Thom (Khmer: អង្គរធំ; letterlik \"Groot Stad\") of, dalk meer korrek, Nokor Thom (នគរធំ) in die huidige Kambodja was die laaste en langste hoofstad van die Khmer-ryk. Dit is in die 12de eeu deur koning Jayavarman VII gestig. Dit beslaan 'n gebied van 9 km² en bevat verskeie monumente van vroeëre tydperke sowel as dié wat deur Jayavarman en sy opvolgers laat bou is.\n\nIn die middel van die stad is Jayavarman se staatstempel, die Bayon. Die ander belangrike terreine is om Oorwinningsplein net noord daarvan geleë.\n", "id": "afr_Latn_100571"} {"text": "William Jardine\n\nMajoor William Jardine (1867 - 1948) was 'n Suid-Afrikaanse boekversamelaar en oudheidkundige. Hy is in 1867 in Kaapstad gebore en ontvang opleiding aan die South African College en in Engeland. Nadat hy afgetree het as sakeman het hy een van die beste Africana-biblioteke in Suid-Afrika opgebou. Dit is deur die regering aangekoop en in die Parlementsbiblioteek bewaar as deel van die Mendelssohn-versameling. Hy het met 'n tweede biblioteek begin, gelykstaande aan die eerste een, en dit op sy landgoed, Applegarth, naby Sir Lowryspas gehuisves. Hy is in 1948 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100572"} {"text": "Johannes Henricus Meiring Beck\n\nSir Johannes Henricus Meiring Beck (1855–1919), bekend as Meiring Beck, was 'n Suid-Afrikaanse minister en komponis. Hy is gebore op Worcester in 1855. Hy ontvang sy onderwys aan die South African College en kwalifiseer in die geneeskunde in Edinburg, Skotland, in 1879. Hy praktiseer in Kaapstad en in 1898 word hy parlementslid vir Worcester. Hy verwerf gou aansien vanweë die Beck-wet. In 1908 word hy 'n Kaapse afgevaardigde na die Nasionale Konvensie. Met Uniewording is hy aangestel as senator en in 1916 word hy onder Louis Botha Minister van Pos- en Telegraafwese, 'n pos wat hy tot sy dood in 1919 behou. Hy woon baie jare in die Ou Drosdy op Tulbagh. Hy doen baie vir die bewaring van Suid-Afrikaanse monumente en was 'n vaardige komponis. Hy sterf in 1919.\n", "id": "afr_Latn_100573"} {"text": "Atleetvoet\n\nAtleetvoet (tinea pedis) is 'n bekende velinfeksie wat deur 'n swam veroorsaak word. Tekens en simptome sluit dikwels jeuk, krake en 'n rooierigheid in. In seldsame gevalle sal daar blase op die voet verskyn. Atleetvoet kan enige deel van die voet affekteer, maar die swam groei oor die algemeen tussen die tone en onder die voet. Dieselfde swam kan ook op hande en en onder naels groei. Dit is'n lid van die groep van siektes wat bekend staan as tinea. Atleetvoet word veroorsaak deur 'n aantal verskillende swamme. Dit sluit spesies van Trichophyton, Epidermophyton, en Microsporum in. Die swam word gewoonlik opgedoen deur kontak met besmette vel, of swamme in die omgewing. Algemene plekke waar die swamme leef is naby swembaddens en in die kleedkamers. Hulle kan ook versprei word deur diere.\n\nVoorkoming kan plaasvind deur om nie kaalvoet in openbare storte te loop nie, toonnaels kort te hou en daagliks skoon sokkies aan te trek. Tydens besmetting moet voete droog gehou word. Die kondisie word behandel met antifungusmedikasie, per mond of plaaslik aangewend.\n\nAtleetvoet is die eerste keer in 1908 as 'n mediese term omskryf. 15% van die wêreld se bevolking word geaffekteer deur atleetvoet. Mans is oor die algemeen meer vatbaar vir atleetvoet as vroue. Dit kom die meesdikwels in ouer kinders of jonger volwassenes voor. Deur die geskiedenis was atleetvoet 'n seldsame toestand, wat sedert die 1900's al hoe meer begin verskyn het, heel waarskynlik as gevolg van die toenemende gebruik van skoene, oefenklubs, oorlog en reis.\n", "id": "afr_Latn_100574"} {"text": "Beck-wet\n\nDie Beck-wet is die populêre naam vir die Wet op Voorkoming van Onwettige Praktyke, wat in 1912 deur die Suid-Afrikaanse Parlement aanvaar is, hoofsaaklik op aandrang van sir Meiring Beck. Die doel daarmee was om korrupsie tydens verkiesings uit te skakel.\n", "id": "afr_Latn_100575"} {"text": "Harshavarman II\n\nSy oom en neef, Rajendravarman II, het sy mag afgeneem en die hoofstad na Yashodharapura teruggeskuif. Harshavarman is in 944 dood en het die postume naam Brahmaloka gekry.\n", "id": "afr_Latn_100576"} {"text": "Jayavarman V\n\nJayavarman V (Khmer: ជ័យវរ្ម័នទី៥) was 'n koning van die Khmer-ryk. Hy het sy pa, Rajendravarman II, opgevolg toe hy net 10 jaar oud was. Hy het uit sy staatstempel, Jayendranagari, by Jayendrapura regeer.\n", "id": "afr_Latn_100577"} {"text": "Suryavarman I\n\nSuryavarman I (Khmer: សូរ្យវរ្ម័នទី១) was van 1006 tot 1050 koning van die Khmer-ryk. Hy het die mag van koning Udayadityavarman I afgeneem deur sy leërs omstreeks 1002 te verslaan. Ná 'n uitgerekte oorlog teen Udayadityavarman se toekomstige opvolger, Jayaviravarman, het Suryavarman I in 1010 die allleenmag oorgeneem. Hy was 'n Mahayana-Boeddhis wat ook die groeiende Theravada-Boeddhisme in die Khmer-ryk verdra het.\n", "id": "afr_Latn_100578"} {"text": "Klaus Schulze\n\nKlaus Schulze (ook bekend onder sy pseudoniem Richard Wahnfried; * 4 Augustus 1947 in Berlyn) is 'n Duitse komponis, musikus en vervaardiger. Hy word as 'n belangrike verteenwoordiger van elektroniese musiek en wegbereider van die sogenaamde Berlynse Skool beskou, 'n stylrigting in die elektroniese musiekgenre wat vanaf die middel van die 1970's in die destydse Wes-Berlyn ontwikkel het. Schulze was 'n tyd lank lid van sommige van die voorste musikgroepe binne hierdie skool (Tangerine Dream, Ash Ra Tempel en The Cosmic Jokers) voordat hy 'n sololoopban begin het. Oor 'n tydperk van vyf dekades het meer as 60 albums ontstaan.\n", "id": "afr_Latn_100579"} {"text": "Operasie Manna en Cowhound\n\nOperasie Manna en Cowhound was 'n operasie van die Geallieerdes aan die einde van April 1945 om die honger bevolking van die provinsies Utrecht, Noord- en Suid-Holland wat steeds onder Duitse besetting was te hulp te kom.\n\nDie westelike provinsies van Nederland kon maklik van die res van die land geskei word deur 'n strook land met water te laat oorstroom. Hierdie verdediging is in 1672 met sukses gebruik om die inval van Lodewyk XIV te stuit, maar in die Tweede Wêreldoorlog het dit tot 'n groot humanitêre ramp gelei. Hitler het beveel om die 'Vesting Holland' tot die laaste te behou en die Geallieerdes het besluit om eers Duitsland self te onderwerp. Die Vesting Holland het daarom tot die oorgawe van 5 Mei 1945 afgeslote van die buitewêreld in hande van die Nazi's gebly. Dit het tot groot honger en gebrek aan talle materiale gelei, soos byvoorbeeld seep, leer, rubber, medisyne en brandstowwe.\n\nTalle mense het van honger, koue of siektes omgekom. Die aantal is nie presies bekend nie, maar dit word beraam op 22 000. In April het die Geallieerdes en ook die Neutrales soos Swede besef dat tyd om die mense te red min geraak het. Hulle het toestemming gevra om die bomwerpers brood en ander voedsel te laat los bo Nederland. Op 29 April het die eerste vlugte begin, 'n week voor die kapitulasie.\n", "id": "afr_Latn_100580"} {"text": "Gauteng Departement van Landbou en Landelike Ontwikkeling\n\nDie Gauteng Departement van Landbou en Landelike Ontwikkeling (GDLLO) is 'n departement van die Gautengse provinsiale regering in Suid-Afrika. Dit is verantwoordelik vir landbou-sake, beskerming van die omgewing en natuurbewaring in Gauteng. Dit was voorheen bekend as die Gauteng Departement van Landbou, Bewaring en Omgewing (GDLBO).\n", "id": "afr_Latn_100581"} {"text": "Harshavarman III\n\nHarshavarman III (Khmer: ហស៌វរ្ម័នទី៣) was van 1066 tot omstreeks 1080 koning van die Khmer-ryk nadat hy sy ouer broer, Udayadityavarman II, opgevolg het. Sy hoofstad was die sogenaamde \"Tweede Yasodharapura\", met in sy middel die tempel Baphuon, wat deur sy broer laat bou is. Sy belangrikste reservoir was die Wes-Baray.\n\nSy bewind is gekenmerk deur interne rebellies wat hy nie kon onderdruk nie. Harshavarman III was dus die laaste heerser van sy dinastie. Sy opvolger, Jayavarman VI, was 'n troonrower van die Phimai-gebied in die hedendaagse Thailand.\n\nHarshavarman III is genoem in stele K.908 by Preah Khan as 'n afstammeling deur sy ma van Jayavarman VII, hoewel 'n lang dispuut oor die saak geheers het.\n\nTussen 1074 en 1080 is die ryk binnegeval deur die Champa-prins Pang, 'n jonger broer van koning Harivarman IV en self later koning Paramabodhisattva.\n\nHarshavarman het ná sy dood die postume naam Sadasivapada gekry.\n", "id": "afr_Latn_100582"} {"text": "Jayavarman VI\n\nTydens die bewind van Udayadityavarman II en Harshavarman III was daar interne rebellies en 'n onsuksesvolle oorlog teen Champa. Harshavarman het moontlik in Angkor regeer toe Jayavarman VI tydens 'n opstand die troon oorneem.\n\nJayavarman was van die Phimai-gebied in die hedendaagse Thailand en dit lyk of hy 'n troonrower en die stigter van 'n nuwe dinastie, die Mahidharapura, was. Dit was die naam van die tuiste van sy familie se voorouers. In inskripsies aan die begin van sy bewind het hy beweer hy is 'n afstammeling van die mitiese egpaar prins Sage Kambu Swayambhuva en sy vrou en suster, Mera, in plaas van 'n werklike koninklike lyn.\n\nJayavarman VI was moontlik jare lank betrokke in 'n stryd teen die troue volgelinge van die laaste wettige koning, Harshavarman III, en sy erfgenaam, Nripatindravarman, wat dalk tot in 1113 in Angkor regeer het.\n\nHy kry die eer vir die bou van die tempel Phimai. Hy is deur sy ouer broer, Dharanindravarman I, opgevolg en het die postume naam Paramakaivalyapada gekry.\n", "id": "afr_Latn_100583"} {"text": "Dharanindravarman I\n\nDharanindravarman I (Khmer: ធរណីន្ទ្រវរ្ម័នទី១) was van 1107 tot 1113 koning van die Khmer-ryk. Hy het die troon bestyg ná die dood van sy jonger broer, Jayavarman VI. Hy was met sy broer se voormalige vrou, Vijayendralakshmi, getroud.\n\nDharanindravarman is in 'n oorlog met sy kleinneef, Suryavarman II, gedood soos in die Ban That-inskripsie vervat.\n", "id": "afr_Latn_100584"} {"text": "Suryavarman II\n\nSuryavarman II (Khmer: សូរ្យវរ្ម័នទី២) was van 1113 tot 1145/1150 koning van die Khmer-ryk. Hy het Angkor Wat laat bou, wat die grootste godsdiensmonument in die wêreld is, en dit gewy aan die Hindoegod Vishnu. Sy bewind se monumentale argitektuur, talle militêre veldtogte en herstel van sterk regering het gemaak dat historici hom as een van die ryk se grootste koning beskou.\n", "id": "afr_Latn_100585"} {"text": "Landmark 81\n\nDie Landmark 81 is 'n wolkekrabber geleë in Ho Chi Minh-stad, Viëtnam. Die gebou is in 2010 voltooi. Die hoogte daarvan is 461,2 meter.\n\nDie totale koste vir die oprigting daarvan het 1 220 miljoen dollar beloop. Die eienaar is 'n Viëtnamese maatskappy. Dit word gebruik vir kantore en winkels. Dit is die hoogste gebou in die stad, en ook die hoogste gebou in die land, en die 14de hoogste gebou ter wêreld.\n", "id": "afr_Latn_100586"} {"text": "Giorgio Agamben\n\nGiorgio Agamben (Rome, 22 April 1942) is 'n hedendaagse Italiaanse filosoof, bekend vir sy boek Homo sacer (1995). Agamben se filosofie word diep beïnvloed deur Martin Heidegger, van wie hy lesings bygewoon het en Walter Benjamin, wie se werk hy in Italiaans vertaal het. Agamben se ontmoeting met Heidegger was deurslaggewend vir sy filosofiese roeping. Hy beskou Benjamin as sy teengif teen die risiko's verbonde in Heidegger se filosofie.\n", "id": "afr_Latn_100587"} {"text": "Napalm Death\n\nNapalm Death is 'n Britse Grindcore musiekgroep wat gevorm was in Engeland in 1981. Daar is nie een van die oorspronklike lede in die groep nie sedert desember 1986. Sanger Mark \"Barney\" Greenway, baskitaarspeler Shane Embury, kitaarspeler Mitch Harris en tromspeler Danny Herrera gespeel in die musiekgroep sedert 1992.\n\nNapalm Death is gekrediteer as die voorvaders van die grindcore genre deur die integrasie van elemente van punk en death metal, en koor wat bestaan uit onverstaanbaar grom, of hoë gille, uiters kort liedjies, vinnige tempo, en sosio-politieke lirieke. Die band se debuut album Scum, vrygestel in 1987 deur Earache Records, was aansienlik invloedryke dwarsdeur die globale metaal gemeenskap. Volgens die Guinness World Records, hul lied \"You Suffer\" is die kortste lied in die wêreld, teen slegs 1.316 sekondes lank.\n\nNapalm Death het al 16 ateljeealbums uitgebring.\n", "id": "afr_Latn_100588"} {"text": "Skandium-45\n\nSkandium-45 (chemiese notasie Sc) is 'n stabiele isotoop van skandium. Dit is die enigste stabiele isotoop.\n", "id": "afr_Latn_100589"} {"text": "Titaan-44\n\nTitaan-44 (chemiese notasie Ti) is 'n radioaktiewe isotoop van titaan. Dit is 'n uitgestorwe oerisotoop en 'n alfakern\n", "id": "afr_Latn_100590"} {"text": "Bibliothèque nationale de France\n\nBibliothèque nationale de France\n\nParys\n\nHoofliggings\n\nSite Richelieu-Louvois\n\nSite François-Mitterrand\n\nStigting\n\n1461\n\nas Koninklike biblioteek\n\nDigitale versameling\n\nVoorsitter\n\nLaurence Engel\n\nBegroting\n\nGesamentlike katalogus\n\nBnF Catalogue général\n\nWebtuiste\n\nBnF\n\nDie Bibliothèque nationale de France (afkorting: BnF; Afrikaans: Nasionale biblioteek van Frankryk) is 'n openbare instelling met setel in Parys. Die biblioteek onder beskermheerskappy van die Franse Departement van Kultuur versamel en bewaar boeke en ander drukwerk om dit toeganklik te maak vir die publiek. Franse uitgewers en drukkerye met setel in die gewes Île-de-France is verplig om een eksemplaar van elke nuwe publikasie by die BnF te deponeer. Die biblioteek se argief groei jaarliks met sowat 160 000 boekdele (waarvan 60 000 verpligte eksemplare). Met 'n versameling van altesaam sowat 40 miljoen media (waarvan 16 miljoen boeke en dokumente) word die BnF onder die grootste biblioteke ter wêreld gereken. Die BnF se digitale biblioteek Gallica beskik oor 'n versameling van sowat 4,8 miljoen dokumente wat vir die algemene publiek aanlyn toeganklik is.\n\nAnders as vergelykbare nasionale biblioteke in ander lande - soos die Deutsche Nationalbibliothek in Duitsland - word die BnF as 'n universele biblioteek bedryf wat hom nie tot publikasies uit of oor Frankryk beperk nie, maar literatuur uit alle tydperke en vakgebiede versamel. Sy jaarlikse begroting vir die aankoop van nuwe media beloop €20 miljoen.\n\nDie BnF publiseer 'n katalogus, werk saam met biblioteke in Frankryk en in die buiteland en neem deel aan navorsingsprogramme. Sedert haar benoeming op 11 April 2016 word die BnF bestuur deur Laurence Engel (* 1966), 'n oud-student van die École normale supérieure in Fontenay-aux-Roses, die IEP te Parys en die ENA.\n", "id": "afr_Latn_100591"} {"text": "Presolêre korrel\n\nPresolêre korrels is klein stofdeeltjies wat gevorm word wanneer heet gasse wat deur rooireuse of supernovas vrygestel word afkoel en kondenseer tot vastestowwe. Hoewel die meeste van sulke stofdeeltjies in die vorming van die sonnestelsel verloor is, kan hulle in sommige primitiewe meteoriete nog aangetref word.\n", "id": "afr_Latn_100592"} {"text": "Pantera\n\nPantera was 'n Amerikaanse heavy metal band van Arlington, Texas. Die groep is gestig in 1981 deur die Abbott broers – tromspeler Vinnie Paul en kitaarspeler Dimebag Darrell – saam met die voorsanger Terry Glaze. Baskitaarspeler Rex Brown het by die groep aangesluit die volgende jaar. Pantera het begin as 'n glam metal band. Pantera het vier albums vrygestel gedurende die 1980's. Op soek na 'n nuwe en swaarder klank, het Pantera Terry Glaze met Phil Anselmo vervang in die einde van 1986.\n", "id": "afr_Latn_100593"} {"text": "Silikonkarbied\n\nSilikonkarbied is 'n chemiese verbinding van silikon en koolstof. Sy formule is .\n\nDit word natuurlik in meteoriete aangetref, byvoorbeeld in presolêre korrels, maar dit is hoofsaaklik 'n sintetiese materiaal wat uit die elemente vervaardig word.\n", "id": "afr_Latn_100594"} {"text": "Gevlekte sanddikkop\n\nDie gevlekte sanddikkop (Fusigobius inframaculatus) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die westelike Stille Oseaan, die Indiese oseaan; meer spesifiek in die Persiese Golf, Oman en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by suidelike KwaZulu-Natal. In Engels staan dit bekend as inner-spot goby of blotched sand goby.\n", "id": "afr_Latn_100595"} {"text": "Fynskrif\n\nFynskrif is 'n drama wat gesentreer is rondom die regsfirma, Van Wyk & Vennote. Die reeks is vanaf 10 Julie 2018 op KykNET (DStv kanaal 144) uitgesaai.\n\nIn elk van die 13 episodes het die prokureurs 'n saak wat hulle tussendeur persoonlike en familiedramas moet hanteer.\n\nKykers identifiseer dit as 'n mengsel tussen reekse soos The Good Wife, Boston Legal, Parenthood en Brothers & Sisters en daar is ewe veel drama en komedie regdeur die reeks. Die reeks begin met een van die vennote wat aftree en fokus op siviele (en nie kriminele/straf) sake, daar is geen hofdrama nie. Daar word eerder op vooraf besprekings en skikkings van sake en die emosie daaragter gefokus.\n\nReeks 1 - 3 was Dinsdae aande om 20h00 op KykNET uitgesaai.\n", "id": "afr_Latn_100596"} {"text": "Grindcore\n\nGrindcore is 'n ekstreme fusion genre van punk musiek en swaar metaal wat ontstaan het in die middel-1980's. Dit trek inspirasie uit die mees grof-klinkende musikale style: punk en ekstreem metaal. Grindcore is gekenmerk deur 'n geraas-gevulde klank wat gebruik maak van swaar kitaar klanke, harde bass klanke, 'n hoë spoed tempo, en koor wat bestaan uit grom en hoë gille. Groepe soos Napalm Death is gekrediteer met die grondslag vir die styl. Dit is die mees algemeen vandag in Noord-Amerika en Europa. Liriese temas wat wissel van 'n primêre fokus op die sosiale en politieke belange, tot bloedige onderwerpe en donker humor.\n\n'n Eenskap van grindcore is die \"microsong\". Verskeie bands produseer liedjies wat slegs sekondes in lengte is. Die Britse band Napalm Death hou die Guinness World Rekord vir die kortste liedjie ooit aangeteken met die een-tweede \"You Suffer\" (1987).\n", "id": "afr_Latn_100597"} {"text": "Ourostibiet\n\nOurostibiet is 'n seldsame mineraal met formule . Die mineraal is 'n goudantimonied. In Suid-Afrika word dit in die Alpha-Gravelotte-myn in die Murchison in Limpopo gevind\n", "id": "afr_Latn_100598"} {"text": "Skouerkoldikkop\n\nDie Skouerkoldikkop (Gnatholepis cauerensis) is 'n dikkop wat in die Stille Oseaan en Indiese Oseaan en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die suide van KwaZulu-Natal voorkom. In Engels staan die vissie bekend as die Shoulder spot goby.\n", "id": "afr_Latn_100599"} {"text": "Velma\n\nVelma (meervoud velme) is 'n begrip in die Venesiaanse dialek (afgelei van melma, modder) wat ook in die betrokke vakgebied gebruik word om te verwys na die ondiepe gedeelte van die strandmeerbodem wat gewoonlik onder water is, maar tydens laagwater te voorskyn kom. Hierdie grond is deurgaans sonder enige plantegroei (daar is wel spore van Zostera noltii, of klein seegras), in teenstelling met die barene wat gewoonlik slegs tydens hoogwater onder water is.\n\nVelma ontstaan uit sediment wat meegesleur word deur see- en rivierstrome en dan op die bodem van die vlakwater afgeset word.\n\nVanuit 'n omgewingsoogpunt is selfs die velme besonder interessant, omdat die sterk verskille in soutgehalte en suurstof waaraan dit blootgestel word tydens eb- en vloedgety 'n omgewing skep wat selfs 'n selektiewer nis bied as die barene. Byvoorbeeld, die ondergrond (wat hoofsaaklik bestaan uit modder en sand) bied tuiste aan die borselwurms (Polychaeta) en weekdiere tydens die laaggety.\n", "id": "afr_Latn_100600"} {"text": "Dirk Mudge\n\nDirk Frederik Mudge (16 Januarie 1928 – 26 Augustus 2020) was 'n Namibiese boer en politikus. Hy het in verskeie hoë posisies in die Suid-Afrikaanse administrasie van Suidwes-Afrika gedien. Hy was die voorsitter van die 1975–1977 Turnhalle Grondwetlike Konferensie, en mede-stigter van die Republikeinse Party sowel as die Demokratiese Turnhalle Alliansie.\n\nMet die Namibiese onafhanklikheid, was Mudge 'n lid van die Wetgewende Vergadering en die eerste Nasionale Vergadering totdat hy in 1993 afgetree het. Mudge was die stigter van Namibië se Afrikaanse dagblad die Republikein en sy uitgewer Namibia Media Holdings. Hy het op die raad van direkteure gedien tot 2008.\n", "id": "afr_Latn_100601"} {"text": "Ghebo\n\nDie ghebi speel 'n belangrike rol in die strandmeer se ekostelsel deur die watertoevloei tydens hoogwater te reguleer; deur middel van sy dreineringsfunksies tydens eb en vloed, kan water standhoudend na die heel sentrale dele deurvloei. Die ghebi verminder ook erosie en skade wat deur die hoogwater aangerig word.\n\nDie erosie wat vernaamlik deur menslike toedoen veroorsaak is, het die agteruitgang van die ghebi en die vertakkinge daarvan versnel. Dit bring rampsalige gevolge mee vir sowel die eksostelsel as die ghebi self.\n\nIn die Venesiaanse omgangstaal beteken ghebi ook polisieman.\n", "id": "afr_Latn_100602"} {"text": "Versierde dikkop\n\nDie versierde dikkop (Istigobius decoratus) is 'n dikkop wat voorkom in die westelike Stille Oseaan, die Indiese Oseaan, die Rooisee en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die middel van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as die decorated goby.\n", "id": "afr_Latn_100603"} {"text": "Barena\n\n'n Barena (meestal in die meervoud barene) is 'n kenmerkende tipe sout(water)moeras wat in die strandmeer van Venesië aangetref word. Dit is drassige gebiede wat gereeld deur hoogwater oorspoel word, en wat die grens tussen die see en die vasteland stel. Die situasie in die Venesiaanse strandmeer sien daar effens anders uit, omdat die strandmeer reeds as oorgangsgebied tussen die vasteland en die soutwater dien. Die onderliggende Venesiaanse woord is baro, wat struike, bossies of ruigte beteken. Tegnies gesproke kan hierdie geografiese verskynsel tussen 10 tot 32 cm bo seevlak afgebaken word; in die praktyk is die meeste van die barene hoër as 24 cm bo seespieël geleë. Barene word meestal deur natuurlike kanale deurkruis, wat mens in Venesië ghebi (enkelvoud: ghebo) noem.\n\nDie barene in die strandmeer strek oor 'n gebied van meer as 90 km², terwyl party bronne aanvoer dat slegs 47,5 km² nog oorbly. Die meeste barene kan in die noordooste en suidweste van die strandmeer aangetref word. Barene ontstaan meestal teen die oewers van die strandmeer. Party kan gevind word by ou riviermondings in die strandmeer. 'n Mens vind ook klein barene wat in sommige kanale gevorm word, maar ook ou barene wat intussen al hoe dieper onder die water verdwyn het of drooggelê word.\n\nDie barene dien as golfbrekers tydens hoogwater, maar bied terselfdertyd ook ruimte en rigting vir soutwater om die strandmeer in te vloei. Daarmee verlig hulle die druk op die ou stad van Venesië en die meer as 60 ander eilande van die strandmeer. Hulle word egter bedreig deur die verdieping van die kanale, deur die harde golfslae van verbyvarende motorbote en afvalwater. Toe daar in die 1990's begin is om die kanale in die stad van gifstowwe, modder en alge te suiwer, is 'n deel van die modder skoongemaak en in die barene gepomp. Die doel was om die biotope wat deur erosie bedreig word op hierdie wyse te beskerm. In die tussentyd het die barene egter gespaar gebly van dergelike pogings - daar word nou eerder planne beraam hoe om die waterstrome op 'n wyse vryelik voort te laat vloei sonder om die uiters kwesbare randgebiede van die barene te skaad.\n\nSlegs soutliewende plante kan hier oorleef. Talle voëlsoorte kom ook hierheen wat graag in soutmoerasse hou.\n\nDie teenoorgestelde van die barene wat dikwels tydens hoogwater oorstroom word, is die velme, wat deurgaans sonder enige plantegroei is en gewoonlik onder water is, maar tydens laagwater te voorskyn kom.\n", "id": "afr_Latn_100604"} {"text": "Armação dos Búzios\n\nArmação dos Búzios, wat op 'n skiereiland noord van Rio de Janeiro aan die Brasiliaanse Costa do Sol (\"Sonkus\") geleë is met 'n twintigtal sandstrande binne die stadsgebied, het oorspronklik deel uitgemaak van Cabo Frio en vorm eers sedert 12 November 1995 'n selfstandige munisipaliteit. Die betrokke prefekture het die ontwikkeling van Búzios vanaf die 1970's met omsigtigheid beplan. In teenstelling met baie ander gewilde strandoorde in die land is die bou van woonstelblokke hier verbied sodat die oorspronklike Portugees-Mediterreense dorpskarakter net soos die historiese klipstrate bewaar gebly het. Die meeste geboue bly beperk tot twee verdiepings. Nogtans het Búzios 'n gewilde vakansiebestemming vir duisende inheemse en Argentynse toeriste asook die plesierbote van internasionale rederye geword. Die streek se tipiese klein gastehuise of pousadas beskik meestal net oor 'n tiental kamers. In 2010 het 'n hotel met meer as 300 kamers sy deure geopen.\n", "id": "afr_Latn_100605"} {"text": "Costa do Sol\n\nDie Costa do Sol (Sonkus) is 'n gewilde Brasiliaanse vakansiestreek in die noorde van die deelstaat Rio de Janeiro wat vanaf die bergrûens van die Serra da Tiririca oos van Niterói tot Arraial do Cabo strek. Die kusstreek se landskap word oorheers deur lang sandstrande, skiereilande met turkoois baaie en talle soutwater-strandmere wat tussen die kuslyn en die bergrûens van die binneland geleë is. Die laasgenoemdes het aan die Atlantiese kusstreek die bynaam Região dos lagos of \"Meregebied\" besorg.\n\nDie flora in die sanderige kusgebied word oorheers deur die restinga, 'n Suidoos-Brasiliaanse bioom met grasse, kruie en klein struike met hoogtes tussen 1,5 en 2 meter digby die strande, en tropiese loofbosse met klein boomspesies (en hoogtes van maksimaal 15 m) in die aangrensende binneland. Die Engelse natuurkundige Charles Darwin is in 1832 deur 'n landgenoot, wat hier geboer het, uitgenooi om die plaaslike dier- en plantspesies te bestudeer. Sy beskrywings en waarnemings is in 1839 as Journal and Remarks gepubliseer (latere uitgawes van die werk het onder die titel The Voyage of the Beagle verskyn, met beskrywings van die Costa do Sol in die tweede hoofstuk).\n", "id": "afr_Latn_100606"} {"text": "USB (dubbelsinnig)\n\nUniversal Serial Bus, 'n stamlynstandaard in rekenaars Universiteit Stellenbosch Bestuurskool\n", "id": "afr_Latn_100607"} {"text": "Anton Kannemeyer\n\nAnton Kannemeyer (gebore 30 Oktober 1967) is 'n Suid-Afrikaanse spotprenttekenaar, wat soms teken onder die skuilnaam Joe Dog. Kannemeyer het doseer aan die Universiteit van Pretoria, Technikon Witwatersrand, en was ook 'n senior lektor by die Universiteit van Stellenbosch.\n", "id": "afr_Latn_100608"} {"text": "Lençóis Maranhenses Nasionale Park\n\nDie Lençóis Maranhenses Nasionale Park (die naam beteken \"Bedlakens van Maranhão\") is 'n uitgestrekte duingebied met vaste en rollende wit sandduine wat langs die Atlantiese kus van die Noordoos-Brasiliaanse deelstaat Maranhão, net oos van die Baía de São José, geleë is. Die duine, wat hoogtes van 50 m kan bereik, strek sowat 70 km langs die kus en tot 40 km landinwaarts. 'n Deel van die gebied met 'n oppervlakte van 1 550 km² is op 2 Junie 1981 tot nasionale park verklaar.\n\nLençóis Maranhenses is gedurende die Kwartêr oor 'n tydperk van duisende jare gevorm deur riviere, wind en see. Die sand van rivierbeddings, wat by die monding versprei word, word deur sterk winde en seestrominge teruggedra na die vasteland. Hierby speel ook die groot getyverskille in die gebied 'n beslissende rol. Die grootste rivier in die omgewing is die Rio Preguiças wat net buite die nasionale park in die Atlantiese Oseaan uitmond. Klimatiese invloede, wat variasies in die Atlantiese Oseaan se watervlak tot gevolg gehad het, was 'n verdere faktor wat bygedra het tot die vorming van sandduine.\n\nDie sandduine vorm die enigste woestyn in Brasilië, ongeag die hoë jaarlikse reënval van sowat 1 500 mm wat aan die park se ligging naby die Amasonebekken te danke is. Gedurende die reënseisoen tussen Januarie en Mei verhoed ondeurdringbare gesteente dat water die grond kan binnedring. Sodoende ontstaan in die valleie tussen die duine mere en strandmere met kristalblou of groen varswater. Sommige van hulle droog gedurende die droë seisoen weer uit, ander - soos die Lagoa do Peixe of Lagoa Bonita - bevat permanent water.\n", "id": "afr_Latn_100609"} {"text": "Gaston Bachelard\n\nGaston Bachelard (Bar-sur-Aube, 24 Junie 1884 – Parys, 16 Oktober 1962) was 'n Franse filosoof en skrywer. Hy was hoofsaaklik besig met wetenskapsfilosofie en poësie. Bachelard het eers later in die lewe intensief gefokus op die filosofie. Sy eerste werke fokus hoofsaaklik op wetenskaplike-filosofiese kwessies en die filosofiese gevolge van wetenskaplike innovasies aan die begin van die 20ste eeu, soos die relatiwiteitsteorie. Die bekendste werke wat hieruit voortspruit, was Le nouvel esprit scientifique (1934) en La formation de l'esprit scientifique (1938). 'n Sentrale voorstel van Bachelard is dat wetenskaplike vordering bereik word deur van die menslike verbeelding af los te kom. Allerdaagse mymeringe en metafore speel die rol van 'n epistemologiese hindernis (obstacle épistémologique). In daardie sin het hy sy eie werk as 'n psigoanalise van die objektiewe kennis getipeer.\n\nIn die begin van die 1940's, het Bachelard ook belang gestel in die analise van menslike verbeelding as 'n alleenstaande verskynsel, eerder as bloot 'n struikelblok vir wetenskaplike vooruitgang. Die bekendste werk waarin dit na vore kom, is La poetique de l'espace (1957), wat fokus op verbeelding rondom ruimte en tuisheid. Verder het Bachelard hoofsaaklik gefokus op die vier primêre elemente (vuur, lug, water, aarde) waaroor hy verskeie studies geskryf het. Die digterlike verbeelding kan volgens Bachelard altyd gekoppel word aan een of meer van hierdie primêre elemente, wat vir hom argetipes was. Ook in hierdie tydperk lewer hy ook nog filosofie studies.\n", "id": "afr_Latn_100610"} {"text": "Moonraker (rolprent)\n\nMoonraker is 'n Britse spioenasierolprent - die elfde in die James Bond-reeks - wat in 1979 deur Eon Productions vervaardig is. Roger Moore het vir die vierde keer die hoofrol van die fiktiewe MI6-meesteragent James Bond vertolk. Lois Chiles, Michael Lonsdale, Corinne Cléry en Richard Kiel het ondersteunende rolle vertolk. Moonraker was die derde en laaste rolprent in die reeks waarvoor Lewis Gilbert (1920–2018) die regie behartig het. Gilbert word onthou vir die ironiese ondertoon asook die elegante en fantasievolle estetiek van sy Bond-rolprente.\n\nNog voordat Ian Fleming sy roman Moonraker in 1954 voltooi het, het hy die verfilming daarvan beplan. So baseer die rolprent op 'n draaiboek-manuskrip wat Fleming reeds vroeër geskryf het. Die vervaardigers was oorspronklik van plan om met die verfilming van For Your Eyes Only te begin, maar het in plaas daarvan Moonraker gekies - met die oog op die groeiende gewildheid van die wetenskapsfiksiegenre in 'n tyd toe George Lucas se Star Wars groot internasionale sukses behaal het en NASA se ruimtependeltuie 'n nuwe fase in die ruimtevaarttegnologie ingelui het.\n\nWeens die beperkte begroting is die rolprent as eerste koproduksie tussen die Britse en Franse United Artists-rolprentateljees merendeels in Frankryk geskiet, terwyl sommige tonele van Moonraker in Italië, Brasilië, Guatemala en die Verenigde State ontstaan het. Die Engelse Pinewood Studios se klankateljees, waar rolprente in die James Bond-reeks tradisioneel geskiet is, is slegs deur die spesiale effekte-span benut.\n\nDie begroting vir Moonraker was met VS$34 miljoen meer as dubbel so hoog as dié vir die voorganger-fliek The Spy Who Loved Me. Vir baie kritici was Moonraker se opsetlik oordrewe ruimtetonele 'n bietjie vergesog. Terwyl die rolprent in sy geheel gemengde kritieke ontvang het, was daar net lof vir Moonraker se visuele effekte en is Derek Meddings vir 'n Academy Award of Oscar vir die Beste Visuele Effekte genomineer. Gehore het die rolprent gunstig ontvang, en so het Moonraker as die suksesvolste fliek van 1979 VS$ 210,3 miljoen by die loket verdien - 'n rekord wat eers in 1995 deur GoldenEye gebreek is.\n", "id": "afr_Latn_100611"} {"text": "Vanadium-51\n\nVanadium-51 (chemiese notasie V) is 'n stabiele isotoop van vanadium. Dit is die enigste stabiele isotoop.\n", "id": "afr_Latn_100612"} {"text": "Jacques Terre'Blanche\n\nJacques Terre'Blanche (gebore 1 Desember 1982) is 'n Suid-Afrikaanse sanger en werklikheidstelevisiester. Hy verwerf bekendheid toe hy in die tweede seisoen van die Suid-Afrikaanse weergawe van die televisiesangkompetisie Idols derde geplaas is, ná wenner Anke Pietrangeli en naaswenner Poseletso Sejosingoe. Hy verskyn ook op Survivor South Africa: The Maldives. Hy sing meestal in Engels, maar maak sy Afrikaanse debuut in 2016 met sy cover van Lucas Maree se \"Droomvrou\".\n\nHy is getroud met die Suid-Afrikaanse model Charne Slee. Hy is die kleinseun van Tromp Terre'Blanche.\n", "id": "afr_Latn_100613"} {"text": "Bandiet-dikkop\n\nDie bandiet-dikkop (Priolepis cincta) is 'n dikkop wat voorkom in die westelike Stille Oseaan en die Indiese Oseaan, die Rooisee en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die noorde van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as convict goby.\n", "id": "afr_Latn_100614"} {"text": "Allan Donald\n\nAllan Anthony Donald (gebore 20 Oktober 1966 in Bloemfontein) is 'n voormalige Suid-Afrikaanse krieketspeler, wat nou krieket afrig. Sy bynaam is 'White Lightning' en hy word as een van die Proteas se suksesvolste boulers beskou. Hy het onder meer tydens die krieketwêreldbekertoernooie in 1992, 1996, 1999 en 2003, asook die Kampioenetrofeë in 2000 en 2002 vir Suid-Afrika gespeel.\n\nHy was een van die beste snelboulers in toetskrieket. Hy was bo-aan die IKR se toetsranglys in 1998. Sedert sy aftrede in 2002 was Donald 'n afrigter vir 'n aantal spanne. Allan Donald is in Julie 2019 in die IKR se Heldesaal opgeneem.\n", "id": "afr_Latn_100615"} {"text": "Georges Bataille\n\nGeorges Albert Maurice Victor Bataille (Billom (Puy-de-Dôme), 10 September 1897 – Parys 9 Julie 1962) was 'n Franse skrywer, filosoof, digter en surrealis.\n", "id": "afr_Latn_100616"} {"text": "Petrolikanaal\n\nDie Petrolikanaal of Malamocco-Margherakanaal is tussen 1961 en 1969 voltooi. Die bou daarvan is genoodsaak weens die ontwikkeling van die Marghera-petrochemiese aanleg. Die kanaal verbind die monding van die Malamoccohawe met die raffinaderye van Marghera. Op hierdie wyse word Venesië omseil, sodat olietenkers nie die roetes gebruik wat deur die stad Venesië self loop nie. Die kanaal is by die eerste stuk omtrent 200 meter breed en het 'n diepgang van 17 meter (hoewel dit op omtrent 14,5 meter geraam word); die tweede stuk is 12,5 meter diep.\n\nTydens die graafwerk van die Petrolikanaal is die modder oor duisende hektaar van die strandmeer gestort, met die doel voor oë om dit later in 'n derde nywerheidsgebied naby Fusina te omskep. So het die Casse di colmata (\"opgevulde kiste\") letterlik grondgevat. Maar deur hierdie drooglegging het die owerheid skynbaar ook die stad ten gronde gerig, want die oorstroming van Venesië in 1966 kon toe net toegeskryf word aan hierdie hoop aarde as die grondoorsaak.\n", "id": "afr_Latn_100617"} {"text": "Bejanispruit\n\nDie Bejanispruit is 'n spruit wat net wes van die Krugerwildtuin, in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei. Sy monding is aan die linkerbank van die Sabierivier\n", "id": "afr_Latn_100618"} {"text": "Klein-Sabierivier\n\nDie Klein-Sabierivier is 'n kort rivier wat suidwaarts in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei. Sy monding is by die Sabiewaterval in die dorp Sabie.\n", "id": "afr_Latn_100619"} {"text": "Ngwenyamenirivier\n\nDie Ngwenyamenirivier is 'n rivier wat net wes van die Krugerwildtuin, in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei. Sy monding is aan die linkerbank van die Sabierivier.\n", "id": "afr_Latn_100620"} {"text": "Noord-Sandrivier\n\nDie Noord-Sandrivier is 'n rivier wat net wes van die Krugerwildtuin, in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei. Sy monding is aan die suidebank van die Sabierivier naby Hazyview.\n", "id": "afr_Latn_100621"} {"text": "Salitjespruit\n\nMoet nie verwar word met Salitje, 'n nedersetting in die verre-suide van Eswatini nie.\n\nDie Salitjespruit is 'n spruit wat in die suide van die Krugerwildtuin, in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei. Sy monding is aan die noordebank van die Sabierivier net wes van Onder-Sabie.\n", "id": "afr_Latn_100622"} {"text": "Dorpsrivier (Mpumalanga)\n\nHierdie Dorpsrivier vloei in Mpumalanga. Vir ander riviere met dieselfde naam, sien die dubbelsinnigheidsbladsy by Dorpsrivier.\n\nDie Dorpsrivier is 'n rivier en 'n aantal stroomvertakkings wat suid van Lydenburg, in Mpumalanga, Suid-Afrika vloei.\n", "id": "afr_Latn_100623"} {"text": "Zygmunt Bauman\n\nZygmunt Bauman (Poznań, 19 November 1925 – Leeds, 9 Januarie 2017) was 'n Pools-Britse sosioloog en filosoof van Joodse afkoms. In die 1980's het hy bekendheid verwerf met sy boeke oor die moderniteit. Bauman was 'n professor in sosiologie aan die Universiteit van Warskou, die Universiteit van Tel Aviv en die Universiteit van Leeds. Hy was ook besoekende professor aan die Universiteit van Berkeley, Yale Universiteit, Canberra, St John's en die Universiteit van Kopenhagen.\n", "id": "afr_Latn_100624"} {"text": "Simmentaler (bees)\n\nDie Simmentaler of Switserse Fleckvieh is 'n Switsersgeteelde dubbeldoelbeesras. Dit is vernoem na die Simmental – die vallei van die Simmerivier – in Berner Oberland, in die kanton Bern in Switserland. Dit is rooierig van kleur met wit merke, en word gebruik vir beide melk en vleis.\n", "id": "afr_Latn_100625"} {"text": "Sacha Baron Cohen\n\nSacha Noam Baron Cohen (gebore 13 Oktober 1971) is 'n Britse akteur, komediant, draaiboekskrywer, en vervaardiger. Baron Cohen het fiktiewe karakters geskep en uitgebeeld soos Ali G, Borat Sagdiyev, Brüno Gehard, en Admiraal Generaal Aladeen. Soos sy held Peter Sellers, neem hy 'n verskeidenheid van aksente en gedaantes vir sy karakters en verskyn selfde buite karakter.\n\nIn die meeste van sy roetines, interak Baron Cohen se karakters met niksvermoedende mense, in 'n dokumentêre styl, en hulle besef nie hulle is ingestel vir komiese situasies nie.\n", "id": "afr_Latn_100626"} {"text": "Veii\n\nDie stad is op 'n plato geleë wat met steil oewers deur twee riviere begrens word, die Cremera (vandag: Valchetta) en die Mola. Die sitadel is in die suide en dit word deur duisende grafte in kringe omring. Opgrawings het 'n indrukwekkende tempel gewys wat omtrent 510 v.C. gebou is en dalk aan Apollo en Hercules gewy is. Veii is saam met die ander stede van Suid-Etrurië Cerveteri, Tarquinia, Vulci en Orvieto een van die mees gevorderde nedersettings van die Etruskers. Die vroegste beskilderde graf (laat 8ste/ vroeg 7de eeu v.C.) is hier aangetref. Dit wys dieselfde soort leeus wat ook op aardewerk gevind word.\n", "id": "afr_Latn_100627"} {"text": "Seesambokdikkop\n\nDie seesambokdikkop (Bryaninops yongei) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die Stille Oseaan en die Indiese Oseaan; meer spesifiek die Rooisee en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die suide van KwaZulu-Natal.\n", "id": "afr_Latn_100628"} {"text": "Spoor-swerwer\n\nDie spoor-swerwer (Valenciennea helsdingenii) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die Stille Oseaan, die Indiese Oseaan, insluitend die Rooisee, en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die suide van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as railway glider.\n", "id": "afr_Latn_100629"} {"text": "Oranjekoldikkop\n\nDie oranjekoldikkop (Valenciennea puellaris) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die westelike Stille Oseaan, die Indiese Oseaan, insluitend die Rooisee en Oman en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die noorde van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as orange spotted goby.\n", "id": "afr_Latn_100630"} {"text": "Duitse idealisme\n\nDie Duitse idealisme is 'n filosofiese beweging uit die geskiedenis van die moderne filosofie. Die beweging het in die laat 18de en vroeë 19de eeu in Duitsland ontstaan. Die Duitse idealisme is nou verbind met die Romantiek en met die revolusionêre idees van die Verligting en vind sy oorsprong in die werk van Immanuel Kant. Dit is egter ontwikkel in die werk van Fichte, Schelling en Hegel. Ander filosowe wat nou met hierdie beweging verband hou, is Jacobi, Reinhold en die teoloog Schleiermacher.\n\nDie Duitse idealisme veronderstel dat insig en verandering eers op die vlak van idees moet plaasvind. In sy vroeë vorm, waaronder Kant en Johann Gottlieb Fichte, draai dit om die stelling dat dit die menslike verstand en menslike rede is wat die werklikheid struktuur gee. In die latere fase, met Friedrich Schelling en Georg Wilhelm Friedrich Hegel, is die sentrale tesis dat hierdie rede ook deur die hele werklikheid, natuur en geskiedenis plaasvind. Die 'Duitse idealiste' het saamgewerk vir 'n basis vir 'n sistematiese eenheid van die verworwe kennis. Hulle word dus soms die laaste groot stelselfilosowe genoem.\n", "id": "afr_Latn_100631"} {"text": "Leerswerwer\n\nDie leerswerwer (Valenciennea sexguttata) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die Stille Oseaan, die Indiese Oseaan en aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by Bazaruto in Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die bluespotted sleeper goby of ladder glider.\n", "id": "afr_Latn_100632"} {"text": "Herbert Marcuse\n\nHerbert Marcuse (* 19 Julie 1898 – † 29 Julie 1979) was 'n Duits-Amerikaanse filosoof, sosioloog, en politieke teoretikus, wat verband hou met die Frankfurt Skool van die Kritiese teorie. Marcuse is in Berlyn gebore en het by die Universiteit van Berlyn en daarna by die Universiteit van Freiburg gestudeer, waar hy sy Ph.D ontvang het. Hy was 'n prominente figuur in die Frankfurt-gebaseerde Instituut vir Sosiale Navorsing – wat later bekend geword het as die Frankfurt Skool. Hy was getroud met Sophie Wertheim (1924–1951), Inge Neumann (1955–1972), en Erica Sherover (1976–1979). In sy skriftelike werk, lewer hy kritiek op kapitalisme, moderne tegnologie, historiese materialisme en vermaak-kultuur, met die argument dat hulle 'n nuwe vorm van sosiale beheer verteenwoordig.\n\nSy bekendste werke is Eros en Beskawing (1955) en Een-Dimensionele Man (1964). Sy Marxistiese siening het baie radikale intellektuele en politieke aktiviste geïnspireer in die 1960's en 1970's, beide in die Verenigde State van Amerika en internasionaal.\n", "id": "afr_Latn_100633"} {"text": "Vlagswerwer\n\nDie vlagswerwer (Valenciennea strigata) is 'n dikkop wat wydverspreid voorkom in die Stille Oseaan en die Indiese Oseaan; meer spesifiek aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die suide van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as pennant glider.\n", "id": "afr_Latn_100634"} {"text": "Andrea Palladio\n\nAndrea Palladio ([anˈdrɛːa palˈlaːdjo]; * 30 November 1508 as Andrea di Pietro della Gondola in Padua, Republiek Venesië; † 19 Augustus 1580 in Vicenza, Republiek Venesië) was 'n Italiaanse Renaissance-argitek wat in die Republiek Venesië werksaam was. Palladio word naas Leon Battista Alberti (1404–1472) as die invloedrykste argitektuurteoretikus van die vroeë moderne tydperk beskou.\n\nPalladio, wat op die ouderdom van dertien 'n opleiding as steenmesselaar en beeldhouer gevolg het, het in 1536 kennis gemaak met die digter, taalnavorser en filosoof Gian Giorgio Trissino (1478–1550) wat hom sy kunstenaarsnaam Palladio gegee het. Trissino het onmiddellik sy talent raakgesien en hom aangemoedig om wiskunde, musiek en klassieke Latynse literatuur te studeer - met besondere aandag op die werk van die Romeinse ingenieur en argitek Vitruvius. In 1541 het Trissino die finansiële middele beskikbaar gestel vir Palladio se eerste reis na Rome waar hy antieke boukuns aan die hand van Romeinse geboue bestudeer en sketse daarvan geteken het.\n\nGedurende sy loopbaan as argitek het Palladio meer as tagtig projekte in die Republiek Venesië verwesenlik, waaronder paleise, kerke, openbare geboue en villas. Sy leerstellings, wat in sy hoofwerk Vier boeke oor argitektuur (I quattro libri dell'architettura) saamgevat is (met talle sketse van sy eie ontwerpe asook voorbeelde van antieke boukuns), het hom internasionale erkenning besorg, terwyl sy stedelike geboue en villas in landelike omgewings beslissende invloed op die ontwikkeling van argitektuur sou uitoefen. So het sy werke as inspirasie gedien vir die sogenaamde Palladiaanse styl wat na Engeland en ander Europese lande en Noord-Amerika (met openbare geboue waarvoor die Palladiaanse styl verder ontwikkel is tot neoklassieke staatsboukuns soos die Capitol in Washington, DC) versprei het. In Engeland is dit verder ontwikkel tot 'n klassisistiese Britse boustyl.\n\nDie hoofperiode van Palladio se loopbaan as argitek, wat oor vier dekades strek, het in 'n tydperk van buitengewone ekonomiese groei en kulturele en skeppende vordering in die Noord-Italiaanse streek Veneto geval. Teen die middel van die 16de eeu het die Venesiaanse bewind oor en nuwe belangstelling vir die vastelandse gebiede, die terra ferma (vanaf die 18de eeu Veneto genoem), en die uitdaging van Venesië as seemoondheid deur die Liga van Cambrai 'n fase van politieke stabiliteit ingelui waartydens die gebied se ekonomiese basis van handel na landbou begin verskuif het.\n\nLandaanwinnings- en dreineringsprojekte, waardeur 'n uitgebreide netwerk van kanale geskep is, het hierdie verskuiwing vergemaklik. Die groeiende landelike adelsklas het talle villas in opdrag gegee wat 'n gulde geleentheid gebied het aan 'n argitek soos Palladio wat sy opleiding in die streek ontvang het en vertroud was met sy ekonomiese, maatskaplike en geografiese besonderhede. In hul boukuns het Palladio en ander befaamde boumeesters uitdrukking gegee aan die behoeftes en aspirasies van hul opdraggewers.\n\nDie Villeggiatura, die somerverblyf in statige villas op die Venesiaanse vasteland (Terraferma veneziana of Veneto genoem), het tussen die 15de en 18de eeu tot 'n modeverskynsel onder welvarende en statusbewuste Venesiane ontwikkel. Meer as 2 000 villas het in Veneto ontstaan voordat Napoléon Bonaparte die Venesiaanse Seerepubliek in 1797 tot 'n val gebring het.\n\nPalladio se palazzi of stadspaleise soos die Villa Rotonda, die Basilica Palladiana en die Teatro Olimpico in die Italiaanse stad Vicenza, wat sy bloeitydperk onder Venesiaanse bewind tussen die vroeë 15de en laat 18de eeu beleef het, en 24 Palladiaanse villas in Veneto is deur Unesco in 1994 as wêrelderfenis gelys.\n", "id": "afr_Latn_100635"} {"text": "Aquileia\n\nAquileia was een van die grootste stede van antieke Italië en een van die belangrikste seehawens en militêre basisse van die Romeinse Ryk, geleë aan die Natisone-rivier naby die Adriatiese See met 'n bevolking van sowat 100 000 gedurende sy bloeitydperk in die 2de eeu n.C. - en 'n verdere 100 000 in sy omgewing - onder wie ambagsmanne, skeepsbouers en wapensmede. Aquileia was destyds die eindpunt van die Barnsteenroete wat die Romeinse Ryk met die Baltiese gebiede aan die Oossee verbind het. Daarnaas was dit die belangrikste spilpunt vir die handel met die ooste.\n\nUiteindelik het Aquileia se rykdomme die aandag van barbaarse volke getrek - en begeertes gewek. In die laat-antieke tydperk, toe die Romeinse Ryk onder die invalle van hierdie volkere moes swig, het die bewoners begin om hulle na die nabygeleë strandmeer terug te trek wat as veilige skuilplek kon dien. Hierdie beskeie nedersettings sou die bakermat van een van die magtigste seemoondhede in die Europese geskiedenis sou word - die Republiek Venesië.\n\nDie gelyknamige moderne Italiaanse nedersetting het 'n bevolking van sowat 3 000.\n", "id": "afr_Latn_100636"} {"text": "George Stevens\n\nGeorge Stevens (? - 11 Augustus 2018) was 'n Kaapse bariton en waarnemende hoof van die Universiteit van Kaapstad. Hy was 'n student van Nellie du Toit. Hy word oorleef deur sy vrou Zoë, sy pa en twee broers en twee susters.\n", "id": "afr_Latn_100637"} {"text": "B1-hoofweg (Namibië)\n\nDie B1-hoofweg is een van die belangrikste paaie in Namibië, wat deur die middel van die land in 'n noord-suid rigting beweeg. Dit verbind Noordoewer op die grens tussen Suid-Afrika en Namibië met Oshikango in die noorde op die Angolese grens. Belangrike dorpe op die roete (van noord na suid) sluit Oshikango, Ondangwa, Tsumeb, Otavi, Otjiwarongo, Okahandja, Windhoek, Rehoboth, Mariental, Keetmanshoop en Noordoewer in.\n\nDie B1 is een van die gevaarlikste paaie in Namibië met baie verkeesongelukke en sterftes. Die gedeelte tussen Okahandja en Otjiwarongo is veral gevaarlik.\n", "id": "afr_Latn_100638"} {"text": "C10-hoofweg (Namibië)\n\nC10 is 'n hoofweg in die suide van Namibië. Dit begin in Ai-Ais en eindig by die Namibië–Suid-Afrika grens waar die pad verander in die R358-streeksroete by Onseepkans. Die hoofweg is 241 kilometer lank. Die pad gaan een kilometer verby Karasburg, wat toeganklik is deur die M21. Dit kan ook gebruik word om toegang te kry na die B3-hoofweg.\n", "id": "afr_Latn_100639"} {"text": "C28-hoofweg (Namibië)\n\nDie C28-hoofweg is 'n grondpad in sentraal Namibië. Dit is lank en verbind Windhoek met Swakopmund.\n", "id": "afr_Latn_100640"} {"text": "B2-hoofweg (Namibië)\n\nDie B2-hoofweg is 'n belangrike pad in Namibië. Die snelweg beweeg oos na wes tussen die groot see hawe van Walvisbaai en die hoofstad Windhoek.\n", "id": "afr_Latn_100641"} {"text": "Steensel\n\n'n Steensel of sklereïde is 'n gereduseerde vorm van 'n sklerenkiemsel of parenkiemsel met 'n verdikte en verhoute selwand wat 'n klein, duursame laag weefsel in die meeste plante vorm. Steenselle vorm die kerne van appels en is verantwoordelik vir die growwe tekstuur van koejawels.\n", "id": "afr_Latn_100642"} {"text": "Veneto\n\nHistories het Veneto (naas Friuli-Venezia Giulia) deel uitgemaak van die Terra ferma, Venesië se vastelandse besittings in Noord-Italië wat - as gevolg van die agteruitgang van die Mediterreense seehandel - as vrugbare landboustreke en alternatiewe ekonomiese basis ontwikkel is. Nie net die karakter van Venesië as sy administratiewe setel nie, maar ook dié van sy historiese besittings op die vasteland word deur water bepaal. Veneto is 'n land van strandmere, mere, riviere en kanale wat deur die magtige Po-rivier deurkruis word. Dit strek vanaf die Adriatiese Seekus tot die majestueuse rooi bergmassief van die Dolomiete.\n", "id": "afr_Latn_100643"} {"text": "Vlae van die administratiewe streke en provinsies van Italië\n\nItalië word verdeel in 20 administratiewe streke (regioni, enkelvoud regione), waarvan vyf 'n spesiale outonome status geniet, aangedui deur 'n *. 'n Administratiewe streek word verder verdeel in provinsies.\n", "id": "afr_Latn_100644"} {"text": "Vanja Vukovic\n\nVanja Vukovic (gebore 1971 in Montenegro, grootgeword in Stuttgart) is 'n Duitse kunsfotograaf en foto ontwerper.\n", "id": "afr_Latn_100645"} {"text": "Genommerde roetes in Suid-Afrika\n\nIn Suid-Afrika word die meerderheid paaie aangewys as genommerde roetes om reisigers behulpsaam te wees met hul navigasie. Die landswye nommeringstelsel bestaan uit nasionale roetes wat stede met mekaar verbind, en provinsiale en streeksroetes, wat kleiner dorpe en ander roetes op die netwerk verbind, Laastens, is daar binne die verskillende stedelike gebiede ook skemas van metropolitaanse roetenommering.\n", "id": "afr_Latn_100646"} {"text": "Leopold Mozart\n\nLeopold Mozart (1719 – 1787) was 'n Duitse komponis en violis. Hy was die vader van die beroemde Oostenrykse komponis Wolfgang Amadeus Mozart.\n", "id": "afr_Latn_100647"} {"text": "Virat Kohli\n\nVirat Kohli (gebore 5 November 1988) is 'n Indiese krieketspeler en tans kaptein van die Indiese nasionale krieketspan. Kohli word as een van die beste kolwers in die wêreld en 'n elegante regterhandskolwer beskou.\n\nHy was kaptein van die Indiese o/19-span wat die 2008 o/19-krieketwêreldbeker in Maleisië gewen het en het 'n paar maande later sy EDI-debuut vir Indië teen Sri Lanka op die ouderdom van 19 gemaak. Hy het sy Toetsdebuut in 2011 gemaak.\n", "id": "afr_Latn_100648"} {"text": "Percy Girouard\n\nSir Edouard Percy Cranwill Girouard (26 Januarie 1867 – 26 September 1932) was 'n Kanadese ingenieur en soldaat. Hy is in 1867 in Montreal gebore. Hy sluit in 1888 by die leër aan en veg in Soedan, waar hy homself onderskei in die konstruksie en organisasie van spoorweë. Met die uitbreek van die Tweede Vryheidsoorlog was hy direkteur van Spoorweë vir die Britse Magte en het hy die Imperial Military Railways georganiseer.\n\nNa die Verdrag van Vereeniging is die IMR ontbind en 'n nuwe spoorwegmaatskapei, die Sentraal-Suid-Afrikaanse Spoorweë (Central South African Railways of CSAR)gestig. Die CSAR is deur die Interkoloniale Raad van Transvaal en de Oranje Vrijstaat beheer. Girouard is as Kommissaris vir Spoorweë (Commissioner for Railways) aangestel.\n\nHy is in 1932 in London oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100649"} {"text": "PepsiCo\n\nPepsiCo is 'n Amerikaanse multinasionale korporasie wat kos, graangebaseerde peuselkos, koeldrank, en ander produkte vervaardig, bemark en versprei. Sy hoofkantoor is in Purchase, New York. PepsiCo is in 1965 gevorm ná die samesmelting van die Pepsi-Cola Company en Frito-Lay, Inc.\n", "id": "afr_Latn_100650"} {"text": "Chondriet\n\nChondriete is meteoriete wat nie gedifferensieer is nie en hulle solêre samestelling -minus die vlugtige komponente- behou het.\n\n'n Ouer definisie is dat dit meteoriete is wat chondrules bevat, korreltjies waarin die oermateriaal wat in die sterre gevorm is, gekondenseer het. Hierdie definisie is nogtans nie heeltemal korrek nie, omdat daar meteoriete is wat wel hulle oorspronkelike samestelling behou het, maar geen korrelige struktuur het nie. 'n Nog ouer indeling in steenagtige aeroliete, yster-nikkel-houdende sideriete en steenagtige ysters sideroliete is slegs van oppervlakkige waarde. Meteoriete word vandag veral in chondriete en achondriete ingedeel. In achondriete het die sterre se oorspronkelike stowwe veranderings (differensiasie) ondergaan. Hulle kan byvoorbeeld van Mars of die Maan stam. Uit chondriete kan die meeste inligting oor die vroeë sonnestelsel verkry word.\n\nDie chondriete self word in klasse, clans, groepe en subgroepe ingedeel, maar die klassifikasie in in 2018 steeds in ontwikkeling.\n", "id": "afr_Latn_100651"} {"text": "Wagwoord\n\n'n Wagwoord is 'n woord of tekenreeks wat gebruik word vir gebruikerverifikasie om identiteit te bewys, of toegangsgoedkeuring tot 'n hulpbron te verkry. 'n Wagwoord moet geheim gehou word van diegene wat nie toegelaat word nie.\n\nIn moderne tye word gebruikername en wagwoorde gewoonlik gebruik deur mense tydens 'n aanmeldproses wat toegang beheer na beskermde rekenaarbedryfstelsels, selfone, TV-dekodeerders, OTM'e, ens.\n\nTen spyte van die naam, is dit nie nodig vir wagwoorde om woorde te wees nie. Wagwoorde kan bestaan uit enige karakters. Wagwoorde wat slegs bestaan uit syfers is ook bekend as 'n wagkode, wagsleutel, of PIN (persoonlike identifikasienommer), soos dié wat gewoonlik gebruik word by 'n OTM.\n\nMeeste organisasies het 'n wagwoordbeleid wat vereistes stel vir die samestelling en gebruik van wagwoorde. Tipies sluit dit die volgende in: minimumlengte, vereiste kategorie (bv. hoof- en kleinletters, syfers, en spesiale karakters), verbode elemente (bv. eie naam, geboortedatum, adres, telefoonnommer). Sommige regerings het nasionale verifikasieraamwerke met vereistes vir gebruikerverifikasie vir regeringsdienste, insluitend vereistes vir wagwoorde.\n", "id": "afr_Latn_100652"} {"text": "Nguni (bees)\n\nDie Nguni-beesras is uniek aan Suider-Afrika. Die ras is 'n baster van verskillende Indiese en later Europese beesrasse. Die Nguni-beesras het sy ontstaan te danke aan die oorspronklike inwoners van Suider-Afrika tydens hul migrasie uit die noorde van die kontinent. Die beesras is van mediumgrootte en is aangepas vir hoëveldse weiding.\n", "id": "afr_Latn_100653"} {"text": "Boogjag\n\nBoogjag is die jag van diere deur boogskiet. Baie inheemse volke gebruik vir duisende jare reeds die tegniek as hul primêre jagmetode, en dit oorleef in die hedendaagse gebruik vir sport en jag.\n", "id": "afr_Latn_100654"} {"text": "Itshehlophe\n\nItshehlophe is 'n nedersetting in die Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100655"} {"text": "KaDlangezwa\n\nKaDlangezwa is 'n nedersetting in die Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100656"} {"text": "Kenterton\n\nKenterton is 'n nedersetting in die Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100657"} {"text": "KwaFakazi\n\nKwaFakazi is 'n nedersetting in die Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100658"} {"text": "KwaDumisa\n\nKwaDumisa is 'n nedersetting in die Vulamehlo Plaaslike Munisipaliteit van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100659"} {"text": "Ernst Roets\n\nErnst Alex Roets (gebore 5 September 1985) is 'n Suid-Afrikaanse burgerregte-aktivis, skrywer en rolprentvervaardiger. Hy is adjunk-uitvoerende hoof van die burgerregte-organisasie AfriForum en die uitvoerende hoof van die rolprentvervaardigingsmaatskappy Forum Films.\n", "id": "afr_Latn_100660"} {"text": "Stokperdjie\n\n'n Stokperdjie is 'n aktiwiteit wat gereeld deur 'n mens beoefen word vir genot en ontspanning, tipies tydens 'n mens se vrye tyd. Stokperdjies kan die versameling van sekere tema-items en voorwerpe insluit, die betrokke raak by kreatiewe en artistieke uitdagings, om sport te speel, of die voortsetting van ander vermaak. Die lys van stokperdjies is 'n lang lys en verander gereeld, soos belangstellings en modes verander. Deur 'n spesifieke stokperdjie voortdurend te beoefen, bekom iemand aansienlike vaardighede en kennis op daardie gebied.\n\nBetrokkenheid by stokperdjies het toegeneem sedert die laat negentiende eeu toe werkers meer vrye tyd bekom het, en die vordering in tegnologie meer tyd vir ontspanning gelaat het. Stokperdjies is geneig om tendense te volg in die samelewing, byvoorbeeld was seëlversameling gewild gedurende die 19de en 20ste eeue want posstelsels was die belangrikste middel van kommunikasie, terwyl videospeletjies meer gewild is deesdae, as gevolg van tegnologiese vooruitgang.\n", "id": "afr_Latn_100661"} {"text": "Wagyu (bees)\n\nDie Wagyu (和牛Wagyū, letterlik \"Japannese koei\") is enige van vier Japannese vleisbeesrasse.\n\nWagyubeeste word in verskeie gebiede van Japan onder die gebied se naam versprei. 'n Paar voorbeelde is Matsusaka-, Kobe-, Yonezawa-, Mishima-, Ōmi- en Sanda-beesvleis.\n", "id": "afr_Latn_100662"} {"text": "Witlipdoktervis\n\nDie witlipdoktervis (Acanthurus leucocheilus) is 'n doktervis wat in die westelike Stille Oseaan en die Indiese Oseaan voorkom; asook langs die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die noorde van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as pale-lipped surgeonfish of white-spine surgeonfish.\n", "id": "afr_Latn_100663"} {"text": "Heinitzburg\n\nHeinitzburg (oorspronklik Heynitzburg, Heinitz se kasteel) is een van die drie kastele in Windhoek, Namibië. Dit is gebou in 1914 deur die argitek Wilhelm Sander.\n\nSander het oorspronklik die kasteel vir homself gebou, maar dit in 1916 aan Hans Bogislav Graf von Schwerin verkoop, wat die kasteel Heynitzburg vernoem het na sy vrou Margarete se geboorte naam \"von Heynitz\".\n\nHeinitzburg word vandag gebruik as 'n restaurant en hotel. Die hotel is 'n lid van die Relais & Chateaux groep, 'n internasionale konsortium van luukse hotelle wat deur individuele bedryf word.\n", "id": "afr_Latn_100664"} {"text": "Martin Pelser\n\nMartin Pelser (23 Maart 1934 – 15 Augustus 2018) was 'n Springbokrugbyspeler wat in elf toetse en 26 toerwedstryde vir die Springbokke gespeel het. Hy het sy debuut in 1958 gemaak. Hy het 'n glasoog gehad.\n", "id": "afr_Latn_100665"} {"text": "Schwerinsburg\n\nSchwerinsburg (Schwerin se kasteel) is die grootste van die drie kastele in Windhoek, Namibië. Vandag is dit die privaatwoning van die Italiaanse ambassadeur in Namibië.\n", "id": "afr_Latn_100666"} {"text": "Sanderburg\n\nSanderburg (Sander se kasteel) is die kleinste van die drie kastele in Windhoek, Namibië. Dit was gebou tussen 1917 en 1919 deur die argitek Wilhelm Sander wat dit ontwerp het as sy eie plek van verblyf. Sy argitekstyl kombineer verskeie middeleeuse funksies.\n", "id": "afr_Latn_100667"} {"text": "Meshuggah\n\nMeshuggah is 'n Sweedse progressiewe metal band van Umeå, wat gevorm was in 1987. Meshuggah bestaan uit die stigterslede sanger Jens Kidman en hoofkitaarspeler Fredrik Thordendal, tromspeler Tomas Haake, wat aangesluit het in 1990, ritme kitaarspeler Mårten Hagström, wat aangesluit het in 1993 en baskitaarspeler Dick Lövgren sedert 2004.\n\nMeshuggah het eerste internasionale aandag gelok met die 1995 vrylating Destroy, Erase, Improve vir die samesmelting van death metal, thrash metal, progressiewe metal en jazz fusion elemente. Meshuggah het bekend geword vir hul innoverende musikale styl en komplekse lied strukture. Meshuggah was bestempel as een van die tien belangrikste hard rock en heavy metal bands deur Rolling Stone en as die belangrikste band in metal deur Alternative Press. In 2018, was Meshuggah genomineer vir 'n Grammy-Toekenning vir hul liedjie \"Clockworks\" onder die \"Beste Metal Prestasie\" kategorie.\n", "id": "afr_Latn_100668"} {"text": "Gespikkelde borseltand\n\nDie gespikkelde borseltand (Ctenochaetus truncatus) is 'n vis wat wydverspreid voorkom in die Indiese Oseaan; ook aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as spotted bristletooth of Indian gold-ring bristle-tooth.\n", "id": "afr_Latn_100669"} {"text": "Nok\n\n'n Nok is 'n roterende of glystuk in 'n meganiese-skakeling wat veral gebruik word in die omskakeling van roterende beweging na lineêre beweging.\n", "id": "afr_Latn_100670"} {"text": "2018 Curriebeker Premierafdeling\n\nDie 2018 Curriebeker Premierafdeling was 'n top rugbykompetisie wat van 17 Augustus – 27 Oktober 2018 tussen die provinsiale spanne van Suid-Afrika beslis is. Dit was die 80ste seisoen van die kompetisie sedert dit vir die eerste keer in 1889 gespeel is.\n\nDie Westelike Provinsie was die verdedigende kampioen. Hulle het die Natalse Haaie met 33–21 in die 2017 eindstryd in Durban verslaan. Die eindstryd is op 27 Oktober 2018 beslis.\n", "id": "afr_Latn_100671"} {"text": "Amerikaanse houtkappers\n\nAmerikaanse houtkappers (familie Capitonidae) is klein, lawaaierige voëls wat nou verwant is aan spegte (familie Picidae), saam met wie hulle in die voëlorde Piciformes geklassifiseer word. Amerikaanse houtkappers word ook baardvoëls genoem, terwyl spegte (Engels: woodpeckers) soms Amerikaanse houtkappers genoem word. Amerikaanse houtkappers verskil egter van spegte daarin dat hul stertvere baie sagter en hul snawels korter en gekrom is. Spegte het reguit snawels met skerp punte, In Suid-Afrika kom sowat tien verskillende houtkapperspesies voor, waarvan die kleurryke kuifkophoutkapper (Traehyphonus vaillantii) baie bekend is omdat hy dikwels in stedelike tuine aangetref word.\n", "id": "afr_Latn_100672"} {"text": "Houtlaswerk\n\nIn houtlaswerk word bypassende voeë, wat uit gate en gleuwe bestaan, in afsonderlike stukke hout gemaak wat stewig inmekaar sal pas wanneer dit saamgevoeg word. Die struktuur wat gevorm moet word en die kragte wat daarop inwerk, sal die tipe houtlas bepaal. Moderne, sterk houtlym maak die toepassing van sommige van die ingewikkelde houtverbindings onnodig en het eenvoudiger en vinniger houtlaswerk moontlik gemaak.\n\nDie houtdele word dikwels net teen mekaar geplaas en met spykers en skroewe geheg. Skrynwerkers wat meestal konstruksiewerk doen, maak gewoonlik van eenvoudiger metodes gebruik, terwyl kabinetmakers hulle toespits op voeë, wat afgesien van stewigheid, nie die voorkoms van die produk bederf nie. Ongeag die gehalte van 'n las, kan 'n aantal basiese verbindings met behulp van verskeie tegnieke gemaak word. Die basiese verbindings is lengte-, wydte- en hoekverbindings.\n\nDie verskeidenheid van metodes waarvolgens bogenoemde laswerk gedoen word, het gelei tot 'n aantal erkende terme wat in die vaktaal van die houtwerker opgeneem is. Die beskrywende aard daarvan maak dit vir die vakman moontlik om 'n verbinding sonder die oorbodige gebruik van woorde te beskryf. 'n Uitsteeksel wat aan 'n stuk hout voorkom - wat doelbewus so gevorm is dat dit op 'n bepaalde plek op 'n ander stuk hout sal pas word byvoorbeeld 'n lip, tap, tong of 'n pen genoem. 'n Versinking in die ander stuk hout, waarin een van bogenoemde kan pas, kan byvoorbeeld weer 'n keep, groef, gleuf of gat wees.\n", "id": "afr_Latn_100673"} {"text": "David Guetta\n\nPierre David Guetta (gebore 7 November 1967 in Parys), beter bekend onder sy verhoognaam David Guetta, is 'n Franse platejoggie (DJ) en dance-pop-produsent (vroeër housemusiek).\n\nDavid Guetta se eerste album, Just A Little More Love, is in 2002 vrygestel. Later het hy Guetta Blaster (2004) en Pop Life (2007) vrygestel.\n\nGuetta bereik in 2009 sukses met die album One Love, met die enkelsnitte When Love Takes Over, Gettin' Over You, Sexy Bitch en Memories. Die eerste drie daarvan bereik nommer 1-posisies in die Verenigde Koninkryk. In 2011 het hy met sy album Nothing but the Beat verdere sukses behaal. Hierop staan die beroemde singles Where Them Girl At, Little Bad Girl, Without You, Titanium en Turn Me On. Hy is een van die eerste platejoggie wat in aanraking gekom het met die EDM-scene en hy staan wêreldwyd bekend as die \"Grandfather of EDM\".\n", "id": "afr_Latn_100674"} {"text": "Aretha Franklin\n\nAretha Franklin (25 Maart 1942 – 16 Augustus 2018) was 'n Amerikaanse sangeres, liedjieskrywer en pianis.\n", "id": "afr_Latn_100675"} {"text": "Poincaré-groep\n\nDie Poincaré groep, deur Minkowski gedefinieer as die stel Minkowski-ruimtetydisometrieë, ter ere van Henri Poincaré, is 'n 10-dimensionele nie-abeliese groep vergelykings van kardinale belang in fisika.\n", "id": "afr_Latn_100676"} {"text": "Hermann Minkowski\n\nHermann Minkowski (22 Junie 1864 – 12 Januarie 1909) was 'n Duitse wiskundige en professor te Universiteite Königsberg, Zürich en Göttingen. Hy het syfermeetkunde asook meetkundige metodes om probleme in syferteorie, wiskundige fisika en relatiwiteitsteorie op te los, ontwikkel.\n\nMinkowski is mees bekend vir sy werk in relatiwiteitsteorie, waar hy in 1907 gewys het dat sy voormalige student, Albert Einstein, se spesiale relitiwiteitsteorie meetkundig verstaan kan word as 'n teorie van 4-dimensionele ruimtetyd, ook bekend as Minkowski ruimtetyd.\n", "id": "afr_Latn_100677"} {"text": "Windhoek Sentrale Hospitaal\n\nWindhoek Sentrale Hospitaal is 'n openbare hospitaal in Windhoek, Namibië. Saam met die Katutura Staatshospitaal is dit een van die twee staatshospitale in die stad.\n", "id": "afr_Latn_100678"} {"text": "Katutura Staatshospitaal\n\nKatutura Staatshospitaal is 'n hospitaal in Katutura, 'n swart woonbuurt in Windhoek, Namibië. Saam met die Windhoek Sentrale Hospitaal is dit een van die twee staatshospitale in Windhoek en Namibië se enigste algemene verwysingshospitaal.\n\nIn November 2008, het die hospitaal 'n nuwe sonkrag-waterverhittingstelsel geïnstalleer as deel van 'n groot opknappingsveldtog.\n", "id": "afr_Latn_100679"} {"text": "Sarmizegetusa\n\nDie fort en sy tempel is op 'n berg van 1200 m hoogte in die Orăştie-gebergte van die huidige Roemenië geleë.\n\nDie Daciese stad word Sarmizegetusa Regia genoem en dit was die hoofstad in die eerste eeue voor en ná Christus. Later, in 106 toe Dacië 'n Romeinse provinsie geword het, is 40 km verder die stad Sarmizegetusa Ulpia Trajana gestig wat die hoofstad van die Romeinse provinsie geword het.\n\nSarmizegetusa Regia is 'n viersydige fort van 30 000 m² wat op vyf terrasse geleë is. Sy mure is gebou met die murus dacicus-tegniek wat reghoekige stene sonder messelbry in die voeë gebruik het. In die heiligdom is die god Zalmoxis vereer wat dalk 'n oorlogsgod was. Die stad was die tuiste van die Daciese konings waarvan Boerebista (82–44 v.C.) die magtigste was. Die huise het pype van keramiek besit wat as waterleiding gedien het. Opgrawings het spirale van goud opgelewer wat as armbande, betaalmiddel en offers aan die gode gedien het. Uit Romeinse bronne is bekend dat hulle ná die verowering 'n skat van 165 500 kg goud en 331 000 kg silwer gevind het wat in 'n rivier begrawe was.\n", "id": "afr_Latn_100680"} {"text": "Diomedes-eilande\n\nDie grenslyn tussen die Russiese Federasie in die ooste en die Verenigde State in die weste, soos amptelik getrek met die verdrag oor die verkoop van Russies-Amerika of Alaska aan die VSA in 1867, loop tussen die twee eilande. Die een eiland, Groot Diomedes (ook bekend as Ratmanof-eiland), behoort aan Rusland en die tweede eiland, Klein Diomedes (vroeër bekend as Krusenstern-eiland), behoort aan die Verenigde State.\n\nDie Internasionale tydlyn gaan eweneens tussen die twee eilande deur; die amptelike tydsverskil is 21-uur. As gevolg van die tydverskil word soms na die eilande as \"Môre-eiland\" (Groot Diomedes) en \"Gister-eiland\" (Klein Diomedes) verwys.\n\nKlein Diomedes val onder die beheer van die deelstaat Alaska. Groot Diomedes is die oostelikste punt van Rusland en behoort tot die outonome okroeg Tsjoekotka.\n\nDie Deen Vitus Bering het die eilande op 16 Augustus 1728 ontdek terwyl hy 'n Russiese ekspedisie gelei het. Hy het die die naam Diomedes-eilande aan die eilande gegee omrede 16 Augustus deur die Russies-Ortodokse Kerk gevier word as St. Diomedes-dag na aanleiding van die martelaar St. Diomedes. Die Russiese ontdekkingsreisiger Semjon Dezhnef het reeds in 1648, nadat hy die Beringstraat bereik het, verslag gelewer oor twee eilande. Dit is egter onseker of dit die Diomedes-eilande was.\n\nIn die winter vorm pakys tussen die twee eilande sodat daar geloop kan word van die een na die ander. Dit word egter verbied.\n", "id": "afr_Latn_100681"} {"text": "Beauden Barrett\n\nBeauden John Barrett (gebore 27 Mei 1991) is 'n Nieu-Seelandse rugbyspeler. Hy speel op die losskakelposisie vir sy tuisspan Taranaki, asook vir die Hurricanes in Superrugby en vir Nieu-Seeland se nasionale span die All Blacks. Hy was 'n belangrike lid van die Rugbywêreldbeker 2015-wenspan. Barrett kan ook op heelagter of vleuel speel, soos gedemonstreer by Taranaki en die All Blacks. In 2016 en 2017 het hy die \"Wêreldrugby Speler van die Jaar\"-toekenning ontvang, en word slegs die tweede speler om die toekenning agtereenvolgend te verower, na voormalige spanmaat Richie McCaw. Hy word deur baie ondersteuners as die beste aktiewe rugbyspeler in die wêreld beskou. Hy was ook tydens die rugbywêreldbekertoernooie in 2019 en 2023 vir Nieu-Seeland betrokke.\n\nBarrett het vir Nieu-Seeland op o/20- en sewesvlak gespeel voordat hy in die All Blacks se opleidingspan opgeneem in Mei 2012 en het sy internasionale debuut as 'n plaasvervanger op 23 Junie 2012 gemaak. Dit was in die laaste toets teen Ierland in Hamilton, toe hy nege punte met die skopskoen aangeteken het. Sy debuut in Superrugby was in 2011 vir die Hurricanes.\n\nBarrett het die wêreldrekord vir agtereenvolgende oorwinnings sedert sy eerste toets (19 oorwinnings uit 19 toetse).\n", "id": "afr_Latn_100682"} {"text": "Amalfi\n\nAmalfi is 'n nedersetting en munisipaliteit (comune) in die provinsie Salerno van die Italiaanse administratiewe gewes Campania (Kampanië). Dit is geleë aan die Golf van Salerno, by die mond van 'n diep ravyn en aan die voet van die bergpiek Monte Cerreto (1 315 meter bo seevlak), in 'n kusgebied wat oorheers word deur kranse.\n\nAs Hertogdom Amalfi was die nedersetting naas Venesië, Genua en Pisa een van vier Middeleeuse stadstate wat as Repubbliche Marinare of historiese Seerepublieke tot belangrike handelsmoondhede in die Middellandse See ontwikkel het. Amalfi het sy bloeitydperk as seerepubliek tussen 839 en die eerste derde van die 12de eeu beleef - met 'n bevolking van sowat 50 000. In 1131 is Amalfi deur die Normandiese Koninkryk Sisilië onder Roger II geannekseer.\n\nMaar dit was aanvalle deur die Pisaanse vloot in 1135 en 1137 en natuurrampe soos 'n tsoenami in 1343 en aardverskuiwings wat laer geleë stadsdele en die seehawe vernietig en sodoende 'n einde gemaak het aan Amalfi se seehandeltradisie. Vervolgens het Amalfi se ekonomie op visvangs, die verbouing van suurlemoene, die vervaardiging van pasta en ambagte soos goudsmeekuns gesteun - en op die vervaardiging van papier, 'n kuns wat deur plaaslike vaklui in Arabiese lande aangeleer is. Bergstroompies het Amalfi se sestien papiermeule, wat onder die vroegstes in Wes-Europa gereken word, van die benodigde water voorsien.\n\nMet die bou van 'n staatsroete deur Ferdinand, die Bourbonse koning van Napels, is Amalfi in die 19de eeu vir moderne toerisme ontsluit. Bekende besoekers soos die Duitse komponis Richard Wagner, die Amerikaanse digter en opvoedkundige Henry Wadsworth Longfellow en die Noorse dramatikus Henrik Ibsen het bygedra tot Amalfi se groeiende gewildheid. Gedurende die 1920's en 1930's was Amalfi 'n gewilde vakansiebestemming vir Britse adellikes en ander lede van die hoërklas.\n", "id": "afr_Latn_100683"} {"text": "Achondriet\n\nAchondriete is meteoriete wat se materiaal in teenstelling tot die chondriete s'n belangrike differensiasie ondergaan het. Van die achondriete kan van ander hemelliggame soos die Maan, die planeet Mars of van asteroïede soos Vesta stam.\n", "id": "afr_Latn_100684"} {"text": "Huisvlieg\n\nDie huisvlieg (Musca domestica) is 'n swartgrys, harige en redelik lomp geboude insek. Die larwe of maaier ontwikkel in onder meer huishoudelike afval en ondergaan drie vervellings voordat dit in 'n papie verander. Die volwasse insek het 'n paar goed ontwikkelde vlerke, waarvan die tweede, agterste paar verklein is tot kolfvormige ewewigsorgaantjies. Die insek suig sy voedsel op met behulp van 'n slurpie met 'n sponsagtige punt. Met die speeksel wat dit dan afskei, kan die huisvlieg verskillende siektes oordra.\n", "id": "afr_Latn_100685"} {"text": "Hulsboom\n\nDie hulsboom (orde Aquifoliaceae) is 'n houtagtige plant met enkelvoudige blare wat afwisselend of teenoorstaande op 'n tak gerangskik is. Die klein, groen blommetjies is onopvallend, vier- of vyftallig, en het meestal net een blom met meeldrade en 'n stamper. Die bostandige vrugbeginsel is veelhokkig en het verskillende sade. Die hulsboom (Ilex aquifolium) is inheems in Europa en die Middellandse Seegebied. Die hulsboom (Engels: holly) word tradisioneel met Kersfees verbind.\n\nDie hulsboomfamilie (Aquifoliaceae) het drie genera met altesaam sowat 450 spesies. Die familie word meestal in die Noordelike Halfrond aangetref, maar van die spesies word ook in Suid-Afrika gevind. Die bome is immergroen; sommiges het stekelrige blare en ander het gladde, leeragtige blare. Manlike en vroulike blomme kom voor en laasgenoemde produseer rooi of swart bessies. Die algemene hulsboom (Ilex aquifolium) kan tot 25 m hoog word. Dit het 'n dun stam met 'n grys bas. Die blare is dik, stekelrig en donkergroen van kleur.\n\nKlein, wit blommetjies groei in trosse in die oksels van die blare. Die hulsboom is tweehuisig. Die vrugte van die vroulike boom is rond en helderrooi. Die vrugte en blare is in Europa baie gewild as Kersversierings. In Februarie eet die voëls gewoonlik die bessies. Die hulsboom groei meestal wild, veral in woude en op dyke. In Suid-Afrika word die lIex mitis, ook bekend as without, aangetref. Die boom kan tot 30 m hoog word en groei langs riviere en in immergroen woude. Hoewel die hout hard en fyn van tekstuur is, word dit nie juis gebruik vir die maak van meubels nie omdat dit in woude groei waar waardevolle hout voorkom. Die hout word ook meestal vir ligte meubels en paneelwerk gebruik.\n", "id": "afr_Latn_100686"} {"text": "Hysertoestel\n\n'n Hystoestel is 'n werktuig waarmee 'n las met behulp van 'n tou of ketting vertikaal verplaas kan word. Ontwikkeling het meegebring dat horisontale verplasing ook moontlik is; die onderskeid word gemaak dat die ligter toestelle slegs vertikaal werk, soos byvoorbeeld katrolstelsels en takelwerk, terwyl swaarder toestelle soos loopkrane 'n las ook horisontaal kan laat beweeg. Hoewel die primêre doel van 'n hystoestel is om swaar of moeilik hanteerbare voorwerpe op te lig of rond te skuif, speel dit 'n groot rol in die kontinue hantering van vragte by hawens en fabrieke en het dit 'n onmisbare skakel in vervoerdienste geword.\n\n'n Eenvoudige hystoestel bestaan uit 'n katrol waaroor 'n tou loop. As 'n enkele katrol aan 'n vaste punt hang met 'n las van 1 N aan die punt van 'n tou oor die katrol, moet 'n krag van 1 N op die ander punt van die tou uitgeoefen word om die las op te lig. Die meganiese voordeel van so 'n vaste katrol is 1, aangesien die las en die krag ewe groot is. 'n Vrye katrol waaroor 'n tou loop met die een punt aan 'n vaste punt, sodat die katrol aan die tou hang met 'n las aan die haak van die katrol, het 'n meganiese voordeel van 2.\n\nDit beteken dat slegs die helfte van die krag nou nodig sal wees om die las op te lig. 'n Katrolstelsel met drie vaste katrolle en drie vrye katrolle waaroor 'n enkele tou loop, het 'n meganiese voordeel van 6, want in die stelsel is daar nou 3 vrye katrolle wat elk 'n meganiese voordeel van 2 het. Op die manier kan een persoon 'n krag van 100 N uitoefen en in staat wees om 'n las van 600 N op te lig. Die tou moet egter regstreeks gehanteer word, wat die opstelling lomp maak. Die punt van 'n tou wat oor 'n katrol loop, kan om 'n wenas gedraai en opgerol word. 'n Wenas bestaan uit 'n trom wat op twee punte rus en met 'n slinger in die rondte gedraai kan word. Wenaste en katrolstelsels vorm die grondslag van die meeste hystoestelle.\n\nOm die meganiese arbeid wat 'n hystoestel kan verrig, ten volle te benut, word die wenaste met binnebrandenjins of elektromotore aangedryf. 'n Enjin of 'n motor kan die wenas direk aandryf, maar die wentelspoed is gewoonlik te hoog en 'n ratstelsel moet tussen die aandrywing en die wenas aangebring word om die spoed van die wenas te verminder. Die arbeid wat 'n wenas verrig, is 'n funksie van die wentelspoed en die krag wat uitgeoefen word. As die spoed van 'n wenas verminder word, volg dit dus dat die krag van die wenas verhoog word. In die praktyk beteken dit dat wenaste wat deur ratte aangedryf word, geweldig sterk is. Katrolstelsels en wenaste word so gemonteer dat hulle 'n geheel vorm wat wissel van ligte hystoestelle tot swaar hyskrane. Ligte konstruksies waaraan katrolle hang, soos die wat in werkwinkels aangetref word, kan voorwerpe vertikaal verplaas.\n\nOm die voorwerpe horisontaal te verplaas, moet dit van die hystoestel waarmee dit opgelig is, verwyder en op 'n stootwa geplaas word. Werkwinkels en pakkamers waar swaarder werk verrig word, het oorhoofse balke waaraan die katrolle hang wat met wiele op die balk loop. Dit vergemaklik die horisontale verplasing aangesien voorwerpe wat opgelig word en vry in die lug hang, makliker heen en weer getrek kan word. So 'n toestel met wiele wat op 'n balk loop, hoef nie net met die hand beweeg te word nie en word dikwels met 'n elektromotor aangedryf. 'n Gesofistikeerde weergawe hiervan bevat 'n elektromotor met 'n wenas wat die katrolle vertikaallaat beweeg, asook 'n elektromotor wat die hele katrolstelsel horisontaal op die balk laat beweeg. Die hele stelsel word beheer deur knoppies op 'n beheerkassie wat in die hand gehou kan word.\n\nVoertuie kan ook van hystoestelle voorsien word. 'n Eenvoudige stellasie met 'n wenas en 'n stel katrolle word byvoorbeeld gemonteer op 'n voertuig wat gebruik kan word om ander voertuie op te tel en weg te sleep. Waar voorwerpe op 'n vragmotor gelaai moet word deur die vragmotor se eie hystoestel te gebruik, is 'n katrolstelsel te lomp aangesien die voertuig van 'n hele konstruksie voorsien moet word waarmee vertikale en horisontale beweging op die bak moontlik gemaak kan word. Hiervoor is 'n eenvoudiger meganisme met hidrouliese pompe en staalarms veel meer geskik. 'n Hidrouliese hyser het nie alleen minder bewegende dele nie, maar neem ook feitlik geen ruimte op die bak in beslag nie. 'n Hidrouliese hystoestel bestaan uit 'n vaste staal-kolom waaraan 'n arm met 'n skarnier vasgeheg is. 'n Silinder met 'n stang wat in en uit die silinder kan beweeg, word aan die vaste kolom gemonteer en die stang aan die beweegbare arm.\n\nDeur vloeistof in die silinder in te pomp, beweeg die stang, wat op sy beurt weer die arm laat beweeg. 'n Hidrouliese hystoestel is geweldig sterk en 'n redelike klein hyser kan 'n swaar voorwerp optel. Voertuigonderstelle sonder die gewone bakwerk word dikwels met 'n staaltoring en 'n katrolstelsel toegerus en staan bekend as 'n mobiele hyskraan. Die katrolstelsel kan voorwerpe vertikaal en horisontaal beweeg, terwyl die toring met die katrolstelsel in die rondte kan draai en die voertuig self vorentoe en agtertoe kan beweeg. Op die manier kan swaar voorwerpe uit moeilik bereikbare plekke verwyder en vervoer word. Mobiele krane word veral in groot aanlegte gebruik waar byvoorbeeld staal, kunsmis en brandstof vervaardig word. In hierdie aanlegte is hoë geboue en torings en diep gate waarin toerusting gehuisves word, soos pype, pompe en elektromotore wat dikwels verwyder en weer geïnstalleer moet word.\n\nOm dit met die hand of met stilstaande hyskrane te hanteer, is nie altyd moontlik nie, en dit is hier waar mobiele krane van groot waarde is. In groot opslagplekke waar dromme, kratte en kartonne op mekaar gestapel word, word 'n vurkhyser gebruik. Dit is 'n voertuig met twee plat arms wat voor uitsteek en maklik onder 'n voorwerp ingestoot kan word. Die twee arms lyk soos 'n vurk en word met 'n lang hidrouliese silinder vertikaal beweeg. Waar geboue in aanbou is, is toringkrane 'n bekende gesog. Dit toring langs geboue uit of staan soms bo-op 'n gebou. Die belangrikste dele van die kraan is die hystoring, die hysbalk en die teengewig. Die balk huisves 'n katrolstelsel waarmee voorwerpe vertikaal opgehys en ook horisontaal beweeg kan word. Die balk rus ook op 'n meganisme wat dit in die rondte kan laat draai. Die toring is gewoonlik 10 m en hoër, en al word dit stewig geanker, kan so 'n lang regopstaande struktuur maklik topswaar raak indien dit verkeerd belas word en omkantel. Die balk, wat aan weerskante van die toring uitstaan, bevat die katrolstelsel aan die langste gedeelte en die teengewig aan die kort gedeelte.\n\nDie ewewig van die toring word behou deur die las wat opgetel word, met die teengewig te balanseer. Aan weerskante van die toring is daar dus afwaartse kragte en die kragte, die sogenaamde stelsel van kragte, is in ewewig wanneer die regsom momente gelyk is aan die linksom momente. 'n Moment is gelyk aan die krag wat uitgeoefen word en die afstand tussen die krag en die toring. Dit beteken dat nie net die massa van die las en die van die teengewig in ag geneem moet word nie, maar ook die afstande wat dit onderskeidelik op 'n bepaalde oomblik van die toring af is. Daarom word die teengewig in ooreenstemming met die las wat opgelig word, heen en weer geskuif wanneer die las horisontaal beweeg. 'n Ander bepalende faktor is die massa van die balk self. Om vas te stel wat die maksimum-massa is wat die kraan sal kan oplig, moet die massa van die balk asook die van die teengewig in berekening gebring word.\n\nDie loopkraan word so genoem omdat dit op twee spore loop. Afgesien daarvan dat die hyskraan voorwerpe vertikaal en horisontaal kan beweeg, word die hele kraan deur 'n elektromotor aangedryf op twee ewewydige spore wat dit in 'n bepaalde rigting stuur. Loopkrane is groot en word gebruik om werklik swaar werk te verrig. Dit kan nie alleen swaar voorwerpe hanteer nie, maar ook ligte voorwerpe met groot afmetings. Voorbeelde van loopkrane is brug- en portaalkrane. Brugkrane word in fabrieke gebruik om swaar produkte in die aanlegte rond te beweeg sodat dit verder verwerk kan word. Die hyskraanoperateur sit in 'n kajuit wat saam met die oorhoofse brug beweeg. Brugkrane word met 'n verskeidenheid van meganismes toegerus waarmee voorwerpe van verskillende vorms en groottes gehanteer kan word. Vooraan die punte van die kabels wat oor die katrolle loop, word hake, grypers of elektromagnete aangebring.\n\nKabels word om eenvormige voorwerpe soos balke en plate aangebring sodat voorwerpe die haak van 'n kraan daaraan vasgeheg kan word. Los vragte soos erts word met grypers vasgevang, wat met behulp van kabels en stange oop- en toegemaak word. Staal word dikwels met kragtige elektromagnete opgetel en so na 'n bestemde plek verskuif. Portaalkrane word by hawens aangetref en hanteer nie noodwendig net swaar vragte nie maar ook ligter voorwerpe met groot afmetings. Dit word veral gebruik vir die hantering van behoueringsvragte. Die vermoë van 'n portaalkraan word in tonnemaat uitgedruk, wat nie net dui op die massa wat die kraan kan optel nie, maar ook op die tempo waarin dit die massa verplaas.\n\nDie verplasing word in ton per uur uitgedruk en die maksimale benutting word in hawens nagestreef om vertragings te voorkom. Veeldoelige hyskrane is ook 'n bekende gesig in hawens. Dit is hyskrane met die skuins, uitstaande torings, wat die kraanarms genoem word. Die lengte van die kraanarm asook die mate waarin die arm ten opsigte van 'n draaipunt op en af beweeg, bepaal die reikafstand, 'of die vlug, van die kraan. Dit is belangrik dat die vrag wat aan die kraanarm hang, nie vertikaal sal beweeg terwyl die arm op en af beweeg om 'n horisontale verplasing te bewerkstellig nie. Om dit te voorkom, word die kabel waaraan die las hang, ingetrek of uitgelaat tydens die beweging.\n\nDie ewewig van die hyskraan is ook belangrik en 'n teengewig word aan die rug kant van die kraan aangebring. 'n Driehoek van kragte werk hier op die kraanarm in aangesien daar drie kragte ter sprake kom wanneer 'n las deur die hyskraan opgelig word, naamlik die trekkrag, die krag wat die arm uitoefen en die afwaartse krag van die las. Indien die grootte van die kragte voorgestel word deur reguit lyne wat 'n driehoek sal vorm as dit verbind word, is die stelsel in ewewig. Hierdie ewewig is noodsaaklik sodat oorbelasting van een van die dele van die kraan nie voorkom nie. Veeldoelige hyskrane kan bewegings in die rondte uitvoer en ook op 'n spoor beweeg om vragte tussen bepaalde punte te vervoer. Die operateur van hierdie krane sit in 'n kajuit wat deel vorm van die kraan. Die veeldoelige aksie van die hyskrane kom goed te pas by die laai en ontskeping van vrag.\n", "id": "afr_Latn_100687"} {"text": "Rooimoeraskreef\n\nDie rooimoeraskreef (Procambarus clarkii) is 'n varswaterkreef wat inheems is aan noordelike Mexico en suidelike dele van Amerika. Die kreef is egter deur troeteldierhandel en akwakultuur oor die wêreld heen versprei en 'n indringer spesie in baie lande geword waar dit inheemse waterspesies en -habitatte vernietig.\n", "id": "afr_Latn_100688"} {"text": "Rössing-uraanmyn\n\nDie Rössing-uraanmyn in Namibië is die oudste en een van die grootste oopgroefuraanmyne in die wêreld. Dit is geleë in die Namibwoestyn naby die dorp Arandis, 70 kilometer van die kusstad Swakopmund. Die ertsneerslae is in 1928 ontdek, en die Rössingmyn is in 1976 geopen. In 2005 het die myn 3 711 ton uraanoksied produseer, toe die vyfde grootste uraanmyn met 8 persent van wêreldwye produksie. Namibië is die wêreld se vierde grootste uitvoerder van uraan.\n\nIn die apartheid-era, was die Rössing-uraanmyn 'n fokuspunt vir internasionale kritiek en protes deur anti-apartheid- en anti-kernenergiegroepe, hoofsaaklik in Europa. Dit was gerapporteer dat Rössing se uraan herlei kan word na Iran, wie se regering 15% aandele in die myn besit via 'n Iranse buitelandse beleggingmaatskappy. Dit is ontken deur die mynbestuur wat beweer dat die aandeelhouding heeltemal passief is.\n", "id": "afr_Latn_100689"} {"text": "Buitepos\n\nBuitepos is 'n klein nedersetting in die Omaheke-Streek in die ooste van Namibië. Dit is een van die grensposte tussen Namibië en Botswana. Oorkant die grens is Mamuno geleë.\n", "id": "afr_Latn_100690"} {"text": "Sdok Kok Thom\n\nDie tempel is gebou van rooi sandsteen en lateriet, en is 'n goeie voorbeeld van 'n plattelandse aanbiddingsplek tydens die ryk se goue era. Dit is klein in vergelyking met die groot monumente in Angkor, die ryk se hoofstad, maar het dieselfde basiese ontwerp en godsdienstige simboliek.\n\nGeleerdes verskil oor die betekenis van die naam, wat in Oudkhmer verwys na die plek waar dit gebou is. Vertalings sluit in \"Groot Rietmeer\", \"Groot Reservoir met Reiers\" en \"Oorvloedige Riete in 'n Groot Moeras\".\n", "id": "afr_Latn_100691"} {"text": "Sint Laurenseiland\n\nSint Laurenseiland (Engels: St. Lawrence Island) is 'n eiland in die Beringsee wat onder die beheer van die deelstaat Alaska val, alhoewel dit nader aan Rusland geleë is as aan Alaska. Die grootste nedersetting, Gambell, is slegs 58 km vanaf Rusland. Die eiland is die grootste sigbare oorblyfsel van die Beringlandbrug wat Asië met Noord-Amerika verbind het. Dit is die sesde grootste eiland van die Verenigde State.\n\nDie eerste besoeker aan die eiland was Vitus Bering wat dit op Sint Laurensdag, 10 Augustus, in 1728 besoek het en dit na die dag genoem het. Tot op daardie stadium het die Yupik, wat daar gewoon het, dit Sivuqaq genoem.\n", "id": "afr_Latn_100692"} {"text": "Enstatiet\n\nEnstatiet is 'n mineraal uit die inosilikate. Chemies is dit 'n magnesiummetasilikaat met die formule .\n\nDie naam is Grieks vir teenstander, vanweë sy vuurvaste gedrag onder 'n blaaspyp. Die mineraal is dimorf met klinoënstatiet en vorm 'n reeks met ferrosiliet. Die behoort tot die pirokseengroep. Dit is dikwels geassosieer met olivien, flogopiet, klinopirokseen, diopsied, spinel en piroop. Dit kom wydverbreid voor in prokseniete, peridotiete en duniete, in ultramafiese insluitsels in alkaliese olivienbasalt en kimberliet; in mafiese (selde felsiese) vulkaniese materiaal. Van die vindplekke is Zdár in Tsjeggië, Ødegården in Noorweë, Dawros in Connaught Ierland. Kristalle word in Mbeya, Tanzanië en Liahobong, Lesotho aangetref.\n\nDie reeks mengkristalle (Fe,Mg)SiO₃ (Ferrosiliet / enstatiet) word dikwels pirokseen genoem. Dit is 'n baie belangrike mineraal want dit vorm tot ~25% van die boonste laag van die aarde se mantel. Pirokseen transformeer na 'n monokliniese struktuur by hoë druk en dit is dalk die oorsaak van die oorgang -die 'X-diskontinuïteit' wat op 220 km diep in die mantel van die aarde waargeneem word.\n", "id": "afr_Latn_100693"} {"text": "Aubriet\n\nAubriete is 'n groep achondriete. Die aubriete is vernoem na die tipe-spesimen van 800 g wat in 1836 in Aubres, Frankryk geval het.\n\nHulle bestaan hoofsaaklik uit amper FeO-vrye enstatiet met effens albitiese plagioklaas, amper FeO-vrye diopsied en forsteriet, metallieke yester en nikkel en troiliet. Daarnaas bevat hulle talle seldsame minerale wat op aarde dikwels onbekend is en wat onder sterk reduserende omstandighede gevorm het.\n\nHoewel hierdie achondriete duidelik verwantskap met enstatiet-chondriete wys, het hulle nie daaruit ontstaan nie. Hulle kom dalk van asteroïede waar gesmelte basalt in vulkaniese ontploffings uitgewerp is. Hulle het vroeg in die geskiedenis van die sonnestelsel ontstaan. Die hitte wat hulle gesmelt het het waarskynlik gekom van radioaktiewe oerisotope soos aluminium-26 of dalk ook yster-60 wat nou uitgestorwe is. Die plek waar hulle gevorm het is ook uniek: binne 1 AU van die son.\n\nOp aarde ontwikkel aubriete dikwels bruin vlekke omdat minerale wat onder reduserende omstandighede gevorm het met suurstof en vog oksidasiereaksies ondergaan.\n\n'n Bekende aubriet is die steen van 70 kg wat in 1946 in 'n swembad in Texas geval het. Dit word die Shallowater-meteoriet genoem, na die beesplaas naby Peña Blanca Spring, Texas.\n\nAlle aubriete behalwe Shallowater is breccias en hulle kan soms enstatiet-kristalle bevat wat 10 cm lank is. Hulle lantaniede-verhouding is gewoonlik verarm in europium wat dikwels gesien word as bewys dat dit in 'n magma gevorm is en dat daar fraksionering plaasgevind het. Dit is moontlik dat die hele asteroïed vloeibaar gewees het en dat magmadruppels wat by ontploffings uitgespat is, ontsnap het uit die swak swaartekragveld. Die temperatuur het hoog gewees omdat enstatiet eers by 1 500 oC smelt.\n", "id": "afr_Latn_100694"} {"text": "Stoep\n\n'n Stoep is 'n oordekte opelug galery, aangeheg aan die buitekant van 'n gebou. 'n Stoep is dikwels gedeeltelik omring deur 'n reling en strek gereeld oor die voorkant en sye van die struktuur.\n", "id": "afr_Latn_100695"} {"text": "Tses\n\nTses is 'n dorpie in die ǁKarasstreek in die suide van Namibië. Die dorpie het 'n bevolking van ongeveer 1 000 mense met 'n beraamde verdere 1 000 mense wat in die omliggende semi-woestynarea woon. Dit is geleë een kilometer vanaf die belangrike B1-hoofweg vanaf Windhoek na Noordoewer, regoor die afdraai na Berseba en die Brukkarosberg. Tses in Khoekhoegowab beteken \"die plek van daglig\".\n", "id": "afr_Latn_100696"} {"text": "Identiteit\n\nDie begrip identiteit word in die psigiatrie en sielkunde gebruik om 'n gevoel van persoonlike eenheid uit te druk. In hierdie verband is dit die eerste keer deur die Duitser Karl Jaspers gebruik, maar dit was veral die Amerikaanse psigiater Erik H. Erikson wat daartoe bygedra het dat die begrip identiteit noukeurig omskryf is en bruikbaar geword het. Erikson het 'n identiteitsteorie ontwikkel wat by die hoofpunte van Sigmund Freud se psigoanalitiese teorie aansluit.\n\nErikson het egter meer aandag as Freud bestee aan die ontwikkeling van die ego, wat hy in noue verband met identiteitsvorming gebring het. Die proses van identiteitsvorming gedurende adolessensie kan onder bepaalde omstandighede bedreig word. Hierdie identiteitskrisis is nie slegs negatief nie, want dit bied ook die moontlikheid om vroeëre, minder geslaagde oplossings vir ontwikkelingsprobleme weer in oënskou te neem. Die begrip identiteit (wat letterlik beteken om in alle opsigte gelyk, identies te wees) word in verskeie wetenskappe gebruik, maar het soms binne dieselfde wetenskap uiteenlopende betekenisse. In die psigiatrie en sielkunde verwys die begrip identiteit na 'n gevoel van persoonlike eenheid, na die oortuiging om onveranderd en wesenlik dieselfde te wees en te bly ondanks alle moontlike uiterlike veranderings.\n\nVoor die begrip identiteit deur die toedoen van die Duitse filosoof-psigiater Karl Jaspers (1883-1969) 'n rol in die psigiatrie begin speel het, is dit lank reeds in die wysbegeerte (filosofie) gebruik. In die hedendaagse psigiatrie en sielkunde speel die begrip identiteit 'n belangrike rol, danksy die Amerikaanse psigoanalitikus Erik H. Erikson (geb. 1902). Hy het van Freud se drieledige model van die menslike persoonlikheid gebruik gemaak: die id verteenwoordig daarin die (biologies gegewe) impulsiewe begeertes, die ego is die bewuste deel van die persoonlikheid, en die superego kom grootliks ooreen met wat in die omgangstaal die gewete genoem word. In teenstelling met Freud se volgelinge, wat veral in die id belang gestel het, was Erikson meer in die ego geïnteresseerd en het hy besondere aandag aan identiteit en identiteitsvorming bestee.\n", "id": "afr_Latn_100697"} {"text": "Arlington County, Virginië\n\nArlington County is 'n distrik in die Statebond van Virginië, dikwels na bloot verwys as Arlington of Arlington, Virginië. In 2016 is die bevolking op 230 050 geskat, wat dit die sesde grootste woongebied in Virginië, of die vierde grootste stad as sodanig maak. Dit is die 5de hoogste inkomste distrik in die VSA volgens die gemiddelde gesinsinkomste, en het die hoogste konsentrasie van enkellopendes in die streek.\n", "id": "afr_Latn_100698"} {"text": "Arlington, Texas\n\nArlington is 'n hoofstad in die Amerikaanse deelstaat Texas, geleë in Tarrant County. Dit is deel van die Middelstedestreek van die Dallas–Fort Worth–Arlington metropolitaanse gebied, ongeveer 19 km oos van die middestad van Fort Worth en 32 km wes van die middestad van Dallas.\n\nVolgens die Amerikaanse Sensusburo se skatting het die stad 'n bevolking van byna 379 577 aan die einde van 2013 gehad, wat dit die derde grootste munisipaliteit in die metropolitaanse gebied maak. Arlington is die 48ste digsbevolkte stad in die Verenigde State van Amerika en die sewende grootste stad in die deelstaat Texas.\n\nArlington grens aan Kennedale, Grand Prairie, Mansfield en Fort Worth. Arlington is gestig in 1876 langs die Texas-Pasifiese-spoorlyn. Die stad is genoem na Generaal Robert E. Lee se Arlingtonhuis in Arlington County, Virginië. Arlington het gegroei as 'n katoenboerderysentrum, en is geïnkoropreer op 21 April 1884. Die stad kon spog met lopende water, elektrisiteit, natuurlike gas en telefoondienste teen 1910, asook 'n openbare skoolstelsel. Teen 1925 is die bevolking op 3 031 geskat, en dit het aangegroei tot meer as 4 000 voor die Tweede Wêreldoorlog.\n\nGrootskaalse industrialisasie het in 1954 gevolg, met die opening van 'n General Motors-monteeraanleg. Die motor en ruimtevaartontwikkeling het die stad een van die land se grootste bevolkingsgroeikoerse tussen 1950 en 1990 besorg. Arlington is een van die \"boomburbs\", die uiters vinnig-groeiende voorstede van die post-Tweede Wêreldoorlog-era. Die Amerikaanse Sensusburo se bevolkingsyfers vir die stad vertel die storie: 7 692 (1950), 90 229 (1970), 261 721 (1990), 365 438 (2010) en byna 374 000 teen 2011. Tom Vandergriff het as burgemeester gedien van 1951 tot 1977 gedurende 'n tydperk van sterk ekonomiese ontwikkeling. Die temapark \"Six Flags Over Texas\" is in 1961 in Arlington geopen.\n", "id": "afr_Latn_100699"} {"text": "Baray\n\n'n Baray is 'n soort reservoir wat 'n algemene element in die argitektuur van die Khmer-ryk van Suidoos-Asië was. Die grootstes hiervan is die Oos- en Wes-Baray in die Angkor-gebied. Albei is reghoekig, loop van oos na wes en is sowat 7 x 2 km groot. Historici verskil oor die betekenis en funksie van die barays. Sommige meen dit het bloot 'n spirituele doel gehad en het die See van die Skepping in Hindoeïsme verteenwoordig, terwyl ander glo dit was vir die besproeiing van landerye. Dit kon ook 'n kombinasie hiervan gewees het, of dalk het dit 'n ander doel gedien.\n\nDie bou van barays kon gespruit het uit die bou van groot reservoirs in Oos-Indië.\n", "id": "afr_Latn_100700"} {"text": "Waterbergplato Nasionale Park\n\nWaterbergplato Nasionale Park is 'n nasionale park in sentraal-Namibië, suidoos van Otjiwarongo. Die nasionale park is vernoem na die prominente tafelberg, die Waterberg, wat bo die gelykveld uitstyg. Die Waterberggelykveld is geografies besonders prominent, aangesien dit hoog uitstyg bo die eenvormige Kalaharivlaktes van die ooste van Namibië. Dit is in 1972 en as die Waterbergpark geproklameer. 'n Gebied van word bewaar, wat die berg en dele van die omliggende land insluit.\n\nOmdat die gelykveld grootliks ontoeganklik is, is verskeie van Namibië se bedreigde spesies in die vroeë 1970's hierheen verskuif om hul van uitwissing deur roofdiere en stropery te beskerm. Die program was baie suksesvol en die Waterbergplato verskaf nou diere aan ander Namibiese parke. In 1989 is swartrenosters uit hierdie reservaat in Damaraland hervestig.\n\nDie Waterbergplatopark is ekologies ryk en divers en huisves meer as 200 verskillende voëlspesies asook 'n paar spesies van klein antilope in die voetheuwels van die berg. Geologiese opnames dateer die oudste rotsstratum na meer as 850 miljoen jaar gelede. Dinosourusspore van sowat 200 miljoen jaar oud is ook hier agtergelaat.\n\nDie gelykveld is in 1956 tot 'n nasionale monument verklaar.\n", "id": "afr_Latn_100701"} {"text": "Ruacana\n\nRuacana is 'n dorp in die Omoesatistreek die noorde van Namibië. Dit is geleë op die grens met Angola op die Kunenerivier. Die dorp is bekend vir die Ruacana-valle en vir die Ruacana-kragstasie.\n\nRuacana is ontwikkel rondom 'n groot ondergrondse hidroëlektriese aanleg gekoppel aan die nabygeleë dam oorkant die grens in Angola by Calueque. Die dam en die pompstasie is tydens die Angolese Burgeroorlog in 1988 in 'n Kubaanse lugaanval gebombardeer. Die fasiliteit is gedeeltelik herstel en vandag bedryf NamPower drie turbines wat 'n maksimum van 240 megawatt opwek.\n\nDie OvaZemba en Ovahimba stamme is inheems aan die gebied. Die naam Ruacana is afkomstig van Ruhakana, een van die eerste setlaars in die gebied.\n\nRuacana se nedersettingstatus is in 2005 opgegradeer na dié van 'n klein dorpie en in 2010 na dié van 'n dorp. Dit word beheer deur 'n dorpsraad met sewe setels. In die 2015 plaaslike owerheidverkiesing het SWAPO ses setels gewen (826 stemme).\n\nRuacana het 'n jaarlikse gemiddelde reënval van . In die 2010/2011 reënseisoen het dit reën ontvang.\n\nDie plaas Etunda is geleë naby aan Ruacana. Die helfte van die plaas is kommersiële besproeiing grond, die ander helfte is toegeken aan 82 klein-skaal boere. Etunda kweek mielies, koring, waatlemoene, piesangs en ander produkte.\n", "id": "afr_Latn_100702"} {"text": "John van Reenen\n\nJohn van Reenen (26 Maart 1947, Bethlehem - 21 Augustus 2018) was 'n Suid-Afrikaanse atleet en wêreldrekordhouer in skyfwerp. Hy het op 14 Maart 1975 op Stellenbosch die rekord opgestel met 'n gooi van 68,48 m.\n", "id": "afr_Latn_100703"} {"text": "Inenting\n\nInenting word gebruik om mense en diere teen infeksiesiektes te beskerm. Daar is twee maniere waarop die beskerming bewerkstellig kan word. By aktiewe immunisasie word 'n entstof gebruik om die liggaam se immuunrespons te stimuleer. So 'n entstof bestaan gewoonlik uit die siektewekkende organisme in 'n geïnaktiveerde of verswakte vorm sodat dit nie langer die siekte kan veroorsaak nie. Die teenliggame of sellulêre immuunrespons wat deur die entstof bewerkstellig word, is daartoe in staat om die liggaam teen die virulente vorm van die organisme te beskerm.\n\nPassiewe immunisasie daarteenoor maak gebruik van teenliggame wat elders geproduseer is. Hierdie behandeling word toegepas wanneer direkte immunisering ondoeltreffend is. Inenting is een van die groot suksesse van die voorkomende geneeskunde. Siektes soos pokke, wat eeue lank dood en ellende in die wêreld veroorsaak het, is vandag as gevolg van goed georganiseerde inentingsprogramme heeltemal uitgeroei.\n\nBaie ander siektes, soos polio en tuberkulose, word vandag ook deur inenting doeltreffend onder beheer gehou. Voorts speel inenting 'n uiters belangrike ekonomiese rol in dieregesondheid. Inenting word in die eerste plek gebruik om individue te beskerm teen infeksiesiektes veroorsaak deur mikroörganismes, soos bakterieë en virusse. Dit is ook van belang om sekere gevaarlike virusse permanent uit te roei deur die oordrag van die virus na sy natuurlike gasheer te verhinder. Daar is vandag 'n groot aantal infeksiesiektes waarteen inenting gebruik kan word. Hierdie siektes sluit in witseerkeel (difterie), kinkhoes, tetanus, polio, pokke, tuberkulose, masels, Duitse masels (rubella), hondsdolheid, griep, geelkoors, tifus en cholera. Die twee maniere waarop inenting beskerming bied teen al hierdie siektes, is deur passiewe en aktiewe immunisasie.\n", "id": "afr_Latn_100704"} {"text": "Pienza\n\nPienza is 'n klein nedersetting en munisipaliteit in die Italiaanse provinsie Siena, geleë in die Toskaanse Val d'Orcia tussen Montepulciano en Montalcino, met 'n bevolking van 2 076 (soos op 31 Maart 2018). Pienza (oorspronklik Corsignano genoem) is die geboortedorp van pous Pius II (met burgerlike naam Enea Silvio Piccolomini). Kort ná die begin van sy pontifikaat in 1458 het Pius II die opdrag gegee om Corsignano volgens die utopies-humanistiese gedagtes van Renaissance-stadsbeplanning tot 'n ideale stad uit te bou.\n\nDie planne vir die nuwe stad is ontwerp deur Bernardo Rossellino (ook bekend as Bernardo di Matteo, 1409–1462), een van die skoliere van die befaamde argitek Leon Battista Alberti. Na sowat vier jaar van boubedrywighede is die nuwe stad na pous Pius II vernoem. Met die rasionale verdeling van sy geboue, die geometriese perspektiewe van sy pleine en paleise (palazzi) en die noukeurig beplande sentrale plein Piazza Pio II is Pienza vandag steeds 'n uitstekende en goed bewaarde voorbeeld van ideale Renaissance-stadsbeplanning. Die stad het sedert 1996 die status van Unesco-wêrelderfenis. Hierdie status is in 2004 uitgebrei om die hele Val d'Orcia in te sluit wat as 'n goed bestuurde Renaissance-landboustreek geklassifiseer word.\n\nPienza staan naas sy boukuns internasionaal bekend as die hoofstad van skaapkaasmakery. Die vernaamste skaapkaassoort is Pecorino toscano, 'n halfharde Pecorino-kaas wat sy geurige smaak aan die plaaslike gras en kruie te danke het. Die oorspronge van Pecorinokaas strek terug tot in die antieke tyd - kaas was 'n stapelvoedsel vir Etruskers en Romeine.\n", "id": "afr_Latn_100705"} {"text": "Beer Adriaanse\n\nJacobus Petrus Adriaanse (algemeen bekend as Beer Adriaanse; gebore 20 Mei 1985) is 'n Suid-Afrikaanse akteur, regisseur, draaiboekskrywer, en musikant. Hy word bekend as stigterslid van die Afrikaanse musiekgroep Zinkplaat waarin hy vir 10 jaar lank die tromspeler is. Hy vertolk die rol van Thomas in die komiediereeks Hotel (2016–2020) en van Corne Hanekom in die regsdrama Fynskrif (2018–2020); beide reekse word op KykNET uitgesaai. Hy is die seun van die skrywer Wilna Adriaanse.\n", "id": "afr_Latn_100706"} {"text": "Neels van Jaarsveld\n\nNeels van Jaarsveld (gebore 20 Junie 1979) is 'n Suid-Afrikaanse akteur bekend vir sy rol as Ben van Wyk in die Afrikaanse regsdrama Fynskrif wat op KykNET uitgesaai word.\n", "id": "afr_Latn_100707"} {"text": "Simeon Jacobs\n\nSimeon Jacobs (1 Januarie, 1830 - 15 Junie, 1883) was 'n Prokureur-generaal en regter wat gebore is in Engeland. In 1852 word hy tot die Inner Temple toegelaat en kom in 1860 onder die beskerming van sir George Grey na die Kaapkolonie. Van 1860 tot 1866 was hy Prokureur-generaal van Brits-Kaffrarië en in laasgenoemde jaar Sollisiteur-generaal van Oos-Kaapland. Hy word toe parlementslid vir Queenstown en in 1874 Prokureur-generaal vir die Kaapkolonie. In 1877 het hy weens swak gesondheid afgetree. In 1880 word hy bevorder tot die Regsbank van die Oostelike Distrikte maar as gevolg van gesondheidsredes is hy kort daarna oorsee en is op 15 Junie 1883 in Engeland oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100708"} {"text": "Simeon (dubbelsinnig)\n\nSimeon Jacobs, prokureur-generaal van die Kaapkolonie Simeon Hamman, Suid-Afrikaanse musikant\n", "id": "afr_Latn_100709"} {"text": "Wes-Mebon\n\nDie Wes-Mebon (Khmer: ប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច) is 'n 11de-eeuse tempel in Angkor, Kambodja. Dit staan op 'n kunsmatige eiland in die middel van die Wes-Baray, die grootste reservoir van die Angkor-gebied. Dit is nie bekend wanneer dit gebou is nie, maar daar is aanduidings dat dit in die 11de eeu onder konings Suryavarman I en Udayadityavarman II geskied het.\n", "id": "afr_Latn_100710"} {"text": "Nepalese nasionale krieketspan\n\nDie Nepalese nasionale krieketspan (Nepalees: नेपाल राष्ट्रिय क्रिकेट टिम), ook bekend as The Rhinos, Gorkhalis of The Cardiac Kids, is die nasionale krieketspan wat Nepal in internasionale krieket verteenwoordig. Krieket word in Nepal deur die Krieketvereniging van Nepal (CAN) beheer. Nepal speel hul tuiswedstryde in Katmandoe en het tydens die T20I-wêreldbeker 2014 in Bangladesj hul eerste internasionale verskyning gemaak. Nepal word tradisioneel as een van die sterker Asiatiese nasionale krieketspanne buite die vyf toetslande van Suid-Asië beskou.\n\nNepal is sedert 1996 'n assosiaatlid van die Internasionale Krieketraad, nadat hulle van 1988 af 'n geaffilieerde lid was. Aan Nepal is in Junie 2014 deur die IKR tot en met die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2015 T20I-status toegeken. Op 15 Maart 2018 het Nepal vir die eerste keer internasionale eendagwedstryd-status (EDI) behaal (asook hul T20I-status terugontvang), nadat hulle die eerste uitspeelwedstryd tydens die Krieketkampioenskapskwalifisering 2018 gewen het.\n\nNepal het al sedert 1996 in internasionale wedstryde verskyn, insluitende al die AKR-trofeë behalwe vir die AKR T20I-beker 2015 in die Verenigde Arabiese Emirate. Nepal het ook aan die krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooie in 2001, 2014 en 2018, T20I-wêreldbekerkwalifikasie in 2012, 2013, 2015, 2022 en 2023, Internasionale Bekertoernooie in 2004 en 2005, AKR Fast Track Countries-toernooie in 2004, 2005 en 2006, AKR T20I-bekertoernooie in 2007, 2009, 2011 en 2013, Asiatiese Spele in 2010 en 2014, asook die AKR Premierliga in 2014 deelgeneem. Nepal het egter nog nie vir 'n krieketwêreldbekertoernooi, die IKR se vernaamste toernooi, gekwalifiseer nie.\n\nIn teenstelling met ander kleiner krieketlande, wie se spanne veral uit buitelanders bestaan, bevat die Nepalese nasionale span inheemse spelers wat meestal deur die geledere gekom het om seniorkrieket te speel. In onlangse jare het Nepalese krieket 'n sterk vordering gesien, veral danksy die groot invloed van die krieketland Indië. Nepal se nabyheid aan Indië het gehelp om die speel in Nepal te laat ontwikkel. Op 15 Maart 2018 het Nepal vir die eerste keer EDI-status ontvang, nadat hulle tydens die 2018-krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooi se negende plek-uitspeelwedstryd Papoea-Nieu-Guinee geklop het.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Nepal ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Nepal is tans (November 2023) 15de op die eendagranglys en 15de op die Twintig20-wêreldranglys.\n", "id": "afr_Latn_100711"} {"text": "Nederlandse nasionale krieketspan\n\nKrieket word sedert die 18de eeu in Nederland gespeel en was reeds in die 1860's 'n gewilde sport in dié land. Ander sportsoorte – veral sokker – het intussen onder Nederlanders meer gewild geword en krieket verbygesteek; tans is daar sowat 6 000 krieketspelers in Nederland. Die eerste nasionale vereniging, die voorloper van die huidige Koninklike Nederlandse Krieketbond, is in 1883 gestig, en in 1966 is assosiaatstatus deur die Internasionale Krieketraad aan Nederland toegeken. Die Nederlandse nasionale krieketspan het tot dusver aan elke krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooi deelgeneem; hulle het die 2001-toernooi in Kanada gewen en was drie keer die naaswenner (in 1986, 1990 en 2023). Hulle het ook aan vyf krieketwêreldbekertoernooie (in 1996, 2003, 2007, 2011 en 2023) deelgeneem, en vanaf 1996 het die nasionale span aan die plaaslike Engelse NatWest-trofee, asook sy opvolger, die C&G-trofee, deelgeneem. Tydens die Krieketwêreldbeker 1999 is een wedstryd, dié tussen Suid-Afrika en Kenia, op Nederlandse bodem gespeel, maar die Nederlandse span self het nie aan dié toernooi deelgeneem nie. In 2004 het hulle eersterangse krieket in die Interkontinentale beker gespeel, gelykop gespeel teen Skotland in Aberdeen en in Deventer met 'n beurt teen Ierland verloor.\n\nNederland het van 1 Januarie 2006 tot 1 Februarie 2014 EDI-status geniet. Hulle het in Junie 2014 hul T20I-status herwin nadat hulle in 2008 hul eerste wedstryd in hierdie formaat gespeel het. Nederland het sy EDI-status ná afloop van die krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooi in Maart 2018 herwin. Hulle het hierdie status ná hul oorwinning tydens die Wêreldkrieketligakampioenskap 2015–17 en hul gevolglike kwalifisering vir die EDI-liga 2020–22 verkry, en sal hierdie status tot die krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooi in 2026 behou.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Nederland ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Nederland is tans (November 2023) 14de op die eendagranglys en 16de op die Twintig20-wêreldranglys.\n", "id": "afr_Latn_100712"} {"text": "Meru\n\nBaie bekende Hindoe-, Djanistiese en Boeddhistiese tempels is gebou as 'n simboliese verteenwoordiging van die berg.\n", "id": "afr_Latn_100713"} {"text": "Keniaanse nasionale krieketspan\n\nDie Keniaanse nasionale krieketspan (Engels: Kenya national cricket team; Swahili: Timu ya kriketi ya Kenya), met die bynaam Simbas (Swahili vir \"leeus\"), is die nasionale krieketspan wat Kenia in internasionale krieket verteenwoordig. Krieket word in Kenia deur Krieket Kenia beheer. Die land is sedert 1981 'n geassosieerde lid van die Internasionale Krieketraad, nadat hulle vroeër van die Oos-Afrikaanse krieketspan weggebreek het. Sedertdien het hulle tussen 1996 en 2011 aan vyf krieketwêreldbekertoernooie deelgeneem en tydens die Krieketwêreldbeker 2003 het die medegasheer Kenia tot die halfeindrondte gevorder, hul beste prestasie tot dusver. Kenia het tot dusver net een keer vir die T20I-wêreldbeker kwalifiseer, in 2007.\n\nKenia het van 1996 EDI-status in voorbereiding op die Krieketwêreldbeker 1996 geniet en het dié status 18 jaar lank behou, nadat hulle tydens die 2014-krieketwêreldbekerkwalifikasie in die vyfde plek geëindig en hul EDI-status verloor het. Van April 2019 tot Desember 2022 het Kenia deelgeneem aan die 2019/21 Krieketwêreldbeker Uitdaagliga wat as kwalifisering vir die Krieketwêreldbeker 2023 gedien het.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Kenia ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Kenia is tans (Desember 2023) 30ste op die Twintig20-wêreldranglys.\n", "id": "afr_Latn_100714"} {"text": "Dharanindravarman II\n\nHy was die neef van die koning wat hy opgevolg het, Suryavarman II. Hy het getrou met die dogter van Harshavarman III, prinses Sri Jayarajacudamani. Hul seun, Jayavarman VII, is teen 1125 gebore.\n\nVolgens die Yuhai-ensiklopedie het die Khmer-ryk in 1155 twee olifante as geskenk aan die Song-keiser gestuur.\n", "id": "afr_Latn_100715"} {"text": "Yasovarman II\n\nSy bewind is in 1165 deur 'n mandaryn ('n hoë staatsbeampte in die Chinese Keiserryk), Tribhuvanadityavarman, omvergewerp. Sy heerskappy het geëindig met 'n sluipmoord op hom deur een van sy ondergeskiktes.\n", "id": "afr_Latn_100716"} {"text": "Kalkrand\n\nKalkrand is 'n klein dorpie in die Hardapstreek van suidsentraal-Namibië. Dit is geleë tussen Rehoboth en Mariental op die B1 nasionale pad. Die dorp beskik oor 'n polisiestasie, vulstasie, skole en 'n openbare kliniek. Die inwoners leef hoofsaaklik van kleinvee asook beesboerdery, en beoefen 'n bestaansboerdery.\n", "id": "afr_Latn_100717"} {"text": "Tribhuvanadityavarman\n\nTribhuvanadityavarman (\"Beskermer van die Drie Sonne\") was 'n mandaryn (staatsamptenaar in die Chinese Keiserryk) wat koning Yasovarman II se bewind omstreeks 1165 omvergewerp en hom tot koning van die Khmer-ryk verklaar het.\n\nIn 1177 het Champa, onder Jaya Indravarman IV, die Khmer-hoofstad binnegeval en van die troonrower ontslae geraak.\n", "id": "afr_Latn_100718"} {"text": "Hongkongse nasionale krieketspan\n\nHongkong het sy eerste EDIs tydens die Asiatiese Beker 2004 gespeel, en in Januarie 2014 is, nadat hulle tydens die Krieketwêreldbekerkwalifisering 2014 derde geëindig het, aan hulle EDI-status tot in 2018 toegeken. Die span het in November 2013 T20I-status verkry, nadat hulle vir die T20I-wêreldbeker 2014 gekwalifiseer het. Hongkong het sy EDI-status in Maart 2018 verloor, nadat hulle in die uitspeelwedstryd tydens die Krieketwêreldbekerkwalifisering 2018 teen Nederland verloor het. In September 2018 het Hongkong egter twee bykomende EDI-wedstryde tydens die Asiatiese Beker gespeel, nadat hulle die T20I-wêreldbekerkwalifikasie kon wen, en die IKR aangekondig het dat al die wedstryde tydens die hooftoernooi as EDI-wedstryde erken sal word.\n\nHongkong het tot dusver aan elke krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooi, behalwe vir dié in 1979 en 2005, deelgeneem. Hulle het ook aan twee Interkontinentale Bekertoernooie deelgeneem, in 2005 en in 2015/17, asook aan twee T20I-wêreldbekertoernooie, in 2014 en 2016.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Hongkong ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Hongkong is tans (Oktober 2023) 21ste op die Twintig20-wêreldranglys.\n", "id": "afr_Latn_100719"} {"text": "Indravarman II\n\nDaar is 'n dispuut oor wanneer presies hy regeer het, moontlik omdat sy opvolger, Jayavarman VIII, historiese rekords oor hom vernietig het. Volgens die enigste inskripsie wat hom regstreeks noem, is hy in 1243 dood.\n\nHy was 'n Boeddhis en kry erkenning daarvoor dat hy 'n deel van Jayavarman VII se tempel vergroot of voltooi het. Tydens sy vreedsame bewind het die Khmer-ryk beheer oor Champa verloor en het die nuwe koninkryk Sukhothai onder Indraditya van die westelike gebiede oorgeneem.\n\nDavid P. Chandler meen Indravarman II was moontlik die \"Melaatse Koning\" van Khmer-legendes.\n", "id": "afr_Latn_100720"} {"text": "Omaanse nasionale krieketspan\n\nDie Omaanse nasionale krieketspan (Arabies: منتخب سلطنة عمان للكريكت) is die nasionale krieketspan wat Oman in internasionale krieket verteenwoordig. Hulle word bestuur deur Oman Krieket (OC, van Engels: Oman Cricket) wat in 1979 gestig is. Hulle het in 2000 'n geaffilieerde lid van die Internasionale Krieketraad (IKR) en in 2014 'n assosiaatlid geword. Die nasionale span het wedstryde op T20I-vlak gespeel. Op 24 April 2019 het Oman vir die eerste keer tot in 2022 EDI-status ontvang, nadat hulle die gasheer Namibië met vier paaltjies tydens die Wêreldkrieketliga se afdeling twee 2019 kon klop.\n\nOman het tydens die AKR-trofee 2002 sy eerste internasionale wedstryde gespeel, en die span het aan baie AKR-toernooie deelgeneem, tydens die AKR-trofee 2004 as naaswenner geëindig en twee keer die AKR T20I-beker gewen. Oman het aan krieketwêreldbekerkwalifiseringstoernooie deelgeneem sonder om vir die uiteindelike toernooi te kwalifiseer, die negende plek tydens die IKR-trofee 2005 behaal en elfde tydens die 2009-wêreldbekerkwalifisering geëindig. In Julie 2015 het Oman met sy oorwinning teen Namibië tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2005 T20I-status behaal en vir die T20I-wêreldbeker 2016 in Indië gekwalifiseer, hul eerste deelname aan 'n vername internasionale toernooi.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Oman ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Oman is tans (November 2023) 18de op die eendagranglys en 18de op die Twintig20-wêreldranglys.\n", "id": "afr_Latn_100721"} {"text": "Namibiese nasionale krieketspan\n\nDie Namibiese nasionale krieketspan, met die bynaam \"die Arende\", is die nasionale krieketspan wat Namibië in internasionale krieket verteenwoordig. Krieket word in Namibië deur Krieket Namibië (CN, van Engels: Cricket Namibia, CN) beheer. Namibië is sedert 1992 'n assosiaatlid van die Internasionale Krieketraad (IKR), en het in 2007 by die IKR se Hoëprestasieprogram aangesluit. Namibië het aan die Krieketwêreldbeker 2003 in Suid-Afrika deelgeneem, maar al sy wedstryde verloor. Hulle het tot dusver aan elke Interkontinentale Bekertoernooi deelgeneem. Saam met Kenia word Namibië tradisioneel as een van die sterker nasionale Afrika-krieketspanne na die toetslande Suid-Afrika en Zimbabwe beskou.\n\nIn onlangse jare het Namibiese krieket 'n sterk vordering gesien, veral danksy die groot invloed van die krieketland Suid-Afrika. Krieket is deur Suid-Afrika na die destydse mandaatgebied Suidwes-Afrika gebring en het daar gewildheid onder die bevolking verwerf, veral in die suide van dié land en rondom Windhoek, maar ook Namibië se nabyheid aan Suid-Afrika het gehelp om die spel in Namibië te laat ontwikkel. Namibië word tans as tweede beste span in Afrika, na die Suid-Afrikaanse Proteas en nog voor die toetsland Zimbabwe, beskou. Vername Namibiese krieketspelers sluit in Neil Rossouw en Pieter Rossouw.\n\nIn April 2018 het die IKR besluit om aan al sy lede volle T20I-status toe te ken. Vervolgens sal al die T20I-wedstryde wat Namibië ná 1 Januarie 2019 teen ander IKR-lede speel, as 'n volle T20I erken word. Namibië is tans (Desember 2023) 16de op die eendagranglys en 12de op die Twintig20-wêreldranglys. In Oktober 2019 het die Namibiese nasionale krieketspan tydens die T20I-wêreldbekerkwalifisering 2019 gekwalifiseer vir die T20I-wêreldbeker 2021, waar hulle in die eerste rondte hul eerste toernooi-oorwinnings teen Nederland en Ierland aangeteken en sodoende tot die Super Twaalf gevorder het, hul beste prestasie nog tydens 'n internasionale toernooi. Daarmee het hulle regstreeks vir die T20I-wêreldbeker 2022 gekwalifiseer.\n", "id": "afr_Latn_100722"} {"text": "Jayavarman VIII\n\nJayavarman VIII (Khmer: ជ័យវរ្ម័នទី៨), postuum bekend as Paramesvarapada, was een van die prominente konings van die Khmer-ryk. Hy het regeer van 1243 tot 1295, toe hy geabdikeer het. Een van sy koninginne was Chakravartirajadevi. Hy het Hindoeïsme aangeneem ondanks sy pa wat 'n Boeddhis was en het dié geloof dwarsdeur sy heerskappy beoefen.\n\nTydens Jayavarman VIII se bewind het die Mongoolse magte onder Koeblai Khan in 1283 Angkor aangeval. Dit was nadat Jayavarman VIII afgesante van die Mongoolse opperbevelhebber in Champa in 1281 gevange geneem het. In 1283 het hy besluit om belasting te betaal en vrede te koop, en so het sy bewind oorleef.\n\nJayavarman VIII het 'n verwoestende oorlog teen die koninkryk Sukhothai gevoer.\n\nHy was 'n Shaivis. Sy bewind is in 1295 deur sy skoonseun Indravarman III (Srindravarman), 'n Boeddhis, omvergewerp.\n", "id": "afr_Latn_100723"} {"text": "Indravarman III\n\nIndravarman III (Khmer: ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣), ook bekend as Srindravarman (ស្រីន្ទ្រវរ្ម័ន), was van 1295 tot 1308 koning van die Khmer-ryk. Hy het opgang gemaak ná die abdikasie van sy skoonpa, Jayavarman VIII. Indravarman was met sy oudste dogter, Srindrabhupesvarachuda, getroud.\n\nIndravarman III was 'n aanhanger van Theravada-Boeddhisme en het dit die staatsgodsdiens gemaak nadat hy die troon bestyg het.\n", "id": "afr_Latn_100724"} {"text": "Indrajayavarman\n\nIndrajayavarman of Indravarman IV (Khmer: ឥន្រ្ទវរ្ម័នទី៤), ook bekend as Srindrajayavarman (ស្រីន្រ្ទជ័យវរ្ម័ន), was van 1308 tot 1327 koning van die Khmer-ryk. Hy is opgevolg deur Jayavarmadiparamesvara. Volgens die argeoloog Charles Higham was dit die laaste Sanskrit rekord van Angkor.\n", "id": "afr_Latn_100725"} {"text": "Mike Pompeo\n\nMichael Richard Pompeo (gebore 30 Desember 1963) is 'n Amerikaanse politikus en prokureur en was van 26 April 2018 tot 21 Januarie 2021 die 70ste minister van buitelandse sake van die Verenigde State. Hy is 'n voormalige offisier in die Weermag van die Verenigde State en was direkteur van die Central Intelligence Agency van Januarie 2017 tot April 2018.\n\nPompeo was 'n lid van die Huis van Verteenwoordigers van die Verenigde State van 2011 tot 2017 as verteenwoordiger van Kansas se 4de kongressionele distrik. Hy was 'n verteenwoordiger van Kansas op die Republikeinse Nasionale Komitee en 'n lid van die Italiaans-Amerikaanse Kongressionele Afvaardiging. Pompeo is ook 'n lid van die Tea Party-beweging binne die Republikeinse Party.\n", "id": "afr_Latn_100726"} {"text": "Jayavarman IX\n\nJayavarman IX, ook bekend as Jayavarmadiparamesvara, was van 1327 tot 1336 koning van die Khmer-ryk.\n\nHy was nes sy pa, Indrajayavarman, 'n Shaivis. Volgens die Kambodjaanse Koniniklike Kroniek, waarin hy \"Sihanouk\" genoem word, is hy in 1336 deur die hoof van die koninklike tuin vermoor voordat dié met Jayavarman se dogter getrou en sy plek op die troon ingeneem het. Dit is egter moontlik 'n legende.\n\nJayavarman IX is die laaste koning wat deur inskripsies op monumente genoem word, en die laaste Sanskrit inskripsie dateer uit sy bewind.\n", "id": "afr_Latn_100727"} {"text": "Ariamsvlei\n\nAriamsvlei is 'n nedersetting van omtrent 500 mense in die ǁKaras-streek in die suide van Namibië en 'n klein grenspos tussen Namibië en Suid-Afrika. Dit is suid-oos van Karasburg geleë, op die B3-hoofweg. Dit lê op 804 meter bo seevlak. Die grenspos aan die Suid-Afrikaanse kant word Nakop genoem.\n\nAriamsvlei is 'n belangrike rusplek vir langafstandvragmotors, en 'n spoorweghalte op die lyn tussen Windhoek en Upington. Die nedersetting het 'n vulstasie, 'n winkel, en 'n restaurant.\n", "id": "afr_Latn_100728"} {"text": "Normandies\n\nNormandies (Normaund, Frans: Normand, Guernésiais: Normand, Jèrriais: Nouormand) maak deel uit van die ondergroep van die Galloromaanse tale binne die Romaanse taalfamilie. Dié taal en sy dialekte het sowat 105 000 moedertaalsprekers, veral in die Franse gebied Normandië en op die Kanaaleilande. In Frankryk geniet Normandies geen amptelike status nie omdat net Frans as amptelike taal erken word. Op die Kanaaleilande Alderney (Auregnais), Guernsey (Guernésiais), Jersey (Jèrriais) en Sark (Sercquiais) geniet die plaaslike dialekte egter amptelike status. Die Unesco beskou Normandies as 'n bedreigde taal.\n\nOp die Romeinse verowering van Gallië onder Julius Caesar het die verplasing van die Keltiese tale gevolg. Soos die ander Galloromaanse tale het Normandies uit die plaaslike Vulgêrlatynse dialek ontstaan. Met die vestiging van die Noormanne (Wikings) vanaf die 840's in die Normandië is talle leenwoorde uit die Noord-Germaanse tale in Normandies opgeneem. As gevolg van die Normandiese verowering van Engeland onder Willem I van Engeland en die vestiging van Anglo-Normandies in die Koninkryk van Engeland bestaan sowat 28% van die Engelse woordeskat uit Normandiese leenwoorde. Weens die aanpassing van geskrewe Normandies by die Franse ortografie is Moderne Frans en geskrewe Normandies onderling verstaanbaar.\n", "id": "afr_Latn_100729"} {"text": "Auasberge\n\nDie Auasberge is die hoogste bergreeks in Namibië. Geleë naby Windhoek, die reeks is 56 kilometer lank, en is ryk aan flora en fauna. Moltkeblick (2,479 m) is die hoogste piek in die reeks, en die tweede hoogste in die land.\n", "id": "afr_Latn_100730"} {"text": "Wat Phnom\n\nWat Phnom (Khmer: វត្តភ្នំ; \"Bergpagoda\") is 'n Boeddhistetempel (wat) in Phnom Penh, Kambodja. Dit is in 1372 gebou en rys 27 m bo die grond uit. Dit is die hoogste godsdiensstruktuur in die stad. Die pagoda het die naam Wat Preah Chedey Borapaut. Wat Phnom is in die middel van Phnom Penh geleë.\n", "id": "afr_Latn_100731"} {"text": "Slang (astrologie)\n\nDie Slang (蛇, shé) is die sesde dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Slang word verbind met die Aardse taksimbool 巳.\n", "id": "afr_Latn_100732"} {"text": "Rot (astrologie)\n\nDie Rot (鼠, zǐ) is die eerste dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Rot word verbind met die Aardse taksimbool 子.\n", "id": "afr_Latn_100733"} {"text": "Os (astrologie)\n\nDie Os (牛, niú) is die tweede dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Os word verbind met die Aardse taksimbool 丑.\n\nDit kan ook as Bees vertaal word; die karakters 牛/丑 verwys na beeste in die algemeen, beide manlik en vroulik.\n", "id": "afr_Latn_100734"} {"text": "Tier (astrologie)\n\nDie Tier (虎, yín) is die derde dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Tier word verbind met die Aardse taksimbool 寅.\n", "id": "afr_Latn_100735"} {"text": "Konyn (astrologie)\n\nDie Konyn (兔, mǎo) is die vierde dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Konyn word verbind met die Aardse taksimbool 卯.\n", "id": "afr_Latn_100736"} {"text": "Taranakiet\n\nTaranakiet is 'n sekundêre mineraal wat gevorm word deur reaksies van fosfaatoplossing wat uit ghwano ontstaan met klei of aluminiumhoudende gesteentes in vogtige grotte of langs die kus. Dit is vernoem na die Taranaki-skiereiland van Nieu-Seeland waar dit gevind is.\n", "id": "afr_Latn_100737"} {"text": "Brushiet\n\nBrushiet is 'n kalsiumfosfaatmineraal wat in 1865 vernoem is na die Amerikaanse mineraloog George Jarvis Brush. Dit is piësoëlektries en oplosbaar in HCl. In Suid-Afrika word dit in grot van Wes-Driefontein naby Carletonville en die Mbob Mkulu-grot naby Nelspruit gevind. In Namibië is dit byvoorbeeld die Matchless-myn naby Windhoek.\n", "id": "afr_Latn_100738"} {"text": "Draak (astrologie)\n\nDie Draak (Chinees: 龍, lóng) is die vyfde dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Draak word verbind met die Aardse taksimbool 辰. Dit is die enigste teken wat deur 'n mitiese dier voorgestel word.\n", "id": "afr_Latn_100739"} {"text": "Perd (astrologie)\n\nDie Perd (Chinees: 馬) is die sewende dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Perd word verbind met die Aardse taksimbool 午.\n", "id": "afr_Latn_100740"} {"text": "Bok (astrologie)\n\nDie Bok (Chinees: 羊, yáng) is die agtste dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Bok word verbind met die Aardse taksimbool 未.\n\nDit kan ook as Skaap of Ram vertaal word omdat die Chinese woord yáng meer akkuraat vertaal word as Caprinae, 'n takson wat beide bokke en skape insluit.\n", "id": "afr_Latn_100741"} {"text": "Aap (astrologie)\n\nDie Aap (Chinees: 猴, hóu) is die negende dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Aap word verbind met die Aardse taksimbool 申.\n", "id": "afr_Latn_100742"} {"text": "Haan (astrologie)\n\nDie Haan (Chinees: 雞, jī) is die tiende dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Haan word verbind met die Aardse taksimbool 酉.\n\nDit kan ook as Hoender vertaal word, want die Chinese karakter jī verwys na die hoender in die algemeen.\n", "id": "afr_Latn_100743"} {"text": "Hond (astrologie)\n\nDie Hond (Chinees: 狗, gǒu) is die elfde dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Hond word verbind met die Aardse taksimbool 戌.\n", "id": "afr_Latn_100744"} {"text": "Vark (astrologie)\n\nDie Vark (Chinees: 豬, zhū) is die twaalfde en laaste dier in die twaalfjaarlikse siklus van die Chinese astrologie, volgens die Chinese kalender. Dit hou ook verband met Oos-Asiatiese diereriem- en kalenderstelsels. Die Jaar van die Vark word verbind met die Aardse taksimbool 亥.\n\nIn die Japannese en Tibettaanse astrologie word die Vark vervang met die Wildevark.\n", "id": "afr_Latn_100745"} {"text": "Chinese astrologie\n\nDie Chinese astrologie (Chinees: 占星術 / 占星朮, zhānxīngshù ' \"kuns van die waarsêers\") is geskoei op die tradisionele Chinese astronomie en filosofie. Dit bereken nie soos die Westerse astrologie die uitwerking van sterrebeelde op iemand se toekoms nie. Dit gebruik in plaas daarvan 'n kalender met onderliggende betekenisse vir die bepaling van 'n persoon se bestemming. Dit berus verder op verskeie dissiplines wat onderling afhanklik is van mekaar. Dit sluit in die Vyf Elemente (Wu Xing), jin en jang, die 10 Hemelstamme, die 12 Aardtakke en die Chinese kalender, 'n maansonkalender met tydsbepaling volgens jare, maande, dae en dubbelure.\n\nDie Chinese astrologie het hand aan hand gegaan met die astronomie, wat in die tyd van die Han-dinastie (2de eeu v.C. tot die 2de eeu n.C.) floreer het. Een rede waarom die astrologie tot vandag oorleef het, was moontlik die Chinese kalender. Nes die Chinese karakters het dit oor die millennia 'n onafskeidbare deel van die Chinese kultuur geword en is dit vandag steeds deel van die alledaagse lewe in China.\n", "id": "afr_Latn_100746"} {"text": "Steven Mnuchin\n\nSteven Terner Mnuchin (gebore 21 Desember 1962) is 'n Amerikaanse voormalige beleggingsbankier wat as die 77ste Minister van Finansies van die Verenigde State in die kabinet van Donald Trump gedien het. Mnuchin was voorheen 'n rolprentvervaardiger en verskansingsfondsbestuurder.\n", "id": "afr_Latn_100747"} {"text": "Bodo\n\nBodo of Boro (बर'/बड़, [bɔɽo]) is 'n Tibeto-Birmaanse taal wat deur sowat 1,3 miljoen mense in Noordoos-Indië, Bangladesj en Nepal gepraat word. Bodo is een van die amptelike tale van Indië naas Engels en Hindi. Bodo word òf met die Devanagari-alfabet òf die Latynse alfabet geskryf. Dit vorm saam met Assamees en Bengaals die amptelike tale van die Indiese deelstaat Assam. Daarbenewens word Bodo in die aangrensende deelstate Manipur, Meghalaya en Wes-Bengale gepraat. Dit is verwant aan Kokborok, ook Tripuri genoem, een van die amptelike tale van die Indiese deelstaat Tripura, en aan Garo, wat geen amptelike status geniet nie.\n", "id": "afr_Latn_100748"} {"text": "Dogri\n\nDogri (डोगरी, ڈوگرى‬, ḍogrī) is 'n Indo-Ariese taal wat deur sowat 4 miljoen mense in Noordwes-Indië en Noordoos-Pakistan, veral in die omstrede gebied Kasjmir, gepraat word. Dogri is een van die amptelike tale van Indië naas Engels en Hindi. Dogri word òf met die Devanagari-alfabet òf met die Arabiese alfabet geskryf. Dit is die naaste verwant aan Sindhi en Pandjabi, twee van die mees verspreide tale van Pakistan.\n", "id": "afr_Latn_100749"} {"text": "Dioptaas\n\nDioptaas is 'n mineraal wat koper bevat. Dit is 'n siklosilikaat.\n\nIn Suid-Afrika word dit op verskeie plekke gevind, ssos in Vergenoeg-myn naby Pretoria, naby Christiana in Noord-Wes en in Aggeneys in Namakwaland. In Namibië is daar talle vindplekke soos die Tsumeb-myn in Oshikoto.\n", "id": "afr_Latn_100750"} {"text": "Meitei\n\nMeitei (ꯃꯩꯇꯩꯂꯣꯟ), ook Manipuri genoem, is 'n Tibeto-Birmaanse taal wat deur sowat 1,5 miljoen mense in Noordoos-Indië, Bangladesj en Mianmar gepraat word. Meitei is een van die amptelike tale van Indië naas Engels en Hindi. Meitei word met die Meitei-alfabet, die Oostelike Nagari-alfabet of die Latynse alfabet geskryf. Dit is die amptelike taal van die deelstaat Manipur en staan vir amptelike doeleindes as Manipuri bekend. Daarbenewens word Meitei in die aangrensende deelstate Assam en Tripura gepraat.\n", "id": "afr_Latn_100751"} {"text": "Palinologie\n\nPalinologie (stuifmeelkunde) is die navorsing op die gebied van stuifmeel, spore en bepaalde mikroskopiese planktonorganismes, wat palinomorfs genoem word. Dit kan lewende asook fossielvorme behels en omvat baie meer as net stuifmeel.\n\nPlantkundiges wat lewende stuifmeel of spore bestudeer bedryf aktuopalinologie, terwyl geoloë wat met fossiele stuifmeel of spore werk paleopalinoloë is.\n\nDie palinologie is belangrik vir die ontginning van ruolie en die olienywerheid het hierdie tak van die wetenskap 'n groot hupstoot gegee.\n", "id": "afr_Latn_100752"} {"text": "John McCain\n\nJohn Sidney McCain III (29 Augustus 1936 – 25 Augustus 2018) was 'n Amerikaanse politikus wat vanaf 1986 tot en met sy dood in 2018 as die senior Senator van die VSA van Arizona gedien het. Hy was die Republikeinse nominasie vir President van die Verenigde State in die presidentsverkiesing van 2008, wat deur Barack Obama gewen is.\n", "id": "afr_Latn_100753"} {"text": "Malcolm Turnbull\n\nMalcolm Bligh Turnbull (gebore 24 Oktober 1954) is 'n Australiese politikus wat as die 29ste Eerste Minister van Australië en as die leier van die Liberale Party van Australië van 2015 tot 2018 gedien het. Hy was voorheen Leier van die Opposisie vanaf 2008 tot 2009.\n", "id": "afr_Latn_100754"} {"text": "C-SPAN\n\nC-SPAN, 'n akroniem vir Cable-Satellite Public Affairs Network, is 'n Amerikaanse kabel- en satelliettelevisienetwerk wat in 1979 deur die Amerikaanse kabeltelevisie-industrie geskep is as 'n openbare diens. C-SPAN saai baie verrigtinge van die federale regering van die Verenigde State asook ander programme oor openbare sake uit. Die C-SPAN-netwerk sluit in drie televisiekanale (C-SPAN, C-SPAN2 en C-SPAN3), een radiostasie (WCSP-FM), en 'n groep webwerwe wat stromingmedia en argiewe van C-SPAN-programme bied. C-SPAN se televisiekanale is toeganklik vir ongeveer 100 miljoen huishoudings met kabel- of satellietontvangs binne die Verenigde State, terwyl WCSP-FM, ook bekend as C-SPAN Radio, op FM-radio in Washington, D.C. uitgesaai word en ook dwarsdeur die VSA op XM Satellite Radio, via aanlynstroming, en deur mobiele toeps vir iOS-, BlackBerry-, en Android-toestelle beskikbaar is.\n", "id": "afr_Latn_100755"} {"text": "Scott Morrison\n\nScott John Morrison (gebore 13 Mei 1968) is 'n Australiese politikus wat van 24 Augustus 2018 tot 23 Mei 2022 as die 30ste Eerste Minister van Australië en Leier van die Liberale Party gedien het. Hy is sedert 2007 'n lid van die Huis van Verteenwoordigers van Australië vir Cook in Nieu-Suid-Wallis. Sy bynaam is ScoMo.\n", "id": "afr_Latn_100756"} {"text": "Federale Lugvaartadministrasie\n\nDie Federale Lugvaartadministrasie (kortweg FAA) van die Verenigde State van Amerika is 'n nasionale gesagsliggaam by magte om alle aspekte van burgerlike lugvaart te reguleer. Dit sluit in die konstruksie en werking van lughawens, lugverkeerbestuur, die sertifisering van personeel en vliegtuie, en die beskerming van Amerikaanse bates tydens die lansering en terugkeer van kommersiële ruimtevaartuie.\n", "id": "afr_Latn_100757"} {"text": "Peter Dutton\n\nPeter Craig Dutton (gebore 18 November 1970) is 'n Australiese politikus wat sedert die federale verkiesing in November 2001 'n Liberale lid van die Huis van Verteenwoordigers van Australië is. Sy kiesafdeling is Dickson, Queensland nadat hy die sittende lid van die Arbeidersparty, Cheryl Kernot, geklop het.\n\nDutton was die Minister van Gesondheid en die Minister van Sport vanaf 18 September 2013 en die Minister van Immigrasie en Grensbeskerming vanaf 21 Desember 2014 in die regering van Tony Abbott. Dutton het sy portefeulje behou in die regering van Malcolm Turnbull.\n", "id": "afr_Latn_100758"} {"text": "Ralph Vaughan Williams\n\nRalph Vaughan Williams OM (Engelse uitspraak: Die Engelse komponis is op 12 Oktober 1872 as predikantseun in Down Ampney, Gloucestershire, gebore. Hy het aan die Trinity College in Cambridge en aan die Royal College of Music in Londen gestudeer. Onder sy leermeesters is veral sir Charles Stanford en sir Hubert Parry noemenswaardig vanweë die rol wat hulle in die Engelse musiekherlewing teen die einde van die 19de eeu gespeel het.\n\nHoewel Vaughan Williams uit die staanspoor vasberade was om komponis te word, het hy eers orrel en klavierlesse ontvang-as deel van sy musikale opleiding, en na die voltooiing van sy studie aan die Royal College of Music, het hy in 1896 orrelis in 'n Londense kerk geword. In 1897 en 1898 het hy in Berlyn onder Max Bruch (1838- 1920) gestudeer en in 1909 in Parys onder Maurice Ravel (1875-1937). Intussen het hy in 1901 die graad DMus aan Cambridge verwerf.\n\nVan 1903 af het hy in die volkslied begin belang stel en in 1904 het hy lid van die Volksliedvereniging geword. Tussen 1904 en 1906 was hy ook redakteur van The English hymnal, waarvoor hy sy Sine Nomine (\"Vir al die heiliges\") gekomponeer het. Vaughan Williams het sy eerste groot openbare sukses behaal met Towards the unknown region, 'n kantate wat by die Leedsfees van 1907 baie aandag getrek het.\n\nNa sy diensplig gedurende die Eerste Wêreldoorlog is hy as professor in komposisie by die Royal College of Music aangestel. Sy belangstelling in die Engelse volkslied en die Engelse musiek uit die Tudor-tydperk het sy werk verryk. Sy oeuvre is besonder omvangryk en sluit orkeswerke, verhoogstukke, kamermusiek en vokale musiek in. Die 9 simfonieë vorm die basis van sy kuns en bestryk 'n breë gevoelskaal. Die Eerste ('n See-simfonie, 1910), vir stemme en orkes, is op gedigte van Walt Whitman gebaseer en die Sewende is die Sinfonia Antarctica (1953), wat 'n uitvloeisel was van sy musiek vir die rolprent Scott of the Antarctic (1949).\n\nBesonder indrukwekkend en 'n hoogtepunt in die Engelse musiekgeskiedenis is die Fantasie op 'n tema van Tallis (1910). Ook sy Fantasie op Greensleeves is besonder gewild. Onder sy werke vir die verhoog is die opera The pilgrim's progress (1951) en die ballet Job, a masque for dancing (1931) van belang. Vaughan Williams het 'n groot aantal kunsliedere en sangsiklusse gekomponeer, met inbegrip van On Wenlock Edge (1909) op gedigte van A.E. Housman, Five mystical songs (1911) op gedigte van George Herbert en The house of life op gedigte van Dante Gabriel Rossetti.\n\nOnder sy koorwerke is die indrukwekkende Mis in G-mineur, die Te Deum en die Fees-Te Deum. Vaughan Williams se musiek bevat elemente van die Engelse volksmusiek en Middeleeuse toonlere, gekombineer met invloede uit die vroeë Engelse musiek, spesifiek die van Henry Purcell (1659-1695). Soos verskeie belangrike Europese nasionalistiese komponiste, byvoorbeeld Moessorgski, Dvorák, Smetana en Bartok, het hy die volksmusiek van sy vaderland die basis van sy hoogs individuele en suiwer Engelse musiekstyl gemaak. Hy het in 1935 die Order of Merit-toekenning ontvang en is op 26 Augustus 1958 in Londen oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100759"} {"text": "Aardtak\n\nDie Aardtakke of Twaalf Takke is 'n rankskikkingstelsel wat in Oos-Asië gebruik word op verskeie gebiede, soos in die antieke datumstelsel, astrologie en die Chinese diereriem.\n", "id": "afr_Latn_100760"} {"text": "NOFX\n\nNOFX is 'n Amerikaanse punk rock musiekgroep vanaf Los Angeles, Kalifornië. Hulle is gevorm in 1983 deur die sanger/baskitaarspeler Fat Mike en kitaarspeler Eric Melvin. Tromspeler Erik Sandin het aangesluit by NOFX kort daarna, en El Hefe het by die groep aangesluit in 1991 en speel kitaar en trompet.\n\nNOFX se sukses is te kenne gegee aan 'n groeiende belangstelling in punk rock musiek gedurende die 1990's, maar in teenstelling met baie van hul tydgenote het hulle nog nooit onderteken tot 'n groot plaatetiket. NOFX het dertien studio-albums vrygestel. Die groep het gewild geraak met hul vyfde studio album Punk in Drublic (1994). Hul jongste album, First Ditch Effort, is vrygestel op 7 Oktober 2016. Die groep het meer as 8 miljoen albums wêreldwyd verkoop. Dit maak hulle een van die mees suksesvolle onafhanklike musiekgroepe van alle tye.\n", "id": "afr_Latn_100761"} {"text": "Eduard Johan Pieter Jorissen\n\nEduard Johan Pieter Jorissen (1829–1912) was 'n regter en staatsman in Suid-Afrika. Hy is in 1829 in Zwolle, Nederland, gebore. Hy laat vaar sy loopbaan as predikant in 1868 om joernalis te word. Hy vergesel president T.F. Burgers in 1875 na Nederland. Hy keer die volgende jaar terug en begin met sy studies in die regte. Hy word in 1876 Staatsprokureur van die Zuid-Afrikaansche Republiek. Hy vergesel die Onafhanklikheidsafvaardiging in 1877 na Engeland. Hy neem deel in die vredesonderhandelings na die Slag van Majuba en was regter van 1888 tot 1900. Hy is in 1912 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100762"} {"text": "Afar\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Afar (volk).\n\nAfar (Qafaraf, 'Afar Af, Afaraf, Qafar af) is 'n Koesjitiese taal wat deur sowat 2 miljoen mense in Djiboeti, Eritrea en Ethiopië aan die Horing van Afrika gepraat word. Dit geniet in Djiboeti, Eritrea en Ethiopië erkenning as 'n nasionale taal. Afar word met die Latynse alfabet geskryf. Afar word as 'n Laagland Oos-Koesjitiese taal gekategoriseer met die naaste verwante Saho, gevolg deur Somalies, die amptelike taal van Somalië, en Oromo.\n\nIn Ethiopië word Afar as ampstaal van die Afar-streek in Noordoos-Ethiopië erken en met die Ge'ez-skrif geskryf. Afar is Djiboeti se tweede belangrikste taal met sowat 35% van die bevolking wat dit praat, net na Somalies met 60%. Sedert 2020 dien Afar saam met Amharies, Engels, Oromo, Somalies en Tigrinya as amptelike tale van Ethiopië.\n", "id": "afr_Latn_100763"} {"text": "Vuurrot (astrologie)\n\nDie Vuurrot (丙子, bǐngzǐ) is die 13de jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die derde Hemelstam (丙, bǐng; die element Vuur en Jang) met die eerste Aardtak (子, zǐ), gesimboliseer deur die Rot (鼠, shǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Vuurrotjaar het in 1996 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 19 Februarie 1996 tot 6 Februarie 1997.\n", "id": "afr_Latn_100764"} {"text": "Houtrot (astrologie)\n\nDie Houtrot (甲子, jiǎzǐ) is die 1ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die eerste Hemelstam (甲, jiǎ; die element Hout en Jang) met die eerste Aardtak (子, zǐ), gesimboliseer deur die Rot (鼠, shǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Houtrotjaar het in 1984 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 2 Februarie 1984 tot 19 Februarie 1985.\n", "id": "afr_Latn_100765"} {"text": "Aardrot (astrologie)\n\nDie Aardrot (戊子, wùzǐ) is die 25ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die vyfde Hemelstam (戊, wù; die element Aarde en Jang) met die eerste Aardtak (子, zǐ), gesimboliseer deur die Rot (鼠, shǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Aardrotjaar het in 2008 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 7 Februarie 2008 tot 25 Januarie 2009.\n", "id": "afr_Latn_100766"} {"text": "Metaalrot (astrologie)\n\nDie Metaalrot (庚子, gēngzǐ) is die 37ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die sewende Hemelstam (庚, gēng; die element Metaal en Jang) met die eerste Aardtak (子, zǐ), gesimboliseer deur die Rot (鼠, shǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Metaalrotjaar het in 1960 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 28 Januarie 1960 tot 4 Februarie 1961.\n", "id": "afr_Latn_100767"} {"text": "Henricus Hubertus Juta\n\nSir Henricus Hubertus Juta (1857–1930) was 'n speaker en regter van die Kaapkolonie. Hy is gebore in 1857 in Kaapstad en is die seun van Jan Carel Juta. Juta ontvang opleiding aan die Suid-Afrikaanse Kollege en die Universiteit van Londen. Hy is op 26 Januarie 1880 toegelaat tot die Inner Temple en begin in dieselfde jaar in die Kaap praktiseer. In 1894 word hy Prokureur-generaal en van 1896 tot 1898 was hy Speaker van die Kaapse Volksraad. Hy word senior advokaat in 1893 en word in 1913 Regter-president van die Kaapse Provinsiale Afdeling. Hy is in 1920 aangestel in die Appélafdeling en tree in 1923 af. Hy is oorlede op 16 Mei 1930.\n", "id": "afr_Latn_100768"} {"text": "Waterrot (astrologie)\n\nDie Waterrot (壬子, rénzǐ) is die 49ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die negende Hemelstam (壬, bǐng; die element Water en Jang) met die eerste Aardtak (子, zǐ), gesimboliseer deur die Rot (鼠, shǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Waterrotjaar het in 1972 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 15 Februarie 1972 tot 2 Februarie 1973.\n", "id": "afr_Latn_100769"} {"text": "Henriette Irene Louise Juta\n\nHenriette Irene Louise Juta, (1854 - 1940), meer bekend as Rene, is 'n skrywer wat in Kaapstad gebore is. Sy is die dogter van Jan Carel Juta. Sy skryf The Cape Peninsula wat gepubliseer word in 1910 en in 1920 The Tavern, 'n roman oor die vroeë Kaap. Dit is gebaseer op die verhaal van dr. James Barry. Sy trou later met 'n Britse diplomaat, Luke Hansard en gaan woon in Europa. Daar skryf sy 'n boek oor Korsika. Sy is op 22 Junie 1940 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_100770"} {"text": "Akan\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Akan (volk).\n\nAkan is 'n Niger-Kongo-taal in Wes-Afrika wat deur sowat 9,1 miljoen mense gepraat word. Dit word deur die Akan-volk gepraat en vorm 'n dialekkontinuum wat verskeie gestandaardiseerde dialekte bevat, elkeen met sy eie letterkundige tradisie. Die drie belangrikste dialekte is Asante, Akuapem (saam Twi genoem) en Fante, wat ondanks die feit dat hulle onderling verstaanbaar was, in geskrewe vorm vir sprekers van die ander standaarde ontoeganklik was. In 1978 het die Akan Ortografiese Komitee 'n gemeenskaplike ortografie ontwikkel, wat 20 000 woorde behels.\n\nAs gevolg van die slawehandel na die ontdekking van die Amerikas in 1492 deur Christophorus Columbus word Akan ook in Jamaika en Suriname gepraat.\n", "id": "afr_Latn_100771"} {"text": "Houtos (astrologie)\n\nDie Houtos (乙丑, yǐchǒu) is die tweede jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die tweede Hemelstam (乙, yǐ; die element Hout en Jin) met die tweede Aardtak (丑, chǒu), gesimboliseer deur die Os (牛, niú).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Houtosjaar het in 1985 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 20 Februarie 1985 tot 8 Februarie 1986.\n", "id": "afr_Latn_100772"} {"text": "Vuuros (astrologie)\n\nDie Vuuros (丁丑, dīngchǒu) is die 14de jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die vierde Hemelstam (丁, dīng; die element Vuur en Jin) met die tweede Aardtak (丑, chǒu), gesimboliseer deur die Os (牛, niú).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Vuurosjaar het in 1997 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 7 Februarie 1997 tot 27 Januarie 1998.\n", "id": "afr_Latn_100773"} {"text": "Aardos (astrologie)\n\nDie Aardos (己丑, jǐchǒu) is die 26ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die sesde Hemelstam (己, jǐ; die element Aarde en Jin) met die tweede Aardtak (丑, chǒu), gesimboliseer deur die Os (牛, niú).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Aardosjaar het in 2009 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 26 Januarie 2009 tot 13 Februarie 2010.\n", "id": "afr_Latn_100774"} {"text": "Metaalos (astrologie)\n\nDie Metaalos (辛丑, xīnchǒu) is die 38ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die agtste Hemelstam (辛, xīn; die element Metaal en Jin) met die tweede Aardtak (丑, chǒu), gesimboliseer deur die Os (牛, niú).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Metaalosjaar het in 1961 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 15 Februarie 1961 tot 4 Februarie 1962.\n", "id": "afr_Latn_100775"} {"text": "Wateros (astrologie)\n\nDie Wateros (癸丑, guǐchǒu) is die 50ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die 10de Hemelstam (癸, guǐ; die element Water en Jin) met die tweede Aardtak (丑, chǒu), gesimboliseer deur die Os (牛, niú).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Waterosjaar het in 1973 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 3 Februarie 1973 tot 22 Januarie 1974.\n", "id": "afr_Latn_100776"} {"text": "Sarwanand (Sarvanand) Koul Premi\n\nSarwanand Koul Premi (* 2 November 1924 – † 1 Mei 1990) was 'n Indiese Kasjmiri-talige digter, joernalis, navorsingsgeleerde en onafhanklikheidsaktivis wat in 1990 deur Islamitiese militante vermoor is.\n", "id": "afr_Latn_100777"} {"text": "Vuurtier (astrologie)\n\nDie Vuurtier (丙寅, bǐngyín) is die derde jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die derde Hemelstam (丙, bǐng; die element Vuur en Jang) met die derde Aardtak (寅, yín), gesimboliseer deur die Tier (虎, hǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Vuurtierjaar het in 1986 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 9 Februarie 1986 tot 28 Januarie 1987.\n", "id": "afr_Latn_100778"} {"text": "Bambara\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Bambara (volk).\n\nBambara (ߓߡߊߣߊ߲ߞߊ߲, Bamanankan) is 'n Niger-Kongo-taal in Wes-Afrika wat deur sowat 14,1 miljoen mense gepraat word. Dit word deur die Bambara-volk gepraat, regoor die lande Burkina Faso, Ghana, Guinee, Ivoorkus, Mali, Mauritanië en Senegal. Bambara vorm saam met Dyula, Mandinka en Maninka 'n dialekkontinuüm wat as Manding bekend staan. Afhangende van die gebied word Bambara met óf die Latynse alfabet óf die N'Ko-alfabet geskryf; laasgenoemde is in 1949 deur Soulemayne Kante vir die dialekkontinuüm ontwerp en gebaseer op die Arabiese alfabet. Bambara het 'n onderwerp-voorwerp-werkwoord-volgorde en twee leksikale klanke.\n\nBambara is 'n handelstaal in Wes-Afrika en word deur miljoene se mense óf as moedertaal óf as tweede taal gebesig. Dit is een van Mali se nasionale tale, naas die amptelike taal Frans.\n", "id": "afr_Latn_100779"} {"text": "Jean-Baptiste Colbert\n\nJean-Baptiste Colbert (29 Augustus 1619 - 6 September 1683) was 'n Franse politikus wat vanaf 1665 tot 1683 as minister van finansies van Frankryk onder die heerskappy van Lodewyk XIV gedien het.\n\nColbert is in Reims in 1619 gebore. Sy vader en sy grootvader was albei handelaars. Voordat hy 20 jaar oud is, begin hy by die staatsdiens werk te kryen het onder die aandag van die eerste minister, gekom. Sy navorsing het getoon dat minder as 50% van die belasting wat ingesamel is, eintlik die tesourie bereik het. In 1652 is hy deur Lodewyk XIV gevra om die sake van Kardinaal Mazarin, te bestuur terwyl Mazarin in die buiteland was.\n\nIn 1661 sterf Mazarin en in dieselfde jaar word Colbert 'n minister. In 1665is hy aangestel as minister van finansies. Hy het die hervorming van die belastingstelsel voortgesit en gesorg dat almal belasting moet betaal, veral die adel. Een van sy eerste hervormings is die hervorming van die belastingsisteem en veral die verwydering van die verduistering (die vorige minister van finansies). Hy het handel vergemaklik en het albei die Franse Oos-Indiese Kompanjie en die Franse Wes-Indiese Kompanjie in 1664 gestig. Hy word 'n lid van die Académie française en het 'n aantal ander kulturele instellings, byvoorbeeld die Franse Akademie vir Wetenskappe gestig.\n\nColbert het besef dat die Hugenote 'n waardevolle bydrae tot die Franse lewe gemaak het en weinig gedoen het om Louis XIV se beleid om hul ekonomiese aktiwiteit te beperk, by te staan. Op 6 September 1683 sterf hy in Parys en in 1685 is die Edik van Nantes (wat die Hugenote godsdiensvryheid gegee het) ingetrek.\n", "id": "afr_Latn_100780"} {"text": "Aardtier (astrologie)\n\nDie Aardtier (戊寅, wùyín) is die 15de jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die vyfde Hemelstam (戊, bǐng; die element Aarde en Jang) met die derde Aardtak (寅, yín), gesimboliseer deur die Tier (虎, hǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Aardtierjaar het in 1998 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 28 Januarie 1998 tot 15 Februarie 1999.\n", "id": "afr_Latn_100781"} {"text": "Aaptos\n\nAaptos is 'n genus van sponsdiere in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die genus behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos is die eerste keer in 1867 wetenskaplik beskryf deur Gray. Die genus bestaan uit 20 spesies.\n", "id": "afr_Latn_100782"} {"text": "Metaaltier (astrologie)\n\nDie Metaaltier (庚寅, gēngyín) is die 27ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die sewende Hemelstam (庚, gēng; die element Metaal en Jang) met die derde Aardtak (寅, yín), gesimboliseer deur die Tier (虎, hǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Metaaltierjaar het in 2010 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 14 Februarie 2010 tot 2 Februarie 2011.\n", "id": "afr_Latn_100783"} {"text": "Aaptos aaptos\n\nAaptos aaptos is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse) en is die tipespesie van die genus Aaptos in die familie Suberitidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer in 1864 deur Schmidt gepubliseer.\n\nDie liggaam van hierdie spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem. Die spesie bevat verbindings wat adrenoreseptors blokkeer. Hoewel hierdie spons toksies is vir visse, word dit deur die karetskilpad (Eretmochelys imbricata) gevreet.\n", "id": "afr_Latn_100784"} {"text": "Aaptos alphiensis\n\nAaptos alphiensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aaptos en tot die familie Suberitidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2005 deur Samaai & Gibbons.\n", "id": "afr_Latn_100785"} {"text": "Aaptos bergmanni\n\nAaptos bergmanni is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aaptos en tot die familie Suberitidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1950 deur De Laubenfels.\n", "id": "afr_Latn_100786"} {"text": "Aaptos ciliata\n\nAaptos ciliata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos ciliata is die eerste keer in 1925 wetenskaplik beskryf deur Wilson.\n", "id": "afr_Latn_100787"} {"text": "Aaptos confertus\n\nAaptos confertus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos confertus is die eerste keer in 1994 wetenskaplik beskryf deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100788"} {"text": "Aaptos duchassaingi\n\nAaptos duchassaingi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos duchassaingi is die eerste keer in 1889 wetenskaplik beskryf deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100789"} {"text": "Aaptos durissima\n\nAaptos durissima is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos durissima is die eerste keer in 1882 wetenskaplik beskryf deur Carter.\n", "id": "afr_Latn_100790"} {"text": "Imran Khan\n\nImran Ahmed Khan Niazi HI PP (Oerdoe: عمران احمد خان نیازی‬; gebore 5 Oktober 1952) is 'n Pakistanse politikus en voormalige krieketspeler wat as die 22ste eerste minister van Pakistan gedien het. Hy is ook die voorsitter van die Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI). Hy was van 2002 tot 2007 en van 2013 tot 2018 lid van die Nasionale Vergadering van Pakistan. Voordat hy die politiek betree het, was Khan 'n krieketspeler en filantroop. Hy het internasionale krieket vir twee dekades gespeel en het later filantropiese projekte soos die Shaukat Khanum-gedenkskankerhospitaal en -navorsingsentrum en Namal-kollege ontwikkel.\n\nTe midde van 'n grondwetlike krisis het Khan in April 2022 die eerste premier geword wat deur 'n mosie van wantroue uit sy amp verwyder is. 'n Stap wat hy bestempel het as 'polities gemotiveerd'. In Augustus 2022 is hy aangekla ingevolge wette teen terreur nadat hy die polisie en regbank daarvan beskuldig het dat hy 'n assistent aangehou en gemartel het. In November 2022 oorleef hy 'n sluipmoordpoging tydens 'n politieke saamtrek in Wazirabad, Punjab.\n", "id": "afr_Latn_100791"} {"text": "Aaptos globosum\n\nAaptos globosum is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos globosum is die eerste keer in 1994 wetenskaplik beskryf deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100792"} {"text": "Aaptos glutinans\n\nAaptos glutinans is 'n gewone sponsspesie uit die familie van die Suberitidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2011 deur Moraes.\n", "id": "afr_Latn_100793"} {"text": "Aaptos horrida\n\nAaptos horrida is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos horrida is die eerste keer in 1886 wetenskaplik beskryf deur Carter.\n", "id": "afr_Latn_100794"} {"text": "Watertier (astrologie)\n\nDie Watertier (壬寅, rényín) is die 39ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die negende Hemelstam (壬, rén; die element Water en Jang) met die derde Aardtak (寅, yín), gesimboliseer deur die Tier (虎, hǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Watertierjaar het in 1962 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 5 Februarie 1962 tot 24 Januarie 1963.\n", "id": "afr_Latn_100795"} {"text": "Aaptos kanuux\n\nAaptos kanuux is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos kanuux is die eerste keer in 2008 wetenskaplik beskryf deur Lehnert, Hocevar & Stone.\n", "id": "afr_Latn_100796"} {"text": "Aaptos laxosuberites\n\nAaptos laxosuberites is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos laxosuberites is die eerste keer in 1902 wetenskaplik beskryf deur Sollas.\n", "id": "afr_Latn_100797"} {"text": "Aaptos niger\n\nAaptos niger is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos niger is die eerste keer in 1981 wetenskaplik beskryf deur Hoshino.\n", "id": "afr_Latn_100798"} {"text": "Aaptos nuda\n\nAaptos nuda is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos nuda is die eerste keer in 1903 wetenskaplik beskryf deur Kirkpatrick.\n", "id": "afr_Latn_100799"} {"text": "Aaptos papillata\n\nAaptos papillata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos papillata is die eerste keer in 1880 wetenskaplik beskryf deur Keller.\n", "id": "afr_Latn_100800"} {"text": "Aaptos pernucleata\n\nAaptos pernucleata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos pernucleata is die eerste keer in 1870 wetenskaplik beskryf deur Carter.\n", "id": "afr_Latn_100801"} {"text": "Aaptos robustus\n\nAaptos robustus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos robustus is die eerste keer in 2008 wetenskaplik beskryf deur Plotkin & Janussen.\n", "id": "afr_Latn_100802"} {"text": "Houttier (astrologie)\n\nDie Houttier (甲寅, jiǎyín) is die 51ste jaar van die Chinese kalender (sien die tabel regs onder van die 60-jaarsiklus). Dit is 'n begrip uit die Chinese astrologie en dui op dié maanjare wat gekenmerk word deur 'n verbinding van die eerste Hemelstam (甲, jiǎ; die element Hout en Jang) met die derde Aardtak (寅, yín), gesimboliseer deur die Tier (虎, hǔ).\n\nVolgens die Chinese kalender kom so 'n verbinding elke 60 jaar voor. Die laaste Watertierjaar het in 1974 begin en volgens die Gregoriaanse kalender het dit geduur van 23 Januarie 1974 tot 10 Februarie 1975.\n", "id": "afr_Latn_100803"} {"text": "Aaptos rosacea\n\nAaptos rosacea is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos rosacea is die eerste keer in 1994 wetenskaplik beskryf deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100804"} {"text": "Aaptos suberitoides\n\nAaptos suberitoides is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos suberitoides is die eerste keer in 1934 wetenskaplik beskryf deur Brøndsted.\n", "id": "afr_Latn_100805"} {"text": "Aaptos tentum\n\nAaptos tentum is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos tentum is die eerste keer in 1994 wetenskaplik beskryf deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100806"} {"text": "Aaptos vannamei\n\nAaptos vannamei is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Aaptos en behoort tot die familie Suberitidae. Aaptos vannamei is die eerste keer in 1935 wetenskaplik beskryf deur De Laubenfels.\n", "id": "afr_Latn_100807"} {"text": "Abyssocladia bruuni\n\nAbyssocladia bruuni is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Abyssocladia en behoort tot die familie Cladorhizidae. Abyssocladia bruuni is die eerste keer in 1964 wetenskaplik beskryf deur Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100808"} {"text": "Abyssocladia carcharias\n\nAbyssocladia carcharias is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Abyssocladia en behoort tot die familie Cladorhizidae. Abyssocladia carcharias is die eerste keer in 2011 wetenskaplik beskryf deur Kelly & Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100809"} {"text": "Abyssocladia claviformis\n\nAbyssocladia claviformis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Abyssocladia en behoort tot die familie Cladorhizidae. Abyssocladia claviformis is die eerste keer in 1970 wetenskaplik beskryf deur Koltun.\n", "id": "afr_Latn_100810"} {"text": "Abyssocladia dominalba\n\nAbyssocladia dominalba is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Abyssocladia en behoort tot die familie Cladorhizidae. Abyssocladia dominalba is die eerste keer in 2006 wetenskaplik beskryf deur Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100811"} {"text": "Abyssocladia diegoramirezensis\n\nAbyssocladia diegoramirezensis is 'n gewone sponsspesie uit die familie van die Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2011 deur Lopes, Bravo & Hajdu.\n", "id": "afr_Latn_100812"} {"text": "Abyssocladia huitzilopochtli\n\nAbyssocladia huitzilopochtli is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons kom uit die genus Abyssocladia en behoort tot die familie Cladorhizidae. Abyssocladia huitzilopochtli is die eerste keer in 2006 wetenskaplik beskryf deur Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100813"} {"text": "Abyssocladia inflata\n\nAbyssocladia inflata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Abyssocladia en tot die familie Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2006 deur Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100814"} {"text": "Abyssocladia myojinensis\n\nAbyssocladia myojinensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Abyssocladia en tot die familie Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2010 deur Ise & Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100815"} {"text": "Abyssocladia natushimae\n\nAbyssocladia natushimae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Abyssocladia en tot die familie Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2010 deur Ise & Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100816"} {"text": "Paul Manafort\n\nPaul John Manafort jr. (gebore 1 April 1949) is 'n Amerikaanse drukgroepleier, politiese konsultant, en regsgeleerde. Hy sluit in Maart 2016 aan by die presidensiële verkiesingsveldtog van Donald Trump en was voorsitter van die veldtog van Junie tot Augustus 2016. Op 21 Augustus 2018 is hy skuldig bevind op vyf aanklagte van belastingbedrog, vyf aanklagte van bankbedrog en een aanklagte van versuim om buitelandse bankrekeninge te verklaar.\n", "id": "afr_Latn_100817"} {"text": "Abyssocladia naudur\n\nAbyssocladia naudur is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Abyssocladia en tot die familie Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2006 deur Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100818"} {"text": "Abyssocladia oxeata\n\nAbyssocladia oxeata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Abyssocladia en tot die familie Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1970 deur Koltun.\n", "id": "afr_Latn_100819"} {"text": "Abyssocladia umbellata\n\nAbyssocladia umbellata is 'n gewone sponsspesie uit die familie van die Cladorhizidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2011 deur Lopes, Bravo & Hajdu.\n", "id": "afr_Latn_100820"} {"text": "Acalle recurvata\n\nAcalle recurvata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acalle en tot die familie Metaniidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1863 deur Bowerbank.\n", "id": "afr_Latn_100821"} {"text": "Acanthancora aenigma\n\nAcanthancora aenigma is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthancora en tot die familie Hymedesmiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1910 deur Lundbeck.\n", "id": "afr_Latn_100822"} {"text": "The Washington Post\n\nThe Washington Post is 'n groot Amerikaanse dagblad wat op 6 Desember 1877 gestig is. Dit is die grootste koerant wat in Washington, D.C., die hoofstad van die Verenigde State, gepubliseer word, en fokus veral op nasionale politiek. Sy leuse, Democracy Dies in Darkness, verskyn bo-aan sy voorblad. Breëbladweergawes word daagliks in die Distrik Columbia, Maryland, en Virginië gedruk.\n", "id": "afr_Latn_100823"} {"text": "Acanthancora coralliophila\n\nAcanthancora coralliophila is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthancora en tot die familie Hymedesmiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1984 deur Van Soest.\n", "id": "afr_Latn_100824"} {"text": "Acanthancora cyanocrypta\n\nAcanthancora cyanocrypta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthancora en tot die familie Hymedesmiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1930 deur De Laubenfels.\n", "id": "afr_Latn_100825"} {"text": "Acanthancora schmidti\n\nAcanthancora schmidti is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthancora en tot die familie Hymedesmiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1898 deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100826"} {"text": "Acanthancora stylifera\n\nAcanthancora stylifera is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthancora en tot die familie Hymedesmiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1959 deur Burton.\n", "id": "afr_Latn_100827"} {"text": "Acanthella aculeata\n\nAcanthella aculeata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1898 deur Thiele.\n", "id": "afr_Latn_100828"} {"text": "Acanthella acuta\n\nAcanthella acuta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1862 deur Schmidt.\n", "id": "afr_Latn_100829"} {"text": "Acanthella annulata\n\nAcanthella annulata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1958 deur Sarà.\n", "id": "afr_Latn_100830"} {"text": "Acanthella branchia\n\nAcanthella branchia is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1990 deur Sim, Kim & Byeon.\n", "id": "afr_Latn_100831"} {"text": "Acanthella calyx\n\nAcanthella calyx is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1922 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100832"} {"text": "Acanthella cavernosa\n\nAcanthella cavernosa is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1922 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100833"} {"text": "Acanthella costata\n\nAcanthella costata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1900 deur Kieschnick.\n", "id": "afr_Latn_100834"} {"text": "Acanthella cubensis\n\nAcanthella cubensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1984 deur Alcolado.\n", "id": "afr_Latn_100835"} {"text": "Acanthella dendyi\n\nAcanthella dendyi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1970 deur Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100836"} {"text": "Acanthella erecta\n\nAcanthella erecta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1876 deur Carter.\n", "id": "afr_Latn_100837"} {"text": "Acanthella flabellata\n\nAcanthella flabellata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1961 deur Tanita.\n", "id": "afr_Latn_100838"} {"text": "Acanthella flagelliformis\n\nAcanthella flagelliformis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1988 deur Van Soest & Stentoft.\n", "id": "afr_Latn_100839"} {"text": "Acanthella gorgonoides\n\nAcanthella gorgonoides is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1984 deur Thomas.\n", "id": "afr_Latn_100840"} {"text": "Acanthella hispida\n\nAcanthella hispida is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1982 deur Pulitzer-Finali.\n", "id": "afr_Latn_100841"} {"text": "Acanthella inflexa\n\nAcanthella inflexa is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1982 deur Pulitzer-Finali.\n", "id": "afr_Latn_100842"} {"text": "Acanthella insignis\n\nAcanthella insignis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1898 deur Thiele.\n", "id": "afr_Latn_100843"} {"text": "Acanthella klethra\n\nAcanthella klethra is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1982 deur Pulitzer-Finali.\n", "id": "afr_Latn_100844"} {"text": "Acanthella ligulata\n\nAcanthella ligulata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1928 deur Burton.\n", "id": "afr_Latn_100845"} {"text": "Acanthella mastophora\n\nAcanthella mastophora is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1870 deur Schmidt.\n", "id": "afr_Latn_100846"} {"text": "Acanthella megaspicula\n\nAcanthella megaspicula is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1984 deur Thomas.\n", "id": "afr_Latn_100847"} {"text": "Acanthella minuta\n\nAcanthella minuta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1968 deur Tanita.\n", "id": "afr_Latn_100848"} {"text": "Acanthella multiformis\n\nAcanthella multiformis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1885 deur G.C.J. Vosmaer.\n", "id": "afr_Latn_100849"} {"text": "Acanthella oviforma\n\nAcanthella oviforma is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1989 deur Tanita & Hoshino.\n", "id": "afr_Latn_100850"} {"text": "Acanthella pulcherrima\n\nAcanthella pulcherrima is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1886 deur Ridley & Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100851"} {"text": "Acanthella ramosa\n\nAcanthella ramosa is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1925 deur Kumar.\n", "id": "afr_Latn_100852"} {"text": "Acanthella ramus\n\nAcanthella ramus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1990 deur Sim, Kim & Byeon.\n", "id": "afr_Latn_100853"} {"text": "Acanthella simplex\n\nAcanthella simplex is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1898 deur Thiele.\n", "id": "afr_Latn_100854"} {"text": "Acanthella styloida\n\nAcanthella styloida is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1989 deur Tanita & Hoshino.\n", "id": "afr_Latn_100855"} {"text": "Acanthella tenuispiculata\n\nAcanthella tenuispiculata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1897 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100856"} {"text": "Acanthella vaceleti\n\nAcanthella vaceleti is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1988 deur Van Soest & Stentoft.\n", "id": "afr_Latn_100857"} {"text": "Acanthella vulgata\n\nAcanthella vulgata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1898 deur Thiele.\n", "id": "afr_Latn_100858"} {"text": "Acanthella xutha\n\nAcanthella xutha is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthella en tot die familie Dictyonellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1954 deur De Laubenfels.\n", "id": "afr_Latn_100859"} {"text": "Acanthochaetetes horiguchi\n\nAcanthochaetetes horiguchi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthochaetetes en tot die familie Acanthochaetetidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1976 deur Mori.\n", "id": "afr_Latn_100860"} {"text": "Acanthochaetetes japonica\n\nAcanthochaetetes japonica is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthochaetetes en tot die familie Acanthochaetetidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1977 deur Mori.\n", "id": "afr_Latn_100861"} {"text": "Acanthochaetetes wellsi\n\nAcanthochaetetes wellsi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthochaetetes en tot die familie Acanthochaetetidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1975 deur Hartman & Goreau.\n", "id": "afr_Latn_100862"} {"text": "Acanthochaetetidae\n\nAcanthochaetetidae is 'n familie van sponsdiere uit die klas van die Demospongiae (gewone sponse).\n", "id": "afr_Latn_100863"} {"text": "Acanthoclada prostrata\n\nAcanthoclada prostrata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthoclada en tot die familie Heteroxyidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1970 deur Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100864"} {"text": "Acanthodendrilla australis\n\nAcanthodendrilla australis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthodendrilla en tot die familie Dictyodendrillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1995 deur Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100865"} {"text": "Acanthodendrilla levii\n\nAcanthodendrilla levii is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthodendrilla en tot die familie Dictyodendrillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2000 deur Uriz & Maldonado.\n", "id": "afr_Latn_100866"} {"text": "Acanthopolymastia acanthoxa\n\nAcanthopolymastia acanthoxa is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthopolymastia en tot die familie Polymastiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1964 deur Koltun.\n", "id": "afr_Latn_100867"} {"text": "Acanthopolymastia bathamae\n\nAcanthopolymastia bathamae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthopolymastia en tot die familie Polymastiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1997 deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100868"} {"text": "Acanthopolymastia pisiformis\n\nAcanthopolymastia pisiformis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthopolymastia en tot die familie Polymastiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1997 deur Kelly-Borges & Bergquist.\n", "id": "afr_Latn_100869"} {"text": "Acanthorhabdus fragilis\n\nAcanthorhabdus fragilis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthorhabdus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1929 deur Burton.\n", "id": "afr_Latn_100870"} {"text": "Acanthostrongylophora\n\nAcanthostrongylophora is 'n genus van sponsdiere uit die familie van die Demospongiae (gewone sponse).\n", "id": "afr_Latn_100871"} {"text": "Acanthostrongylophora ashmorica\n\nAcanthostrongylophora ashmorica is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthostrongylophora en tot die familie Petrosiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1984 deur Hooper.\n", "id": "afr_Latn_100872"} {"text": "Acanthostrongylophora ingens\n\nAcanthostrongylophora ingens is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthostrongylophora en tot die familie Petrosiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1899 deur Thiele.\n", "id": "afr_Latn_100873"} {"text": "Acanthostylotella cornuta\n\nAcanthostylotella cornuta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthostylotella en tot die familie Raspailiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1897 deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100874"} {"text": "Acanthotetilla celebensis\n\nAcanthotetilla celebensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2007 deur de Voogd & Van Soest.\n", "id": "afr_Latn_100875"} {"text": "Acanthotetilla enigmatica\n\nAcanthotetilla enigmatica is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1964 deur Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100876"} {"text": "Acanthotetilla gorgonosclera\n\nAcanthotetilla gorgonosclera is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1977 deur Van Soest.\n", "id": "afr_Latn_100877"} {"text": "Acanthotetilla hemisphaerica\n\nAcanthotetilla hemisphaerica is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1959 deur Burton.\n", "id": "afr_Latn_100878"} {"text": "Acanthotetilla rocasensis\n\nAcanthotetilla rocasensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2007 deur Peixinho, Fernandez, Oliveira, Caires & Hajdu.\n", "id": "afr_Latn_100879"} {"text": "Acanthotetilla seychellensis\n\nAcanthotetilla seychellensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1973 deur Thomas.\n", "id": "afr_Latn_100880"} {"text": "Acanthotetilla walteri\n\nAcanthotetilla walteri is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotetilla en tot die familie Tetillidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2007 deur Peixinho, Fernandez, Oliveira, Caires & Hajdu.\n", "id": "afr_Latn_100881"} {"text": "Acanthotriaena crypta\n\nAcanthotriaena crypta is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotriaena en tot die familie Pachastrellidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1976 deur Vacelet, Vasseur & Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100882"} {"text": "Acanthotylotra\n\nAcanthotylotra is 'n genus van sponsdiere uit die klas van die Demospongiae (gewone sponse). Daar is nog onduidelikheid oor by welke familie hierdie genus ingedeel behoort te word ('incertae sedis').\n", "id": "afr_Latn_100883"} {"text": "Acanthotylotra alvarengai\n\nAcanthotylotra alvarengai is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acanthotylotra. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2009 deur Volkmer-Ribeiro C., Tavares M.M. & Fürstenau de Oliveira K..\n", "id": "afr_Latn_100884"} {"text": "Acarnus bergquistae\n\nAcarnus bergquistae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100885"} {"text": "Acarnus bicladotylotus\n\nAcarnus bicladotylotus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1981 deur Hoshino.\n", "id": "afr_Latn_100886"} {"text": "Acarnus caledoniensis\n\nAcarnus caledoniensis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1993 deur Hooper & Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100887"} {"text": "Acarnus claudei\n\nAcarnus claudei is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100888"} {"text": "Acarnus deweerdtae\n\nAcarnus deweerdtae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100889"} {"text": "Acarnus erithacus\n\nAcarnus erithacus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels, en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1927 deur De Laubenfels.\n", "id": "afr_Latn_100890"} {"text": "Acarnus guentheri\n\nAcarnus guentheri is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1896 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100891"} {"text": "Acarnus hoshinoi\n\nAcarnus hoshinoi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100892"} {"text": "Acarnus innominatus\n\nAcarnus innominatus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1867 deur Gray.\n", "id": "afr_Latn_100893"} {"text": "Acarnus levii\n\nAcarnus levii is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1960 deur Vacelet.\n", "id": "afr_Latn_100894"} {"text": "Acarnus nicoleae\n\nAcarnus nicoleae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100895"} {"text": "Acarnus peruanus\n\nAcarnus peruanus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Van Soest, Hooper & Hiemstra.\n", "id": "afr_Latn_100896"} {"text": "Acarnus primigenius\n\nAcarnus primigenius is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1991 deur Hiemstra & Hooper.\n", "id": "afr_Latn_100897"} {"text": "Acarnus radovani\n\nAcarnus radovani is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1973 deur Boury-Esnault.\n", "id": "afr_Latn_100898"} {"text": "Acarnus souriei\n\nAcarnus souriei is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1952 deur Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100899"} {"text": "Acarnus tener\n\nAcarnus tener is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1963 deur Tanita.\n", "id": "afr_Latn_100900"} {"text": "Acarnus tenuis\n\nAcarnus tenuis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1896 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100901"} {"text": "Acarnus ternatus\n\nAcarnus ternatus is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1884 deur Ridley.\n", "id": "afr_Latn_100902"} {"text": "Acarnus thielei\n\nAcarnus thielei is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1958 deur Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100903"} {"text": "Acarnus topsenti\n\nAcarnus topsenti is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1922 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100904"} {"text": "Acarnus tortilis\n\nAcarnus tortilis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en de familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1892 deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100905"} {"text": "Acarnus toxeata\n\nAcarnus toxeata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1973 deur Boury-Esnault.\n", "id": "afr_Latn_100906"} {"text": "Acarnus wolffgangi\n\nAcarnus wolffgangi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acarnus en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1889 deur Keller.\n", "id": "afr_Latn_100907"} {"text": "Acheliderma fistulatum\n\nAcheliderma fistulatum is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acheliderma en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1896 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100908"} {"text": "Acheliderma lemniscatum\n\nAcheliderma lemniscatum is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acheliderma en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1892 deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100909"} {"text": "Acheliderma lisannae\n\nAcheliderma lisannae is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acheliderma en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1994 deur Van Soest, Zea & Kielman.\n", "id": "afr_Latn_100910"} {"text": "Acheliderma planum\n\nAcheliderma planum is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Acheliderma en tot die familie Acarnidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1927 deur Topsent.\n", "id": "afr_Latn_100911"} {"text": "Aciculites ciliata\n\nAciculites ciliata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1925 deur Wilson.\n", "id": "afr_Latn_100912"} {"text": "Aciculites cribrophora\n\nAciculites cribrophora is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1880 deur Schmidt.\n", "id": "afr_Latn_100913"} {"text": "Aciculites higginsii\n\nAciculites higginsii is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1879 deur Schmidt.\n", "id": "afr_Latn_100914"} {"text": "Aciculites manawatawhi\n\nAciculites manawatawhi is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2007 deur Kelly.\n", "id": "afr_Latn_100915"} {"text": "Aciculites mediterranea\n\nAciculites mediterranea is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 2006 deur Manconi, Serusi & Pisera.\n", "id": "afr_Latn_100916"} {"text": "Aciculites orientalis\n\nAciculites orientalis is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1905 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100917"} {"text": "Aciculites oxytylota\n\nAciculites oxytylota is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1983 deur Lévi & Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100918"} {"text": "Aciculites papillata\n\nAciculites papillata is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1983 deur Lévi & Lévi.\n", "id": "afr_Latn_100919"} {"text": "Aciculites pulchra\n\nAciculites pulchra is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Aciculites en tot die familie Scleritodermidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1924 deur Dendy.\n", "id": "afr_Latn_100920"} {"text": "Ysterberg\n\nDie Ysterberg is 'n heuwel (of lae berg) geleë in die Waterberg-distriksmunisipaliteit in Limpopo-provinsie, in die noordoostelike deel van Suid-Afrika. Dit is 210 km noordoos van die hoofstad Pretoria en 30 km suid van Polokwane, op 'n hoogte van 1 752 meter bo seespieël geleë. Dit reik tot 181 meter bo die omliggende terrein en strek ongeveer 6,9 kilometer breed aan sy voet.\n", "id": "afr_Latn_100921"} {"text": "Cisgender\n\nCisgender (soms cisseksueel genoem en as cis afgekort) is 'n term vir mense wie se genderidentiteit ooreenstem met die geslag wat by geboorte aan hulle toegewys is. Iemand wat by geboorte as vroulik geklassifiseer word en as 'n vrou identifiseer, is dus 'n cisgender vrou.\n\nDie term \"cisgender\" is die teenoorgestelde van \"transgender\". Verwante terme is cisseksisme en cisnormatiwiteit.\n", "id": "afr_Latn_100922"} {"text": "Othonna cakilefolia\n\nOthonna cakilefolia is 'n struik wat endemies aan die Noord- en die Wes-Kaap is en kom van Vanrhynsdorp tot by Hondeklipbaai voor. Die spesie is onder andere deel van die Strandveld-plantegroei. Die plant word bedreig deur koring verbouing.\n", "id": "afr_Latn_100923"} {"text": "Othonna cacalioides\n\nOthonna cacalioides is 'n struik wat endemies aan die Noord- en die Wes-Kaap is. Die spesie kom van die Bokkeveld-eskarp tot by die Gifberg voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van slegs 20 km² en is deel van die fynbos. Die plant word bedreig deur oorbeweiding en onwettige versameling.\n", "id": "afr_Latn_100924"} {"text": "Othonna cyclophylla\n\nOthonna cyclophylla is 'n struik wat endemies aan Namibië en die Noord-Kaap is. Die spesie kom in die suide van Namibië tot by Springbok en die westelike Boesmanland voor. Die plant is deel van die Sukkulente Karoo se plantegroei.\n", "id": "afr_Latn_100925"} {"text": "Hans Knappertsbusch\n\nHans Knappertsbusch (12 Maart 1888 – 25 Oktober 1965) was 'n Duitse dirigent. Hy is veral bekend vir sy vertolkings van Wagner, Brucker en Richard Strauss se musiek.\n\nKnappertsbusch het die tradisionele roete vir 'n aspirant-dirigent in Duitsland gevolg. Hy het sy loopbaan begin as musikale assistent, waarna hy toenemend senior dirigentposte begin beklee het. In 1922, op 34-jarige ouderdom, is hy aangestel as algemene musiekdirekteur van die Beierse Staatsopera. Hy het die pos vir elf jaar beklee. In 1936 het die regering van die NSDAP hom afgedank. As vryskutdirigent was hy 'n gereelde gasdirigent in Wene en Bayreuth, waar sy uitvoerings van Wagner se opera Parsifal baie gewild was.\n\nKnappertsbusch het hom nie tuis gevoel in die opnameateljee nie, en derhalwe is die bekendste opnames van sy werk gemaak tydens lewendige opvoerings in Bayreuth. Hy sterf op 77-jarige leeftyd, na 'n val die vorige jaar, waarvan hy nooit ten volle herstel het nie.\n", "id": "afr_Latn_100926"} {"text": "Witteberge\n\nDie Witteberge is 'n sandsteen-bergreeks wat deel uitmaak van die Drakensberge se voorheuwels in die oostelike Vrystaatprovinsie. Dit is geleë op die hoëveld in die sentrale deel van Suid-Afrika, sowat 300 km suid van Pretoria, die hoofstad. Die bergreeks vorm die westelike en noordelike rand van die Brandwaterkom, so genoem weens die Brandwaterrivier wat oos van die berg deur 'n groot bekken vloei.\n\nDie Witteberge strek vir 42 km in 'n noord-suidrigting. Die hoogste punt is Swartkrans, 2 316 meter bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_100927"} {"text": "Siklopropaan\n\nIn organiese chemie is siklopropaan 'n sikloalkaan met die molekulêre formule () wat uit drie metileengroepe (CH) wat aan mekaar gekoppel is om 'n ring te vorm bestaan. Die klein grootte van die ring skep aansienlike ringspanning in die struktuur. Siklopropaan self is hoofsaaklik van teoretiese belang, maar baie van sy afgeleides is van kommersiële of biologiese belang.\n", "id": "afr_Latn_100928"} {"text": "Othonna graveolens\n\nDie Hottentotsboegoe (Othonna graveolens) is 'n struik wat inheems aan Namibië en die Noord-Kaap is. Dit kom vanaf die suide van Namibië tot die Richtersveld voor. Die spesie is deel van die Sukkulente Karoo se plantegroei.\n", "id": "afr_Latn_100929"} {"text": "Leeurivier (Vaal, Noord-Kaap)\n\nDie Leeurivier is 'n lopie wat in die Noord-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit mond uit in die Vaalrivier noord van Kimberley by .\n", "id": "afr_Latn_100930"} {"text": "Othonna gymnodiscus\n\nOthonna gymnodiscus is 'n struik wat endemies is aan die Oos- en die Wes-Kaap. Die spesie kom van die Sederberg tot by Port Elizabeth voor. Die plant is deel van beide die fynbos en Sukkulente Karoo plantegroei.\n", "id": "afr_Latn_100931"} {"text": "Leeubergrivier\n\nDie Leeubergrivier is 'n lopie wat in Namakwaland in die Noord-Kaap van Suid-Afrika vloei. Die monding is noord van Loeriesfontein by , in die opvanggebied van die Olifantsrivier.\n", "id": "afr_Latn_100932"} {"text": "Leeurivier (Omaruru)\n\nDie Leeurivier is 'n lopie wat in die Erongo-streek in Namibië vloei. Die spruit mond uit in die Omarururivier.\n\nDie gebied is 240 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100933"} {"text": "Othonna herrei\n\nOthonna herrei is 'n struik wat endemies aan die Noord-Kaap en deel van die Richtersveld is. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 517 km² en daar is vier subpopulasies. Die plant word bedreig deur versamelaars wat die plante opgrawe vir handelsdoeleindes.\n", "id": "afr_Latn_100934"} {"text": "Löwenrivier\n\nDie Löwenrivier (of Leeurivier) is 'n rivier wat in die Karas-streek in Namibië vloei. Die rivier mond uit in die Visrivier, wat op sy beurt as 'n regtersytak by die Oranjerivier aansluit.\n", "id": "afr_Latn_100935"} {"text": "Koringspruit\n\nDie Koringspruit is 'n spruit wat sentraal in die Vrystaat in Suid-Afrika vloei. Die Koringspruit is 'n sytak van die Modderrivier en lê in die opvanggebied van die Oranjerivier.\n", "id": "afr_Latn_100936"} {"text": "Klipfonteinrantpas\n\nDie Klipfonteinrantpas is 'n bergpas in die gebied Agter-Pakhuis in die Wes-Kaap.\n\nHierdie kort gruispas is by 32° 04′ 23″ suid en 19° 08′ 46″ oos, op die R364-streeksroete en net oos van die Engelsman se graf. Dit is noordoos van Clanwilliam en in die omgewing van die Pakhuispas, Botterkloofpas en Hoek se Bergpas.\n", "id": "afr_Latn_100937"} {"text": "Omarururivier\n\nDie Omarururivier is 'n hoofrivier wat oos na wes deur die Erongo-streek in die weste van Namibië vloei. Die rivier ontspring in die Etjoberge, vloei verby die dorp Omaruru en die nedersetting Okombahe. Dit mond enkele kilometers noord van Hentiesbaai uit in die Atlantiese Oseaan. Die Erongo-streek is 240 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n\nDie Omaruru is 'n kortstondige rivier met 'n gemiddelde afloop van ongeveer 40 miljoen kubieke meter per jaar. Sy paleokanale vorm 'n ondergrondse delta van die Namibwoestyn. Sy opvanggebied (insluitend sy sytakke) word geskat op tussen 11 579 en 13 100 vierkante kilometer (5 100 vk myl).\n", "id": "afr_Latn_100938"} {"text": "Okandjourivier\n\nDie Okandjourivier is 'n lopie wat in die Erongo-streek in Namibië vloei. Die spruit is 'n regtersytak van die Omarururivier.\n\nDie gebied is 240 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100939"} {"text": "Otjimakururivier\n\nDie Otjimakururivier is 'n rivier wat in die Erongo-streek in Namibië vloei. Die spruit mond uit in die Omarururivier, oos en stroomop van Omaruru.\n", "id": "afr_Latn_100940"} {"text": "Goabrivier\n\nDie Goabrivier is 'n spruit wat in die Erongo-streek in Namibië vloei. Die spruit mond uit aan die linkerbank van die Omarururivier.\n\nDie gebied is 240 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100941"} {"text": "Chromosomale afwyking\n\n'n Chromosomale afwyking, chromosomale abnormaliteit, chromosomale aberrasie, chromosomale mutasie of chromosomale wanorde is 'n ontbrekende, ekstra of onreëlmatige gedeelte van chromosomale DNS. Dit kom voor in die vorm van numeriese abnormaliteite, waar daar 'n ongewone aantal chromosome is, of as strukturele abnormaliteite, waar een of meer individuele chromosome verander word. Chromosoommutasie is voorheen in 'n streng sin gebruik om 'n verandering in 'n chromosomale segment te beteken, wat meer as een geen behels. Chromosoomafwykings kom gewoonlik voor wanneer daar 'n fout in seldeling is na meiose of mitose. Chromosoomafwykings kan opgespoor of bevestig word deur 'n individu se kariotipe, of volledige stel chromosome, te vergelyk met 'n tipiese kariotipe vir die spesie deur middel van genetiese toetsing.\n", "id": "afr_Latn_100942"} {"text": "President van Oekraïne\n\nDie President van Oekraïne is die staatshoof van Oekraïne. Die president verteenwoordig die nasie in internasionale betrekkinge, administreer die buitelandse politieke aktiwiteite van die land, voer onderhandelinge en teken internasionale verdrae. Die president word direk deur die burgers van Oekraïne verkies vir 'n ampstermyn van vyf jaar (of die presidensiële verkiesing vroeg of geskeduleer is), maar die ampsbekleërs word beperk tot twee termyne agtereenvolgens. Die huidige president is Wolodimir Zelenski wat op 20 Mei 2019 ingehuldig is.\n", "id": "afr_Latn_100943"} {"text": "Othonna membranifolia\n\nOthonna membranifolia is 'n struik wat endemies aan die Oos-Kaap is en kom van die Van Stadensrivier tot by die Swartkopsrivier voor. Die plant is laas in 1932 gewaar en word moontlik bedreig deur gewasverbouing, ontwikkeling en indringerplante.\n", "id": "afr_Latn_100944"} {"text": "Othonna gregorii\n\nOthonna gregorii is 'n struik wat endemies aan Australië is. Die spesie kom in al die state behalwe Tasmanië voor.\n", "id": "afr_Latn_100945"} {"text": "Othonna pavelkae\n\nOthonna pavelkae is 'n struik wat endemies aan die Noord-Kaap is. Die spesie kom in Namakwaland naby Steinkopf voor en is deel van die Sukkulente Karoo se plantegroei. Daar is min omtrent die spesie bekend, maar dit kan moontlik weens oorbeweiding bedreig word.\n", "id": "afr_Latn_100946"} {"text": "Othonna tephrosioides\n\nOthonna tephrosioides is 'n struik wat endemies aan die Wes-Kaap is. Die spesie kom by Matjiesfontein voor en is deel van die Nama-Karoo plantegroei.\n", "id": "afr_Latn_100947"} {"text": "Bronxrivier\n\nDie Bronxrivier (), ongeveer 39 km lank, vloei deur suidoos New York-deelstaat in die Verenigde State en dreineer 'n gebied van 99 km² (38,4 vk. myl). Dit is vernoem na die koloniale setlaar Jonas Bronck. Naas die Hutchinsonrivier is die Bronxrivier die enigste varswaterrivier in New York Stad.\n\nDit het oorspronklik ontstaan in wat nou die Kensico Reservoir is, in Westchester County noord van New York Stad. Met die bou van die Kensicodam in 1885 is die rivier egter van sy natuurlike bolope afgesny en vandag dien 'n klein sytakstroompie as sy bron. Die Bronxrivier vloei suid verby White Plains, dan suid-suidwes deur die noordelike voorstede in New York, en gaan deur Edgemont, Tuckahoe, Eastchester en Bronxville . Dit vorm die grens tussen die groot stede Yonkers en Mount Vernon, en vloei in die noordelike punt van The Bronx, waar dit Oos-Bronx van Wes-Bronx verdeel, suidwaarts deur Bronx Park, New York Botaniese Tuin en die Bronx-dieretuin en gaan voort deur woonbuurte van die Suid-Bronx. Dit mond uit in die East River, 'n getystraat wat met Long Island Sound verbind is, tussen die Soundview- en Hunts Point-woonbuurte.\n", "id": "afr_Latn_100948"} {"text": "Huabrivier\n\nDie Huabrivier is 'n niestandhoudende rivier in die Kunene-streek in die noordweste van Namibië. Sy bron is suidoos van Kamanjab, vanwaar dit weswaarts deur Mopanie-savanne vloei totdat dit die Skedelkus en die Atlantiese Oseaan bereik.\n", "id": "afr_Latn_100949"} {"text": "Alphonse Daudet\n\nAlphonse Daudet (Franse fonetiese uitspraak: dodɛ; 13 Mei 1840 - 16 Desember 1897) was 'n Franse romansier. Hy was getroud met Julia Daudet. Sy kinders was Edmée, Léon en Lucien. Verskeie kolleges en skole in hedendaagse Frankryk dra sy naam. Sy werke word steeds wyd gelees, met verskeie daarvan wat steeds in druk is.\n", "id": "afr_Latn_100950"} {"text": "Sclerocarya\n\nSclerocarya is 'n genus of plante in die Anacardiaceae familie.\n\nSclerocarya birrea (A.Rich.) Hochst. — sub-Sahara Afrika, Madagaskar S. birrea subsp. caffra (Sond.) Kokwaro S. birrea subsp. multifoliolata (Engl.) Kokwaro S. birrea subsp. birrea Sclerocarya gillettii Kokwaro — oos Kenia\n", "id": "afr_Latn_100951"} {"text": "Sclerocarya gillettii\n\nSclerocarya gillettii is 'n spesie van plant in die Anacardiaceae familie. Dit is endemies aan Kenia.\n", "id": "afr_Latn_100952"} {"text": "Pentzia\n\nPentzia is 'n genus van plante in die Asteraceae familie. Die genus is inheems aan Afrika en die Arabiese Skiereiland.\n\nDie genus is vernoem na die Sweedse plant versamelaar Hendrik Christian Pentz, 1738–1803.\n", "id": "afr_Latn_100953"} {"text": "Bosvleis\n\nMoenie met wildsvleis verwar word nie.\n\nBosvleis is vleis van wilde diere wat vir menslike gebruik gejag word, veral met wildstropery in Afrika. Bosvleis verskaf diereproteïene en 'n manier om geld te maak aan bewoners van tropiese woudstreke in Afrika, Asië en Latyns-Amerika. Bosvleis is 'n belangrike kosbron vir arm mense, veral in plattelandse gebiede.\n\nDie aantal diere wat in die 1990's in Wes- en Sentraal-Afrika doodgemaak en as bosvleis verkoop is, word as onvolhoubaar beskou. Teen 2005 is die kommersiële handel in bosvleis as 'n bedreiging vir biodiversiteit beskou. In 2016 het uitsterwing 301 soorte aardsoogdiere in die gesig gestaar weens die jag vir bosvleis in ontwikkelende lande, van onder meer primate, ewehoewiges, vlermuise, buideldiere, knaagdiere en karnivore.\n\nBosvleis vergroot die risiko om verskeie virusse van diere na mense oor te dra, soos die ebolavirus en MIV.\n", "id": "afr_Latn_100954"} {"text": "Sadir Djaparof\n\nSadir Noergojoevits Djaparof (Kirgisies: Садыр Нургожоевич Жапаров; gebore op 6 Desember 1968) is 'n Kirgisiese politikus en die huidige president van Kirgisië sedert 28 Januarie 2021. Hy het voorheen as die waarnemende eerste minister van Kirgisië in die tussentydse regering na die bedanking van president Sooronbaj Jeenbekof in 2020 gedien. Djaparof het waarnemende president na Jeenbekof se bedanking geword, maar het op 14 November 2020 van die amp bedank om aan die presidentsverkiesing in Januarie 2021 deel te neem. Hy het die presidentsverkiesing gewen en vir waarnemende president Talant Mamitof opgevolg.\n", "id": "afr_Latn_100955"} {"text": "Siklobutaan\n\nIn organiese chemie is siklobutaan 'n sikloalkaan en organiese verbinding met die formule (). Siklobutaan is 'n kleurlose gas en is kommersieel beskikbaar as 'n vloeibare gas. Afgeleides van siklobutaan word siklobutane genoem. Siklobutaan self is van geen kommersiële of biologiese betekenis nie, maar meer komplekse afgeleides is belangrik in biologie en biotegnologie.\n", "id": "afr_Latn_100956"} {"text": "Othonna linearifolia\n\nOthonna linearifolia is 'n struik wat endemies aan die Wes-Kaap is. Die spesie kom voor by Mamre en Atlantis en is deel van die fynbos. Daar was nie veel bekend omtrent die plant nie tot 2010 toe 'n subpopulasie ontdek is nadat indringerplante van 'n privaat eiendom verwyder is. Daar is later nog twee subpopulasies ontdek naby Mamre, die een is veilig in 'n natuurreservaat. Die plant het 'n voorkomsgebied van 42 km². Dit word bedreig deur indringerplante en agteruitgang van sy habitat soos brandhout versameling.\n", "id": "afr_Latn_100957"} {"text": "Soutrivier (Huab)\n\nDie Soutrivier is 'n rivier wat in die Kunene-streek in Namibië vloei. Die rivier mond uit aan die linkerbank van die Huabrivier.\n\nDie opvanggebied is 400 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100958"} {"text": "Klein-Omarururivier\n\nDie Klein-Omarururivier is 'n spruit wat in die Kunene-streek in Namibië vloei. Die rivier mond uit aan die linkerbank van die Huabrivier.\n\nDie opvanggebied is 400 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100959"} {"text": "Anton Bresler\n\nAnton Bresler (gebore 16 Februarie 1998 in Windhoek, Namibië) is 'n internasionale rugbyspeler wat op die slotposisie speel. Hy speel sedert 2021 vir Racing 92 (Frankryk), nadat hy aanvanklik vir Edinburgh Rugby (Skotland) en Worcester Warriors (Engeland) uitgedraf het.\n", "id": "afr_Latn_100960"} {"text": "Aba-Huab\n\nDie Aba-Huab is 'n rivier wat in die Kunene-streek in Namibië vloei. Die rivier is 'n sytak aan die linkerbank van die Huabrivier, nader aan die Skedelkus.\n\nDie opvanggebied is 400 km noordwes van Windhoek, die hoofstad van die land.\n", "id": "afr_Latn_100961"} {"text": "Othonna pavonia\n\nOthonna pavonia is 'n struik wat endemies aan die Noord-, Oos- en die Wes-Kaap is. Die spesie kom vanaf De Aar tot by Beaufort-Wes en oos tot by Cradock voor en is deel van die Nama-Karoo plantegroei.\n\nTot en met die 1970's was die plant volop oor 'n voorkomsgebied van 53 060 km². Sedertdien het sy getalle drasties afgeneem en die twee groot projekte Great Escarpment Biodiversity Project (2005-2010) en die Karoo BioGaps Project (2015-2017) het net twee plante geïdentifiseer. Daar word vermoed dat dit is as gevolg van oorbeweiding en droogtes. Daar is groot onsekerheid oor die presiese afname van die bevolking. Moontlike skaliegasontginning is ook 'n bedreiging.\n", "id": "afr_Latn_100962"} {"text": "Barry Ronge\n\nBarry Johann Ronge (1948 - 3 Julie 2022) was 'n Suid-Afrikaanse joernalis, rubriekskrywer, skrywer, omroeper, filmresensent en humoris. Hy was een van die land se bekendste filmresensente sowel as een van sy mees gelese (en bespreekte) rubriekskrywers.\n\nRonge is in Hillbrow, Johannesburg, gebore en het aan die Wes-Rand grootgeword waar hy by die Hoërskool Florida Park op skool was. Hy het sy studies aan die Universiteit van die Witwatersrand voltooi, waarna hy 'n onderwysloopbaan aan die St. John's Kollege begin het, gevolg deur 'n tien jaar lange diens as 'n dosent in letterkunde aan die Universiteit van die Witwatersrand. Hy het later gaan werk in die gedrukte en elektroniese media en 'n joernalis geword wat in die kunste spesialiseer.\n\nRonge is veral bekend vir sy Spit and Polish rubriek in die Sunday Times, sy fliekresensies vir dieselfde koerant en sy Sondagaandprogram op Radio 702. Nadat hy 27 jaar lank vir die Sunday Times geskryf het, het is sy laaste rubriek op 23 Februarie 2014 gepubliseer. In 2015 het die Sunday Times sy prys vir Suid-Afrikaanse letterkunde herdoop na die Barry Ronge-fiksieprys.\n\nHy sterf op 3 Julie 2022 in sy tuisstad Johannesburg.\n", "id": "afr_Latn_100963"} {"text": "Othonna quinqueradiata\n\nOthonna quinqueradiata is 'n plant wat endemies aan die Wes-Kaap is. Die spesie is deel van die fynbos, daar is min bekend omtrent die plant.\n", "id": "afr_Latn_100964"} {"text": "Othonna rotundiloba\n\nOthonna rotundiloba is 'n struik wat endemies aan die Noord-Kaap is. SANBI verwys na die spesie as Othonna rotundifolia.\n", "id": "afr_Latn_100965"} {"text": "Lunar Orbiter 2\n\nLunar Orbiter 2, gelanseer op 6 November 1966, was 'n onbemande ruimtetuig as deel van NASA se maanwentelprogram. Die hoofdoelwit was om die platter gebiede van die Maan se oppervlakte te fotografeer om geskikte landingsplekke vir die ruimtetuie van die Surveyor- en Apollo-programme te kies. Dit was ook toegerus om maangrond, stralingsintensiteit en mikro-meteoroïdise impakdata te versamel.\n\nDie ruimtetuig was in 'n vrye-terugkeer baan na die maan gestuur en by die maan in 'n elliptiese wentelbaan om die maan geplaas, amper op die maan se ewenaar. Daar het dit vir 92,6 ure data versamel en na die aarde teruggestuur. Die ruimtetuig se wentelbaan was 196 by 1 850 kilometer teen 'n inklinasie van 11,8 grade. Na 33 omwentelings oor vyf dae is die perikintion verklein na 49,7 km. Op die laaste dag, 7 Desember, het 'n fout met die versterker tot gevolg gehad dat ses foto's verlore gegaan het. Op 8 Desember is die inklinasie verander na 17,5 grade om nuwe data oor die maan se gravitasie te verkry.\n\nDie ruimtetuig het foto's geneem vanaf 18 tot 25 November 1966 en die terugsending na die Aarde het tot 7 Desember geduur. Daar is altesaam 609 hoë-resolusie en 208 medium-resolusie foto's na die aarde gestuur met die meeste van uitstekende kwaliteit met 'n resolusie van tot 1 m. Dit het 'n skouspelagtige skuinsprentjie van die Copernicus-krater, wat deur die nuusmedia as een van die groot prente van die eeu gedoop is, ingesluit. Dié foto is op 23 November geneem vanaf 'n hoogte van 45 km. Daar was ook akkurate data uit die ander eksperimente verkry regdeur die duur van die sending. Daar is drie mikro-meteoroïdise impakgebiede opgemerk. Die ruimtetuig het aanhou opnames maak totdat dit met die maan gebots het na 'n instruksie uitgereik is op 11 Oktober 1967. Die impakgebied was by 3.9 grade N breedtegraad en 119.1 O lengtegraad.\n\nGedurende 2011 het NASA se Lunar Reconnaissance Orbiter daarin geslaag om die impakposisie te identifiseer en het foto's van die ruimtetuig geneem. Die wrakstukke het teen 'n hoek van 45 grade van die impakplek uitgesprei gelê, soos die vlerke van 'n vlinder.\n", "id": "afr_Latn_100966"} {"text": "Marlene van Staden\n\nMarlene van Staden (née Vermaak; 2 Februarie 1981 – 8 Junie 2023) was 'n Suid-Afrikaanse politikus. Sy was die burgemeester van die Modimolle–Mookgophong Plaaslike Munisipaliteit vanaf 2016 tot haar dood in 2023. Van Staden was 'n lid van die Demokratiese Alliansie.\n", "id": "afr_Latn_100967"} {"text": "Aldabra\n\nAldabra is die wêreld se tweede grootste koraalatol wat suidoos van die vasteland van Afrika lê. Dit vorm deel van die Aldabra-groep eilande in die Indiese Oseaan wat deel is van die Buite-eilande van die Seychelle, met 'n afstand van 1 120 km (700 myl) suidwes van die hoofstad, Victoria op Mahé-eiland.\n\nDie naam Aldabra, oorspronklik Al-Hadra of Al-Khadra, is deur Arabiese seevaarders gegee vir \"die atol se harde, songebakte omgewing\"; hierdie naam is opgeneem in die Portugese kaarte van die 16de eeu. Hulle het die Indiese Oseaan as Bahr-el zanj genoem. Dit is in 1511 deur Portugese seevaarders besoek. Die eilande was reeds bekend aan die Perse en Arabiere, van wie hulle die naam gekry het. In die middel van die 18de eeu het die atol 'n afhanklikheid van die Franse kolonie Réunion geword, vanwaar ekspedisies geloods is vir die vang van die Aldabra-reuseskilpaaie. Aangesien daar geen oppervlak-varswaterbronne op Aldabra is nie, was die belange van die ontdekkingsreisigers (geen bewys kan gevind word van enige Europese ontdekkingsreisiger se besoek voor 1742 nie) slegs om die skilpaaie en visse te ontgin, en nie om die atol te bewoon nie. In 1810, met Mauritius, Réunion, die Seychelle en ander eilande, het Aldabra in die besit van Groot-Brittanje oorgegaan. Réunion is later aan Frankryk terugbesorg, en Mauritius het Aldabra sowel as die res van die Seychelle in besit geneem. Die vorige inwoners was emigrante van die Seychelle.\n", "id": "afr_Latn_100968"} {"text": "Noky Simbani\n\nNokuthaba Simbani (gebore 9 Januarie 1997 in Derbyshire) ook bekend as Noky Simbani, is 'n Zimbabwiese-Britse model en skoonheidskoningin, wenner van Mejuffrou Heelal Groot-Brittanje 2022. Sy was voorheen wenner van Mejuffrou Groot Engeland in 2017.\n", "id": "afr_Latn_100969"} {"text": "USS John F. Kennedy (CVN-79)\n\nUSS John F. Kennedy (CVN-79) is die tweede Gerald R. Ford-klas vliegdekskip wat vir die Verenigde State se vloot gebou is. Die skip is op 29 Oktober 2019 te water gelaat en op 7 Desember 2019 gedoop.\n", "id": "afr_Latn_100970"} {"text": "Pieter Bruegel die Jongere\n\nTradisioneel word Pieter Bruegel die Jongere \"de helse Bruegel\" genoem omdat daar geglo is dat hy die outeur was van verskeie skilderye van fantastiese en groteske uitbeeldings. Hierdie skilderye word nou toegeskryf aan sy broer Jan Bruegel die Ouere.\n", "id": "afr_Latn_100971"} {"text": "Lunar Orbiter 3\n\nLunar Orbiter 3, gelanseer op 5 Februarie 1967, was 'n onbemande ruimtetuig as deel van NASA se maanwentelprogram. Die hoofdoelwit was om die Maan se oppervlakte te fotografeer om geskikte landingsplekke vir die ruimtetuie van die Surveyor- en Apollo-programme te kies. Dit was ook toegerus om maangrond, radiasie intensiteit en mikro-meteoroïdise impak data te versamel.\n\nDie ruimtetuig was in 'n vrye-terugkeer baan na die maan gestuur en by die maan in 'n elliptiese wentelbaan om die maan geplaas, amper op die maan se ewenaar, op 8 Februarie. Die ruimtetuig se wentelbaan was 210.2 by 1,801.9 km. teen 'n inklinasie van 20.9 grade en met 'n periode van 3 ure 25 minute. Na 25 omwentelings in vier dae is die wentelbaan verklein na 55 by 1,847 km. Die ruimtetuig het foto's geneem vanaf 15 tot 23 Februarie1967 en terug na die Aarde gestuur tot 2 Maart 1967. Die meganisme wat die film aanrol het wisselvallige gedrag begin toon en daar is besluit om die data vroeër na die Aarde te stuur as wat beplan was. Die foto's is suksesvol gelees tot 4 Maart toe filmaanrol motor uitgebrand het met 25% van die foto's wat verlore gegaan het.\n\nDaar was in altesaam 477 hoë-resolusie en 149 medium-resolusie foto's na die aarde gestuur met die meeste van uitstekende kwaliteit met 'n resolusie van tot 1 m. In een foto kon Surveyor 1 se landingsplek gesien word en die ruimtetuig kon uitgeken word. Daar was ook akkurate data vanaf die ander eksperimente verkry regdeur die duur van die sending. Die ruimtetuig het aanhou opnames maak totdat dit met die maan gebots het na 'n instruksie uitgereik is op 9 Oktober 1967. Die impak plek was by 14.3 grade N breedtegraad en 97.7 W lengtegraad.\n", "id": "afr_Latn_100972"} {"text": "Chieftain\n\nDie Chieftain was die hooftenk van die Britse Weermag gedurende die 1960's tot die 1990's.\n\nDit is ontwikkel uit die Centurion en het 'n skuinser romp gehad omrede die bestuurder in 'n terug-lê posisie was wat die hoogte van die tenk verminder het. Dit was ook voorsien van nuwe 'n enjin en verbeterde transmissiestelsel wat dit 'n hoër topsnelheid gegee het as die Centurion ten spyte dat dit swaarder gepantser was en die kanon verbeter was. Dit het die Chieftain toegelaat om beide die Centurion en Conqueror-tenks te vervang terwyl dit dieselfde rolle kon vertolk. Die Chieftain het in diens gebly totdat dit deur die Challenger 1 vervang is.\n", "id": "afr_Latn_100973"} {"text": "Delila\n\nDelila, uit die Sorekdal, is volgens Rigters in die Hebreeuse Bybel 'n vrou waarmee Simson 'n verhouding gehad het.\n", "id": "afr_Latn_100974"} {"text": "Heksekring\n\n'n Heksekring wat in die volksverhale voorkom, is meesal 'n sirkel wat gevorm word deur paddastoele. Die feetjies dans in die maanlig in die rondte op so 'n kring paddastoele en vergader binne die sirkel. Daar is geglo dat dit vir 'n mens gevaarlik is om deur so 'n kring te stap, want hekse kan dan siektes by so 'n persoon veroorsaak. In ander volksverhale bring dit juis weer geluk.\n\nSo 'n kring is in werklikheid die gevolg van 'n paddastoel wat in die middel van die sirkel gestaan het en sy spore na alle kante uitgeskiet het voordat dit verwelk het.\n\nFeetjies wat aanhoudend in 'n kring op dieselfde plek dans, was in die folklore ook soms die gewaande oorsaak van 'n kring dooie gras. Dit is egter die gevolg van 'n swam wat die gras se wortels aantas.\n\nIn Duits staan die verskynsel bekend as Feenringe (''kringe van die feetjies'') en in Engels as fairy rings.\n", "id": "afr_Latn_100975"} {"text": "Verveling\n\nIn konvensionele gebruik, is verveling 'n emosionele en soms sielkundige staat wat ervaar word wanneer 'n individu sonder iets spesifiek om te doen gelaat word, nie in hul omgewing belangstel nie, of voel dat 'n dag of tydperk saai of vervelig is. Dit word ook deur geleerdes verstaan as 'n moderne verskynsel wat 'n kulturele dimensie het. \"Daar is geen universeel aanvaarde definisie van verveling nie. Maar wat dit ook al is, redeneer navorsers, dit is nie bloot 'n ander naam vir depressie of apatie nie. Dit blyk 'n spesifieke geestelike toestand te wees wat mense onaangenaam vind - 'n gebrek aan stimulasie wat hulle na verligting laat smag, met 'n magdom gedrags-, mediese en sosiale gevolge.\" Volgens BBC News, kan verveling \"...'n gevaarlike en ontwrigtende gemoedstoestand wees wat jou gesondheid skaad\"; maar navorsing \"...stel voor dat ons sonder verveling nie ons kreatiewe prestasies kon bereik nie.\"\n", "id": "afr_Latn_100976"} {"text": "Plaasjapie\n\nPlaasjapie is 'n werklikheidsreeks wat op kykNET, DStv kanaal 144, uitgesaai word.\n\nDie reeks gaan oor 18 stads- of dorpsmense wat geen boerdery- of plaaservaring het nie en 'n maand lank in 'n skuur op 'n skuur moet bly en werk soos boere van ouds.\n", "id": "afr_Latn_100977"} {"text": "Kransvleikloofpas\n\nDie Kransvleikloofpas is 'n pas in die westelike voetheuwels van die Cederberge in die Wes-Kaap geleë.\n\nHierdie pas is by 32° 16′ suid en 18° 50′ oos, tussen die Kransvleiberge en die Aggenbachsberg, net wes van die N7-hoofpad tussen Kaapstad en Vioolsdrif en suidwes van Clanwilliam.\n", "id": "afr_Latn_100978"} {"text": "Canterbury of New Zealand\n\nCanterbury of New Zealand (bloot na verwys as Canterbury) is 'n Nieu-Seelandse sporttoerustingvervaardiger wat hul op rugby fokus. Die maatskappy het sy oorsprong in die Canterbury-streek in Nieu-Seeland.\n\nCanterbury of New Zealand is in 1904 gestig en vervaardig kledingstukke in Canterbury, Nieu-Seeland. Die handelsmerk se byskrif is \"Committed To The Game\". Sy logo is die silhoeët van drie Kiwivoëls wat die letters CCC skep; die voorletters van die Canterbury Clothing Company en verteenwoordigend van die drie mense wat die maatskappy gestig het.\n\nDie hoofkantoor is in Avondale, Auckland, Nieu-Seeland; die globale hoofkwartier is geleë in Stockport, VK; met satellietkantore in Sydney en Brisbane, Australië.\n\nRugbyprodukte wat deur Canterbury vervaardig word, sluit in trui-uniforms, beskerming (kopbeskermers en mondskerms), stewels en balle . Die maatskappy vervaardig ook gemaklike klere (kortbroeke, t-hemde, polohemde, broeke, baadjies, kappietruie, sokkies), en bykomstighede (sakke, rugsakke, hoede en serpe).\n", "id": "afr_Latn_100979"} {"text": "2022 Franse Grand Prix\n\nDie 2022 Formule Een Franse Grand Prix is op 24 Julie 2022 op die Paul Ricard-renbaan gehou. Dit was die twaalfde wedren van die kampioenskap gewees.\n", "id": "afr_Latn_100980"} {"text": "2022 Hongaarse Grand Prix\n\nDit was die dertiende rondte van die kampioenskap in 2022, en is deur Max Verstappen in 'n Red Bull-RBPT gewen.\n", "id": "afr_Latn_100981"} {"text": "Premier van KwaZulu-Natal\n\nDie premier van KwaZulu-Natal is die regeringshoof van die KwaZulu-Natalse provinsie van Suid-Afrika. Die huidige premier van KwaZulu-Natal is Nomusa Dube-Ncube, 'n lid van die African National Congress, wat Sihle Zikalala opgevolg het wat as premier bedank het. Sy het haar amp op 10 Augustus 2022 aanvaar.\n", "id": "afr_Latn_100982"} {"text": "Willies Mchunu\n\nWillies Mchunu (gebore 11 Mei 1948) was die 7de premier van die KwaZulu-Natal provinsie in Suid-Afrika. Hy was voorheen die lid van die Uitvoerende Raad (LUR) vir die departement van vervoer, gemeenskapsveiligheid en skakeling in die provinsie. Hy is 'n lid van die African National Congress en die voormalige voorsitter van die Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party (SAKP) in KwaZulu-Natal en 'n lid van die Sentrale Komitee van die SAKP. Hy word as 'n noue bondgenoot van voormalige Suid-Afrikaanse president Jacob Zuma beskou.\n", "id": "afr_Latn_100983"} {"text": "Universiteit van Zoeloeland\n\nDie Universiteit van Zoeloeland (kortweg UniZulu) is die enigste omvattende tersiêre opvoedkundige instelling noord van die Tugelarivier in KwaZulu-Natal, Suid-Afrika. Die universitet se nuwe status is in ooreenstemming met Suid-Afrika se Nasionale Plan vir Hoër Onderwys wat daarop gemik is om ongelykheid en duur duplisering uit te skakel. Gevolglik bied UniZulu loopbaangerigte programme sowel as 'n beperkte aantal relevante universiteitsgraadkursusse aan wat gestruktureer is met potensiële werknemers en werkgewers in gedagte.\n", "id": "afr_Latn_100984"} {"text": "George Szamuely\n\nGeorge Szamuely (gebore 1954) is 'n senior navorsingsgenoot aan die Globale Beleidsinstituut (Global Policy Institute). Hy het as rubriekskrywer gereeld bydraes gelewer vir The New York Press. Szamuely het ook geskryf vir Antiwar.com, Counterpunch, Commentary, The Observer en die Sentrum vir Navorsing oor Globalisasie (Centre for Research on Globalization). Hy is 'n gereelde gas op Russia Today se vlagskip program CrossTalk.\n", "id": "afr_Latn_100985"} {"text": "Lunar Orbiter 4\n\nLunar Orbiter 4, gelanseer op 4 Mei 1967, was 'n onbemande ruimtetuig as deel van NASA se maanwentelprogram. Nadat die drie vorige ruimtetuie van die program die doelwit bereik het om geskikte moontlike landingsplekke vir die Apollo-program te identifiseer, het Lunar Orbiter 4 'n meer algemene doelwit gehad. Die doelwit was om: \"perform a broad systematic photographic survey of lunar surface features in order to increase the scientific knowledge of their nature, origin, and processes, and to serve as a basis for selecting sites for more detailed scientific study by subsequent orbital and landing missions\". Dit was ook toegerus om maangrond, radiasie intensiteit en mikro-meteoroïdise impak data te versamel.\n\nDie ruimtetuig was in 'n vrye-terugkeer baan na die maan gestuur en by die maan in 'n hoë elliptiese wentelbaan om die maan geplaas, amper oor die maan se pole, om data in te samel. Die ruimtetuig se wentelbaan was 2,706 by 6,111 km. teen 'n inklinasie van 85.5 grade en met 'n periode van 12 ure.\n\nNadat die aanvanklike fotografie op 11 Mei 1967 goed begin het, het probleme sy kop uitgesteek met die kamera se termiese deur. Dit het nie goed gereageer op instruksies om oop en toe te maak nie. Daar was gevrees dat die deur in die toe posisie sal vassteek en daar is toe besluit dat die deur in die oop-posisie moet bly anders sal die lense bedek wees. Dit het ekstra posisie koördinering vereis met elke omwenteling om te verhoed dat lig die kamera binnedring en die film ruïneer. Daar was op 13 Mei ontdek dat lig wel die kamera binnegedring en 'n gedeelte van die film beskadig het. Die deur gevolglik weer getoets en gedeeltelik oopgehou. Daar was ook 'n vog probleem met die lens, daar was vermoed dat die kondensasie veroorsaak is deur die laer temperature. Veranderinge in die ordinering van die ruimtetuig het veroorsaak dat die temperatuur van die kamera gestyg het en die vog probleem het grootliks verdwyn. Probleme met die meganisme wat die foto's moet lees is ook ondervind vanaf 20 Mei en daar is besluit op 26 Mei om die fotografiese gedeelte van die sending te staak. Tog was die hele film gelees en na die Aarde versend. Die ruimtetuig het foto's geneem van 11 Mei tot 26 Mei en sending na die Aarde het tot 1 Junie 1967 geduur. Die wentelbaan is toe verlaag om wentelbaan vir die komende Lunar Orbiter 5-sening in te win.\n\nDaar was 419 hoë-resolusie en 127 medium-resolusie foto's geneem en na die Aarde gestuur. Dit het 99% van die Maan se naby-kant gedek met resolusies wat wissel van 58 tot 134 m. Daar was ook akkurate data vanaf die ander eksperimente verkry regdeur die duur van die sending. Radiasie data het verhoogde lesings gewys wat toegeskryf is aan die son deeltjies aktiwiteite wat lae energie protons geproduseer het. Die ruimtetuig het aanhou opnames maak totdat dit met die maan gebots het op 31 Oktober 1967 as gevolg van natuurlike agteruitgang van sy wentelbaan. Die impak posisie was tussen 22-30 grade W lengtegraad.\n", "id": "afr_Latn_100986"} {"text": "Peter Lavelle\n\nPeter John Lavelle (gebore 28 Februarie 1961) is 'n Amerikaanse joernalis en gasheer van CrossTalk, 'n politiese geselsprogram op die Engelstalige Russiese televisiekanaal RT. Lavelle is oorspronklik van Beverly Hills, Kalifornië maar woon tans in Moskou.\n", "id": "afr_Latn_100987"} {"text": "Webb se Eerste Diepveld\n\nWebb se Eerste Diepveld is die eerste amptelike foto wat die James Webb-ruimteteleskoop geneem het. Dit is van die sterrestelselswerm SMACS 0723, wat 4,6 miljard ligjare van die Aarde af geleë is. Dit is op 11 Julie 2022 aan die wêreld uitgereik en dek 'n klein deeltjie van die lug wat uit die Suidelike Halfrond sigbaar is. Duisende sterrestelsels is sigbaar op die foto, wat die beeld met die hoogste resolusie is wat nog van die vroeë heelal geneem is.\n", "id": "afr_Latn_100988"} {"text": "Peter Sarstedt\n\nPeter Eardley Sarstedt (10 Desember 1941 – 8 Januarie 2017), in sy vroeë loopbaan bekend as Peter Lincoln, was 'n Engelse sanger-liedjieskrywer en musikant. Hy was die broer van die musici Eden Kane en Clive Sarstedt.\n\nAlhoewel sy musiek as popmusiek geklassifiseer word, sluit dit oor die algemeen tradisionele ballades in wat afkomstig is van tradisionele folkmusiek, eerder as rockmusiek. Hy is veral bekend vir sy skryfwerk en die liedjie \"Where Do You Go To (My Lovely)?\", wat in 1969 bo-aan die trefferslys van die Verenigde Koninkryk was. Die liedjie het 'n Ivor Novello-toekenning gewen. Dit was Sarstedt se grootste treffer. Hy het een verdere enkelsnit treffer en trefferplaat gehad, maar nooit weer sy vorige hoogtes bereik nie.\n\nSarstedt het in totaal 15 plate in sy lang loopbaan van 50 jaar uitgereik . Hy het voortgegaan om in die 1980's, 1990's and 2000's te toer tot sy uittrede in 2010 as gevolg van swak gesondheid.\n", "id": "afr_Latn_100989"} {"text": "Bamboesbergspruit\n\nDie Bamboesbergspruit is 'n spruit in die provinsie Oos-Kaap van Suid-Afrika, geleë in die sentrale deel van die land, 600 km suid van Pretoria, die hoofstad van die land. Die Bamboesbergspruit is deel van die Oranjerivier se opvanggebied.\n", "id": "afr_Latn_100990"} {"text": "Koffiehoekspruit\n\nDie Koffiehoekspruit is 'n sytak van die Sterkspruit in die verre-noorde van die Oos-Kaap. Dit ontspring hoog in die Witteberg suid van Lesotho. Dit is in die opvanggebied van die Kraairivier wat by Aliwal-Noord in die Oranjerivier uitmond.\n", "id": "afr_Latn_100991"} {"text": "Barnardspruit\n\nDie Barnardspruit is 'n voorloper van die Stormbergspruit, 'n sytak van die Oranjerivier in die verre-noorde van die Oos-Kaap in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_100992"} {"text": "Suléne Pilon\n\nSuléne Pilon (* 3 Desember 1980 –) is 'n taalkundige by die Universiteit van Pretoria se Departement Afrikaans. Op navorsingsterrein gebruik sy kognitief linguistiese beskrywingsraamwerke (veral konstruksiegrammatika en kognitiewe grammatika) om Afrikaanse morfologiese en sintaktiese konstruksies te beskryf. Sy stel ook baie belang in die neurowetenskaplike studie van taal, die aard van taal en taalkennis, en rekenaarlinguistiek.\n\nSy was een van die eerste werknemers van die Sentrum vir Tekstegnologie aan die Noordwes-Universiteit en het al saamgewerk aan die ontwikkeling van etlike taaltegnologiese hulpbronne en toepassings, waaronder die NWU se Afrikaanse spel- en grammatikatoetsers, en Skryfhulp Afrikaans, 'n toepassing wat studente help om hul skryfwerk outomaties te verbeter. Sy is die moderator van die sintaksisafdeling van die Virtuele Instituut vir Afrikaans (VivA) se Taalonderrigportaal en was ook in verskillende hoedanighede betrokke by die woordsoorteafdeling van hierdie projek.\n\nPilon is ook die moderator van die morfologieafdeling van VivA se Taalportaal. Sy is sedert 2009 'n lid van die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns se Taalkommissie. Sy dien van 2012 tot 2017 as sekretaris van die Taalkommissie en van 2018 tot 2021 as ondervoorsitter. Sy word in 2022 aangestel as Taalkommissievoorsitter.\n", "id": "afr_Latn_100993"} {"text": "Groenrivier (Diep)\n\nHierdie Groenrivier vloei in die Wes-Kaap. Vir ander riviere met dieselfde naam, sien Groenrivier (dubbelsinnig).\n\nDie Groenrivier is 'n rivier wat in die Wes-Kaap van Suid-Afrika vloei. Dit is 'n sytak van die Dieprivier.\n", "id": "afr_Latn_100994"} {"text": "Lunar Orbiter 5\n\nLunar Orbiter 5 was die vyfde en laaste ruimtetuig van die Maanwentelprogram. Die doelwit van die sending was om addisionele foto's te neem van landingsplekke vir die Apollo- en Surveyor-programe. Dit moes ook foto's neem as deel van 'n ondersoek van die nie-gefotografeerde gedeelte van die verkant van die Maan. Dit was ook toegerus om maangrond, stralingsintensiteit en mikro-meteoroïdise impakdata te versamel. Dit was ook gebruik om die bemande ruimtevlug netwerk opsporings stasies en die Apollo Wentelbaan Bepalings Program te toets. Die ruimtetuig was in 'n vrye-terugkeer baan na die maan gestuur en by die maan in 'n elliptiese wentelbaan om die maan geplaas. Op 5 Augustus 1967 is dit in 'n amper polêre wentelbaan van 194.5 by 6,023 km. geplaas met 'n inklinasie van 85 grade en 'n periode van 8 ure en 30 minute. Op 7 Augustus was die perikintion verklein na 99 by 1,499 km met 'n periode van 3 ure en 11 minute.\n\nDie ruimtetuig het foto's geneem van 6 Augustus tot 18 Augustus 1967 en die stuur daarvan na die Aarde het tot 27 Augustus 1967 geduur. Daar was 633 hoë-resolusie en 211 medium-resolusie foto's geneem en na die Aarde gestuur met 'n resolusie van tot 2m. Die gevolg hiervan was dat die vyf Lunar Orbiter-ruimtetuie tot 99% van die Maan se oppervlakte gefotografeer het. Daar was ook akkurate data vanaf die ander eksperimente verkry regdeur die duur van die sending. Die ruimtetuig was gevolg totdat dit die Maan getref het, na instruksies, by 2.79 grade S breedtegraad en 83 grade W lengtegraad op 31 Januarie 1968.\n\nEen van die plekke wat die ruimtetuig afgeneem het was die landingsplek van Apollo 11 by Dionysius. Ander plekke is Petavius, Hyginus, Messier, Tycho, Copernicus, Gassendi, Vitello, Mons Gruithuisen Gamma, Prinz, Aristarchus, Vallis Schroteri, Marius Hills, Montes Apenninus, Rimae Plato, Sinus Aestuum, Hipparchus, Rimae Sulpicius Gallus, Rimae Calippus en Censorinus.\n", "id": "afr_Latn_100995"} {"text": "David MacMillan\n\nSir David William Cross MacMillan FRS FRSE (gebore 16 Maart 1968) is 'n Skotse chemikus en die James S. McDonnell Distinguished University Professor of Chemistry by Princeton-universiteit, waar hy ook die voorsitter van die Departement Chemie was van 2010 tot 2015. Hy het die 2021 Nobelprys vir Chemie met Benjamin List gedeel \"vir die ontwikkeling van asimmetriese organokatalise\".\n", "id": "afr_Latn_100996"} {"text": "Vloek (taal)\n\nOm te vloek is 'n sosiaal-aanstootlike gebruik van taal. Gevolglik is vloek taalgebruik wat soms as onbeleefd, onbeskof, onbetaamlik of kultureel aanstootlik beskou word; in sekere godsdienste vorm dit sonde. Dit kan gebruik word om 'n vernedering van iemand of iets te wys, of beskou word as 'n uitdrukking van sterk gevoel teenoor iets. Sommige woorde kan ook as versterkers gebruik word.\n\nIn sy ouer, meer letterlike sin verwys \"vloektaal\" na 'n gebrek aan respek vir dinge wat as heilig beskou word, wat enigiets impliseer wat inspirerend of eerbiedig verdien, sowel as gedrag wat soortgelyke disrespek toon of godsdienstige aanstoot.\n", "id": "afr_Latn_100997"} {"text": "Vloek (kwaadaardige betowering)\n\n'n Vloek is enige uitgedrukte wens dat een of ander vorm van teëspoed een of meer persone, 'n plek of 'n voorwerp sal tref of heg. In die besonder kan \"vloek\" verwys na so 'n wens of uitspraak wat deur 'n bonatuurlike of geestelike krag effektief gemaak word, soos 'n god of gode, 'n gees, of 'n natuurlike krag, of anders as 'n soort towerspel (gewoonlik swart magie) of heksery.\n\nIn baie geloofstelsels word die vloek self (of gepaardgaande ritueel) beskou as 'n veroorsakende krag in die resultaat. Om 'n vloek om te keer of uit te skakel, word soms \"verwydering\" of \"verbreek\" genoem, aangesien die towerspreuk uit die weg geruim moet word, en dit vereis dikwels uitgebreide rituele of gebede.\n", "id": "afr_Latn_100998"} {"text": "Jan Bruegel die Jongere\n\nJan Bruegel (ook Breugel) die Jongere Nederlandse fonetiese uitspraak: ˈjɑn ˈbrøːɣəl; 13 September 1601 – 1 September 1678) was 'n Vlaamse Barokskilder. Hy was die seun van Jan Bruegel die Ouere en kleinseun van Pieter Bruegel die Ouere, beide prominente skilders wat bygedra het tot respektiewelik die ontwikkeling van Renaissance- en Barokskilderwerk in Suid-Nederland. Hy het sy vader se ateljee op 'n vroeë ouderdom oorgeneem en dieselfde onderwerpe as sy vader geskilder in 'n styl wat soortgelyk is aan dié van sy vader. Hy het op 'n gereelde grondslag saamgewerk met van die voorste Vlaamse skilders van sy generasie.\n", "id": "afr_Latn_100999"} {"text": "Bosrivier (Doring, Tankwa-Karoo)\n\nDie Bosrivier is 'n rivier wat in die Noord-Kaap van Suid-Afrika vloei. Dit sluit noordwes van die Tankwa-Karoo by die Doringrivier aan.\n", "id": "afr_Latn_101000"} {"text": "Cockscomb\n\nCockscomb is 'n bergpiek in die Groot-Winterhoekberge, 'n bergreeks net noord van Uitenhage tot waar die Baviaanskloofberge ophou. Die piek is 1 768 m bo seespieël en die Elandsrivier vloei suid van die berg.\n", "id": "afr_Latn_101001"} {"text": "Rugbyvoetbal\n\nRugbyvoetbal is die versamelnaam vir 'n familie van spansporte bekend as Rugbyunie en Rugbyliga, asook die vroeëre vorme van voetbal waaruit beide sporte, asook Australiese voetbal en Gridiron-voetbal ontwikkel het.\n\nDie twee variante van Gridiron-voetbal — Kanadese voetbal en, tot 'n mindere mate, Amerikaanse voetbal — is eens as vorme van rugbyvoetbal beskou, maar word nou selde so na verwys. Trouens, die beheerliggaam van Kanadese voetbal, Football Canada, was so laat as 1967 bekend as die Kanadese Rugbyunie, meer as vyftig jaar nadat die sport se paaie met die gevestigde reëls van rugbyunie of -liga geskei het.\n\nRugbyvoetbal is vermoedelik omstreeks 1845 begin by Rugby School in Rugby, Warwickshire, Engeland, alhoewel vorme van voetbal waarin die bal gedra en gegooi is, uit die Middeleeue dateer. Rugbyvoetbal het gedurende die 19de eeu na ander Engelse openbare skole versprei. As gevolg hiervan het Rugbyvoetbal gewild geword oor die hele Britse Ryk, aangesien voormalige leerlinge aan die openbare skole voortgegaan het om Rugbyvoetbal te speel, selfs na hulle skool verlaat het.\n", "id": "afr_Latn_101002"} {"text": "Swartkrans (Witteberge)\n\nDie Swartkrans is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Oos-Vrystaat.\n\nDit is geleë in die Thabo Mofutsanyana-distriksmunisipaliteit van die Vrystaatprovinsie, in die sentrale deel van die land, 300 km suid van Pretoria, die hoofstad van die land. Swartkrans se piek is 1 843 meter bo seespieël, of 473 meter bo die omliggende terrein. Sy voetheuwels is ongeveer 21,5 kilometer breed. Swartkrans is deel van die Witteberge.\n", "id": "afr_Latn_101003"} {"text": "Suikerbosrant (Witteberge)\n\nDie Suikerbosrant is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 1 914 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101004"} {"text": "Sinkoijellashoed\n\nDie Sinkoijellashoed is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 1 914 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101005"} {"text": "Rooikrans (Witteberge)\n\nDie Rooikrans is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 1 831 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101006"} {"text": "Loskop (Witteberge)\n\nDie Loskop is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 1 877 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101007"} {"text": "Morkelberg\n\nDie Morkelberg is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 002 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101008"} {"text": "Oorsprongberg\n\nDie Oorsprongberg is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 140 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101009"} {"text": "Klein Thababosigo\n\nKlein Thababosigo is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 1 842 m bo seespieël.\n\nDit is geleë in die Thabo Mofutsanyana-distriksmunisipaliteit in die Oos-Vrystaat, in die sentrale deel van die land, 300 km suid van Pretoria, die hoofstad van die land. Klein Thababosigo is deel van Witteberge.\n", "id": "afr_Latn_101010"} {"text": "Jacobsberg\n\nDie Jacobsberg is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 217 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101011"} {"text": "Eerste Piramide\n\nDie Eerste Piramide is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 069 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101012"} {"text": "Tweede Piramide\n\nDie Tweede Piramide is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 227 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101013"} {"text": "Tepelkop\n\nDie Tepelkop is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat.\n\nTepelkop lê in die Thabo Mofutsanyana-distriksmunisipaliteit in die Oos-Vrystaat, in die sentrale deel van die land, ongeveer 290 km suid van Pretoria, die land se hoofstad. Tepelkop se piek is 1 978 meter bo seespieël geleë, of 158 meter bo die omliggende terrein. Dit is ongeveer 1,2 kilometer breed aan sy voet.\n", "id": "afr_Latn_101014"} {"text": "The Sphinx (Witteberge)\n\nThe Sphinx is 'n bergpiek in die Witteberge, 'n bergreeks aan die noordelike Drakensberg van die Vrystaat. Die piek is 2 059 m bo seespieël.\n", "id": "afr_Latn_101015"} {"text": "Syd Barrett\n\nRoger Keith \"Syd\" Barrett (6 Januarie 1946 – 7 Julie 2006) was 'n Engelse sanger, liedjieskrywer en musikant wat die rockgroep Pink Floyd in 1965 gestig het. Barrett was hul oorspronklike voorsanger en primêre liedjieskrywer, wat bekend geword het vir sy wispelturig styl van psychedelia, Engels-geaksenteerde sang, en stroom-van-bewussyn skryfstyl. As kitaarspeler was hy invloedryk vir sy vrye vormspel en vir die gebruik van dissonansie, vervorming, eggo, terugvoer en ander ateljee-effekte.\n\nOorspronklik opgelei as 'n skilder, was Barrett vir minder as tien jaar musikaal aktief. Met Pink Floyd het hy vier enkelsnitte opgeneem, hul debuutalbum The Piper at the Gates of Dawn (1967), gedeeltes van hul tweede album A Saucerful of Secrets (1968), en verskeie onuitgereikte liedjies. In April 1968 is Barrett uit die groep gedryf te midde van spekulasie oor geestesongesteldheid en sy oormatige gebruik van psigedeliese dwelms. Hy het 'n kort solo-loopbaan in 1969 met die enkelsnit \"Octopus\" begin en gevolg met die albums The Madcap Laughs (1970) en Barrett (1970), wat met die hulp van verskeie lede van Pink Floyd opgeneem is.\n\nIn 1972 het Barrett die musiekbedryf verlaat, uit die openbare lewe getree en sy privaatheid tot sy dood streng bewaak. Hy het aanhou skilder en hom aan tuinmaak toegewy. Pink Floyd het verskeie huldeblyke aan hom opgeneem, insluitend die 1975-liedjiesuite \"Shine On You Crazy Diamond\" en die 1979-rockopera The Wall. In 1988 het EMI 'n album van onuitgereikte snitte en uittreksels, Opel, met Barrett se goedkeuring vrygestel. In 1996 is Barrett as lid van Pink Floyd in die Rock and Roll Hall of Fame opgeneem. Hy is in 2006 aan pankreaskanker dood.\n", "id": "afr_Latn_101016"} {"text": "Freida Lock\n\nFreida Lock (1902 - 1962) was 'n Britsgebore Suid-Afrikaanse kunstenaar. Sy is in Cheadle Hume, Engeland gebore en het in 1921 saam met haar ouers na Suid-Afrika geëmigreer; hulle het op 'n vrugteplaas in Stellenbosch gewoon.\n\nSy studeer in die vroeëre 1930s aan die Heatherley School of Art en Central School of Art in Londen. Hier ontmoet sy Gregoire Boonzaier en Terence McCaw en tesame met Lippy Lipshitz, Walter Battiss, Alexis Preller en haarself begin hulle Die Nuwe Groep in 1938 in Kaapstad. Sy het ook van 1947-49 in Zanzibar deurgebring waar sy baie sketse en portrette voltooi het. Sy is bekend vir haar stillewes.\n", "id": "afr_Latn_101017"} {"text": "Jasper Wiese\n\nJasper van der Westhuizen Wiese (gebore 21 Oktober 1995 in Upington) is 'n Suid-Afrikaanse rugbyspeler wat vir Leicester Tigers in Engeland se Premierliga speel. Hy het voorheen vir die Cheetahs in die Pro14 gespeel, die Vrystaat Cheetahs in die Curriebeker en die Vrystaat XV in die Rugby-uitdaagreeks. Hy kan op agsteman of flank speel.\n\nWiese het sy debuut vir die Springbokke in Julie 2021 as 'n plaasvervanger teen Georgië gemaak. Hy was 'n Premierliga Rugbykampioen in 2022, het 'n drie in die eindstryd gedruk in Leicester se 15-12 oorwinning oor Saracens en is as die Speler van die Wedstryd aangewys. Hy was ook deel van Suid-Afrika se wenspan tydens die Rugbywêreldbeker 2023.\n", "id": "afr_Latn_101018"} {"text": "Jaden Hendrikse\n\nJaden Hendrikse (gebore 23 Maart 2000 te King William's Town) is 'n Suid-Afrikaanse professionele rugbyspeler vir die in die Verenigde Rugbykampioenskap en die Natalse Haaie in die Curriebeker. Sy gereelde posisie is skrumskakel.\n", "id": "afr_Latn_101019"} {"text": "Saracens\n\nSaracens Football Club () is 'n Engelse professionele rugbyklub gebaseer in Noord-Londen, Engeland. Sedert die huidige 2022–23-seisoen neem hulle deel aan Premierliga Rugby, die hoogste kompetisie in Engelse rugby, sowel as die binnelandse Premierskap Rugbybeker en die Europese Rugbykampioenebeker.\n\nDie klub, wat in 1876 gestig is, het die grootste deel van sy bestaan in en om Southgate in die Londense Enfield-distrik deurgebring. Sedert 2012 speel Saracens hul tuiswedstryde by die Copthall-stadion (of StoneX-stadion vir borgskapredes) in Hendon, in die stadsdeel Barnet. Voor dit het hulle vir 15 jaar by Vicarageweg in Watford gespeel. Die klub se tuisdragkleure is swart en rooi. Hulle is ook geaffilieer met die Saracens-vrouespan, wat in die topvlak Premier 15s-kompetisie meeding.\n\nSaracens het 10 groot trofeë gewen. Hulle was drie keer Europese kampioene, in 2016, 2017 en 2019. Hulle het die Engelse Premierliga vyf keer gewen, mees onlangs in 2019, en twee keer die plaaslike beker in 1998 en 2015 gewen. Hulle het ook drie keer die tweede afdelingstitel gewen, in 1989, 1995 en 2021.\n", "id": "afr_Latn_101020"} {"text": "Siklopentaan\n\nIn organiese chemie is siklopentaan 'n hoogs vlambare sikliese koolwaterstof met chemiese formule , wat bestaan uit 'n ring van vyf koolstofatome elk gebind met twee waterstofatome bo en onder die vlak van die molekuul. Dit kom voor as 'n kleurlose vloeistof met 'n petrolagtige reuk. Sy smeltpunt is −94 °C en sy kookpunt is 49 °C. Siklopentaan is in die klas sikloalkane, die alkane wat een of meer ringe van koolstofatome het. Dit word gevorm deur sikloheksaan te kraak in die teenwoordigheid van alumina () by 'n hoë temperatuur en druk.\n\nDit is vir die eerste keer in 1893 deur die Duitse chemikus Johannes Wislicenus voorberei.\n", "id": "afr_Latn_101021"} {"text": "Lionel Peterson\n\nLionel Peterson (gebore in Alexandra, Johannesburg, op 13 Oktober 1947, sterf 14 Julie 2022) was 'n Suid-Afrikaanse gospelsanger en evangelis wat gewild was vir die uitvoering van rhythm & blues en gospelliedjies.\n", "id": "afr_Latn_101022"} {"text": "Rollo\n\nDie eerste geboekstaafde gebruik van die naam Rollo, as synde die leier van hierdie Wiking-setlaars, kom voor in 'n oktrooi uit 918. Hy het voortgegaan om tot ten minste 928 oor Normandië te heers. Hy is opgevolg deur sy seun Willem I as heerser van die hertogdom van Normandië, wat deur Rollo gestig is. Rollo se nageslag en die van volgelinge het weens vermenging met die inheemse Franke en Gallo-Romaanse bevolking van die gebiede wat hul beset het weldra bekend geword as \"Normandiërs\". As gevolg van die Normandiërs se verowering van Engeland, Suid-Italië en Sisilië oor die volgende twee eeue het hul afstammelinge vanaf die 11de tot 13de eeu Engeland, groot dele van Ierland, die Koninkryk van Sisilië en Antiogië regeer. Sodoende het hulle 'n blywende nalatenskap gelaat wat die geskiedenis van Europa en die Levant grootliks beïnvloed het.\n", "id": "afr_Latn_101023"} {"text": "Geirlaug\n\nGeirlaug of Gerloc, gedoop in Rouen as Adela (of Adèle) in 912, was die dogter van Rollo van Normandië, graaf van Rouen, en sy vrou Poppa van Bayeux. Sy was die suster van Willem I van Normandië.\n\nWillem IV van Akwitanië Adelheid van Poitiers, vrou van Hugo Capet.\n", "id": "afr_Latn_101024"} {"text": "Toyota Verblitz\n\nToyota Verblitz is 'n Japannese rugbyspan in die Japan Rugby League One. Verblitz is 'n samestelling van verde (Spaans en Portugees vir 'groen') en blitz (Duits vir 'weerlig'). Die span word besit deur Toyota Motorkorporasie en moet nie verwar word met die Toyota Industries Shuttles-rugbyspan, wat deur Toyota Industries besit word nie. Dit deel die Toyota-stadion in die stad Toyota, Aichi met die sokkerklub Nagoya Grampus wat ook vroeër deur Toyota Motors besit was. Kategorie:Toyota\n", "id": "afr_Latn_101025"} {"text": "Wellington, Herefordshire\n\nHierdie artikel handel oor die dorp in Herefordshire. Vir plekke elders, sien die dubbelsinnigheidsblad by Wellington.\n\nWellington is 'n dorpie in Herefordshire, Engeland by roosterverwysing SO494481. Dit het 'n bevolking van 1 005 tydens die 2011-sensus gehad.\n\nDie dorpie word beskut deur die beboste hange van Dinmore-heuwel in die noorde. Naby die A49 en ongeveer halfpad tussen Hereford en Leominster. Sy halfhouthuise 'swart en wit' gemeng met latere tipes geboue in klip en baksteen gee dit 'n sterk streekkarakter. 'n Fjord deur die Wellington-spruit by die kerk bied 'n unieke en skilderagtige gesig.\n\nDie plaaslike kerk is opgedra aan St. Margaret van Antiochië en is 'n graad I-gelyste gebou.\n\nDie gemeenskap is entoesiasties en het onlangs 'n aantreklike en baie suksesvolle dorpswinkel gebou met 'n poskantoor en vergaderlokaal wat te huur is. 'n Entoesiastiese groep doen 'n bod om die dorpskroeg te koop en dit tot sukses te herstel. Nog 'n groep is besig om 'n broodnodige kinderspeelarea op die sportveld te ontwikkel. Ander groepe is besig om toeganklike voetpaadjies vir gestremdes uit te lê.\n\nDaar is baie plaaslike klubs en verenigings wat vergader in die gemeenskapslokaal wat deur die Wellington-gemeenskapsvereniging bestuur word.\n", "id": "afr_Latn_101026"} {"text": "Wellington, Somerset\n\nWellington is 'n markdorp in landelike Somerset, 'n graafskap in die weste van Engeland geleë, 11 km suidwes van Taunton in die Somerset-Wes en Taunton- distrik, naby die grens met Devon, wat langs die Blackdownheuwels wat suid van die dorp strek. Die dorp het 'n bevolking van 14 549, wat die inwoners van die gemeente Wellington Without en die dorpies Tone en Tonedale insluit.\n\nBekend as Weolingtun in die Anglo-Saksiese tydperk, het sy naam verander na Walintone teen die tyd van die Domesday Book van 1086. Wellington het 'n dorp geword onder 'n koninklike handves van 1215 en gedurende die Middeleeue het dit gegroei tot 'n sentrum vir handel op die pad van Bristol na Exeter. Ná 'n brand in die dorp in 1731, het 'n groot herbou gevolg waarna dit 'n sentrum vir kleremakery regoor Somerset en Devon geword het. Die belangrikheid daarvan as handelsentrum is versterk deur brande in Taunton en Tiverton. Teen die sensus van 1831 is 258 mense as kleremakers in Wellington aangeteken.\n\nDie Grand Western Canal het die dorp in 1835 bereik en daarna die Bristol- en Exeter-spoorweg in 1843. Die dorp se eie spoorwegstasie het tot 1964 oorleef. Wellington was die tuiste van Fox, Fowler and Company, wat die laaste handelsbank was wat toegelaat is om hul eie sterling-banknote in Engeland en Wallis te druk. In die 20ste eeu het nouer bande met Taunton beteken dat baie van die inwoners van Wellington daarheen pendel vir werk, en die M5-snelweg dit makliker maak om motorritte te onderneem.\n\nPlaaslike nywerhede, wat nou 'n aërosolfabriek en bedvervaardigers insluit, word by die Wellington-museum in Forestraat vertoon. Wellington is die tuiste van die onafhanklike Wellington School, en staatsbefondsde Court Fields School. Dit is ook die tuiste van 'n verskeidenheid kulturele, sport- en godsdienstige terreine, insluitend die 15de eeuse Kerk van Johannes die Doper.\n\nDie hoofstad van Nieu-Seeland is vernoem na Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington, wat erken word as om 'n mate van invloed te hê in die maatskappy wat die stad in Nieu-Seeland gestig het. Die Nieu-Seelandse hoofstad kry dus uiteindelik sy naam van die Engelse dorp Wellington in Somerset.\n", "id": "afr_Latn_101027"} {"text": "Wisselrigtoestel\n\n'n Wisselrigtoestel, omkeerder of omskakelaar is 'n drywingselektronikatoestel of stroombaan wat gelykstroom (GS) na wisselstroom (WS) verander. Die gevolglike WS-frekwensie wat verkry word, hang af van die spesifieke toestel wat gebruik word. Wisselrigtoestel doen die teenoorgestelde van gelykrigters wat oorspronklik groot elektromeganiese toestelle was, wat WS na GS omskakel.\n\nDie insetspanning, uitsetspanning en frekwensie, en algehele kraghantering hang af van die ontwerp van die spesifieke toestel of stroombaan. Die wisselrigtoestel lewer geen krag nie; die krag word verskaf deur die GS-bron.\n\n'n Wisselrigtoestel kan heeltemal elektries wees of kan 'n kombinasie van meganiese effekte (soos 'n roterende apparaat) en elektroniese stroombane wees. Statiese wisselrigtoestelle gebruik nie bewegende dele in die omskakelingsproses nie.\n\nWisselrigtoestelle word hoofsaaklik gebruik in elektriese kragtoepassings waar hoë strome en spannings teenwoordig is; stroombane wat dieselfde funksie verrig vir elektroniese seine, wat gewoonlik baie lae strome en spanning het, word ossillators genoem. Stroombane wat die teenoorgestelde funksie verrig, wat WS na GS omskakel, word gelykrigters genoem.\n", "id": "afr_Latn_101028"} {"text": "Rooiberge\n\nDie Rooiberge is 'n sandsteen-bergreeks in die Oos-Vrystaat. In die suidweste begin die bergreeks in die buitewyke van Fouriesburg, loop dan noordwaarts na Retiefsnek, en ooswaarts na Noupoortsnek by Clarens en die Golden Gate-Hoogland. Die berg se sandsteen dateer uit die Trias en dier- en plantfossiele word met reëlmaat ontdek.\n", "id": "afr_Latn_101029"} {"text": "École nationale des chartes\n\nÉcole nationale des chartes (École des chartes) is een van die mees gesogte Franse hoëronderwysinstellings (grande école).\n\nDit is 'n Franse instelling vir hoër onderwys en navorsing by die Parys.\n\nDie skool is in 1821 deur Lodewyk XVIII van Frankryk.\n", "id": "afr_Latn_101030"} {"text": "Conservatoire national des arts et métiers\n\nConservatoire national des arts et métiers (CNAM) is een van die mees gesogte Franse hoëronderwysinstellings (grande école).\n\nDit is 'n Franse instelling vir hoër onderwys en navorsing by die Parys.\n\nDie skool is in 1794 deur Henri Grégoire gestig.\n", "id": "afr_Latn_101031"} {"text": "Premier van Limpopo\n\nDie premier van Limpopo is die regeringshoof van die Limpopoprovinsie van Suid-Afrika. Die huidige premier van Limpopo is Stanley Mathabatha, 'n lid van die African National Congress, wat die amp op 18 Julie 2013 aanvaar het.\n", "id": "afr_Latn_101032"} {"text": "Poppa van Bayeux\n\nPoppa van Bayeux (Franse fonetiese uitspraak: pɔpa d(ə) bɛjø; gebore omstreeks 880 n.C., was ingevolge Deense gebruik (more danico) die vrou van die Wiking veroweraar Rollo. Sy was die moeder van Willem I van Normandië en Geirlaug, en grootmoeder van Richard I (Richard die Vreeslose), Hertog van Normandië, wat die hertogdom van Normandië omskep het in 'n groot feodale gebied van middeleeuse Frankryk. Dudo van Sint-Quentin, in sy panegiriek oor die Normandiese hertoë, beskryf Poppa as die dogter van \"Graaf Berengar\", wat in 885 of 889 deur Rollo in Bayeux gevange geneem is, kort na die beleg van Parys (885-886). Dit het gelei tot spekulasie dat sy die dogter was van Berengar van Bayeux.\n\nDeskundiges van middeleeuse genealogie verskil oor Poppa se familie. Christian Settipani is van oordeel dat haar ouers Guy de Senlis en Cunegundis (die dogter van Pepyn van Vermandois en suster van Herbert I van Vermandois) was. Volgens Katherine Keats-Rohan was sy die dogter van Berengar van Bayeux en Adelheid (wie se vader Hendrik, Markgraaf van die Franke was) óf Adelheid van Vermandois. Haar genealogie is onseker, en is moontlik later eers opgemaak om haar seun se afkoms te wettig, soos ook die geval is met talle ander genealogiese aansprake deur Dudo. Op grond van haar afsonderlike \"more Danico\"-status, wat haar van Rollo se Christenvrou Gisela van Frankryk onderskei, is dit onwaarskynlik dat Poppa se familie invloedryke Christelike adellikes was, omdat hulle sou aandring daarop – met geweld indien nodig – op 'n wettige en monogame Christelike huwelik vir hul dogter. Poppa was derhalwe waarskynlik 'n doodgewone vrou wat uit 'n gebied ontvoer is waarmee die Noormanne handelskontakte gehad het. 'n Standbeeld van Poppa is opgerig by Place de Gaulle in Bayeux.\n", "id": "afr_Latn_101033"} {"text": "Adelheid van Poitiers\n\nAdelheid van Poitiers (945/952 – omstreeks 1004) was die dogter van Willem III van Akwitanië en Adela van Normandië (Geirlaug), laasgenoemde die dogter van Rollo en Poppa. Sy het Koningin van Frankryk geword na haar huwelik met Hugo Capet, die Koning van die Franke (omstreeks 939 – 14 Oktober 996). Adelheid en Hugo was die stigters van die Dinastie van die Capetingers wat Frankryk tot in die 18de en 19de eeue sou regeer. As Koningin-gesellin het Adelheid 'n mate van invloed oor haar man se bestuursake gehad. Sy word tipies net kortliks genoem in verband met haar man Hugo en haar seun Robert II.\n", "id": "afr_Latn_101034"} {"text": "Brandwaterrivier\n\nDie Brandwaterrivier of Grootspruit is 'n rivier wat op die hange van Snymanshoekberg (2 450 m) in die Rooiberge van die Oos-Vrystaat ontspring. Die bolope vloei weswaarts, en draai dan rigting suidwaarts tot in die Grootspruit om 'n regtersytak van die Caledonrivier te vorm. Die rivier vloei grootliks deur 'n sirkelvormige bekken bekend as die Brandwaterkom, geleë tussen die Witteberge aan die weste- en Rooiberge aan die oostekant.\n", "id": "afr_Latn_101035"} {"text": "Gallo-Romaanse periode\n\nDie Gallo-Romaanse periode is die gebruiklike benaming (veral in België en Frankryk) vir die Romeinse periode in Gallië en Gallia Belgica. Gallië en Gallia Belgica het 'n gebied beslaan wat vandag rofweg ooreenstem met moderne Frankryk, België, die weste van Switserland, en dele van Nederland en Duitsland ten weste van die Rynrivier. Die periode begin by Julius Caesar se verowering van Gallië tussen 58 en 51 v.C. (die sogenaamde Galliese Oorlog) en eindig by die Romeinse heerser Siagrius in 486. Hy was die laaste Romeinse heerser oor dié deel van Gallië; Romeinse gesag in Gallia Belgica, - die huidige Suid-Nederland, België, en Noord-Frankryk - was op die tydstip reeds iets van die verlede vanweë invalle deur die Germane.\n\nDie benaming Gallo-Romaans word gebruik omdat die plaaslike Galliese (deel van die Keltiese-groepering) bevolking geassimileer is deur die Romeinse kultuur tydens die Romeine se kolonisasie van die gebied. Interpretatio romana het Romeinse name vir Galliese gode gegee, soos byvoorbeeld die god van die ystersmede genaamd Gobannus. As voorbeeld van die ongelyke en disproporsionele vlakke van assimilasie kan genoem word dat van die Keltiese gode, slegs die perdebeskermheer Epona geromaniseerde kulture buite die grense van Gallië binnegedring het. Omdat die oorspronklike Keltiese bevolking getalsgewys veel groter gebly het as die nuwe Romeinse elite, het die gevolglike Romaans-Keltiese mengkultuur enkele unieke eienskappe verkry. Daar is byvoorbeeld, naas Romeinse gode, ook Galliese (Keltiese) gode aanbid en daar is verskeie plekname uit die Romeinse periode wat nie suiwer Latyns is nie. Moontlik het dit te make met die feit dat die Romeinse \"nedersettings\" meestal gebaseer was op bestaande Galliese dorpe. In die Gallo-Romaanse gebied eindig plekname tipies op -acum, (wat vernederlands is tot -aken (byvoorbeeld Kortenaken), -zake (Semmerzake), -zeke (Kemzeke) of -ik/-ijk (Kortrijk, Doornik). In Frans eindig Gallo-Romaanse plekname, na gelang van die streek, dikwels op -ac (in die suide, byvoorbeeld Armagnac), -ai (in die noorde, byvoorbeeld Tournai) of -igny (byvoorbeeld Montigny).\n\nBowendien was die oorgang van die Keltiese era na die Romeinse era en vervolgens die Frankiese era nie abrupte oorgange soos soms wel gedink word nie. Die vroeëre Keltiese elite het as gevolg van onderlinge huwelike versmelt met die nuwe Romeinse elite en op die wyse geleidelik 'n nuwe Gallo-Romeinse elite gevorm. Eeue later het hierdie kulturele- en regerende elite weer as gevolg van dieselfde proses versmelt met die nuwe Germaanse elite van Frankiese edeles en magshebbers. Sodoende het hulle weer die voorouers geword van die middeleeuse Franse aristokrasie.\n\nDie barbaarse invalle op die Gallo-Romaanse kultuur aan die einde van die 3de eeu het grondliggende en gedwonge veranderings aangebring op politieke-, ekonomiese- en militêre gebied. Die skikking met die Wes-Gote in 418 het 'n \"dubbele lojaliteit\" veroorsaak, soos wat Wes-Romeinse gesag in Rome verval het. Die benarde toestand van die geromaniseerde regerende elite is die navorsingsgebied van R.W. Mathisen, en die stryd van Biskop Hilarius van Arles dié van M. Heinzelmann.\n\nGallo-Romaanse kultuur sou tot in die 7de eeu 'n verbete stryd voer, veral in die areas van Gallia Narbonensis, wat ontwikkel het in Occitània, Gallia Cisalpina, Orléanais, en in mindere mate, Gallia Aquitania. Die voormalige geromaniseerde noorde van Gallië sou, nadat dit deur die Franke beset is, ontwikkel en opgeneem word in die kultuur van die Merowingiese Ryk. Die Romeinse lewe, gesentreer rondom openbare gebeurtenisse en die kulturele verantwoordelikhede van die stedelike lewe in die res publica, en die soms luukse lewe van die selfversorgende landelike villa-stelsel, het langer geneem om ineen te stort in die Gallo-Romaanse streke, waar die Wes-Gote grootliks die status quo in 418 geërf het.\n\nDie Gallo-Romaanse taal het in die noordooste tot diep binne die Silva Carbonaria volhard, wat 'n effektiewe kulturele versperring met die Franke in die noorde en ooste, en in die noordweste tot by die onderste vallei van die Loire gevorm het. Hier het die Gallo-Romaanse kultuur met die Frankiese kultuur in aanraking gekom in 'n stad soos Tours, en in die persoon van die Gallo-Romeinse biskop (wat gekonfronteer is deur die Merowingiese koninklikes), Gregorius van Tours. Gebaseer op onderlinge verstaanbaarheid, lys David Dalby sewe tale wat van Gallo-Romaans afstam: Waals, Frans, Arpitaans, Romansch, Ladinies, Friulaans en Lombardies.\n", "id": "afr_Latn_101036"} {"text": "École pratique des hautes études\n\nÉcole pratique des hautes études (EPHE) is een van die mees gesogte Franse hoëronderwysinstellings (grande école).\n\nDit is 'n Franse instelling vir hoër onderwys en navorsing by die Parys.\n\nDie skool is in 1868 deur die Victor Duruy gestig.\n", "id": "afr_Latn_101037"} {"text": "Jana Luther\n\nJana Luther is 'n leksikograaf en teksredakteur wat spesialiseer in Afrikaans. Sy het in Johannesburg grootgeword, aan die Randse Afrikaanse Universiteit studeer en in 1991 'n MA-graad (Afrikaans en Nederlands) met lof behaal.\n\nSy werk sedert 2019 as mederedakteur aan die Woordeboek van die Afrikaanse Taal. Sy dien van 2013 af in die Taalkommissie (van 2019 af as sekretaris) en werk af en toe as fiksieredakteur, herskrywer en vertaler vir verskillende uitgewers. Van 1991 tot 1993 was sy jeugboekredakteur en daarna woordeboekredakteur by Tafelberg Uitgewers. Van 1996 tot 2006 werk sy bedags as woordeboekmaker by Pharos en saans en Sondae gereeld as nasienredakteur in die nagkantoor van Die Burger. Van 2007 tot 2017 was sy voltyds redakteur van die sesde uitgawe van die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT 6) by Pearson SA. In haar vrye tyd lees sy, skryf 'n tweeweeklikse rubriek vir Beeld en Netwerk24 en versamel en bewerk intyds nuwe woorde, betekenisse, uitdrukkings, asook ouer vorme wat nog nie elders opgeneem is nie, in die Woordeboek van Afrikaans Vandag.\n", "id": "afr_Latn_101038"} {"text": "Wodehousekop\n\nDie Wodehousekop is 'n bergpiek binne die Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek maak deel uit van die Rooiberge in die voetheuwels van die Drakensberge. Die bolope van die Klein-Caledonrivier ontspring op die hange van die kop. Wodehousekop is vernoem na sir Philip Wodehouse, (latere) goewerneur van die Kaapkolonie, deur wie se toedoen sekere bakens na bewering in 1846 in die Rooiberge opgerig is.\n", "id": "afr_Latn_101039"} {"text": "Snymanshoekberg\n\nDie Snymanshoekberg is 'n bergpiek wes van Clarens in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge.\n", "id": "afr_Latn_101040"} {"text": "Horebberg\n\nDie Horebberg is 'n bergpiek 3 km oos van Clarens en 10 km wes van die Golden Gate-Hoogland in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die sandsteenberg is een van die hoogste pieke in die Rooiberge, en vorm 'n waterskeiding tussen bolope van die Vaal- en Oranjeriviere. Die Kroonspruit, 'n sytak van die Asrivier ontspring op die noordhang, en op die suidhang ontspring 'n sytak van die Klein-Caledonrivier. Sowat 16 km na die ooste en binne sig van Horebberg, is Ribbokkop (2 788 meter) die hoogste punt in die omstreke.\n", "id": "afr_Latn_101041"} {"text": "Blouberg (Vrystaat)\n\nDie Blouberg is 'n bergpiek suid van Bethlehem en wes van Clarens in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge.\n", "id": "afr_Latn_101042"} {"text": "Kolberg (Vrystaat)\n\nDie Kolberg is 'n bergpiek suid van Bethlehem en wes van Clarens in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge.\n", "id": "afr_Latn_101043"} {"text": "Koeberg (Vrystaat)\n\nDie Koeberg is 'n bergpiek noordoos van Clarens in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge en lê net noordwes van Kiara Lodge by die weste-ingang van die Golden Gate-Hoogland- Nasionale Park.\n", "id": "afr_Latn_101044"} {"text": "Drie Susters (Vrystaat)\n\nDie Drie Susters is 'n bergpiek wes van Clarens in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge.\n", "id": "afr_Latn_101045"} {"text": "Ventersberg\n\nDie Ventersberg is 'n bergpiek 4 km noordoos van Fouriesburg in die Oos-Vrystaat, Suid-Afrika. Die bergpiek is 'n deel van die Rooiberge.\n", "id": "afr_Latn_101046"} {"text": "Diospyros acocksii\n\nDie Namakwajakkalsbessie (Diospyros acocksii) is 'n klein boom wat inheems aan die Noord-Kaap en Namibië is.\n\nDie plant se FSA-nommer is 602.\n", "id": "afr_Latn_101047"} {"text": "Don Mattera\n\nDonato Francisco Mattera, OBG (30 November 1935 – 18 Julie 2022), beter bekend as Don Mattera, was 'n Suid-Afrikaanse digter en skrywer.\n", "id": "afr_Latn_101048"} {"text": "Stoeberia giftbergensis\n\nDie gifbergboomvygie (Stoeberia giftbergensis) is 'n struik en is endemies in die Noord-Kaap. Die boom se FSA-nommer is 756.\n", "id": "afr_Latn_101049"} {"text": "Brackenridgea zanguebarica\n\nDie valslekkerbreek (Brackenridgea zanguebarica) is 'n struik of klein boompie wat in Suid-Afrika in Limpopo voorkom. Verder noord is die spesie inheems aan Kenia, Malawi, Mosambiek, Tanzanië en Zimbabwe. Daar is een subpopulasie wat in Suid-Afrika voorkom by Thengwe. Die boom het 'n voorkomsgebied van slegs 35 km² en word bedreig deur die onwettige gebruike as medisyne en brandhout. Dit het ook habitat afgestaan aan landbou aktiwiteite.\n\nDie boom se FSA-nommer is 483.1.\n", "id": "afr_Latn_101050"} {"text": "Université Paris-Dauphine\n\nUniversité Paris-Dauphine is een van die mees gesogte Franse hoëronderwysinstellings (grande école).\n\nDit is 'n Franse instelling vir hoëronderwys en navorsing in Parys.\n\nDie universiteit is in 1971 geopen.\n", "id": "afr_Latn_101051"} {"text": "Acokanthera rotundata\n\nDie rondeblaargifboom (Acokanthera rotundata) is 'n boom of struik wat inheems aan Eswatini, KwaZulu-Natal, Limpopo en Zimbabwe is.\n\nDie boom se FSA-nommer is 640.\n", "id": "afr_Latn_101052"} {"text": "Salsola nollothensis\n\nDie duineganna (Salsola nollothense) is boom wat deel is van die Amaranthaceae familie en kom in die Noord-Kaap, Angola en Namibië voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 103.9.\n", "id": "afr_Latn_101053"} {"text": "Sorbonne\n\nLa Sorbonne is 'n gebou in die Quartier Latin van Parys wat vanaf 1253 die Kollege van Sorbonne gehuisves het, deel van een van die eerste universiteite in die Westerse wêreld, later herdoop tot Universiteit van Parys en algemeen bekend as \"die Sorbonne\".\n", "id": "afr_Latn_101054"} {"text": "Elea\n\nElea, Antieke Grieks: Ἐλέα, deur die Romeine Velia genoem, was 'n antieke Griekse stad in Italië. Elea was in Lucania, in die suide van Italië naby die Middellandse See. Dit is omstreeks 540 vC gestig en is 'n UNESCO-wêrelderfenisgebied.\n\nElea is veral bekend daarvoor dat dit die tuiste is van 'n aantal Griekse filosowe, wat Eleates genoem is en die Skool van Elea gestig het. Hierdie skool het Parmenides en Zenon van Elea ingesluit. Xenophanes word ook soms as deel van die skool gereken.\n", "id": "afr_Latn_101055"} {"text": "Hyperacanthus microphyllus\n\nDie tongadoringkatjiepiering (Hyperacanthus microphyllus) is 'n boom wat ongeveer 2-7 m hoog word. Die boom is inheems aan KwaZulu-Natal, Mosambiek en Zimbabwe, waar dit ondermeer in sandwoud aangetref word.\n\nDie boom se FSA-nommer is 689.7.\n", "id": "afr_Latn_101056"} {"text": "Planctus\n\n'n Planctus is 'n klaaglied of gedig wat rou of hartseer uitdruk. Dit was 'n gewilde literêre vorm in die Middeleeue en is in Latyn of in die volkstaal geskryf (bv. die planh van die troebadoers). Die planctus het algemeen as klaaglied by die afsterwe van bekende persone voorgekom, maar 'n aantal ander soorte is deur Peter Dronke geïdentifiseer. Die vroegste bekende voorbeeld, die Planctus de obitu Karoli, is omstreeks 814 met die afsterwe van Karel die Grote gekomponeer.\n\nAnder soorte planctus uit die 9de eeu sluit klaagliedere in die volkstaal vir vrouestem, Germaanse liedere van ballingskap, en Bybelse of klassieke temas (soos die Latynse Planctus cygni wat moontlik van Germaanse modelle afgelei is), in. Die vroegste voorbeelde van planctus-musiek kom voor in 10de eeuse manuskripte van die Abdy van Sint Martial van Limoges. Dronke het 'n aantal klaagliedere uit die 12de eeu geïdentifiseer wat handel oor Maria (genoem planctus Mariae) en die liefde (complaintes d'amour). 'n Katalaanse klaaglied oor Maria (Augats, seyós qui credets Déu lo Payre) wat uit die middel van die 13de eeu dateer, en die \"Klaagliedere van Maria\" (in Hongaars bekend as Ómagyar Mária-siralom, maar in oudhongaars gekomponeer in die 1300's), is ook ontdek. 'n Planctus deur 'n anonieme monnik in die geselskap van Béla IV van Hongarye (bekend as die Planctus destructionis regni Hungariae per Tartaros) wat uit 1242 dateer en handel oor die Mongoolse inval van Europa is ook ontdek.\n", "id": "afr_Latn_101057"} {"text": "Willem I van Normandië\n\nHy word somtyds op anachronistiese wyse na verwys as die \"Hertog van Normandië\", alhoewel die titel \"hertog \" (dux) eers in die 11de eeu algemeen gebruik is. Die Frankiese kroniekskrywer Flodoard—wat fyn gelet het op titels—verwys konsekwent na beide Rollo en sy seun as principes (stamhoofde) van die Noormanne.\n", "id": "afr_Latn_101058"} {"text": "Sesamothamnus lugardii\n\nDie Transvaalsesambos (Sesamothamnus lugardii) is 'n boom wat tot 4 m hoog word en kom in Limpopo, Mpumalanga en Noordwes voor asook in Botswana en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 680.\n", "id": "afr_Latn_101059"} {"text": "Dimetielsulfoksied\n\nIn organiese chemie is dimetielsulfoksied (DMSO) 'n organoswawelverbinding met die formule (CH)SO. Dit is 'n belangrike polêre aprotiese oplosmiddel wat beide polêre en niepolêre verbindings oplos en is in 'n wye reeks organiese oplosmiddels sowel as water mengbaar. Dit het 'n relatief hoë kookpunt. DMSO het die ongewone eienskap dat baie individue 'n knoffelagtige smaak in die mond waarneem nadat DMSO met hul vel kontak gemaak het.\n\nDMSO word as 'n alternatiewe medisyne bemark ten spyte van 'n geskiedenis van ernstige newe-effekte wanneer dit as 'n dieetaanvulling gebruik word. Van die grootste kommer is die gebruik daarvan as 'n alternatiewe behandeling vir kanker, aangesien dit inmeng met baie algemene kankerchemoterapiemiddels.\n\nAlhoewel DMSO as 'n bymiddel in PCR-toetse en as 'n uitwendige pynstiller gebruik was, as 'n tipe medisyne word dit nou meestal as 'n uitwendige smeersel vir perde en in transdermale pleister gebruik.\n\nDimetielsulfoksied produseer 'n plofbare reaksie wanneer dit aan 'n wye reeks chemikalieë blootgestel word.\n", "id": "afr_Latn_101060"} {"text": "Thamrin Nine\n\nThamrin Nine is 'n ontwikkelingskompleks vir gemengde gebruik in Djakarta, Indonesië. Dit beslaan 'n oppervlakte van ongeveer 570 000 vierkante meter met kantoor-, kleinhandel-, residensiële, hotel-, sport- en vermaakgeriewe. Die middelpunt daarvan, die Autograph Toring (385 m), is die hoogste gebou in die Suidelike Halfrond. Die kompleks sal drie kantoor- en woonsteltorings hê met 'n kleinhandelpodium wat die torings verbind. Die ontwikkelaar van die kompleks is PT Putragaya Wahana (PGW), wat ook die ontwikkelaar van aangrensende UOB Plaza is.\n", "id": "afr_Latn_101061"} {"text": "Rishi Sunak\n\nRishi Sunak (/ˈrɪʃiːˈsuːnæk/; gebore 12 Mei 1980) is 'n Britse Konserwatiewe politikus. Hy is sedert 25 Oktober 2022 Eerste minister van die Verenigde Koninkryk en 'n Lid van die Laerhuis vir die Richmond (Noord-Yorkshire) kiesafdeling sedert 2015. Hy het van 2020 tot 2022 gedien het as Minister van Finansies, nadat hy voorheen van 2019 tot 2020 as hoofsekretaris van die tesourie gedien het. As lid van die Konserwatiewe Party was hy sedert 2015 die parlementslid (LP) vir Richmond (Yorks). Nadat Boris Johnson sy bedanking in Julie 2022 aangekondig het, het Sunak 'n onsuksesvolle poging aangewend om partyleier te word. Hy het nog 'n poging aangewend ná die bedanking van Liz Truss in Oktober 2022. Hierdie keer was hy suksesvol.\n\nGebore in Southampton met Punjabi's-ouers wat in die Indiese diaspora in Suidoos-Afrika grootgeword het - sy vader is in Kenia gebore en sy moeder in Tanganjika (tans Tanzanië). Sunak is by Winchester Kolleage opgelei. Hy het daarna filosofie, politiek en ekonomie aan Lincoln Kollege, Oxford, studeer en later 'n Meestersgraad in Besigheidsadministrasie aan Stanford-universiteit as Fulbright-beurshouer verwerf. Terwyl hy by Stanford studeer het, het hy sy toekomstige vrou Akshata Murty ontmoet, die dogter van N. R. Narayana Murthy, die Indiese miljardêr-sakeman wat Infosys gestig het. Sunak en Murthy is die 222ste rykste mense in Brittanje, met 'n gesamentlike fortuin van £730m in 2022. Nadat hy gegradueer het, het hy vir Goldman Sachs gewerk en later as 'n vennoot by die verskansingsfondsfirmas The Children's Investment Fund Management en Theleme Partners.\n\nHy is tydens die algemene verkiesing van 2015 vir Richmond verkies en het in Theresa May se tweede regering gedien as parlementêre vise-sekretaris van plaaslike regering. Hy het drie keer ten gunste van May se Brexit-onttrekkingsooreenkoms gestem. Nadat May bedank het, was Sunak 'n ondersteuner van Boris Johnson se veldtog om konserwatiewe leier te word. Nadat Johnson verkies is en as premier aangestel is, het hy Sunak as hoofsekretaris van die tesourie aangestel. Sunak het Sajid Javid as Minister van die Finansies vervang ná sy bedanking in Februarie 2020.\n\nAs Minister van die Finansies was Sunak prominent in die regering se finansiële reaksie op die Covid-19-pandemie en die ekonomiese impak daarvan, insluitend die verlof- en Eat Out to Help Out-skemas. Te midde van die Partygate-skandaal het hy die eerste Minister van Finansies in die Britse geskiedenis geword wat 'n sanksie gekry het vir die oortreding van die wet terwyl hy in sy amp was, nadat hy 'n vaste boetekennisgewing uitgereik is vir die oortreding van Covid-19-regulasies tydens inperkings. Hy het op 5 Julie 2022 as Minister van die Finansies bedank, met verwysing na die ekonomiese beleidsverskille tussen homself en Johnson in sy bedankingsbrief. Sy bedanking het gelei tot 'n massa-eksodus van ministers uit die Johnson-regering, wat 'n hoogtepunt bereik het met Johnson se bedanking.\n\nOp 8 Julie 2022 het hy sy kandidatuur aangekondig om Johnson in die konserwatiewe partyleiersverkiesing te vervang. Op 20 Julie het hy die eerste keer onder konserwatiewe LP's gepeil.\n", "id": "afr_Latn_101062"} {"text": "Suregada africana\n\nDie gewone kanariebessie (Suregada africana) is struik of klein boom wat tot 3 m groot word. Die boom is inheems in die KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga en die Oos-Kaap asook Eswatini en Mosambiek.\n\nDie boom se FSA-nommer is 338..\n", "id": "afr_Latn_101063"} {"text": "Suregada procera\n\nDie boskanariebessie (Suregada procera) is 'n boom wat tot 24 m groot word. Die boom is inheems in die Demokratiese Republiek die Kongo, Ethiopië, Kenia, KwaZulu-Natal, Limpopo, Malawi, Mosambiek, Mpumalanga, Soedan, Tanzanië, Uganda, Zambië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 339..\n", "id": "afr_Latn_101064"} {"text": "Suregada zanzibariensis\n\nDie sandkanariebessie (Suregada zanzibariensis) is 'n boom wat tot 10 m groot word. Die boom is inheems in Angola, Kenia, KwaZulu-Natal, Madagaskar, Mosambiek, Somalië, Tanzanië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 340..\n", "id": "afr_Latn_101065"} {"text": "Acalypha glabrata\n\nDie bosvalsnetel (Acalypha glabrata) is 'n struik of klein boom wat tot 5 m groot word. In Suid-Afrika kom die spesie in Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga en Noordwes voor. Buite Suid-Afrika is die spesie inheems in Angola, Botswana, Eswatini, Mosambiek en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 335.1.\n", "id": "afr_Latn_101066"} {"text": "Pepyn van Vermandois\n\nPepyn II (; gebore omstreeks 817; sterf ná 850) was die Graaf van Vermandois, heer van Senlis, Péronne, en Saint Quentin. Hy was die seun van Koning Bernard van Italië ('n kleinseun van Karel die Grote) en sy Koningin, Cunigunda van Laon. Na die dood van Keiser Lodewyk die Vrome het hy Keiser Lothar ondersteun, ten spyte daarvan dat hy getrouheid gesweer het aan Karel II die Kale.\n", "id": "afr_Latn_101067"} {"text": "Herbert I van Vermandois\n\nHerbert I (gebore omstreeks 848/850; sterf 907) of Heribertus I, was Graaf van Vermandois, Meaux, en Soissons. Hy was ook 'n leke-ab aan Saint-Quentin. Hy was 'n Karolingiese aristokraat, en het 'n betekenisvolle rol gespeel in Frankië.\n\nHerbert was die seun van Pepyn van Vermandois en 'n agterkleinseun van Pepyn van Italië, seun van Karel die Grote, en 'n moontlike matrilineêre afstammeling van die Nibelungids. Sy vroeë lewe is onbekend. Herbert het voor 889 graaf van Soissons geword en is waarskynlik daarmee vertrou om die Oise-rivier teen Wiking-indringers te verdedig. Hy was 'n tydgenoot van Boudewyn II van Vlaandere en het die voordeel gehad dat hy 'n Karolingiër was (Hy was die agterkleinseun van Pepyn van Italië, wat die seun was van Karel die Grote). Herbert het beide St. Quentin en Péronne beheer, en sy berugte aktiwiteite in die boloop van die riviervallei van die Sommerivier, soos byvoorbeeld die vangs en moord (eerder dan 'n losprys) van sy broer Raoul in 896, kon daartoe bygedra het dat Boudewyn II hom in 907 laat vermoor het.\n\nHerbert I het 'n huweliksalliansie met Robert van Boergondië aangegaan. Hiervolgens sou sy dogter, Beatrix van Vermandois, Robert se tweede vrou word. As deel van hierdie pakt het Herbert ook daartoe ingestem dat sy seun, Herbert II van Vermandois, met Adelheid, Robert se dogter by sy eerste vrou, trou. 'n Ander dogter, Cunegonda, is getroud met Odo van Wetterau.\n", "id": "afr_Latn_101068"} {"text": "Cocculus hirsutus\n\nDie Bosveldhalfmaanranker (Cocculus hirsutus) is 'n boom wat inheems is aan Angola, Bangladesj, Botswana, suid-ooste van China, Eritrea, Eswatini, Ethiopië, Indië, Jemen, Katar, Kenia, Malawi, Mianmar, Mosambiek, Namibië, Nepal, Pakistan, Saoedi-Arabië, Sri Lanka, Soedan, Tanzanië, Thailand, Verenigde Arabiese Emirate, West Himalaya, Zambië en Zimbabwe.\n\nIn Suid-Afrika kom die plant in KwaZulu-Natal, Limpopo en Mpumalanga voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 104.6.\n", "id": "afr_Latn_101069"} {"text": "Jan Jakobus Haywood\n\nJan Jakobus Haywood (gebore 31 Mei 1893 in Eliot, Kaapkolonie en oorlede op 5 Augustus 1960 in Pretoria, Unie van Suid-Afrika) was 'n prokureur, joernalis, en adjunkredakteur van die koerant Die Volksblad. Hy is ook 'n Suid-Afrikaanse politikus, agtereenvolgens lid van die Nasionale Party (1915-1934), van die Gesuiwerde Nasionale Party en die Herenigde Nasionale Party, LP vir Bloemfontein (1929-1948). Hy beëindig sy openbare loopbaan as Spoorwegkommissaris.\n", "id": "afr_Latn_101070"} {"text": "Luitgard van Vermandois\n\nLuitgard van Vermandois (omstreeks 914 – 9 Februarie 978) was die dogter van Herbert II van Vermandois en Adelheid van Boergondië. Via haar vader was sy 'n afstammeling van Karel die Grote. Sy was aanvanklik getroud met Willem I van Normandië. Na sy dood in 942 tree sy een jaar later met Theobald I van Blois in die huwelik.\n", "id": "afr_Latn_101071"} {"text": "Artabotrys brachypetalus\n\nDie groothaakbessie (Artabotrys brachypetalus) is 'n struik of klein boom wat tot 10.5 m hoog kan word. Die spesie is inheems in Botswana, Demokratiese Republiek die Kongo, Kaprivistrook in Namibië, Limpopo, Malawi, Mosambiek, Tanzanië, Zambië en Zimbabwe. In Limpopo kom dit in die Soutpansberg en Venda voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 105.1.\n", "id": "afr_Latn_101072"} {"text": "Artabotrys monteiroae\n\nDie rooihaakbessie (Artabotrys monteiroae) is 'n struik of klein boom wat tot 10,5 m hoog kan word. Die spesie is inheems in Angola, Burundi, Demokratiese Republiek die Kongo, Eswatini, Ethiopië, Kenia, Madagaskar, Malawi, Mosambiek, Rwanda, Soedan, Tanzanië, Uganda, Zambië en Zimbabwe. In Suid-Afrika kom dit in die KwaZulu-Natal en Limpopo voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 105.2.\n", "id": "afr_Latn_101073"} {"text": "Estelle Youssouffa\n\nEstelle Youssouffa (gebore op 31 Julie 1978 in Châtenay-Malabry) is 'n Franse joernalis, aktivis en politikus. Sy is in 2022 verkies as die verteenwoordiger vir die eerste kiesafdeling van Mayotte in die Franse parlement.\n", "id": "afr_Latn_101074"} {"text": "Cadaba schroeppelii\n\nDie Kaokowurmbos (Cadaba schroeppelii) is 'n boom wat inheems aan Angola en Namibië is.\n\nDie boom se FSA-nommer is 129.2.\n", "id": "afr_Latn_101075"} {"text": "Cadaba aphylla\n\nDie stormbos (Cadaba aphylla) is 'n geharde en feitlik blaarlose struik of boom wat inheems is aan die dorre gebiede van Suider-Afrika, soos ondermeer die Karoo en Limpopovallei.\n", "id": "afr_Latn_101076"} {"text": "Cadaba natalensis\n\nDie groenblaarwurmbos (Cadaba natalensis) is 'n boom wat inheems aan KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, die Oos-Kaap asook Eswatini en Mosambiek.\n\nDie boom se FSA-nommer is 129.1\n", "id": "afr_Latn_101077"} {"text": "Cadaba termitaria\n\nDie vaalblaarwurmbos (Cadaba termitaria) is 'n boom wat inheems aan Limpopo, Mpumalanga, Noordwes asook Botswana, Mosambiek, Zambië en Zimbabwe. Die spesie staan ook bekend as die doubossie.\n\nDie boom se FSA-nommer is 129.3\n", "id": "afr_Latn_101078"} {"text": "Pepyn III van Vermandois\n\nPepyn III, Graaf van Vermandois (ook bekend as Pepyn II, Graaf van Senlis; Frans: Pépin) (gebore omstreeks 846; sterf in 893) was 'n Frankiese adellike; die Graaf van Senlis en van Vermandois (850 – 893); Heer van Valois (877 – 886), en later Graaf van Valois (886 – 893). Hy was die seun van Pepyn van Vermandois en Valois en derhalwe die kleinseun van Bernard van Italië, wat self 'n kleinseun was van Karel die Grote. Pepyn III se broers was Herbert I van Vermandois en Bernard II, Graaf van Laon.\n", "id": "afr_Latn_101079"} {"text": "Molteno, Italië\n\nMolteno () is 'n komune (munisipaliteit) en 'n heuweldorpie in die provinsie Lecco in die Italiaanse streek Lombardye, ongeveer 35 kilometer noordoos van Milaan geleë en ongeveer 11 kilometer suidwes van Lecco. In 2004 het dit 'n bevolking van 3 206 gehad en 'n oppervlakte van 3,2 vk km. Die sentrale kenmerk van die gebied is die geïsoleerde heuwel, \"Il Ceppo\", met die kerk van San Giorgio (beskermheilige van die streek) aan sy bopunt. Die hange daaromheen is nog gedeeltelik bedek met wingerde en moerbeibome.\n\nDie Molteno-kasteel, wat die gebied in die Middeleeue vanaf hierdie heuwel beheer het, bestaan nie meer nie.\n", "id": "afr_Latn_101080"} {"text": "Maerua cafra\n\nDie witbos (Maerua cafra) is 'n boom wat tot 4 m hoog word. Die boom is inheems in Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, Noordwes asook Eswatini en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 133.\n", "id": "afr_Latn_101081"} {"text": "Nice-lughawe\n\nNice Côte d'Azur-lughawe () (IATA: NCE, ICAO: LFMN) is 'n internasionale lughawe geleë 5,9 km (3,7 myl) suidwes van Nice, in die Alpes-Maritimes-département van Frankryk. Dit is die derde besigste lughawe in Frankryk en dien as 'n fokusstad vir Air France en 'n bedryfsbasis vir easyJet. In 2019 het dit 14 485 423 passasiers hanteer. Die lughawe is 7 kilometer wes van die middestad geplaas, en is die hoofhawe van aankoms vir passasiers na die Côte d'Azur (Franse Riviera).\n\nWeens sy nabyheid aan die Prinsdom Monaco, dien dit ook as die stadstaat se lughawe, met 'n helikopterdiens wat die Prinsdom en lughawe verbind. Sommige lugrederye bemark Monaco as 'n bestemming via Nice-lughawe.\n", "id": "afr_Latn_101082"} {"text": "Aggrey Klaaste\n\nAggrey Zola Klaaste (6 Januarie 1940 – 19 Junie 2004) was 'n Suid-Afrikaanse koerantjoernalis en redakteur. Hy was veral bekend daarvoor dat hy redakteur was van die Soweto-gebaseerde koerant, die Sowetan, van 1988 tot 2002. Hy het die konsep van \"nasiebou\" bekendgestel terwyl hy redakteur van die Sowetan was en het baie van sy tyd en energie daaraan bestee om die idee te bevorder.\n", "id": "afr_Latn_101083"} {"text": "Maerua racemulosa\n\nDie wildepatat (Maerua racemulosa) is 'n boom wat in die Wes-Kaap, Oos-Kaap, KwaZulu-Natal en Eswatini voorkom.\n\nDie boom se FSA-nommer is 134.\n", "id": "afr_Latn_101084"} {"text": "Erythrina humeana\n\nDie kleinkoraalboom (Erythrina humeana) is boom wat inheems is in Eswatini, KwaZulu-Natal, Lesotho, Limpopo, Mosambiek, Mpumalanga, die Oos-Kaap en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 243.1.\n", "id": "afr_Latn_101085"} {"text": "Le Castellet\n\nLe Castellet is 'n kommune, 'n gemeenskap in die Var-departement van die Provence-Alpes-Côte d'Azur-streek in Suidoos-Frankryk. Dit bestaan uit 'n klein feodale dorpie wat op 'n krans en sy omgewing geleë is. Dit is noordwes van Toulon langs La Cadière-d'Azur en Le Beausset geleë. Dit word omring deur wingerde en is deel van die Côtes de Provence Appellation d'origine contrôlée (AOC) van Bandol. Die Paul Ricard-renbaan is ook in die munisipaliteit geleë.\n", "id": "afr_Latn_101086"} {"text": "Diospyros rotundifolia\n\nDie duinesterappel (Diospyros rotundifolia) is 'n boom wat tot 11 m groot word. Die spesie is inheems in KwaZulu-Natal en Mosambiek.\n\nDie boom se FSA-nommer is 608.\n", "id": "afr_Latn_101087"} {"text": "Diospyros simii\n\nDie ranksterappel (Diospyros simii) is 'n boom. Die spesie is endemies in KwaZulu-Natal en die Oos-Kaap; dit kom van Eshowe tot by King William's Town voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 609.\n", "id": "afr_Latn_101088"} {"text": "Strychnos mitis\n\nDie geelbitterbessie (Strychnos mitis) is 'n boom wat in Suid-Afrika inheems is in KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga en die Oos-Kaap. Dit kom ook in Angola, Comore-eilande, Demokratiese Republiek die Kongo, Eswatini, Ethiopië, Kenia, Madagaskar, Malawi, Mosambiek, Sierra Leone, Soedan, Tanzanië, Uganda en Zimbabwe voor.\n\nDie boom se FSA-nommer is 627.\n", "id": "afr_Latn_101089"} {"text": "Retiefsnek\n\nRetiefsnek (1 798 m) is 'n bergpas van 3 km in die Rooiberge op die R26-streeksroete suid van Bethlehem in die Oos-Vrystaat.\n", "id": "afr_Latn_101090"} {"text": "Feretia aeruginescens\n\nDie pienkmispel (Feretia aeruginescens) is 'n boom wat inheems is in Botswana, die Demokratiese Republiek die Kongo, die Kaprivistrook in Namibië, Malawi, Mosambiek, Tanzanië, Zambië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 696.4.\n", "id": "afr_Latn_101091"} {"text": "Hendrik Johannes Jacob Bingle\n\nHendrik (Hennie) Johannes Jacob Bingle (1910–2007) was 'n Calvinis, opvoeder en rektor van die Potchefstroomse Universiteit vir Christelike Hoër Onderwys in Potchefstroom, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101092"} {"text": "Vangueria madagascariensis\n\nDie gladdeblaarwildemispel (Vangueria madagascariensis) is 'n boom wat inheems is in Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo en Mpumalanga in Suid-Afrika asook in Angola, Benin, Comore-eilande, Demokratiese Republiek die Kongo, Eritrea, Eswatini, Ethiopië, Ghana, Kameroen, Kenia, Madagaskar, Malawi, Mali, Mosambiek, Nigerië, Sentraal-Afrikaanse Republiek, Soedan, Tanzanië, Tsjad en Uganda.\n\nDie boom se FSA-nommer is 702.1.\n", "id": "afr_Latn_101093"} {"text": "Vangueria parvifolia\n\nDie bergwildemispel (Vangueria parvifolia) is 'n boom wat inheems is in Gauteng, Limpopo, Mpumalanga en Noordwes in Suid-Afrika asook in Botswana.\n\nDie boom se FSA-nommer is 703.\n", "id": "afr_Latn_101094"} {"text": "Vangueria proschii\n\nDie rivierwildemispel (Vangueria proschii) is 'n boom wat inheems is in Angola, Botswana, Namibië, Zambië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 702.4.\n", "id": "afr_Latn_101095"} {"text": "Keetia gueinzii\n\nDie rankklipels (Keetia gueinzii) is boom wat inheems is in KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, die Oos-Kaap asook Angola, Burundi, Cabinda, Demokratiese Republiek die Kongo, Eswatini, Ethiopië, Gaboen, Kameroen, Kenia, Malawi, Mosambiek, Rwanda, Sentraal-Afrikaanse Republiek, Soedan, Tanzanië, Uganda, Zambië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 714.\n", "id": "afr_Latn_101096"} {"text": "Pavetta inandensis\n\nDie bosbruidsbos (Pavetta inandensis) is 'n boom wat inheems in Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, Oos-Kaap asook Eswatini en Mosambiek is.\n\nDie boom se FSA-nommer is 718.\n", "id": "afr_Latn_101097"} {"text": "Pavetta edentula\n\nDie kliertjiesboom (Pavetta edentula) is 'n boom wat inheems is in KwaZulu-Natal en Mpumalanga asook Eswatini en Mosambiek.\n\nDie boom se FSA-nommer is 717.\n", "id": "afr_Latn_101098"} {"text": "Erythrococca kaokoensis\n\nDie kaokorooibessie (Erythrococca kaokoensis) is 'n boom wat endemies is in Namibië. Die boom se FSA-nommer is 759.\n", "id": "afr_Latn_101099"} {"text": "Maerua rosmarinoides\n\nDie naaldblaarwitbos (Maerua rosmarinoides) is 'n boom wat inheems in Eswatini, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mosambiek, Mpumalanga en die Oos-Kaap is.\n\nDie boom se FSA-nommer is 135.\n", "id": "afr_Latn_101100"} {"text": "Crateva kirkii\n\nDie tongakierie (Crateva kirkii) is 'n boom wat tot die Capparaceae familie hoort en inheems in Demokratiese Republiek die Kongo, Eswatini, Kenia, KwaZulu-Natal, Malawi, Mosambiek, Tanzanië, Zambië en Zimbabwe is.\n\nDie plant se FSA-nommer is 131.\n", "id": "afr_Latn_101101"} {"text": "Sjiraz (wyn)\n\nSjiraz-wyn verwys na twee verskillende en welbekende wyntipes. Histories word dié naam in verband gebring met die wyn wat verbou is in die omstreke van die stad Sjiraz in hedendaagse Iran. Vandag is \"Sjiraz\" 'n alternatiewe naam vir die Syrah-druifsoort, wat meestal in Australië en Suid-Afrika gebruik word. Die moderne \"Sjiraz\" druif is identies aan Syrah en kom oorspronklik van suidoos-Frankryk. Daar is egter geen bevestigde verband tussen dié druif en die stad Sjiraz nie.\n", "id": "afr_Latn_101102"} {"text": "Tinta Barroca\n\nTinta Barroca is 'n Portugese rooiwyn-druifsoort wat hoofsaaklik in die Douro-streek van die Iberiese Skiereiland verbou word, met aanplantings in Suid-Afrika en die Riverland-wynstreek van Australië. In Portugal word dit veral vermeng om port te maak, terwyl dit in Suid-Afrika en Australië as 'n alleenstaande kultivar bemark word of vermeng word met ander wyn in 'n variëteit van versnitte. Die druifstokke is aan die einde van die 19de eeu in die Douro-streek aangeplant, en beskik oor die voordeel dat dit koue toestande kan weerstaan indien dit in hellings geplant word wat noord front.\n", "id": "afr_Latn_101103"} {"text": "Négrette\n\nNégrette is 'n donker, rooiwyn druifsoort wat hoofsaaklik in suidwes-Frankryk in die streek tussen Albi en Toulouse verbou word. Die druifsoort word onder andere gebruik in die Côtes de Gascogne-streek. Dit kan ook gevind word in Haute-Garonne, Tarn-et-Garonne, Tarn, Vendée, Île de Ré, Gascogne en Kalifornië.\n", "id": "afr_Latn_101104"} {"text": "Portwyn\n\nPortwyn word ook geproduseer in ander lande soos Argentinië, Australië, Kanada, Frankryk, Indië, Suid-Afrika, Spanje, en die Verenigde State. Onder die Europese Unie se \"Beskermde oorsprongsbenaming\"-riglyne mag slegs wyn uit Portugal egter geëtiketteer word as \"port\".\n", "id": "afr_Latn_101105"} {"text": "Melis Treat\n\nBogdan Andreyevich Smirnov (30 November 2000, Twer, Twer-oblast, Rusland), beter bekend onder sy verhoognaam Melis Treat, is 'n Russiese DJ, musiekvervaardiger, musikant, komponis, verwerker, liedjieskrywer, klankontwerper .\n", "id": "afr_Latn_101106"} {"text": "Manchester-lughawe\n\nManchester-lughawe is 'n internasionale lughawe by Ringway, Manchester, Engeland, 14 km of 8,6 myl suidwes van Manchester se middestad. In 2019 was dit die derde besigste lughawe in die Verenigde Koninkryk wat passasiersgetalle betref en die besigste van diegene wat nie Londen bedien nie.\n\nDie lughawe bestaan uit drie passasiersterminale en 'n vragterminaal, en is die enigste lughawe in die Verenigde Koninkryk buiten Heathrow-lughawe wat twee aanloopbane oor 2 999 meter in lengte bedryf. Manchester-lughawe beslaan 'n oppervlakte van 560 hektaar en het vlugte na 199 bestemmings, wat die lughawe wêreldwyd dertiende plaas vir totale bestemmings wat bedien word.\n\nNadat dit op 25 Junie 1938 amptelik geopen is, het dit aanvanklik bekend gestaan as Ringway Airport, 'n naam wat steeds in plaaslike gebruik is. Tydens die Tweede Wêreldoorlog was dit 'n basis vir die Britse Lugmag (Royal Air Force), as RAF Ringway. Die lughawe word besit en bestuur deur die Manchester Airport Holdings, 'n beheermaatskappy wat besit word deur die Australiese finansieringshuis IFM Investors en die tien metropolitaanse stadsrade van Groter Manchester, met Manchester Stadsraad wat die grootste belang besit. Ringway, waarna die lughawe vernoem is, is 'n dorpie met 'n paar geboue en 'n kerk aan die westelike rand van die lughawe.\n", "id": "afr_Latn_101107"} {"text": "Pinot noir\n\nPinot Noir (Franse fonetiese uitspraak: pino nwaʁ) is 'n rooiwyn druifsoort van die spesies Vitis vinifera. Die naam kan ook verwys na wyn wat hoofsaaklik van Pinot noir druiwe gemaak word. Die naam is afkomstig van die Franse woorde vir Denne en swart. Die woord denne verwys na die feit dat die druifsoort diggepakte, dennebol-vormige druiwetrosse dra.\n\nPinot Noir druiwe word regoor die wêreld in meestal koeler gebiede verbou, maar word hoofsaaklik geassosieer met die Boergondiese-wynstreek van Frankryk. Pinot Noir word gebruik om rooiwyn, sjampanje en vonkelwyn (soos die Italiaanse Franciacorta en Engelse vonkelwyn) te maak. Streke wat 'n reputasie opgebou het vir Pinot noir wyn sluit in die Willamette-vallei van Oregon; die Carneros-, Central Coast-, Sonomo Coast-, en Russian River-wynboustreke van Kalifornië; die Elgin- en Walkerbaai-wynboustreke van Suid-Afrika; die Mornington-skiereiland, Yarra-vallei en Adelaide Hills-, Great Southern- en Tasmaniese-wynboustreke van Australië; en die Central Otago-, Martinborough-, en Marlborough-wynboustreke van Nieu-Seeland. Pinot noir is die mees aangeplante variëteit (38%) in die produksie van vonkelwyn in die Champagne-wynboustreek en ander wynboustreke.\n", "id": "afr_Latn_101108"} {"text": "S-125\n\nDie S-125 Neva/Pechora (Russies: С-125 \"Нева\"/\"Печора\", NAVO-verslagnaam SA-3 Goa) is 'n Sowjet-grond-tot-lug-missielstelsel wat deur Aleksei Isaev ontwerp is om die S-25 en S-75 aan te vul. Dit het 'n korter doeltreffende reikafstand en laer inskakelhoogte as enige van sy voorgangers en vlieg ook stadiger, maar vanweë sy tweefase-ontwerp is dit meer doeltreffend teen meer beweegbare teikens. Dit is ook in staat om laer vlieënde teikens as die vorige stelsels te betrek, en omdat dit meer modern is, is dit baie meer bestand teen elektroniese teenmaatreëls as die S-75. Die 5V24 (V-600) missiele bereik ongeveer Mach 3 tot 3,5 in vlug, beide fases aangedryf deur vastebrandstof vuurpylmotors. Die S-125, soos die S-75, gebruik radiobevelleiding. Die vlootweergawe van hierdie stelsel het die NAVO-verslagnaam SA-N-1 Goa en oorspronklike benaming M-1 Volna (Russies Волна – golf).\n", "id": "afr_Latn_101109"} {"text": "Chimanimaniberge\n\nDie Chimanimaniberge is 'n bergreeks op die grens van Zimbabwe en Mosambiek. Die berge is in die suidelike gedeelte van die Oostelike Hoogland, of Manica Hoogland, 'n gordel van hooglande wat noord en suid strek langs die internasionale grens, tussen die Zambezi- en Saveriviere.\n\nDie Chimanimaniberge sluit in Monte Binga (2 436 m), die hoogste piek in Mosambiek en die tweede hoogste in Zimbabwe. Die berge is die tuiste van uiteenlopende woude, savannas, berggrasvelde en heidelande. Zimbabwe se Chimanimani Nasionale Park en Mosambiek se aangrensende Chimanimani Nasionale Reservaat beskerm dele van die reeks. Hierdie twee parke, tesame met 'n groter buffersone, vorm die Chimanimani-oorgrensbewaringsgebied.\n", "id": "afr_Latn_101110"} {"text": "Debonairs Pizza\n\nDebonairs Pizza is 'n Suid-Afrikaansgebaseerde pizza-kettingrestaurant wat in 1991 deur Craig MacKenzie en Andrew Harvey gestig is. MacKenzie het met die idee en sakemodel vorendag gekom om die maatskappy te stig na 'n oorbruggingsjaarreis na Los Angeles toe hy 'n student aan die Universiteit van KwaZulu-Natal was. Die eerste restaurante is in Pietermaritzburg gestig, gevolg deur Umhlanga en daarna Durban.\n\nDie ketting het vinnig uitgebrei en is in 1999 deur Famous Brands verkry. Die maatskappy het meer as 500 restaurante in 14 lande wat meestal in Afrika geleë is, insluitend Botswana, Dubai, Eswatini, Ethiopië, Kenia, Lesotho, Malawi, Mauritius, Mosambiek, Namibië, Nigerië, Soedan, Suid-Afrika, Zambië en Angola. Die meerderheid van sy 546 (2018) restaurante is in Suid-Afrika geleë met 462 restaurante in die land, bedryf volgens 'n franchise-model. Teen 2018 was Debonairs Pizza die grootste pizza-kettingrestaurant in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101111"} {"text": "Fenisies\n\nFenisies is 'n uitgestorwe Semitiese taal wat oorspronklik in die omgewing van die stede Tirus en Sidon gepraat is. Uitgebreide handel tussen dié twee stede en kommersiële oorheersing het daartoe gelei dat Fenisies in die Ystertydperk 'n lingua franca van die Mediterreense streek geword het. Die Fenisiese alfabet het in dié tyd na Griekeland versprei, waar dit die bron van alle hedendaagse alfabette geword het.\n\nDie streek waar Fenisies gepraat is, sluit in die Noord-Levant, Anatolië, Sirië, Libanon, dele van Siprus en sommige aangrensende dele van Turkye. Dit is ook gepraat in die gebied van die Fenisiese kolonisasie aan die kus van die suidwestelike Middellandse See, insluitende dié van die moderne Tunisië, Marokko, Libië en Algerië, asook in Malta, Wes-Sisilië, Sardinië, Korsika, die Baleariese Eilande en Suid-Spanje.\n\nIn moderne tye is die taal in 1758 die eerste keer deur die Franse geleerde Jean-Jacques Barthélemy ontsyfer, wat aangedui het die naam \"Fenisies\" is die eerste keer daaraan gegee deur Samuel Bochart, ook van Frankryk.\n", "id": "afr_Latn_101112"} {"text": "Sidon\n\nSidon, plaaslik bekend as Saida (Arabies: صيدا), is die derde grootste stad in Libanon. Dit is aan die Mediterreense kus geleë in die goewernement Suid-Libanon, waarvan dit die hoofstad is. Tirus, in die suide, en die Libanese hoofstad, Beiroet in die noorde, is albei sowat 40 km van daar. Sidon het 'n bevolking van sowat 80 000 binne die stadsgrense, terwyl sy metropolitaanse gebied meer as 'n kwartmiljoen inwoners het.\n", "id": "afr_Latn_101113"} {"text": "Wilgespruit (Muldersdrift)\n\nDie Wilgespruit is 'n spruit wat noord van Krugersdorp in Gauteng in Suid-Afrika vloei. Dit is 'n klein sytak van Muldersdrift se loop wat in die Krokodilrivier mond.\n", "id": "afr_Latn_101114"} {"text": "Lampranthus bicolor\n\nLampranthus bicolor is 'n vetplant wat hoort tot die genus Lampranthus. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en vorm deel van die fynbos en die strandveld. Dit kom vanaf die Kaapse Skiereiland tot by Mosselbaai voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 25 355 km² en daar is tans twintig subpopulasies. Die plant het habitat afgestaan aan kus ontwikkeling maar word nog nie bedreig nie. Moontlike bedreigings is verdere ontwikkeling, indringerplante en gewasverbouing.\n", "id": "afr_Latn_101115"} {"text": "Muldersdrift se loop\n\nMuldersdrift se loop is 'n rivier wat in Gauteng in Suid-Afrika vloei. Dit is 'n sytak van die Krokodilrivier.\n", "id": "afr_Latn_101116"} {"text": "Bublos\n\nIn sy geskiedenis was Bublos deel van verskeie beskawings, insluitend die Ou Ryk van Egipte, Fenisië, Assirië, die Achaemenidiese Ryk, Hellenistiese Griekeland, die Romeinse Ryk, Fatimidiese Kalifaat, Genua, die Mameluksultanaat en die Ottomaanse Ryk.\n\nDie stad is sedert 1984 'n Unesco-wêrelderfenisterrein.\n", "id": "afr_Latn_101117"} {"text": "Orontes\n\nAs die belangrikste rivier in die Noord-Levant was die Orontes die terrein van verskeie groot veldslae. Een van die belangrikste stede aan die rivier is Antakya (die antieke Antiogië, wat ook bekend was as \"Antiogië aan die Orontes\").\n", "id": "afr_Latn_101118"} {"text": "Patrick Soon-Shiong\n\nPatrick Soon-Shiong (gebore 29 Julie 1952) is 'n Chinees-Suid-Afrikaanse oorplantingchirurg, miljardêr-sakeman, biowetenskaplike en media-eienaar. Hy is die uitvinder van die middel Abraxane, wat bekend geword het vir sy doeltreffendheid teen long-, bors- en pankreaskanker. Soon-Shiong is die stigter van NantWorks, 'n netwerk van gesondheidsorg-, biotegnologie- en kunsmatige intelligensie-beginonderneming; 'n adjunkprofessor in chirurgie en uitvoerende direkteur van die Wireless Health Institute aan die Universiteit van Kalifornië, Los Angeles; en 'n besoekende professor by Imperial College London en Dartmouth College. Soon-Shiong het meer as 100 wetenskapartikels gepubliseer en het meer as 230 patente wêreldwyd verkry oor vooruitgang wat oor talle velde in tegnologie en medisyne strek.\n\nHy is sedert 2010 'n minderheidseienaar van die Los Angeles Lakers, en sedert Junie 2018 die eienaar en uitvoerende voorsitter van die Los Angeles Times en The San Diego Union-Tribune. Gedurende April 2021 het Forbes Soon-Shiong se netto waarde as VS$11,5 miljard geskat. Hy het hom verbind tot die Giving Pledge en het belowe om ten minste die helfte van sy rykdom aan filantropie te skenk.\n", "id": "afr_Latn_101119"} {"text": "Wigan\n\nWigan is 'n groot dorp in Groter Manchester, Engeland, aan die Douglasrivier. Die dorp is halfpad tussen die twee stede Manchester, 26 km na die suidooste, en Liverpool, 27 km na die suidweste. Bolton lê 16 km na die noordooste en Warrington 19 km na die suide. Dit is die grootste nedersetting in die Metropolitaanse Graafskap van Wigan en is sy administratiewe sentrum. Die dorp het 'n bevolking van 107 732 en die breër geweste 330 713. Wigan was voorheen in die historiese graafskap Lancashire.\n", "id": "afr_Latn_101120"} {"text": "Stockport\n\nStockport is 'n groot dorp in Groter Manchester, Engeland, 11 km suidoos van Manchester se middestad, waar die riviere Goyt en Tame saamsmelt om die Merseyrivier te vorrm. Dit is die grootste dorp in die metropolitaanse distrik met dieselfde naam.\n\nDie grootste deel van die dorp is binne die grense van die historiese graafskap Cheshire, met die gebied noord van die Mersey in die historiese graafskap Lancashire. Stockport in die 16de eeu was 'n klein dorpie geheel en al op die suidoewer van die Mersey, bekend vir die verbouing van hennep en vervaardiging van tou. In die 18de eeu het dit een van die eerste gemeganiseerde syfabrieke in die Britse Eilande gehad. Stockport se oorheersende nywerhede van die 19de eeu was die katoen- en verwante nywerhede. Dit was ook die middelpunt van die land se hoedebedryf, wat teen 1884 meer as ses miljoen hoede per jaar uitgevoer het; die laaste hoedefabriek in Stockport het in 1997 gesluit.\n", "id": "afr_Latn_101121"} {"text": "Griffioen\n\nIn Griekse en Romeinse geskrifte is griffioene verbind met goudneerslae in Sentraal-Asië. Soos Plinius die ouere geskryf het, \"word gesê griffioene lê hulle eiers in gate in die grond en dié neste bevat goudklonte\".\n\nIn Middeleeuse heraldiek het die griffioen 'n Christelike simbool van goddelike mag geword en 'n oppasser van dit wat goddelik is.\n", "id": "afr_Latn_101122"} {"text": "Lampranthus affinis\n\nLampranthus affinis is 'n vetplant wat hoort tot die genus Lampranthus. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en vorm deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_101123"} {"text": "Lampranthus arenicola\n\nLampranthus arenicola is 'n vetplant wat hoort tot die genus Lampranthus. Die spesie is endemies aan die Wes-Kaap en vorm deel van die fynbos.\n", "id": "afr_Latn_101124"} {"text": "Oldham\n\nOldham () is 'n groot dorp in Groter Manchester, Engeland, te midde van die Pennines en tussen die riviere Irk en Medlock, 8,5 km suidoos van Rochdale en 11 km noordoos van die stad Manchester. Dit is die administratiewe sentrum van die Metropolitaanse Stad Oldham, wat 'n bevolking van 237 110 in 2019 gehad het.\n\nBinne die grense van die historiese graafskap Lancashire, het Oldham in die 19de eeu prominent geword as 'n internasionale sentrum van tekstielvervaardiging. Dit was 'n bloeistad van die Industriële Revolusie, en onder die eerste geïndustrialiseerde dorpe wat vinnig een van die belangrikste sentrums van katoen- en tekstielnywerhede in Engeland geword het. Op sy hoogtepunt was dit die mees produktiewe katoenspinnery-dorp ter wêreld, en het meer katoen geproduseer as Frankryk en Duitsland saam. Oldham se tekstielbedryf het in die middel van die 20ste eeu in verval geraak; die dorp se laaste meule het in 1998 gesluit.\n\nDie ondergang van tekstielverwerking in Oldham het die plaaslike ekonomie onderdruk en swaar geaffekteer. Vandag is Oldham oorwegend 'n pendeldorp, en die verbetering van die middedorp is die fokus van 'n projek om Oldham te omskep in 'n sentrum vir verdere onderwys en die uitvoerende kunste. Dit word egter steeds argitektonies onderskei deur die oorlewende katoenmeulens en ander geboue wat met die industrie verband hou.\n", "id": "afr_Latn_101125"} {"text": "Ruschia\n\nRuschia, in die volksmond bekend as die beesvygies, is 'n vetplant-genus wat tot die Aizoaceae behoort en in 1926 vir die eerste keer beskryf is. Die genus is inheems aan Lesotho, Namibië en Suid-Afrika. Die plante is klein, regop struikies maar kan ook in die rankformaat voorkom. Ongeveer 40 van die spesies behoort tot die fynbos-bioom. Soos by ander vygies lok die helderkleurige blomme bye, skoenlappers en kewers wat hulle bestuif. Lede van die genus kan maklik met Lampranthus en Drosanthemum verwar word, wat egter groter blomme met 'n groter verskeidenheid kleure het.\n\nDie genus is vernoem na Ernst Julius Rusch (1867-1957), 'n Namibiese boer en plantversamelaar.\n", "id": "afr_Latn_101126"} {"text": "Ruschia langebaanensis\n\nRuschia langebaanensis is 'n vetplantjie uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is. Die spesie word in die Wes-Kaap aangetref vanaf die Vredenburg skiereiland tot by Yzerfontein waar dit in die strandveld langs die graniet rotse voorkom. Dit word ook beskou as deel van die fynbos. Die plant het 'n voorkomsgebied van 1075 km² en het reeds habitat afgestaan aan gewasverbouing. Die oorblywende populasie word bedreig deur ontwikkeling, oorbeweiding en 'n gebrek aan 'n brandbeheer program.\n\nDit is 'n rankplant wat magenta blomme dra, 20 mm in deursnee, van Augustus tot September.\n", "id": "afr_Latn_101127"} {"text": "Ruschia indecora\n\nRuschia indecora is 'n vetplantjie uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is. Die spesie word in die Wes-Kaap aangetref vanaf die Olifantsrivier tot by Bloubergstrand en word ook as deel van die fynbos beskou. Die plant het 'n voorkomsgebied van 4456 km² en het reeds habitat afgestaan aan gewasverbouing. In die suide van sy voorkomsgebied het reeds 80% van sy habitat verlore gegaan. Daar is tans twaalf subpopulasies bekend. Ontwikkeling aan die kus tussen Velddrif en Melkbosstrand word ook 'n groter bedreiging. Die oorblywende populasie word bedreig deur ontwikkeling, oorbeweiding en indringerplante.\n\nDit is 'n struik wat tot 50 cm hoog word en dra silwer of wit blomme, 8–10 mm in deursnee, van September tot Oktober.\n", "id": "afr_Latn_101128"} {"text": "Lasuursteen\n\nLasuursteen, lasuriet of lapis lazuli is 'n diepblou metamorfe gesteente wat as 'n halfedelsteen gebruik en sedert die oudheid vir sy intense kleur gewaardeer word.\n\nReeds in die 7de millennium v.C. is lasuursteen in Afganistan gemyn. Artefakte van lasuursteen wat van 7570 v.C. dateer, is ontdek in Bhirrana, die oudste terrein van die Indusvalleibeskawing. Dit was baie gewild daar. Krale van lasuursteen is in begraafplase van die Neolitikum in Mehrgarh, die Kaukasus en tot in Mauritanië ontdek. Dit is ook gebruik in Toetankamen se begrafnismasker (1341-1323 v.C.).\n\nTeen die einde van die Middeleeue is lasuursteen na Europa uitgevoer, waar dit fyngemaal is tot 'n fyn, duur pigment bekend as ultramaryn, wat deur van die belangrikste kunstenaars van die Renaissance en Barok gebruik is, insluitende Masaccio, Perugino, Titiaan en Vermeer. Dit is dikwels gebruik vir die klere van die sentrale figure van hulle skilderye, veral die Maagd Maria. Ultramaryn is al gevind in die tandsteen van Middeleeuse nonne en skribas.\n", "id": "afr_Latn_101129"} {"text": "Mandisa Maya\n\nMandisa Muriel Lindelwa Maya Mlokoti (gebore 20 Maart, 1964) is die eerste vroulike Suid-Afrikaanse regsgeleerde wat gedien het as regterpresident van die Appèlhof (HHA). Sy het die aanstelling beklee vanaf 26 Mei 2017, voordat sy die benoeming as adjunkhoofregter van die Grondwetlike Hof aanvaar het. Sy is ook die eerste vroulike kansellier van die Universiteit van Mpumalanga, welke aanstelling sy sedert 1 Julie 2021 beklee. Sy het voorheen gedien as onder andere regter van die Mthatha Hooggeregshof, as juniorregter van die Appèlhof, en later as adjunk-regterpresident van dieselfde hof, bykomend tot aanstellings as waarnemende regter by verskeie howe.\n\nOp 3 Mei 2022 het Maya President Cyril Ramaphosa se benoeming om as adjunkhoofregter vir Suid-Afrika aangestel te word aanvaar.\n", "id": "afr_Latn_101130"} {"text": "Ruschia caroli\n\nRuschia caroli is 'n vetplantjie uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is. Die spesie word in die Wes-Kaap aangetref vanaf die Olifantsrivier en Worcester Karoo waar dit op die rotsagtige, sandsteen hellings groei. Dit is deel van die fynbos. Die plant dra magenta kleurige blomme in Augustus en September.\n", "id": "afr_Latn_101131"} {"text": "Ruschia tumidula\n\nRuschia tumidula is 'n vetplantjie uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is. Die plant is klein struikies wat tot 40 cm hoog word. Die spesie word in die Wes-Kaap aangetref op en rondom die Kaapse Skiereiland waar dit deel vorm van die fynbos. Die plant dra wit tot pienk kleurige blomme in November en Desember.\n", "id": "afr_Latn_101132"} {"text": "Changuion\n\nChanguion is 'n Nederlandse-, Franse- en Suid-Afrikaanse familie waarvan 'n lid in 1815 tot die Nederlandse adel verhef is.\n", "id": "afr_Latn_101133"} {"text": "Ruschia macowanii\n\nRuschia macowanii is 'n vetplantjie uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is. Die spesie is deel van die fynbos en word in die Wes-Kaap aan die kus tussen rotse aangetref. Dit neig om te rank en word tot 20 cm hoog. Die plant dra pienk kleurige blomme, 20 mm in deursnee, van Augustus tot Oktober.\n", "id": "afr_Latn_101134"} {"text": "Ruschia tecta\n\nRuschia tecta is 'n vetplant en struik uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en word tot een meter hoog. Die spesie is deel van die fynbos en sandveld. Dit word in die Wes-Kaap van Langebaan tot by Darling en Melkbosstrand aangetref. Die plant het 'n voorkomsgebied van 240 km² en daar is slegs vyf subpopulasies oor. Die plant word deur kusontwikkeling, gewasverbouing en indringerplante bedreig.\n\nVan September tot Oktober dra die plant perskleurige blomme, 20 mm in deursnee met 'n wit kern.\n", "id": "afr_Latn_101135"} {"text": "Tecoma\n\nKanferfoelies (genus Tecoma) is blomdraende plante wat inheems is aan Afrika suid van die ewenaar, asook aan Suid- en Noord-Amerika. Die struike is gewilde ornamentele tuinplante wat lang lote vorm en daarom ook as rankplante benut word. Hulle groei vinnig met die regte sorg, en is immergroen in warmer gebiede. Van die neotropiese spesies het in Afrika en elders genaturaliseerd geraak, terwyl die Afrikaanse soort T. capensis weer as 'n indringer in Anguilla, Australië and Nieu-Seeland verklaar is.\n", "id": "afr_Latn_101136"} {"text": "Sprota\n\nSprota was 'n vrou uit die vroeë 10de eeu wat van obskure afkoms was, en \"involge Wikinggebruik\" (more danico) met Willem I van Normandië getroud was. By hom het sy geboorte geskenk aan sy opvolger, Richard I, Graaf van Normandië. Na die dood van Willem is sy getroud met 'n welgestelde grondeienaar genaamd Esperleng, en by hom het sy 'n verdere seun gehad, die Normandiese edelman Rodulf van Ivry.\n", "id": "afr_Latn_101137"} {"text": "Michael du Plessis\n\nMichael Josias du Plessis (gebore 4 November 1958) is 'n voormalige Suid-Afrikaanse rugbyspeler.\n", "id": "afr_Latn_101138"} {"text": "Willie du Plessis (geb. 1955)\n\nWillem du Plessis (gebore 4 September 1955) is 'n voormalige Suid-Afrikaanse rugbyspeler.\n\nDu Plessis is in Somerset-Oos in die Oos-Kaap provinsie van Suid-Afrika gebore. Sy pa, ook genaamd Willie, het provinsiale rugby vir die Oostelike Provinsie gespeel en sy oupa aan moederskant, Michael Josias du Plessis het in 1923 en 1924 vir die Westelike Provinsie gespeel. Du Plessis is by Gill-kollege in Somerset-Oos opgelei en het in 1973 die Noordoos-Kaap by die jaarlikse Cravenweektoernooi verteenwoordig. Hy het ook die Oostelike Provinsie by die Suid-Afrikaanse junior atletiekkampioenskappe verteenwoordig.\n", "id": "afr_Latn_101139"} {"text": "Ruschia abbreviata\n\nRuschia abbreviata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika en Namibië is.\n", "id": "afr_Latn_101140"} {"text": "Ruschia acocksii\n\nRuschia acocksii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap op die Roggeveldberge naby die Verlatenkloofpas voor. Die plant word as seldsaam beskou, dit is laas in 1954 gesien.\n", "id": "afr_Latn_101141"} {"text": "François Villon\n\nFrançois Villon (in moderne Frans uitgespreek as fʁɑ̃swa vijɔ̃; in vyftiende eeuse Frans as frɑnswɛ vilɔn, gebore omstreeks 1431; sterf ná 1463) is die bekendste Franse digter uit die laat-middeleeue. Hy was egter betrokke in kriminele aktiwiteite en het daarom verskeie kere met die polisie gebots. Villon het oor sommige van hierdie ondervindinge in sy gedigte geskryf.\n", "id": "afr_Latn_101142"} {"text": "Toks van der Linde\n\nToks van der Linde (gebore as Albert van der Linde op 30 Desember 1969) is 'n voormalige Suid-Afrikaanse rugbyspeler.\n", "id": "afr_Latn_101143"} {"text": "Njassa-kanferfoelie\n\nDie Njassa-kanferfoelie (Tecoma nyassae) is 'n blomplant wat inheems is aan die suidelike subtrope van Afrika. Dit is inheems aan noordoostelike Angola, Zambië, suidelike DRK, Malawi, Tanzanië en noordelike Mosambiek. Dit word soms as 'n subspesie van T. capensis beskou.\n", "id": "afr_Latn_101144"} {"text": "Etbaäl II\n\nEtbaäl II was in die 8ste eeu v.C. koning van Tirus. Niks is oor sy bewind bekend nie, buiten dat hy in 738 v.C. heffings aan die Assiriese koning Tiglat-Pileser III betaal het. Hy is in dié of die volgende jaar opgevolg deur Hiram II, wat steeds heffings aan die Assiriërs betaal het.\n\nDie 1ste-eeuse historikus Josephus het die beste Tiriese koningslys opgestel. Daar is 'n gaping tussen 773 v.C. en die bewind van Etbaäl II. Dit is moontlik dat sy bewind begin het dekades voordat hy in 738 v.C. heffings betaal het. Edward Lipiński stel voor sy bewind het reeds in omstreeks 760 v.C. begin. Hayim Tadmor meen die Assiriese inskrywing oor Etbaäl se heffings moet aangepas word tot 740 v.C.\n", "id": "afr_Latn_101145"} {"text": "Hiram I\n\nHiram I (Fenisies: 𐤇𐤓𐤌 Ḥirōm, \"my broer word geloof\"; Hebreeus: חִירָם Ḥīrām; Arabies: حيرام) was volgens die Ou Testament die Fenisiese koning van Tirus. Sy bewind word deur sommige kenners bereken as tussen 980 en 947 v.C., ná dié van sy pa, Abibaal. Hiram is as koning van Tirus opgevolg deur sy seun, Baäleser I. Hiram word ook genoem in die geskrifte van Menander van Efese (vroeg 2de eeu v.C.), soos aangehaal in Josephus se Teen Apion, wat aansluit by die Bybelse weergawe. Volgens Josephus het Hiram 53 jaar oud geword en 34 jaar lank regeer.\n", "id": "afr_Latn_101146"} {"text": "Pigmalion\n\nTirus het blykbaar die middelpunt van sy handelsryk tydens Pigmalion se bewind geskuif van die Midde-Ooste na die Middellandse See, soos blyk uit die bou van nuwe kolonies, insluitende op Siprus, Sardinië en volgens tradisie, Kartago.\n\nDido, die stigter en eerste koningin van Kartago, was Pigmalion se suster.\n", "id": "afr_Latn_101147"} {"text": "Ruschia acuminata\n\nRuschia acuminata is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant is endemies in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101148"} {"text": "Baäl I\n\nBaäl I was van 680 tot 660 v.C. koning van Tirus. Sy naam is dieselfde as dié van die Fenisiese god Baäl. Hy het heffings betaal aan Assirië, wat die res van Fenisië verower het.\n", "id": "afr_Latn_101149"} {"text": "Astartus\n\nAstartus was die eerste van vier broers wat agtereenvolgens koning van Tirus geword het ná die moord op koning Abdastartus. Inligting oor hom is verkry uit F.M. Cross se rekonstruksie van Josephus se aanhalings van die Fenisiese historikus Menander van Efese in Teen Apion i.18.\n", "id": "afr_Latn_101150"} {"text": "Deleastartus\n\nDeleastartus was die tweede van vier broers wat agtereenvolgens koning van Tirus geword het ná die moord op koning Abdastartus. Inligting oor hom is verkry uit F.M. Cross se rekonstruksie van Josephus se aanhalings van die Fenisiese historikus Menander van Efese in Teen Apion i.18.\n", "id": "afr_Latn_101151"} {"text": "Astarimus\n\nAstarimus was die derde van vier broers wat agtereenvolgens koning van Tirus geword het ná die moord op koning Abdastartus. Inligting oor hom is verkry uit F.M. Cross se rekonstruksie van Josephus se aanhalings van die Fenisiese historikus Menander van Efese in Teen Apion i.18.\n", "id": "afr_Latn_101152"} {"text": "Phelles\n\nPhelles was die laaste van vier broers wat agtereenvolgens koning van Tirus geword het ná die moord op koning Abdastartus. Inligting oor hom is verkry uit F.M. Cross se rekonstruksie van Josephus se aanhalings van die Fenisiese historikus Menander van Efese in Teen Apion i.18.\n", "id": "afr_Latn_101153"} {"text": "Abdastartus\n\nAbdastartus (Fenisies: 𐤏𐤁𐤃𐤏𐤔𐤕𐤓𐤕 'bd'štrt, moontlik uitgespreek 'Abd-'Ashtart) was 'n koning van Tirus en die kleinseun van Hiram I. Die enigste inligting wat oor hom bekend is, kom van die volgende opmerking van die Fenisiese skrywer Menander van Efese, soos aangehaal in Josephus se Teen Apion i.18: Ná die dood van Hirom het Beleazarus, sy seun, die koninkryk oorgeneem; hy het 43 jaar oud geword en sewe jaar regeer. Sy seun Abdastartus het hom opgevolg; hy het 29 jaar oud geword en nege jaar regeer. Vier seuns van sy verpleegster het teen hom saamgesweer en hom vermoor.\n\nVolgens Menander/Josephus het Abdastartus dus sy bewind begin sewe jaar ná die dood van sy oupa, Hiram I. Die bewindsdatums van Hiram en die volgende konings is geskoei op die studies van J. Liver, J.M. Peñuela, F.M. Cross, en William H. Barnes, wat almal saamstem oor die betekenis van die inskripsies. Vroeëre studies wat verskil, gee ander datums aan vir die konings van Tirus.\n", "id": "afr_Latn_101154"} {"text": "Ruschia aggregata\n\nRuschia aggregata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101155"} {"text": "Willem III van Akwitanië\n\nIn 935 volg hy sy vader op as graaf van Poitiers en eis ook die titel van hertog van Akwitanië op, maar die koninklike kanselary het eers die jaar voor sy eie dood (962) sy hertoglike titel erken. Kort na die dood van Koning Roedolf van Frankryk in 936 moes hy onder druk van Lodewyk IV van Frankryk selfs sy besittings in Poitiers opgee ten gunste van Hugo die Grote. In die jare hierna het Willem III vir Lodewyk IV teen Hugo die Grote geveg, onder andere tydens die verlore Slag van Laon. Toe vrede in 942 bemiddel word tussen Lodewyk IV en Hugo die Grote, het Willem III vir Lodewyk IV as sy koning gehuldig en op die wyse die titel van Poitiers teruggekry, asook die aanstelling van leke-ab van Saint-Hilaire-le-Grand.\n\nIn 950 het hy weer gebots met Koning Lodewyk IV toe dié en Hugo die Grote versoen geraak het, en Lodewyk IV vir Hugo die Grote as hertog van onderskeidelik Akwitanië en Boergondië aangestel het. Lodewyk IV en Hugo die Grote het probeer om Akwitanië te verower, maar is deur Willem III verslaan. In 955 het Willem III graaf van Auvergne en van Limoges geword. Willem het ook Vitry-sur-Loire van die graaf van Anjou verower. Koning Lotarius (941; Laon - 2 Maart 986) van Wes-Frankië (Lodewyk IV se opvolger) het Willem III gevrees. Hy en Hugo die Grote het in 955 gepoog om Poitiers te verower, maar misluk, alhoewel Willem III in 'n veldslag verslaan is. Na Hugo die Grote se dood is hy opgevolg deur die minderjarige Hugo Capet as Hertog van Akwitanië, Hugo kon egter nie die aansprake op die hertogdom voortsit nie, en omdat Willem III met Koning Lotarius versoen is, het 'n tydperk van vrede ingetree. Vanaf 959 het Willem III die titel van Graaf van die Hertogdom van Akwitanië gedra, en in 962 formeel Hertog van Akwitanië geword. Die abdy van Saint-Hilaire-le-Grand is aan hom gegee, wat ná sy dood in sy dinastie gebly het. Willem III is die stigter van die hertoglike biblioteek in die Paleis van Poitiers. Hy is in die abdy van Saint-Cyprien begrawe.\n", "id": "afr_Latn_101156"} {"text": "John F. Kennedy Internasionale Lughawe\n\nJohn F. Kennedy Internasionale Lughawe (IATA: JFK, ICAO: KJFK, FAA LID: JFK), in die omgangstaal na verwys as JFK-lughawe, is die belangrikste internasionale lughawe wat New York bedien. Die lughawe is die besigste van die ses lughawens in die New York-lughawestelsel, die 13de besigste lughawe in die Verenigde State, en die besigste internasionale lugpassasierspoort na Noord-Amerika. Meer as negentig lugrederye bedryf vanaf die lughawe, met ononderbroke of direkte vlugte na bestemmings op al ses kontinente.\n\nJFK is geleë in die Jamaica-woonbuurt van Queens, 26 km suidoos van Manhattan se middestad. Die lughawe beskik oor ses passasiersterminale en vier aanloopbane. JFK is 'n spilpunt vir beide American Airlines en Delta Air Lines, en dit is die primêre bedryfsbasis vir JetBlue. JFK was ook voorheen 'n spilpunt vir Pan Am, TWA, Eastern, National, Northwest en Tower Air.\n\nDie fasiliteit is in 1948 as New York Internasionale Lughawe geopen en was algemeen bekend as Idlewild-lughawe. Na die sluipmoord op die Amerikaanse president John F. Kennedy in 1963, is die lughawe herdoop na John F. Kennedy Internasionale Lughawe as 'n huldeblyk aan die 35ste president.\n", "id": "afr_Latn_101157"} {"text": "George Bush Interkontinentale Lughawe\n\nGeorge Bush Interkontinentale Lughawe (IATA: IAH, ICAO: KIAH, FAA LID: IAH) is 'n internasionale lughawe in Houston, Texas, Verenigde State, wat die Groter Houston-metropolitaanse gebied bedien. Dit is ongeveer 37 km noord van Downtown Houston geleë, tussen Interstate 45 en Interstate 69 / US Highway 59 met direkte toegang tot die Hardy Tolsnelweg. George Bush Interkontinentale Lughawe het geskeduleerde vlugte na 'n groot aantal plaaslike en internasionale bestemmings op al vyf kontinente. Dit is die besigste lughawe in Texas vir internasionale passasiersverkeer en aantal internasionale bestemmings, sowel as die tweede besigste lughawe in Texas, en die 12de besigste in die Verenigde State volgens totale passasiersverkeer.\n\nDie lughawe, wat oorspronklik Houston Interkontinentale Lughawe genoem is, is later herdoop na George H.W. Bush, die 41ste President van die Verenigde State van Amerika en inwoner van Houston, in 1997. IAH beslaan 4 000 hektaar grond en het vyf aanloopbane. Houston Interkontinentaal is een van die grootste passasierspille vir United Airlines.\n", "id": "afr_Latn_101158"} {"text": "San Francisco Internasionale Lughawe\n\nSFO is die grootste lughawe in die San Franciscobaai-area en die tweede besigste in Kalifornië, naas Los Angeles Internasionale Lughawe (LAX). In 2017 was dit die sewende besigste lughawe in die Verenigde State en die 24ste besigste in die wêreld volgens passasiersgetalle. Dit is die vyfde grootste spilpunt vir United Airlines, wat vanaf Terminaal 3 en die Internasionale Terminaal funksioneer. SFO funksioneer as United se primêre Trans-Stille Oseaan-poort. Daarbenewens is SFO 'n belangrike instandhoudingsentrum vir United Airlines en huisves die SFO-museum wat in 1980 geskep is, die eerste museum in 'n internasionale lughawe. Dit dien ook as 'n spilpunt vir Alaska Airlines, wat uit Terminaal 2 bedryf word.\n\nDie lughawe word besit en bedryf deur die stad en distrik San Francisco en het 'n San Francisco-posadres. Dit is egter buite San Francisco geleë in die ongeïnkorporeerde San Mateo County. Tussen 1999 en 2004 het die San Francisco-lughawekommissie SFO Enterprises, Inc. in die stad bedryf om toesig te hou oor sy besigheidsaankope en bedrywighede van ondernemings.\n", "id": "afr_Latn_101159"} {"text": "Vurhamispruit\n\nDie Vurhamispruit is 'n spruit wat in die Krokodilrivier uitmond in Mpumalanga, Suid-Afrika. Dit vloei in die suidedeel van die Krugerwildtuin, langs die Gomondwanepad tussen Onder-Sabie en Krokodilbrug. Dit is vernoem na die Tsonga-woord vir \"koud\".\n\nIn Julie 1725 het Europeërs die Transvaal-gebied vir die eerste keer in hierdie omgewing betree. Die Nederlander, François de Cuiper, het die vorige maand 'n VOC-verkenningstog van Delagoabaai se fort af geloods en eers die Komati en daarna die Krokodil sowat 3 km stroomaf van die huidige Krokodilbrug oorgesteek. Terwyl die 31 manskappe langs die Vurhamispruit opgetrek het, is hulle by Gomondwane deur hoofman Dawano se stamlede aangeval, en moes na die baai terugkeer. De Cuiper se beoogde bestemming was Ciremandelle, die huidige Phalaborwa, en plaaslike hoofmanne sou blykbaar hul handelsroete na die binneland beskerm.\n\nGomondwane beteken \"groot voetpad\", synde 'n halte vir goudsoekers, handelaars en jagters in die verlede, en bloekombome dui nog die ligging van die winkel aan wat voor die Boere-oorlog hier gestaan het. Dit is ook die naam van 'n bos in hierdie area, en volgens Stevenson-Hamilton, was dit die naam van 'n persoon wat in 1906 hier gebly het.\n\nIn die spruit is die Gezantfombidam, en hierdie Swazinaam beteken \"plek waar die jong vroue bad\".\n", "id": "afr_Latn_101160"} {"text": "Seramispruit\n\nDie Seramispruit is 'n spruit wat by die Bumespruit aansluit, net voordat dit stroomaf in die Krokodilrivier uitmond.\n\nDit vloei op die suidegrens van die Krugerwildtuin, digby Marloth Park oorkant die Krokodilrivier in Mpumalanga, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101161"} {"text": "Haarwegskloofpas\n\nDie Haarwegskloofpas is 'n bergoorgang in die westelike voetheuwels van die Sederberge.\n\nHierdie pas is by 32° 24′ 13″ suid en 18° 53′ 42.3″ oos, op die noordwestelike punt van die Markuskraalpad wat noordwes uit die N7-nasionale pad uitdraai en suidoos van die Diepkloofpas (Wes-Kaap). Dit word kloksgewys omring deur die dorpe Clanwilliam, Citrusdal, Eendekuil, Het Kruis, Redelinghuys, Leipoldtville en Graafwater.\n", "id": "afr_Latn_101162"} {"text": "Judicael Berengar\n\nJudicael (ook Juhel, Judhel of Judhael, soos hy bekendstaan in Bretonse bronne) of Berengar (of Berengarius in Frankiese bronne), somtyds ook bekend as Judicael Berengar, was in die 10de eeu Graaf van Rennes.\n", "id": "afr_Latn_101163"} {"text": "Normandiërs\n\nDie Normandiërs was 'n krygsvolk in wes-Frankryk. Hulle was oorspronklik Wikings (in Wes-Europa ook as Noormanne bekend) uit Skandinawië wat hulle in die 9de eeu in Normandië gevestig het. Die Normandiese dinastie het 'n reuse politiese, kulturele en militêre impak op middelleeuse Europa en die Nabye Ooste gehad. Die term word ook gebruik om te verwys na emigrante uit die graafskap wat ander gebiede soos Engeland en Sisilië verower het.\n", "id": "afr_Latn_101164"} {"text": "Diepkloofpas (Wes-Kaap)\n\nDie Diepkloofpas is 'n bergooorgang in die noordoostelike voetheuwels van die Olifantsrivierberge in die Wes-Kaap van Suid-Afrika.\n\nHierdie pas is by 32° 25′ suid en 18° 52′ oos, op die DR 2178-pad, verskuil in 'n kloof van die Swartberg en Skimmelberg, wes van die Haarwegskloofpas en ongeveer halfpad tussen Clanwilliam en Citrusdal.\n", "id": "afr_Latn_101165"} {"text": "Giselbert van Châlon\n\nGiselbert van Châlon (sterf op 8 April 956) was hertog van Châlon, Autun, Troyes, Avallon en Dijon, en van 952 tot 956 hertog van Boergondië. Hy het de facto die heerser van die Hertogdom van Boergondië geword (hy was nie Hertog de jure nie). Hy het saam met sy vrou, Ermengarde, twee dogters gehad: Adelheid en Luitgard. Giselbert het, te midde van die stryd om mag in 10de eeuse Frankryk, nooit daarin geslaag om die onafhanklikheid van die hertogdom te verseker nie. In 952 het hy die vasaal geword van Hugo die Grote, en sy oudste dogter Luitgard laat trou met Hugo die Grote se jongste seun, Otto van Parys. Adelheid is uiteindelik getroud met Robert van Vermandois.\n", "id": "afr_Latn_101166"} {"text": "Hugo die Swarte\n\nHugo die Swarte (oorlede 952) was van 923 tot sy afsterwe in 952 die Hertog van Boergondië. Hy was deur sy vader, wat die jonger broer was van Boso van Provence, deel van die Dinastie van die Bosonides.\n\nHugo was die seun van Richard van Autun en Adelheid van Auxerre (gebore in omstreeks 849). Hy het sy ouer broer, Roedolf van Frankryk, as hertog van Boergondië opgevolg, toe Roedolf in 923 verkies is as Koning van Wes-Frankië.\n\nDit is moontlik dat Hugo na Roedolf se dood in 936 ambisies gekoester het om die troon te bestyg, toe hy geweier het om Lodewyk IV as koning van Wes-Frankië te erken. Gevolglik het Lodewyk IV vir Hugo die Grote gestuur wat Auxerre en Sens verower het. Die hertogdom van Boergondië is verdeel tussen Hugo die Grote en Hugo die Swarte.\n\nDit is onbekend of Hugo getroud was. Hy het waarskynlik sonder kinders gesterf, aangesien hy opgevolg is deur Giselbert van Châlon, wat die de facto heerser van Boergondië geword het (hy was nie de jure hertog nie).\n", "id": "afr_Latn_101167"} {"text": "Boonsteloop\n\nDie Boonsteloop is 'n sytak van die Witrivier, op sy beurt 'n takrivier van die Krokodilrivier in Mpumalanga in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101168"} {"text": "Ruschia alata\n\nRuschia alata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101169"} {"text": "Ruschia altigena\n\nRuschia altigena is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voorkom. Die spesie word in die Swartberge, Witteberg en die Baviaanskloofberge gevind waar dit deel van die fynbos is. Dit kom op rotsagtige hellings op hoogtes bo 1700 m voor. Die plant word beskou as seldsaam.\n", "id": "afr_Latn_101170"} {"text": "Ruschia viridifolia\n\nRuschia viridifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101171"} {"text": "Mary Ann Bevan\n\nMary Ann Bevan (née Webster; 20 Desember 1874 – 26 Desember 1933) was 'n Engelse vrou wat, nadat sy akromegalie ontwikkel het, deur die byvertoning-kring getoer het as \"die lelikste vrou ter wêreld\".\n", "id": "afr_Latn_101172"} {"text": "Ruschia schollii\n\nRuschia schollii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan die Wes-Kaap is en kom van Malmesbury tot by Caledon voor waar dit deel van die fynbos en renosterveld is. Dit het 'n voorkomsgebied van 4794 km² en daar is slegs tien gefragmenteerde subpopulasies oor nadat die spesie 80% van sy habitat afgestaan het aan gewasverbouing. Ontwikkeling by Durbanville, Kuilsrivier, Stellenbosch en Somerset-Wes het ook bygedra tot die verlore habitat en is steeds 'n bedreiging. Indringerplante word ook 'n bedreiging.\n", "id": "afr_Latn_101173"} {"text": "Ruschia strubeniae\n\nRuschia strubeniae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan die Wes-Kaap is en kom in die Piketberg en Perdeberg voor waar dit deel van die fynbos is. Daar is slegs vier subpopulasies en hulle word bedreig deur indringerplante en die aanlê van wingerde.\n", "id": "afr_Latn_101174"} {"text": "Ruschia vanbredae\n\nRuschia vanbredae is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in die Oos-Kaap waar dit in die Langkloof naby Uniondale voorkom. Dit is deel van die fynbos en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_101175"} {"text": "Ruschia vanderbergiae\n\nRuschia vanderbergiae is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in die Oos-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_101176"} {"text": "Ruschia beaufortensis\n\nRuschia beaufortensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in die Wes-Kaap naby Beaufort-Wes. Die spesie kom in die Nama-Karoo voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 476 km² en daar is vyf subpopulasies. Die subpopulasies buite die Karoo- Nasionale Park word bedreig deur uraan mynbouaktiwiteite.\n", "id": "afr_Latn_101177"} {"text": "Ruschia amicorum\n\nRuschia amicorum is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in die Wes-Kaap. Dit het van Montagu tot Worcester voorgekom in 'n voorkomsgebied van 97 km². Die plant is laas in die 1960's gesien en word as uitgestorwe beskou.\n", "id": "afr_Latn_101178"} {"text": "Bobby Sands\n\nRobert Gerard Sands (Iers: Roibeárd Gearóid Ó Seachnasaigh; 9 Maart 1954 – 5 Mei 1981) was 'n lid van die Provisionele Ierse Republikeinse Leër (IRA) wat aan hongerstaking gesterf het terwyl hy in die Maze tronk in Noord-Ierland gevange gehou is. Sands het gehelp om die 1976-bomaanval op die Balmoral Furniture Company in Dunmurry te beplan, wat gevolg is deur 'n skietgeveg met die Royal Ulster Constabulary. Sands is gearresteer terwyl hy probeer ontsnap het en tot 14 jaar gevonnis vir die besit van vuurwapens.\n\nHy was die leier van die 1981-hongerstaking waarin Ierse republikeinse gevangenes betoog het teen die verwydering van die spesiale kategorie status. Tydens Sands se staking is hy tot die Britse parlement verkies as 'n \"Anti H-Blok\"-kandidaat. Sy dood en dié van nege ander hongerstakers is gevolg deur 'n nuwe oplewing van IRA-werwing en -aktiwiteit. Internasionale mediadekking het aandag verleen aan die hongerstakers, en die republikeinse beweging in die algemeen, wat beide lof en kritiek ontlok het.\n", "id": "afr_Latn_101179"} {"text": "Ruschia cupulata\n\nRuschia cupulata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan die Wes-Kaap is en kom van Saldanha tot by Jacobsbaai voor waar dit deel van die sandveld is. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 424 km². Daar is slegs vier tot vyf subpopulasies en hulle word bedreig deur ontwikkeling aan die kus. Slegs die subpopulasies in die Weskus- Nasionale Park is veilig en word nie bedreig nie. By Langebaan is die plant moontlik reeds uitgestorwe,\n", "id": "afr_Latn_101180"} {"text": "Ruschia densiflora\n\nRuschia densiflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in die Wes-Kaap. Dit kom van Lambertsbaai tot by Clanwilliam voor in 'n voorkomsgebied van kleiner as 100 km² en is deel van die fynbos. Twee van die drie subpopulasies is reeds uitgewis deur aartappel boerdery. Die oorblywende populasie word kleiner as gevolg sy habitat wat agteruitgaan, dit is op 'n padskouer naby Clanwilliam.\n", "id": "afr_Latn_101181"} {"text": "Ruschia elineata\n\nRuschia elineata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101182"} {"text": "Cadillac CTS\n\nDie Cadillac CTS (Catera Touring Sedan) is 'n middelslag luukse motor wat van 2003 tot 2019 oor drie generasies deur General Motors vervaardig en bemark is. Histories was dit soortgelyk aan motors op die kompakte luukse spektrum geprys; maar dit was nog altyd na aan sy middelgrootte mededingers. Die derde generasie ding regstreeks met die middelslag luukse motors mee. Aanvanklik slegs as 'n 4-deur-sedan op die GM Sigma-platform beskikbaar, het GM die tweede generasie CTS in drie bakstyle aangebied: 4-deur-sedan, 2-deur-koepee en 5-deur-sportwa wat ook die Sigma-platform gebruik - en die derde generasie is slegs as 'n sedan aangebied, met 'n gestrekte weergawe van die GM Alpha-platform.\n\nDie derde generasie-CTS se indirekte opvolger is die kleiner CT5, wat, soos die eerste- en tweede generasie-CTS, die BMW 3-reeks en Mercedes-Benz C-klas aandurf, terwyl sy 5-reeks/E-klas-grootte behoue bly.\n\nWayne Cherry en Kip Wasenko het die buitekant van die eerste generasie CTS ontwerp, wat die produksiedebuut van 'n ontwerptaal (bemark as \"Art and Science\") merk wat die eerste keer op die Evoq-konsepmotor gesien is. Bob Boniface en Robin Krieg het die buitekant van die derde generasie CTS ontwerp.\n", "id": "afr_Latn_101183"} {"text": "Nelsrivier\n\nDie Nelsrivier of Nelspruit is 'n takrivier van die Krokodilrivier in Mpumalanga in Suid-Afrika. Dit sluit by die Krokodil aan in die stad Nelspruit, met die Mpumalanga provinsiale wetgewer op sy weste-oewer.\n", "id": "afr_Latn_101184"} {"text": "Ebalus van Akwitanië\n\nEbalus, Ebles Manzer, of Manser (gebore omstreeks 870; sterf in 935), was Graaf van Poitiers en Hertog van Akwitanië vanaf 890 tot 892; en respektiewelik vanaf 902 tot sy dood in 935 (Poitiers) en vanaf 928 tot 932 (Akwitanië).\n", "id": "afr_Latn_101185"} {"text": "Bernard van Italië\n\nBernard (797 – 17 April 818) was vanaf 810 tot 818 Koning van die Lombarde. Hy het 'n komplot teen sy oom, Lodewyk die Vrome (van die Heilige Romeinse Ryk), gevoer toe Lodewyk se Ordinatio Imperii (Ryksordonnansie) vir Bernard vasaal van sy neef Lotarius I gemaak het. Toe Bernard se komplot ontdek is, het Lodewyk beveel dat hy verblind word. Hy het aan sy besering beswyk.\n", "id": "afr_Latn_101186"} {"text": "Dolk\n\n'n Dolk is 'n tipe tweesnydende mes wat mense vroeër dikwels by hul gedra het vir selfbeskerming. Dolke is tydens maaltye ook gebruik om vleis mee te sny. Die gebruik van 'n dolk aan tafel het egter tot 'n einde gekom nadat die Franse kardinaal Richelieu die gebruik daarvan aan tafel verbied het. Die gewone tafelmes is in plek daarvan bekendgestel en sedertdien gebruik.\n\nBy die dolk lê die punt van die lem in die verlengde as van die hef van die mes. Die lem is dus simmetries, in teenstelling met 'n gewone mes. Die wapen word gebruik om te steek, te stoot of as sekondêre verdedigingswapen in nabye konfrontasies. Dit is teenswoordig egter 'n wapen wat selde gebruik word.\n\nNet soos die strydbyl is die dolk ontwikkel uit prehistoriese gereedskap. Dolke is oorspronklik van vuursteen, ivoor of been gemaak. Dit word al sedert die vroegste tye van die menslike beskawing as wapen gebruik. Die eerste dolke het in die Bronstydperk in die 3de millennium v.C. verskyn. Die swaard is ontwikkel uit groter dolke, omdat 'n dolk se reikafstand te klein was om effektief te wees teen byle, lanse, pieke en goedendagte ('n tipe wapen wat veral tydens die Slag van die Goue Spore met welslae gebruik is).\n\nIn Suid-Afrika is die destydse Eerste Minister, Hendrik Verwoerd, op 6 September 1966 in die Volksraad deur Demetrios Tsafendas, 'n parlementsbode, met 'n dolk doodgesteek.\n\nDolke vervul in verskeie kulture 'n simboliese funksie, soos byvoorbeeld die Kirpan uit die Sikhisme, wat die draer aan die stryd om regverdigheid en teen onderdrukking moet herinner.\n", "id": "afr_Latn_101187"} {"text": "Angel Cartwright\n\nAngela Cartwright (gebore Augustus 17, 1994) is 'n Bahamaanse model en skoonheidskoningin, wenner van Mejuffrou Heelal Bahamas 2022-kompetisie.\n", "id": "afr_Latn_101188"} {"text": "Ruschia bipapillata\n\nRuschia bipapillata is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap van Koekenaap tot Klawer voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 2781 km² en daar is minder as tien subpopulasies. Dit is deel van die Weskus-strandveld asook fynbos. Die spesie het habitat afgestaan in die Olifantsriviervallei aan gewasverbouing en die bedreiging bestaan steeds. By die Matsikamma- en Gifberge word die plant bedreig deur oorbeweiding en by Koekenaap deur mynbou aktiwiteite.\n", "id": "afr_Latn_101189"} {"text": "Ruschia maxima\n\nRuschia maxima is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor vanaf die kus tot by Clanwilliam en die Bobbejaansberge op hoogtes van 300-800 m, die meeste op die noordelike hange. Die spesie is die grootste van die genus. Die plant blom meestal van September tot November en dra pers blomme.\n", "id": "afr_Latn_101190"} {"text": "Reëlmatige maan\n\n'n Reëlmatige maan is in sterrekunde 'n natuurlike satelliet met 'n prograde wentelbaan taamlik naby aan sy planeet met 'n klein baanhelling en eksentrisiteit. So 'n maan het vermoedelik saam met die planeet gevorm – in teenstelling met onreëlmatige mane, wat later deur die planeet aangetrek is.\n\nDie meeste reëlmatige mane is in 'n sinchroniese wentelbaan met hulle planete. Die een uitsondering is Saturnus se Huperion, wat 'n chaotiese rotasie toon.\n", "id": "afr_Latn_101191"} {"text": "Ruschia diversifolia\n\nRuschia diversifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor vanaf die Piketberg tot by Tygerberg en Worcester waar dit deel van die fynbos en renosterveld is. Die spesie het 'n voorkomsgebied van en 8912 km² en daar is tussen agt tot tien ernstige gedefragmenteerde subpopulasies oor nadat die dit reeds 80% van sy habitat afgestaan het aan gewasverbouing. Verdere verliese weens gewasverbouing gebeur steeds in die Breederiviervallei en die Swartland. Die oorblywende subpopulasies word bedreig deur oorbeweiding asook indringerplante. Verdere ontwikkeling in Paarl, Tygerberg en Worcester is ook 'n bedreiging.\n", "id": "afr_Latn_101192"} {"text": "Ruschia duthieae\n\nRuschia duthieae is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor vanaf Sedgefield tot by Nature's Valley voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 191 km² en is deel van die fynbos. Die plant het reeds groot gedeeltes van sy habitat afgestaan aan ontwikkeling, die aanplant van plantasies en indringerplante.\n", "id": "afr_Latn_101193"} {"text": "Ruschia geminiflora\n\nRuschia geminiflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap vanaf die Kaapse Skiereiland tot by Kalbaskraal voor waar dit deel van die fynbos en renosterveld biome is. Dit het 'n voorkomsgebied van 13 400 km² en daar is vyftien gefragmenteerde subpopulasies oor nadat daar reeds 80% van die plant se habitat verlore gegaan het aan gewasverbouing, kus-en-stedelike ontwikkeling en indringerplante. Die verlies is steeds aan die gang,\n", "id": "afr_Latn_101194"} {"text": "Ruschia glauca\n\nRuschia glauca is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap in die noordelike Richtersveld voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 971 km² en word bedreig deur oorbeweiding veral by Kuboes en Sendelingsdrif. Mynbou aktiwiteite langs die Oranjerivier is ook 'n bedreiging.\n", "id": "afr_Latn_101195"} {"text": "Ruschia incurvata\n\nRuschia incurvata is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap vanaf die Gifberg tot by Graafwater voor. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 1 884 km² en is deel van die fynbos. Daar is ses subpopulasies bekend; die plant het habitat afgestaan aan die verbouing van rooibos tee en aartappels. Die bedreiging bestaan steeds.\n", "id": "afr_Latn_101196"} {"text": "Ruschia leptocalyx\n\nRuschia leptocalyx is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap van Potberg tot by Hartenbos voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 1141 km² en daar is tussen drie en vyf subpopulasies. Dit is deel van die strandveld en fynbos. Die spesie het habitat afgestaan aan gewasverbouing, ontwikkeling aan die kus en indringerplante. Die bedreigings bestaan steeds.\n", "id": "afr_Latn_101197"} {"text": "Ruschia rubricaulis\n\nRuschia rubricaulis is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap in die Kaapse Skiereiland voor waar dit deel van die fynbos is. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 70 km² en daar is vyf subpopulasies wat deur indringerplante bedreig word.\n", "id": "afr_Latn_101198"} {"text": "Jannie de Beer\n\nJannie de Beer (gebore 22 April 1971) is 'n Suid-Afrikaanse voormalige rugbyspeler. Hy het op losskakel vir die Suid-Afrikaanse nasionale span, die Springbokke, gespeel. Hy het die Springbokke in 13 toetse verteenwoordig en 181 punte aangeteken. Hy was bekend as 'n skoppende losskakel.\n", "id": "afr_Latn_101199"} {"text": "Ruschia kenhardtensis\n\nRuschia kenhardtensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101200"} {"text": "Henry Honiball\n\nHenry William Honiball (gebore 1 Desember 1965) is 'n Suid-Afrikaanse voormalige professionele rugbyspeler. Hy het gewoonlik op losskakel gespeel en soms as 'n senter.\n\nHoniball het vroeg in sy loopbaan vir die Vrystaat gespeel, maar het veral bekend geword tydens sy tyd saam met Natal en die Sharks. Teen die einde van sy rugbyloopbaan het hy by die Engelse klub Bristol aangesluit. Hy het 35 wedstryde vir Suid-Afrika van 1993 tot 1999 gespeel, tydens die vroeë post-apartheid-era.\n\nHoniball het 'n baie uitgebreide hardloopwedstryd gehad wat die losvoorspelers vinnig in die wedstryd in aksie gebring het. Hy was ook baie lank vir 'n losskakel en uiters fisiek, aangesien hy 'n sterk verdediger was en nie bang was om die bal te vang en die opposisie uit te daag nie. Hy het sy bynaam \"Lem\" verdien vir sy vermoë om deur sy opponente se verdediging te \"sny\". Saam met Joost van der Westhuizen op skrumskakel was Honiball 'n integrale deel van Nick Mallett se legendariese Springbokgroep wat die rekord van 17 agtereenvolgende toetsoorwinnings geëwenaar het, 'n rekord wat met Nieu-Seeland gedeel is. Honiball het in 14 van die 17 oorwinnings gespeel, wat die skoonskip van die 1998-Drienasiesreeks, die Springbokke se eerste reeksoorwinning ooit, ingesluit het. Sodanig was sy lees, balverspreiding en taktiese kennis van die spel dat hy 'n benydenswaardige Springbok-suksessyfer van byna 75 persent gehad het.\n", "id": "afr_Latn_101201"} {"text": "Prinses Adrienne, Hertogin van Blekinge\n\nPrinses Adrienne, Hertogin van Blekinge (* 9 Maart 2018) is 'n Sweedse prinses. Sy is die dogter van Prinses Madeleine, Hertogin van Hälsingland en Gästrikland en haar man, die Brits-Amerikaanse finansier Christopher O'Neill.\n\nSy is in die Danderyds hospitaal in Danderyd Munisipaliteit, Stockholm gebore, en op 8 Junie 2018 in die Drottningholm Paleis se kapel as Adrienne Josephine Alice gedoop. Sy is negende in die lyn van opvolging tot die Sweedse troon.\n", "id": "afr_Latn_101202"} {"text": "Prinses Madeleine, Hertogin van Hälsingland en Gästrikland\n\nPrinses Madeleine van Swede, Hertogin van Hälsingland en Gästrikland (Madeleine Thérèse Amelie Josephine; gebore op 10 Junie 1982) is die tweede dogter en jongste kind van koning Carl XVI Gustaf en koningin Silvia. Met haar geboorte was sy derde in die opvolging van die Sweedse troon, tans is sy agtste. Prinses Madeleine is getroud met die Brits-Amerikaanse finansier Christopher O'Neill. Hulle het drie kinders, prinses Leonore, prins Nicolas en prinses Adrienne.\n", "id": "afr_Latn_101203"} {"text": "Llangefni\n\nLlangefni (wat beteken \"kerk aan die rivier Cefni\") is die hoofstad van die Anglesey County in Wallis en bevat die hoofkantore van die Isle of Anglesey County Council. Die Verenigde Koninkryk se Sensus 2011 het Llangefni se bevolking as 5 116 mense aangeteken, wat dit die tweede grootste nedersetting in Anglesey maak. Die gemeenskap sluit die dorpie Rhosmeirch in.\n", "id": "afr_Latn_101204"} {"text": "Ruschia ceresiana\n\nRuschia ceresiana is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap in die Tankwa Karoo voor waar dit deel van die Sukkulente Karoo is. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km² en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_101205"} {"text": "Holyhead\n\nHolyhead (Wallies: Caergybi, \"Cybi se fort\") is 'n dorp in Wallis en 'n groot hawe in die Ierse See wat Ierland bedien. Dit is ook 'n gemeenskap en die grootste stad in die Isle of Anglesey-distrik, met 'n bevolking van 13 659 tydens die 2011-sensus. Holyhead is op Holy-eiland, wat van Anglesey geskei word deur die nou Cymyran-straat en oorspronklik met Anglesey verbind via die Four Mile Bridge.\n", "id": "afr_Latn_101206"} {"text": "Newport, Wallis\n\nNewport is 'n stad en distrik in Wallis, geleë aan die rivier Usk naby sy samevloeiing met die Severn Estuary, 19 km noordoos van Cardiff. Met 'n bevolking van 159 600 tydens die 2021-sensus, is Newport die derde grootste owerheid met stadstatus in Wallis, en algeheel sesde mees bevolkte. Newport het in 1996 'n eenheidsowerheid geword en vorm deel van die Cardiff-Newport metropolitaanse gebied. Newport was die plek van die laaste grootskaalse gewapende opstand in Groot-Brittanje, die Newport-opstand van 1839.\n\nNewport is 'n hawe sedert die Middeleeue toe die eerste Newport-kasteel deur die Normandiërs gebou is. Die dorp het die vroeëre Romeinse stad Caerleon ontgroei, onmiddellik stroomop en nou deel van die stad. Newport het sy eerste handves in 1314 gekry. Dit het aansienlik gegroei in die 19de eeu toe sy hawe die fokus geword het van steenkooluitvoer uit die oostelike Suid-Wallis-valleie. Newport was die grootste steenkooluitvoerder in Wallis tot die opkoms van Cardiff in die middel 1800's.\n\nIn die 20ste eeu het die hawe in belangrikheid afgeneem, maar Newport het 'n belangrike sentrum vir vervaardiging en ingenieurswese gebly. Later word sy ekonomie versterk as deel van die M4-korridor-hoëtegnologiekluster. Dit het in 2002 stadstatus verkry. Newport het die Ryderbeker in 2010 aangebied en was die plek vir die 2014 NAVO-beraad. Dit bevat uitgebreide landelike gebiede rondom die beboude kern. Sy dorpies is van aansienlike argeologiese belang. Newport Cathedral is die katedraal van die Bisdom Monmouth.\n", "id": "afr_Latn_101207"} {"text": "Kalaharirooivingers\n\nDie Kalaharirooivingers (Xylopia odoratissima) is 'n boom wat inheems is aan Angola, Botswana, Namibië, Zambië en Zimbabwe.\n\nDie boom se FSA-nommer is 110.\n", "id": "afr_Latn_101208"} {"text": "Jacquère\n\nJacquère is 'n wit druifsoort wat hoofsaaklik in die Savoie-wynboustreek van Frankryk verbou word. Dit lewer 'n hoë opbrengs, en word gebruik om ligte, verfrissende en sag-aromatiese wyn te maak, soos byvoorbeeld Vin de Savoie. Jacquère word ook gebruik in Apremont-wyn, en word gewoonlik gedrink saam met kaasfondue ('n gereg uit dieselfde streek). Dit word ook gebruik om Bugey-wyn te maak.\n\nJacquère word ook verbou in sommige Condrieu-wingerde, maar dit mag nie gebruik word om Condrieu Appellation d'Origine Contrôlée-wyn te maak nie.\n\nNa verhoogde aanplantings in Frankryk in die 1980's, het aanplantings van die druifsoort sedert die 1990's op ongeveer 1000 hektaar gestabiliseer.\n", "id": "afr_Latn_101209"} {"text": "Goedendag (wapen)\n\n'n Goedendag (Nederlands vir \"goeiedag\"; ook gespel godendac, godendard, godendart, en soms verwar met die naverwante plançon) was 'n wapen wat oorspronklik deur die burgermagte van Middeleeuse Vlaandere in die 14de eeu gebruik is, veral tydens die Frans-Vlaamse Oorlog. Die goedendag was in wese 'n kombinasie van 'n knuppel met 'n spies. Die liggaam van die wapen het bestaan uit 'n houtstaf of -stok van ongeveer 92 tot 150 cm lank, met 'n deursnee van ongeveer 5 tot 10 cm. Dit was wyer aan die een kant, en aan hierdie kant is 'n skerp metaalpen ingesit.\n\nDie wapen is met groot sukses teen Franse ridders gebruik tydens die Slag van die Goue Spore naby Kortrijk op 11 Julie 1302, veral teen aanstormende ruiters. Die goedendag word gereeld in die hande van Vlaamse burgermagte uitgebeeld in kontemporêre uitbeeldings, soos die houtsneewerk op die 14de eeuse Kortrijk-kis (Oxford-kis). Dit kan ook gesien word op 'n fresko van die Leugemeete in Gent. In die nawoord van sy boek, Om het land te beschermen, vermeld die Vlaamse historikus en skrywer van jeugboeke, Johan Ballegeer, dat die wapen moontlik afkomstig is van die More. Die gebruik sou dan deur die Franse ridderorde (tempeliers) aangeneem word, wat weer deur die Vlaminge aangeleer is.\n", "id": "afr_Latn_101210"} {"text": "Hulp:Verwydering van instandhoudingsjablone\n\nBaie Wikipedia-bladsye vertoon onderhoudsjablone wat probleme identifiseer.Jy het dalk by hierdie hulpbladsy aangekom nadat jy op 'n skakel op 'n onderhoudsjabloon geklik het wat sê \"Vind uit wanneer en hoe om hierdie sjabloonboodskap te verwyder\".\n\nOnderhoudsjablone word bygevoeg en verwyder deur vrywilligers. Hierdie hulpbladsy verduidelik die proses om sulke sjablone te ondersoek en te verwyder.\n", "id": "afr_Latn_101211"} {"text": "Ruschia festiva\n\nRuschia festiva is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101212"} {"text": "GrysKrag\n\nGrysKrag (GreyPower) is 'n organisasie sonder winsoogmerk vir ouer persone in Suid-Afrika. Dit is in 1995 gestig en word deur 'n direksie bestuur. Die organisasie se leuse is: \"Met ons vaardighede en ondervinding verenig ons en help ons die toekoms bou.\"\n", "id": "afr_Latn_101213"} {"text": "Ruschia firma\n\nRuschia firma is 'n vetplant is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101214"} {"text": "Prins Nicolas, Hertog van Ångermanland\n\nPrins Nicolas van Swede, Hertog van Ångermanland (Nicolas Paul Gustaf Bernadotte; gebore 15 Junie 2015), is die jonger kind en enigste seun van prinses Madeleine en Christopher O'Neill. Hy is agtste in die lyn van opvolging van die Sweedse troon. Ten tyde van sy geboorte was hy sesde in lyn.\n", "id": "afr_Latn_101215"} {"text": "Skemer\n\nSkemer is lig wat geproduseer word deur die sonlig se verstrooiing in die boonste atmosfeer, wanneer die Son onder die horison is, verlig dit die onderste atmosfeer en die Aarde se oppervlak. Die woord skemer kan ook verwys na die tydperke wanneer hierdie verligting plaasvind.\n\nHoe laer die son onder die horison is, hoe dowwer is die skemer (gegewe dat ander faktore soos atmosferiese toestande dieselfde is). Wanneer die Son 18° onder die horison bereik, is die skemer se helderheid byna nul, en aand skemer word nagtyd. Wanneer die Son weer 18° onder die teenoorgestelde horison bereik, word die nag oggendskemer. As gevolg van sy kenmerkende kwaliteit, hoofsaaklik die afwesigheid van skaduwees en die voorkoms van voorwerpe silhoeët teen die verligte lug, is skemer lank reeds gewild onder fotograwe en skilders, wat dikwels daarna verwys as die blou uur, na die Franse uitdrukking l'heure bleue.\n\nNa analogie van aandskemer word die woord skemering ook soms metafories gebruik, om te impliseer dat iets krag verloor en dat dit beëindig. Daar kan byvoorbeeld gesê word dat baie ou mense \"in die skemer van hul lewens\" is.\n", "id": "afr_Latn_101216"} {"text": "Verstrooiing\n\nVerstrooiing is 'n term wat in fisika gebruik word om 'n wye reeks fisiese prosesse te beskryf waar bewegende deeltjies of straling van een of ander vorm, soos lig of klank, word gedwing om van 'n reguit trajek af te wyk deur gelokaliseerde nie-uniformiteite (insluitend deeltjies en straling) in die medium waardeur hulle beweeg.\n", "id": "afr_Latn_101217"} {"text": "Beligting\n\nBeligting is die doelbewuste gebruik van lig om praktiese of estetiese effekte te bereik. Beligting sluit die gebruik van beide kunsmatige ligbronne soos lampe en ligtoebehore in, sowel as natuurlike beligting deur daglig vas te vang. Dagbeligting (deur vensters, dakvensters of ligrakke te gebruik) word soms gebruik as die hoofbron van lig gedurende die dag in geboue. Dit kan energie bespaar in die plek van die gebruik van kunsmatige beligting, wat 'n groot komponent van energieverbruik in geboue verteenwoordig. Behoorlike beligting kan taakverrigting verbeter, die voorkoms van 'n area verbeter, of positiewe sielkundige uitwerking op insittendes hê.\n\nBinne-beligting word gewoonlik bewerkstellig deur gebruik te maak van ligtoebehore, en is 'n belangrike deel van binneontwerp. Beligting kan ook 'n belangrike komponent van landskapprojekte wees.\n", "id": "afr_Latn_101218"} {"text": "Aand\n\nDie aand is die tydperk van 'n dag wat aan die einde van die namiddag begin en met die begin van nag oorvleuel. Die presiese tye wanneer aand begin en eindig hang af van ligging, tyd van die jaar en kultuur, maar dit word algemeen beskou dat dit begin wanneer die Son laag in die hemel is en duur tot die einde van skemer. Afhangende van die spreker, kan dit so vroeg as 5-uur begin en tot die nag hou. Dit kan in die omgang gebruik word om die laaste kwynende namiddag kort voor sonsondergang in te sluit.\n", "id": "afr_Latn_101219"} {"text": "Vergrootglas\n\n'n Vergrootglas is 'n konvekse lens wat gebruik word om 'n vergrote beeld van 'n voorwerp te produseer. Die lens word gewoonlik in 'n raam met 'n handvatsel gemonteer. 'n Vergrootglas kan gebruik word om lig te fokus, soos om die son se straling te konsentreer om 'n warm plek by die brandpunt te skep om 'n vuur te begin.\n\n'n Bladvergroter bestaan uit baie baie smal konsentriese ringvormige lense, sodanig dat die kombinasie as 'n enkele lens optree, maar baie dunner is. Hierdie reëling staan bekend as 'n Fresnel-lens.\n\nDie vergrootglas is 'n ikoon van speurfiksie, veral dié van Sherlock Holmes.\n", "id": "afr_Latn_101220"} {"text": "Luminansie\n\nLuminansie is 'n fotometriese maatstaf van die ligintensiteit per oppervlakte-eenheid van lig wat in 'n gegewe rigting beweeg. Dit beskryf die hoeveelheid lig wat deurgaan, uitgestraal word vanaf, of weerkaats word vanaf 'n spesifieke area, en val binne 'n gegewe ruimtehoek.\n\nHelderheid is die term vir die subjektiewe indruk van die objektiewe luminansiemetingstandaard.\n\nDie SI-eenheid vir luminansie is candela per vierkante meter (cd/m²), soos omskryf deur die SI-stelsel. 'n Nie-SI-term vir dieselfde eenheid is die nit.\n", "id": "afr_Latn_101221"} {"text": "Ligheid\n\nLigheid, Ligtheid of ligtigheid is 'n visuele persepsie van die luminansie (L) van 'n voorwerp. Dit word dikwels beoordeel relatief tot 'n soortgelyke verligte voorwerp. In kleurometrie- en kleurvoorkomsmodelle is ligheid 'n voorspelling van hoe 'n verligte kleur vir 'n standaardwaarnemer sal lyk. Terwyl luminansie 'n lineêre meting van lig is, is ligheid 'n lineêre voorspelling van die menslike persepsie van daardie lig.\n\nDit is omdat menslike visie se ligheidpersepsie nie-lineêr is relatief tot lig. Verdubbeling van die hoeveelheid lig lei nie tot 'n verdubbeling in waargenome ligheid nie, slegs 'n beskeie toename.\n\nDie simbool vir perseptuele ligheid is gewoonlik óf J soos gebruik in CIECAM02 of L^* soos gebruik in CIELAB en CIELUV. L^* (\"L-ster\") moet nie verwar word met L wat gebruik word vir luminansie. In sommige kleurbestellingstelsels soos Munsell, word ligheid na verwys as waarde. Sommige kleurmodelle soos HSV gebruik ook waarde as 'n alternatiewe term vir ligheid.\n\nChiaroscuro en Tenebrisme maak albei voordeel uit dramatiese kontraste van ligheid om drama in kuns te verhoog. Kunstenaars kan ook skakering, subtiele manipulasie van waarde gebruik.\n", "id": "afr_Latn_101222"} {"text": "Duisternis\n\nDuisternis of donkerte, die direkte teenoorgestelde van ligheid, word gedefinieer as 'n gebrek aan beligting, 'n afwesigheid van sigbare lig, of 'n oppervlak wat lig absorbeer, soos swart of bruin.\n\nMenslike visie is nie in staat om kleure te onderskei in toestande van baie lae luminansie. Dit is omdat die tint sensitiewe fotoreseptorselle op die retina onaktief is wanneer ligvlakke onvoldoende is, in die omvang van visuele persepsie waarna verwys word as skotopiese visie.\n\nDie emosionele reaksie op duisternis het metafooriese gebruike van die term in baie kulture gegenereer, wat dikwels gebruik word om 'n ongelukkige of onheilspellend gevoel te beskryf.\n\nMet verwysing na 'n tyd van die dag, vind volledige duisternis plaas wanneer die Son meer as 18° onder die horison is, sonder die uitwerking van skemer op die naghemel.\n", "id": "afr_Latn_101223"} {"text": "Drosanthemum\n\nDrosanthemum, in die volksmond bekend as die douvygies, is 'n vetplant-genus wat tot die Aizoaceae behoort en in 1927 vir die eerste keer beskryf is. Die genus is inheems aan Namibië en Suid-Afrika. Die plante is klein, regop struikies. Daar is 110 spesies wat tot die genus hoort en 25 is deel van die fynbos. Die genus kom hoofsaaklik in die winterreënval gebied voor.\n", "id": "afr_Latn_101224"} {"text": "Drosanthemum hallii\n\nDrosanthemum hallii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en naby Worcester in die Wes-Kaap voorkom. Die spesie is deel van die fynbos en renosterveldbiome. Dit het 'n voorkomsgebied van 657 km² en daar is drie subpopulasies wat bedreig word deur indringerplante en die aanlê van wingerde.\n", "id": "afr_Latn_101225"} {"text": "Drosanthemum luederitzii\n\nDrosanthemum luederitzii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan die Noord-Kaap, Wes-Kaap en Namibië is.\n", "id": "afr_Latn_101226"} {"text": "Drosanthemum bellum\n\nDrosanthemum bellum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap van Ceres tot by Worcester voorkom. Die spesie is deel van die fynbos.\n\nDit het 'n voorkomsgebied van 2 000 km² en daar is vyf subpopulasies wat bedreig word deur die aanlê van wingerde. 'n Paar subpopulasies het verlore gegaan toe die Brandvleidam in 1923 gebou is.\n", "id": "afr_Latn_101227"} {"text": "Drosanthemum calycinum\n\nDrosanthemum calycinum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap van Clanwilliam tot by Koeberg en Riversdal voorkom. Die spesie is deel van die fynbos.\n\nDit het 'n voorkomsgebied van 20 000 km² en daar is sestien subpopulasies. Die plant het reeds 80% van sy habitat afgestaan aan koringverbouing die afgelope 100 jaar. Die plant word steeds bedreig deur indringerplante, gewasverbouing en menslike ontwikkeling.\n", "id": "afr_Latn_101228"} {"text": "Drosanthemum hispidum\n\nDrosanthemum hispidum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat inheems aan die Noord-, Oos- en Wes-Kaap, Vrystaat en Namibië is.\n\nD. hispidum bevat die alkaloïed 4'-O-demetielmesembrenol, struktuurgewys verwant aan alkaloïde in die kanna (Sceletium tortuosum).\n", "id": "afr_Latn_101229"} {"text": "Roussanne\n\nRoussanne is 'n wit druifsoort wat oorspronklik in die Rhônestreek in Frankryk verbou is. Dit word dikwels met Marsanne gemeng. Roussanne word ook verbou in verskeie \"nuwewêreldse\" wynstreke soos Kalifornië, Washington, Texas, Suid-Afrika en Australië, sowel as in Kreta, Toskane en Spanje se wynstreke.\n\nDie bessies word uitgeken aan hul rooibruin kleur wanneer die druif rypheid bereik – roux is Frans vir rooibruin en is waarskynlik die bron van die druifsoort se naam. Roussanne se geur herinner aan kruietee. In warm streke produseer die druifsoort 'n effens swaar wyn met heuning- en peergeure.\n\nIn koeler streke het die wyn 'n hoër suurinhoud. Dit is dikwels 'n moeilike plant om te groei, en is veral vatbaar vir skimmelsiektes. Boonop is dit nie wind- of droogtebestand nie, word laat ryp en lewer wisselvallige opbrengste.\n", "id": "afr_Latn_101230"} {"text": "Eberlanzia sedoides\n\nEberlanzia sedoides is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Namibië en die Noord-Kaap is. Dit kom in die suide van Namibië voor, die Richtersveld en so ver suid as Hondeklipbaai in Namakwaland.\n", "id": "afr_Latn_101231"} {"text": "Eberlanzia (plant)\n\nEberlanzia is 'n vetplant-genus wat tot die Aizoaceae behoort en in 1926 vir die eerste keer beskryf is. Die genus is inheems aan Namibië en Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101232"} {"text": "Eberlanzia cyathiformis\n\nEberlanzia cyathiformis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Namibië en die Noord-Kaap is.\n", "id": "afr_Latn_101233"} {"text": "Oggend\n\nOggend is die tydperk van sonsopkoms tot middag. Daar is geen presiese tye vir wanneer die oggend begin nie (ook waar vir die aand en nag) want dit kan verskil volgens 'n mens se lewenstyl en die ure van daglig in elke tyd van die jaar. Die oggend eindig egter streng om die middag, want dit is wanneer middag begin. Oggend kan ook gedefinieer word as vanaf middernag tot middag.\n\nOggend gaan voor namiddag, aand, en nag in die volgorde van 'n dag. Oorspronklik het die term na sonsopkoms verwys.\n", "id": "afr_Latn_101234"} {"text": "Eberlanzia ebracteata\n\nEberlanzia ebracteata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Namibië en die Noord-Kaap is.\n", "id": "afr_Latn_101235"} {"text": "Eberlanzia parvibracteata\n\nEberlanzia parvibracteata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan die Noord-Kaap is.\n", "id": "afr_Latn_101236"} {"text": "Eberlanzia schneideriana\n\nEberlanzia schneideriana is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Namibië en die Noord-Kaap is.\n", "id": "afr_Latn_101237"} {"text": "Gegenschein\n\nGegenschein (uit Duits; letterlik \"teengloed\" of \"opposisielig\") is 'n dowwe verligte kol in die naglug wat reg teenoor die son aan die ander kant van die aarde geleë is. Die trustrooiing van sonlig deur interplanetêre stof veroorsaak dié optiese verskynsel.\n", "id": "afr_Latn_101238"} {"text": "Ruschia virens\n\nRuschia virens is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant is endemies in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101239"} {"text": "Breyton Paulse\n\nBreyton Paulse (gebore 25 April 1976 in De Keur, Koue Bokkeveld) is 'n Suid-Afrikaanse voormalige rugbyspeler wat van 1999 tot 2007 op vleuel vir die nasionale span, die Springbokke, gespeel het. Hy het 64 toetswedstryde vir Suid-Afrika gespeel en 26 drieë gedruk.\n", "id": "afr_Latn_101240"} {"text": "Ruschia magnifica\n\nRuschia magnifica is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant is endemies in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101241"} {"text": "Ruschia acutangula\n\nRuschia acutangula is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101242"} {"text": "Ruschia albida\n\nRuschia albida is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Wes-Kaap voor. Die plant is endemies in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101243"} {"text": "Ruschia perfoliata\n\nRuschia perfoliata is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor. Die plant is endemies in Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101244"} {"text": "Ruschia recurva\n\nRuschia recurva is 'n vetplant uit die vygiefamilie van Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor. Die plant is endemies aan Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101245"} {"text": "Ruschia testacea\n\nRuschia testacea is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101246"} {"text": "Otto van Boergondië\n\nOtto van Boergondië (944 – 22 Februarie 965) was vanaf 956 tot sy dood in 965 Hertog van Boergondië en Graaf van Auxerre.\n\nOtto was die seun van Hugo die Grote en sy vrou Hedwig van Sakse, suster van Otto I, keiser van die Heilige Romeinse Ryk, en dogter van Hendrik die Voëlkyker, Hertog van Sakse. Hy was die jonger broer van Hugo Capet, die latere koning van Frankryk en die stigter van die Huis van Capet.Hy behoort tot die Dinastie van die Robertiens.\n\nHy het deur sy huwelik aan Luitgard, dogter van Giselbert van Châlon, wat die meeste van die hertogdomme in Boergondië besit het, hertog geword. Hy het geen afstammelinge gehad nie.\n\nSy broer, Hendrik I van Boergondië, het hom opgevolg as Hertog van Boergondië.\n", "id": "afr_Latn_101247"} {"text": "Ruschia ampliata\n\nRuschia ampliata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101248"} {"text": "Ruschia approximata\n\nRuschia approximata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101249"} {"text": "Ruschia archeri\n\nRuschia archeri is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101250"} {"text": "Ruschia aspera\n\nRuschia aspera is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101251"} {"text": "Ruschia atrata\n\nRuschia atrata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101252"} {"text": "Ruschia bijliae\n\nRuschia bijliae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101253"} {"text": "Ruschia bolusiae\n\nRuschia bolusiae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101254"} {"text": "Museo del Prado\n\nDie Prado Museum (Spaans: Museo del Prado; Spaanse fonetiese spelling: muˈseo ðel ˈpɾaðo), amptelik bekend as die Museo Nacional del Prado, is Spanje se belangrikste nasionale kunsmuseum. Dit is geleë in sentraal-Madrid. Dit beskik oor die gesogste versamelings Europese kuns, wat dateer uit die 12de eeu tot die vroeë 20ste eeu. Dit is gebaseer op die voormalige Spaanse Koninklike Versameling. As sulks is dit die enkele beste versameling van Spaanse kuns. Dit is aanvanklik in 1819 gestig as 'n skilder- en beeldhoumuseum, maar huisves ook belangrike versamelings van ander soort werke. Die Museo Nacional de Prado is een van die mees besoekte museums in die wêreld. Verskeie werke deur Goya, die mees verteenwoordigde kunstenaar in die museum, sowel as werke deur Bosch, El Greco, Rubens, Titiaan, en Velázquez, is slegs sommige van die hoogtepunte uit dié versameling. Velázquez, met sy skerp oog en aanvoeling vir kuns, was ook verantwoordelik daarvoor dat groot dele van die museum se versameling Italiaanse meesterwerke vanuit Italië na Spanje oorgebring is, wat dit tans die grootste versameling Italiaanse meesterwerke buite Italië maak.\n\nDie versameling bestaan tans uit ongeveer 8,200 tekeninge, 7,600 skilderye, 4,800 gedrukte werke, en 1,000 beeldhouwerke, bykomend tot verskeie ander kunswerke en historiese dokumente. Met ingang 2012 het die museum nagenoeg 1,300 werke in die hoofgebou tentoongestel, terwyl omtrent 3,100 werke tydelik geleen is aan verskillende museums en amptelike instellings. Die restant van die werke word gestoor.\n\nDie Prado, met die nabygeleë Thyssen-Bornemisza Museum en die Museo Reina Sofía, vorm deel van Madrid se \"Goue Driehoek van Kuns\", wat in 2021 ingesluit is in UNESCO se lys van Wêrelderfenisgebiede.\n", "id": "afr_Latn_101255"} {"text": "Ruschia brakdamensis\n\nRuschia brakdamensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101256"} {"text": "Ruschia breekpoortensis\n\nRuschia breekpoortensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101257"} {"text": "Ruschia uitenhagensis\n\nRuschia uitenhagensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101258"} {"text": "Ruschia umbellata\n\nRuschia umbellata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101259"} {"text": "Ruschia versicolor\n\nRuschia versicolor is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101260"} {"text": "Der Ring des Nibelungen\n\nDer Ring des Nibelungen is 'n siklus van vier Duitstalige epiese musiekdramas wat deur Richard Wagner gekomponeer is. Die werke is losweg gebaseer op karakters uit Germaanse heldelegendes, naamlik Noorse legendariese sages en die Nibelungenlied. Die komponis noem die siklus 'n \"Bühnenfestspiel\" (verhoogfeesstuk), gestruktureer in drie dae, voorafgegaan deur 'n Vorabend (\"voorlopige aand\"). Daar word dikwels hierna verwys as die Ring-siklus, Wagner se Ring of bloot Die Ring.\n\nDas Rheingold\n\nDie Walküre\n\nSiegfried en\n\nGötterdämmerung\n\nIndividuele werke van die sekwens word dikwels afsonderlik opgevoer, en inderdaad bevat die operas dialoë wat gebeure in die vorige operas noem, sodat 'n kyker enige daarvan kon kyk sonder om na die vorige dele te kyk, en steeds die intrige verstaan. Wagner het egter bedoel dat hulle in reekse opgevoer sou word. Die eerste uitvoering as 'n siklus het die eerste Bayreuth-fees in 1876 geopen, begin met Das Rheingold op 13 Augustus en eindig met Götterdämmerung op 17 Augustus.\n\nOpera-verhoogregisseur Anthony Freud het gesê dat Der Ring des Nibelungen \"die hoogwatermerk van ons kunsvorm is, die mees massiewe uitdaging wat enige operageselskap kan aanpak.\"\n", "id": "afr_Latn_101261"} {"text": "Ruschia vanheerdei\n\nRuschia vanheerdei is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101262"} {"text": "Ruschia vaginata\n\nRuschia vaginata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101263"} {"text": "Ruschia victoris\n\nRuschia victoris is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101264"} {"text": "Ruschia pulvinaris\n\nRuschia pulvinaris is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101265"} {"text": "Ruschia primosii\n\nRuschia primosii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101266"} {"text": "Ruschia parvifolia\n\nRuschia parvifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101267"} {"text": "Ruschia patens\n\nRuschia patens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101268"} {"text": "2022-Rugbykampioenskapreeks\n\nDie 2022-Rugbykampioenskapsreeks was die tiende jaarlikse rugbytoernooi tussen die nasionale spanne van Argentinië, Australië, Suid-Afrika en Nieu-Seeland. Die kompetisie word bedryf deur SANZAAR, 'n gesamentlike onderneming van die vier lande se nasionale rugbyunies. Die spanne is onderskeidelik die Pumas, Springbokke, Wallabies en die All Blacks. Die toernooi keer terug om in alle mededingende lande aangebied te word, nadat reisbeperkings in 2020–21 weens COVID-19 die toernooi belemmer het.\n\nDie toernooi is egter vir die eerste keer herstruktureer sedert Argentinië by die kompetisie aangesluit het, met elke span wat hul wedstryde tuis en weg gespeel het. Elke land het drie wedstryde aangebied, maar nie eweredig oor hul mededingende nasies nie. Argentinië was twee keer gasheer vir Australië en Suid-Afrika een keer; Australië het Suid-Afrika twee keer gehuisves en Nieu-Seeland een keer; Nieu-Seeland was twee keer gasheer vir Argentinië en Australië een keer; en Suid-Afrika was twee keer gasheer vir Nieu-Seeland en Argentinië een keer.\n\nNieu-Seeland het die toernooi vir die 19de keer gewen. Buitendien het hulle die Bledisloebeker ingepalm en die Vryheidsbeker gewen, terwyl Australië met die Mandela Uitdaagplaat en die Poematrofee weggestap het.\n", "id": "afr_Latn_101269"} {"text": "Len Taunyane\n\nLen Taunyane ([lɪn tauˈɲanɪ] 1880's – na 1904) was 'n Suid-Afrikaanse baan- en veldatleet wat aan die Olimpiese Somerspele 1904 aan die mansmaraton deelgeneem het, en was dus een van die eerste twee swart Afrikane wat aan die moderne Olimpiese Spele deelgeneem het.\n", "id": "afr_Latn_101270"} {"text": "Childebrand\n\nChildebrand (678 – 743 of 751) was 'n Frankiese hertog (dux). Hy was die buite-egtelike seun van Pepyn van Herstal en Alpaida, en die broer van Karel Martel. Hy is gebore in Autun, waar hy later dood is. Hy was getroud met Emma van Austrasië. Hy ontvang heerskappy oor die Koninkryk van Boergondië van sy vader en word hierdeur 'n hertog. Saam met sy broer speel hy 'n beslissende rol in die verdrywing van die Sarasene uit Frankryk, toe hy Marseille, een van die grootste stede wat steeds in die hande van die Oemajjads was, verower.\n\nHy en sy seun Nibelung I was beskermhere van die opvolgskrywer van die Kroniek van Fredegar.\n\nSommige navorsers is van mening dat Childebrand die halfbroer van Karel Martel was aan vaderskant. Sy sterfdatum is ook 'n omstrede kwessie aangesien sommige bronne sy sterfjaar as 743 aangee, en andere as 751.\n", "id": "afr_Latn_101271"} {"text": "Boso van Arles\n\nBoso van Arles (gebore omstreeks 800; sterf in 855) was 'n Frankiese graaf van onderskeidelik Turyn en Valois uit die Bosoniede-dinastie.\n", "id": "afr_Latn_101272"} {"text": "Ruschia patulifolia\n\nRuschia patulifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101273"} {"text": "Ruschia pauciflora\n\nDie skilpadvygie (Ruschia pauciflora) is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101274"} {"text": "Ruschia paucipetala\n\nRuschia paucipetala is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101275"} {"text": "Ruschia phylicoides\n\nRuschia phylicoides is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101276"} {"text": "Ruschia pinguis\n\nRuschia pinguis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101277"} {"text": "Ruschia punctulata\n\nRuschia punctulata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101278"} {"text": "Dagtyd\n\nDagtyd soos waargeneem op Aarde is die tydperk van die dag waartydens 'n gegewe plek natuurlike beligting van direkte sonlig ervaar. Dag vind plaas wanneer die Son bo die plaaslike horison verskyn, dit wil sê, enige plek op die aardbol se hemisfeer wat na die son kyk. In direkte sonlig kan die beweging van die son aangeteken en waargeneem word met behulp van 'n sonwyser wat 'n skaduwee gooi wat stadig beweeg gedurende die dag. Ander planete en natuurlike satelliete wat roteer relatief tot 'n lig primêre liggaam, soos 'n plaaslike ster, ervaar ook dagtyd, maar hierdie artikel bespreek hoofsaaklik dagtyd op Aarde.\n", "id": "afr_Latn_101279"} {"text": "Daglig\n\nDaglig is die kombinasie van alle direkte en indirekte sonlig gedurende die dagtyd. Dit sluit direkte sonlig, verspreide lugbestraling, en (dikwels) beide van hierdie weerkaats deur Aarde en aardse voorwerpe in, soos landvorms en geboue. Sonlig verstrooi of weerkaats deur astronomiese voorwerpe word oor die algemeen nie as daglig beskou nie. Daarom sluit daglig maanlig uit, ten spyte daarvan dat dit indirekte sonlig wat weerkaats word, is.\n", "id": "afr_Latn_101280"} {"text": "Edgar de Wahl\n\nEdgar Alexei Robert von Wahl of de Wahl (23 Augustus 1867 – 9 Maart 1948) was 'n Baltiese Duitse onderwyser, wiskundige en taalkundige. Hy is veral bekend daarvoor dat hy die skepper was van Interlingue (bekend as Occidental dwarsdeur sy lewe), 'n naturalistiese kunsmatige taal gebaseer op die Indo-Europese tale, wat aanvanklik in 1922 gepubliseer is.\n\nDe Wahl is gebore in Olwiopol (volgens sommige bronne in Bohopil, 'n nabygeleë dorp), Kherson gebied, Russiese Ryk (nou deel van Pervomaisk, Mykolaiv Oblast, Oekraïne). Die gesin het etlike jare in die Oekraïne deurgebring, aangesien De Wahl se pa daar as 'n spoorwegingenieur gewerk het. Daarna het die gesin vir etlike jare in Tallinn gebly en toe na Sint Petersburg verhuis. Wahl het daar gestudeer en toe begin diens in die Imperiale Russiese vloot. Vanaf 1894 het de Wahl as onderwyser in Tallinn gewerk.\n\nDe Wahl het eers 'n aanhanger van Volapük geword nadat hy deur Waldemar Rosenberger ('n kollega van de Wahl se pa) aan die taal bekendgestel is en 'n leksikon vir mariene terminologie begin saamstel. 'n Paar maande later in 1888 het hy 'n brosjure oor die taal Esperanto in 'n boekwinkel ontdek en 'n sterk ondersteuner van die nuwe taal geword. Een van die eerste gebruikers van Esperanto, het hy Ludwik Lejzer Zamenhof oor sommige punte van grammatika en woordeskat geadviseer. Na etlike jare het hy Esperanto laat vaar ná die mislukte stemming om die taal te hervorm in 1894 (de Wahl was een van die min wat gestem het vir 'n heeltemal ingrypende hervorming), en in die volgende dekades het hy gewerk aan die probleem van die ideale vorm van 'n internasionale hulptaal.\n", "id": "afr_Latn_101281"} {"text": "Verspreide lugbestraling\n\nVerspreide lugbestraling is sonstraling wat die Aarde se oppervlak bereik nadat dit verstrooi vanaf die direkte sonstraal deur molekules of fynstowwe in die atmosfeer. Ook bekend as lugbestraling, die bepalende proses om die kleure van die hemel te verander. Ongeveer 23% van direkte invallende straling van totale sonlig word van die direkte sonstraal verwyder deur in die atmosfeer te verstrooi; van hierdie hoeveelheid (invallende straling) bereik ongeveer twee derdes uiteindelik die aarde as foton verspreide hemelligstraling.\n\nDie dominante stralingsverstrooiingsprosesse in die atmosfeer is Rayleigh-verstrooiing en Mie-verstrooiing; hulle is elasties, wat beteken dat 'n foton van lig van sy pad afgewyk kan word sonder om geabsorbeer te word en sonder om van golflengte te verander.\n\nOnder 'n bewolkte lug is daar geen direkte sonlig nie, en alle lig is die gevolg van verspreide lugbestraling.\n", "id": "afr_Latn_101282"} {"text": "Ptolemeus XII Auletes\n\nPtolemeus XII was die buite-egtelikse seun van Ptolemeus IX by 'n onbekende moeder. In 116 v.C. het Ptolemeus IX die mederegent van sy moeder, Cleopatra III, geword. Hy het egter in 'n burgeroorlog met sy ma en broer Ptolemeus X betrokke geraak en hy is in 107 v.C. verban. Cleopatra III het haar keinseuns in 103 v.C. na die eiland Kos gestuur om hulle te beskerm.\n\nNadat hulle vader in 81 v.C. dood is, het Ptolemeus XII se halfsuster Berenike III die troon bestyg. Sy is gou vermoor deur haar neef en medeheerser, Ptolemeus XI, wat toe ook vermoor is. Ptolemeus XII is uit bannelingskap teruggeroep en tot farao verklaar terwyl sy broer, ook Ptolemeus, as koning van Siprus aangestel is.\n\nPtolemeus XII het met Cleopatra V, waarskynlik een van sy susters of niggies, getrou en hulle het minstens een kind, Berenike IV, gehad – en dalk ook 'n tweede dogter, Cleopatra VII. Die koning se drie jongste kinders, Arsinoe IV, Ptolemeus XIII en Ptolemeus XIV, se moeder is onbekend. Om te voorkom dat Rome Egipte annekseer, het Ptolemeus 'n bondgenootskap met Rome gesluit. Rome het Siprus in 58 v.C. geannekseer, en dit gelei tot die selfmoord van Ptolemeus van Siprus.\n\nKort daarna is Ptolemeus XII deur die Egiptenare van die troon gesit en sy oudste dogter, Berenike IV, het die troon bestyg. Met Romeinse befondsing en militêre hulp het Ptolemeus XII Egipte herower en Berenike IV in 55 v.C. laat vermoor. In 52 v.C. het hy sy ander dogter, Cleopatra VII, as sy medeheerser aangestel. Hy is die volgende jaar dood en is as medeheersers opgevolg deur Cleopatra VII en haar broer Ptolemeus XIII.\n", "id": "afr_Latn_101283"} {"text": "Fynstowwe\n\nFynstowwe is mikroskopiese deeltjies van vaste stof of vloeistof materie gesuspendeer in die lug. Die term aërosol verwys gewoonlik na die fynstof/lug mengsel, in teenstelling met die fynstowwe alleen. Bronne van fynstowwe kan natuurlik of antropogenies wees. Hulle het impak op klimaat en neerslag wat menslike gesondheid nadelig beïnvloed, op maniere bykomend tot direkte inaseming.\n", "id": "afr_Latn_101284"} {"text": "Ptolemeus XIII Theos Filopator\n\nPtolemeus XIII Theos Filopator (Grieks: Πτολεμαῖος Θεός Φιλοπάτωρ, \"Gelief deur sy Vader\"; omstreeks 62 - 13 Januarie 47 v.C.) was van 51-47 v.C. farao van Egipte en een van die laaste lede van die Ptolemeïese dinastie. Hy was die seun van Ptolemeus XII Auletes en die broer en medeheerser van Cleopatra VII. Ptolemeus het later ook saam met sy ander suster, Arsinoe IV, regeer.\n\nNá 'n magstryd teen Cleopatra VII het Ptolemeus XIII eindelik uit Alexandrië gevlug. Hy het na berig word op 13 Januarie 47 v.C. verdrink terwyl hy die Nyl probeer oorsteek het. Cleopatra VII het daarna 'n ander broer, Ptolemeus XIV, as haar nuwe medeheerser aangestel.\n", "id": "afr_Latn_101285"} {"text": "Alphonse Matejka\n\nAlphonse Matejka (9 Januarie 1902 in St. Gallen, Switserland - 27 Oktober 1999 in La Chaux-de-Fonds, Switserland) was 'n bekende Oksidentalis van Tsjeggiese oorsprong.\n", "id": "afr_Latn_101286"} {"text": "Ric Berger\n\nRichard \"Ric\" Berger (1894–1984) was 'n Switserse professor in ontwerp, versiering en kunsgeskiedenis. Hy is veral bekend vir sy talle koerantberigte oor historiese monumente, hoofsaaklik in die Franssprekende deel van Switserland, insluitend sy eie tekeninge van die geboue. Deur hierdie artikels het hy bygedra tot 'n verhoogde belangstelling in historiese monumente en omgewings onder baie tot dusver oningeligte mense, en waarskynlik ook indirek bygedra tot 'n wyer belangstelling om historiese monumente van vernietiging te bewaar en te red.\n\nOmstreeks die vroeë 1970's het hy voorbeelde van sy koerantgeskrifte gepubliseer in boeke wat deur amateur-historici en argeoloë gewaardeer is en steeds is. Hy word met meer omsigtigheid in universiteitskringe gelees, omdat hy bekend staan ​​as 'n \"vulgarizer\" en in wese die stand van kennis in die tydperk van sy publikasies, hoofsaaklik die 1950's, weerspieël. Omdat hy ook 'n aktiewe onderwyser was, het hy referate geskryf oor heraldiek, oor die geskiedenis van die alfabet en oor die tekengewoontes van kinders.\n", "id": "afr_Latn_101287"} {"text": "Berenike IV\n\nBerenike IV Epifaneia (Grieks: Βερενίκη; 77-55 v.C.) was 'n Griekse prinses en koningin van die Ptolemeïese dinastie van Egipte. Sy het van 58-55 v.C. oor Egipte regeer gedurende die verbanning van haar vader, Ptolemeus XII Auletes, na Rome. Dit is onduidelik of sy eers die medeheerser was saam met haar ma, Cleopatra V, of 'n moontlike suster, Cleopatra VI, maar sy het in 57 v.C. alleenheerser geword.\n\nMet die terugkeer van Ptolemeus XII na Egipte met Romeinse militêre hulp, is Berenike IV omvergewerp en deur haar vader laat vermoor. Hy het voor sy dood 'n ander dogter, Cleopatra VII, en sy seun Ptolemeus XIII as medeheersers aangewys.\n", "id": "afr_Latn_101288"} {"text": "Ruschia putterillii\n\nRuschia putterillii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap, Vrystaat asook Lesotho voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101289"} {"text": "Ruschia rariflora\n\nRuschia rariflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101290"} {"text": "Romeinse sensor\n\n'n Sensor was 'n magistraat in antieke Rome (daar was twee) wat verantwoordelik was vir die handhawing van die sensus en openbare moraal. Hy het ook toesig gehou oor sekere spekte van die regering se finansies.\n\nDie mag van 'n sensor was absoluut; geen magistraat kon hom teengaan nie en sy besluite kon net gekanselleer word deur 'n ander sensor wat hom opvolg.\n\nDie sensor se handhawing van die openbare moraal het gelei tot die betekenis van die moderne woorde \"sensor\" en \"sensuur\".\n", "id": "afr_Latn_101291"} {"text": "Ruschia pungens\n\nRuschia pungens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101292"} {"text": "Ruschia esterhuyseniae\n\nRuschia esterhuyseniae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101293"} {"text": "Ruschia exigua\n\nRuschia exigua is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101294"} {"text": "Ruschia extensa\n\nRuschia extensa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101295"} {"text": "Ruschia filipetala\n\nRuschia filipetala is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101296"} {"text": "Ruschia floribunda\n\nRuschia floribunda is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101297"} {"text": "Ruschia dilatata\n\nRuschia dilatata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101298"} {"text": "Ruschia divaricata\n\nRuschia divaricata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap, Vrystaat asook Namibië voor.\n", "id": "afr_Latn_101299"} {"text": "Ruschia edentula\n\nRuschia edentula is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap en die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101300"} {"text": "Ruschia goodiae\n\nRuschia goodiae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101301"} {"text": "Ruschia gracilipes\n\nRuschia gracilipes is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101302"} {"text": "Ruschia gracilis\n\nRuschia gracilis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101303"} {"text": "Ruschia fourcadei\n\nRuschia fourcadei is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101304"} {"text": "Ruschia framesii\n\nRuschia framesii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101305"} {"text": "Ruschia frederici\n\nRuschia frederici is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101306"} {"text": "Ruschia fugitans\n\nRuschia fugitans is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101307"} {"text": "Ha-Rabali\n\nHa-Rabali is 'n nedersetting in Makhado Plaaslike Munisipaliteit in Limpopo, Suid-Afrika. Dit is langs Dzanani geleë.\n", "id": "afr_Latn_101308"} {"text": "Ruschia griquensis\n\nRuschia griquensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap en Vrystaat voor.\n", "id": "afr_Latn_101309"} {"text": "Ruschia grisea\n\nRuschia grisea is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap en Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101310"} {"text": "Kutama\n\nKutama is 'n versameling van nedersettings 25 km wes van Louis Trichardt in Makhado Plaaslike Munisipaliteit in Limpopo, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101311"} {"text": "Ruschia hamata\n\nRuschia hamata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap, Noordwes, die Vrystaat asook Lesotho voor. Die plant word ook die beesvygie genoem.\n", "id": "afr_Latn_101312"} {"text": "Elim, Limpopo\n\nElim is 'n woongebied (township) rondom die Elim-hospitaal, geleë in die distrik van Hlanganani in die voormalige Tsonga-tuisland, Gazankulu, langs die R578-pad na Giyani in die Limpopoprovinsie van Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101313"} {"text": "Ruschia rigens\n\nRuschia rigens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Vrystaat voor.\n", "id": "afr_Latn_101314"} {"text": "Ruschia foliosa\n\nRuschia foliosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap, Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101315"} {"text": "Ruschia sandbergensis\n\nRuschia sandbergensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101316"} {"text": "Bivinus van Gorze\n\nBivinus van Gorze (810/830 - 863) was die Frankiese grondlegger van die Bivinide-familie. Hy was getroud met 'n dogter (moontlik Richildis) van Boso die Ouere. Bivinus was die seun van graaf Richard van Amiens. Hy was graaf van die Ardenne en vanaf 842 moontlik ook graaf van Metz. Tussen 855 en 856 het koning Lotarius II van Lorraine hom as leke-ab van die Gorze-abdy aangestel. Onder sy bewind het die abdy egter verval en 'n gebrek aan dissipline het onder hom posgevat. Hy is gevolglik gedwing om die pos in 863 aan 'n klerk genaamd Betton af te staan.\n", "id": "afr_Latn_101317"} {"text": "Emma van Frankryk\n\nEmma van Frankryk (sterf in 935) was 'n Franse prinses en vanaf 923 tot haar afsterwe koningin van Wes-Frankië deur haar huwelik met Roedolf van Frankryk. Sy staan ook bekend as Emma Capet, Emma van Boergondië, of Emma van Neustrië. Sy was die dogter van Robert I van Frankryk en óf Aelis van Maine, óf Beatrix van Vermandois. Haar familie staan bekend as die Robertyne of Robertiens.\n\nOmstreeks 921 is sy getroud met Hertog Roedolf van Frankryk. Roedolf is op 13 Julie 923 by Saint-Médard de Soissons gekroon as Koning van Wes-Frankië en gevolglik het sy Koningin van Frankryk geword.\n\nSy het haar man se reg op die kroon verdedig teen die Karolingiese aanspraakmaker Karel die Eenvoudige en haar swaer Herbert II van Vermandois. Emma het in 931 vir Avalon verower, en in 933 die beleg van Château Thierry teen Herbert II aangevoer met haar man se leër.\n\nDit wil voorkom asof Emma geboorte aan slegs 'n seun, genaamd Lodewyk, geskenk het. Dit is egter moontlik dat Emma ook 'n dogter genaamd Judith gehad het.\n", "id": "afr_Latn_101318"} {"text": "Eadhild\n\nEadhild (sterf in 937) was 'n Engelse prinses en die tweede vrou van Hugo, Hertog van die Franke. Sy was die dogter van Eduard die Ouere, koning van die Angele. en sy tweede vrou Ælfflæd.\n\nIn 926 het Eduard se seun, koning Athelstan, toegestem om sy half-suster Eadhild met Hugo te laat trou, in ruil vir 'n enorme hoeveelheid geskenke en relieke. Volgens Willem van Malmesbury het hierdie geskenke speserye, juwele, perde, 'n vaas van oniks, 'n kroon van soliede goud, die swaard van Konstantyn die Grote, Karel die Grote se lans en 'n deel van Jesus die Verlosser se doringkroon ingesluit. Eadhild se suster Eadgifu van Wessex was die vrou van die afgesette koning van die Wes-Franke, Karel die Eenvoudige. Hugo was 'n potensiële mededinger vir die Frankiese troon, en dit is moontlik dat Eadgifu die huwelik ondersteun het ten einde 'n gevaarlike skakel tussen Hugo en Herbert II van Vermandois uit die weg te ruim.\n\nEadhild sterf kinderloos in 937.\n", "id": "afr_Latn_101319"} {"text": "Beatrix van Vermandois\n\nBeatrix van Vermandois (gebore omstreeks 880; sterf ná 26 Maart 931) was 'n Karolingiese aristokraat, koningin van Wes-Frankië deur haar huwelik met Robert I van Frankryk, en moeder van Hugo die Grote.\n", "id": "afr_Latn_101320"} {"text": "Kategorie:Huidige Wikipedia-verjaarsdae\n\nHierdie is 'n lys van Wikipediane wat by Wikipedia aangesluit het (die eerste keer 'n rekening geregistreer het, of hul eerste aangemelde wysiging gemaak het) op een of meer jaar gelede.\n", "id": "afr_Latn_101321"} {"text": "Brisbane-lughawe\n\nBrisbane-lughawe (IATA: BNE, ICAO: YBBN) is die primêre internasionale lughawe wat Brisbane en Suidoos-Queensland bedien. Die lughawe huisves 31 lugrederye wat na 50 binnelandse en 29 internasionale bestemmings vlieg, in totaal het meer as 22,7 miljoen passasiers in 2016 deur die lughawe gereis. In 2016 het 'n OAG-verslag Brisbane-lughawe as die vyfde beste presterende groot-grootte lughawe ter wêreld aangewys vir betydse prestasie met 86,71% van aankomste en vertrekke wat binne 15 minute van hul geskeduleerde tye plaasgevind het, wat effens gedaal het van 88,31% van die jaar tevore.\n\nBrisbane-lughawe is 'n belangrike spilpunt vir beide Virgin Australia en Qantas, en 'n sekondêre spilpunt vir Qantas se laekostefiliaal Jetstar. Brisbane het die derde hoogste aantal binnelandse verbindings in Australië na Sydney en Melbourne. Dit is ook die tuiste van Qantas se A330 en B737 swaar instandhoudingsfasiliteite. Virgin Australia het 'n kleiner instandhoudingsfasiliteit by die lughawe, waar lynonderhoud op die lugredery se 737-vloot uitgevoer word. Ander lugrederye, naamlik QantasLink, en Alliance Airlines doen ook instandhouding by hul onderskeie fasiliteite by die lughawe. Die lughawe het internasionale en binnelandse passasiersterminale, 'n vragterminaal, 'n algemene lugvaartterminaal sowel as twee aanloopbane.\n\nDie \"Royal Flying Doctor Service\" het een van sy nege Queensland-basisse by Brisbane-lughawe.\n\nOp 30 Maart 2020 is aanloopbaan 14/32 vroeg uit diens gestel as deel van Brisbane se nuwe aanloopbaanfase, sodat die ongebruikte kruisaanloopbaan vir vliegtuigparkering benut kon word.\n", "id": "afr_Latn_101322"} {"text": "Ruschia orientalis\n\nRuschia orientalis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101323"} {"text": "Ruschia obtusa\n\nRuschia obtusa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101324"} {"text": "Ruschia nonimpressa\n\nRuschia nonimpressa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101325"} {"text": "Ruschia pallens\n\nRuschia pallens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101326"} {"text": "Ruschia parviflora\n\nRuschia parviflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap voor waar dit in die Albanie-ruigte en Nama-Karoo groei.\n", "id": "afr_Latn_101327"} {"text": "Ruschia nieuwerustensis\n\nRuschia nieuwerustensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap naby Nuwerus voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km² en word as seldsaam beskou. Dit is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_101328"} {"text": "Melbourne-lughawe\n\nMelbourne Lughawe (IATA: MEY, ICAO: YMML), in die volksmond bekend as Tullamarine Lughawe, is die primêre lughawe wat die stad Melbourne bedien, en die tweede besigste lughawe in Australië. Dit is in 1970 geopen om die nabygeleë Essendon-lughawe te vervang. Melbourne Lughawe is die belangrikste internasionale lughawe van die vier lughawens wat die Melbourne metropolitaanse gebied bedien, die ander internasionale lughawe is Avalon Lughawe.\n\nDie lughawe bestaan uit vier terminale: een internasionale terminale, twee binnelandse terminale en een begroting binnelandse terminale. Dit is 23 km noordwes van die middestad, aangrensend aan die voorstad Tullamarine. Die lughawe het sy eie voorstad en poskode— Melbourne Airport, Victoria (poskode 3045).\n\nIn 2016–17 het sowat 25 miljoen binnelandse passasiers en 10 miljoen internasionale passasiers die lughawe gebruik. Die Melbourne–Sydney-lugroete is die derde mees gereisde passasierslugroete ter wêreld. Die lughawe het direkte vlugte na 33 binnelandse bestemmings en na bestemmings in die Stille Oseaan, Europa, Asië, Noord-Amerika en Suid-Amerika. Melbourne-lughawe is die nommer een aankoms-/vertrekpunt vir die lughawens van vier van Australië se sewe ander hoofstede. Melbourne dien as 'n belangrike spilpunt vir Qantas en Virgin Australia, terwyl Jetstar die lughawe as tuisbasis gebruik. Binnelands dien Melbourne as hoofkwartier vir Australian airExpress en Toll Priority en hanteer meer binnelandse vrag as enige ander lughawe in die land.\n", "id": "afr_Latn_101329"} {"text": "Ruschia tribracteata\n\nRuschia tribracteata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101330"} {"text": "Ruschia triflora\n\nRuschia triflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101331"} {"text": "Ruschia truteri\n\nRuschia truteri is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101332"} {"text": "Ruschia uncinata\n\nRuschia uncinata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom. Die spesie is ook bekend gestel in Spanje en Tunisië.\n", "id": "afr_Latn_101333"} {"text": "Ruschia unidens\n\nRuschia unidens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap en die Vrystaat voorkom. Die spesie word bedreig by Bloemfontein deur ontwikkeling en klipgroewe.\n\nDit staan ook as die rooibergvygie bekend.\n", "id": "afr_Latn_101334"} {"text": "Ruschia valida\n\nRuschia valida is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101335"} {"text": "Frederik I van Lotaringe\n\nIn 954 is hy getroud met Beatrix, dogter van Hugo die Grote, hertog van Parys, en Hedwig van Sake. As bruidskat ontvang hy die inkomste van die Abdy van Saint-Denis in Lotaringe. Ten einde invalle uit die graafskap van Champagne stop te sit, bou Frederik in 960 'n kasteel oor die Ornain-rivier. Later beset hy die gekonfiskeerde gebiede van Saint-Mihiel. Hy het ook landgoedere uitgeruil met die biskop van Toul. Sodoende het hy sy eie feodale gebied gestig wat bekend gestaan het as die graafskap van Bar. Hy het op die wyse die stigter van die Huis Ardennes–Bar geword.\n\nDie graafskap van Lotaringe is op daardie stadium regeer deur die aartsbiskop van Keulen, Bruno I, wat as gevolg van die tweesydige aard van sy titel \"aartshertog\" genoem is. In 959 het Bruno I in samewerking met sy broer, Keiser Otto die Grote, die graafskap verdeel. Hulle het vir Godfried en Frederik as onderskeidelik markgraaf van Benede-Lotaringe en Bo-Lotaringe aangestel. Na Bruno I se dood in 977 het Godfried en Frederik hulself gestileer as Hertog.\n\nAs hertog was Frederik verantwoordelik vir die hervorming van Saint-Dié en Moyenmoutier.\n", "id": "afr_Latn_101336"} {"text": "Robert van Boergondië\n\nRobert van Boergondië, ook bekend as Robert I, (15 Augustus 866 – 15 Junie 923) was vanaf 922 tot 923 Koning van Wes-Frankië. Voor sy troonbestyging was hy graaf van onderskeidelik Poitiers en Parys asook Markies van Neustrië en Orléans. Hy het die afgesette Karolingiese koning Karel die Eenvoudige opgevolg, wat in 898 Robert se broer, koning Odo I, opgevolg het.\n", "id": "afr_Latn_101337"} {"text": "Frederik I, Graaf van Lotaringe\n\nFrederik I (Frans: Ferry of Ferri) (omstreeks 1143 – 7 April 1206) was vanaf 1205 tot sy dood Hertog van Lotaringe. Hy was die tweede seun van Matteus van Lotaringe en Berta van Swabe (ook bekend as Judith), dogter van Frederik II van Swabe. Hy het sy broer Simon II opgevolg. Simon het hom in 1176 aangestel oor die graafskap van Bitche, en deur die Verdrag van Ribemont (1179) sy seggenskap oor die noordelike, Germaanssprekende deel van Lotaringe erken. Berta wou gehad het dat hy al sy vader se besittings oorneem, maar 'n uitmergelende burgeroorlog van drie jaar het hom slegs Bitche en 'n halwe porsie daarvan besorg.\n\nSimon II het in 1205 uitgewyk na 'n klooster en Frederik se seun, Frederik II van Lotaringe, as erfgenaam erken. Nieteenstaande die feit het Frederik al die besittings geërf, maar hy is egter 'n jaar later dood. Derhalwe is die erfenis en besittings deur sy seun geërf, déúr sy moeder Ludmilla (1150–1223), dogter van Mieszko III die Ouere (van die Piaste-dinastie), Hertog van Groot-Pole, en Koning (aartshertog) van Pole. Hul kinders was:\n\nFrederik II, sy opvolger in Lotaringe Diederik die Duiwel (le Diable), meester van Autigny, wat getroud was met Gertruida de Montmorency, dogter van Mathieu II le Grand, Connétable van Frankryk. Hendrik die Lombaard, wat die kasteel van Bayonne opgerig het Fillipus (sterf in 1243), meester van Gerbéviller Matteus (1170–1217), Biskop van Toul Agaat (sterf in 1242), abtes van Remiremont Judith, getroud met Hendrik II, Hertog van Salm Hediwge (sterf in 1228), getroud met Hendrik I, Hertog van Zweibrücken Cunigunda, getroud met Walram III van Limburg\n", "id": "afr_Latn_101338"} {"text": "Ruschia tenella\n\nRuschia tenella is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101339"} {"text": "Ruschia turgida\n\nRuschia turgida is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101340"} {"text": "Ruschia vanniekerkiae\n\nRuschia vanniekerkiae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap naby Ladismith voorkom. Dit is deel van die Sukkulente Karoo plantegroei. Die spesie is geïdentifiseer na aanleiding van 'n gekweekte monster wat in 1932 bekom is. Dit is nog nooit in die veld geïdentifiseer nie en mag dalk uitgestorwe wees.\n", "id": "afr_Latn_101341"} {"text": "Ruschia subteres\n\nRuschia subteres is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap naby Touwsrivier voorkom. Die spesie is geïdentifiseer na aanleiding van een monster wat in 1933 bekom is en is nog nooit in die natuur gevind nie. Dit mag selfs uitgestorwe wees.\n", "id": "afr_Latn_101342"} {"text": "Ruschia tardissima\n\nRuschia tardissima is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101343"} {"text": "Ruschia erecta\n\nRuschia erecta is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101344"} {"text": "Ruschia brevibracteata\n\nRuschia brevibracteata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101345"} {"text": "Kas van den Bergh\n\nKas van den Bergh (15 Augustus 1925 Matlapein, distrik Rustenburg – 5 Januarie 1997) was 'n Afrikaanse skrywer en rubriekskrywer.\n\nSy pa was 'n Christelik-Nasionale Onderwys (C.N.O.)-onderwyser wat naby Pilansberg geboer het en hom later in Pretoria gevestig het. Kas se skoolopleiding was by Hoër Volkskool in Potchefstroom. In 1949 behaal hy 'n LLB.-graad aan die Universiteit van Pretoria, waarna hy hom in Randfontein vestig om as prokureur te praktiseer. Hy het gereeld rubrieke vir die Huisgenoot ('Saterdagaand tuis'), Rooi Rose en ander tydskrifte en koerante geskryf, en ook 'n groot aantal speurromans, kortverhale, reekse en romans.\n\nHy het met 'n medestudent, Nellie Schlimmer, getrou en saam het hulle drie dogters, Rena, Sonia en Kieta in Randfontein grootgemaak. Rena het in haar pa se regsvoetspore gevolg en professor in Regsleer aan die Universiteit van Suid-Afrika geword. Kas se boerderywortels het sterk gebly en hy het teruggekeer na die Rustenburgse bosveld.\n", "id": "afr_Latn_101346"} {"text": "Ruschia brevifolia\n\nRuschia brevifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101347"} {"text": "Ruschia brevipes\n\nRuschia brevipes is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101348"} {"text": "Ruschia britteniae\n\nRuschia britteniae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101349"} {"text": "Ruschia burtoniae\n\nRuschia burtoniae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101350"} {"text": "Ruschia calcarea\n\nRuschia calcarea is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101351"} {"text": "Tembisa, Oos-Kaap\n\nTembisa, Burgersdorp is 'n swart township net suid van Burgersdorp. Dit is geleë in die Walter Sisulu Plaaslike Munisipaliteit van die Joe Gqabi-distrik in die Oos-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_101352"} {"text": "Nozizwe\n\nNozizwe is 'n hoofsaaklik bruin township aan die noordekant van Venterstad. Dit is geleë in die Walter Sisulu Plaaslike Munisipaliteit van die Joe Gqabi-distrik in die Oos-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_101353"} {"text": "Ruschia calcicola\n\nRuschia calcicola is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101354"} {"text": "Robert I van Meaux\n\nRobert I van Meaux (gebore omstreeks 907; sterf 967/8) was Graaf van onderskeidelik Meaux en Troyes en die seun van Herbert II van Vermandois en sy vrou Adelheid van Frankryk, dogter van Robert I van Frankryk.\n\nRobert I het sy vader in onderskeidelik 943 en 956 opgevolg as Graaf van Meaux en van Troyes. Robert I se seun Heribert III van Meaux het hom by sy afsterwe in 967 opgevolg as Graaf van Troyes en Meaux.\n\nHeribert III van Meaux (omstreeks 935 - 995) Adelheid van Meaux (omstreeks 935 - omstreeks 982)\n\nNa Robert I se afsterwe is Adelheid getroud met Lambert I van Chalon.\n", "id": "afr_Latn_101355"} {"text": "Ruschia callifera\n\nRuschia callifera is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101356"} {"text": "Hildebrand-monument\n\nDie Hildebrand-monument by Darling dui die punt aan waar die mees suidelike veldslag tydens die Tweede Vryheidsoorlog plaasgevind het.\n", "id": "afr_Latn_101357"} {"text": "Wawielsterrestelsel\n\nDie Wawielsterrestelsel (ook bekend as ESO 350-40 of PGC 2248) is 'n ring- en lensvormige sterrestelsel sowat 500 miljoen ligjare van die Son af in die sterrebeeld Beeldhouer. Dit het 'n deursnee van omtrent 144 300 ligjare en 'n massa van sowat sonmassas. Sy buitenste ring het 'n sirkulêre snelheid van omtrent . Die stelsel het waarskynlik uit 'n botsing ontstaan.\n\nDie stelsel is in 1941 deur Fritz Zwicky ontdek. Volgens hom is dit \"een van die ingewikkeldste strukture van sterdinamika\".\n\nDie Wawiel is effens kleiner as die Andromeda-sterrestelsel. Die groot Wawiel is die oorheersende stelsel in die groep, wat uit vier fisies gebonde spiraalsterrestelsels bestaan. Die drie ander stelsels word in verskeie studies genoem G1 (die kleiner, onreëlmatige blou spiraal), G2 (die kompakte geel stelsel met 'n getystert) en G3 ('n spiraalstelsel verder weg wat dikwels op wyeveldfoto's gesien word.\n\n'n Tipe 2-supernova in die Wawielsterrestelsel is in November 2021 ontdek.\n", "id": "afr_Latn_101358"} {"text": "Adelaide-lughawe\n\nAdelaide-lughawe (IATA: ADL, ICAO: YPAD) is die hooflughawe van Adelaide, Suid-Australië en die vyfde besigste in Australië, wat 8,5 miljoen passasiers bedien het in die finansiële jaar wat op 30 Junie 2019 geëindig het. Dit is langs West Beach en ongeveer 6 km wes van die middestad geleë. Dit word sedert 29 Mei 1998 privaat deur Adelaide Airport Limited bedryf onder 'n langtermynhuurkontrak met die Statebondsregering.\n\nDit is reeds in 1955 gestig, met 'n nuwe dubbeldoel internasionale/binnelandse terminaal wat in 2005 geopen is. Dit het talle toekennings ontvang het, insluitend as die wêreld se tweede beste internasionale lughawe (vir 5–15 miljoen passasiers per jaar) in 2006. Dit is ook aangewys as Australië se beste hoofstadlughawe in 2006, 2009 en 2011.\n\nGedurende die boekjaar 2018–2019 het Adelaide-lughawe 'n passasiersgroei van 7% internasionaal en 1,3% vir binnelandse en streekpassasiers getoon en daarmee 'n nuwe rekord opgestel vir passasiers wat deur die Adelaide-lughawe bedien is, met 8 090 000 oor die boekjaar. Adelaide-lughawe het ook die grootste internasionale groei van enige Australiese hawe getoon.\n", "id": "afr_Latn_101359"} {"text": "Rudi Koertzen\n\nRudolf Eric Koertzen (26 Maart 1949 – 9 Augustus 2022) was 'n internasionale krieketskeidsregter. Hy was sedert sy jeug 'n krieketentoesias en het aan krieketkompetisies deelgeneem terwyl hy werksaam was by die Suid-Afrikaanse Spoorweg en Hawens. Hy het in 1981 begin optree as skeidsregter, en elf jaar later voltyds as skeidsregter begin optree. Hy het uiteindelik meer as 300 internasionale krieketwedstryde behartig.\n", "id": "afr_Latn_101360"} {"text": "Adelheid van Boergondië\n\nAdelheid van Boergondië (gebore tussen 865 en 870, sterf tussen 928 en 929) was Hertogin van Boergondië deur haar huwelik met Richard I van Boergondië, en het ook die titel besit van Gravin van Auxerre, moontlik as heerseres. Sy is van die Huis van Welfe.\n\nSy was die dogter van Koenraad II van Auxerre en sy vrou Waldrada van Worms.\n\nIn 888 is sy getroud met Richard I van Boergondië. Adelheid word betitel as Gravin van Auxerre tussen 888 en 921. Die rede hiervoor is onduidelik. Daar is voorgestel dat die rede hiervoor is dat die Graafskap van Auxerre aan haar gegee is as bruidskat. Dit is moontlik dat sy die heerseres was van Auxerre.\n", "id": "afr_Latn_101361"} {"text": "Rogier van Maine\n\nRogier van Maine (geboortedatum onbekend; sterf omstreeks 900) was vanaf onderskeidelik 886 tot 893 en 895 tot 900 Graaf van Maine. Hy is die stigter van die tweede Huis van Maine, wat somtyds bekendstaan as die \"Hugonide\", oftewel \"Hugoniede\".\n\nSy familie word nie geïdentifiseer in kontemporêre dokumente nie. Onlangse navorsing het verskeie hipoteses voorgestel. Indien onomastiese oorwegings in ag geneem word, is hy moontlik 'n afstammeling van Rogier, Graaf van Le Mans, en derhalwe van Robertiense afstamming. Indien dit die geval is, is hy afkomstig van dieselfde voorouers as sy Rorgonidiese mededingers, waarmee hy in 'n geskil betrokke was oor die eienaarskap van die Graafskap van Maine. Christian Settipani identifiseer hom as 'n sekere graaf Rogier wat in 892 tussenbeide getree het ten behoewe van sy \"oom\" Hugo, Graaf van Bourges, en stel voor dat hierdie Hugo sy oom aan moederskant was. Die voorkoms van die name \"Hugo\" en \"Rogier\" herinner aan die grawe van Laon, en hy kan moontlik die broer wees van Hugo, Graaf van Bassigny en Rogier I, Graaf van Laon.\n\nRogier is getroud met Rothilde, dogter van die Franse koning Karel die Kale, en was derhalwe in noue kontak met die koninklike familie. In 885 is Ragenold, Markraaf van Neustrië en Graaf van Maine deur die Normandiërs gedood. Die oorblywende Rorgoniede was tieners, en Koning Karel III die Dikke het verkies om die markgraafskap van Neustrië toe te vertrou aan een van sy volgelinge, Hendrik van Babenberg, en die graafskap van Maine aan Rogier. Die Rorgoniede het gevolglik 'n bondgenootskap gevorm met die Robertiens, nadat Odo koning van Frankryk geword het. Rogier is in 893 uit Le Mans verdryf en vervang deur die Rorgonied, Gauzlin II. Rogier is in 895 as Graaf herstel, maar was veral gewelddadig teenoor sy onderhoriges en die Kerk, wat klagtes ontlok het van die Biskop van Le Mans. Hy is kort hierna oorlede.\n", "id": "afr_Latn_101362"} {"text": "Roedolf van Frankryk\n\nRoedolf van Frankryk, ook bekend as Raoul of Rodolphe in Frans (Omstreeks 890 - 15 Januarie 936, Auxerre) was tussen 923 en 936 koning van Wes-Frankië. Hy was die seun van Hertog Richard I van Boergondië.\n", "id": "afr_Latn_101363"} {"text": "Holozoa\n\nHolozoa is 'n groep organismes wat diere en hul naaste eensellige relatiewe insluit, maar sluit swamme uit. Holozoa is ook 'n ou naam vir die Tunicata genus Distaplia.\n\nOmdat Holozoa 'n klade is, insluitend alle organismes wat nader aan diere verwant is as aan swamme, verkies sommige skrywers om parafiletiese groepe te herken wat meestal uit Holozoa minus diere bestaan.\n\nMiskien is die bekendste holozoë, afgesien van diere, die Choanoflagellatea, wat sterk ooreenkom met die kraagselle van sponsdiere, en so is teoretiseer om verwant te wees aan sponsdiere selfs in die 19de eeu. Proterospongia is 'n voorbeeld van 'n koloniale Choanoflagellatea wat lig kan werp op die oorsprong van sponsdiere.\n\nDie affiniteite van die ander eensellige holosoë het eers in die 1990's begin erken word. Die sub-klassifikasie Icthyosporea of Mesomycetozoea bevat 'n aantal meestal parasitiese spesies. Die ameboïed genera Ministeria en Capsaspora'' kan verenig word in die Filasterea groep deur die struktuur van hul draadagtige pseudopodieë. Saam meet choanoflagellatea, kan Filasterea nou verwant wees aan diere, en een ontleding het hulle saam as die Filozoa klade gegroepeer.\n", "id": "afr_Latn_101364"} {"text": "Pieter Cruythoff-monument\n\nDie Pieter Cruythoff-monument naby Riebeek-Kasteel herdenk die sewentiende eeuse verkenners van die landstreek direk ten noorde van Kaapstad.\n\nOp 19 Julie 1961 is die gedenkteken op privaat grond by die hoogste punt in die Bothmaskloofpas tussen Riebeek-Kasteel en Malmesbury onthul. Dit is die beginpunt van 'n aantal voetslaanroetes.\n\nPieter Cruythoff (soms Cruijthoff) was een van die vroeë Kaapse reisigers. Hy het in 1658 as adelbors in diens van die VOC aan die Kaap aangekom. Reeds die volgende jaar was hy 'n korporaal en superintendent van die landbou. Op 31 Januarie 1661 lei hy in opdrag van Jan van Riebeeck 'n ekspedisie van 15 man deur die berge by die huidige Riebeek-Wes en Riebeek-Kasteel tot by Graafwater. Noord van die Olifantsrivier ontmoet hy op 19 Februarie die Khoikhoi-stam die Namakwas onder Akemba. Die joernaalskrywer op die reis Pieter van Meerhoff noem dat die Namakwas duisende beeste en skape besit het. Leeus, renosters, sebras, volstruise en hartebeeste was volop aanwesig en in die Klein-Bergrivier was seekoeie. Op 'n tweede reis in Oktober 1662 kom sy geselskap van 12 man so ver as Koekenaap. Hul doel was egter om Monomotapa en Vigiti Magna te bereik. Die dagboekskrywer Frederik de Smit meld dat hulle deur die Sonkwas aangeval is en dat daar baie wild in die omgewing van die Klein-Bergrivier was. Tydens 'n derde reis in Januarie 1670 verkry hulle 67 beeste en 150 skape van die Namakwas.\n\nTeen 1663 is Cruythoff superintendent van die ruiterwag en al die waghuise rondom die Kaap. In Mei 1673 bewoon hy 'n VOC-buitepos in die Hottentots-Holland-kom.\n", "id": "afr_Latn_101365"} {"text": "Shanghai Metro\n\nDie Shanghai Metro (Chinees: 上海地铁) voorsien die Chinese metropool Shanghai van doeltreffende en goedkoop openbare vervoer in veertien van die sestien stadsdistrikte. Meer as tien miljoen reisigers het in 2019 elke dag die metro gebruik. Sedert die opening van die eerste lyn in 1995 het die netwerk baie vinnig gegroei, en vyftien jaar ná die opening was dit reeds die langste metronetwerk ter wêreld.\n\nSedert die einde van 2021 is daar negentien metrolyne met 'n totaal van 408 unieke stasies en 802 km se roetelengte, en hierdie getal sal in die komende jare verder uitgebrei word. Die doel is om teen 2030 'n netwerk met 25 lyne en meer as 1 000 kilometer lank te realiseer. Die metro is die belangrikste deel van die openbare vervoernetwerk in Shanghai, wat ook bestaan uit busse en trolliebusse, sommige tremlyne, 'n Maglev en die begin van 'n streekstreinnetwerk.\n", "id": "afr_Latn_101366"} {"text": "Wells\n\nCarole Wells (1942), Amerikaanse aktrise en vervaardiger Claudia Wells (1966), Amerikaanse aktrise Colin Wells (akteur) (1963), Engelse akteur Danny Wells (1941–2013), Kanadese akteur en komponis Dino Wells (1970), Amerikaanse akteur en skrywer Dolly Wells (1972), Engelse aktrise, skryfster, en vervaardiger H.G. Wells (1866–1946), Engelse skrywer Jerold Wells (1908–1999), Engelse akteur L. M. Wells (1862–1923), Amerikaanse akteur Mary K. Wells (1920–2000), Amerikaanse aktrise en skryfster Noël Wells (1986), Amerikaanse aktrise Scott James Wells (1961–2015), Amerikaanse akteur Stuart Wells (1982), Engelse akteur Tico Wells (1961), Amerikaanse akteur Tracy Wells (1971), Amerikaanse aktrise\n", "id": "afr_Latn_101367"} {"text": "Schmid\n\nBenjamin Schmid (1968), Oostenrykse violis Helmut Schmid (1925–1992), Duitse akteur en assistentregisseur Kyle Schmid (1984), Kanadese akteur, vervaardiger, en skrywer Ludwig Schmid-Wildy (1896–1982), Duitse akteur, skrywer, en regisseur\n", "id": "afr_Latn_101368"} {"text": "Ontploffings in Nowofedorifka in 2022\n\n'n Reeks groot ontploffings het op 9 Augustus 2022 by die Saki-lugmagbasis in die stad Nowofedorifka, Krim, plaasgevind tydens die Russiese inval in die Oekraïne. Die lughawe is deur Russiese magte oorgeneem tydens die 2014-anneksasie van die Krim, deel van die Russies-Oekraïnse Oorlog.\n\nRussiese owerhede het 'n noodtoestand en geelwaarskuwingsvlak van 'n terreurbedreiging afgekondig, maar het die ontploffings as gevolg van 'n ongeluk afgemaak en gesê een persoon is dood, meer as 'n dosyn beseer, en 252 inwoners is na tydelike skuiling verskuif weens skade aan woonstelblokke. Oekraïense owerhede het nie verantwoordelikheid vir 'n aanval aanvaar nie, maar het verklaar dat nege Russiese vliegtuie in die voorafgaande dag vernietig is, en ongeverifieerde sosiale media-beeldmateriaal het ten minste een vernietigde straaljager by 'n lughawe gewys.'n Senior Oekraïense militêre amptenaar het anoniem verklaar dat spesiale magte en partisane verantwoordelik was. Satellietbeelde het aansienlike skade aan die lig gebring met ten minste agt vliegtuie, insluitend Su-24 en Su-30 wat op die aanloopbaan vernietig is.\n\nOp 12 Augustus 2022 het Anton Herashchenko, 'n raadgewer van die Oekraïne se minister van binnelandse sake Denys Monastyrsky, beweer dat 60 vlieëniers en tegnici in die ontploffings dood en 100 mense gewond is.\n", "id": "afr_Latn_101369"} {"text": "Cassia Sharpley\n\nCassia Sharpley (gebore 25 November 2000 in Windhoek) is 'n Namibiese model en skoonheidskoningin, en die wenner van die Mej Namibië 2022-kompetisie.\n", "id": "afr_Latn_101370"} {"text": "De Waal-rylaan\n\nDie De Waal-rylaan is 'n snelweg wat die middestad van Kaapstad verbind met die voorstede in die rigting van Muizenberg.\n", "id": "afr_Latn_101371"} {"text": "Jan Železný\n\nJan Železný (gebore 16 Junie 1966) is 'n Tsjeggiese voormalige baan- en veldatleet wat aan die spiesgooi deelgeneem het. Hy is 'n Wêreld- en Olimpiese kampioen en hou die wêreldrekord met 'n gooi van 98.48 meter. Hy word wyd beskou as die beste spiesgooier van die moderne era en hou ook die vierde, vyfde en sesde beste vertonings van alle tye. Hy het die wêreldrekord altesaam vier keer verbeter.\n", "id": "afr_Latn_101372"} {"text": "Kins Ferna's\n\nFernando Tomo Lopes Cardoso (gebore 18 Junie 2004) bekend onder sy verhoognaam Kins Ferna's is 'n kunstenaar, komponis en vervaardiger van Mosambiek.\n", "id": "afr_Latn_101373"} {"text": "De Waalpark\n\nDie De Waalpark is 'n openbare terrein naby die middestad van Kaapstad.\n\nHierdie park in Oranjezicht lê suid van Kampstraat, oos van Moltenostraat, wes van Bo-Oranjestraat en noord van Belvederestraat. In die suide van die park is tennisbane en die Moltenodam. Konserte word hier gehou en dit word ook as kinderspeelterrein benut.\n\nDit is in 1895 uitgelê en dra die naam van David Christiaan de Waal (* Langverwacht, Kuilsrivier, 25 November 1845 - † Kaapstad, 22 September 1909), 'n boer, sakeman en politikus in die Kaapkolonie. Hy was van 1889 tot 1890 die burgemeester van Kaapstad.\n", "id": "afr_Latn_101374"} {"text": "David Christiaan de Waal\n\nDavid Christiaan de Waal (25 November 1845 – 22 September 1909) was 'n Kaapse politikus, sakeman en burgemeester van Kaapstad.\n", "id": "afr_Latn_101375"} {"text": "Burger Odendaal\n\nMegiel Burger Odendaal (gebore 15 April 1993 in Bloemfontein, Suid-Afrika) is 'n Suid-Afrikaanse rugbyspeler wat vir die Lions in Superrugby en die Goue Leeus in die Curriebeker speel. Sy gereelde posisie is binnesenter.\n", "id": "afr_Latn_101376"} {"text": "Ruschia karrachabensis\n\nRuschia karrachabensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101377"} {"text": "AirAsia\n\nCapital A Berhad, bedryf as AirAsia (gestileer as airasia) is 'n Maleisiese multinasionale laekostelugredery met sy hoofkwartier naby Kuala Lumpur, Maleisië. Dit is die grootste lugredery in Maleisië volgens vlootgrootte en aantal bestemmings. AirAsia bedryf geskeduleerde binnelandse en internasionale vlugte na meer as 165 bestemmings wat oor 25 lande strek. Sy hoofbasis is klia2, die laekoste-diensterminal by Kuala Lumpur Internasionale Lughawe (KLIA) in Sepang, Selangor, Maleisië. Sy geaffilieerde lugdienste Thai AirAsia, Indonesia AirAsia, Philippines AirAsia en AirAsia India het basisse onderskeidelik in Bangkok–Don Mueang, Jakarta–Soekarno-Hatta, Manila–Ninoy Aquino en Bangalore–Kempegowda-lughawens, terwyl sy susterlugredery, AirAsia X, fokus op langafstandroetes. AirAsia se geregistreerde kantoor is in Petaling Jaya, Selangor, terwyl sy hoofkantoor by Kuala Lumpur Internasionale Lughawe is.\n\nAirAsia behaal die wêreld se laagste eenheidskoste van VS$0,023 per beskikbare sitplekkilometer en 'n passasiers-gelykbreek-vragfaktor van 52%. In 2007 het The New York Times die lugredery beskryf as 'n \"pionier\" van laekostereis in Asië. AirAsia is die borg van Maleisië se nasionale sokkerspan, Singapoer nasionale sokkerspan, Jamshedpur FC en Queens Park Rangers. AirAsia is ook 'n voormalige borg van Manchester United en Asia Red Tour.\n\nAirAsia is deurlopend vir 11 jaar deur Skytrax aangewys as die wêreld se beste laekostediensverskaffer in internasionale reis- en lugrederytoekennings, insluitend die jongste toekenning vir 2019. Aan die begin van die Covid-19-pandemie het AirAsia egter verkies om nie algemene terugbetalings te gee aan passasiers van vlugte wat hy gekanselleer het nie, om sy kontant te bewaar. Reisbewyse is eerder by verstek aangebied, met terugbetalings wat slegs op 'n geval-tot-geval-basis uitgereik word.\n", "id": "afr_Latn_101378"} {"text": "Ruschia kuboosana\n\nRuschia kuboosana is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101379"} {"text": "Shanghai Pudong Internasionale Lughawe\n\nShanghai Pudong Internasionale Lughawe (IATA: PVG, ICAO: ZSPD) is een van twee internasionale lughawens wat Shanghai bedien en ' n belangrike lugvaartsentrum van Oos-Asië. Pudong-lughawe bedien beide internasionale vlugte en 'n kleiner aantal binnelandse gevegte, terwyl die stad se ander groot lughawe, Shanghai–Hongqiao, hoofsaaklik binnelandse en streeksvlugte in Oos-Asië bedien. Pudong lê ongeveer 30 km oos van die middestad, en beslaan 40 km² (10 000 akker). Dit is geleë langs die kuslyn in die ooste van Pudong. Die lughawe word bedryf deur die Shanghai Lughaweowerheid.\n\nDie lughawe is die hoofspilpunt vir China Eastern Airlines en Shanghai Airlines, en 'n belangrike internasionale spilpunt vir Air China, sowel as 'n sekondêre spilpunt vir China Southern Airlines. Dit is ook die spilpunt vir Juneyao Airlines en Spring Airlines in private besit, en 'n Asië-Stille Oseaan-vragsentrum vir FedEx, UPS en DHL. Die DHL-spilpunt, wat in Julie 2012 geopen is, is na bewering die grootste snelsentrum in Asië.\n\nPudong-lughawe het twee hoof passasiersterminale gehad, aan beide kante omring deur vier operasionele parallelle aanloopbane. 'n Derde passasiersterminaal is in 2021 geopen, benewens 'n satellietterminaal en twee bykomende aanloopbane, wat sy jaarlikse kapasiteit van 60 miljoen passasiers tot 80 miljoen sal verhoog, tesame met die vermoë om ses miljoen ton vrag te hanteer.\n\nPudong-lughawe is 'n snelgroeiende spilpunt vir passasiers- en vragverkeer. Met 3,7 megaton vrag wat in 2017 hanteer is, is die lughawe die wêreld se derde besigste lughawe volgens vragverkeer. Pudong-lughawe het ook meer as 74 miljoen passasiers in 2018 bedien, wat dit die derde besigste lughawe in China maak ná Beijing-Capital en Hongkong Internasionale Lughawens, vyfde besigste in Asië en die agtste besigste in die wêreld. Dit is ook die besigste internasionale poort van die vasteland van China, met 35,25 miljoen internasionale passasiers. Teen die einde van 2016 het die Pudong-lughawe 104 lugrederye gehuisves wat meer as 210 bestemmings bedien het.\n\nShanghai Pudong is die besigste internasionale spilpunt in China, en ongeveer die helfte van sy totale passasiersverkeer is internasionaal. Pudong Lughawe is verbind met Shanghai Hongqiao Lughawe deur die Shanghai Metro Lyn 2 en die Shanghai Maglev-trein via Pudong Internasionale Lughawestasie. Daar is ook lughawebusse wat dit met die res van die stad verbind.\n", "id": "afr_Latn_101380"} {"text": "Ruschia lapidicola\n\nRuschia lapidicola is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap in die noordelike Sederberg voor. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km² en is deel van die fynbos. Die spesie word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_101381"} {"text": "Ruschia lavisii\n\nRuschia lavisii is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101382"} {"text": "Ruschia laxiflora\n\nRuschia laxiflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101383"} {"text": "Ruschia laxipetala\n\nRuschia laxipetala is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101384"} {"text": "Ruschia lineolata\n\nRuschia lineolata is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101385"} {"text": "Ruschia lerouxiae\n\nRuschia lerouxiae is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101386"} {"text": "Ruschia leucosperma\n\nRuschia leucosperma is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101387"} {"text": "Ruschia lisabeliae\n\nRuschia lisabeliae is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101388"} {"text": "Jülich\n\nJülich (Nederlands: Gulik, in ou Duitse spelling ook Guelich of Gülich, ) is 'n dorp in die Duitse deelstaat Noordryn-Wesfale, geleë in die Düren-distrik aan die Rur- of Roerrivier. Die dorp het 33, 670 inwoners met 'n oppervlakte van 90,40 km². Naburige stede sluit Düren, Eschweiler en Linnich in. Die stad lê ongeveer twintig kilometer ten ooste van die Nederlandse grens by Ubach-Palenberg en die Nederlandse dorp en munisipaliteit Landgraaf.\n", "id": "afr_Latn_101389"} {"text": "Ruschia mariae\n\nRuschia mariae is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Oos-Kaap, vanaf Colesberg tot by Steytlerville, voor. Dit is deel van die Nama-Karoo-bioom en het 'n voorkomsgebied van 50 078 km². Die plant is geïdentifiseer na aanleiding van tien monsters wat in herbariums gekry is.\n", "id": "afr_Latn_101390"} {"text": "Ruschia marianae\n\nRuschia marianae is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord- en Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101391"} {"text": "Berengar van Bayeux\n\nBerengar van Bayeux (sterf in 896) was Graaf van onderskeidelik Bayeux en Rennes en vanaf 886 tot sy dood 'n dekade later markgraaf van die Bretonse Mars.\n\nIn 874 het Bretagne se interne politiek in onrus verval toe Salomon van Bretagne deur 'n mededinger gedood is. Die gevolglike oplewing in Wikingaanvalle wat moontlik gemaak is deur die magsvakuum is slegs teruggehou deur 'n haastig saamgeflanste Bretons-Frankiese bondgenootskap tussen Alan I en Berengar. Die \"Seine-wikings\" het tussen 889 en 890 in Bretagne inbeweeg, kort op die hakke van die Loirevloot wat Alan I en Berengar uitgedryf het (laasgenoemde mag het opgebreek in verskeie klein flottieljes en wes gevaar). Alan I het weer sy magte saamgesnoer met Berengar en twee Bretonse leërs in die veld gestoot. Die Wikings, wat besef het dat hul ontsnaproete langs die Marne af geblok is, het hul skepe oorland gedra na die Vire, en Saint-Lo beleër, waar die Bretonners hul vloot byna geheel en al verwoes het.\n\nBerengar se familie het die eerste Galliessprekende heersers geword om in Bretagne te woon. (Rennes en Penthièvre, eerder as Nantes of Vannes in die Loire-vallei) Dit was die uiteindelike gevolg daarvan dat die Bretonse adel byna uitgeroei is weens die Normandiese invalle van die 880's, en omdat Berengar die streek as beloning ontvang het vir sy dienste teen die Wikings.\n\nDaar word bespiegel dat Berengar getroud is met die dogter van Gurwent van Rennes, waardeur hy die graafskap van Rennes bekom het. Indien wel, maak dit hom die swaer van Judicaël van Bretagne. Sommige is van mening dat hy die vader was van Poppa, wat tydens 'n Wikingaanval gevange geneem is en getroud is met Rollo van Normandïe. Verskeie rekonstruksies maak hom óf vader, óf grootvader, en selfs groot-grootvader van Judicael Berengar, die latere Graaf van Rennes.\n", "id": "afr_Latn_101392"} {"text": "Gurwent\n\nGurwent was medepligtig aan die sameswering wat verantwoordelik was vir die sluipmoord op Salomon in 874. Hy was egter deel van die faksie wat buite Salomon se hofhouding geval het, en was afkomstig van noordwes-Bretagne. Hy is nooit aangespreek as \"Graaf\" nie. In 874 het hy 200 manskappe gemonster om die Wikings te beveg. Na Salomon se dood het hy en Pascweten die gebied tussen hulle verdeel, alhoewel Regino van Prüm aangeteken het dat laasgenoemde 'n groter deel verkry het. 'n Geskil het spoedig tussen die twee ontstaan, en hulle het geveg om die koningskap. Teen die middel van 876 was Gurwent dood, en sy seun Judicaël het by hom oorgeneem.\n\nonbekende dogter, getroud met Berengar van Bayeux, Graaf van Rennes. Sy is die grootmoeder of groot-grootmoeder van Judicael Berengar. Judicaël van Bretagne Oreguen(?)\n", "id": "afr_Latn_101393"} {"text": "DIAO\n\nDmitri Wjatsjeslawowitsj Koeznetsof (gebore 1 April 1996, Redkino, Twer-oblast, Rusland), beter bekend onder sy verhoognaam, DIAO, is 'n Russiese komponis, musikant, sanger-liedjieskrywer en musiekvervaardiger.\n\nHy is die wenner van die popsangerkompetisie in 2016 (beste duet), sowel as van die Patriotismekompetisie (beste duet).\n\nHy was 'n deelnemer aan die program \"Songs\", seisoen 1, op TNT en aan \"Parade of Talents\".\n", "id": "afr_Latn_101394"} {"text": "William Duncan Baxter\n\nWilliam Duncan Baxter (14 Junie 1868 – 7 Januarie 1960) was 'n sakeman, politikus, en die burgemeester van Kaapstad, Suid-Afrika, van 1907 tot 1908. Die teater, algemeen bekend as \"The Baxter\", 'n uitvoerende kunstekompleks in Rondebosch, 'n voorstad van Kaapstad, is ter ere van hom genoem.\n", "id": "afr_Latn_101395"} {"text": "Ruschia middlemostii\n\nRuschia middlemostii is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101396"} {"text": "Ruschia misera\n\nRuschia misera is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101397"} {"text": "Ruschia crassa\n\nRuschia crassa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101398"} {"text": "Ruschia crassisepala\n\nRuschia crassisepala is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101399"} {"text": "Ruschia dichroa\n\nRuschia dichroa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord- en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101400"} {"text": "Ruschia depressa\n\nRuschia depressa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101401"} {"text": "Lockheed L-100 Hercules\n\nDie Lockheed L-100 Hercules is die burgerlike variant van die produktiewe C-130 Hercules militêre transportvliegtuig wat deur die Lockheed Corporation gebou word. Sy eerste vlug het in 1964 plaasgevind. Langer L-100-20 en L-100-30 weergawes is ontwikkel. L-100-produksie het in 1992 geëindig met 114 vliegtuie wat afgelewer is. 'n Opgedateerde variant van die model, LM-100J, het sy eerste vlug in Marietta, Georgia op 25 Mei 2017 voltooi en sou in 2018–19 met produksie begin.\n", "id": "afr_Latn_101402"} {"text": "Hercules Crosse Jarvis\n\nHercules Crosse Jarvis (18 Junie 1802 – 8 Februarie 1889) was 'n handelsmagnaat, wetgewer en die derde burgemeester van Kaapstad. Hy is in 1803 in Brittanje gebore en arriveer in die Kaap as veertienjarige saam met kolonel Brown, wat lid van lord Charles Somerset se personeel was. Hy keer na Engeland terug om sy opleiding te voltooi en kom weer na Suid-Afrika in 1822. Hy sluit by die plaaslike maatskappy van wynuitvoerders aan. Hy was een van die voorstanders van 'n kunsmatige hawe in Tafelbaai.\n\nHy word in 1845 'n kommissaris van die Kaapstadse munisipaliteit en voorsitter van 1848 tot 1860, 'n posisie was ooreenstem met dié van burgemeester. Hy het Johannes Smuts opgevolg. Dit is grotendeels aan hom te danke dat daar in 1860 met die bou van die dokke in Tafelbaai begin is. Hy was 'n stigter van die Suid-Afrikaanse Kollege in 1829 en het 'n groot aandeel in die stryd teen die invoer van bandiete in 1849. Hy is op 8 Februarie 1889 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_101403"} {"text": "Ruschia cedarbergensis\n\nRuschia cedarbergensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101404"} {"text": "Ruschia caudata\n\nRuschia caudata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101405"} {"text": "Ruschia capornii\n\nRuschia capornii is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101406"} {"text": "Ruschia canonotata\n\nDie beesvygie (Ruschia canonotata) is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap en Vrystaat voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101407"} {"text": "Ruschia decurrens\n\nRuschia decurrens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101408"} {"text": "The Satanic Verses\n\nHierdie artikel handel oor die roman deur Salman Rushdie. Vir 'n artikel oor die godsdienstige verse, sien Sataniese Verse.\n\nThe Satanic Verses is die vierde roman van die Brits-Indiese skrywer Salman Rushdie. Dit is in September 1988 die eerste keer gepubliseer en is geïnspireer deur die lewe van die Islamitiese profeet Mohammed. Nes in sy vorige boeke gebruik Rushdie magiese realisme en het hy van kontemporêre gebeure en mense gebruik gemaak om sy karakters te skep. Die titel verwys na die Sataniese Verse, 'n groep verse uit die Koran oor drie heidense godinne van Mekka: Allāt, Al-Uzza en Manāt. Die deel van die verhaal wat oor die \"sataniese verse\" (of \"duiwelsverse\") gaan, is gebaseer op vertellings deur die historici al-Waqidi en al-Tabari.\n\nDie boek is wyd geprys en was in 1988 'n finalis in die Bookerprys (wat deur Peter Carey se Oscar and Lucinda gewen is). Dit het in dié jaar die Whitbreadprys gewen vir roman van die jaar. Timothy Brennan het die werk genoem \"die mees ambisieuse roman oor die immigrante-ervaring in Brittanje\".\n\nDie boek en sy waargenome godslastering is genoem as motivering vir Islamitiese ekstremistiese bomaanvalle, moorde en opstande en het 'n debat ontlok oor sensuur en godsdiensgemotiveerde geweld. Uit vrees vir onrus het die Indiese regering die invoer van die boek na dié land verbied. In 1989 het ajatolla Roeholla Chomeini 'n beroep gedoen om Rushdie se dood. Dit het gelei tot verskeie mislukte sluipmoordaanvalle op die skrywer, aan wie die Britse regering polisiebeskerming gebied het, asook aanvalle op verskeie individue wat met die boek verbind is, insluitende die Japannese vertaler Hitoshi Igarashi, wat in 1991 doodgesteek is. Pogings tot moord op Rushdie het voortgeduur, tot met die aanval op hom in Augustus 2022.\n", "id": "afr_Latn_101409"} {"text": "Johannes Smuts\n\nJohannes Joachim Lodewyk Smuts (9 Julie 1785 – 1 Augustus 1869) was 'n Suid-Afrikaanse staatsamptenaar, sakeman en die tweede burgemeester van Kaapstad.\n", "id": "afr_Latn_101410"} {"text": "Air Cairo\n\nAir Cairo is 'n laekosteredery gebaseer in Kaïro, Egipte. Die lugredery word deels deur EgyptAir besit.\n\nAir Cairo bedryf geskeduleerde vlugte na die Midde-Ooste en Europa en bedryf ook huurvlugte na Egipte vanaf Europa namens toeroperateurs. Sy basis is Kaïro Internasionale Lughawe, Sharm El Sheikh Internasionale Lughawe en Hurghada Internasionale Lughawe met die maatskappy se hoofkantoor in die Sheraton Heliopolis-sone.\n\nDie lugredery is in 2003 gestig en word deur EgyptAir (60%), die Nasionale Bank van Egipte (20%) en Bank Misr (20%) besit.\n", "id": "afr_Latn_101411"} {"text": "Austrian Airlines\n\nAustrian Airlines AG (IATA: OS, ICAO: AUA), dikwels verkort tot Austrian, is die vlagredery van Oostenryk en 'n filiaal van die Lufthansa-groep. Die lugredery se hoofkwartier is op die terrein van Wene Internasionale Lughawe in Schwechat waar dit ook sy spilpunt onderhou. Vanaf Julie 2016 het die lugredery na ses binnelandse en meer as 120 internasionale gereelde en seisoenale bestemmings in 55 lande gevlieg. Dit is 'n lid van die Star Alliance.\n\nDie lugredery is in 1957 gestig deur die samesmelting van Air Austria en Austrian Airways, maar sy geskiedenis gaan terug na 1923 met die stigting van Austrian Airways. Deur 'n groot deel van die maatskappy se bestaan was dit 'n entiteit in staatsbesit. Op 31 Maart 1958 het die lugredery sy eerste geskeduleerde diens uitgevoer deur 'n gehuurde Vickers Viscount van Wene na Zürich en Londen te vlieg; hy het daarna sy eie Viscount-vloot aangekoop. Op 18 Februarie 1963 het Austrian sy eerste straalaangedrewe vliegtuig, die Sud Aviation Caravelle, bestel. Dit het daarna verskeie modelle en afgeleides van die Douglas DC-9- stralervliegtuig bekendgestel; teen die einde van 1971 was Austrian 'n straleroperateur. Gedurende die 1980's het dit die McDonnell Douglas MD-80 aan sy vloot bekendgestel. Verskeie vliegtuie wat deur Airbus, Boeing, Fokker en ander vervaardigers vervaardig is, is oor die 1980's en 1990's bygevoeg.\n\nDeur die 1990's het die lugdiens nuwe strategiese alliansies gesoek, asook om sy teenwoordigheid in die langafstandmark uit te brei en het nuwe dienste aan China en Suid-Afrika bekendgestel. In 2000 het Austrian 'n lid van Star Alliance geword.\n\nGedurende die 2000's het Austrian etlike jare lank verliese gely; teen 2008 is die lugredery se destydse eienaar, die Oostenrykse regering, aangeraai om Austrian te privatiseer deur sy verkoop aan 'n buitelandse maatskappy. Gedurende 2009 het die Lufthansa-groep Austrian gekoop nadat hulle goedkeuring van die Europese Kommissie ontvang het na 'n ondersoek na die tenderproses.\n", "id": "afr_Latn_101412"} {"text": "Ruschia dejagerae\n\nRuschia dejagerae is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101413"} {"text": "Ruschia decurvans\n\nRuschia decurvans is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101414"} {"text": "Ruschia dielsiana\n\nRuschia dielsiana is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101415"} {"text": "Brussels Airlines\n\nBrussels Airlines (IATA: SN, ICAO: BEL) is die vlagdraer en grootste lugredery van België, gebaseer en met sy hoofkwartier op die Brussel Lughawe. Dit opereer na meer as 100 bestemmings in Europa, Noord-Amerika en Afrika en bied ook huurdienste, instandhouding en bemanningsopleiding. Dit is 'n lid van die Star Alliance sowel as die Internasionale Lugvervoervereniging. Die lugredery se IATA-kode SN is by sy voorgangers, Sabena en SN Brussels Airlines, geërf. Brussels Airlines is deel van die Lufthansa-groep. Die maatskappy se slagspreuk is \"Jy is in goeie geselskap\".\n\nBrussels Airlines is geskep ná die samesmelting van SN Brussels Airlines (SNBA) en Virgin Express, eersgenoemde wat daarna geskep is ná die bankrotskap van België se vorige nasionale lugdiens Sabena. Op 12 April 2005 het SN Airholding, die maatskappy agter SNBA, 'n ooreenkoms met Richard Branson onderteken, wat dit beheer oor Virgin Express gee. Op 31 Maart 2006 het SNBA en Virgin Express hul samesmelting in 'n enkele maatskappy aangekondig. Op 7 November 2006 is die nuwe naam, Brussels Airlines, op 'n perskonferensie by die Brusselse Lughawe aangekondig. Brussels Airlines het op 25 Maart 2007 bedrywighede begin.\n", "id": "afr_Latn_101416"} {"text": "Ruschia cymbifolia\n\nRuschia cymbifolia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101417"} {"text": "Ruschia montaguensis\n\nRuschia montaguensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101418"} {"text": "Ruschia muricata\n\nRuschia muricata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap en Namibië voor.\n", "id": "afr_Latn_101419"} {"text": "Ruschia cincta\n\nRuschia cincta is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101420"} {"text": "Ruschia clavata\n\nRuschia clavata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101421"} {"text": "Ruschia complanata\n\nRuschia complanata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101422"} {"text": "Ruschia centrocapsula\n\nRuschia centrocapsula is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101423"} {"text": "Ruschia cymosa\n\nRuschia cymosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101424"} {"text": "Ruschia congesta\n\nRuschia congesta is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101425"} {"text": "Ruschia copiosa\n\nRuschia copiosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101426"} {"text": "Fatwa\n\n'n Fatwa of fatwā (Arabies: فتوىٰ; meervoud: fatāwā, فتاوىٰ) is 'n regsbeslissing oor 'n Islamitiese geloofswet (sjaria) wat deur 'n gekwalifiseerde geleerde gegee word in antwoord op 'n vraag deur 'n privaat individu, regter of regering. 'n Geleerde wat fatwas uitreik, word 'n moefti genoem. Fatwas het deur die Islamitiese geskiedenis 'n belangrike rol gespeel en in die moderne tydperk nuwe vorme aangeneem.\n\nFatwas wat privaat uitgereik is, se doel was histories om Moslems in te lig oor Islam en om howe te adviseer oor ingewikkelde punte van Islamitiese en materiële reg. Later is openbare en politieke fatwas uitgereik om standpunt in te neem oor doktrinêre polemieke, regeringsbeleide te wettig of griewe van die bevolking te verwoord. In die tyd van Europese kolonialisme het fatwas 'n rol gespeel in die organisering van weerstand teen buitelandse oorheersing.\n\nIn die moderne tydperk weerspieël fatwas veranderende ekonomiese, sosiale en politieke omstandighede en hanteer besorghede in Moslemgemeenskappe. Met die verspreiding van gekodifiseerde staatswette en Westerse regsopvoeding in die moderne Moslemwêreld het moefti's se tradisionele rol om wette in howe te verduidelik tot 'n einde gekom. Moderne fatwas het al hoe meer begin raad gee oor ander aspekte van sjaria, veral vrae oor godsdiensrituele en die alledaagse lewe. Moderne openbare fatwas het al soms omstredenheid in die Moslemwêreld veroorsaak en sommige het wêreldwyd berug geword.\n", "id": "afr_Latn_101427"} {"text": "Langeberg-rebellie\n\nDie Langeberg-rebellie van 1896-1897 was 'n stryd van die Tswana teen Britse koloniale oorheersing.\n", "id": "afr_Latn_101428"} {"text": "Ruschia costata\n\nRuschia costata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101429"} {"text": "Richard I van Boergondië\n\nRichard I van Boergondië of Richard Justiciarius (de Rechtsbrenger, die Bringer van Geregtigheid) (858 – 1 September 921), was vanaf 880 graaf van Autun, en die grondlegger van die Hertogdom Boergondië (918-921).\n", "id": "afr_Latn_101430"} {"text": "Ruschia cradockensis\n\nRuschia cradockensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos- en die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101431"} {"text": "Ruschia heteropetala\n\nRuschia heteropetala is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101432"} {"text": "Ruschia holensis\n\nRuschia holensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap by Lutzville voor waar dit deel van die Sukkulente Karoo is. Die spesie is onbekend, dit is beskryf van een monster wat in 1964 gevind is. Die plant word tans as seldsaam beskou en daar is onsekerheid of dit nog bestaan of as uitgestorwe beskou moet word.\n", "id": "afr_Latn_101433"} {"text": "Ruschia imbricata\n\nRuschia imbricata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101434"} {"text": "Ruschia impressa\n\nRuschia impressa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101435"} {"text": "Ruschia inclusa\n\nRuschia inclusa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101436"} {"text": "Ruschia inconspicua\n\nRuschia inconspicua is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika en Namibië is. In Suid-Afrika kom dit in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101437"} {"text": "Ruschia indurata\n\nRuschia indurata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap, Oos-Kaap, die Vrystaat en die Wes-Kaap voor. Die spesie kom vanaf Beaufort-Wes in die Karoo tot by Steynsburg en Steytlerville in die Oos-Kaap en moontlik tot by Bloemfontein voor. Dit is onder andere deel van die Nama-Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_101438"} {"text": "Ruschia intricata\n\nRuschia intricata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap, Oos-Kaap, Vrystaat en die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101439"} {"text": "Ruschia muelleri\n\nRuschia muelleri is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is inheems in Suid-Afrika en Namibië. In Suid-Afrika kom dit in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101440"} {"text": "Kwalia\n\nVoorbeelde van kwalia sluit in die waargenome sensasie van pyn of 'n hoofpyn, die smaak van wyn, sowel as die rooiheid van 'n sonsondergang. As kwalitatiewe karakters van sensasie staan kwalia in kontras met proposisionele houdings, waar die fokus is op oortuigings oor ervaring eerder as hoe dit direk is om te ervaar.\n\nBaie van die debat oor die belangrikheid daarvan hang af van die definisie van die term, en verskeie filosowe beklemtoon of ontken die bestaan van sekere kenmerke van kwalia. Gevolglik bly die aard en bestaan van kwalia onder verskeie definisies omstrede. Terwyl sommige filosowe van die verstand soos Daniel Dennett argumenteer dat kwalia nie bestaan nie en onversoenbaar is met neurowetenskap en naturalisme, sommige neurowetenskaplikes en neuroloë soos Gerald Edelman, Antonio Damasio, Vilayanur Ramachandran, Giulio Tononi, Christof Koch en Rodolfo Llinás noem dat kwalia bestaan en dat die begeerte om dit uit te skakel gebaseer is op 'n foutiewe interpretasie aan die kant van sommige filosowe oor wat wetenskap uitmaak.\n", "id": "afr_Latn_101441"} {"text": "Ruschia muiriana\n\nRuschia muiriana is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101442"} {"text": "Ruschia multiflora\n\nRuschia multiflora is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101443"} {"text": "Ruschia neovirens\n\nRuschia neovirens is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika en kom in die Oos-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101444"} {"text": "Horisontale tak\n\nDie horisontale tak (HT) is 'n stadium van sterevolusie net ná die rooireusetak in sterre met massas soortgelyk aan die Son s'n. HT-sterre ondergaan fusie van helium in die kern en van waterstof in 'n skil om die kern. Die begin van kernheliumfusie veroorsaak aansienlike veranderings in die ster se struktuur, en dit lei tot 'n algehele afname in ligsterkte, 'n effens samestrekking van die steromhulsel en hoër oppervlaktemperature.\n", "id": "afr_Latn_101445"} {"text": "Vlag van Rynland-Palts\n\nDie vlag van Rynland-Palts, ook bekend as Rhineland-Pfalz, is 'n driekleur van drie horisontale strepe van swart, rooi en goud. Hierdie kleure is Duitsland se nasionale kleure en word soms na verwys as schwarz-rot-gold. In die kanton, of die boonste linkerhoek, is die wapen van die staat van Rynland-Palts.\n", "id": "afr_Latn_101446"} {"text": "Antoon van Dyck\n\nHy was die sewende kind van Frans van Dyck, 'n welgestelde Antwerpense syhandelaar. Antoon het van 'n jong ouderdom begin skilder. In sy laat tienerjare was hy suksesvol as 'n onafhanklike skilder. Hy het later in 1618 'n \"meester\" geword in die Gilde van Sint Lukas. Teen hierdie tydstip was hy werksaam in die ateljee van die voorste noordelike skilder, Rubens. Rubens het 'n groot onvloed op hom uitgeoefen. In 1621 het van Dyck vir 'n paar maande in Londen gewerk, waarna hy vlugtig teruggekeer het na Vlaandere, voordat hy na Italië gereis het waar hy tot 1627 gewoon het, meestal in Genua. In die laat 1620's het hy sy bewonderenswaardige Ikonografie-reeks van portret etse, meestal van ander kunstenaars, voltooi. Hy het vyf jaar in Vlaandere spandeer na sy terugkeer van Italië, en was vanaf 1630 hofskilder vir Aartshertogin Isabella Clara Eugenia, die Habsburgse Goewerneur van Vlaandere. In 1632 keer hy terug na Londen op aandrang van Karel I om die pos van hoof hofskilder op te neem.\n\nMet die uitsondering van Hans Holbein die Jongere was van Dyck en sy tydgenoot Velazques die eerste talentvolle skilders om hoofsaaklik aan portrette vir die Europese vorste te werk, wat die genre handomkeer verander het. Hy is veral bekend vir sy portrette van die aristokrasie, waarvan die noemenswaardigste dié van Karel I en sy familie is. Van Dyck het vir die volgende 150 jaar 'n prominente invloed uitgeoefen op die Engelse skilderskool. Hy het ook mitologiese en Bybelse onderwerpe geskilder, insluitende altaarstukke, en was 'n belangrike innoveerder op die gebied van waterkleurskilderye en etswerk. Sy manjifieke kwashale, wat klaarblyklik ietwat vinnige aangebring is, kan gewoonlik onderskei word van die groot areas wat geskilder is deur sy assistente. Sy portretstyl het aansienlik verskil van land to land, maar het volwassenheid bereik in die ontspanne elegansie van sy laaste Engelse periode. Hy is begrawe in St Paul's Cathedral, wat 'n aanduiding is van sy faam ten tyde van sy afsterwe.\n", "id": "afr_Latn_101447"} {"text": "Ruschia klipbergensis\n\nRuschia klipbergensis is 'n vetplant uit die vygiefamilie en is endemies in Suid-Afrika. Dit kom in die Wes-Kaap naby Malmesbury voor waar dit deel van die fynbos is. Die spesie is laas in die 1950's gesien; dit is in 'n bedreigde gebied gevind.\n", "id": "afr_Latn_101448"} {"text": "Ruschia rigida\n\nRuschia rigida is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101449"} {"text": "Ruschia rigidicaulis\n\nRuschia rigidicaulis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101450"} {"text": "Ruschia robusta\n\nRuschia robusta is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor. Die spesie staan ook as die swartstamvyebos bekend.\n", "id": "afr_Latn_101451"} {"text": "Inception\n\nInception is 'n Amerikaanse rolprent uit 2010 wat geregisseer is deur Christopher Nolan. Die hoofrolspelers is Leonardo DiCaprio, Marion Cotillard, Elliot Page, Tom Hardy en Joseph Gordon-Levitt. Die film word as 'n wetenskapsfiksie-riller beskryf waarin werklikheid en drome met mekaar verweef word. In die Verenigde State het die rolprent op 16 Julie 2010 gepremière. Die rolprent het vier Oscars gewen tydens die 83ste Oscar-toekenningsaand, die vir beste kinematografie, beste visuele effekte, beste klanksmenging en beste klankredigering.\n", "id": "afr_Latn_101452"} {"text": "A Beautiful Mind\n\nA Beautiful Mind is 'n Amerikaanse rolprent uit 2001 wat geregisseer is deur Ron Howard. Beautiful Mind is 'n rolprent oor die lewe van die wiskundige John Forbes Nash Jr., wat aan skisofrenie gely het. Die draaiboek is gebaseer op die boek met dieselfde titel, geskryf in 1999 deur Sylvia Nasar. Die rolprent het in 2002 vier Oscars ontvang.\n", "id": "afr_Latn_101453"} {"text": "Gladiator\n\nGladiator is 'n 2000 Amerikaans-Britse rolprent wat in die Romeinse tyd afspeel. Die rolprent is geskryf deur David Franzoni en geregisseer deur Ridley Scott. Dit is 'n fiktiewe verhaal geïnspireer deur keiser Commodus en sy pa Marcus Aurelius. Die rolprent is vir twaalf Oscars genomineer en het vyf gewen, insluitend Beste prent, Beste Akteur en Beste Klank.\n", "id": "afr_Latn_101454"} {"text": "Ruschia ruralis\n\nRuschia ruralis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Limpopo, Mpumalanga, Noord-Kaap, Noordwes, Oos-Kaap, Vrystaat en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101455"} {"text": "The Dark Knight Rises\n\nThe Dark Knight Rises is 'n Amerikaanse rolprent uit 2012 wat geregisseer is deur Christopher Nolan.\n", "id": "afr_Latn_101456"} {"text": "Ruschia sarmentosa\n\nRuschia sarmentosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101457"} {"text": "Ruschia scabra\n\nRuschia scabra is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Noord-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101458"} {"text": "Ruschia suaveolens\n\nRuschia suaveolens is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101459"} {"text": "Ruschia subsphaerica\n\nRuschia subsphaerica is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101460"} {"text": "Ruschia subpaniculata\n\nRuschia subpaniculata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101461"} {"text": "Ruschia stricta\n\nRuschia stricta is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101462"} {"text": "Ruschia staminodiosa\n\nRuschia staminodiosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101463"} {"text": "Ruschia semiglobosa\n\nRuschia semiglobosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101464"} {"text": "Ruschia senaria\n\nRuschia senaria is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika en Namibië is. Die spesie kom van die suide van Namibië tot by Port Nolloth en Springbok voor. Die plant het 'n voorkomsgebied van 5024 km² en is deel van die Sukkulente Karoo-ekostreek.\n", "id": "afr_Latn_101465"} {"text": "Ruschia singula\n\nRuschia singula is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101466"} {"text": "Ruschia solitaria\n\nRuschia solitaria is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101467"} {"text": "Ruschia semidentata\n\nRuschia semidentata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in Limpopo, Noord-Kaap, Noordwes, Oos-Kaap en die Vrystaat voor.\n", "id": "afr_Latn_101468"} {"text": "Ruschia serrulata\n\nRuschia serrulata is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101469"} {"text": "Ruschia sessilis\n\nRuschia sessilis is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101470"} {"text": "Ruschia intermedia\n\nRuschia intermedia is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom. Dit word gevind in die berge bo Porterville en is deel van die fynbos. Die spesie is laas in 1949 gesien, daar is groot onsekerheid oor die stand van die plant. Dit kan moontlik bedreig word deur gewasverbouing.\n", "id": "afr_Latn_101471"} {"text": "Ruschia campestris\n\nRuschia campestris is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap op die Besemgoedberg en die westelike berge van die Karoo voorkom. Die spesie het 'n voorkomsgebied van 1 458 km² en is deel van die Sukkulente Karoo-bioom. Dit is nog net drie keer gesien, die laaste keer in 1953. Die plant kan moontlik deur oorbeweiding bedreig word.\n", "id": "afr_Latn_101472"} {"text": "Ruschia spinosa\n\nRuschia spinosa is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika en Namibië is. Die spesie kom in Namibië, die Noord-Kaap, die Oos-Kaap en die Wes-Kaap voor.\n", "id": "afr_Latn_101473"} {"text": "Drosanthemum crassum\n\nDrosanthemum crassum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap in die Tankwa-Karoo en die Klein-Karoo voorkom.\n\nDie spesie is deel van die Sukkulente Karoo-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van 8 391 km². Daar is tien tot vyftien subpopulasies wat bedreig word deur die aanlê van wingerde en vrugteboorde, asook oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_101474"} {"text": "Drosanthemum lavisii\n\nDrosanthemum lavisii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap vanaf Montagu en Bredasdorp tot by Albertinia voorkom.\n\nDie spesie is deel van die Renosterveld- en fynbos-biome. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 5 000 km². Daar is dertien subpopulasies wat bedreig word deur gewasverbouing en indringerplante. Die totale populasie is minder as 500 plante.\n", "id": "afr_Latn_101475"} {"text": "Drosanthemum marinum\n\nDrosanthemum marinum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap vanaf Paternoster tot by Yzerfontein voorkom.\n\nDie spesie is deel van die fynbos-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km². Daar is veertien subpopulasies wat bedreig word deur menslike ontwikkeling aan die kus.\n", "id": "afr_Latn_101476"} {"text": "Drosanthemum oculatum\n\nDrosanthemum oculatum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap op die Knersvlakte noord van Vanrhynsdorp voorkom.\n\nDie spesie is deel van die vygieveld-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van 1737 km². Daar is ses subpopulasies wat bedreig word deur mynbouaktiwiteite.\n", "id": "afr_Latn_101477"} {"text": "Drosanthemum pulchellum\n\nDrosanthemum pulchellum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en van Vanrhynsdorp tot by Clanwilliam in die Wes-Kaap voorkom. Die spesie is deel van die vygieveld-bioom. Daar is drie subpopulasies wat bedreig word deur Rooibosteeverbouing.\n", "id": "afr_Latn_101478"} {"text": "Drosanthemum pulchrum\n\nDrosanthemum pulchrum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap van Worcester tot by De Doorns en Montagu voorkom.\n\nDie spesie is deel van die renosterveld- en fynbos-biome. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 296 km² en daar is minder as tien subpopulasies wat bedreig word deur gewasverbouing en ontwikkeling. In die renosterveld het 70% van die populasie reeds verdwyn.\n", "id": "afr_Latn_101479"} {"text": "Drosanthemum thudichumii\n\nDrosanthemum thudichumii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap by Worcester voorkom. Die spesie is deel van die renosterveld-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van kleiner as 20 km² en daar is minder as vyf subpopulasies wat bedreig word deur steengroefbedrywighede, menslike ontwikkeling en die aanlê van wingerde.\n", "id": "afr_Latn_101480"} {"text": "Drosanthemum tuberculiferum\n\nDrosanthemum tuberculiferum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en van Worcester tot by Robertson in die Wes-Kaap voorkom. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van 273 km² en daar is drie subpopulasies wat bedreig word deur die aanlê van wingerde.\n", "id": "afr_Latn_101481"} {"text": "Drosanthemum worcesterense\n\nDrosanthemum worcesterense is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap in die Breederiviervallei, tussen Tulbagh en Worcester, ooswaarts tot by Touwsrivier en Karoopoort, voorkom. Die spesie is deel van die renosterveld-bioom en dit het 'n voorkomsgebied van 2 124 km². Die plant het reeds 60% van sy habitat afgestaan aan menslike ontwikkeling en gewasverbouing.\n", "id": "afr_Latn_101482"} {"text": "Drosanthemum acuminatum\n\nDrosanthemum acuminatum is 'n vetplant uit die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101483"} {"text": "Drosanthemum austricola\n\nDrosanthemum austricola is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap op die Agulhasvlakte voorkom.\n\nDit het 'n voorkomsgebied van 7200 km² en daar is nege subpopulasies. Die plant word bedreig deur gewasverbouing soos proteas en wingerde, indringerplante en menslike ontwikkeling aan die kus. Die plant is deel van die fynbos-bioom.\n", "id": "afr_Latn_101484"} {"text": "Wingfield Aerodrome\n\nWingfield Aerodrome was eers die Kaapstadse Munisipale lughawe, daarna Lugmagstasie Wingfield onder die SALM, voordat dit as 'n Fleet Air Arm-basis deur die Britse Vloot (Royal Navy) gebruik is. Na die Tweede Wêreldoorlog het die vliegveld vir 'n rukkie teruggekeer na 'n munisipale lughawe. Die geskiedenis van Wingfield is sinoniem met die geskiedenis van lugvaart in Suid-Afrika, insluitend baanbrekerspogings tot kommersiële lugvaart.\n", "id": "afr_Latn_101485"} {"text": "Apatesia\n\nApatesia (vetkousies) is 'n vetplant genus wat hoort tot die Aizoaceae en is die eerste keer in 1927 beskryf. Die genus is endemies aan Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101486"} {"text": "Drosanthemum wittebergense\n\nDrosanthemum wittebergense is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101487"} {"text": "Drosanthemum albens\n\nDrosanthemum acuminatum is 'n vetplant in die vygiefamilie, wat inheems aan Namibië en Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101488"} {"text": "Drosanthemum ambiguum\n\nDrosanthemum ambiguum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101489"} {"text": "Drosanthemum archeri\n\nDrosanthemum archeri is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101490"} {"text": "Drosanthemum brevifolium\n\nDrosanthemum acuminatum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101491"} {"text": "Shiji\n\nShiji (Historiese Rekords), ook bekend as Taishigong shu (Aantekeninge van die Groot Historikus), is die eerste Chinese werk wat die hele Chinese geskiedenis beskryf. Die boek het 'n buitengewone invloed op Chinese letterkunde in die algemeen en Chinese geskiedskrywing in die besonder gehad. Die werk is deur Sima Tan begin en is ná sy dood deur sy seun Sima Qian voltooi. Die werk is sy magnum opus. Die datum van voltooiing is onbekend, maar is na 99 vC. Shiji begin met die Geel Keiser (Huangdi), die eerste van die mitiese Vyf Antieke Keisers, en gaan voort tot in die bewind van keiser Han Wudi (r. 140-87 vC) van die Han-dinastie en tydgenoot van Sima Qian. Die hele werk strek oor 130 juan en het volgens Sima Qian 526 500 karakters bevat. Die boek het as model gedien vir alle latere amptelike dinastiese geskiedenisse en word dus as die eerste werk in daardie reeks beskou.\n", "id": "afr_Latn_101492"} {"text": "Drosanthemum chrysum\n\nDrosanthemum chrysum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap naby Ladismith voorkom. Daar is tien subpopulasies met 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km².\n\nDie spesie word op die hellings op hoogtes van 750-1100 m gevind. Die plant is deel van die renosterveld- en fynbos-biome en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_101493"} {"text": "Drosanthemum curtophyllum\n\nDrosanthemum curtophyllum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap asook Namibië voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101494"} {"text": "Drosanthemum cymiferum\n\nDrosanthemum cymiferum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord- en Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101495"} {"text": "Drosanthemum deciduum\n\nDrosanthemum deciduum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101496"} {"text": "Drosanthemum delicatulum\n\nDrosanthemum delicatulum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101497"} {"text": "Apatesia pillansii\n\nDie vetkousie (Apatesia pillansii) is 'n vetplant in die vygiefamilie wat inheems aan Suid-Afrika is en kom in die Wes-Kaap voor waar dit op die duine aan die Weskus groei. Die spesie is 'n jaarplant wat tot 15 cm hoog word en is deel van die fynbos-bioom. Die plant blom in September en Oktober, die blomme is geel.\n", "id": "afr_Latn_101498"} {"text": "Silkaatsnek\n\nSikaatsnek (1 328 m) is 'n bergpas van 1,1 km in die Magaliesberg op die R511-streeksroete suid van Brits in die Noordwesprovinsie.\n\nSilkaatsnek word soms ook as Zilkaatsnek gespel. Dit loop op die NW-SO-as deur 'n laagtepunt in die Magaliesbergreeks en verbind Pretoria en sy buitewyke met Brits. Die pas is eenvoudig met twee ligte kurwes, maar dit is redelik steil naby die kruin sowel as op die suidoostelike afdraande. Alhoewel die gemiddelde gradiënt 'n ligte 1:36 behels, is die steilste helling wel 1:6, wat beslis sommige van die kleiner motors in die dun Hoëveldse lug sal belas.\n", "id": "afr_Latn_101499"} {"text": "Drosanthemum flavum\n\nDrosanthemum flavum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n\nDie spesie het 'n voorkomsgebied van 1 688 km² en word tussen die Botrivier, Swellendam en Bredasdorp gevind. Daar is agt, klein gefragmenteerde subpopulasies wat almal minder as 1000 plante bevat. Die plant het reeds van sy habitat afgestaan aan gewasverbouing en word verder bedreig deur oorbeweiding en indringerplante.\n\nDie plant is deel van die fynbos en renosterveld-biome.\n", "id": "afr_Latn_101500"} {"text": "Kommandonek\n\nKommandonek (1 249 m) is 'n nek van 2,4 km in die Magaliesberg op die R560-streeksroete suid van Brits in die Noordwesprovinsie.\n\nDit is 'n beskeie pas wat verby 'n ou militêre buitepos bekend as Kommandonek strek. Dit verbind Hekpoort in die weste met die dorpie Hartbeespoort in die ooste via die R560 / R512. Dit styg net 56 m oor 2,4 km en lewer 'n maklike gemiddelde helling van 1:43, met die steiler gedeeltes wat voor en na die kruin teen 1:14 voorlê. Die pas bied lieflike uitsigte oor die Hartbeespoortdam asook toegang tot van die ruïnes van die ou blokhuise wat uit die Anglo-Boereoorlog dateer.\n", "id": "afr_Latn_101501"} {"text": "Guillain-Barré-sindroom\n\nGuillain-Barré-sindroom (GBS) is 'n spierswakheid wat vinnig ontwikkel en veroorsaak word deur die immuunstelsel wat die perifere senuweestelsel beskadig. Albei kante van die liggaam word gewoonlik geraak. Die aanvanklike simptome is veranderings in sensasie of pyn, gewoonlik in die rug, tesame met spierswakheid wat in die voete en hande begin en dan dikwels na die arms en bolyf versprei. Die simptome kan oor ure of weke ontwikkel.\n\nTydens die akute stadium van die siekte kan die aandoening lewensbedreigend wees, met sowat 15% van mense wat 'n swakheid van die asemhalingspiere ontwikkel en dus aan 'n meganiese ventilator gekoppel moet word. Sommige pasiënte word geraak deur veranderings in die funksie van die senuweestelsel, wat kan lei tot gevaarlike abnormaliteite in hartklop en bloeddruk.\n\nHoewel die oorsaak onbekend is, behels die onderliggende meganisme 'n outo-immuunsiekte waarin die liggaam se immuunstelsel die perifere senuwees per abuis aanval en hulle miëlienskede beskadig. Soms word dié immuundisfunksie deur 'n infeksie, chirurgie (minder dikwels) of inenting (baie selde) veroorsaak.Die diagnose word dikwels geskoei op die tekens en simptome deur die uitsluiting van alternatiewe oorsake en ondersteun deur toetse van die senuweestelsel en die bestudering van serebrospinale vog.\n\nDaar is 'n paar ondertipes, gebaseer op die areas van swakheid, die resulte van senuweestudies en die teenwoordigheid van sekere antiliggaampies. Die siekte word geklassifiseer as 'n akute polineuropatie.\n\nIn mense met kwaai spierswakheid sal spoedige behandeling met binneaarse immunoglobulien of plasmaforese, saam met goeie ondersteuningsbehandeling, in die meeste gevalle tot 'n goeie herstel lei. Herstel kan weke tot jare duur, met sowat 'n derde van pasiënte wat permanente swakheid oorhou. Sowat 7,5% van mense met die siekte sterf wêreldwyd.\n\nDie sindroom is genoem na die Franse neuroloë Georges Guillain en Jean Alexandre Barré, wat dit in 1916 saam met die Franse fisikus André Strohl beskryf het.\n", "id": "afr_Latn_101502"} {"text": "Drosanthemum floribundum\n\nDrosanthemum floribundum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos- en Wes-Kaap voorkom.\n\nDit kom vanaf Elandsbaai op die Weskus tot by Gqeberha in die Oos-Kaap op vlaktes langs die kus voor. Dit is onder andere deel van die strandveld en die fynbos-biome. Die spesie word bedreig deur ontwikkeling aan die kus en indringerplante.\n", "id": "afr_Latn_101503"} {"text": "Drosanthemum fourcadei\n\nDrosanthemum fourcadei is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Oos-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101504"} {"text": "Sharm El Sheikh Internasionale Lughawe\n\nSharm El Sheikh Internasionale Lughawe ( Maṭār Sharm El Sheikh El Dawli ) is 'n internasionale lughawe geleë in Sharm El Sheikh, Egipte. Dit is die derde besigste lughawe in Egipte ná Kaïro Internasionale Lughawe en Hurghada Internasionale Lughawe. Die lughawe was voorheen bekend as Ophira Internasionale Lughawe.\n\nDie lughawe is op 14 Mei 1968 as 'n Israeliese lugmagbasis geopen. Na die ondertekening van die Egipte-Israel-vredesverdrag in 1979 en die daaropvolgende Israeliese onttrekking aan die Sinai-skiereiland, is dit as 'n burgerlike lughawe heropen.\n\nDie grootste gereelde vliegtuig wat die lughawe benut het, was 'n Boeing 747-400 wat deur Transaero Airlines bedryf word. Hierdie vlugte wat vanaf Moskou vertrek het, het geëindig toe Transaero se bedrywighede in Oktober 2015 gestaak is. British Airways het die enigste gereelde geskeduleerde Boeing 777-200ER -diens (vanaf Gatwick-lughawe) bedryf. Hierdie diens is egter gestaak weens kommer oor die neerstort van Metrojet-vlug 9268 op 31 Oktober 2015.\n\nIn 2008 het die Egiptiese Lughawehouermaatskappy planne aangekondig om 'n derde nuwe terminaal by die lughawe te bou. In Julie 2009 het die Egiptiese Beheermaatskappy vir Lughawens en Lugnavigasie (EHCAAN) 'n kontrak met die Spaanse konstruksie-ontwerpers Pointec vir die derde terminaal onderteken. Die terminaal is beplan om die lughawe se kapasiteit van 7,5 tot 15 miljoen passasiers per jaar te verdubbel. Die projek se primêre koste is op $420 miljoen geraam. Die ontwerpfase sou vroeg in 2010 voltooi wees. Internasionale kontrakteurs is toe genooi vir 'n oop tender om die terminaal te bou, wat geskeduleer was om heeltemal gebou te wees teen 2015. Teen September 2016 het konstruksie nog nie begin nie.\n\nTeen November 2015 het passasiersgetalle aansienlik afgeneem weens die val van Metrojet-vlug 9268 op 31 Oktober 2015. Dit het daartoe gelei dat lugdienste vlugte vanaf die lughawe gekanselleer het en reddingsvlugte vir gestrande passasiers onderneem het. Regerings van Rusland en Europese lande soos die Verenigde Koninkryk het lugrederye verbied om na die lughawe te vlieg, met verwysing na veiligheidskwessies wat na die ongeluk uitgelig is. Die regering van die Verenigde Koninkryk, het alle reise na en van Sharm El Sheikh afgeraai.\n\nIn Januarie 2018 is aangekondig dat EgyptAir Express 'n basis by die lughawe sal open vir sy inkomende vloot Airbus A220's. Dit sal die hoeveelheid bestemmings wat deur die lugredery by die lughawe bedien word, verhoog met die moontlikheid om ononderbroke na stede in Italië, Duitsland, Marokko en Indië te vlieg.\n\nOp 22 Oktober 2019 het die VK die vlugverbod op vlugte tussen Britse lughawens en Sharm El Sheikh opgehef.\n\nOp 1 November 2019 het TUI AG, moedermaatskappy van TUI Airways en TUI UK 'n hervatting van vlugte na die lughawe aangekondig, wat in Februarie 2020 sou begin.\n\nOp 9 Augustus 2021 het Rossiya Airlines die eerste vlug in 5 jaar tussen Rusland en Sharm El Sheikh onderneem, sedert die verbod op vlugte tussen die oord en Rusland, weens die val van Metrojet-vlug 9268.\n", "id": "afr_Latn_101505"} {"text": "Rafael Orozco Maestre\n\nRafael José Orozco Maestre (gebore 24 Maart 1954, Becerril, Colombia – 11 Junie 1992, Barranquilla, Colombia) was 'n Colombiaanse sanger en liedjieskrywer. Hy was die sanger van die groep El Binomio De Oro De América, wat hy in 1976 saam met Israel Romero gestig het. Hy was een van die hoofverteenwoordigers van Colombiaanse volksmusiek en skrywer van die lied \"Solo para tí\" wat hy vir sy vrou gekomponeer het.\n\nHy is op 11 Junie 1992 oorlede nadat hy deur 'n dwelmhandelaar geskiet is.\n", "id": "afr_Latn_101506"} {"text": "Drosanthemum framesii\n\nDrosanthemum framesii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101507"} {"text": "Drosanthemum giffenii\n\nDrosanthemum giffenii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n\nDie spesie word in die Klein-Karoo tussen Montagu, Prins Albert en Riversdal aangetref, waar dit deel vorm van die renosterveld-bioom. Dit het 'n voorkomsgebied van 8 341 km² en daar is minder as tien subpopulasies bekend. Die plant word bedreig deur oorbeweiding.\n", "id": "afr_Latn_101508"} {"text": "Drosanthemum glabrescens\n\nDrosanthemum glabrescens is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101509"} {"text": "Drosanthemum gracillimum\n\nDrosanthemum gracillimum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101510"} {"text": "Ierse Vrystaat\n\nDie Vrystaat sou deel van die Statebond bly as 'n heerskappy en sou byna heeltemal onafhanklik word met die Statuut van Westminster. Nadat 'n nuwe grondwet in 1937 aanvaar is, het Ierland homself nie meer as deel van die Statebond beskou nie. Met die proklamasie van die republiek in 1949 is die laaste skakel met Londen ook verbreek. Sedertdien is daar na die land verwys as Ierland.\n", "id": "afr_Latn_101511"} {"text": "2020-Drienasiesreeks\n\nDie 2020-Drienasiesreeks was die 24ste jaarlikse rugbytoernooi tussen die nasionale spanne van Argentinië, Australië en Nieu-Seeland. Vanweë die werêldwye Covid-19-pandemie het Suid-Afrika dié keer nie aan die toernooi deelgeneem nie, waarvolgens dit na die Drienasiesreeks teruggekeer het. Die toernooi word bedryf deur SANZAAR, 'n gesamentlike onderneming van die vier lande se nasionale rugbyunies. Die spanne is onderskeidelik die Pumas, Wallabies en die All Blacks.\n\nNieu-Seeland het die toernooi vir die 17de keer gewen. Buitendien het hulle die Bledisloebeker ingepalm, terwyl Australië met die Poematrofee weggestap het.\n", "id": "afr_Latn_101512"} {"text": "Drosanthemum hispifolium\n\nDrosanthemum hispifolium is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en van Clanwilliam tot by Koeberg in die Wes-Kaap voorkom.\n\nDie spesie het 'n voorkomsgebied van 14 400 km² en daar is tans net agt subpopulasies oor. Dit is deel van die fynbos- en renosterveld-biome. Die plant het baie van sy habitat aan gewasverbouing in die Olifantsriviervallei en Swartland afgestaan. Dit word steeds bedreig deur ontwikkeling, indringerplante en verdere landbou aktiwiteite.\n", "id": "afr_Latn_101513"} {"text": "Drosanthemum inornatum\n\nDrosanthemum inornatum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suider-Afrika is en in die Noord-Kaap en Namibië voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101514"} {"text": "Drosanthemum intermedium\n\nDrosanthemum intermedium is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101515"} {"text": "Drosanthemum karrooense\n\nDrosanthemum karrooense is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101516"} {"text": "Drosanthemum latipetalum\n\nDrosanthemum latipetalum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101517"} {"text": "Drosanthemum laxum\n\nDrosanthemum laxum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101518"} {"text": "Bolsjoi tsjelowjek\n\nBolsjoi tsjelowjek (Russies: Большой человек; Die groot man) is 'n Russiese rolprent uit 1908 wat geregisseer is deur Aleksandr Drankof. Die film word as verlore beskou. Dit is 'n verwerking van die gelyknamige toneelstuk deur Iosif Kolisjko.\n", "id": "afr_Latn_101519"} {"text": "Brussel Lughawe\n\nBrussel Lughawe (IATA: BRU, ICAO: EBBR) (ook genoem / of Luchthaven Zaventem) is 'n internasionale lughawe 12 km noordoos van Brussel, die hoofstad van België. In 2019 het meer as 26 miljoen passasiers by die lughawe Brussel aangekom of vertrek, wat dit die 24ste besigste lughawe in Europa maak. Dit is geleë in die gemeente Zaventem in die provinsie Vlaams-Brabant in die Vlaamse streek van België. Dit is die tuiste van ongeveer 260 maatskappye, wat saam direk 20 000 mense in diens het en dien as die tuisbasis vir Brussels Airlines en TUI fly Belgium.\n\nOp 22 Maart 2016 is die lughawe se vertreksaal erg beskadig deur terroriste met twee bomontploffings. Die lughawe was gesluit tot 3 April 2016, toe dit heropen is met tydelike fasiliteite teen minder as 20% van sy vorige kapasiteit. Dit het sedertdien teruggekeer na volle bedrywighede, met 'n rekord van 90 000 passasiers op 29 Julie 2016.\n", "id": "afr_Latn_101520"} {"text": "Drosanthemum leipoldtii\n\nDrosanthemum leipoldtii is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap voorkom.\n", "id": "afr_Latn_101521"} {"text": "Drosanthemum leptum\n\nDrosanthemum leptum is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Wes-Kaap naby Robertson voorkom. Die spesie het 'n voorkomsgebied van kleiner as 500 km² en is deel van die fynbos-bioom. Dit groei in rotsklowe op hoogtes van 215-300 m en word as seldsaam beskou.\n", "id": "afr_Latn_101522"} {"text": "Drosanthemum longipes\n\nDrosanthemum longipes is 'n vetplant in die vygiefamilie wat endemies aan Suid-Afrika is en in die Noord- en Wes-Kaap voorkom. Die spesie word op die noordooste van die Sederberg tussen die Botterkloofpas, Pakhuispas en Wuppertal aangetref.\n\nDie plant het 'n voorkomsgebied van 753 km² en is deel van die fynbos- en Sukkulente Karoo-biome. Dit groei meestal op suidelike en westelike hellings. Daar is tien subpopulasies bekend; die plant word moontlik bedreig deur die uitbreiding van die rooibosteebedryf.\n", "id": "afr_Latn_101523"} {"text": "Slagpale\n\nSlagpale, ook bekend as abattoir, is 'n fasiliteit waar diere geslag word, meestal (hoewel nie altyd nie) om kos vir mense te voorsien. Slagpale voorsien vleis, wat dan die verantwoordelikheid van 'n verpakkingsfasiliteit word.\n\nOm diere te slag op groot skaal hou probleme in op met betrekking tot logistiek, dierewelsyn en die omgewing, en die proses moet aan openbare gesondheidsvereistes voldoen. As gevolg van openbare afkeer in baie kulture, moet die oorweging van waar om slagpale te bou bepaal word.\n\nDiereregte-groepe wek gereeld kommer oor die metodes van diere na en van slagpale te vervoer, voorbereiding voor slagting, veetoerusting en die slag van diere.\n", "id": "afr_Latn_101524"} {"text": "Lazar Berman\n\nLazar Naumowitsj Berman ( , Lazarʹ Naumovič Berman; 26 Februarie 1930 - 6 Februarie 2005) was 'n Sowjet-Russiese klassieke pianis en Erekunstenaar van die RSFSR (1988). Sy speelwerk is gekenmerk deur 'n reusagtige, oordonderde tegniek wat hom 'n opwindende tolk van Liszt en Rachmaninoff, en 'n laat verteenwoordiger van die uitnemende skool van die Russiese Romantiese pianisme gemaak het. Emil Gilels het hom beskryf as 'n \"fenomeen van die musiekwêreld\".\n", "id": "afr_Latn_101525"} {"text": "Elektroniese teistering\n\nElektroniese teistering, elektromagnetiese marteling of psigotroniese marteling is 'n samesweringsteorie dat regeringsagente van elektromagnetiese bestraling (soos die mikrogolf-ouditiewe effek, die menslike waarneming van hoorbare geluide wat veroorsaak word deur gepulsede of gemoduleerde radiofrekwensies), radar en toesigstegnieke gebruik maak om klanke en gedagtes na mense se koppe toe oor te dra, mense se liggame te beïnvloed, en vir teistering van mense. Individue wat beweer dat hulle dit beleef, noem hulself 'geteikende individue'. Hulle beweer dat hulle slagoffers is van bende-agtervolging en dat baie mense by ondersteunings- en voorspraakgroepe aangesluit het.\n\nVerskeie mediese kundiges het beoordeel dat hierdie ervarings hallusinasies is; die gevolg van wanordelike afwykings of psigose, dieselfde bronne waaruit godsdienstige drogbeelde, berigte van ontvoering van vreemdelinge en oortuigings van besoeke deur dooie familielede ontstaan. Dit kan moeilik wees om mense wat dit ervaar te oorreed dat hulle geloof in 'n eksterne invloed misleidend is.\n", "id": "afr_Latn_101526"} {"text": "Wilbur Ross\n\nWilbur Louis Ross jr. (gebore 28 November 1937) is 'n Amerikaanse belegger en voormalige Minister van Finansies van die Verenigde State. Op 30 November 2016 het die toenmalige presidentskandidaat Donald Trump aangekondig dat hy Ross vir daardie amp sou nomineer. Ross is op 27 Februarie 2017 in 'n 72–27-stemming in die Amerikaanse senaat bevestig. Hy is op 28 Februarie 2017 ingesweer en het gedien as Minister van Finansies tot 20 Januarie 2021.\n\nVoor sy aanstelling as Minister van Finansies was Ross 'n bankier wat daarvoor bekend was dat hy mislukte maatskappye in industrieë soos staal, steenkool, telekommunikasie en tekstiel sou koop, herstruktureer en teen 'n wins verkoop.\n\nRoss was 'n ondersteuner van die Demokratiese Party voordat hy in November 2016 by die Republikeinse Party aangesluit het.\n", "id": "afr_Latn_101527"} {"text": "Jean Dujardin\n\nDujardin het internasionale roem verwerf en groot lof gekry met sy opvoering van George Valentin in die 2011 bekroonde stille film The Artist. Die rol het hom verskeie toekennings verower, waaronder die Oscar-toekenning vir beste akteur (die eerste vir 'n Franse akteur), die Golden Globe-toekenning vir beste akteur - Motion Picture Musical of Comedy, die BAFTA-toekenning vir beste akteur in 'n leidende rol, die skerm Actors Guild Award vir uitmuntende uitvoering deur 'n manlike akteur in 'n leidende rol en die Cannes-rolprentfees Beste akteur. Hy het later verskyn in Martin Scorsese se swart komedie The Wolf of Wall Street in 2013 en George Clooney se historiese drama, The Monuments Men, in 2014.\n", "id": "afr_Latn_101528"} {"text": "Henry L. Stimson\n\nHenry Lewis Stimson (New York, 21 September 1867 - Long Island, 20 Oktober 1950) was 'n Amerikaanse politikus.\n", "id": "afr_Latn_101529"} {"text": "William Halsey Jr.\n\nVlootadmiraal William Frederick Halsey Jr., KBE (30 Oktober 1882 - 16 Augustus 1959), bekend as Bill Halsey of \"Bull\" Halsey, was 'n Amerikaanse admiraal in die Amerikaanse vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy is een van die vier individue wat die vloot-admiraal van die Amerikaanse vloot bereik het; die ander is Ernest King, William D. Leahy en Chester W. Nimitz.\n\nHy is gebore in Elizabeth, New Jersey, en studeer in 1904 aan die Amerikaanse vlootakademie. Hy dien in die Groot Wit Vloot en het tydens die Eerste Wêreldoorlog die vernietiger USS Shaw beveel. Hy het in 1935 na die vliegtuigvaartuig USS Saratoga die leiding geneem nadat hy 'n kursus in die lugvaart voltooi het en in 1938 tot die rang van agterste admiraal bevorder. Aan die begin van die oorlog in die Stille Oseaan (1941–1945) het Halsey die taak gelas krag gesentreer op die vervoerder USS Enterprise in 'n reeks aanvalle op Japannese teikens.\n\nHalsey is as bevelvoerder in die Suid-Stille Oseaan gebied gemaak en het die Geallieerde magte gelei gedurende die stryd om Guadalcanal (1942–43) en die stryd teen die Solomon-ketting (1942–45). In 1943 word hy bevelvoerder van die Derde Vloot, die pos wat hy deur die res van die oorlog beklee het. Hy neem deel aan die Slag van Leyte Golf, die grootste vlootgeveg van die Tweede Wêreldoorlog en, volgens sommige kriteria, die grootste vlootgeveg in die geskiedenis. Hy is in Desember 1945 bevorder tot admiraalvloot en is in Maart 1947 uit aktiewe diens.\n", "id": "afr_Latn_101530"} {"text": "Ernest King\n\nErnest Joseph King (23 November 1878 - 25 Junie 1956) was tydens die Tweede Wêreldoorlog die opperbevelhebber van die Verenigde State se vloot (COMINCH) en hoof van vlootoperasies (CNO). As COMINCH-CNO het hy die Amerikaanse vloot se bedrywighede, beplanning en administrasie gelei en was hy lid van die gesamentlike stafhoofde. Hy was die tweede grootste offisier van die Vloot van die Verenigde State in die Tweede Wêreldoorlog na die vlootadmiraal William D. Leahy, wat as stafhoof by die opperbevelhebber gedien het.\n\nKing, gebore in Lorain, Ohio, het in die Spaans-Amerikaanse Oorlog gedien terwyl hy nog aan die Amerikaanse vlootakademie was. Hy ontvang sy eerste opdrag in 1914, waar hy die vernietiger USS Terry in die besetting van Veracruz gelei het. Gedurende die Eerste Wêreldoorlog het hy gedien aan die personeel van vise-admiraal Henry T. Mayo, die bevelvoerder van die Amerikaanse Atlantiese vloot. Na die oorlog het King gedien as hoof van die Naval Postgraduate School, opdrag gegee om 'n duikboot-eskader en dien as hoof van die Buro vir Lugvaartkunde. Na 'n periode in die Algemene Raad van die Vloot, word King in Februarie 1941 bevelvoerder van die Atlantiese vloot.\n\nKort nadat die Japannese aanval op Pearl Harbor die Verenigde State in die Tweede Wêreldoorlog gebring het, is King aangestel as opperbevelvoerder van die Amerikaanse vloot. In Maart 1942 neem King Harold Stark op as hoof van vlootoperasies. In Desember 1944 word King die tweede admiraal wat tot vlootadmiraal bevorder is. King het in Desember 1945 aktiewe diens verlaat en is in 1956 oorlede.\n", "id": "afr_Latn_101531"} {"text": "William D. Leahy\n\nVlootadmiraal William Daniel Leahy (6 Mei 1875 - 20 Julie 1959) was 'n Amerikaanse vlootbeampte wat gedurende die Tweede Wêreldoorlog as die mees militêre offisier van die Verenigde State op aktiewe diens gedien het. Hy het verskeie titels gehad en was die middelpunt van alle belangrike militêre besluite wat die Verenigde State in die Tweede Wêreldoorlog geneem het.\n\nAs Chief of Naval Operations van 1937 tot 1939 was hy die senior offisier in die vloot en het toesig gehou oor die voorbereidings vir oorlog. Nadat hy uit die vloot uitgetree het, word hy in 1939 deur sy hegte vriend, president Franklin D. Roosevelt, aangestel as goewerneur van Puerto Rico. In sy mees kontroversiële rol het hy 1940-42 as die Amerikaanse ambassadeur in die Verenigde State gedien, maar het daarin geslaag om die Vichy-regering vry te hou van Duitse beheer.\n\nLeahy is in 1942 as aktiewe stafhoof by president Franklin D. Roosevelt herroep en het gedurende die Tweede Wêreldoorlog in daardie pos gedien. Hy was voorsitter van die stafhoofde en was 'n belangrike besluitnemer gedurende die oorlog. Hy het voortgegaan onder president Harry S. Truman totdat hy uiteindelik in 1949 uitgetree het. Vanaf 1942 tot sy aftrede in 1949 was hy die hoogste lid van die Amerikaanse weermag en het slegs verslag gedoen aan die president. Hy was die eerste de facto-voorsitter van die Verenigde State van die gesamentlike stafhoofde (nie sy amptelike titel nie), en hy was ook voorsitter van die Amerikaanse afvaardiging na die gesamentlike stafhoofde, toe die Amerikaanse en Britse personeel saamgewerk het.\n\nAs vlootadmiraal was Leahy die eerste Amerikaanse vlootbeampte wat ooit 'n vyfster-rang in die Amerikaanse weermag beklee het. USS Leahy (DLG-16) is ter ere van hom aangewys.\n", "id": "afr_Latn_101532"} {"text": "Frank Jack Fletcher\n\nFrank Jack Fletcher (29 April 1885 - 25 April 1973) was 'n admiraal in die Amerikaanse vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog. Fletcher was die operasionele bevelvoerder by die belangrike veldslae van Coral Sea en Midway. As luitenant is Fletcher bekroon met die ere-medalje vir sy optrede in die geveg by Veracruz. Hy was die neef van admiraal Frank Friday Fletcher, wat ook die medalje van eer vir toekennings op Veracruz ontvang het.\n", "id": "afr_Latn_101533"} {"text": "Raymond A. Spruance\n\nRaymond Ames Spruance (3 Julie 1886 - 13 Desember 1969) was 'n Admiraal van die Amerikaanse Vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was in bevel van die Amerikaanse vlootmagte tydens twee van die belangrikste vlootgevegte wat in die Pasifiese Teater plaasgevind het: die Slag van Midway en die Slag van die Filippynse See. Op Midway behaal Spruance die eerste groot oorwinning vir die Verenigde State oor Japan; die meeste geskiedkundiges beskou Midway as die keerpunt van die Stille Oseaan-oorlog.\n\nDie amptelike vloot-historikus Samuel Eliot Morison het die prestasie van Spruance as 'voortreflik' gekenmerk en gesê dat hy 'uit die stryd een van die grootste bewonderaars in die Amerikaanse vlootgeskiedenis' is.\n\nSpruance het die bynaam 'elektriese brein' gekry vir sy kalmte, selfs in oomblikke van die opperste krisis, 'n reputasie wat versterk is deur sy suksesvolle taktiek op Midway. Na die oorlog is Spruance aangestel as president van die Naval War College, en dien hy later as Amerikaanse ambassadeur in die Filippyne.\n", "id": "afr_Latn_101534"} {"text": "Gehardesuikerbos\n\nDie gehardesuikerbos (Protea tenax) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die Outeniekwa-, Tsitsikamma-, Kouga- en Groot-Winterhoekberge asook die Baviaanskloof. Dit is deel van die fynbos-bioom. Die struik rank laag op die grond en word 4 m in deursnee en blom hoofsaaklik van Mei tot September.\n\nDie plant vrek in 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie, na twee jaar vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in verskillende habitatte op hoogtes van 1 250 – 1 750 m.\n\nIn Engels staan dit as die Tenacious sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101535"} {"text": "Marie-se-roossuikerbos\n\nDie Marie-se-roossuikerbos (Protea vogtsiae) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Outeniekwa-, Kouga- en Baviaanskloofberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is klein en het 'n deursnee van 50 cm en word net 25 cm hoog en blom hoofsaaklik van Augustus tot November.\n\nDie plant vrek in 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie, na twee jaar vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei op steil, rotsagtige, suidelike hellings in sandsteengrond op hoogtes van 1 000 - 1 500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Kouga sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101536"} {"text": "Inyanga-suikerbos\n\nDie Inyanga-suikerbos (Protea asymmetrica) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Zimbabwe waar dit voorkom in die Inyanganiberge en Chingamwe-plato. Die struik word tot 1,6 m hoog en blom hoofsaaklik van Junie tot Augustus.\n\nDie plant spruit weer uit na 'n brand. Die saad word in 'n doppie geberg en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van kewers. Die plant groei op grasvelde op hoogtes van 2 000 m.\n\nIn Engels staan dit as die Inyanga sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101537"} {"text": "Marc Mitscher\n\nMarc Andrew \"Pete\" Mitscher (26 Januarie 1887 - 3 Februarie 1947) was 'n pionier in lugvaart wat 'n admiraal geword het in die Amerikaanse vloot en dien gedurende die laaste helfte van die Tweede Wêreldoorlog as bevelvoerder van die Fast Carrier Task Force in die Stille Oseaan.\n", "id": "afr_Latn_101538"} {"text": "Stefan Johannes Bleicher\n\nStefan Johannes Bleicher (gebore in 1962) is 'n Duitse orrelis. Hy het orrel studeer onder onderskeidelik Lionel Rogg in Genève en Ewald Kooiman in Amsterdam, asook historiese uitvoeringspraktyk onder Nikolaus Harnoncourt aan die Mozarteum. Hy is 'n dosent aan die Landesmusikakademie Ochsenhausen en is sedert 1991 die hoof van die Süddeutsche Orgelakademie in Baden-Württemberg.\n\nSy konserttoere het hom na die belangrikste katedrale en kerke in Europa geneem. Sy diskografie bestaan uit ongeveer 20 opnames, waaronder 'n CD bestaande uit werke van J.S. Bach (welke CD onder meer insluit Bach se Toccata en Fuga in D-mol BWV 565, Concerto in G majeur BWV 592, Sonate III in D mineur BWV 527 en sy Prelude, Largo en Fuga in C majeur BWV 545) wat opgeneem is op 28 en 29 November 1996 voor die Historische Holzey-Orgel in Weissenau, Duitsland vir die Arte Nova plate-etiket. Hy was tot 2011 orrelis by die Stadtkirche Winterthur en is professor in orrel aan die Hochschule für Musik Trossingen.\n", "id": "afr_Latn_101539"} {"text": "Warm Neptunus\n\n'n Warm Neptunus is 'n soort reuseplaneet met 'n massa soortgelyk aan dié van Uranus of Neptunus wat naby aan sy ster wentel, gewoonlik binne 1 AE (die afstand tussen die Son en die Aarde). Die eerste warm Neptunus wat met sekerheid ontdek is, was Gliese 436 b in 2007. Dit is 'n eksoplaneet sowat 33 ligjare van die Aarde af. Onlangse navorsing het 'n groter potensiële teenwoordigheid van warm Neptunusse in die Melkweg onthul as wat vroeër gedink is. Warm Neptunusse kan ontstaan óf op die plek waar hulle wentel óf op 'n ander plek.\n", "id": "afr_Latn_101540"} {"text": "Serwiese Republiek\n\nDie Serwiese Republiek (Serwies: Република Српска (РС), Republika Srpska (RS)), is een van twee entiteite wat saam die federale staat Bosnië en Herzegowina vorm. Die andere entiteit is die Federasie van Bosnië en Herzegovina. In die daaglikse gebruik bly die naam van dié entiteit in nie-Slawiese lande meestal onvertaald as Republika Srpska, om verwarring met die land wat as Serwië bekendstaan, te vermy.\n\nHoewel die hoofstad van die Serwiese Republiek amptelik Sarajevo is, tewens die hoofstad van gehele Bosnië en Herzegowina, word die entiteit in die praktyk tot 1998 vanuit Pale en sedertdien vanuit Banja Luka bestuur.\n", "id": "afr_Latn_101541"} {"text": "Wentzel-se-suikerbos\n\nWentzel-se-suikerbos (Protea wentzeliana) is 'n struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant kom in die Chingamweberge in Zimbabwe, asook in Malawi, Mosambiek, suid-Tanzanië en sentraal-Angola voor. Die struik word tot 1,6 m hoog en blom hoofsaaklik van Mei tot Desember. Die stam is dun met min takkies aan.\n\nDie plant spruit weer uit na 'n brand. Die saad word in 'n doppie geberg, vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van kewers. Die plant groei op swakgedreineerde en nat grond in dongas en slote in miombo-boomland.\n\nIn Engels staan dit as die Wentzel's sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101542"} {"text": "Vrbasrivier\n\nDie Vrbas (Serwiese Cyrilies: Врбас) is 'n hoofrivier met 'n lengte van 250 km in die weste van Bosnië en Herzegowina, Sentraal-Europa. Dit is 'n regtersytak van die Savarivier. Die stad Banja Luka is op sy oewers geleë.\n", "id": "afr_Latn_101543"} {"text": "Alexander Vandegrift\n\nGeneraal Alexander Archer Vandegrift, USMC (13 Maart 1887 - 8 Mei 1973) was 'n vierster-generaal van die Amerikaanse Marinierskorps. Tydens die Tweede Wêreldoorlog het hy die 1ste Mariniers-afdeling aangevoer tot oorwinning in die eerste grondoffensief van die oorlog, die Slag van Guadalcanal. Vir sy optrede op 7 Augustus tot 9 Desember 1942 in die veldtog Salomo-eilande, ontvang hy die ere-medalje. Vandegrift het later gedien as die 18de kommandant van die Marinierskorps. Hy was ook die eerste vierster-generaal op aktiewe diens in die Marinierskorps.\n", "id": "afr_Latn_101544"} {"text": "Richmond K. Turner\n\nAdmiraal Richmond Kelly Turner (27 Mei 1885 - 12 Februarie 1961), algemeen bekend as Admiraal Kelly Turner, het tydens die Tweede Wêreldoorlog in die Amerikaanse vloot gedien en is veral bekend daarvoor dat die Amfibiese Mag tydens die veldtog oor die Stille Oseaan onder sy beheer was.\n", "id": "afr_Latn_101545"} {"text": "Holland Smith\n\nHolland McTyeire \"Howlin' Mad\" Smith, KCB (20 April 1882 - 12 Januarie 1967) was 'n generaal in die Amerikaanse Marinierskorps tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy word soms die 'vader' van moderne Amerikaanse amfibiese oorlogvoering genoem. Sy bynaam, \"Howlin 'Mad\" Smith, is in 1916 deur sy troepe in die Dominikaanse Republiek aan hom gegee.\n\nAan die vooraand van die Tweede Wêreldoorlog het generaal Smith uitgebreide opleiding van weermag-, vloot- en mariene-amfibieë gelei, wat 'n belangrike faktor was in die suksesvolle Amerikaanse landings in die Atlantiese Oseaan en die Stille Oseaan. Daarna het hy die Amerikaanse weermag- en Kanadese troepe op die Kiska- en Attu-landings help voorberei, en daarna die V Amfibiese Korps gelei in die aanvalle op die Gilbert-eilande, die Marshall-eilande, die eiland Saipan en Tinian in die Marianas.\n\nTydens die Marianas-operasie het hy, behalwe die V Amfibiesekorps, ook al die ekspedisietroepe beveel, ook diegene wat Guam herower het. Hy dien daarna as die eerste kommandant-generaal van Vloot Mariniersmag, Stille Oseaan, en was die aanvoerder van Task Force 56 (Expeditionary Troops) by Iwo Jima, wat al die stormtroepe in daardie geveg insluit.\n", "id": "afr_Latn_101546"} {"text": "Joseph Stilwell\n\nJoseph Warren Stilwell (19 Maart 1883 - 12 Oktober 1946) was 'n generaal van die Amerikaanse leër wat gedurende die Tweede Wêreldoorlog in die China Burma India Theatre gedien het. Sy sure persoonlikheid word weerspieël in die bynaam \"Vinegar Joe\".\n\nWantroue in sy bondgenote en 'n gebrek aan hulpbronne het beteken dat Stilwell gedurig moes improviseer. Hy was berug met sy verskille oor strategie en grondtroepe teenoor lugmag, met sy ondergeskikte, Claire Chennault, wat nou verbind was met Generaal Chiang Kai-shek. Generaal George C. Marshall, die stafhoof van die weermag, het erken dat hy Stilwell 'een van die moeilikste' opdragte van enige teaterbevelvoerder gegee het.\n", "id": "afr_Latn_101547"} {"text": "Gramola\n\nGramola is die Oostenrykse been van die Brits-Tsjeggiese platemaatskappy van dieselfde naam wat in 1924 in Wene gestig is en aktief geword het op alle gebiede van klassieke musiek.\n\nDit het aanvanklik gefokus op die groot komponiste van Weense klassieke musiek, soos Haydn, Mozart, Beethoven , en Schubert, maar die platemaatskappy se fokus val sedertdien veral op CD-produksie en die bevordering van jong Oostenrykse musikante, of musikante wat tans in Oostenryk woon. Met 70 jaarlikse nuwe vrystellings, hoofsaaklik van die werk van Oostenrykse kunstenaars, is die maatskappy die grootste klassieke plate-etiket in Oostenryk.\n\nGramola werk tans saam met exil.arte, 'n organisasie wat gewy is aan navorsing oor, en bewaring van werke, deur Oostenrykse komponiste en musikoloë wat tydens Nasionale-Sosialisme uitgestoot, verban of vermoor is.\n", "id": "afr_Latn_101548"} {"text": "Ontwerp\n\n'n Ontwerp is 'n plan of spesifikasie vir die konstruksie van 'n voorwerp of stelsel of vir die implementering van 'n aktiwiteit of proses, of die resultaat van daardie plan of spesifikasie in die vorm van 'n prototipe, produk of proses. Die aktiwiteit is om 'n ontwerp te ontwikkel. In sommige gevalle kan die direkte konstruksie van 'n voorwerp sonder 'n eksplisiete voorafgaande plan (soos handwerk, sommige ingenieurswerke, kodering en grafiese ontwerp) ook as 'n ontwerpaktiwiteit beskou word. Die ontwerp moet gewoonlik aan sekere doelstellings en beperkinge voldoen, kan estetiese, funksionele, ekonomiese of sosio-politieke oorwegings in ag neem, en daar word verwag dat dit met 'n sekere omgewing sal omgaan. Belangrike voorbeelde van ontwerpe sluit argitektoniese bloudrukke, ingenieurstekeninge, sakeprosesse,stroombaandiagramme en naaldwerkpatrone in.\n\nDie persoon wat 'n ontwerp doen, word 'n ontwerper genoem, wat 'n term is wat algemeen gebruik word vir mense wat professioneel in een van die verskillende ontwerpareas werk - wat gewoonlik spesifiseer watter gebied behandel word soos 'n tekstielontwerper, mode-ontwerper, produkontwerper, konsepontwerper, webontwerper (webwerfontwerper) of interieurontwerper, maar ook ander soos argitekte en ingenieurs. Die volgorde van aktiwiteite van 'n ontwerper word 'n ontwerpproses genoem, moontlik deur ontwerpmetodes te gebruik. Die proses om 'n ontwerp te skep, kan kort wees ('n vinnige skets) of lank en ingewikkeld, wat aansienlike navorsing, onderhandeling, besinning, modellering, interaktiewe aanpassing en herontwerp behels.\n", "id": "afr_Latn_101549"} {"text": "Billie Eilish\n\nBillie Eilish Pirate Baird O'Connell (), gebore op 18 Desember, 2001) is 'n Amerikaanse sangeres en liedjieskrywer. Sy het die media se aandag begin trek in 2016 to sy die liedjie \"Ocean Eyes\" op SoundCloud vrygestel het. Daarna is dit vrygestel deur Interscope Records wat verwant is aan Darkroom. Die liedjie is geskryf en vervaardig deur haar broer Finneas, saam met wie sy opvoerings doen. Haar debuut EP, Don't smile at me (2017), het die top 15 in die VSA, die Verenigde Koningkryk, Kanada en Australië bereik.\n\nEilish se debuut album, When We All Fall Asleep, Where Do We Go? (2019) was bo aan die lys van Billboard 200 en het ook die beste opvoerende album van 2019 in die V.S.A. geword. Dit het ook nommer een posisie gekry in die Verenigde Koninkryk behaal. Die album het ses liedjies wat reeds een van Billboard Hot 100 se top 40-liedjies was: \"When the Party's Over\", \"Bury a Friend\", \"Wish You Were Gay\", \"Xanny\", \"Everything I Wanted\", and \"Bad Guy\" Laasgenoemde lied het ook haar eerste nommer een enkelsnit in die V.S.A. geword.\n", "id": "afr_Latn_101550"} {"text": "Harold Rainsford Stark\n\nHarold Rainsford Stark (12 November 1880 - 20 Augustus 1972) was 'n offisier in die Amerikaanse vloot tydens die Eerste Wêreldoorlog en die Tweede Wêreldoorlog, wat vanaf 1 Augustus 1939 tot 26 Maart 1942 as die 8ste hoof van vlootoperasies gedien het.\n", "id": "afr_Latn_101551"} {"text": "Italo Gariboldi\n\nItalo Gariboldi (20 April 1879 - 3 Februarie 1970) was 'n Italiaanse senior offisier in die Royal Army (Regio Esercito) voor en tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy is bekroon met die Knight's Cross of the Iron Cross deur die Duitse Führer Adolf Hitler vir sy leiding van die Italiaanse magte in die Slag van Stalingrad.\n", "id": "afr_Latn_101552"} {"text": "Ettore Bastico\n\nEttore Bastico (9 April 1876 - 2 Desember 1972) was 'n Italiaanse militêre offisier voor en tydens die Tweede Wêreldoorlog. Behalwe dat hy 'n generaal van die Royal Italian Army was, was hy ook 'n senator en goewerneur. Hy het hoë opdragte gehad tydens die Tweede Italo-Ethiopiese oorlog (Ethiopië), die Spaanse burgeroorlog en die Noord-Afrikaanse veldtog.\n", "id": "afr_Latn_101553"} {"text": "Manuel Azaña\n\nHy was 'n medewerker aan verskeie publikasies in die 1910's en het tydens die Eerste Wêreldoorlog in die pro-geallieerde kamp uitgestaan.\n\nNa die Proklamasie van die Tweede Spaanse Republiek in April 1931, word Azaña Minister van Oorlog van die Voorlopige Regering en het militêre hervorming in werking getree, op soek na 'n moderne weermag met minder weermagoffisiere. Later word hy in Oktober 1931 premier.\n\nDie Spaanse Burgeroorlog het uitgebreek terwyl hy president was. Met die nederlaag van die Republiek in 1939 het hy na Frankryk gevlug, uit sy amp bedank en kort daarna in ballingskap gesterf.\n", "id": "afr_Latn_101554"} {"text": "Balkana-meer\n\nBalkana is 'n kunsmatige meer teen die hange van die Lisina-berg, in die munisipaliteit van Mrkonjić Grad, entiteit van Republika Srpska, in die westelike deel van Bosnië en Herzegowina. Die meer bestaan eintlik uit twee afsonderlike dele, hoewel verbind deur klein uitkomste, komme, die boonste een groter en die laer een kleiner, met 'n baie klein verskil in watertafelvlakke. Die totale oppervlakte van albei komme is 56 000 m². Balkana kry sy water van verskeie bergbronne en twee klein bergstrome, Cjepalo en Skakavac, terwyl die uitvloei daarvan Crna Rijeka is, wat deur Mrkonjić Grad van suid na noord loop en na 17 km by Vrbas aansluit.\n", "id": "afr_Latn_101555"} {"text": "Geelsuikerbos\n\nDie Geelsuikerbos (Protea aurea) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Dit staan ook as die langknop-suikerbos bekend. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom in Riviersonderend, die Langeberg en Outenikwaberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is groot en word tot 5 m hoog en blom hoofsaaklik van Januarie tot Junie.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sanderige grond op hoogtes van 150 - 800 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 90.3. In Engels staan dit as die Common shuttlecock sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101556"} {"text": "Potbergsuikerbos\n\nDie Potbergsuikerbos (Protea aurea subsp. potbergensis) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Dit is endemies aan Suid-Afrika en kom slegs in die Potberg naby Kaap Infanta voor. Die struik is groot en word tot 5 m hoog en blom hoofsaaklik van Mei tot Junie.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sanderige grond op hoogtes van 200 - 360 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 90.6. In Engels staan dit as die Potberg protea bekend. Die plant het ook 'n subspesie: Protea aurea subs. aurea\n", "id": "afr_Latn_101557"} {"text": "Ibrahim al-Jaafari\n\nHy was een van die twee vise-presidente van Irak onder die Irakse tussentydse regering van 2004 tot 2005, en hy was die hoofwoordvoerder van die Islamitiese Dawa-party. Hy het sy nominasie vir premierskap vir die permanente regering onttrek omdat hy met sommige van die Koerdiese leiers nie saamgestem het oor die beveiliging van Kirkuk as deel van Irak nie. Lede van sy eie groep, die Verenigde Irakse alliansie, het 'n sameswering met die Soennitiese en Koerdiese politici wat pres. George W. Bush en die Britse premier Tony Blair onder druk geplaas het om al-Jafari te oortuig om sy nominasie te onttrek. Al-Jafari het enige buitelandse inmenging in Irakse politiek geweier en het die Verenigde Irakse alliansie in plaas daarvan die keuse gegee om te besluit wie hulle wil hê, of dit nou hy of 'n ander politieke figuur as premier is.\n", "id": "afr_Latn_101558"} {"text": "Adil Abdul-Mahdi\n\nAdil Abdul-Mahdi al-Muntafiki (Arabies: عادل عبد المهدي المنتفكي‎, gebore op 1 Januarie 1942) is 'n Irakse politikus wat sedert Oktober 2018 as premier van Irak dien. Abdul-Mahdi is 'n ekonoom en was van 2005 tot 2011 een van die vise-presidente van Irak. Hy was voorheen minister van finansies in die tussentydse regering en olie-minister van 2014 tot 2016.\n\nAbdul-Mahdi is 'n voormalige lid van die magtige Sji-party, die Supreme Islamic Iraqi Council, oftewel SIIC. Die groep, wat in die naburige Iran gevestig was, het 'n Amerikaanse regering teengestaan terwyl hy noue bande gehad het met die ander, US-gesteunde, groepe wat Saddam Hoesein teëgestaan het, waaronder die Koerde en die Irakse nasionale kongres.\n", "id": "afr_Latn_101559"} {"text": "Haider al-Abadi\n\nHy is op 11 Augustus 2014 deur president Fuad Masum as premier aangewys om Nouri al-Maliki op te volg en is op 8 September 2014 deur die Irakse parlement goedgekeur.\n", "id": "afr_Latn_101560"} {"text": "Peter O'Neill\n\nPeter Charles Paire O'Neill, CMG (gebore op 13 Februarie 1965) is 'n Papoea-Nieu-Guinese politikus. Hy is sedert 2002 'n parlementslid en beklee 'n aantal kabinetsposte in die periode tot 2011. In daardie tydperk was hy ook drie jaar buite die regering: 2004-2007. Hy was destyds leier van die opposisie. Hy was die sewende eerste minister van Papoea-Nieu-Guinee, in die amp tussen 2011 en 2019. Hy het 'n wantroue deur bedanking vermy. 'N Komplekse stel maneuvers het sy party in die regering gelaat en Peter O'Neill as leier van sy party. Hy is opgevolg deur James Marape as premier.\n", "id": "afr_Latn_101561"} {"text": "Troshofiesuikerbos\n\nDie troshofiesuikerbos (Protea welwitschii) is 'n struik wat aan die bekende Protea-genus van die Proteaceae-familie behoort. Dit is meestal 'n struik met 'n veelvoudige stam of 'n klein verkrompte boom wat in grasveld en bosveld voorkom. Die blare is blougroen en harig aan die basis as hulle volwasse is. Blomme kom gewoonlik in trosse van , en die vrugte is 'n digte harige neut.\n\nDie spesie is wydverspreid in Afrika suid van die Sahara en kom in Angola, Burundi, Demokratiese Republiek die Kongo, Lesotho, Malawi, Mosambiek, Rwanda, Suid-Afrika, Tanzanië, Uganda, Zambië en Zimbabwe voor.\n\nDit is die eerste keer deur Adolf Engler beskryf.\n\nDie boom se FSA-nommer is 98.2. In Engels staan dit as die Cluster-head sugarbush bekend, wat aanleiding gee tot sy ander Afrikaanse naam troshofiesuikerbos.\n", "id": "afr_Latn_101562"} {"text": "Jack G. Hills\n\nJack G. Hills is 'n Amerikaanse sterrekundige en 'n teoretikus van sterdinamika. Hy het werk oor die Oortwolk gedoen; die binneste deel van die wolk, die Hillswolk, is na hom genoem.\n\nHills het 'n groot deel van sy loopbaan by die Nasionale Laboratorium Los Alamos in Nieu-Mexiko deurgebring en het in 1998 'n fellow van die laboratorium geword.\n\nOok die Hillsmeganisme in astrofisika is na hom genoem. Hy het die meganisme in die 1980's voorgestel.\n", "id": "afr_Latn_101563"} {"text": "Tempel 1\n\nTempel 1 (amptelike naam: 9P/Tempel) is 'n kortperiodekomeet van die Jupiterfamilie wat in 1867 deur Wilhelm Tempel ontdek is. Dit voltooi elke 5,5 jaar 'n wentelbaan om die Son. Tempel 1 was in 2005 die teiken van die Deep Impact-ruimtesending, waartydens 'n opsetlike hoëspoedbotsing teen die komeet gefotografeer is. Dit is op 14 Februarie 2011 weer besoek, dié keer deur die Stardust-ruimtetuig. Dit het in Augustus 2016 weer sy perihelium bereik.\n", "id": "afr_Latn_101564"} {"text": "Witsuikerbos\n\nDie Witsuikerbos (Protea lacticolor) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Dit staan ook as die hottentotwitsuikerbos bekend. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom vanaf die Slanghoek- tot die Hottentots-Hollandberge en ook die Groenlandberg voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is groot, regop en word tot 6 m hoog en blom hoofsaaklik van Maart tot April.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op die banke langs strome of nat Sederberg-skalie op hoogtes van 600 - 1 500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Hottentot sugarbush bekend. Die plant se FSA-nommer is 90.\n", "id": "afr_Latn_101565"} {"text": "Waterwitsuikerbos\n\nDie Waterwitsuikerbos (Protea punctata) is 'n struik wat hoort tot die bekende Protea genus en is endemies aan Suid-Afrika. Die plant kom vanaf die Sederberg tot Riviersonderendberge en die Swartberg, Kammanassieberge en Kougaberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is groot, regop en word tot 4 m hoog en blom hoofsaaklik van Maart tot April.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op hellings in skalie of sandsteen op hoogtes van 1 200 - 2 000 m.\n\nIn Engels staan dit as die Water sugarbush bekend. Die boom se FSA-nommer 94.1.\n", "id": "afr_Latn_101566"} {"text": "Lippeblomsuikerbos\n\nDie Lippeblomsuikerbos (Protea subvestita) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is inheems aan Suid-Afrika en kom voor op die eskarp van die Wakkerstroom in Mpumalanga, Vrystaat, KwaZulu-Natal, Lesotho, die Oos-Kaap (tot by Somerset-Oos) en die Klein Swartberg. Die struik is groot en regop, word tot 5 m hoog en blom hoofsaaklik van Januarie tot Maart.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg, vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op bergland suurveld en fynbos op hoogtes van 1 200 - 2 300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Waterlily sugarbush bekend. Die plant se FSA-nommer is 98.\n", "id": "afr_Latn_101567"} {"text": "2020 Superrugbyseisoen\n\nDie 2020 Superrugbyseisoen was die 25ste seisoen van Superrugby, 'n jaarlikse rugbykompetisie georganiseer deur SANZAAR tussen die spanne van Argentinië, Australië, Japan, Nieu-Seeland en Suid-Afrika. Sedert die 2018-seisoen is teruggekeer na 'n 15-spanformaat in drie geografiese konferensies. Die huidige kampioen is die wat hul 10de titel in 2019 ingepalm het.\n", "id": "afr_Latn_101568"} {"text": "Simon Bolivar Buckner, Jr.\n\nSimon Bolivar Buckner Jr. (/ˈsaɪmənˈbɒlɪvərˈbʌknər/ SY-mən BOL-i-vər BUK-nər; 18 Julie 1886 - 18 Junie 1945) was 'n luitenant-generaal in die Amerikaanse Weermag tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy dien in die Pacific Theatre of Operations en was in bevel van die verdediging van Alaska vroeg in die oorlog. Na die opdrag voltooi is, is hy bevorder tot bevelvoerder van die Tiende leër wat op 1 April 1945 die amfibiese landing op die Japanese eiland Okinawa uitgevoer het. Hy is die Amerikaanse militêre offisier met die hoogste rang wat tydens die Tweede Wêreldoorlog weens vyandelike vuur gesterf het. Hy sou die hoogste militêre lid bly wat gedood is deur 'n buitelandse gewapende optrede tot die dood van luitenant-generaal Timothy Maude tydens die aanvalle op 11 September 2001.\n\nBuckner, Lesley J. McNair, Frank Maxwell Andrews, en Millard Harmon, almal luitenant-generaals ten tyde van hul dood, was die Amerikaners met die hoogste rang wat in die Tweede Wêreldoorlog gesneuwel het. Buckner en McNair is op 19 Julie 1954 postuum bevorder tot die rang van vierster-generaal deur 'n Spesiale Kongreswet (Publiekreg 83-508).\n", "id": "afr_Latn_101569"} {"text": "Claire Chennault\n\nClaire Lee Chennault (6 September 1893 - 27 Julie 1958) was 'n Amerikaanse militêre vlieënier wat veral bekend was vir sy leierskap van die Flying Tigers en die Republiek van die China se lugmag in die Tweede Wêreldoorlog.\n\nChennault was 'n ywerige voorstander van agtervolging of onderskeppervliegtuie gedurende die dertigerjare, toe die United States Army Air Corps hoofsaaklik op die bombardement van hoë hoogtes gefokus was. Chennault het in 1937 by die Amerikaanse Lëer uitgetree en gewerk as lugvaartadviseur en opleidingsbeampte in China.\n\nSedert die begin van 1941 was Chennault in bevel van die eerste Amerikaanse vrywilligersgroep (met die bynaam Flying Tigers). Hy was 'n leier van sowel die vrywilligersgroep as die uniform lugmag-eenhede van die Amerikaanse Leër wat dit in 1942 vervang het. Hy het voortdurend met generaal Joseph Stilwell, die Amerikaanse weermagbevelvoerder in China, gespook en gehelp om China se generalissimo Chiang Kai-shek te oortuig om president Roosevelt te oortuig om Stilwell te verwyder in 1944. Die teater China-Birma-Indië was strategies noodsaaklik om baie belangrike elemente van die Japanse keiserlike leër op die Chinese vasteland vas te lê om die gebruik daarvan teen Geallieerde magte wat in die twee Stille Oseaan-veldtogte gevorder het, te beperk.\n", "id": "afr_Latn_101570"} {"text": "Rotssuikerbos\n\nDie rotssuikerbos (Protea venusta) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Groot Swartberg en Kammanassieberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is groot en het 'n deursnee van 3 m, maar word slegs 70 cm hoog en blom hoofsaaklik van Januarie tot Februarie.\n\nDie plant gaan dood na 'n brand maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en vrygelaat na hulle ryp is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op rotsagtige, suidelike hellings in koel gebiede op hoogtes van 1 700 - 2 000 m.\n\nIn Engels staan dit as die Cascade sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101571"} {"text": "Aardroos-suikerbos\n\nDie aardroos-suikerbos (Protea amplexicaulis) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom vanaf Citrusdal tot die Kogelberg, asook in die Langeberg voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik bly laag en uitgesprei, word 1,3 m in deursnee en blom van Junie tot September.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte en muise. Die plant groei in sandsteengrond op hoogtes van 180 – 1 600 m.\n\nIn Engels staan dit as die Clasping-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101572"} {"text": "Hartblaargrondsuikerbos\n\nDie hartblaargrondsuikerbos (Protea cordata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan die Wes-Kaap en kom voor vanaf die Kogelberg en Du Toitskloofberge tot by Bredasdorp, Riviersonderend en die Langeberg en is deel van die fynbos-bioom Die plant word 30 cm in deursnee en 50 cm hoog en blom van Junie tot Julie.\n\nBrande vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en daarna deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte en muise. Die plant groei die beste in Sederberg-skalie op hoogtes van 0 – 1 200 m.\n\nIn Engels staan dit as die Heart-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101573"} {"text": "Overbergsuikerbos\n\nDie Overbergsuikerbos (Protea decurrens) is 'n struik wat aan die bekende Proteagenus behoort en is endemies aan Suid-Afrika. Die plant kom voor vanaf die Langeberg, Shaw se pas en op die Potberg. Dit is deel van die fynbos- en renosterveld-biome. Die plant word 50 cm in deursnee en 60 cm hoog en blom van Julie tot Augustus.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en daarna deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte en muise. Die plant groei in silkreetgruis op hoogtes van 150 - 700 m.\n\nIn Engels staan dit as die Linear-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101574"} {"text": "Grassuikerbos\n\nDie grassuikerbos (Protea humiflora) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom vanaf die Du Toitskloofberge tot die Langeberg en Waboomsberge voor. Dit is deel van beide die fynbos- en renosterveld-biome. Die plant word 2 m in deursnee en blom van Julie tot September met die hoogtepunt in Augustus.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en daarna deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte en muise. Die plant groei op droë hellings van Karoo-fynbos op hoogtes van 450 – 1 200 m.\n\nIn Engels staan dit as die Patentleaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101575"} {"text": "Twerskajastraat\n\nTwerskajastraat (Russies: Тверская улица [tvʲɪrˈskajə ˈulʲɪt͡sə] Tverskaja oelitsa), tussen 1935 en 1990 bekend as Gorkistraat (улица Горького oelitsa Gorkogo), is die hoofstraalpad van Moskou. Dit loop in noordwestelike rigting vanuit die sentrale Manezjnaja-plein (digby die Kremlin geleë) oor 'n afstand van sowat twee kilometer tot die Tuinring waar dit oorgaan in die Eerste Twerskaja-Jamskaja-straat, die Leningradski-Laan en die Leningradskoje-snelweg - die beginpunt van die M10 na Sint Petersburg.\n\nVroeër is na Twerskaja dikwels verwys as die \"Tsarestraat\" - Russiese heersers wat amptelike besoeke aan Moskou gebring of om ander redes vanuit die nuwe hoofstad Sint Petersburg na die Moskwametropool gereis het, het Moskou op Twerskaja binnegekom - so ook Pieter die Grote. Vir die gerieflikheid van tsare was Twerskaja een van die eerste steen-geplaveide strate in Moskou.\n\nDie meeste Moskowiete sal na Twerskaja as dié of tenminste een van Moskou se hoofstrate verwys, al is van die beste restaurante en winkels in die systrate geleë.\n", "id": "afr_Latn_101576"} {"text": "Giulio Andreotti\n\nSedert 'n protokol van Alcide De Gasperi, het Andreotti op 'n jong ouderdom 'n kabinetsrang verwerf en in die loop van 'n veertig jaar lange politieke loopbaan al die belangrikste kantore van die staat beklee, wat gesien is as 'n gerusstellende figuur deur die staatsdiens, sakegemeenskap, en Vatikaan. In die buitelandse beleid het hy die integrasie van die Europese Unie in Italië gelei en nouer betrekkinge met die Arabiese wêreld gevestig. Bewonderaars van Andreotti het gesien dat hy politieke en sosiale teenstrydighede bemiddel het, wat die transformasie van 'n wesenlik landelike land in die vyfde grootste ekonomie ter wêreld moontlik gemaak het. Kritici het gesê dat hy niks gedoen het om 'n beskermingstelsel uit te daag wat tot deurdringende korrupsie gelei het nie. Andreotti het die Vatikaan en 'n kapitalistiese struktuur sterk ondersteun terwyl hy die Italiaanse Kommunistiese Party teengestaan ​​het. Na die gewilde Italiaanse sentiment van destyds, het Andreotti ook die ontwikkeling van 'n sterk Europese gemeenskap ondersteun wat neo-liberale ekonomie speel. Alhoewel Andreotti aan die regse behoort, was hy nie teëstand teen die implementering van die Europese Sosiale Fonds en die Streekfonds in die opbou van die Europese ekonomie nie.\n\nOp die hoogtepunt van sy aansien as staatsman is Andreotti aan strafregtelike vervolging onderwerp. Aanklagte van samespanning met Sisiliaanse Mafia kon howe nie bewys dat hy ná 1980 sy bande met hulle gehandhaaf het nie en het die saak betyds beslis. Die opspraakwekkendste bewering kom van aanklaers in Perugia, wat hom aangekla het dat hy die moord op 'n joernalis beveel het. Hy is tydens 'n verhoor skuldig bevind, wat gelei het tot klagtes dat die regstelsel 'mal geword het'. Nadat hy vrygespreek is van alle aanklagte (eintlik, deels as gevolg van beperkings op wetgewing), het Andreotti opgemerk: \"Afgesien van die Puniese oorloë, waarvoor ek te jonk was, word daar die skuld gegee vir alles wat in Italië gebeur het.\"\n\nAndreotti het in talle ministeriële poste gedien, onder meer as Minister van Binnelandse Sake (1954 en 1978), Minister van Finansies (1955–58), Minister van Tesourie (1958–59), Minister van Verdediging (1959–66 en 1974), Minister van Planning and the Budget (1974–76) en Minister van Buitelandse Sake (1983–89) en was lewenslank 'n senator van 1991 tot sy dood in 2013. Hy was ook 'n joernalis en skrywer. Andreotti is soms Divo Giulio genoem (van die Latynse Divus Iulius, 'Goddelike Julius', 'n bynaam van Julius Caesar na sy postuum-verheerliking).\n", "id": "afr_Latn_101577"} {"text": "Giovanni Goria\n\nGiovanni Giuseppe Goria (Italiaanse uitspraak: [dʒoˈvanni dʒuˈzɛppe ɡoˈriːa]; 30 Julie 1943 - 21 Mei 1994) was 'n Italiaanse politikus. Hy was van 1987 tot 1988 die 46ste Eerste minister van Italië.\n", "id": "afr_Latn_101578"} {"text": "Giovanni Spadolini\n\nGiovanni Spadolini (21 Junie 1925 - 4 Augustus 1994) was 'n Republikeinse Italiaanse politikus, die 44ste Eerste minister van Italië, die eerste sedert 1945 om nie lid van die Christelike Demokrasie te wees nie, en 'n koerantredakteur, joernalis en historikus.\n", "id": "afr_Latn_101579"} {"text": "Arnaldo Forlani\n\nForlani, 'n regterlid van die Christelike Demokrasie, was een van die belangrikste Italiaanse politici van die 1970's tot die vroeë negentigerjare. Op 94-jarige ouderdom is Forlani tans die oudste lewende voormalige Italiaanse premier.\n", "id": "afr_Latn_101580"} {"text": "Mariano Rumor\n\nMariano Rumor (Italiaanse uitspraak: [maˈrjaːno ruˈmor]; 16 Junie 1915 - 22 Januarie 1990) was 'n Italiaanse politikus en staatsman. As lid van die Christelike Demokrasie (DC) het hy gedien as Eerste minister van Italië van 1968 tot 1970 en weer van 1973 tot 1974. As premier het hy vyf verskillende regerings gelei, ondersteun deur verskillende koalisies. Hy was ook van 1959 tot 1963 Minister van Landbou, Minister van Buitelandse Sake van 1974 tot 1976 en Minister van Binnelandse Sake in twee kort periodes, in 1963 en van 1972 tot 1973. Van 1964 tot 1969 was hy ook sekretaris van die Christelike Demokrasie.\n", "id": "afr_Latn_101581"} {"text": "David Beresford Pratt\n\nDavid Beresford Pratt (1 Oktober 1908 - 1 Oktober 1961) was 'n Suid-Afrikaanse sakeman en anti-apartheidsaktivis wat die Suid-Afrikaanse premier Hendrik Verwoerd in 1960 geskiet het. Verwoerd het oorleef, maar is ses jaar later deur Demetrios Tsafendas vermoor.\n", "id": "afr_Latn_101582"} {"text": "Naaldblaarsuikerbos\n\nDie naaldblaarsuikerbos (Protea subulifolia) is 'n blomdraende struik wat tot die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan die Wes-Kaap en kom vanaf die Stettynskloof tot Riviersonderendberge, Langeberg, Botrivier tot by die Elim-vlakte voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant word 50 cm in deursnee en 70 cm hoog en blom van Julie tot September.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en daarna deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig en bestuiwing vind deur die werking van rotte en muise plaas. Die plant groei in sanderige tot swaar kleigrond op hoogtes van 60 – 1 300 m. Die blare is baie veranderlik, naaldagtig tot gegroef-rond. Omhullende skutblare is sag papieragtig, bruin of pienk.\n\nIn Engels staan dit as die Awl-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101583"} {"text": "Herman Coster\n\nHermanus Jacobus Coster (Alkmaar, Nederland, 30 Junie 1865 - Elandslaagte, Zuid-Afrikaansche Republiek, 21 Oktober 1899) was 'n Nederlandse advokaat en Minister van Justisie van die Zuid-Afrikaansche Republiek.\n", "id": "afr_Latn_101584"} {"text": "Grootsuikerbos\n\nDie grootsuikerbos (Protea gaguedi) is 'n struik wat hoort tot die bekende Protea genus en is endemies aan Suidelike Afrika. Die plant kom voor in Angola, Botswana, Demokratiese Republiek die Kongo, Eswatini, Ethiopië, Kenia, KwaZulu-Natal, Limpopo, Malawi, Mosambiek, Mpumalanga, Namibië, Rwanda, Soedan, Tanzanië, Uganda, Zambië en Zimbabwe. Die plant is regop, kwasterig en word 3 m hoog en blom van Augustus tot Februarie met die hoogtepunt in Desember tot Februarie.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls en kewers. Die plant groei meestal op droë, rotsagtige hellings op hoogtes van 600 - 2 500 m.\n\nIn Engels staan dit as die African Sugarbush bekend. Die boom se FSA-nommer is 89.\n", "id": "afr_Latn_101585"} {"text": "Minister van Justisie (Zuid-Afrikaansche Republiek)\n\nDie Minister van Justisie van die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR) was die hoogste regsbeampte van die ZAR.\n", "id": "afr_Latn_101586"} {"text": "Boswitsuikerbos\n\nDie boswitkopsuikerbos (Protea mundii) is 'n struik wat aan die bekende Protea-genus van die Proteaceae-familie behoort. In Engels staan dit as die Forest sugarbush bekend.\n\nDie blomdraende struik is endemies aan die Oos-Kaap en die Wes-Kaap, is deel van die fynbos-bioom en en groei aan woudrande op hoogtes van 200 tot 1 300 m . Dit word tot 8 m hoog. Die plant dra wit tot ivoorkleurige blomme, wat bye, skoenlappers en voëls aanlok. Die spesifieke naam is ter ere van Johannes Ludwig Leopold Mund, 'n Duitse natuurgeskiedenisversamelaar wat tot 1831 aan die Kaap en later dieper binneland toe aktief was.\n\nProtea mundii word ook as 'n tuinplant verbou. Hierdie boom se FSA-nommer is 93.\n", "id": "afr_Latn_101587"} {"text": "Emilio Colombo\n\nEmilio Colombo (11 April 1920 - 24 Junie 2013) was 'n Italiaanse politikus en die Eerste minister van Italië van 1970 tot 1972. Benewens die feit dat hy die hoogste posisies in die Italiaanse regerings beklee het, was hy ook die president van die Europese Parlement. In 2003 word hy lewenslank 'n Italiaanse senator aangestel, 'n setel wat hy tot sy dood beklee het. In die eerste vyf jaar as senator was hy 'n onafhanklike. Vanaf 2008 tot sy dood in Junie 2013, was Colombo 'n lid van die groep Autonomies, hoofsaaklik gevorm deur uitverkorenes in Trentino-Suid-Tirol.\n", "id": "afr_Latn_101588"} {"text": "Giovanni Leone\n\nGiovanni Leone (Italiaanse uitspraak: [dʒoˈvanni leˈoːne]; 3 November 1908 - 9 November 2001) was 'n Italiaanse politikus. Hy was die 37ste Eerste minister van Italië van 21 Junie 1963 tot 4 Desember 1963 en weer van 24 Junie 1968 tot 12 Desember 1968. Hy was ook die sesde president van Italië van 1971 tot 1978.\n", "id": "afr_Latn_101589"} {"text": "Manica-suikerbos\n\nDie Manica-suikerbos (Protea caffra gazensis) is 'n struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant kom voor aan die oostelike hooglande van Zimbabwe en Mosambiek. In Engels staan dit as die Manica Sugarbush bekend. Dit word as 'n subspesie van die Gewone protea Protea caffra beskou.\n", "id": "afr_Latn_101590"} {"text": "Drakensbergsuikerbos\n\nDie Drakensbergsuikerbos (Protea dracomontana) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant kom in die Oos-Kaap, Lesotho, KwaZulu-Natal en die eskarp van die Vrystaat asook Zimbabwe voor. Die struik word tot 1.5 m hoog en blom hoofsaaklik van Januarie tot Maart.\n\nDie plant spruit weer uit na 'n brand. Die saad word vrygelaat nege tot twaalf maande nadat die blomme gevorm is en word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op alpynse grasvelde op hoogtes van 1 600 m tot 2 600 m.\n\nIn Engels staan dit as die Drakensberg sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101591"} {"text": "Kaiingsuikerbos\n\nDie kaiingsuikerbos (Protea glabra) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea-genus hoort en endemies aan Suid-Afrika is. Die plant kom voor in die Wes-Kaap, die Bokkeveld-eskarp tot by die Olifantsrivier en Koue Bokkeveld en is deel van die fynbos-bioom. Die plant word tot 5 m hoog en het 'n koniese vorm. Dit blom van Julie tot November met die hoogtepunt in November.\n\nDie plant spruit weer uit na dit gebrand het maar groei normaalweg in lae brand risiko areas. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls en kewers. Die plant groei in vlak sandsteengrond of krake in rots op hoogtes van 500 - 1 500 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 89.1. In Engels staan dit as die Clanwilliam sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101592"} {"text": "Slag van Berlyn\n\nDie Slag van Berlyn, aangewys as die Berlynse Strategiese Aanstootlike Operasie deur die Sowjetunie, en ook bekend as die Val van Berlyn, was een van die laaste groot offensiewe van die Europese teater van die Tweede Wêreldoorlog.\n\nNa die Vistula-Oder-offensief van Januarie tot Februarie 1945 het die Rooi Leër tydelik gestaak op 'n lyn 60 km oos van Berlyn. Op 9 Maart het Duitsland sy verdedigingsplan vir die stad met Operasie Clausewitz opgestel. Die eerste verdedigingsvoorbereidings aan die buitewyke van Berlyn is op 20 Maart onder die pas aangestelde bevelvoerder van die Army Group Vistula, generaal Gotthard Heinrici, gedoen.\n\nToe die Sowjet-offensief op 16 April hervat is, het twee Sowjet-fronte (leërgroepe) Berlyn uit die ooste en suide aangeval, terwyl 'n derde Duitse magte noord van Berlyn geposisioneer het. Voordat die hoofgeveg in Berlyn begin het, het die Rooi Leër die stad omsingel ná suksesvolle gevegte van die Seelow Heights en Halbe. Op 20 April 1945, Hitler se verjaardag, het die 1ste Belo-Russiese Front onder leiding van Marshal Georgi Zjoekof, wat uit die ooste en noorde gevorder het, die Berlynse middestad begin beskiet, terwyl die 1ste Oekraïense front van Marshal Iwan Konef deur die Army Group Center gebreek en in die rigting van die suidelike voorstede van Berlyn. Op 23 April het generaal Helmuth Weidling die magte binne Berlyn oorgeneem. Die garnisoen het bestaan uit verskillende afgebakende en ongeorganiseerde Wehrmacht- en Waffen-SS-afdelings, tesame met swak opgeleide Volkssturm- en Hitler Jeug. In die loop van die volgende week het die Rooi Leër geleidelik die hele stad ingeneem.\n\nOp 30 April het Hitler selfmoord gepleeg (met enkele van sy amptenare wat kort daarna ook selfmoord gepleeg het). Die stad se garnisoen het op 2 Mei oorgegee, maar die gevegte het voortgegaan in die noordweste, weste en suid-weste van die stad tot die einde van die oorlog in Europa op 8 Mei (9 Mei in die Sowjetunie), terwyl sommige Duitse eenhede weswaarts geveg het sodat hulle hulle aan die Westerse bondgenote kon oorgee eerder as aan die Sowjets.\n", "id": "afr_Latn_101593"} {"text": "J. Lawton Collins\n\nGeneraal Joseph Lawton Collins (1 Mei 1896 - 12 September 1987) was 'n senior offisier van die Amerikaanse weermag. Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het hy in sowel die Stille Oseaan as die Europese teaters van operasies gedien, een van 'n paar senior Amerikaanse bevelvoerders om dit te doen. Hy was tydens die Korea-oorlog stafhoof van die Amerikaanse leër.\n\nCollins se ouer broer, majoor-generaal James Lawton Collins, was ook in die Amerikaanse weermag. Sy neef, brigadier-generaal James Lawton Collins Jr. het in die Tweede Wêreldoorlog, die Koreaanse oorlog en die Viëtnamoorlog gedien. 'n Ander neef, Michael Collins, was die vlieënier van die kommando-module op die Apollo 11-sending in 1969 wat die eerste twee mans op die maan geplaas het en as hoofgeneraal van die Amerikaanse lugmag sou uittree.\n", "id": "afr_Latn_101594"} {"text": "Henry H. Arnold\n\nHenry Harley \"Hap\" Arnold (25 Junie 1886 - 15 Januarie 1950) was 'n Amerikaanse generaal in beide die Amerikaanse Leër en Amerikaanse Lugmag. Arnold was 'n lugvaartpionier, hoof van die Air Corps (1938–1941), bevelvoerende generaal van die United States Army Air Forces, die enigste Amerikaanse lugmaggeneraal om 'n vyfsterrang te beklee, en die enigste offisier wat 'n vyfsterrang beklee het in twee verskillende Amerikaanse militêre dienste. Arnold was ook die stigter van Project RAND, wat ontwikkel het tot een van die grootste nie-winssoekende dinkskrums oor wêreldbeleid, die RAND Korporasie, en een van die stigterslede van Pan American World Airways.\n\nHy is in die vliegkuns opgelei deur die Wright-broers as een van die eerste militêre vlieëniers wêreldwyd en een van die eerste drie gesertifiseerde vlieëniers in die geskiedenis van die Amerikaanse Lugmag. Hy het sy vrees vir vlieg te bowe gekom met al sy wedervaringe in die vroeë dae van lugvaart, toesig gehou oor die uitbreiding van die lugmag gedurende die Eerste Wêreldoorlog en 'n protégé geword van generaal Billy Mitchell.\n\nArnold is net voor die Amerikaanse toetrede tot die Tweede Wêreldoorlog aangestel as bevelvoerder van die United States Army Air Forces en het die honderdvoudige uitbreiding van 'n organisasie van net meer as 20 000 man en 800 eerste-linie vegvliegtuie na die grootste en magtigste lugmag in die wêreld gelei. Hy was 'n voorstander van tegnologiese navorsing en ontwikkeling. Gedurende sy ampstermyn het hy die ontwikkeling van die interkontinentale bomwerper, die straalvliegtuig, die uitgebreide gebruik van radar, uitbreiding van wêreldwye lugvaart en atoomoorlogvoering as steunpilare van die moderne lugmag deurgevoer.\n\nArnold se mees gebruikte bynaam, Hap, kort vir happy, moontlik toegeken deur kollegas wat saam met hom in Oktober 1911 aan 'n stilfilm gewerk het, waar hy as waaghalsvlieënier verskyn het, of deur sy vrou, wat in 1931 die bynaam in haar korrespondensie begin gebruik het na die dood van Arnold se ma. Hy is in sy jeug deur sy familie Harley en deur beide sy moeder en vrou 'Sunny' genoem. Arnold was onder sy West Point-klasmaats bekend as 'Pewt' of 'Benny'. Sy onmiddellike ondergeskiktes en personeel van die hoofkantoor het na hom verwys as 'Die baas'.\n", "id": "afr_Latn_101595"} {"text": "Carl Spaatz\n\nCarl Andrew Spaatz (gebore Spatz; 28 Junie 1891 - 14 Julie 1974), bynaam \"Tooey\", was 'n Amerikaanse generaal in die Tweede Wêreldoorlog. As bevelvoerder van Strategiese Lugmagte in Europa in 1944, het hy suksesvol aangedring op die bomaanval op die vyand se olieproduksiefasiliteite as 'n prioriteit bo ander teikens. Hy word in 1947 stafhoof van die nuutgestigte Amerikaanse Lugmag.\n", "id": "afr_Latn_101596"} {"text": "Gebruikerservaringsontwerp\n\nGebruikerservaringsontwerp (UXD, UED of XD) is die proses om gebruikersgedrag te manipuleer deur bruikbaarheid, toeganklikheid en wenslikheid wat voorsien word in die interaksie met 'n produk. Gebruikerservaringsontwerp omvat tradisionele mens-rekenaar-interaksie-ontwerp (human–computer interaction - HCI) en brei dit uit deur alle aspekte van 'n produk of diens soos deur gebruikers beskou, aan te spreek. Gebruikerservaringontwerp is die praktyk van die ontwerp van produkte, prosesse, dienste, gebeure, meerkanaal-ondersoeke en omgewings, met die klem op die kwaliteit van die gebruikerservaring en kultuurrelevante oplossings. Ervaringsontwerp word nie deur 'n enkele ontwerpdissipline gedryf nie. In plaas daarvan vereis dit 'n perspektief van 'n dissipline wat verskeie aspekte van die handelsmerk / besigheid / omgewing / ervaring van produkte, verpakkings en kleinhandelomgewing in ag neem tot die kleding en houding van werknemers.\n\nDuur (inisiasie, onderdompeling, gevolgtrekking en voortsetting)\n\nIntensiteit (refleks, gewoonte, betrokkenheid)\n\nBreedte (produkte, dienste, handelsmerke, benamings, kanale / omgewing / promosie, en prys)\n\nInteraksie (passief ↔ aktief ↔ interaktief)\n\nSnellers (alle menslike sintuie, konsepte en simbole)\n\nBelangrikheid (betekenis, status, emosie, prys en funksie)\n", "id": "afr_Latn_101597"} {"text": "Rossotroednitsjestwo\n\nRossotroednitsjestwo Россотрудничество\n\nFederale agentskap\n\nLigging en hoofkantoor\n\nWozdwizjenka-herehuis in Moskou\n\nStigting\n\n6 September 2008\n\nDirekteur\n\nEleonora Mitrofanowa\n\nVerteenwoordiger in Suid-Afrika\n\nPawel Alexejewitsj Nowozjilof\n\nRussiese Ambassade, Pretoria\n\nWebtuiste\n\nrs.gov.ru\n\nRossotroednitsjestwo (Russies: Россотрудничество; in die agentskap se eie transkripsie: Rossotrudnichestvo) is 'n federale agentskap wat deur die Russiese Federasie se Departement van Buitelandse Sake bestuur word en omsien na aangeleenthede van die Gemenebes van Onafhanklike State (GOS) en GOS-burgers wat in die buiteland bly. Daarnaas bevorder die agentskap internasionale kulturele samewerking en verskaf omvattende inligting oor Rusland vir belangstellendes in die buiteland wat graag 'n objektiewe beeld van die land wil verkry. Met sy aktiwiteite fokus die agentskap op die sogenaamde «nabygeleë buiteland», dit wil sê voormalige Sowjetrepublieke wat intussen as onafhanklike state bestaan, en lande soos Duitsland met 'n lang geskiedenis van politieke, kulturele en ekonomiese betrekkinge met Rusland.\n\nVolgens sy webtuiste word Rossotroednitsjestwo tans in 80 lande wêreldwyd deur altesaam 95 kantore verteenwoordig - waarvan 72 Russiese sentra vir wetenskap en kultuur in 62 lande en 23 verteenwoordigers van die agentskap wat in kantore in die Russiese ambassades in 21 lande (insluitende Suid-Afrika) werksaam is. In 2012 het die agentskap sowat 600 personeellede in diens gehad (van wie 415 plaaslik aangestel is) - aansienlik minder as soortgelyke instellings soos die Verenigde Koninkryk se British Council met 7 000 medewerkers.Mathilde Chatin and Giulio M. Gallarotti (reds.): Emerging Powers in International Politics. The BRICS and Soft Power. Abingdon, Oxon and New York, NY: Routledge 2018, hoofstuk 5. Oorspronklik gepubliseer as: The limits of Russia's 'soft power'''. Peter Rutland and Andrei Kazantsev. Journal of Political Power, volume 9, issues 1-3 (March-October 2016) pp. 395-413\n", "id": "afr_Latn_101598"} {"text": "Groottolsuikerbos\n\nDie groottolsuikerbos (Protea inopina) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan die Wes-Kaap, skaars, uiters geïsoleerd en kom slegs in die Olifantsrivierberge naby Paleisheuwel voor waar dit deel van die fynbos-bioom is.\n\nDie plant word 1 m hoog en het baie stamme. Die plant spruit weer uit na dit gebrand het. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig en bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sandsteengrond op hoogtes van 600 - 650 m en blom van September tot Desember.\n\nIn Engels staan dit as die Large-nut sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101599"} {"text": "Abstraksie\n\nAbstraksie is in sy belangrikste sin 'n konsepsuele proses waar algemeen reëls en konsepte afgelei word uit die gebruik en klassifikasie van spesifieke voorbeelde, letterlike (\"werklike\" of \"konkrete\") aanduiders, eerste beginsels, of ander metodes.\n\n'n \"Abstraksie\" is die resultaat van hierdie proses - 'n konsep wat as 'n algemene selfstandige naamwoord vir alle ondergeskikte konsepte dien, en alle verwante begrippe as 'n groep, veld of kategorie verbind.\n\nKonseptuele abstraksies kan gevorm word deur die inligtinginhoud van 'n konsep of 'n waarneembare verskynsel te filter, deur slegs die aspekte te kies wat relevant is vir 'n spesifieke subjektief gewaardeerde doel. Byvoorbeeld, die abstrahering van 'n leer-sokkerbal na die meer algemene idee van 'n bal, selekteer slegs die inligting oor algemene balkenmerke en -gedrag, met uitsondering van, maar nie die eliminasie van, die ander fenomenale en kognitiewe eienskappe van daardie spesifieke bal nie. In 'n tipe van teken onderskeid, 'n tipe (byvoorbeeld bal ) is meer abstrak as die tekens daarvan (bv. 'daardie leer-sokkerbal').\n", "id": "afr_Latn_101600"} {"text": "Shunroku Hata\n\nShunroku Hata (畑俊六, Hata Shunroku, 26 Julie 1879 - 10 Mei 1962) was 'n veldmaarskalk (Gensui) in die Keiserlike Japanse Leër tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was die laaste oorlewende Japannese militêre offisier met die rang van 'n moerasse. Hata is skuldig bevind aan oorlogsmisdade en is na die oorlog tot lewenslange gevangenisstraf gevonnis.\n", "id": "afr_Latn_101601"} {"text": "Hajime Sugiyama\n\nHajime Sugiyama (杉山 元, Sugiyama Hajime / Sugiyama Gen, 1 Januarie 1880 - 12 September 1945) was 'n Japannese veldmaarskalk wat onderbroke gedien het as hoof van die Imperiale Japanese Army General Staff, en minister van oorlog tussen 1937 en 1945. As oorlogsminister in 1937 was hy een van die belangrikste argitekte van die China Incident wat gelei het tot die Tweede Chinees-Japannese Oorlog. Later, as stafhoof van die weermag in 1940 en 1941, was hy 'n toonaangewende voorstander van uitbreiding na Suidoos-Asië en later voorkomende oorlog teen die Verenigde State. Na die uitbreek van vyandelikhede in die Stille Oseaan op 7 Desember 1941, het Sugiyama toesig gehou oor alle leërbedrywighede totdat hy in Februarie 1944 deur premier Hideki Tojo bedank is. Na Tojo se ousie beklee hy weer die pos van Minister van Oorlog in Kuniaki Koiso se kabinet tot sy ontbinding in April 1945.\n", "id": "afr_Latn_101602"} {"text": "Yasuji Okamura\n\nYasuji Okamura (岡村 寧次, Okamura Yasuji, 15 Mei 1884 - 2 September 1966) was 'n generaal in die Keiserlike Japannese Leër, en hoofbevelvoerder van die China Expeditionary Army van November 1944 tot die einde van die Tweede Wêreldoorlog.\n\nHy is ná die oorlog deur die Shanghai War Crimes Tribunal onskuldig bevind aan enige oorlogsmisdade. As een van die top-Chinese kenners van die Japannese weermag, het generaal Okamura sy hele militêre loopbaan op die Asiatiese vasteland deurgebring.\n", "id": "afr_Latn_101603"} {"text": "Hisaichi Terauchi\n\nGraaf Hisaichi Terauchi (寺内 寿一, Terauchi Hisaichi, 8 Augustus 1879 - 12 Junie 1946) was 'n Gensui (of Veldmaarskalk) in die Keiserlike Japanse Leër en bevelvoerder van die Suidelike Ekspedisie Leërgroep tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was in bevel om die besetting van Suidoos-Asië (Singapoer en Indonesië) te lei.\n", "id": "afr_Latn_101604"} {"text": "Seishirō Itagaki\n\nSeishirō Itagaki (板垣 征四郎, Itagaki Seishirō, 21 Januarie 1885 - 23 Desember 1948) was 'n generaal in die Imperiale Japanse Leër tydens die Tweede Wêreldoorlog en 'n oorlogsminister. Hy is in 1948 skuldig bevind aan oorlogsmisdade en is tereggestel.\n", "id": "afr_Latn_101605"} {"text": "Yoshijirō Umezu\n\nYoshijirō Umezu (梅津 美治郎, Umezu Yoshijirō) (4 Januarie 1882 - 8 Januarie 1949) was 'n Japannese generaal in die Tweede Wêreldoorlog en hoof van die Generale Staf van die Leër gedurende die laaste jare van die konflik. Hy is aan oorlogsmisdade skuldig bevind en tot lewenslange gevangenisstraf gevonnis.\n\nHy is op 8 Januarie 1949 in die gevangenis aan dikdermkanker oorlede.\n", "id": "afr_Latn_101606"} {"text": "Iwane Matsui\n\nIwane Matsui (松井 石根, Matsui Iwane, 27 Julie 1878 - 23 Desember 1948) was 'n generaal in die Keiserlike Japanse Leër en die bevelvoerder van die ekspedisie-mag wat in 1937 na China gestuur is. Hy is skuldig bevind aan oorlogsmisdade en is deur die Geallieerdes tereggestel vir sy betrokkenheid by die Nanjing-slagting.\n\nMatsui, wat in Nagoja gebore is, het 'n militêre loopbaan gekies en in die Russiese-Japanse Oorlog (1904–05) geveg gedien. Hy het hom vrywillig aangebied vir 'n oorsese opdrag daar kort nadat hy in 1906 aan die Army War College in 1906 gegradueer het. Toe Matsui deur die geledere opgestyg het, het hy 'n reputasie verwerf as die voorste kenner van die Japanse weermag oor China, en hy was 'n ywerige voorstander van pan-asiatisme. Hy het 'n sleutelrol gespeel in die stigting van die invloedryke Vereniging vir Groot-Asië.\n\nMatsui het in 1935 uit die diens getree, maar is in Augustus 1937 aan die begin van die Tweede Chinees-Japannese Oorlog weer in gebruik geneem om die Japannese magte te lei wat betrokke was by die Slag van Sjanghai. Na die oorwinning van die geveg het Matsui daarin geslaag om Japan se hoë opdrag om na die Chinese hoofstad Nanjing te vorder, te oortuig. Die troepe onder sy bevel wat Nanjing op 13 Desember gevange geneem het, was verantwoordelik vir die berugte Nanjing-slagting.\n\nMatsui het uiteindelik uit die leër in 1938 onttrek. Na die nederlaag van Japan in die Tweede Wêreldoorlog is hy skuldig bevind aan oorlogsmisdade by die Internasionale Militêre Tribunaal vir die Verre Ooste (IMTFE) en tereggestel. Hy en ander veroordeelde oorlogsmisdadigers is in 1978 by die Yasukuni-heiligdom vasgelê, 'n daad wat kontroversie ontlok het.\n", "id": "afr_Latn_101607"} {"text": "Nobutake Kondō\n\nNobutake Kondō (近藤 信竹, Kondō Nobutake, 25 September 1886 - 19 Februarie 1953), was 'n admiraal in die Japannese Keiserlike Vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog. As bevelvoerder van IJN 2de vloot, die belangrikste losstaande mag van die vloot vir onafhanklike operasies, is Kondō slegs as tweede belangrik vir Admiraal Isoroku Yamamoto beskou.\n", "id": "afr_Latn_101608"} {"text": "Jisaburō Ozawa\n\nVise-admiraal Jisaburō Ozawa (小沢 治三郎, Ozawa Jisaburō, 2 Oktober 1886 - 9 November 1966) was 'n admiraal in die Japannese Keiserlike Vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was die laaste opperbevelvoerder van die Gekombineerde Vloot. Baie militêre historici beskou Ozawa as een van die bekwaamste Japanese vlagoffisiere.\n", "id": "afr_Latn_101609"} {"text": "Hitoshi Imamura\n\nHitoshi Imamura (今村 均, Imamura Hitoshi, 28 Junie 1886 - 4 Oktober 1968) was 'n generaal wat tydens die Tweede Wêreldoorlog in die Imperiale Japanse Leër diens gedoen het.\n", "id": "afr_Latn_101610"} {"text": "Masaharu Homma\n\nMasaharu Homma (本間 雅晴, Honma Masaharu, 27 November 1887 - 3 April 1946) was tydens die Tweede Wêreldoorlog 'n luitenant-generaal in die Japanse Keiserlike Leër. Homma was in bevel van die Japanse 14de leër, wat die Filippyne binnegeval en ook in bevel van die Bataan-doodsmars. Na die oorlog is Homma skuldig bevind aan oorlogsmisdade wat verband hou met die optrede van troepe onder sy direkte bevel en op 3 April 1946 gefusilleer.\n", "id": "afr_Latn_101611"} {"text": "Santu Mofokeng\n\nSantu Mofokeng (19 Oktober 1956, Soweto – 26 Januarie 2020) was 'n fotograaf wat dokumentêre swart-en-wit-fotografie tot kunsvorm omgeskep het. Sy werk het gefokus op aktiwiteite van mense in die townshipomgewing. Een van sy bekende werke is: The Drumming, Johannesburg-Soweto Line, from Train Church, 1986. Aanvanklik het hy nie sukses behaal in Suid-Afrika nie, maar nadat hy in Frankryk, Switserland, België en Amerika uitgestal het, het dit verbeter. Sy mentor was David Goldblatt. Mofokeng het aan die International Centre of Photography in New York gestudeer.\n\nSy hele lewe lank het hy teen depressie geveg; hy het aan bipolêre gemoedsteuring gely. Hy is op 26 Januarie aan progressiewe supranukleuêre gestremdheid in Johannesburg oorlede. Hy word oorleef deur sy vrou, Boiumelo, en drie kinders, Thato, Reikanne en Ntshadi.\n", "id": "afr_Latn_101612"} {"text": "Rein Arndt\n\nDr. Reinhardt Richard Arndt (1929–2020) was 'n wetenskaplike en president van die WNNR. Hy matrikuleer in 1947 aan Grey-kollege in Bloemfontein en studeer daarna aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat waar hy hom onderskei in organiese wetenskappe. Hy verwerf 'n MBA aan die Universiteit van Pretoria.\n\nIn 1967 word hy hoof van die chemiese departement van die nuutgestigte RAU. In 1995 word hy president van die WNNR.\n\nHy sterf op 1 Januarie 2020 in Stellenbosch. Hy word oorleef deur sy vrou, Aritha, vier dogters en vier skoonseuns.\n", "id": "afr_Latn_101613"} {"text": "Ochsenhausen\n\nOchsenhausen (Duitse uitspraak: ɔksn̩haʊ̯zn̩) is 'n stad in die Biberach-distrik, Baden-Württemberg, Duitsland, geleë in die hartland van Bo-Swabe. Die grootste nabygeleë nedersettings is Biberach en Memmingen. Dit beskik oor 'n bevolking van 8 856 (soos op 31 Desember 2018). Naas sy hoë lewensgehalte en toeristiese waarde (Ochsenhausen word amptelik as herstellingsoord erken) word die stad deur 'n florerende ekonomie gekenmerk. In die plaaslike groot aanleg van Liebherr (Liebherr-Hausgeräte Ochsenhausen GmbH), een van die grootste vervaardigers van koel- en vrieskaste in Duitsland en belangrike rolspeler op die wêreldmark met 'n jaarlikse omset van meer as €10 miljard, vervaardig bykans 2 000 medewerkers jaarliks meer as 800 000 toestelle.\n\nOchsenhausen is langs 'n argitektoniese en kulturele toerismeroete geleë, die Oberschwäbische Barockstraße of Bo-Swabiese Barokroete wat oor 'n afstand van 500 km tussen Ulm en Friedrichshafen aan die Bomeer (Bodensee) loop. Vanweë die digtheid van eersterangse monumente van barokargitektuur word na die streek ook verwys as die «Hemelryk van Barok». Ochsenhausen se eie barokjuweel is die grootskaalse kloosterkompleks, 'n voormalige Ryksabdy van die Benediktyne-orde.\n", "id": "afr_Latn_101614"} {"text": "Kleinsuikerbos\n\nDie kleinsuikerbos (Protea parvula) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. In Engels staan dit as die Dainty sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101615"} {"text": "Kranssuikerbos\n\nDie kranssuikerbos (Protea rupicola) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Dit het 'n vertakte stam en word tot 2 m hoog. In Engels staan dit as die Krantz sugarbush bekend. Die boom se FSA-nommer is 88.2.\n", "id": "afr_Latn_101616"} {"text": "Géza Anda\n\nGéza Anda (Hongaarse uitspraak: ɡeːzɒ ˈɒndɒ; 19 November 1921 - 14 Junie 1976; Oosterse naamorde: Anda Géza) was 'n Switsers-Hongaarse pianis. Hy was 'n gevierde interpreteerder van die klassieke en romantiese repertorium en was veral bekend om sy uitvoerings en opnames van die musiek van Mozart. Hy was ook 'n uitnemende interpreteerder van die musiek van Beethoven, Schumann, Brahms en Bartók. Hy was op sy dag as 'n uitsonderlike kunstenaar beskou, wat oor 'n pragtige, natuurlike en foutlose tegniek beskik het wat aan sy konserte 'n unieke kwaliteit verleen het. Sedert sy afsterwe in 1976 op vier-en-vyftigjarige ouderdom het sy hoë reputasie egter ietwat vergete geraak. Die meeste van sy opnames was op die Deutsche Grammophon plate-etiket gemaak.\n", "id": "afr_Latn_101617"} {"text": "Slanksuikerbos\n\nDie slanksuikerbos (Protea simplex) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant kom voor op die eskarp van die Drakensberg vanaf Mariepskop deur Mpumalanga en Eswatini tot by Vryheid in KwaZulu-Natal asook Lesotho. Die plant is klein, platterig en word 16 cm in deursnee en blom van Desember tot Maart.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word geberg in 'n doppie, na 9-12 maande losgelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in rotsagtige, oop grasvelde in suurgrond op hoogtes van 1 300 - 2 150 m.\n\nIn Engels staan dit as die Dwarf grassveld sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101618"} {"text": "Blinksuikerbos\n\nDie blinksuikerbos (Protea burchellii) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor van die Hottentots-Hollandberge tot die Olifantsrivierberge, Kaapstad tot Hopefield-vlakte, Witzenbergvlakte, Piketberg en boonste gedeelte van die Breederiviervallei waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is regop en word tot 3.0 m hoog en blom hoofsaaklik van Junie tot Augustus.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in 'n verskeidenheid habitatte maar verkies meer vrugbaarder grond.\n\nIn Engels staan dit as die Burchell's Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101619"} {"text": "Niu Niu\n\nNiu Niu (die skuilnaam of verhoognaam van Zhang Shengliang; gebore in 1997) is 'n Chinese pianis.\n\nNiu Niu is gebore in 'n musikale familie in Xiamen in die Fujian-provinsie in China. Nadat hy op driejarige ouderdom talent getoon het, het hy sy eerste klavierlesse by sy pa ontvang. Hy het enkele weke na sy sesde verjaardag sy buiging gemaak met 'n program wat onder andere 'n Mozart-klaviersonate en Chopin-étude ingesluit het. Hy het op agtjarige ouderdom die jongste ingeskrewe student in die Shanghaise Musiekkonservatorium se 85-jarige geskiedenis geword.\n\nHy het sedert tienjarige ouderdom onder professor Hung-Kuan Chen studeer, aanvanklik aan die Shanghaise Musiekkonservatorium en later aan die Nieu-Engelandse Konservatorium in Boston, waarheen Niu Niu en sy gesin verhuis het. In 2014 is Niu Niu, steeds onder leiding van prof. Chen, op 'n beurs tot die Juilliard-skool in New York aanvaar. In 2018 het hy sy honneursgraad verwerf.\n\nIn 2007 het Niu Niu 'n kontrak met EMI Classics (nou Warner Classics) onderteken en die jongste pianis geword wat 'n eksklusiewe kontrak met 'n groot internasionale platemaatskappy onderteken het. Sy debuutalbum, Niu Niu Plays Mozart (2008), is gevolg deur Niu Niu plays Chopin — The Complete Études (2010) en Niu Niu Liszt Transcriptions (2012). 'n Opname van Rachmaninoff se Tweede Klavierconcerto en Rapsodie op 'n Tema deur Paganini saam met die Warskouse Filharmoniese Orkes onder leiding van die musiekdirekteur Jacek Kaspszyk in 2014 het gelei tot 'n uitnodiging om saam met die Warskouse Filharmoniese Orkes op te tree. Hy het sy sesde album, Niu Niu Portrait in 2016 uitgereik. Nadat hy in Desember 2017 'n kontrak met Universal Music Hong Kong aangegaan het, is sy eerste album vir Decca Classics (opgeneem in Berlyn) in Junie 2018 uitgereik.\n\nNiu Niu het die 2014/'15-seisoen geopen met die uitvoering van die Dvořák-klavierconcerto saam met Jiří Bělohlávek en die Tsjeggiese Filharmoniese Orkes tydens die Dvořák-Praagfees. In Maart 2014 het hy saam met Yutaka Sado en sy Super Kids Orchestra deur die grootste konsertsale in Japan getoer. Hy het later in die somer teruggekeer met 'n bekroonde toer, en by die mees luisterryke liggings soos Tokio se Suntory-saal en Die Simfoniesaal, Osaka, gespeel. In Augustus 2016 het hy 'n toer van 16 stede in China voltooi.\n\nAnder loopbaanhoogtepunte sluit in 'n uitnodiging na die 2007 Pearl Awards in die Royal Festival Hall in Londen, met 'n uitvoering van Sjostakowitsj se Klavierconcerto No. 1, gelei deur sy mentor Leslie Howard in die teenwoordigheid van die Prins van Wallis. In 2007 is sy uitvoering tydens die CCTV Ministerie van Kultuur-lentefeesgala landwyd uitgesaai.\n\nIn Oktober 2010 is Niu Niu in Berlyn aangewys as die wenner van die PRIX Montblanc, wat jaarliks aan opkomende klassieke instrumentaliste toegeken word. Sedertdien het hy in baie van die wêreld se luisterrykste konsertsale opgetree, waaronder Londen se Wigmore Hall, die Sjanghaise Oriental Arts Centre en Beijing se nasionale sentrum vir uitvoerende kunste (NCPA) (die jongste pianis wat by die NCPA opgetree het). Benewens sy optredes in Japan en China, het hy ook saam met die Zürichse Kamerorkes in Switserland en Frankryk getoer en konserte in Berlyn, Hamburg, Dortmund en Essen gelewer.\n\nIn 2011 het hy Rachmaninoff se Rapsodie op 'n Tema deur Paganini en Sjostakowitsj se Klavierconcerto No. 1 by die Hyogo- Uitvoerendekunstesentrum saam met Yutaka Sado opgevoer. Die volgende jaar, as eerste wenner van die Artemisiastigting, het hy sy buiging in Boston se Jordansaal en Yale-universiteit se Spraguesaal gemaak.\n\nIn 2017 het Niu Niu by vier somermusiekfeeste in Duitsland en Frankryk opgetree.\n", "id": "afr_Latn_101620"} {"text": "Hobokwartet (Mozart)\n\nDie Hobokwartet in F-majeur, K. 370/368b, is 'n werk wat vroeg in 1781 deur Wolfgang Amadeus Mozart geskryf is. Die kwartet is geskryf vir hobo , viool, altviool en tjello. Mozart is in 1780 uitgenooi na München om prins-elektor Karl Theodor te besoek, wat die opera Idomeneo vir 'n karnavalviering aangevra het. Terwyl hy in München was, het Mozart opnuut kennis gemaak met Friedrich Ramm, te wete 'n virtuoos hoboïs in die Münchense-orkes.\n\nMozart het die kwartet vir Ramm gekomponeer sodat Ramm sy virtuositeit, en die verbeterings wat destyds aan die hobo aangebring is, ten toon kon stel. Een manier waarop hierdie stuk onder andere die instrument se kwaliteite vertoon het, was die gebruik van die Hoë F bokant die notebalk, welke noot selde gespeel is in enige repertorium wat voorheen vir die hobo geskryf is.\n\nAlhoewel die stuk 'n kamermusiekwerk is, bevat dit elemente van ander musikale genres, en is dit 'n veeleisende stuk werk wat 'n redelike mate virtuositeit vereis. Vanweë die groot hoeveelheid virtuose spel aan die kant van die hobo, en die mate waarin die strykinstrumente in groot dele van die werk bloot die hoboïs vergesel, is dit byna soortgelyk aan 'n concerto, maar met slegs vier spelers in die plek van 'n hele orkes. Ten spyte hiervan vereis die werk ook heelwat ensemblespel, byvoorbeeld soos in die bekende 13-maat passasie in die finale beweging waarin die hobo in gewone tyd teen 'n 6/8 begeleiding gespeel word.\n", "id": "afr_Latn_101621"} {"text": "Botriviersuikerbos\n\nDie Botriviersuikerbos (Protea compacta) - ook bekend as die Kleinmondprotea - is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in Agulhas, van Kleinmond tot Bredasdorp. Die plant word 3.5 m hoog en blom van April tot September.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sanderige grond op hoogtes van 0 - 200 m.\n\nDeur stedelike groei, landbou en indringerplante het die plant die laaste 60 jaar (ongeveer 3 generasies) 'n geraamde 35% van sy voorkomsgebied en 23% van sy habitat verloor. Verder hibridiseer dit met kultivars wat vir snyblomme gekweek word.\n\nIn Engels staan dit as die Bot River Sugarbush bekend. Die boom se FSA-nommer is 87.1.\n", "id": "afr_Latn_101622"} {"text": "Breëblaarsuikerbos\n\nDie breëblaarsuikerbos (Protea eximia) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en is deel van die fynbos-bioom. Dit kom voor in Keeromsberg naby Worcester, langs die Langeberg, Outeniekwa- en Tsitsikammaberge tot by Van Stadensberg naby Port Elizabeth. Dit word ook gevind op die Waboomsberg, Rooiberg, Swartberg, Kammanassieberge en Kougaberge, asook Strydomsberg. Die plant is regop en word 5 m hoog en blom van Julie tot Desember met die hoogtepunt van Augustus tot Oktober.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sandsteen en kwartsietgrond op hoogtes van 0 - 1 000 m.\n\nHierdie boom se FSA-nommer is 88.3. In Engels staan dit as die Broad-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101623"} {"text": "Koronavirus\n\nKoronavirusse is 'n groep virusse wat siektes by soogdiere en voëls veroorsaak. By mense veroorsaak die virusse respiratoriese infeksies – insluitend gewone verkoue – wat gewoonlik lig is. Vorme van mediese belang is die Ernstige akute respiratoriese sindroom (EARS), Midde-Oosterse respiratoriese sindroom (MORS) en nuwe koronavirus wat die dodelike Koronavirussiekte-2019 veroorsaak en die Wuhan-koronavirus-uitbraak van 2019 tot 2022 meegebring het. By beeste en varke veroorsaak koronavirusse diarree. By hoenders veroorsaak dit 'n boonste respiratoriese siekte. Daar is geen entstowwe of antivirale middels wat goedgekeur is vir voorkoming of behandeling nie.\n\nKoronavirusse is virusse in die subfamilie Orthocoronavirinae in die familie Coronaviridae, in die orde Nidovirales.\n\nKoronavirusse word beskryf as omhulde virusse met 'n positiewe sin, enkelstring, RNS-genoom en met 'n nukleokapsied van heliese simmetrie. Positiewe sin beteken dat 'n spesifieke virale RNS-volgorde direk vertaal kan word in die gewenste virale proteïene. Daarom kan die virale RNS-genoom onmiddellik deur die gasheersel vertaal word. Enkelstring beteken net die een helfte van die bekende dubbele heliksstruktuur van DNS. nukleokapsied is die proteïenbedekking van 'n virus se kern.\n\nDie genomiese grootte (die totale hoeveelheid DNS wat in een eksemplaar van 'n volledige genoom bestaan) van die koronavirus wissel van ongeveer 26 tot 32 kilobase, die grootste vir 'n RNS-virus.\n", "id": "afr_Latn_101624"} {"text": "Jacob Winkler Prins\n\nJacob Winkler Prins (5 Februarie 1849, Tjalleberd - 25 November 1904, Keltiese See) was 'n Nederlandse digter, prosaskrywer en kunsskilder wat in sy vroeëre werke van die skuilnaam Kaspar Brandt gebruik gemaak het.\n", "id": "afr_Latn_101625"} {"text": "Muscovy Company\n\nMuscovy Company\n\nStigting\n\n1555\n\nTipe\n\nHandelskompanjie en aandelemaatskappy\n\nHoofkantoor\n\nLonden, Engeland\n\nFiliale\n\nMoskou - Old English Court\n\nVerskillende Engelse seehawens\n\nDie Muscovy Company (ook bekend as Muscovy Trading Company Russies: Московская компания, transkripsie: Moskovskaya kompaniya) was 'n Engelse handelskompanjie wat in 1555 volgens 'n royal charter (koninklike oktrooi) geïnkorporeer is. Die Muscovy Company, wat sy naam teen die einde van die 17de eeu amptelik gewysig het na Russia Company, was die eerste groot internasionale handelsonderneming wat sy bedrywighede deur die uitreiking van aandele gefinansieer het. Kapitaal, wat deur beleggers aan so 'n handelsonderneming voorsien is, was 'n medium- of langtermynbelegging wat nie onmiddellik na elke handelsreis weer uitbetaal is nie. Hierdie nuwe besigheidsmodel sou as voorbeeld dien vir 'n hele reeks soortgelyke ondernemings.\n\nAan die Muscovy Company is die monopolie op handelsregte met Moskowië toegeken wat tot 1698 bestaan het. Maar ook daarna het die handelsonderneming voortbestaan tot die Russiese Rewolusie in 1917. Die 18de eeu, waartydens ekonomiese betrekkinge tussen die twee lande hul hoogtepunt bereik het, was die goue tydperk van die Britse handel met Rusland. In ooreenkomste, wat tussen die partye aangegaan is, is 'n verskeidenheid voorregte aan die Russia Company toegeken. Een van die belangrikste ooreenkomste is in 1734 tydens die bewind van tsarin Katharina die Grote gesluit, met verreikende voorregte wat later verskeie kere bevestig is. Wanneer sy handelsbelange deur politieke maatreëls geraak sou kon word, het die kompanjie ook lobbiewerk vir sy saak in die Britse parlement gedoen.\n\nEngeland se handels- en militêre vloot was dringend aangewese op skeepsboumateriale uit Rusland, terwyl die Tsareryk - alhoewel in mindere mate - van belang was as afsetmark vir Britse uitvoere soos lakens, yster, staal, leerprodukte en dranke. Baie winsgewend was die vervoer van Russiese uitvoere vanuit die Oosseehawens na Europese bestemmings - 'n bedryf wat gou byna volledig deur Britte beheer is. Rusland het hoofsaaklik massagoedere met 'n baie groot volume uitgevoer wat hoë vragwinste vir handel en skeepvaart gewaarborg het. Invoergoedere na Rusland was van hoër waarde, maar betreklik laer volume sodat mededingers - veral Nederlanders - in die invoerhandel geduld is.\n\nAkademiese navorsing in die vroeë 21ste eeu, wat veral deur Gigliola Pagano de Divitiis en Marie-Christine Engels gedoen is en onder meer op Italiaanse bronne steun, gooi lig op handelsbetrekkinge en -strome tussen Rusland en die Mediterreense wêreld. So het Engelse handelsaktiwiteite daartoe bygedra dat Russiese handelsgoedere soos leer en kaviaar in die eerste helfte van die 17de eeu in groter hoeveelhede op Italiaanse markte, veral dié van Livorno, beskikbaar geword het.\n\nTalle Britse handelsliede het hulle in Rusland kom vestig waar - naas Archangelsk en Moskou - die nuutgestigte hoofstad en tsaresetel Sint Petersburg die middelpunt van Britse lewe in die land sou word. Hier het handelslui, wat as lede van die Russia Company geregistreer was, saamgesluit as British Factory. Baie van hulle het groot welvaart verwerf, soos weerspieël is in die statige stadspaleise wat hulle vir hulself langs die Engelse Kaai en die Galeiestraat (Галерная улица / Galernaja oelitsa) laat oprig het.\n\nSedert 1917 word die Russia Company as 'n welwillendheidsorganisasie bedryf wat in die Russiese Federasie werksaam is en finansiële steun aan Anglikaanse geestelikes bied. Die Anglikaanse St. Andrew's-kerk te Moskou - een van slegs drie Anglikaanse aanbiddingsplekke in heel Rusland - word deur die Russia Company onderhou. Histories het die kompanjie opgetree as beskermheer van Anglikaanse kerke in Moskou, Sint Petersburg, Cronstadt en Archangelsk.\n", "id": "afr_Latn_101626"} {"text": "J.W.F. Werumeus Buning\n\nJohan Willem Frederik Werumeus Buning (4 Mei 1891, Velp - 16 November 1958, Amsterdam) was 'n Nederlandse digter en skrywer.\n", "id": "afr_Latn_101627"} {"text": "Ngamimeer\n\nDie Ngamimeer is 'n vlak pan in die noordweste van Botswana. Hierdie geslote bekken loop nie uit in 'n see of oseaan nie.\n", "id": "afr_Latn_101628"} {"text": "Angela Hewitt\n\nAngela Hewitt, (gebore op 26 Julie 1958) is 'n Kanadese klassieke pianis. Sy is veral bekend om haar interpretasies van die musiek van Bach.\n", "id": "afr_Latn_101629"} {"text": "John O'Conor\n\nJohn O'Conor (gebore op 18 Januarie 1947) is 'n Ierse pianis, pedagoog en voormalige direkteur van die Koninklike Ierse Musiekakademie.\n", "id": "afr_Latn_101630"} {"text": "Begrafnissuikerbos\n\nDie begrafnissuikerbos (Protea longifolia) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en staan ook bekend as die langblaarsuikerbos. Dit kom vanaf Du Toit's Kloof tot by Riviersonderend en Bredasdorpberge en op die Elim-vlakte voor en is deel van die fynbos-bioom. Die plant is regop of kan kruip en word 1.5 m hoog en blom van Mei tot September.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sanderige en ystersteen grond op hoogtes van 0 - 1 000 m.\n\nIn Engels staan dit as die Long-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101631"} {"text": "Jacques Perk\n\nJacques Fabrice Herman Perk (10 Junie 1859 – 1 November 1881) was 'n belangrike Nederlandse digter uit die laat-19de eeu. Hy is op 'n jeugdige ouderdom oorlede. Sy sonnettekrans Mathilde, wat deur Willem Kloos gepubliseer is, was die eerste belangrike teken van 'n hernuwing in die Nederlandse poësie wat teweeggebring sou word deur die kunstenaars wat weldra bekend sou staan as die Tagtigers. Perk se liriese gedigte oor die natuur, en veral sy sonnette, is beïnvloed deur Shelley en was van groot belang vir die Nederlandse digkuns.\n", "id": "afr_Latn_101632"} {"text": "Bredasdorpsuikerbos\n\nDie bredasdorpsuikerbos (Protea obtusifolia) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Wes-Kaap en staan ook bekend as die Bredasdorpsuikerbos. Dit kom vanaf Stanford tot Kaap Agulhas, Kaap Infanta en Stilbaai so ver as Kaap Vacca naby die Gouritsmond voor en is deel van die strandveld en fynbos-biome. Die plant is regop en word 2-4 m hoog en blom van April tot September met die hoogtepunt van Junie tot Julie.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in kalksteen heuwels en vlaktes op hoogtes van 0 - 200 m. Dis 'n tipiese kalksteenfynbosspesie wat kommersieel geoes word.\n\nDie boom se FSA-nommer is 94. In Engels staan dit as die Bredasdorp protea bekend.\n", "id": "afr_Latn_101633"} {"text": "Willem Kloos\n\nWillem Johannes Theodorus Kloos (6 Mei 1859, Amsterdam – 31 Maart 1938, Den Haag) was 'n Nederlandse digter en belangrike Tagtiger.\n", "id": "afr_Latn_101634"} {"text": "Sonnettekrans\n\n'n Sonettekrans of sonnet corona is 'n reeks sonnete wat meestal aan een persoon geadresser is en/of gemoeid is met 'n enkele tema. Elk van die sonnette ondersoek een aspek van die tema en is gekoppel aan die voorafgaande en opeenvolgende sonnette deur die finale reël van die voorafgaande sonnet as sy eerste reël te herhaal. Die eerste reël van die eerste sonnet word herhaal as die finale reël van die finale sonnet, en sodoende word die volgorde derhalwe tot 'n einde gebring.\n", "id": "afr_Latn_101635"} {"text": "Stinkblaarsuikerbos\n\nDie stinkblaarsuikerbos (Protea susannae) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom vanaf Stanford tot Stilbaai voor en is deel van die strandveld en fynbos-biome. Die spesie kan tot 3 m in hoog word en blom van April tot September.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in kalkagtige en neutrale grond op hoogtes van 0 - 200 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 98.1. In Engels staan dit as die stink-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101636"} {"text": "Anheuser-Busch InBev\n\nAnheuser-Busch InBev SA/NV (AB InBev), 'n multinasionale maatskappy, is die wêreld se grootste bierprodusent.\n\nDit vervaardig meer as 200 biermerke waaronder die wêreld se bekendste biere, naamlik Budweiser, Stella Artois en Corona. Ander bekende biere wat deur die firma gebrou word is Aguila, Beck's, Bogota, Contender, Brahma, Castle, Hoegaarden, Jupiler, Leffe, Hertog Jan, Oranjeboom, Dommelsch, Bud Light, Harbin en Hasseröder.\n\nAB InBev is in 1977 gestig met sy hoofkantoor in Leuven, België. Die firma is gevorm deur die samesmelting van Interbrew van België, AmBev van Brasilië en Anheuser-Busch van die Verenigde State. In Oktober 2016 het die Suid-Afrikaanse maatskappy SAB Miller (Suid-Afrikaanse Brouerye/SABMiller) daarby aangesluit. Wêreldwyd het die groot onderneming 182 915 werknemers in 25 lande in diens.\n\nDie aandele in AB InBev word op die beurse van België, Meksiko, Suid-Afrika en New York verhandel. Dit is die grootste firma wat sy aandele op die Johannesburgse aandelebeurs noteer.\n", "id": "afr_Latn_101637"} {"text": "Kleindennesuikerbos\n\nDie kleindennesuikerbos (Protea aristata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom in die Klein-Swartberge tussen Buffelspoort en Seweweekspoort voor. Die spesie groei regop en kan tot 2.5 m in hoog word en blom van Oktober tot Februarie met die hoogtepunt in Desember.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant word as seldsaam beskou.\n\nIn Engels staan dit as die Ladismith sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101638"} {"text": "Smalblaarsuikerbos\n\nDie smalblaarbossuikerbos (Protea lanceolata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit staan ook as die smalblaarsuikerbos bekend en kom tussen Potberg en Riversdale-vlakte tot Mosselbaai, voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die spesie word tot 4 m hoog en blom van April tot Oktober met die hoogtepunt van Mei tot Julie.\n\nDie plant gaan dood nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in kalkagtige witsand op hoogtes van 0 - 200 m. Die plant se voortbestaan word bedreig deur die rooikrans, 'n indringerplant.\n\nDie boom se FSA-nommer is 90.1. In Engels staan dit as die Lance-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101639"} {"text": "Grootblaarsuikerbos\n\nDie grootblaarsuikerbos (Protea convexa) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom by die Witteberg, Elandsberg, Klein Swartberg en Tratraberg voor as deel van die fynbos-bioom; die plant is seldsaam. Die plant is plat en blom van Augustus tot November met die hoogtepunt in Oktober.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en een tot twee jaar na dit geblom vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte, muise en voëls. Die plant groei in droë klowe aan die noordelik hellings op hoogtes van 1 100-1500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Largeleaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101640"} {"text": "British American Tobacco\n\nBritish American Tobacco plc (BAT) is een van die ses grootste sigaretprodusente in die wêreld. Dit beheer 11% van die mark.\n\nOnder die firma se 200 handelsmerke is die bekendste Peter Stuyvesant, Rembrandt van Rijn, Paul Revere, Benson and Hedges, Lucky Strike, Pall Mall, Dunhill, Rothmans, Lexington, Texan en Kent.\n\nDie firma is in 1902 gestig met sy hoofkantoor in Londen. Dit beskik tans oor 44 fabrieke in 42 lande, 55 000 werknemers wêreldwyd, en tabak word verskaf deur nagenoeg 90 000 boere. Die Suid-Afrikaanse fabriek is in Heidelberg, Gauteng geleë.\n\nBAT se aandele word verhandel op die aandelebeurse van Londen en Johannesburg. Op Anheuser-Busch InBev en Prosus na is dit die grootste maatskappy wat op die Johannesburgse effektebeurs genoteer is. Die grootste aandeelhouers in BAT is The Capital Group Companies, Inc. en Black Rock, Inc.\n\nAnder groot tabakmaatskappye in die wêreld is Philip Morris International, Altria, Imperial Brands, Japan Tobacco International en China Tobacco.\n", "id": "afr_Latn_101641"} {"text": "Slag van Tsoesjima\n\nDit was die skeepsvaart se eerste beslissende seestryd wat deur moderne staal-oorlogskeepsvlote geveg is, en die eerste seeslag waarin draadlose telegrafie (radio) 'n kritieke belangrike rol gespeel het.\n", "id": "afr_Latn_101642"} {"text": "The Goop Lab\n\nThe Goop Lab (ook bekend as The Goop Lab with Gwyneth Paltrow) is 'n Amerikaanse dokumentêre reeks oor die leefstyl- en welstandsonderneming Goop, gestig deur die Amerikaanse aktrise Gwyneth Paltrow. Die reeks is op 24 Januarie 2020 op Netflix gepubliseer.\n\nDie vennootskap met Netflix het gelei tot kritiek teen die stroomingsdiens omdat dit aan Gwyneth Paltrow 'n platform gegee het om haar maatskappy te bevorder, wat gekritiseer is weens die beweerde ongegronde gesondheidseise. Verskeie kritici het gesê dat dit 'n \"oorwinning vir pseudowetenskap\" was. Na die vrystelling van die eerste voorskou, en weer nadat die volledige reeks van ses episodes beskikbaar was, het die reeks aansienlike kritiek ontvang op die mediese en wetenskaplike waninligting wat dit aangebied het.\n", "id": "afr_Latn_101643"} {"text": "Coffee Snobs\n\nCoffee Snobs is 'n sangpaar, wat bestaan uit Esmé Vernette Wessels en Marius Wessels. Vernette, gebore in Pretoria, het skool gegaan by Laerskool Silverton en gematrikuleer aan Hoërskool Silverton. Na skool het sy BCom Kommunikasiebestuur aan die Universiteit van Pretoria studeer. Marius Wessels, gebore op Groblersdal, was in Laerskool Marble Hall en het aan Hoërskool Ben Viljoen matrikuleer, hy was twintig jaar in 'n korporatiewe werksomgewing, voordat hy die vermaaklikheidswêreld betree het. In 2009 is Marius en Vernette getroud en woon in Mosselbaai.\n", "id": "afr_Latn_101644"} {"text": "Nina Smit\n\nNina Smit (− 31 Januarie 2020) was 'n Suid-Afrikaanse skrywer van Christelike literatuur. Sy skryf ongeveer 200 boeke en publiseer artikels in onder meer Sarie, Rooi Rose, LIG, en Die Kerkbode.\n", "id": "afr_Latn_101645"} {"text": "Gladde-blaarsuikerbos\n\nDie gladde-blaarsuikerbos (Protea laevis) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom vanaf die Sederberg tot die Hexrivierberge en Waboomsberg voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is plat en word 80 cm in deursnee en blom van September tot Februarie met die hoogtepunt van September tot November.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en een tot twee jaar na dit geblom vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte, muise en voëls. Die plant groei in droë, rotsagtige lyste op hoogtes van 1 000-1 800 m.\n\nIn Engels staan dit as die Smooth-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101646"} {"text": "Gerolde-blaarsuikerbos\n\nDie gerolde-blaarsuikerbos (Protea revoluta) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom vanaf die Sederberg tot Witteberg voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is plat en word 2 m in deursnee en blom van November tot Januarie met die hoogtepunt van November tot Januarie.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en een tot twee jaar na dit geblom vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte, muise en voëls. Die plant groei in bergagtige restioveld op hoogtes van 900 - 1 600 m.\n\nIn Engels staan dit as die Rolled-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101647"} {"text": "Wyeblaarsuikerbos\n\nDie wyeblaarsuikerbos (Protea angustata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit is deel van die fynbos-bioom en kom vanaf die Kogelberg tot Groenlandberg en Kleinrivierberge tot Caledon Swartberg voor. Die struik is klein en word 35 cm hoog en blom van Julie tot Oktober.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en een tot twee jaar na dit geblom vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte, muise en voëls. Die plant groei op hellings wat seewaarts kyk, plat sand en klei op hoogtes van 0 - 180 m.\n\nIn Engels staan dit as die Kleinmond Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101648"} {"text": "Potberg\n\nPotberg is 'n berg in die Overberg-distriksmunisipaliteit, provinsie Wes-Kaap, in die suidweste van Suid-Afrika geleë. Die naaste dorpies is Malgas en Witsand.\n", "id": "afr_Latn_101649"} {"text": "Biskopsuikerbos\n\nDie biskopsuikerbos (Protea caespitosa) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Die plant het 'n voorkomsgebied van 1613 km² en kom van die Slanghoek- en Du Toit'sberge tot by die Kogelberg voor asook die westelike Riviersonderendberge.\n\nDit kom op die Kogelberg voor en die populasie klein. Die struik word 1.0 m hoog. 'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Min is bekend insake die bestuiwings proses. Die plant groei op hoogtes van 1 200 - 1 800 m.\n\nIn Engels staan dit as die Bishop sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101650"} {"text": "Chimanimani-suikerbos\n\nDie Chimanimani-suikerbos (Protea enervis) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is inheems aan Zimbabwe en Mosambiek waar dit in die Chimanimaniberge voorkom op hoogtes van 1 680 – 2 000 m. In Engels staan dit as die Chimanimani sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101651"} {"text": "Sneeubalsuikerbos\n\nDie sneeubalsuikerbos (Protea cryophila) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan die Sederberg waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is dig, bebos en word 3 m in deursnee en blom van Januarie tot April.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie, word na 'n lang tydperk vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei op sandsteengrond op rotslyste op hoogtes van 1 750 - 1900 m.\n\nIn Engels staan dit as die Snow Protea bekend.\n", "id": "afr_Latn_101652"} {"text": "Fluweel\n\nFluweel is 'n tipe pluisstof waarvan die afgesnyde drade eweredig versprei is, met 'n kort digte pool wat 'n kenmerkende sagte aanvoeling aan die materiaal verleen. Daarby aansluitend beteken die woord fluweelagtig \"glad soos fluweel\". Fluweel kan van natuurlike of sintetiese vesels gemaak word.\n", "id": "afr_Latn_101653"} {"text": "Rook en oker\n\nRook en oker is 'n digbundel van die Afrikaanse digter Ingrid Jonker wat in 1963 gepubliseer is. Dit is Jonker se tweede en laaste bundel wat tydens haar leeftyd verskyn en is sewe jaar ná haar debuut, Ontvlugting (1956), gepubliseer. Tegnieke wat reeds in Ontvlugting aanwesig is, word verder in Rook en oker ontwikkel. Jonker neem met Rook en oker 'n belangrike plek in Afrikaanse digkuns in en haar bydrae tot die Afrikaanse letterkunde berus veral op enkele gedigte uit hierdie bundel.\n", "id": "afr_Latn_101654"} {"text": "Digbundel\n\n'n Digbundel is 'n versameling gedigte wat uitgegee word in boekvorm.\n\nDit word 'n bundel genoem omdat die gedigte selfstandige werke is, wat los van mekaar gelees kan word — \"bundel\" beteken dus \"versameling\".\n\nHoewel die gedigte afsonderlike kunswerke is, probeer 'n samesteller dikwels om met behulp van 'n redakteur die gedigte tematies bymekaar te plaas in die bundel. 'n Groep soortgelyke gedigte word 'n afdeling genoem. 'n Afdeling beskik dikwels oor sy eie titel.\n", "id": "afr_Latn_101655"} {"text": "Ekistika\n\nEkistika (ook nedersettingsleer) het betrekking op die wetenskap van menslike nedersettings, insluitend streeks-, stads- en gemeenskapsbeplanning en woningontwerp. Die groot dryfveer van ekistika was die opkoms van groterwordende en ingewikkelde stedegroepe wat selfs na 'n wêreldwye stad geneig het. Die studie betrek elke tipe menslike nedersetting en gee besondere aandag aan geografie, ekologie, menslike sielkunde, antropologie, kultuur, politiek en soms ook estetika.\n\nIn toepassing word gevolgtrekkings gemaak wat gemik is op die bereiking van eendrag tussen die bewoners van 'n nedersetting en hul fisiese en sosio-kulturele omgewings.\n", "id": "afr_Latn_101656"} {"text": "Geskuurde-suikerbos\n\nDie geskuurde-suikerbos (Protea pruinosa) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan die Swartberg, van Towerkop tot Meiringspoort waar dit deel van die fynbos-bioom is.\n\nDie struik groei dig, plat en word 1,5 m in deursnee en slegs 50 cm hoog. Die plant blom van Januarie tot Februarie en word as seldsaam beskou.\n\nBrande vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word in 'n doppie geberg, wat na 'n lang tydperk vrygelaat en deur die wind versprei word. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei op rotsriwwe en bergkruine op hoogtes van 1 800 - 2 100 m.\n\nIn Engels staan dit as die Frosted sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101657"} {"text": "Mier (stoel)\n\nDie Mierstoel (Deens: Myren) is 'n moderne, twintigste eeuse stoel, waarvan die ontwerp as klassiek en tydloos beskou word. Die stoel is in 1952 deur Arne Jacobsen, vir gebruik deur die Deense farmaseutiese firma Novo Nordisk se kantien, ontwerp. Die Mierstoel het sy naam gekry op grond van die ooreenkoms wat die stoel toon met 'n mier, met sy kop opgelig.\n\nDie stoel is ontwerp om lig en stabiel te wees. Die stoele stapel maklik opmekaar, en bied praktiese, gemaklike spasie vir die gebruiker se voete. Die oorspronklike model het drie plastiekpote en 'n sitplek van gevormde gelamineerde fineer gehad; Novo het net 300 daarvan bestel. Dit is deur Fritz Hansen vervaardig. Die stoel het sedertdien baie gewild geword. Die plastiekpote is egter mettertyd met buisvormige staal vervang. 'n Weergawe met vier stoelpote, in plaas van die oorspronklike drie stoelpote, is ook intussen gemaak.\n", "id": "afr_Latn_101658"} {"text": "Klein-Boesmansrivier\n\nDie Klein-Boesmansrivier is 'n rivier wat in die KwaZulu-Natal, Suid-Afrika vloei.\n\nEen lopie ontspring aan die voet van die Drakensberge en ander lopies ontspring langs die Moore Park en Wagendrift Natuurreservate verder oos. Hierna vloei dit deur die KwaZulu-Natal Middeland, verby langs (maar nie deur) die Wagendriftdam, onderdeur die N3 en mond stroomaf uit in die groter Boesmansrivier in die dorp Estcourt.\n", "id": "afr_Latn_101659"} {"text": "Gryssuikerbos\n\nDie gryssuikerbos (Protea scabriuscula) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan die Wes Kaap en kom voor op die Matroosberg en die pieke rondom die Koue Bokkeveld; die plant is prominent op Sneeuberg. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die plant word net 50 cm hoog, met 'n enkele hoofstam en al die takke is bogrond. Dit is nie bestand teen brand nie.\n\nIn Engels staan dit as die Hoary Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101660"} {"text": "Tongblaarprotea\n\nDie tongblaarprotea (Protea scolopendriifolia) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan die Wes-Kaap. Dit kom voor vanaf die Sederberg, Kogelberg tot Riviersonderendberge, Swartberg tot Kougaberge waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is wortelagtig en vorm groot knolle tot 1.0 m in deursnee en blom van September tot Desember.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word geberg in 'n doppie, word na 'n lang tydperk vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in Sederberg skalie, soms in sandsteengrond op hoogtes van 450 - 1 800 m.\n\nIn Engels staan dit as die Harts-tongue-fern Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101661"} {"text": "Kasteelkloofsuikerbos\n\nDie kasteelkloofsuikerbos (Protea mucronifolia) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan die Wes-Kaap waar dit voorkom van Hermon tot by Saron en deel van die fynbos-bioom is. Dit is die enigste populasie. Die struik groei regop en word 1 m hoog en blom van Oktober tot Januarie met die hoogtepunt van November tot Desember.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie, word slegs na brand vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van insekte, vermoedelik perdebye. Die plant groei op gruisagtige Klipheuwelgrond op hoogtes van 80 m.\n\nIn Engels staan dit as die Dagger-leaf sugarbush bekend.\n\nHierdie plant en die Swartlandsuikerbos staan saam bekend as skalieproteas.\n", "id": "afr_Latn_101662"} {"text": "Swartlandsuikerbos\n\nDie Swartlandsuikerbos (Protea odorata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan die Wes Kaap waar dit voorkom van Kalbaskraal tot by Klapmuts en deel van die renosterveld is. Daar is slegs 'n paar plante oor, die spesie staan op die rant van uitwissing. Die struik groei regop en word 1.2 m hoog en blom van Februarie tot Junie met die hoogtepunt van Maart tot April.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie, word slegs na brand vrygelaat en deur knaagdiere en miere versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van perdebye.\n\nIn Engels staan dit as die Swartland sugarbush bekend.\n\nHierdie plant en die Kasteelkloofsuikerbos staan saam bekend as skalieproteas.\n", "id": "afr_Latn_101663"} {"text": "Barbertonse bergsuikerbos\n\nDie Barbertonse bergsuikerbos (Protea comptonii) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is inheems in Mpumalanga, Eswatini en die Drakensberg-eskarp in KwaZulu-Natal. Die boom word 4-8 m hoog, die kruin is gerond en oop. Die stam word tot 500 mm in deursnee. Die boom se bas is grys, kurkagtig en word tot 200 mm dik.\n\nIn Engels staan dit as die Saddleback sugarbush bekend. Die boom se FSA-nommer is 88.\n", "id": "afr_Latn_101664"} {"text": "Serpentynsuikerbos\n\nDie Serpentynsuikerbos (Protea curvata) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Dit staan ook as die Serpentyn-suikerbos bekend. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom rondom Barberton voor. Die boom groei regop en word tot 8 m hoog en blom van Junie tot Oktober met die hoogtepunt Junie tot Julie. Die plant is seldsaam, daar is net een populasie.\n\nDie boom spruit weer uit na 'n brand. Die saad word in 'n doppie geberg, word na 'n lang tydperk vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig en bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op hoogtes van 850 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 88.1.In Engels staan dit as die Barberton sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101665"} {"text": "Mtontwanes-rivier\n\nDie Mtontwanes-rivier is 'n spruit wat in die KwaZulu-Natal, Suid-Afrika vloei.\n\nDit ontspring in die Natalse Middeland en mond uit in die Nyandurivier op pad na die groter Bloukransrivier verder noord.\n", "id": "afr_Latn_101666"} {"text": "Mngwenya-rivier\n\nDie Mngwenya-rivier is 'n takrivier wat in die KwaZulu-Natal, Suid-Afrika vloei.\n\nDit ontspring aan die voet van die Drakensberge, vloei deur die Natalse Middeland en sluit by die Boesmansrivier suid van Weenen aan.\n", "id": "afr_Latn_101667"} {"text": "Nyandurivier\n\nDie Nyandurivier is 'n rivier wat in die KwaZulu-Natal, Suid-Afrika vloei.\n\nDit ontspring in die KwaZulu-Natal Middeland en mond uit in die Bloukransrivier op pad na die groter Tugelarivier. Die Mtontwanes-rivier is een van sy sytakke.\n", "id": "afr_Latn_101668"} {"text": "Blydesuikerbos\n\nDie Blydesuikerbos (Protea laetans) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom op die eskarp van die Blyderivierspoort voor. Die boom is slank, word 5 m hoog en blom van Maart tot September met die hoogtepunt van April tot Mei. Die boom is seldsaam, daar is net een populasie.\n\nDie boom spruit weer uit na 'n brand. Die saad word 9 - 12 maande nadat dit geblom het vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in kwartsietgrond op hoogtes van 1 000 - 1 400 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 90.4. In Engels staan dit as die Blyde sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101669"} {"text": "Nebukadnesar II\n\nNebukadnesar II (ook bekend as Nebukadrésar II; Babiloniese wigskrif: , Nabû-kudurri-uṣur, \"O god Nabu, bewaar my erfgenaam\"; Bybelse Hebreeus: נְבוּכַדְנֶאצַּר) was die tweede koning van die Nieu-Babiloniese Ryk. Hy het regeer van sy vader, Nabopolassar, se dood in 605 v.C. tot met sy eie dood in 562 v.C. Hy is histories bekend as Nebukadnesar die Grote en word algemeen beskou as die ryk se grootste monarg.\n\nNebukadnesar is steeds bekend vir sy militêre veldtogte in die Levant, vir sy bouprojekte in sy hoofstad, Babilon, insluitende die Hangende Tuine van Babilon, en vir sy rol in die Joodse geskiedenis. Hy het 43 jaar lank regeer, die langste in die Babiloniese dinastie. Teen die tyd van sy dood was hy een van die magtigste heersers in die wêreld.\n\nHy is waarskynlik genoem na sy oupa met dieselfde naam of na Nebukadnesar I (bewind: omstreeks 1125-'04 v.C.), een van Babilonië se grootste antieke vegter-konings. Nebukadnesar II het reeds tydens sy vader se bewind naam gemaak deur leërs aan te voer in die Babiloniese verowering van die Assiriese Ryk. By die Slag van Karkemis in 605 v.C. het Nebukadnesar die Egiptiese leër van farao Necho II oortuigend verslaan en verseker dat die Nieu-Babiloniese Ryk die Nieu-Assiriese Ryk sou opvolg as die oorheersende mag in die antieke Nabye Ooste. Kort ná dié oorwinning het Nabopolassar gesterf en Nebukadnesar koning geword.\n\nOndanks sy suksesvolle militêre loopbaan tydens sy vader se bewind, het Nebukadnesar in sowat die eerste derde van sy eie bewind geen groot militêre prestasies behaal nie, maar wel 'n rampspoedige mislukking toe hy Egipte probeer inneem het. In dié tyd het sommige van Babilonië se vasals, veral in die Levant, begin om Babilon se mag in twyfel te trek omdat dit nie op die vlak van die Assiriese Ryk was nie. Die situasie het so ernstig geword dat mense in Babilonië self ongehoorsaam aan die koning begin word het. Sommige het selfs in opstand gekom teen sy heerskappy.\n\nHierna het Nebukadnesar beter sukses behaal. In die 580's v.C. was hy betrokke in 'n reeks militêre optredes in die Levant teen die vasalstate wat daar in opstand was, moontlik met die uiteindelike doel om die Egiptiese invloed in die streek aan bande te lê. In 587 v.C. het Nebukadnesar die Koninkryk Juda en sy hoofstad, Jerusalem, verwoes. In die verowering van Jerusalem is die stad se inwoners en mense van die omringende grondgebied gevange geneem en na Babilon gedeporteer. Hy was die Jode se grootste vyand tot op daardie punt. Die Bybelboek Jeremia skilder Nebukadnesar as 'n wrede vyand, maar ook as God se aangestelde heerser van die wêreld en 'n goddelike instrument om ongehoorsaamheid te straf.\n\nMet die vernietiging van Jerusalem, die verowering van die rebelse Fenisiese stad Tirus en ander veldtogte in die Levant het Nebukadnesar die Nieu-Babiloniese Ryk se transformasie in die nuwe groot mag van die antieke Nabye Ooste voltooi.\n\nBenewens vir sy militêre veldtogte word Nebukadnesar onthou as 'n groot bouer-koning. Die rykdom wat met sy oorloë versamel is, het hom in staat gestel om groot bouprojekte in Babilon en elders in Mesopotamië aan te pak. Die moderne beeld van Babilon is grootliks van die stad soos dit was ná Nebukadnesar se projekte. Hy het onder meer die stad se godsdiensgeboue herbou, die huidige paleis herstel en 'n nuwe paleis laat bou. Hy het ook die seremoniële middestad mooigemaak deur restourasiewerk aan die Prosessiestraat en Isjtarpoort. Omdat die meeste van Nebukadnesar se inskripsies handel oor sy bouprojekte en nie sy militêre suksesse nie, is hy histories lank beskou as 'n bouer eerder as 'n vegter.\n", "id": "afr_Latn_101670"} {"text": "Li Wenliang\n\nLi Wenliang (Chinees: 李文亮; pinyin: Lǐ Wénliàng; 12 Oktober 1986 - 7 Februarie 2020) was 'n Chinese oogarts by die Wuhan Sentraal-hospitaal, en een van die eerste mense wat 'n waarskuwing uitgereik het oor die uitbreek van die ernstige akute respiratoriese sindroom koronavirus 2, op 30 Desember 2019. Op 3 Januarie 2020 het die polisie in Wuhan hom ontbied en hom vermaan omdat hy 'vals opmerkings op die internet gemaak het.' Li het teruggekeer werk toe, maar later die virus opgedoen van 'n besmette pasiënt. Hy is op 7 Februarie 2020 aan die infeksie oorlede.\n", "id": "afr_Latn_101671"} {"text": "Transvaalbergsuikerbos\n\nDie Transvaalbergsuikerbos (Protea rubropilosa) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom op die eskarp van die Drakensberg vanaf Wolkberg tot Lydenburg voor. Die boom is kwasterig, sprei uit en word 8 m hoog. Dit blom van September tot Desember met die hoogtepunt in Oktober.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word 9-12 maande vrygelaat nadat dit geblom het. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in sandsteen- en kwartsietgrond op hoogtes van 1 400 - 2300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Transvaal sugarbush bekend.\n\nDie boom se FSA-nommer is 97.\n", "id": "afr_Latn_101672"} {"text": "Bloukransrivier (KwaZulu-Natal)\n\nHierdie artikel handel oor die rivier in KwaZulu-Natal. Vir gelyknamige riviere elders, sien Bloukransrivier.\n\nDie Bloukransrivier is 'n sytak van die Tugelarivier, en vloei in die KwaZulu-Natal Middeland, Suid-Afrika. Dit ontspring in die voorheuwels van die Njesuthi Drakensberg.\n", "id": "afr_Latn_101673"} {"text": "Vuurpylsuikerbos\n\nDie vuurpylsuikerbos (Protea rupestris) is 'n blomdraende boom wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant kom in Angola, Demokratiese Republiek die Kongo, Malawi, Mosambiek, Tanzanië en Zambië voor. Die boom het min takke en word 10 m hoog. Dit blom van Mei tot Desember.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word 9-12 maande vrygelaat nadat dit geblom het en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in woudland en bergagtige graslande op hoogtes van 1 200 – 1 950 m.\n\nIn Engels staan dit as die Rocket Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101674"} {"text": "Bloukransrivier (spruit in Oos-Kaap, lat -31,85, long 24,43)\n\nHierdie artikel handel oor 'n spruit in die Oos-Kaap. Vir gelyknamige riviere elders, sien Bloukransrivier.\n\nDie Bloukransrivier is 'n spruit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101675"} {"text": "Bloukransrivier (spruit in Noord-Kaap, lat -31,76, long 19,67)\n\nHierdie artikel handel oor 'n spruit in die Noord-Kaap. Vir gelyknamige riviere, sien Bloukransrivier.\n\nDie Bloukransrivier is 'n spruit in die Noord-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101676"} {"text": "Bloukransrivier (spruit in Noord-Kaap, lat -31,15, long 19,08)\n\nHierdie artikel handel oor 'n spruit in die Noord-Kaap. Vir gelyknamige riviere, sien Bloukransrivier.\n\nDie Bloukransrivier is 'n spruit in die Noord-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101677"} {"text": "Piermario Morosini\n\nPiermario Morosini (Bergamo, Italië, 5 Julie 1986 – Pescara, 14 April 2012) was 'n Italiaanse sokkerspeler wat as middelveldspeler gespeel het.\n\nHy is oorlede in 2012 nadat hy 'n hartstilstand opgedoen het tydens 'n sokkerwedstryd.\n", "id": "afr_Latn_101678"} {"text": "Bontrug\n\nBontrug is 'n klein nedersetting in die Sondagsriviervallei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit is 3 kilometer oos van Kirkwood en 55 km noordoos van Uitenhage geleë.\n", "id": "afr_Latn_101679"} {"text": "Sederbergsuikerbos\n\nDie Sederbergsuikerbos (Protea acuminata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en is deel van die fynbos-bioom. Daar is geïsoleerde populasies by Nieuwoudtville, Sederberg, Stettynskloof en Riviersonderendberge. Die boom groei regop en word 2 m hoog. Dit blom van Junie tot September met die hoogtepunt van Julie tot Augustus.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Dit is onbekend wat die bestuiwing laat plaasvind. Die plant groei in sandvlaktes en kus laaglande op hoogtes van 0 - 400 m.\n\nIn Engels staan dit as die Black-rim sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101680"} {"text": "Kinkelbossie\n\nDie kinkelbossie (Tetragonia fruticosa) is 'n endemiese meerjarige struik aan die Suider-Afrikaanse kus in Namibië, geskik vir die stabilisering van duinsand en word gereeld deur vee en wild bewei. Dit word van seevlak tot ongeveer 1 100 meter aangetref.\n\nDie vrugte is ongewoon vir Aizoaceae synde dit 4-gevleueld, enkelsadig en onafhanklik is. Die vlerke is aanvanklik groen en vet, maar word droog en papieragtig en bruin wat help om die saad deur die wind te versprei. Die blomme is 'n ryk bron van stuifmeel en nektar vir heuningbye.\n", "id": "afr_Latn_101681"} {"text": "Die nag het net een oog\n\nDie nag het net een oog is die Gotiese debuutroman van François Bloemhof. Dit is voor publikasie bekroon met Antenne, Saambou en De Kat se prys vir beginner-romansiers. Die boek word ook beskou as die eerste Gotiese riller in Afrikaans.\n", "id": "afr_Latn_101682"} {"text": "Nomathamasanqa\n\nNomathamasanqa is 'n Swart township in die Sondagsriviervallei, Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit beslaan die hele oppervlak van die dorpie Addo.\n", "id": "afr_Latn_101683"} {"text": "Bergroossuikerbos\n\nDie bergroossuikerbos (Protea canaliculata) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Die plant kom vanaf die Hexrivierberge tot Waboomsberg asook in die Swartberg voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik groei regop en word 1.2 m hoog. Dit blom van Maart tot Junie met die hoogtepunt in Mei.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind vermoedelik plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in rotsagtige, oop kwartsiet of sandsteengrond op hoogtes van 800 - 1 500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Groove-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101684"} {"text": "Skaamroossuikerbos\n\nDie skaamroossuikerbos (Protea nana) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom van Porterville suid tot by Du Toitskloof voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is rond en word 1,3 m hoog. Dit blom van Julie tot Oktober.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word vir 'n paar jaar op die plant gehou en daarna deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Dit is onbekend wat vir die bestuiwing verantwoordelik is. Die plant groei op berghange op hoogtes van 400 - 900 m.\n\nIn Engels staan dit as die Mountain-rose Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101685"} {"text": "Kleingroenroos\n\nDie kleingroenroos, (Protea scolymocephala) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor vanaf die Kaapse Skiereiland en Kleinmond tot Hawston, asook die Gifberg. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die struik word 1.5 m hoog. Dit blom van Julie tot November met die hoogtepunt van Augustus tot September.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Dit is onbekend hoe bestuiwing plaasvind. Die plant groei sanderige vlaktes op hoogtes van 0 - 400 m.\n\nDit staan ook as die witskollie en in Engels as die Thistle sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101686"} {"text": "Maanhaarbergroos\n\nDie Maanhaarbergroos (Protea witzenbergiana) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor vanaf die Sederberg tot Hexrivierberge en die Bokkerivierberge. Die plant is deel van die fynbos-bioom. Die struik sprei uit en word 3 m in deursnee en 50 cm hoog. Dit blom van Maart tot Junie met die hoogtepunt van April tot Mei.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Dit is onbekend wat vir die bestuiwing verantwoordelik is, moontlik knaagdiere. Die plant groei op bergagtige hellings op hoogtes van 750 - 1 800 m.\n\nIn Engels staan dit as die Swan sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101687"} {"text": "Groenhofiesuikerbos\n\nDie groenhofiesuikerbos (Protea coronata) is 'n groot blomdraende boom wat aan die bekende Protea-genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom vanaf die Kaapse Skiereiland, Du Toitskloofberge tot Kogelberg, Riviersonderendberge, Bredasdorpberge, Potberg, Langeberg en die Outeniquaberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik groei regop, word 2 - 3.0 m hoog en blom van April tot September met die hoogtepunt in Mei tot Junie.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in swaar, kleigrond in gebiede waar daar hoë reënval is op hoogtes van 200 - 750 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 91.1. In Engels staan dit as die Green sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101688"} {"text": "Kogelberg\n\nDie Kogelberg is 'n reeks berge langs die kus van Valsbaai in die Wes-Kaap van Suid-Afrika. Hulle vorm deel van die Kaapse Plooigordel, beginnende suid van die Elgin-vallei en vorm 'n steil kusstreek tot by Kleinmond.\n\nDie Kogelberg-gebied het die steilste en hoogste hellings wat direk in die oseaan inloop van enige kusstreek in Suider-Afrika.\n\nDie berge bestaan hoofsaaklik uit Tafelberg-sandsteen en vorm 'n baie ruwe terrein, wat uiters ryk is aan fynbos, die inheemse Kaapse flora. Die omliggende bergreekse van die Elginvallei word beskou as die middelpunt van die Kaapse blommeryk. Hulle bevat meer plantspesies as elders in die blommestreek, en 'n groot deel van die bergreeks word nou beskerm in die massiewe Kogelberg-natuurreservaat. Die unieke plaaslike plantegroei word geklassifiseer as Kogelberg sandsteenfynbos.\n", "id": "afr_Latn_101689"} {"text": "Rooisuikerbos\n\nDie rooisuikerbos (Protea grandiceps) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom in die Kaapse Skiereiland, Hottentots-Hollandberge, Riviersonderendberge, Langeberg, Outeniquaberge, Groot-Winterhoekberge en Kammanassieberge voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is rond en word 2.0 m hoog en blom van September tot Januarie.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op die droë, boonste berghellings op hoogtes van 1 200 - 1 700 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 89.2. In Engels staan dit as die Red sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101690"} {"text": "Saagtandsuikerbos\n\nDie Saagtandsuikerbos (Protea holosericea) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die Sawedge-piek op die Keeromsberg waar dit deel is van die fynbos-bioom. Die struik groei feitlik regop en word 1.2 m hoog en blom van September tot Oktober.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op die droë, boonste berghellings op hoogtes van 1 200 - 1 300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Sawedge Sugarbush bekend. Mense wat die plant se blomme gepluk het, het veroorsaak dat die plant amper uit gesterf het in die 1970's.\n", "id": "afr_Latn_101691"} {"text": "Swartbaardsuikerbos\n\nDie swartbaardsuikerbos (Protea lepidocarpodendron) is 'n blomdraende boom wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die Kaapse Skiereiland en Kogelberg, Groenlandberg, Kleinmondberg en Kleinrivierberge waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik groei regop, word 3.0 m hoog en blom van April tot Augustus.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei sanderige grond op hoogtes van 0 - 600 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 90.5. In Engels staan dit as die Black-bearded Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101692"} {"text": "Riemblaarsuikerbos\n\nDie Riemblaarsuikerbos (Protea lorifolia) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom oor 'n wye gebied voor, in die Koue Bokkeveld tot Swartberg, Riviersonderendberge, Langeberg tot Kougaberge, Baviaanskloofberge, Grahamstad, Riebeek-Oos en Bosberg by Somerset-Oos waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is kompak, rond, word 3.0 m hoog en blom van April tot Oktober.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei op droë hellings in sandsteengrond op hoogtes van 450 - 1 400 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 91. In Engels staan dit as die Strap-leaved Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101693"} {"text": "Heidi Pitout\n\nHeidi Pitout, gebore op 14 Februarie 1994 in Zastron, Vrystaat, is 'n Afrikaanse sangeres. Sy het gematrikuleer aan Hoërskool Staatspresident Swart in Brandfort.\n", "id": "afr_Latn_101694"} {"text": "Barcelona-stoel\n\nDie Barcelona-stoel is 'n stoel wat deur Mies van der Rohe en Lilly Reich ontwerp is, vir die Duitse paviljoen by die Internasionale Uitstalling van 1929. Die uitstalling het in Barcelona, Katalonië, Spanje plaasgevind.\n\nDie stoel is aanvanklik in Villa Tugendhat, 'n privaatwoning, wat deur Mies in Brno (Tsjeggiese Republiek) ontwerp is, gebruik.\n", "id": "afr_Latn_101695"} {"text": "Mafeking-konsentrasiekamp\n\nGedurende die Anglo-Boereoorlog van 1899 tot 1902 het die Britte plase en huise afgebrand, as deel van hulle verskroeideaardebeleid, om te verhoed dat Boere op kommando van voedsel en ander voorrade voorsien kan word. Hierdeur is duisende vroue en kinders haweloos gelaat en in Britse konsentrasiekampe gehuisves. Die konsentrasiekamp by die destydse Mafeking, vandag Mahikeng, was naby aan die Moloporivier.\n", "id": "afr_Latn_101696"} {"text": "Baardsuikerbos\n\nDie baardsuikerbos (Protea neriifolia) is 'n blomdraende boom wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom oor 'n wye gebied voor, van die Hottentots-Hollandberge tot die Riviersonderendberge en van die Langeberg tot Groot-Winterhoekberge en die Elandsberg, Rooiberg, Kammanassieberge, Potberg, Tulbagh en Ceres. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die struik groei regop, word 3.0 m hoog en blom van Februarie tot November.\n\nVuur vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei hoofsaaklik in sandsteengrond, soms ook in granietgrond op hoogtes van 0 - 1 300 m.\n\nDie boom se FSA-nommer is 93.1. In Engels staan dit as die Narrow-leaf protea bekend.\n", "id": "afr_Latn_101697"} {"text": "Bruinbaardsuikerbos\n\nDie bruinbaardsuikerbos (Protea speciosa) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom voor vanaf die Kaapse Skiereiland tot by Bredasdorpberge en is deel van die fynbos-bioom. Die struik groei regop, word tot 1.2 m hoog en blom van Junie tot Januarie met die hoogtepunt in September tot Oktober.\n\nDie plant spruit weer uit na 'n brand. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in bergagtige, koel, suidelike hellings op hoogtes van 0 - 1 300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Brown-beard sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101698"} {"text": "Blosendesuikerbos\n\nDie blosendesuikerbos (Protea stokoei) is 'n blomdraende boom wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika. Dit kom voor in die Kogelberg en Groenlandberg rondom Elgin waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik groei regop, word tot 3.0 m hoog en blom van Mei tot Oktober.\n\n'n Brand vernietig die plant maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in klam, veenagtige grond op hoogtes van 900 - 1 200 m.\n\nIn Engels staan dit as die Pink Sugarbush bekend.\n\nDie boom se FSA-nommer is 97.5.\n", "id": "afr_Latn_101699"} {"text": "Vasari-korridor\n\nDie Vasari-korridor (Italiaans: Corridoio Vasariano) is 'n oorhoofse, afgeslote korridor wat bo-op en/of dwarsdeur geboue in Florence, Italië, opgerig is. Dit verbind die Palazzo Vecchio met die Palazzo Pitti. Die korridor begin by die suidekant van die Palazzo Vecchio, sluit by die Uffizi-galery aan en kom aan die suidekant daarvan uit, kruis die Lungarno dei Archibusieri en volg dan die noordoewer van die Arnorivier tot by die Ponte Vecchio, waar dit die rivier oorsteek. Oorkant die Arnorivier beslaan die korridor 'n deel van die fasade van die Kerk van Santa Felicita. Die korridor strek bo-oor rye huise in die Oltrarno-distrik, en word dan nouer om uiteindelik by die Palazzo Pitti aan te sluit. Tydens die konstruksie van die korridor moes daar van steunarms gebruik gemaak word om dit buite-om die Torre dei Mannelli te bou, omdat die eienaars van die toring geweier het dat daar aan hulle toring veranderings aangebring mag word.\n\nIn 2016 is die korridor om veiligheidsredes gesluit; daar word beoog om dit weer in 2021 vir toeriste oop te maak.\n", "id": "afr_Latn_101700"} {"text": "Sol Plaatjedam\n\nDie Sol Plaatjedam, oorspronklik Saulspoortdam, is 'n opgaardam by die samevloeiing van die Asrivier met die Liebenbergsvleirivier, net oos van Bethlehem. Dit is in 1968 gebou en voorsien hoofsaaklik water vir munisipale en huishoudelike gebruik. Die reservoir ontvang sy water van die Lesotho-Hoogland-waterprojek via die Asrivier.\n\nDie Saulspoortdam se naam is na Sol Plaatjedam verander na die noodlottige busramp op 1 Mei 2003 van werkers van die Sol Plaatje Plaaslike Munisipaliteit in Kimberley wat op pad was na 'n werkersdagbyeenkoms in Bethlehem.\n", "id": "afr_Latn_101701"} {"text": "Breingewas\n\n'n Breingewas of breintumor is 'n abnormale gewas in die brein. Gewasse kan kwaadaardig (kankeragtig) of niekwaadaardig (niekankeragtig) wees. Kwaadaardige gewasse kan verder verdeel word in primêre gewasse, wat in die brein ontstaan, en sekondêre gewasse, wat elders ontstaan en na die brein versprei in 'n proses wat as metastase of uitsaaiing bekend staan. Alle tipes breingewasse kan simptome produseer wat varieer volgens die deel van die brein wat betrokke is. Hierdie simptome kan hoofpyn, beroerte, sigprobleme, naarheid en kognitiewe veranderinge insluit. Hoofpyn is gewoonlik soggens die ergste en verbeter namate daar opgebring word. Ander simptome sluit in probleme met loop, spraak of sensasie. Met vordering van die siekte kan bewusteloosheid plaasvind.\n\nDie oorsaak van die meeste breingewasse is onbekend. Ongewone risikofaktore sluit in blootstelling aan vinielchloried, Eppstein-Barr-virus, ioonbestraling, en oorgeërfde sindrome soos neurofibromatose, rook, tuberose sklerose, en Von Hippel-Lindau-siekte. Navorsing oor blootstelling aan bestraling deur selfone toon geen risiko nie. Die algemeenste tipe primêre gewas in volwassenes is meningiome (gewoonlik niekwaadaardig) en astrositome soos glioblastome. In kinders is die algemeenste tipe 'n kwaadaardige medulloblastoom. Diagnose is gewoonlik deur middel van mediese ondersoek tesame met rekenaartomografie (Engels: computed tomography, CT) of magnetieseresonansiebeelding (Engels: magnetic resonance imaging, MRI). Die resultaat word dan gewoonlik deur 'n biopsie bevestig. Na aanleiding van die gevolgtrekkinge word die gewasse in verskillende ernstigheidsgrade verdeel.\n\nBehandeling kan 'n kombinasie van sjirurgie, radioterapie en chemoterapie insluit. Indien beroerte teenwoordig is, kan antikonvulsante voorgeskryf word. Dexametasoon en furosemide is medikasies wat swelling rondom die gewas kan verlig. Sommige gewasse groei stadig en vereis net monitering en geen verdere tussentrede nie. Navorsing op immunoterapie, dit wil sê behandeling wat 'n persoon se eie immuunstelsel gebruik, duur voort. Uitkomste verskil aansienlik na aanleiding van die tipe gewas en hoe ver dit ten tyde van diagnose versprei het. Alhoewel niekwaadaardige gewasse in een area groei, kan hulle steeds lewensgevaarlik wees weens hul ligging in die brein. Glioblastome het gewoonlik uiters swak uitkomste, terwyl mengiome gewoonlik goeie uitkomste het. Die gemiddelde vyfjaaroorlewingskoers van alle breinkankers in die Verenigde State is 33%.\n\nSekondêre of metastase breingewasse kom sowat vier keer meer gereeld voor as primêre breingewasse en sowat die helfte van metastates is afkomstig van longkanker. Primêre breingewasse kom jaarliks wêreldwyd in ongeveer 250 000 mense voor en maak daarmee minder as 2% van alle kankergevalle uit. In kinders jonger as 15 jaar is breingewasse die tweede algemeenste vorm van kanker, na akkute limfoblastiese leukemie (bloedkanker). In Australië beloop die gemiddelde lewenslange ekonomiese koste van 'n geval van breinkanker $1,9 milljoen, die hoogste van alle tipe kankers.\n", "id": "afr_Latn_101702"} {"text": "Groot Farmaseutiese samesweringsteorie\n\nGroot Farmaseutiese samesweringsteorieë (of net Groot Farmasie) is die term vir samesweringsteorieë wat beweer dat die mediese instelling in die algemeen en farmaseutiese ondernemings in die besonder, veral die grootste, vir sinistere doeleindes en teen die openbare belang funksioneer.\n", "id": "afr_Latn_101703"} {"text": "F-1 vuurpylmotor\n\nDie F-1- vuurpylenjin, wat deur Rocketdyne ontwikkel is, was een van die kragtigste enjins wat ooit gebou is en was die momentum-enjin wat gebruik is om die swaar Apollo-maanmodule met die Saturn V in 'n wentelbaan te plaas. Dit het die landing van mense op die maan gedurende die Apollo-program ingelui.\n\nAltesaam vyf F-1-enjins is in die eerste fase (opstyg of lansering) gebruik om voldoende momentum vir die volgende vuurpylfases te gee. Dit is dus 'n motor wat die termodinamiese wrywing kon weerstaan en die hoë termiese reikwydte wat ontstaan ​​as gevolg van die behoefte om voldoende konstante aanvanklike versnellingspuls te produseer om 'n aansienlike hoeveelheid laslading suksesvol in die volgende fases van die vuurpyloperasie te laat voortstu tot buite die invloed van die aarde se gravitasieveld.\n", "id": "afr_Latn_101704"} {"text": "John A.T. Robinson\n\nJohn A.T. Robinson (16 Mei 1919 – 5 Desember 1983) was 'n Britse Nuwe-Testamentikus en kerkleier het in 1965 'n boekie gepubliseer met die titel The New Reformation? Hierin het hy gesuggereer dat die Christelike godsdiens voor die deur van 'n nuwe hervorming staan. Die tradisionele Christelike geloof het vir baie mense in die Westerse wêreld nie meer sin gemaak nie, want hulle wêreld verskil radikaal van die skrywers van die Bybelboeke asook van die opstellers van die tradisionele Christelike belydenisse en belydenisskrifte. Twee omwentelinge het hulle lewens- en wêreldbeskouings radikaal verander: (1) die Kopernikaanse omwenteling, en (2) die Darwiniaanse omwenteling. Voorts was dit slegs twee dekades na die einde van die Tweede Wêreldoorlog (1939–1945) — 'n oorlog wat baie Christene se geloof geskud het as gevolg van die wreedhede wat tydens die oorlog gepleeg is.\n\nDie Kopernikaanse omwenteling hou verband met die hipotese wat die Poolse sterrekundige Nicolaas Copernicus (1473–1543) geformuleer en in sy boek De revolutionibus orbium caelestinum (Oor die omwentelinge van die hemelse liggame) (1590) uiteengesit het. Hy het geargumenteer dat die aarde om die son wentel en nie die son om die aarde nie. Tot op daardie stadium het westerlinge op grond van die Bybel aanvaar dat die aarde die sentrum van die heelal is en dat alle hemelliggame om die aarde wentel.\n\nGalileo Galilei (1564–1642), 'n Italiaanse sterrekundige, het hierdie hipotese nie net onderskryf nie, maar voortgegaan en dit as 'n onweerspreekbare feit verklaar. Die Katolieke Kerk het vereis dat hy sy standpunt moes hersien, want die Bybel (so het hulle geargumenteer) verkondig die teendeel. Na 'n lang dispuut het hulle hom op grond van Prediker 1:4 (\"… die aarde staan ewig vas\") tot 'n ketter verklaar en hom onder huisarres geplaas.\n\nCopernikus en Galileo se sienings is mettertyd aanvaar en só het die aarde maar net nog 'n planeet geword wat om die son wentel. Hierdie gebeure het die gevolg gehad die tradisionele kerklike siening dat die Bybel die onfeilbare Woord van God is, en dat alles wat daarin geskryf is waar is, aangetas. Die sewentiende eeu word gevolglik as die geboorteuur van die kritiese bestudering van die Bybel beskou, want Galileo het dit benadruk dat mense hulle lees en verstaan van die Bybel by die nuwere kennis moet aanpas.\n\nDie Darwiniaanse omwenteling hou op sy beurt verband met die hipotese wat Charles Darwin (1809–1882) na 'n seereis om die aarde geformuleer en in sy boek The Origin of Species (Die ontstaan van spesies) (1859) uiteengesit het. Hiervolgens is spesies nie staties nie, maar dinamies en kan een spesie in 'n ander een ontwikkel. Dit het die oortuiging wat mense op grond van die Bybel gekoester het, naamlik dat die verskillende plant- en dierespesies wat hulle geken het, oorspronklik só geskep is, ondermyn. Baie Christene het sy siening dat die mens en groot mensape 'n gesamentlike voorouer deel, skokkend gevind. Die mens nie meer minder as 'n goddelike wese soos Psalm 8:6 dit verwoord nie, maar slegs 'n trappie hoër as die mensape soos die gorilla en die sjimpansee.\n\nDie Kopernikaanse en Darwiniaanse omwentelings het 'n ingrypende invloed op die tradisionele Christelike leerstellings: Die mens is nou deel van die diereryk en woon op 'n planeet waar lewe danksy die energie van die son ('n gewone ster) ontstaan het. Die Christelike oortuiging dat daar oorspronklik 'n perfekte wêreld bestaan het, moes plek maak vir die oortuiging dat daar nooit 'n perfekte wêreld was nie. Voorts dat daar nie 'n tyd was toe slegs één menspaar bestaan het nie; ook nie dat hulle ongehoorsaamheid tot 'n sondeval en die dood gelei het nie (Genesis 2-3). Alles in die heelal word gebore, groei en sterf uiteindelik. Sterre word gebore, groei en sterf; planete word gebore, groei en sterf; plante, diere en mense word gebore, groei en sterf. Om te sterf is nie abnormaal nie, maar hou verband moet hoe die heelal funksioneer.\n\nDie oortuiging dat die mensdom 'n Verlosser nodig het wat die dood en hel moes oorwin sodat alles weer na 'n perfekte staat kan terugkeer, het in die lig van die Kopernikaanse en Darwiniaanse omwenteling vir sommige Christene nie meer sin gemaak nie. Die twee omwentelings het die pilare waarop die tradisionele Christelike geloof berus, naamlik (1) sondeval, (2) verlossing en (3) eindoordeel geskud. Volgens Robinson sal Christelike kerke in die nuwe era 'n ander teologie moet ontwikkel indien hulle wil bly voortbestaan. Dis om die rede waarom hy reken dat 'n nuwe hervorming onafwendbaar is.\n\nRobinson is egter nie die enigste Bybelwetenskaplike en teoloog wat van 'n nuwe hervorming praat nie, maar hy is die eerste wat die woorde gebruik het. Die Amerikaanse teoloog John Shelby Spong noem hom om die rede \"die Johannes die Doper\" van die Nuwe Hervorming.\n", "id": "afr_Latn_101705"} {"text": "Kougaberge\n\nDie Kougaberge is 'n bergreeks op die grens van die Oos-Kaap en Wes-Kaap, Suid-Afrika en strek in 'n oos-wes rigting. Dit is deel van die Kaapse Plooigordel. Dit begin net oos van Uniondale en strek verder ooswaarts. Dit skei die Baviaanskloof en Langkloof van mekaar. Die Baviaanskloofberge en die Kougaberge loop parallel met mekaar. Die hoogste punt is Smutsberg (1757 m).\n", "id": "afr_Latn_101706"} {"text": "Tandjiessuikerbos\n\nDie tandjiessuikerbos (Protea denticulata) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en seldsaam, dit kan gevind word by Potberg en die De Hoop-natuurreservaat waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is dig en word 1.0 m hoog en 2.0 m in deursnee. Dit blom van Augustus tot Oktober.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in die middel van hellings in sandsteengrond op hoogtes van 120 - 300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Tooth-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101707"} {"text": "Sneeugrondsuikerbos\n\nDie sneeugrondsuikerbos (Protea lorea) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor vanaf die Wemmershoekberge tot die Kogelberg, Riviersonderendberge, Langeberg, Ceres en Caledon waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik vorm 'n mat van 1.0 m in deursnee. Dit blom van Januarie tot Februarie.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in die middel van hellings in sandsteengrond op hoogtes van 450 - 650 m.\n\nIn Engels staan dit as die Thong-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101708"} {"text": "Skurweblaarsuikerbos\n\nDie skurweblaarsuikerbos (Protea piscina) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea-genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor vanaf die Sederberg en Piketberg tot Ceres, Langeberg en Swellendam tot Heidelberg. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die struik vorm 'n digte wortelagtige mat van 1,0 m in deursnee. Dit blom van Junie tot Januarie.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in sandsteengrond op hoogtes van 400 tot 1 200 m.\n\nIn Engels staan dit as die Visgat sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101709"} {"text": "Bruingrondsuikerbos\n\nDie bruingrondsuikerbos (Protea restionifolia) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die boonste gedeelte van die Breederiviervallei tot die Botriviervallei en die Koue Bokkeveld waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik vorm 'n digte wortelagtige mat van 1.0 m in deursnee. Dit blom van Augustus tot Oktober met die hoogtepunt in September.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in karooagtige fynbos of renosterveldagtige fynbos op hoogtes van 150 - 300 m.\n\nIn Engels staan dit as die Reed-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101710"} {"text": "Skurweblaargrondsuikerbos\n\nDie skurweblaargrondsuikerbos (Protea scabra) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor vanaf die Hottentots-Hollandberge tot die Riviersonderendberge en Kleinrivierberge en die Swartberg te Caledon. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die struik vorm 'n digte wortelagtige mat van 50 cm in deursnee. Dit blom van April tot Oktober met die hoogtepunt van Julie tot Oktober.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van knaagdiere. Die plant groei in bergagtige gebiede in skaliegrond op hoogtes van 50 - 900 m.\n\nIn Engels staan dit as die Sandpaper-leaf Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101711"} {"text": "Standbeeld van Nelson Mandela (Uniegebou)\n\nDie Nelson Mandela-beeld is 'n bronsbeeld op die terrein van die Uniegebou in Pretoria, Gauteng, van die anti-apartheidsaktivis en voormalige president van Suid-Afrika, Nelson Mandela. Die standbeeld is onthul op Versoeningsdag (16 Desember 2013), wat die amptelike rouperiode van tien dae tot 'n einde gebring het nadat Mandela op 5 Desember oorlede is.\n", "id": "afr_Latn_101712"} {"text": "Kanaalblaarsuikerbos\n\nDie kanaalblaarsuikerbos (Protea scorzonerifolia) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die Du Toitskloof, Franschhoek en Groot-Winterhoekberge waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is uitgestorwe op die Kaapse Skiereiland. In Engels staan dit as die Channel-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101713"} {"text": "Model (persoon)\n\n'n Model is 'n persoon wat of as visuele hulpmiddel vir 'n kunstenaar of kunstenares (gewoonlik 'n fotograaf, skilder of beeldhouer) poseer terwyl hy of sy 'n kunswerk skep, of 'n persoon wat vir 'n fotograaf poseer om kommersiële produkte (soos mode by 'n modeskou, in 'n tydskrif of vir 'n advertensieveldtog) of dienste te adverteer, bemark of bekend te maak. Die visuele en seksuele aantreklikheid van die model self staan sentraal in erotiese modelwerk wat sedert die laat 19de eeu tot 'n kunsvorm binne die fotografie ontwikkel het - die model word hier as esteties bevredigend en/of seksueel prikkelend ervaar. Modelwerk word gewoonlik onderskei van ander soorte openbare optredes en opvoerings (soos teater- en filmkuns), alhoewel grense hier nie altyd maklik getrek kan word nie.\n\nModel is geen klassieke opleidingsberoep nie, alhoewel suksesvolle kabdidate, wat vir modelwerk gekeur word, bepaalde voorvereistes moet vervul. Besonderhede soos die perfekte loopplank-optrede tydens modevertonings moet deur harde oefenwerk aangeleer word. 'n Professionele model met langjarige ervaring, wat vir 'n fotograaf einige liggaamshouding en -uitdrukking sonder verdere aanwysings kan handhaaf, bespaar tyd en sodoende tyd help bespaar, mag gewoonlik 'n hoër vergoeding vra.\n\n'n Professionele modelloopbaan begin op die ouderdom van twintig jaar of jonger; meestal is modelle op die ouderdom tussen 20 en 30 jaar in die beroep werksaam. Natuurlik word steeds ook modelle in hoër ouderdomsgroepe benodig. Met toenemende ouderdom word die persentasie potensiële kandidate, wat vitaal en opties aantreklik genoeg is, nogtans steeds kleiner.\n", "id": "afr_Latn_101714"} {"text": "Protea madiensis\n\nDie Tall woodland sugarbush (Protea madiensis) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is een van die min protea spesies wat nie in Suid-Afrika voorkom nie. Die spesie is inheems in Angola, Benin, Burkina Faso, Burundi, Demokratiese Republiek die Kongo, Ethiopië, Ghana, Guinee, Ivoorkus, Kameroen, Kenia, Malawi, Mali, Mosambiek, Nigerië, Rwanda, Sentraal-Afrikaanse Republiek, Sierra Leone, Soedan, Tanzanië, Togo, Tsjad, Uganda en Zambië. Dit het tans nie 'n Afrikaanse naam nie.\n", "id": "afr_Latn_101715"} {"text": "Kougommuur\n\nKoördinate 47°36′29.8794″N 122°20′25.0254″W / 47.608299833°N 122.340284833°W / 47.608299833; -122.340284833\n\nDie Markteater se Kougommuur in Seattle, Washington is 'n baksteenmuur wat met gekoude kougom bedek is. Die muur is in 'n stegie in Post Alley onder Pike Place Mark in Seattle se middestad geleë. Net soos Kougomsteeg, in San Luis Obispo, Kalifornië, is die Markteater se kougommuur 'n plaaslike landmerk. Dele van die muur is verskeie sentimeters dik met kougom bedek. Die totale grootte van die muur is 4.6 m hoog en 15 m lank.\n\nDie muur is by die besprekingskantoor van die Markteater. Die tradisie het in 1993 begin toe ondersteuners van die Onverwagte Produksie se Seattle Theatresports kougom teen die muur geplak het, met muntstukke in die kougomstukke gedruk. Teaterpersoneel het die kougom twee keer weggeskraap, maar het uiteindelik opgehou daarmee nadat markamptenare sedert 1999 die kougommuur as 'n toeristeaantreklikheid begin beskou het. Sommige mense het die kougom gebruik om klein kunswerkies te skep.\n\nDie kougommuur is in 2009 aangewys as een van die top 5 kiemrykste toeriste-aantreklikhede, in tweede plek na die Blarney Stone. Die muur is die plek waar 'n spooktoer begin, en dit is ook 'n gewilde agtergrond vir troufoto's. Die goewerneur van die staat, Jay Inslee, het gesê dit is sy 'gunsteling ding oor Seattle, wat jy nêrens anders kan vind nie'.\n\n'n Toneel in die Jennifer Aniston-film Love Happens is in 2009 voor die muur verfilm.\n\nOp 3 November 2015 het die Pike Place-markbewarings- en ontwikkelingsowerheid aangekondig dat die kougommuur, met sy groot aantrekking, vir die eerste keer in 20 jaar totaal geskrop sal word vir onderhoud en stoomskoonmaak. Dit het nodig geword om verdere erosie van die bakstene teen die muur, weens die suiker in die kougom, te voorkom. Die werk het op 10 November begin en dit het 130 uur geneem om te voltooi, met meer as 1 070 kg kougom wat verwyder en weggegooi is. Nadat die skoonmaakproses op 13 November voltooi is, het mense weer begin om kougom teen die muur vas te plak; van die eerste toevoegings was ter herinnering aan die aanvalle in Parys in November 2015.\n", "id": "afr_Latn_101716"} {"text": "Rooi-en-blou stoel\n\nDie Rooi-en-blou stoel is 'n stoel wat in 1917 deur die Nederlandse argitek en meubelontwerper Gerrit Rietveld ontwerp is. Dit verteenwoordig een van die eerste verkennings van die De Stijl-kunsbeweging in drie dimensies.\n", "id": "afr_Latn_101717"} {"text": "Skaamblomsuikerbos\n\nDie skaamblomsuikerbos (Protea pityphylla) is 'n blomdraende struik wat hoort tot die bekende Protea genus. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom voor in die Skurweberg, Hexrivierberge en Olifantsrivierberge. Die spesie is deel van die fynbos-bioom. Die struik word 1.0 m hoog. Dit blom van Mei tot September met die hoogtepunt van Mei tot Julie.\n\n'n Brand vernietig die boom maar die sade oorleef. Die saad word deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Dit is onbekend wat vir die bestuiwing verantwoordelik is. Die plant groei in bergagtige gebiede by groot rotse op hoogtes van 500 - 1 500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Ceres Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101718"} {"text": "Staatsekretaris van die Zuid-Afrikaansche Republiek\n\nDie Staatsekretaris van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal) was die belangrikste administratiewe beampte van daardie republiek, amptelik bekend as die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR).\n", "id": "afr_Latn_101719"} {"text": "Cornelis van Boeschoten\n\nCornelis van Boeschoten (Wijk bij Duurstede, 26 Februarie 1845 - Den Haag, 10 November 1927) was 'n Nederlands-Transvaalse onderwyser en staatsman.\n", "id": "afr_Latn_101720"} {"text": "Magdalena K. P. Smith Meyer\n\nMagdalena Kathrina Petronella Smith Meyer (9 Oktober 1931 Leeudoringstad – 21 Oktober 2004) (bekend aan haar vriende as Lenie) was 'n akaroloog ('n mens wat bosluise en myte bestudeer) wat beskou was as 'n wêrelddeskundige oor myte van landboukundige belang en bekend was as \"die moeder van die rooi spinnekopmyte van die wêreld\". Sy het meer as 700 nuwe spesies en 25 nuwe genera beskryf, meestal van myte van landboukundige belang. Meyer was betrokke by die bevordering van biologiese bestryding van myte met behulp van roofmyte, spinnekope en insekte.\n", "id": "afr_Latn_101721"} {"text": "Kommando\n\n'n Kommando (etimologies afgelei van die Latyns commendare, 'om aan te beveel') is 'n vegter, of 'n operateur van 'n ligte infanterie eenheid of spesiale mag eenheid wat in eksklusiewe operasionele tegnieke opgelei word.\n\nOorspronklik was 'n kommando 'n soort gevegseenheid, in teenstelling met die individu in daardie eenheid. In ander tale dui die term commando op 'n bevelsaanstelling, maar dit dui ook op die bewustheid van behorende aan 'n elite spesiale operasionele eenheid.\n\nIn die militêr van die meeste state is kommando's opvallend omdat hulle spesialiseer in aanslae op onkonvensionele hoë profiel teikens. Die term 'kommando' dui ook soms eenhede aan wat spesiale take verrig (insluitende sommige burgerlike polisie-eenhede). Kommando's verskil ook van ander soorte spesiale magte omdat hulle hoofsaaklik overt optree, verkenning en aanvalle uitvoer, eerder as lang en diep verkenning en ook onkonvensionele oorlogvoering.\n\nIn Engels word die eenheid se naam met 'n hoofletter begin om te onderskei tussen bloot net 'n kommando en 'n kommando-eenheid\n", "id": "afr_Latn_101722"} {"text": "Daniel Bederov\n\nDaniel Bederov (6 Januarie 1991 in Sint Petersburg, Russiese Federasie) is 'n Russies-Kanadese fotomodel wat hom na sy hoërskoolopleiding in Montreal, Quebec, Kanada gevestig het, waar hy steeds woon. Die Kanadese modelagentskap Dulcedo Management (met kantore in Montreal en Toronto) het hom as model ontdek nadat hulle sy profiel en foto op Facebook ontdek het, en vervolgens is hy vir sy eerste professionele fotosessie vir Vogue Hommes Japan (Herfs/winter 2010) geboek.\n\nDaniel Bederov is deur sommige van die wêreld se eksklusiefste modelagentskappe verteenwoordig, waaronder NY Models, MGM Paris, Elite Paris, Elite Milan, Elite London en Two Management in Los Angeles.\n", "id": "afr_Latn_101723"} {"text": "Aaron Brückner\n\nAaron Brückner (* 1988 in Hachenburg, Rynland-Palts) is 'n Duitse skrywer, gepromoveerde ekonoom en konsultant wat internasionale bekendheid verwerf het as fotomodel - 'n beroep waarin hy naas sy selfstandige werk as ekonoom en konsultant steeds werksaam is.\n", "id": "afr_Latn_101724"} {"text": "Vladimir Ivanov\n\nVladimir Ivanov (20 September 1988 in Kirgisië, destyds Sowjetunie) is 'n Russies-Amerikaanse fotomodel wat tans deur die agentskap JE Model Management in San Francisco, Kalifornië verteenwoordig word. Hy het onder meer bekendheid verwerf met Steven Meisel se televisie-advertensie vir Calvin Klein Jeans in 2009 wat so gewaagd was dat dit op die Amerikaanse mark verban is.\n", "id": "afr_Latn_101725"} {"text": "Eduard Willem Bok\n\nEduard William Bok (gebore Eduard Willem Gerard Cesar Hidde Bok) (9 Oktober 1863 – 9 Januarie 1930) was 'n Nederlands-gebore Amerikaanse redakteur en bekroonde skrywer. Hy het 'n Pulitzerprys gewen vir sy skryfwerk. Hy was dertig jaar lank redakteur van die Ladies' Home Journal (1889-1919). Hy het ook Bok Tower Gardens in die middel van Florida, V.S.A. opgerig.\n", "id": "afr_Latn_101726"} {"text": "Marguerite van Eeden\n\nMarguerite van Eeden (gebore 6 Junie 1997) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, wat veral bekend is vir haar rol as Anita in die kykNET dramareeks Sara se Geheim. Nadat sy aan die Hoër Meisieskool La Rochelle gematrikuleer het, het sy in 2017 haar drama-graad aan die Universiteit Stellenbosch behaal. Haar debuut op televisie was met die kykNET misdaadreeks, Die Byl, wat 'n fiktiewe weergawe van wyle Piet Byleveld se dossiere is.\n\n2017 was 'n groot jaar vir Van Eeden toe sy die rol van Anita in die televisiereeks, Sara se Geheim, gekry het, asook 'n rol in die film Vaselinetjie. In Oktober 2017 het sy haar verskyning gemaak in Episode 3 van Seisoen 1, van die dramareeks op kykNET, Waterfront. In 2018 kry sy haar eerste volle rol in die televisiereeks Fynskrif.\n", "id": "afr_Latn_101727"} {"text": "Sandi Schultz\n\nSandi Schultz (gebore in 1964) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, gebore in Johannesburg en het drama studeer aan die Universiteit van Kaapstad.\n", "id": "afr_Latn_101728"} {"text": "Wassily stoel\n\nDie Wassily stoel, ook bekend as die Model B3-stoel, is in 1925-1926 deur Marcel Breuer ontwerp. Breuer was tydens hierdie tydperk die hoof van die kabinetswerkswinkel by die Bauhaus, in Dessau, Duitsland.\n\nOndanks wat algemeen geglo word, is die stoel nie spesifiek vir die kunstenaar Wassily Kandinsky, ontwerp nie. Kandinsky, 'n skilder in abstrakte werke en ekspressionisme, was wel op hierdie stadium ook aan die Bauhausfakulteit verbonde, en het die voltooide ontwerp bewonder. Breuer het daarop 'n duplikaat vir Kandinsky se tuiste gemaak. Die stoel het eers dekades later as \"Wassily\" bekend geword, toe die Italiaanse vervaardiger Gavina, die stoel weer vrygestel het. Hulle het die stoel só genoem nadat hulle, tydens hulle navorsing oor die oorsprong van die stoel, van die staaltjie van Kandinsky se konneksie met die stoel verneem het.\n", "id": "afr_Latn_101729"} {"text": "Casa Milà\n\nCasa Milà (Katalaanse uitspraak: ['kazә mi 'la]; Spaanse uitspraak: ['kasa mi 'la]), is ook algemeen as La Pedrera of die \"Steengroef\" bekend. Dit is 'n verwysing na die onkonvensionele, ruwe gekapte voorkoms van die gebou. Casa Milà is 'n modernistiese gebou in Barcelona, Katalonië, Spanje. Dit was die laaste privaatwoning wat deur argitek Antoni Gaudí ontwerp is, en is tussen 1906 en 1912 gebou.\n\nDie gebou is in 1906 in gebruik geneem deur en sy vrou . Die gebou was destyds kontroversieel vanweë die golwende klipfasade en gedraaide smee-yster balkonne, wat deur Josep Maria Jujol ontwerp is. Verskeie strukturele innovasies sluit 'n selfondersteunende klipgewel, 'n oopplan uitleg, ondergrondse motorhuis en die skouspelagtige terras op die dak, in.\n\nIn 1984 is die gebou deur UNESCO tot 'n wêrelderfenisgebied verklaar . Sedert 2013 is dit die hoofkwartier van die wat besoeke aan die gebou, uitstallings en ander kulturele en opvoedkundige aktiwiteite by Casa Milà, administreer.\n", "id": "afr_Latn_101730"} {"text": "Five Eyes\n\nDie Five Eyes (FVEY) is 'n Engelssprekende intelligensie alliansie bestaande uit Australië, Kanada, Nieu-Seeland, die Verenigde Koninkryk en die Verenigde State van Amerika. Hierdie lande is onderlinge partye by die multilaterale UKUSA-ooreenkoms, 'n verdrag vir samewerking in seinintelligensie.\n\nDie oorsprong van die FVEY kan teruggevoer word na die periode na die Tweede Wêreldoorlog, toe die Geallieerdes die Atlantiese Handves uitgereik het om hul doelstellings vir 'n naoorlogse wêreld uit te lê. Gedurende die Koue Oorlog is die ECHELON-toesigstelsel aanvanklik deur die FVEY ontwikkel om die kommunikasie van die voormalige Sowjetunie en die Oosbloklande te monitor, hoewel dit nou gebruik word om miljarde privaatkommunikasies wêreldwyd te monitor.\n\nAan die einde van die 1990s is die bestaan van ECHELON aan die publiek bekend gemaak, wat 'n groot debat in die Europese Parlement en, in 'n mindere mate, die Kongres van die Verenigde State veroorsaak het. As deel van die pogings sedert die aanhoudende oorlog teen terrorisme sedert 2001, het die FVEY hul toesigvermoë verder uitgebrei, met meer klem op die monitering van die Wêreldwye web. Die voormalige NSA-kontrakteur Edward Snowden het die Five Eyes beskryf as 'n \"supra-nasionale intelligensie-organisasie wat nie aan die bekende wette van sy eie lande gehoor gee nie\". Uit dokumente wat Snowden in 2013 uitgelek het, is aan die lig gebring dat die FVEY op mekaar se burgers gespioeneer het en die versamelde inligting met mekaar gedeel het om beperkende binnelandse regulasies oor toesig oor hul burgers te omseil.\n\nTen spyte van volgehoue omstredenheid oor sy metodes, bly die Five Eyes-verhouding een van die mees omvattende bekende spioenasie-alliansies in die geskiedenis.\n\nAangesien verwerkte intelligensie uit verskeie bronne versamel word, is die intelligensie wat gedeel word nie beperk tot seinintelligensie (SIGINT) nie, en dikwels behels dit verdediging intelligensie sowel as menslike intelligensie (HUMINT), kuberspioenasie en geospatiale intelligensie (GEOINT).\n", "id": "afr_Latn_101731"} {"text": "Transvaalse Burgeroorlog\n\nDie Transvaalse Burgeroorlog was 'n reeks skermutselings in die vroeë 1860's in die Zuid-Afrikaansche Republiek, of Transvaal — in die gebied wat nou uit die provinsies Gauteng, Limpopo, Mpumalanga en Noordwes bestaan het. Dit begin nadat die Britse regering in 1854 trekkers wat in Transvaal woon, as onafhanklik erken het. Die Boere het in talle politieke faksies verdeel. Dit het eers in 1864 geëindig toe 'n wapenstilstandverdrag onder 'n Karee-boom suid van die terrein van die latere dorp Brits onderteken is.\n", "id": "afr_Latn_101732"} {"text": "Modjadjisnek\n\nModjadjisnek is 'n landmerk in Suid-Afrika, geleë in die Mopani-distriksmunisipaliteit van die Limpopo-provinsie, ongeveer 300 km noordoos van Pretoria. Modjadjisnek is 627 meter bo seevlak.\n\nDie landskap rondom Modjadjisnek is meestal plat, maar in die suidweste is dit heuwelagtig. Daar woon ongeveer 38 mense per vierkante kilometer rondom Modjadjisnek, 'n relatief klein bevolking. In die streek rondom Modjadjisnek is die heuwels opvallend algemeen.\n", "id": "afr_Latn_101733"} {"text": "Vooruitbetaalde selfoon\n\n'n Vooruitbetaalde mobiele toestel (Eng pay-as-you-go (PAYG), Betaal-soos-jy-gebruik), is 'n mobiele toestel soos 'n selfoon waarvoor krediet gekoop moet word voor dit gebruik kan word. Die gekoopte krediet word gebruik om te betaal vir telekommunikasiedienste op die tydstip waarop toegang tot die diens verkry word of verbruik word. As daar geen krediet is nie, word toegang deur die sellulêre netwerk geweier. Gebruikers kan hul kredietbalans op enige tydstip aanvul met behulp van 'n verskeidenheid betaalmeganismes. (\"Betaal-soos-jy-gebruik\", en soortgelyke terme word ook gebruik vir ander nie-telekommunikasiedienste waarvoor 'n voorskotdeposito betaal word.)\n\nDie alternatiewe verhaalmetode (en wat algemeen na verwys word as 'n mobiele kontrak) is die nabetaal-selfoon, waar 'n gebruiker 'n langtermynkontrak aangaan (wat 12, 18 of 24 maande duur) of 'n korttermynkontrak (ook algemeen 'n rollende kontrak of 'n 30-dae-kontrak genoem) en 'n faktuurreëling met 'n selfoonoperateur (mobiele virtuele netwerkoperateur of mobiele netwerkoperateur).\n\n'n Voorafbetaalde selfoon bied die meeste van die dienste wat aangebied word deur 'n selfoon-operateur. Die groot verskil is dat by voorafbetaalde telefone van voorafbetaling gebruik gemaak word. Terwyl oproepe en tekste gemaak word, en soos data gebruik word, word aftrekkings gemaak teen die voorafbetaalde saldobedrag totdat daar geen fondse oor is nie (op welke tydstip dienste ophou funksioneer). 'n Gebruiker kan onderbrekings in die diens vermy deur betalings te maak om die oorblywende balans te verhoog.\n\nKrediet gekoop vir 'n voorafbetaalde selfoon kan 'n tydsbeperking hê - byvoorbeeld 120 dae vanaf die datum waarop die laaste krediet bygevoeg is. In hierdie gevalle sal kliënte wat nie verdere krediet voor hul verstrykingsdag byvoeg nie, hul oorblywende saldo laat uitloop deur die verstryking van genoemde krediete.\n\nDaar is geen verpligting op 'n voorafbetaalde selfoongebruiker om hul kredietsaldo aan te vul nie. Om inkomste te behou, het sommige operateurs beloningskemas ontwerp om gereelde aanvullings aan te moedig. 'n Operateur kan bv. 'n paar gratis SMS'e aanbied om volgende maand te gebruik as 'n gebruiker hierdie maand met 'n sekere bedrag aanvul.\n\nIn teenstelling met na-betaalde telefone, waar intekenare hul kontrakte moet beëindig, is dit nie maklik vir 'n operateur om te weet wanneer 'n voorafbetaalde intekenaar die netwerk verlaat het nie. Om hulpbronne op die netwerk vir nuwe kliënte te bevry, sal 'n operateur voorafbetaalde SIM-kaarte wat vir 'n geruime tyd nie gebruik is nie, uitvee, op welke stadium hul diens (en die gepaardgaande telefoonnommer) gestaak word. Die reëls vir wanneer hierdie skrapping plaasvind, wissel van operateur tot operateur, maar kan meestal plaasvind na ses maande tot 'n jaar van nie-gebruik.\n", "id": "afr_Latn_101734"} {"text": "Moordkuilrivier\n\nDie Moordkuilrivier is 'n rivier wat aan die suidkus van die Wes-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit is 'n sytak van die Klein-Brakrivier.\n", "id": "afr_Latn_101735"} {"text": "Anglo-American Platinum\n\nAnglo-American Platinum Bpk. (Amplats) is die wêreld se grootste produsent van platinum.\n\nDie meeste van die firma se myne lê noordwes en noordoos van Johannesburg, waar die hoofkantoor gesetel is. Ook is die maatskappy betrokke by mynbou in Brasilië, Kanada, die Volksrepubliek China, Rusland en die Unki-platinummyn in Zimbabwe. Wêreldwyd het die groep 'n personeelkorps van 45 000.\n\nDie aktiwiteite van die firma het in 1946 begin en dit is sedert 1995 'n selfstandige maatskappy toe dit uit Johannesburg Consolidated Mines ontbondel is. Dit is nou 'n lid van Anglo American-korporasie. Amplats is op 10 na die grootste firma wat op die JSE genoteer is.\n", "id": "afr_Latn_101736"} {"text": "Bothasrivier\n\nDie Bothasrivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101737"} {"text": "Teebusspruit\n\nDie Teebusspruit is 'n spruit wat wes-suidwes van Steynsburg in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit mond uit in die Grootbrakrivier (in die binneland) en is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101738"} {"text": "Bobbejaansrivier\n\nDie Bobbejaansrivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101739"} {"text": "Langhoekspruit\n\nDie Langhoekspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101740"} {"text": "Beenleegterivier\n\nDie Beenleegterivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101741"} {"text": "Brimpfonteinspruit\n\nDie Brimpfonteinspruit is 'n spruitjie wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101742"} {"text": "Brandkloofspruit\n\nDie Brandkloofspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101743"} {"text": "Glencore\n\nGlencore plc (GlencoreXstrata, Glencore International AG) is 'n internasionale maatskappy wat wêreldwyd handeldryf in en betrokke is by die produksie van metale, minerale, brandstowwe en landbouprodukte.\n", "id": "afr_Latn_101744"} {"text": "Blinkwaterrivier\n\nDie Blinkwaterrivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101745"} {"text": "Joseph Shabalala\n\nJoseph Shabalala (28 Augustus 1941 - 11 Februarie 2020), gebore Bhekizizwe Joseph Siphatimandla Mxoveni Mshengu Bigboy Shabalala, was 'n Suid-Afrikaanse sanger en musikant. Hy was die stigter en musikale regisseur van die koorgroep Ladysmith Black Mambazo.\n", "id": "afr_Latn_101746"} {"text": "Buxtonrivier\n\nDie Buxtonrivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101747"} {"text": "Buysrivier\n\nDie Buysrivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101748"} {"text": "Bulhoekspruit (lat -31,97, long 26,55)\n\nVir ander spruite met dieselfde naam, sien Bulhoekspruit\n\nDie Bulhoekspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Keirivier.\n", "id": "afr_Latn_101749"} {"text": "Bulhoekspruit (lat -31,78, long 25,10)\n\nVir ander spruite met dieselfde naam, sien Bulhoekspruit\n\nDie Bulhoekspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101750"} {"text": "Bulhoekspruit (lat -31,34, long 25,69)\n\nVir ander spruite met dieselfde naam, sien Bulhoekspruit\n\nDie Bulhoekspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101751"} {"text": "Oleksandr Toertsjinof\n\nOleksandr Walentinowitsj Toertsjinof (Oekraïens: Олександр Валентинович Турчинов, gebore 31 Maart 1964) is 'n Oekraïense politikus. Hy is die voormalige waarnemende president, en die voormalige eerste minister van Oekraïne. Hy het van 23 Februarie 2014 tot 7 Junie 2014 as waarnemende president van Oekraïne gedien.\n", "id": "afr_Latn_101752"} {"text": "Leeuwrivier\n\nDie Leeuwrivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101753"} {"text": "Lesfonteinspruit\n\nDie Lesfonteinspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101754"} {"text": "Ludlowsloot\n\nDie Ludlowsloot is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101755"} {"text": "Leeufonteinsloot\n\nDie Leeufonteinsloot is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101756"} {"text": "Readsdaterivier\n\nDie Readsdaterivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101757"} {"text": "Groot Golf van Kanagawa\n\nOnder die golf by die kus van Kanagawa (裏 沖浪 裏, Kanagawa-oki nami-ura), gewoonlik kortweg Die Groot Golf genoem, is 'n uitgekerfde houtafdruk (ukiyo-e) van die Japannese kunstenaar Katsushika Hokusai van ongeveer 1830-1831. Dit is die eerste stuk uit die ses-en-dertig aansigte op die Foedji-berg en die bekendste werk van Hokusai.\n\nDie kunswerk toon 'n paar bote wat probeer om op 'n see van groot golwe te seil. Die grootste golf dreig om die roeiers te verpletter. In hierdie golf kan 'n monster met kloue, wat die krag van die natuur, maar ook die krag van die roeiers, uitbeeld, gesien word. Hierdie golf kan moontlik 'n tsoenami voorstel, maar gegewe die vorm is dit waarskynlik nie. Die gebied rondom Kanagawa (aan die baai van Tokio) is in die 15de eeu deur 'n tsoenami vernietig, maar Hokusai se vorm herinner meer aan 'n monstergolf op die see, aangesien dit ook onder laboratoriumtoestande geskep kan word.\n\nOp die agtergrond is berg Foedji, wat weerspieël word in al 36 kunswerke. Die berg is ook moontlik in die golf in die voorgrond uitgebeeld.\n\nDie kunswerke is baie keer gekopieër. Hokusai het self verskeie afdrukke gemaak en na sy dood is die kopiëring voortgesit. Voorbeelde word gevind in die versamelings van die Metropolitan Museum of Art in New York, die Britse Museum in Londen, die huis van Claude Monet in Giverny, die Rijksmuseum in Amsterdam en die Centre Céramique in Maastricht.\n\nDie stuk is 25,7 cm by 37,8 cm groot en bestaan uit 9 verskillende lae.\n", "id": "afr_Latn_101758"} {"text": "Finntroll\n\nFinntroll is 'n folk metal-musiekgroep van Helsinki, Finland. Hulle kombineer elemente van black metal en folk metal. Finntroll se lirieke is in Sweeds, behalwe vir \"Madon laulu\" op Visor om slutet. Finntroll se oorspronklike sanger, Katla, het op die gebruik van Sweeds bo Fins besluit weens sy lidmaatskap aan die Sweedssprekende minderheid in Finland en die idee dat Sweeds die groep se trolagtige persona beter pas. Ten spyte van verskeie veranderinge in die sanger vir die groep, duur hierdie tradisie voort.\n", "id": "afr_Latn_101759"} {"text": "Gjallarhorn (musiekgroep)\n\nGjallarhorn (Sweedse uitspraak: [ˈjâlːarˌhuːɳ], Finse Sweedse uitspraak: [ˈjɑlːɑrˌhuːrn]) is 'n Finse musiekgroep wat wêreldmusiek met wortels in die volksmusiek van Finland en Swede opvoer. Die groep word in 1994 gevorm. Die groep se musiek eggo die antieke volksmusiek van Skandinawië met 'n moderne interpretasie van middeleeuse ballades, minuette, gebede in runometriese dreunsang en antieke Yslandse rímur-eposse.\n\nDie groep is vernoem na die Gjallarhorn in Noorse mitologie.\n", "id": "afr_Latn_101760"} {"text": "Amokloop van Kauhajoki\n\nDie amokloop van Kauhajoki was 'n skietvoorval in die voormalige Finse provinsie van Wes-Finland wat op 23 September 2008 by die Seinäjoki-universiteit van Toegepaste Wetenskap plaasgevind het. Die amokloper was die 22-jarige voormalige student Matti Juhani Saari wat tien mense met 'n Walther P22-semi-outomatiese pistool doodgeskiet het en daarna homself in die kop geskiet het. Hy het enkele ure later in die Tampere-universiteitshospitaal aan sy wonde beswyk. Een vrou is beseer en was in 'n stabiele toestand gelaat.\n\nDie skietvoorval het plaasgevind by die Kauhajoki-skool van Gasvryheid wat deur die Seinäjoki Munisipale Federasie van Onderwys besit is. Die fasiliteite en kampus is deur die Seinäjoki-universiteit van Toegepaste Wetenskap en die Seinäjoki-beroepsonderwyssentrum (SEDU) gedeel. Saari was 'n tweedejaarstudent in 'n baccalaureusgraadprogram van gasvryheidsbestuur. Die voorval was die tweede amokloop by 'n skool in minder as twee jaar in Finland, na die amokloop van Jokela in November 2007 waarin nege mense insluitende die amokloper gesterf het. Voor laasgenoemde voorval was daar slegs een ander amokloop by 'n skool in die land se geskiedenis, naamlik die amokloop van Rauma in 1989 waarin twee mense gesterf het.\n", "id": "afr_Latn_101761"} {"text": "Matti Saari\n\nMatti Saari, redakteur van die Finse Apu-familietydskrif Matti Juhani Saari (1986–2008), amokloper in die amokloop van Kauhajoki\n", "id": "afr_Latn_101762"} {"text": "Donald Saari\n\nDonald Gene Saari (gebore Maart 1940) 'n Amerikaanse wiskundige, buitengewone professor in wiskunde en ekonomie en voormalige direkteur van die Instituut vir Wiskundige Gedragswetenskap by die Universiteit van Kalifornië, Irvine. Sy navorsing sluit in die n-liggaam-probleem, die Borda-telling-verkiesingstelsel, en toepassing van wiskunde op die sosiale wetenskappe.\n\nSaari is ook bekend daarvoor dat hy in gesprek was met Theodore J. Kaczynski in 1978 voor die briefbomme wat in 1996 tot Kaczynski se inhegtenisname gelei het.\n", "id": "afr_Latn_101763"} {"text": "Coombsrivier\n\nDie Coombsrivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101764"} {"text": "Coetzerskloofspruit\n\nDie Coetzerskloofspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101765"} {"text": "Droëkloofrivier\n\nDie Droëkloofrivier is 'n baie kort spruit wat in die sentrale deel van die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is 'n sytak van die Tarkarivier en deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101766"} {"text": "Draairivier (Oos-Kaap)\n\nDie Draairivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101767"} {"text": "Draairivier (Noord-Kaap)\n\nDie Draairivier is 'n spruit wat in die Noord-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is in die opvangebied van die Oranjerivier geleë.\n", "id": "afr_Latn_101768"} {"text": "Gunstelingstroom\n\nDie Gunstelingstroom is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101769"} {"text": "Gaiturivier\n\nDie Gaitu- of Gxeturivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101770"} {"text": "Flipspruit\n\nDie Flipspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101771"} {"text": "Gannahoekrivier\n\nDie Gannahoekrivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101772"} {"text": "Quattrocento\n\nDie kulturele en artistieke gebeure in Italië tydens die tydperk 1400 tot 1499 staan kollektief bekend as die Quattrocento () en is afkomstig van die Italiaanse woord vir die nommer 400, en op sy beurt van , wat Italiaans is vir die jaar 1400. Die Quattrocento omvat die artistieke style van die laat– Middeleeue (mees noemenswaardig die Internasionale Gotiek), die vroeë Renaissance (wat omstreeks 1425 'n aanvang geneem het), en die begin van die Hoë Renaissance, wat omstreeks tussen 1495 en 1500 'n aanvang geneem het.\n", "id": "afr_Latn_101773"} {"text": "Colorado-staatsuniversiteit\n\nDie Colorado-staatsuniversiteit (Colorado State University, CSU), is 'n openbare universiteit wat in Fort Collins, Colorado, VSA geleë is. Die universiteit is tot stand gebring by wyse van 'n toegif van grond deur die staat, en is die vlagskip universiteit van die Colorado staatsuniversiteit-stelsel.\n\nIn 2004 was die inskrywingsgetal ongeveer 33,877 studente, insluitende residensiële en nie-residensiële studente. Die universiteit beskik oor ongeveer 2,000 fakulteite wat in agt kolleges en 55 akademiese departemente verdeel is. B.A. grade word in 65 studievelde aangebied, met onderwysgrade in 55 studievelde. Die Colorado-staatsuniversiteit verleen tans doktorale grade in soveel as 40 studievelde.\n", "id": "afr_Latn_101774"} {"text": "Magic: The Gathering\n\nMagic: The Gathering (algemeen bekend as Magic of MTG) is 'n versamelbare en digitaalversamelbare kaartspeletjie wat deur Richard Garfield geskep is. Magic is in 1993 vrygestel deur Wizards of the Coast (nou 'n filiaal van Hasbro), en was die eerste handelskaartspel. Sedert 2015 is daar ongeveer twintig miljoen spelers met meer as twintig miljard kaarte wat in die periode 2008 tot 2016 geproduseer is, waartydens dit in gewildheid toegeneem het.\n\nElke wedstryd van Magic verteenwoordig 'n stryd tussen towenaars bekend as planeswalkers wat toor, artefakte gebruik, en wesens skep soos aangedui op individuele kaarte ten einde hul teenstanders te verslaan, tipies, maar nie altyd nie, deur die dreinering van hul 20 punte in die standaardformaat. Alhoewel die oorspronklike konsep van die spel grootliks afkomstig is van die motiewe van tradisionele fantasie- rolspeletjies soos Dungeons & Dragons, het die spel min ooreenkoms met potlood-en-papier-avontuurspeletjies, terwyl dit terselfdertyd aansienlik meer kaarte en meer ingewikkelde reëls het as baie ander kaartspeletjies.\n\nNuwe kaarte word gereeld deur middel van uitbreidingsstelle vrygestel. 'n Georganiseerde toernooi-stelsel (DCI) wat op internasionale vlak gespeel word en 'n wêreldwye gemeenskap van professionele Magic-spelers het, asook 'n herverkoopmark vir Magic-kaarte. Sekere kaarte kan waardevol wees as gevolg van hul seldsaamheid in die produksie en hul nut in spel, met kaarte wat wissel van 'n paar sent tot duisende dollars in waarde.\n", "id": "afr_Latn_101775"} {"text": "Malvalekkersofa\n\nDie malvalekker-liefdessofa # 5670, wat algemeen as die malvalekkersofa bekend staan, is 'n modernistiese sofa, wat oorspronklik tussen 1956 en 1961 deur die Amerikaanse meubelmaatskappy, Herman Miller, vervaardig is. Die sofa word as die mees ikoniese van alle modernistiese sofas beskou. Die sofa is deur Irving Harper van die George Nelson maatskappy ontwerp. Gedurende die tydperk 1956 tot 1961 is die sofa in twee verskillende lengtes vervaardig. Die sofa bestaan uit 'n metaalraam met ronde skuimrubber kussingskywe (die sogenaamde malvalekkers) wat met verskilende kleure plastiek, leer of tekstielstof oorgetrek is. Die ronde kussingskywe is lineêr oor sowel die sitplek as die rugleuning van die sofa vasgeheg, om die totale oppervlakte van die sofa te bedek.\n\nDie kleinste variasie, van twee groottes, van die sofa is in die tagtigerjare weer uitgereik, as deel van die \"Herman Miller Klassieke\"-reeks, en word vandag steeds vervaardig.\n", "id": "afr_Latn_101776"} {"text": "Mondi\n\nMondi is 'n Britse wêreldwye verpakkings- en papiergroep wat ongeveer 26 000 mense in diens het met ongeveer 100 produksiewerke in meer as 30 lande, hoofsaaklik in Europa, Rusland, Noord-Amerika en Suid-Afrika. Groepskantore is geleë in Addlestone, Surrey en Wene, Oostenryk. Mondi is volledig geïntegreer in die waardeketting van verpakking en papier - van bosbou tot die vervaardiging van pulp en papier (verpakkingspapier en onbedekte fyn papier), tot die omskakeling van verpakkingspapier in sinkverpakking, industriële sakke, extrusiebedekkings en vrylating voering. Dit het noterings op die Londense en Johannesburgse Effektebeurse en is gelys in die FTSE 100-indeks.\n", "id": "afr_Latn_101777"} {"text": "Esther Mahlangu\n\nEsther Nikwambi Mahlangu (gebore op 11 November 1935) is 'n Suid-Afrikaanse kunstenaar uit die Ndebele-volk. Sy is bekend vir haar gewaagde grootskaalse kontemporêre skilderye wat na haar Ndebele-erfenis verwys. Esther Mahlangu is op 9 April 2018 met 'n eredoktorsgraad (Philosophiae Doctor honoris causa) deur die Universiteit van Johannesburg vereer.\n", "id": "afr_Latn_101778"} {"text": "Crystal Donna Roberts\n\nCrystal Donna Roberts (gebore 13 Oktober 1984 in Bloemfontein) tans woonagtig in Kaapstad, is 'n Suid-Afrikaanse aktrise en televisieaanbieder wat veral bekend is vir haar hoofrol wat sy in Krotoa (2017) vertolk het en waarvoor sy ook die SAFTA-toekenning vir beste aktrise in 2018 gewen het.\n\nVir televisiekykers is sy ook bekend vir die rol van die dwelmverslaafde, Janine, in die SABC2-sepie, 7de Laan en vir die aanbieding van die program Pasella.\n\nIn 2009 het sy 'n rol in die SABC2-sepie, 7de Laan, gekry en het ook die rol van Bijou in die SABC1-dramareeks, Montana, vertolk. In 2010 het sy die rol van Charmaine Willemse in die kykNET-dramareeks, Vallei van Sluiers, gekry.\n\nAnder televisiereekse waarin sy gespeel het, sluit in Getroud Met Rugby (Seisoen 3 en 4), Die Boland Moorde, asook 'n rol in die misdraadreeks, Die Byl.\n\nRoberts was ook in films soos Die Ongelooflike Avonture van Hanna Hoekom (2010), Skeem, (2011), Chronicle (2012), The Endless River (2015), Tussen as en hoop (2016) en Krotoa (2017).\n\nIn 2018 het sy die rol van Liesl in die komediereeks op kykNET, Mense Mense, vertolk.\n", "id": "afr_Latn_101779"} {"text": "Kaleidoskoop\n\nKaleidoskoop is 'n Suid-Afrikaanse musiekgroep uit Paarl.\n\nDie groep bestaan uit Jouba Jordaan en Anique Jordaan.\n", "id": "afr_Latn_101780"} {"text": "Aardroos-suikerbos (Protea pudens)\n\nDie aardroos-suikerbos (Protea pudens) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom op die Elim-vlakte by Agulhas voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is plat en word 1 m in deursnee en blom van Mei tot September met die hoogtepunt van Julie tot Augustus.\n\nDie plant vrek nadat die veld gebrand het, maar die sade oorleef. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van voëls. Die plant groei in swaar, sanderige kleigrond op hoogtes van 30 - 40 m bo seevlak.\n\nIn Engels staan dit as die Bashful Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101781"} {"text": "Aardroos-suikerbos (Protea acaulos)\n\nDie Aardroos-suikerbos (Protea acaulos) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Protea genus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom op die Kaapse Skiereiland en vlakte voor, asook vanaf die Sederberg tot by die Riviersonderendberge en die Elim-vlakte by Agulhas waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is plat en word 1 m in deursnee en blom van Junie tot November.\n\nDie plant spruit weer uit na 'n brand. Die saad word geberg in 'n doppie en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind plaas deur die werking van rotte, muise en voëls. Die plant groei in sanderige grond op hoogtes van 0-1500 m.\n\nIn Engels staan dit as die Common Ground Sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101782"} {"text": "Pantonstoel\n\nDie Pantonstoel (Deens ː Pantonstolen) is 'n S-vormige plastiekstoel wat in die 1960's deur die Deense ontwerper Verner Panton geskep is. Dit is die wêreld se eerste gevormde plastiekstoel en word beskou as een van die meesterwerke van Deense ontwerp. Die stoel is in die Deense Kultuurkanon van 2006 ingesluit.\n", "id": "afr_Latn_101783"} {"text": "Parhelium\n\nBysonne [in Engels parhelia (enkelvoud parhelion)] is 'n natuurlike optiese fenomeen in die atmosfeer wat in die vorm van twee helder ligvlekke links en regs van die son voorkom. Dikwels kom daar meer as een voor. Bysonne behoort tot die kategorie halo ligeffekte of - verskynsels, en word waargeneem wanneer die son deur yskristalle skyn, veral ingeval van cirrus - of cirrostratuswolke (sien afdeling cirrostratuswolke). Bysonne kom dikwels by lae temperature voor, maar kan oral ter wêreld en in alle weertipes voorkom. Dit is mees opvallend tydens 'n lae sonnestand en gaan dikwels gepaard met andere halo's soos (dele van) die 22° halo, parheliese kring en circumzenitale boog.\n\nBysonne ontstaan deurdat sonlig gereflekteer en opgebreek word deur seshoekige plaatvormige yskristalle in die atmosfeer, waardeur dit op 'n vergelykbare wyse soos by byvoorbeeld 'n reënboog gesplits word in die kleure van die spektrum . As gevolg van die horisontale oriëntasie van die kristalle word die ligstrale die sterkste na links en regs versprei, wat resulteer in twee ligvlekke aan beide sye van die son en op dieselfde hoogte bo die horison. In teenstelling met 'n reënboog het bysonne die voorkoms van enigsins driehoekige vlekke (soms met 'n horisontale, van die son-af-gerigte-straal - deel van die parheliese kring) of byna-vertikale stawe, en is dit deurgaans subtieler van kleur. Die rooi gedeelte van die spektrum is by bysonne altyd na die son toe gerig.\n\nHalo's (waaronder parhelia) is gesien tydens die Slag van Mortimer se Kruis in Engeland (1461). Daar is ook in die reisverslag van Gerrit de Veer tydens 'n oorwintering op Nova Zembla 1596-1597 saam met Willem Barentsz melding gemaak van die verskynsel. De Veer het op 4 Junie 1596 daaroor geskryf.\n\nSoortgelyk aan die parhelia is die paraselenae of bymane, wat veroorsaak word deur die lig van die maan. Hierdie verskynsel is egter meer seldsaam as bysonne, omdat die maan se bestraling veel minder fel is as die son, met as gevolg dat bymane dikwels te swak is om deur die menslike oog waargeneem te word. Deurgaans is bymane alleen rondom volmaan goed sigbaar.\n", "id": "afr_Latn_101784"} {"text": "Fullarton\n\nFullarton is 'n afgeleë spoorweghalte in die Dr Beyers Naudé Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap.\n\nHierdie nedersetting met 'n enkele winkel lê aan die R337-grondpad wat noordwaarts uitdraai uit die R329-sementpad tussen Willowmore en Steytlerville. Dit is wes van die Timbila-natuurreservaat, by die koördinate en lê 601 meter bo seespieël.\n\nTwee staalbrûe oor die Grootrivier neem die spoorlyn van hier ooswaarts na Miller en Klipplaat.\n", "id": "afr_Latn_101785"} {"text": "Aardroos-suikerbos (Protea aspera)\n\nDie Aardroos-suikerbos (Protea aspera) is 'n blomdraende struik wat aan die bekende Proteagenus behoort. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en kom by die Kleinrivierberge, Bredasdorpberge en Garciapas voor waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die struik is 'n digte, wortelagtige plant wat 'n mat vorm en net 50 cm hoog word. Dit blom van September tot Desember met die hoogtepunt in September en Oktober.\n\nDie plant spruit weer uit nadat dit gebrand het. Die saad word een tot twee jaar nadat blomme gevorm is, vrygelaat en deur die wind versprei. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind moontlik plaas deur die werking van soogdiere. Die plant groei in skalie en sanderige grond op hoogtes van 0 - 200 m bo seevlak.\n\nIn Engels staan dit as die Rough-leaf sugarbush bekend.\n", "id": "afr_Latn_101786"} {"text": "Alternatiewe kankerbehandeling\n\nAlternatiewe kankerbehandeling beskryf enige kankerbehandeling of -praktyk wat nie deel uitmaak van die konvensionele standaard van kankersorg nie. Dit sluit in spesiale diëte en oefeninge, chemikalieë, kruie, toestelle en prosedures soos bv. Reiki. Die meeste alternatiewe kankerbehandelings het geen bewyse van hoë gehalte wat die gebruik daarvan ondersteun nie. Daar is kommer uitgespreek oor die veiligheid van sommige van hulle. Sommige is selfs in sekere instellings onveilig. Ten spyte hiervan word baie ongetoetsde en ongedwonge behandelings gebruik, regoor die wêreld. Die bevordering of bemarking van sulke behandelings is onwettig in die grootste deel van die ontwikkelde wêreld.\n\nAlternatiewe kankerbehandelings word tipies gekontrasteer met eksperimentele kankerbehandelings, behandelingsmetodes wat op 'n wetenskaplike basis gebaseer is, en aanvullende behandelings, wat nie-indringende praktyke is wat in kombinasie met konvensionele behandeling gebruik word. Byvoordbeeld, al die goedgekeurde chemoterapie-medisyne was as eksperimentele behandelings beskou voordat hulle die veiligheid en effektiwiteitstoetsing voltooi het.\n\nSedert die laat 19de eeu het mediese navorsers moderne kankerversorging tot stand gebring deur die ontwikkeling van chemoterapie, bestralingsterapie, geteikende terapieë en verfynde chirurgiese tegnieke. Vanaf 2019 is slegs 32,9% van kankerpasiënte in die Verenigde State binne vyf jaar na hul diagnose oorlede. Ondanks die doeltreffendheid daarvan, gaan baie konvensionele behandelings gepaard met 'n wye verskeidenheid newe-effekte, waaronder pyn, moegheid en naarheid. Sommige newe-effekte kan selfs lewensgevaarlik wees. Baie ondersteuners van alternatiewe behandelings beweer verhoogde effektiwiteit en verminderde newe-effekte in vergelyking met konvensionele behandelings. Een retrospektiewe kohortstudie het egter getoon dat pasiënte wat alternatiewe behandelings in plaas van konvensionele behandelings gebruik, binne vyf jaar 2,5 keer meer geneig was om te sterf.\n\nDie meeste alternatiewe kankerbehandelings is nie in behoorlike kliniese toetse getoets nie. Van die studies wat gepubliseer is, is die kwaliteit dikwels swak. In 'n oorsig in 2006 van 196 kliniese toetse wat onkonvensionele kankerbehandelings bestudeer het, was daar 'n gebrek aan vroeëfase-toetsing, weinig rasionaal vir doseringsregime en swak statistiese ontledings. Hierdie soort behandelings het deur die geskiedenis verskyn en verdwyn.\n", "id": "afr_Latn_101787"} {"text": "No. 14-stoel\n\nDie no. 14-stoel is die bekendste stoel wat deur die Thonet-stoelonderneming gemaak is. Dit is ook as die bistro-stoel bekend. Die stoel is deur Michael Thonet ontwerp en is in 1859 bekendgestel. Dit word met behulp van 'n unieke stoombuig-tegnologie, bekend as bentwood vervaardig. Dit het jare geneem om die proses te vervolmaak. Vanweë die bekostigbare prys en eenvoudige ontwerp, het dit een van die beste verkopers van stoele wat ooit gemaak is, geword. Sowat 50 miljoen no. 14's is tussen 1859 en 1930 verkoop; sedertdien is miljoene meer verkoop.\n\nThonet se nommer 14 is van ses stukke stoomgebuigde hout, tien skroewe en twee moere gemaak. Die houtonderdele is gemaak deur beukehoutplanke tot te verhit. Daarna is die houtstukke in gekromde gietystervorms geforseer, en dan by 'n temperatuur van ongeveer vir 'n tydperk van 20 uur afgekoel en uitgedroog. Die stoele kan deur ongeskoolde werkers massavervaardig word. Dit kan uitmekaar gehaal word om tydens vervoer daarvan ruimte te bespaar.\n\nDie ontwerp was 'n reaksie na die behoefte aan kafee-styl stoele. Die sitplek van die stoel was dikwels van geweefde rottang of palmvesels gemaak. Die openinge in die geweefde matwerk van die stoelsitplek was 'n praktiese voordeel, omdat gemorste vloeistof daardeur kon dreineer.\n\nDie no. 14-stoel word steeds deur Gebrüder Thonet Wenen, Ton, en Thonet (as die 214) vervaardig.\n", "id": "afr_Latn_101788"} {"text": "Cindy Swanepoel\n\nCindy Swanepoel, gebore 15 Desember 1981 in Krugersdorp, Transvaal, is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, wat veral bekend is vir haar rol as dokter Annelize Roux in die kykNET-reeks Binnelanders. Sy is ook bekend vir haar rol as Beula Botha in die kykNET-reeks, Getroud Met Rugby, Seisoen 12, 2016. In haar hoërskooljare het sy in Kaapstad gewoon en het aan Hoërskool Durbanville matrikuleer.\n\nIn 2003 het sy haar BA Drama honneursgraad behaal aan die Universiteit van Stellenbosch. Sy het haar debuut as professionele aktrise gemaak in die teaterproduksie, Kringe in 'n Bos, waarvan die regie deur Marinda Engelbrecht behartig is, by die Artscape Teater in Kaapstad, die produksie het ook later vertoon by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees in 2004.\n\nSwanepoel was in verskeie teaterproduksies daarna, insluitend die musiekblyspel, Houtkruis, waarvan die regie deur Elzette Maarschalk behartig is in 2008 en Stephen van Niekerk in 2011. Sy was ook in die produksie The Crucible, regie gedoen deur Alby Michaels en in 2013 het sy gespeel in Curl Up and Dye, en die regie is gedoen deur die teks se skrywer, Sue Pam-Grant.\n\nDaarna was sy in verskeie televisiereekse, onder andere die SABC 2-dramareeks, The Mating Game, 90 Plein Street en Geraamtes in die Kas, die sepie, 7de Laan, Villa Rosa en Generations. Sy was ook in die improvisasie komediereekse, Laugh out Loud en Proesstraat. Swanepoel was deel van die kykNET-reeks, Sterlopers se spelers, asook Pandjieswinkelstories.\n\nSwanepoel het oorspronklik die rol van Chrystal vertolk in die rolprent Getroud Met Rugby in 2010, wat later uitgebrei is na 'n televisiereeks op kykNET. Ander films waarin sy ook gespeel het, sluit in Natie's Garage, Die Straat se Bul en Ballade vir 'n enkeling.\n\nIn 2011 het sy en twee vennote hul eie produksiemaatskappy gestig, Pôkô Events and Productions, wat aanvanklik gestig is met die doel om ekstra-rolle in produksies te vervul en om op kinderteater te fokus. Sy het ook verskeie korporatiewe funksies behartig vir maatskappye, onder andere Shoprite, Firebrand, Eskom, Siyaphila en Mindset. Swanepoel was ook die gesig van televisie advertensies vir kliënte soos RICA, DStv, Vodacom, Xpanda en Citro Soda.\n", "id": "afr_Latn_101789"} {"text": "Nadia Valvekens\n\nNadia Valvekens (gebore 5 Maart 1982 in Pretoria), is 'n Suid-Afrikaanse aktrise, wat soos haar ma, Cecile, en jonger suster, Natasha, in Centurion grootgeword het. Nadia het aan die Hoërskool Eldoraigne matrikuleer en was reeds op daardie stadium van haar lewe vir 12 jaar betrokke in drama as 'n buitemuurse aktiwiteit.\n\nSy het BA Drama studeer aan TUT (Tshwane-Universiteit vir Tegnologie) in Pretoria. Tydens haar driejaarlange studies was sy by verskeie teaterproduksies betrokke, onder andere Maid in the New South Africa, waar sy die voorreg gehad het om saam met Clive Morris te werk. In 2003 aan die einde van haar studies het sy haar eerste werk as mede-aanbieder van die SABC2-programreeks, Nutsman, gekry.\n\nDaarna het sy 'n klein rol as 'n sekretaresse in die M-Net televisiereeks, Egoli: Plek van Goud, gekry. In 2004 is sy deur Danie Odendaal gekies vir die SABC 2-televisiesepie, 7de Laan, vir die rol Nicole Kannemeyer. Sedert 2005 is Valvekens ook betrokke by ander televisiereekse, soos Scandal, op die E-TV-kanaal.\n", "id": "afr_Latn_101790"} {"text": "Cintaine Schutte\n\nCintaine Schutte (gebore 8 Julie 1987 in Pretoria) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise en vervaardiger wat veral bekend is vir haar rol in die kykNET-reeks, Fynskrif (2018), die komediereeks Phil 101, die rolprente Hum (2016) en Knysna (2014). Aanvanklik wou Cintaine 'n oorbruggingsjaar na haar skoolloopbaan doen, maar danksy haar dramaonderwyser, wat haar potensiaal met haar ouers gaan bespreek het, het sy daarteen besluit en ingeskryf vir BA Drama vir die volgende jaar. Cintaine se ma het haar van kleins af geleer om dinge in haar omgewing te waar te neem, iets waarvoor sy vandag dankbaar is vir haar beroep as aktrise.\n\nSy het haar BA-honneursgraad in drama aan die Universiteit van Stellenbosch verwerf. Haar honneursgraad het sy in toneelspel gedoen, wat behels het dat sy saam met die vierdejaarstudente op die verhoog kon speel as deel van haar studies se praktiese module. Ná haar studies het sy haar eerste professionele teaterproduksie bekom deur 'n kennis, Tara Notcutt, wat sy by die Universiteit van Kaapstad ontmoet het.\n\nSaam met ander vriende het sy en Notcutt 'n daadwerklike poging aangewend om jongmense by die teater te kry, deur meer relevante en tydsgebonde verhoogproduksies op die planke te bring.\n\nChristiaan Olwagen en Saartjie Botha het Schutte genader om in die toneelstuk Die Seemeeu, oorspronklik geskryf deur Anton Chekov, te speel. Nadat die verhoogproduksie gedoen is, is die rolprent Die Seemeeu daarop gebaseer en uitgebrei tot 'n vollengtefilm, waarin sy ook gespeel het.\n\nSchutte is 'n gebalanseerde aktrise wat haar kuns uitleef in film en op die verhoog, maar nadat sy besef het dat sy nog net Seemeeu en Half Leeg as professionele produksies agter haar naam gehad het, het sy besluit om haar eie werk te begin vervaardig. Haar eerste toneelstuk, Huishou, het as gevolg hiervan op die planke gekom.\n\nSchutte het ook twee verskillende rolle vertolk in die misdaadreeks, Die Boland Moorde in 2013 en 2017. In 2018 het sy die rol van die naïewe karakter, Michelle, vertolk in die komediereeks, Die Kasteel.\n\nIn 2015 het sy 'n Kanna-toekenning gekry vir haar vertoning in die toneelstuk, Moeder Moed en die daaropvolgende jaar 'n Fleur Du Cap-toekenning vir haar rol as Masha in die verhoogstuk Die Seemeeu. In 2017 ontvang Schutte 'n Woordfees-trofee vir haar toneelspel in die produksie Drif, geskryf deur Reza de Wet.\n", "id": "afr_Latn_101791"} {"text": "Tweede Libiese Burgeroorlog\n\nDie Tweede Libiese Burgeroorlog was 'n konflik tussen mededingende faksies wat beheer oor Libië wou kry. Die konflik het van 2014 tot 2020 geduur. Nadat die burgeroorlog uitgebreek het, was die konflik meestal tussen: die Algemene Nasionale Kongres (General National Congress - GNC, wat sedert 2016 deur die Regering van Nasionale Akkoord - Government of National Accord - GNA - vervang is), gelei deur Fayez al-Sarraj, gebaseer in die hoofstad Tripoli en gestig ná mislukte militêre staatsgrepe en die hervestiging van die Huis van Verteenwoordigers na Tobroek. Die GNA is die Verenigde Nasies erkende regering van Libië. die Huis van Verteenwoordigers (House of Representatives - HoR), wat in 2014 met 'n lae kiesersdeelname verkies is, en geskuif het na Tobroek. Die HoR het maarskalk Khalifa Haftar aangestel as opperbevelvoerder van die Libiese Nasionale Leër met die missie om die HoR se soewereiniteit oor die hele Libiese grondgebied te herstel.\n\nDie Huis van Verteenwoordigers (HoR) (ook bekend as die Raad van Afgevaardigdes) is die monokamerparlement van Libië wat na Tobroek verhuis het na die besetting van Tripoli in 2014 deur gewapende Islamitiese groepe. Die Huis van Verteenwoordigers is in beheer van Oos- en Sentraal-Libië en het die lojaliteit van die Libiese Nasionale Leër en generaal Khalifa Haftar wat op 2 Maart 2015 amptelik as bevelvoerder aangestel is. Die Huis van Verteenwoordigers is ondersteun deur lugaanvalle van Egipte en die Verenigde Arabiese Emirate (UAE).\n\nDie Algemene Nasionale Kongres (GNC), gebaseer in die weste van Libië en gesteun deur verskillende milisies (hoofsaaklik Libië Dagbreek in die weste en Libië Skild in die ooste) met 'n mate van steun van Katar en Turkye, het aanvanklik die uitslag van die 2014-verkiesing aanvaar, maar dit verwerp nadat die Konstitusionele Hof 'n wysiging ten opsigte van die padkaart vir Libië se oorgangs- en Huis van Verteenwoordigers-verkiesing nietig verklaar het. As gevolg van omstredenheid oor grondwetlike wysigings, weier die Huis van Verteenwoordigers om die gesag van die GNC in Tripoli, te erken, wat deur sterk milisies uit die westelike kusstad Misrata ondersteun word.\n\nIn Desember 2015 is die Libiese politieke ooreenkoms (LPO) onderteken na lang samesprekings in Skhirat. Die LPO was die resultaat van uitgerekte onderhandelinge tussen mededingende politieke kampe in Tripoli, Tobroek en elders, wat ooreengekom het om te verenig as die Regering van Nasionale Akkoord (Government of National Accord - GNA). Op 30 Maart 2016 het Fayez Sarraj, die hoof van die GNA, in Tripoli aangekom en daarvandaan begin werk ondanks teenkanting van GNC. Alhoewel die Regering van Nasionale Akkoord tans die enigste internasionaal-erkende regering in die land is, bly die gesag daarvan nie erken deur die Huis van Verteenwoordigers (HoR) nie, aangesien daar nog nie ooreengekom is oor spesifieke besonderhede wat vir albei kante aanvaarbaar is nie, veral met betrekking tot die toekoms van Haftar.\n\nBenewens hierdie drie faksies, is daar ook kleiner mededingende groepe in die politieke prosesse in Libië soos die Islamitiese Shura Council of Benghazi Revolutionaries, gelei deur Ansar al-Sharia, wat die steun van die GNA gehad het en in 2017 in Benghazi verslaan is; die Islamitiese Staat van Irak en die Libiese Provinsies (ISIL); die Shura-raad van Mujahideen in Derna wat ISIL in Julie 2015 uit Derna verdryf en later self in 2018 in Derna verslaan is deur die Tobroek-regering; sowel as baie milisies en gewapende groepe, wie se lojaliteit dikwels verander.\n\nIn Mei 2016 het die GNA en die GNC 'n gesamentlike offensief geloods om gebiede in en om Sirte vanaf ISIL te ontset. Hierdie offensief het daartoe gelei dat ISIL beheer verloor het oor alle belangrike gebiede wat hul voorheen in Libië beheer het. Later in 2016 het magte wat lojaal teenoor Khalifa al-Ghawil was, 'n staatsgreep probeer teen Fayez al-Sarraj en die Presidentsraad van die GNA.\n\nOp 23 Oktober 2020 het die 5+5 Gesamentlike Libiese Militêre Kommissie wat die Libiese Nasionale Leër (Khalifa Haftar se magte) en die GNA verteenwoordig het 'n \"permanente skietstilstandooreenkoms in alle gebiede van Libië\" bereik. Die ooreenkoms, wat onmiddellik van krag was, het vereis dat alle buitelandse vegters Libië binne drie maande verlaat terwyl 'n gesamentlike polisiemag betwiste gebiede sou patrolleer. Die eerste kommersiële vlug tussen Tripoli en Benghazi het dieselfde dag plaasgevind. Op 10 Maart 2021 is 'n tussentydse eenheidsregering gevorm, wat na verwagting in plek sou bly tot die volgende Libiese presidensiële verkiesing wat vir 10 Desember geskeduleer is. Die verkiesing is egter verskeie kere vertraagsedert, wat die eenheidsregering effektief onbepaald aan bewind gebring het, wat spanning veroorsaak het wat dreig om die oorlog te laat herleef.\n", "id": "afr_Latn_101792"} {"text": "Ruitverwysing\n\nRuitverwysings definieer liggings op kaarte met behulp van Cartesiese koördinatestelsel. Ruitlyne (of roosterlyne) op kaarte definieer die Koördinatestelsel en word genommer om 'n unieke verwysing te gee na elke ligging op die kaart. Hierdie verwysing is normaalweg gebaseer op geprojekteerde oosterafstande en noorderafstande.\n", "id": "afr_Latn_101793"} {"text": "Tulpstoel\n\nDie Tulpstoel is in 1955 en 1956 deur Eero Saarinen, vir die Knoll-maatskappy van New York, ontwerp. Die stoel is in die eerste instansie ontwerp om by die komplementêre eettafel te pas. Die stoel vertoon die gladde lyne van modernisme, en was vir sy tyd, eksperimenteel met betrekking tot die gebruik van materiale. Die stoel word as 'n klassieke voorbeeld van industriële ontwerp beskou.\n\nAs gevolg van die futuristiese gebruik van kurwes en sintetiese materiale, word die stoel dikwels as verteenwoordigend van die ''ruimte-era' beskou.\n", "id": "afr_Latn_101794"} {"text": "Fontein\n\n'n Fontein (uit die Latynse \"fons\" (genitief \"fontis\"), 'n bron) is 'n stuk argitektuur wat water in 'n wasbak gooi of dit in die lug spuit om drinkwater te voorsien en/of vir 'n dekoratiewe of dramatiese effek.\n\nFonteine was oorspronklik suiwer funksioneel, verbind met waterbronne of akwadukte en word gebruik om drinkwater en water vir bad en was aan die inwoners van stede, dorpe en dorpies te voorsien. Tot die laat 19de eeu het die meeste fonteine met swaartekrag gewerk, en was 'n waterbron hoër as die fontein, soos 'n reservoir of akwaduk, nodig om die water te laat vloei of in die lug te laat spuit.\n\nBenewens die verskaffing van drinkwater, is fonteine gebruik as versiering en as pluim in die hoed van hul bouers. Romeinse fonteine was versier met brons- of klipmaskers van diere of helde. In die Middeleeue het Moorse en Moslem-tuinontwerpers fonteine gebruik om miniatuurweergawes van die paradyslike tuine te skep. Koning Louis XIV van Frankryk het fonteine in die tuine van Versailles gebruik om sy mag oor die natuur te illustreer. Die barok dekoratiewe fonteine van Rome in die 17de en 18de eeu verheerlik die pous wat hulle gebou het.\n\nTeen die einde van die 19de eeu, toe binnenshuise loodgieterswerk die belangrikste bron van drinkwater geword het, het stedelike fonteine suiwer dekoratief geword. Meganiese pompe het swaartekrag vervang en het dit moontlik gemaak om water vir die fonteine te herwin en dit hoog in die lug in te spuit. Die Jet d'Eau in Genève-meer, wat in 1951 gebou is, skiet water die lug in op. Die hoogste fontein ter wêreld is King Fahd's Fountain in Jeddah, Saoedi-Arabië, wat bo die Rooi See opskiet.\n\nFonteine word vandag gebruik om stadsparke en pleine te versier; om individue of gebeure te vereer; vir ontspanning en vir vermaak. Met 'n plaspoel of spuitbad kan inwoners in die somer binnekom, nat word en afkoel. Die musikale fontein kombineer bewegende straalwater, gekleurde ligte en opgeneemde musiek, wat deur 'n rekenaar beheer word, vir dramatiese effek. Fonteine kan self ook musiekinstrumente wees wat gespeel word deur een of meer van hul waterstralers. Drinkfonteine sorg vir skoon drinkwater in openbare geboue, parke en openbare ruimtes.\n", "id": "afr_Latn_101795"} {"text": "Elme Churr\n\nElme Churr is 'n Suid-Afrikaanse sangeres en liedjieskrywer van Pretoria wat aan die Hoërskool Wilgers matrikuleer het in 2004. In 2007 het sy haar graad in Musikale Teater aan TUT (Tswane Universiteit van Tegnologie) verwerf. Na haar studies het sy regoor Suid-Afrika begin toer met die Suid-Afrikaanse Barnyard Teater-geselskap vir sewe jaar. Churr was in verskeie verhoogproduksies, onder ander Dancing Queen, Super Troopers, Bonfire Hearts en Thank you for the Music. Sy het ook al in Hongkong en Zanzibar opgetree.\n\nChurr se enkelsnit, Unbroken Hearts, is gekies as die temalied van The Grove inkopiesentrum in Pretoria se Ice Spectacular vertoning wat deur die sentrum gehou is. Die liedjie is geskryf deur Nerine Gardiner en die komponering is deur Vaughan Gardiner behartig.\n\nHaar inspirasie vir lirieke kom vanuit waarnemings uit haar omgewing, mense se stories en dit wat haar emosioneel aanraak. Churr se lirieke word geskryf met die doel om mense te inspireer en om 'n storie aan die luisteraar oor te vertel. Churr se liefde vir musiek het van 'n jong ouderdom begin, haar pa het orrel op Sondae gespeel, haar ma was ook by sanggroepe betrokke en haar oupa kon die Harmonica speel en saam het haar ouma en oupa ook Sondae in die kerk gesing.\n\nOp skool het Elme aan musiekblyspele deelgeneem, asook solo-optredes. Meer onlangs het sy ook opgetree by korporatiewe funksies en het kliënte van verskeie groot handelsmerke gehad. Churr het ook haar verskyning op televisie gemaak as aanbieder of gas en is tans 'n aanbieder op 'n Netflix-program.\n\nAfgesien van sang kan Churr ook kitaar, Harmonica en Ukulele speel.\n", "id": "afr_Latn_101796"} {"text": "Vlinderstoel\n\nDie vlinderstoel, ook bekend as die BKF-stoel of Hardoy-stoel, is 'n stoel wat uit 'n metaalraam, met 'n groot stuk vel wat daaraan gehang word, bestaan. Die vier hoeke van die leervel word oor die twee boonste en twee onderste punte van die raamwerk gehaak. Sodoende word 'n hangmatvormige sitplek, met 'n vlindervormige voorkoms geskep. Die raamwerk van die stoel word oor die algemeen swart geverf. Die hangmatvormige sitgedeelte was oorspronklik van leer, maar kan ook van seilstof of ander materiale gemaak word. Omdat die stoel opvoubaar is, is dit gewild as 'n draagbare stoel vir ontspanningsdoeleindes.\n", "id": "afr_Latn_101797"} {"text": "E-handel\n\nE-handel (elektroniese handel) is 'n aktiwiteit wat die elektroniese koop of verkoop van produkte deur 'n aanlyndiens of oor die Wêreldwye Web behels. Elektroniese handel sluit mobiele handel, elektroniese fondsverplasings, Wêreldwye Web- bemarking, aanlyn transaksieverwerking, elektroniese data wisseling (EDW), inventaris administrasiestelsels, en outomatiese dataversamelingstelsels in. E-handel word op sy beurt gedryf deur die tegnologiese vooruitgang van die halfgeleierindustrie, en is die grootste sektor van die elektroniese industrie.\n\nModerne elektroniese handel maak gewoonlik gebruik van die Wêreldwye Web, alhoewel dit ook gebruik kan maak van ander tegnologieë soos e-posse. Tipiese e-handel transaksies sluit die aankoop van aanlynboeke (soos Amazon.com) en musiekaankope in die vorm van digitale verspreiding in (soos byvoorbeeld die iTuneswinkel), en in 'n mindere mate aanlyn verkope van tuisgemaakte en/of persoonlike items soos drank en ander oortollige en/of ongewenste items. Daar is drie velde van e-handel: aanlyn kleinhandel, elektroniese bemarking, en aanlyn veilings. E-handel word ondersteun deur die elektroniese bedryf.\n", "id": "afr_Latn_101798"} {"text": "Borrelstoel\n\nDie borrelstoel is in 1968 deur die Finse meubelontwerper, Eero Aarnio, ontwerp. Dit is op dieselfde konsep as sy balstoel gebaseer. Die belangrikste verskil is dat die borrelstoel met 'n ketting aan die plafon vasgeheg is, en dat dit van deursigtige akrielmateriaal, wat die lig na alle rigtings deurlaat, gemaak is. Akriel word verhit en soos 'n seepbel in 'n ronde vorm, binne 'n soliede staalraam, geblaas. Dit word as 'n klassieke voorbeeld van industriële ontwerp beskou. Dit het ook die gebruik van plastiek in meubelontwerp bevorder. Die ontwerp van die stoel word as modernisties of verteenwoordigend van die ruimte-era, beskou. Die stoel word dikwels as 'n simbool van die 1960's periode gebruik.\n", "id": "afr_Latn_101799"} {"text": "1G\n\n1G verwys na die eerste generasie van draadlose sellulêre tegnologie (mobiele telekommunikasie). Hierdie analoë telekommunikasiestandaard is in die 1980's aan die publiek bekendgestel en is bedryf totdat dit deur 2G digitale telekommunikasie vervang is. Die belangrikste verskil tussen die twee mobiele sellulêre stelsels (1G en 2G) is dat die radiosein by 1G netwerke gewoonlik analoog is, terwyl 2G netwerke digitaal is.\n\nAlhoewel albei stelsels digitale seine gebruik om die radiotorings aan die res van die telefoonstelsel te koppel, word die stem self tydens 'n oproep gekodeer na digitale seine in 2G, terwyl 1G slegs gemoduleer is tot hoër frekwensies, gewoonlik 150 MHz en hoër. Die inherente voordele van digitale bo analoogtegnologie het beteken dat 2G-netwerke 1G netwerke feitlik oral vervang het. Dié is op hul beurt in die vroeë-21ste eeu weer deur 3G, 4G en 5G-netwerke vervang.\n\nEen so 'n standaard is Nordiese Mobiele Foon (NMF), wat in die Skandinawiese lande, Switserland, Nederland, Oos-Europa en Rusland gebruik word. Andere sluit die Gevorderde Mobiele Foonstelsel (AMPS) in wat in Noord-Amerika en Australië gebruik word, die TACS (Totale Toegangskommunikasiestelsel, Engels: Total Access Communications System) in die Verenigde Koninkryk, C-450 in die destydse Wes-Duitsland, Portugal en Suid-Afrika, Radiocom 2000 in Frankryk, TMA in Spanje, en RTMI in Italië in. In Japan was daar veelvuldige stelsels. Drie standaarde, TZ-801, TZ-802 en TZ-803, is ontwikkel deur NTT (Nippon Telegraph and Telephone Corporation)), terwyl 'n mededingende stelsel wat deur Daini Denden Planning, Inc. (DDI) bestuur word, die Japannese Totale Toegangskommunikasiestelsel (Japan Total Access Communications System – JTACS) standaard gebruik het.\n\nDie voorganger van 1G-tegnologie is die mobiele radiotelefoon.\n", "id": "afr_Latn_101800"} {"text": "2G\n\nDie begrip 2G is die afkorting vir tweede-generasie draadlose sellulêre netwerke. 2G sellulêre netwerke is kommersieel geloods deur Radiolinja (nou deel van Elisa Oyj) op die GSM standaard in Finland in 1991.\n\n2G-tegnologieë het die verskillende netwerke in staat gestel om dienste soos SMS-boodskappe, prentboodskappe en MMS'e (multimedia-boodskappe) te lewer. Alle SMS-boodskappe wat oor 2G gestuur word, is digitaal geënkripteer, wat die oordrag van data op so 'n manier moontlik maak dat slegs die beoogde ontvanger dit kan ontvang en lees.\n\nNadat 2G van stapel gestuur is, is die vorige mobiele draadlose netwerkstelsels terugwerkend aangedui as 1G. Terwyl radioseine op 1G-netwerke analoog is, is radioseine op 2G-netwerke digitaal. Albei stelsels gebruik digitale seine om die radiotorings aan die res van die mobiele stelsel te koppel.\n\nMet General Packet Radio Service (GPRS), bied 2G 'n teoretiese maksimumoordragspoed van 40 kilogrepe per sekonde. Met EDGE (Verbeterde datakoerse vir GSM Ewolusie), is daar 'n teoretiese maksimumoordragspoed van 384 kilogrepe per sekonde.\n\nDie mees algemene 2G tegnologie is die Time Division Multiple Access (TDMA)-gebaseerde GSM, wat oorspronklik van Europa afkomstig is maar in die grootste deel van die wêreld buite Noord-Amerika gebruik word. Meer as 60 GSM operateurs het ook gebruik gemaak van CDMA2000 in die 450 MHz-frekwensieband (CDMA450) teen 2010.\n", "id": "afr_Latn_101801"} {"text": "3G\n\n3G is die derde-generasie van sellulêre draadlose mobiele telekommunikasietegnologie. Dit is 'n opgradering tot 2.5G en 2.5G GPRS netwerke, welke 'n vinniger dataverplasings spoed bied. Dit is gebaseer op 'n stel standaarde wat gebruik word vir mobiele toestelle en vir mobiele telekommunikasiedienste en -netwerke wat voldoen aan die Internasionale Mobiele Telekommunikasie-2000 (IMT-2000) spesifikasies wat deur die Internasionale Telekommunikasie Unie uitgereik is.\n\n3G word gebruik in draadlose stem telefoonstelsels en vir mobiele internet -toegang, vaste draadlose internettoegang, video-oproepe en mobiele TV.\n\n3G-telekommunikasienetwerke ondersteun dienste wat 'n inligtingsoordragkoers van ten minste 144 kilogrepe per sekonde bied.\n\nLatere 3G-vrystellings, wat dikwels as 3.5G en 3.75G aangedui word, bied ook mobiele breëband toegang van verskeie megagrepe per sekonde vir slimfone en mobiele modems vir skootrekenaars. Dit verseker dat dit toegepas kan word op draadlose telefoontoestelle en vir mobiele internettoegang, vaste draadlose internettoegang, video-oproepe en mobiele TV-tegnologie.\n\n'n Nuwe generasie van sellulêre standaarde is ongeveer elke tiende jaar sedert 1G-stelsels in 1979 en die vroeë tot middel-1980's bekendgestel. Elke generasie word gekenmerk deur nuwe frekwensiebande, hoër dataoordragtempo's en nie-terugwaarts versoenbare oordragtegnologie. Die eerste kommersiële 3G-netwerke is in 2001 bekendgestel.\n", "id": "afr_Latn_101802"} {"text": "Lea Vivier\n\nLea Vivier, is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Sy is in Kaapstad gebore maar woon tans in Linden, Johannesburg. Na haar matriekjaar het Vivier na Chili, Suid-Amerika gegaan waar sy binne ses maande vlot Spaans praat het. Met haar terugkeer na Suid-Afrika het sy ingeskryf by die Universiteit van Kaapstad om Drama te studeer. Sy het nie gemotiveerd gevoel om haar kwalifikasie by die Universiteit van Kaapstad te voltooi nie en het aan die Rhodes-universiteit, Grahamstad haar graad (cum laude) voltooi.\n\nSy het ook haar Graad 8 Spraak en Drama opleiding by Trinity Kollege in Londen voltooi. Sy was een van vier kinders en haar ma het 'n groot rol in haar lewe gespeel, asook haar loopbaan omdat sy 'n drama onderwyser was. Haar suster, Trix Vivier, is ook 'n aktrise.\n", "id": "afr_Latn_101803"} {"text": "John Liebenberg\n\nJohn Liebenberg (1958 – 16 Februarie 2020) was 'n Suid-Afrikaanse fotojoernalis, bekend vir die dokumentering van Namibië se onafhanklikheidstryd. Hy was een van die stigterslede en fotograaf by The Namibian.\n\nLiebenberg was 'n gevestigde nuusfotograaf wie se werke in Afrika en Europa uitgestal is. Hy dokumenteer die Rhodesiese Bosoorlog wat die onafhanklikheid van Namibië voorafgegaan het in 1990, Liebenberg werk ook as fotograaf in die Angolese Burgeroorlog, en is later 'n tydskrif en vryskutfotograaf in Suid-Afrika.\n\nGebore in 1958 in Johannesburg, Suid-Afrika. Hy is in 'n hospitaal in Johannesburg opgeneem nadat hy op 10 Februarie 2020 sy been gebreek het. Hy is op 16 Februarie 2020 op 61-jarige ouderdom in Johannesburg, Suid-Afrika, oorlede na komplikasies in sy herstel van die operasie.\n", "id": "afr_Latn_101804"} {"text": "Kokanje\n\nDie Land van Kokanje is die land van melk en heuning in die verhale van die Middeleeue van Wes-Europa.\n\nKokanje was die denkbeeldige land waar die moeilike lewe van die lyfeienes op die landgoedere van die edelmanne nie bestaan het nie. Die verhale wat die Middeleeuse landarbeiders aan mekaar vertel het, het gedien as 'n ontvlugting uit hul lewensomstandighede.\n\nIn Kokanje het alle drome waar geword. Die weer was altyd aangenaam. Kos, drank en seks was altyd oorvloedig beskikbaar. Geroosterde varke het met messe in hul rûe rondgeloop om dit vir die mense makliker te maak om hulle te eet. So het gebraaide ganse direk in mense se monde ingevlieg. Gekookte visse het sommer uit die water gespring en voor jou voete neergeval.\n\nDie stories oor Kokanje is van geslag tot geslag oorvertel. Aanvanklik mondeling, want die eenvoudige lyfeienes kon nie lees en skryf nie. Die vertellers en latere skrywers het die verhale oor hierdie fabelland aanhoudend aangepas by die tydsgees, want die beeld wat die mense van die Middeleeue van die samelewing gehad het, het gedurig verander.\n", "id": "afr_Latn_101805"} {"text": "Cumulonimbuswolk\n\nCumulonimbuswolke (van Latyn cumulus, \"opgehoop\" en nimbus, \"reënstorm\") is kompakte, manjifieke vertikale wolke wat van waterdamp gevorm word wat deur kragtige lugstrome opwaarts gedryf word. Indien dit tydens 'n storm waargeneem word, word dit na verwys as donderkoppe. Cumulonimbuswolke kan alleen, in groepe, of tesame met kwasi-lineêre konvektiewe stelsels gevorm word. Die wolke is in staat daartoe om weerlig en ander gevaarlike weer te produseer, soos bv. tornadoes en hael. Cumulonimbuswolke ontwikkel van oorontwikkelde cumulus congestus wolke wat verder ontwikkel as deel van 'n supersel. Cumulonimbus word afgekort as Cb.\n", "id": "afr_Latn_101806"} {"text": "Kwasi-lineêre konvektiewe stelsels\n\n'n Kwasi-lineêre konvektiewe stelsel of buie-lyn is 'n lyn donderstorms wat langs of voor koue fronte vorm. In die vroeë 20ste eeu is die term as sinoniem vir 'n koue front gebruik. Dit bevat swaar neerslae, hael, gereelde weerlig, sterk reguitlynige winde, en soms tornadoes. Sterk reguit winde kan voorkom waar die buie-lyn in die vorm van 'n boog-eggo is. Tornadoes kan voorkom langs windgolwe binne 'n lyn-eggo golfpatroon (LEWP), waar mesoskaal lae-druk-areas teenwoordig is. Sommige boog-eggo's wat in die somerseisoen ontwikkel staan bekend as derechos. Dit beweeg redelik vinnig deur groot areas. Aan die agterkant van die reënband wat geassosieer word met volwasse buie-lyne kan 'n depressielaag teenwoordig wees, wat somtyds geassosieer word met 'n hitte uitbarsting.\n", "id": "afr_Latn_101807"} {"text": "Invoer\n\n'n Invoer in die land van ontvangs is 'n uitvoer vanaf die land wat stuur. Invoer en uitvoer is die belangrikste finansiële transaksies van internasionale handel.\n\nIn die internasionale handel word die invoer en uitvoer van goedere beperk deur invoerkwotas en mandate van die doeane-owerheid. Die invoer en uitvoer jurisdiksies kan 'n tarief (belasting) op die goedere oplê. Daarbenewens is die invoer en uitvoer van goedere onderworpe aan handelsooreenkomste tussen die invoer en uitvoer jurisdiksies.\n", "id": "afr_Latn_101808"} {"text": "Larry Tesler\n\nLawrence Gordon Tesler (24 April 1945 - 16 Februarie 2020) was 'n Amerikaanse rekenaarwetenskaplike wat op die gebied van mens-rekenaar-interaksie gewerk het. Tesler het by Xerox Palo Alto Research Center (PARC), Apple, Amazon.com en Yahoo! gewerk.\n\nTerwyl hy by PARC was, het Tesler se werk ingesluit Smalltalk, die eerste dinamiese objekgeoriënteerde programmeringstaal, en Gypsy, die eerste woordverwerker met 'n grafiese gebruikerskoppelvlak vir die Xerox Alto. Gedurende die tyd het Tesler, saam met kollega Tim Mott, die idee ontwikkel vir die sny, kopiëring en plak funksionaliteit en die idee van moduslose sagteware. Terwyl hy by Apple was, het Tesler aan die Apple Lisa en die Apple Newton gewerk, en het hy help om Object Pascal en die gebruik daarvan te ontwikkel in toepassingsprogrammeringstelle, insluitend MacApp.\n", "id": "afr_Latn_101809"} {"text": "Kaapse Plooigordel\n\nDie Kaapse Plooigordel is 'n plooi-en-oorskuiwingsgordel uit die laat Paleosoïkum wat die opeenvolging van die lae afsetselgesteentes van die Kaapse Supergroep in die suidwestelike hoek van Suid-Afrika beïnvloed het. Die gesteentes is hoofsaaklik skalie en sandsteen, met die skalie (Bokkeveld-groep) in die valleibodems terwyl die erosiebestande sandsteen (Skiereiland-formasie) die parallelle bergreekse van die Kaapse Plooiberge vorm. Dié berge bereik 'n maksimum hoogte van 2 325 m by die Seweweekspoortpiek.\n", "id": "afr_Latn_101810"} {"text": "Guns N' Roses\n\nGuns N' Roses, dikwels afgekort as GNR, is 'n Amerikaanse Hardrock-orkes uit Los Angeles, Kalifornië, wat in 1985 gestig is. Toe hulle in 1986 met Geffen Records geteken het, het die orkes bestaan uit die sanger Axl Rose, die hoofkitaarspeler Slash, die ritme-kitaarspeler Izzy Stradlin, die baskitaarspeler Duff McKagan en die tromspeler Steven Adler. Die huidige lede bestaan uit Rose, Slash, McKagan, die klawerbordspeler Dizzy Reed, kitaarspeler Richard Fortus, die tromspeler Frank Ferrer en die klawerbordspeler Melissa Reese.\n\nGuns N' Roses se debuutalbum, Appetite for Destruction (1987), bereik 'n jaar na sy vrystelling nommer een op die Billboard 200, op sterkte van die Top 10-enkelspelers \"Welcome to the Jungle\", \"Paradise City\" en \"Sweet Child o 'Mine', die orkes se enigste lied wat nommer een op die Billboard Hot 100 bereik. Die album het wêreldwyd ongeveer 30 miljoen eksemplare verkoop, waaronder 18 miljoen eenhede in die Verenigde State, wat dit die land se topverkoper-album en die elfdebesteverkoperalbum maak. Hul volgende ateljee-album, G N' R Lies (1988), was nommer twee op die Billboard 200, het tien miljoen eksemplare wêreldwyd verkoop (waaronder vyf miljoen in die VSA), en die Top 5-treffer \" Patience \" bevat. Use Your Illusion I en Use Your Illusion II , wat gelyktydig opgeneem en vrygestel is in 1991, het op nommer twee en nommer een op die Billboard 200 gespeel en 'n gesamentlike 35 miljoen eksemplare wêreldwyd verkoop, insluitend 14 miljoen eenhede in die Verenigde State. Die albums van die Illusion bevat die hoofsnit ' You Could Be Mine ' (ook in die filmklankbaan vir Terminator 2), omslae van 'Live and Let Die' en Knockin' on Heaven's Door, en 'n trilogie van ballades (Don't Cry, November Rain en Estranged), wat veral musiekvideo's met 'n hoë begroting bevat. Die Illusion-rekords is ook ondersteun deur die uitgebreide Use Your Illusion Tour, 'n wêreldtoer wat vanaf 1991-1993 geduur het. The Spaghetti Incident? (1993), 'n album met omslae, was die laaste studio-album wat Slash en McKagan voor hul eerste vertrek gemaak het.\n\nIn 1984 het Izzy Stradlin, lid van die Hollywood Rose, saam met die LA Guns-lid Tracii Guns gewoon. Toe LA Guns 'n nuwe sanger benodig, stel Stradlin die Hollywood Rose-sanger Axl Rose voor. Maande later is Guns N' Roses in Maart 1985 gevorm deur Rose, die ritmekitaarspeler Stradlin, saam met die stigterslede van LA Guns, Guns, die tromspeler Rob Gardner en die baskitaar Ole Beich. Guns herinner aan die vorming van die orkes in 'n onderhoud van 2019 en sê: \"Axl het in 'n argument met ons bestuurder geraak en ons bestuurder het Axl afgedank, maar ons het almal saam gewoon, so dit was regtig vreemd. Dus, dieselfde aand toe hy ontslaan is, het ons Guns N' Roses begin, en ek het die volgende dag vir Izzy gebel en gesê: \"Haai, ons gaan hierdie nuwe band met die naam Guns N' Roses begin, is jy in?\" Dit was so eenvoudig soos daar was geen verf of kokaïen betrokke nie. Die orkes het sy naam geskep deur die name van albei groepe te kombineer; aanvanklik was dit die naam van 'n etiket waarop hulle hul musiek sou uitgee. Die name van die groep wat verwerp is, was \"Heads of Amazon\" en \"AIDS\". Hul eerste vertoning, bevorder as \"LA Guns en Hollywood Rose bied Guns N' Roses\", was op 26 Maart 1985. Na hierdie vertoning is Beich afgedank en vervang deur Duff McKagan . Rondom hierdie tyd het die orkes beplan om 'n EP uit te gee met Don't Cry, 'n heropname van Heartbreak Hotel, Think About You en Anything Goes; die orkes demo die liedjies tydens hul eerste radio-onderhoud. Planne vir die vrystelling het egter deur die mat geval, aangesien Guns die groep verlaat het ná 'n argument met Rose wat gelei het tot die vervanging van Rose en Stradlin se toenmalige Hollywood Rose-bandmaat, Slash. Gardner het kort daarna opgehou en is vervang deur nog 'n voormalige Hollywood Rose-lid, Steven Adler. Slash het ook voorheen saam met McKagan en Adler in Road Crew gespeel.\n", "id": "afr_Latn_101811"} {"text": "Mila Guy\n\nMila Guy (14 November 1992 - ) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise en opgeleide kostuumontwerper van Nelspruit wat tans in Linden, Johannesburg woon. Sy is bekend vir haar rolle in films soos Liewe Kersfeesvader (2017), Wonderlus (2017) en die kykNET-komediereeks, Hotel (2016). Sedert 2020 vertolk sy die rol van Lana Basson in die daaglikse sepie 7de Laan op SABC2.\n\nIn haar graad 8-skooljaar het sy en haar gesin na Nieu-Seeland geëmigreer en het sy Hoërskool Nelspruit verruil vir 'n hoërskool in Rotorua, in die dorp waar hulle gewoon het. Guy het haar eerste jaar aan die Universiteit van Auckland voltooi. In 2014 het sy haar BA Drama-graad aan die Universiteit van Pretoria behaal. Aanvanklik was haar plan om slegs haar tweede jaar van haar dramagraad in Suid-Afrika te voltooi, maar omdat die toneelbedryf meer bedrywig in Suid-Afrika was, het dit meer belowend gelyk om aan te bly in haar vaderland. Haar ouers woon steeds in Palmerston North.\n\nHaar eerste rol in 'n vollengte film was vlugtig in Ballade vir 'n Enkeling en daarna het sy die rol van 'n kinderoppasser in kykNET se sepiereeks, Binnelanders, gekry. Na Binnelanders, het sy in die komediereeks, Hotel, 'n rol gekry, waarvan die regie deur Bennie Fourie behartig is. In die televisiereeks, Keeping Score, op SABC-kanaal, het sy die rol van 'n bokser vertolk en het ook 'n rol in die reeks Bedford Wives gespeel. Guy se eerste hoofrol was as Nonnie in die film Liewe Kersfeesvader en die volgende hoofrol as die bruid in die film Wonderlus. Wonderlus is tot op hede een van haar uitdagendste rolle, wat 'n teenstrydige emosionele situasie uitbeeld.\n\n\"Ek wou van kleins af nét dit doen. Daar gebeur net iets wanneer jy in die oomblik is en amper vergeet van die regte wêreld.\" – Mila Guy\n", "id": "afr_Latn_101812"} {"text": "Indwerivier\n\nDie Indwerivier is 'n rivier in die binneland van die Oos-Kaap in Suid-Afrika. Die water van die rivier vloei uiteindelik in die Groot-Keirivier in.\n", "id": "afr_Latn_101813"} {"text": "Oxkraalrivier\n\nDie Oxkraalrivier is 'n rivier in die binneland van die Oos-Kaap in Suid-Afrika. Die Oxkraalrivier vloei suid van Komani (voorheen Queenstown), verby Sada en Whittlesea. Hier word dit deur die Oxkraaldam opgedam, en sluit by die Bongolorivier en uiteindelik die Groot-Keirivier aan.\n", "id": "afr_Latn_101814"} {"text": "Cwili\n\nCwili is 'n nedersetting geleë langs Keimond in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit. Die Cwilirivier vloei suid langs die buurt verby.\n", "id": "afr_Latn_101815"} {"text": "Diphini\n\nDiphini is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen, net suid van die R349-pad na Morgansbaai. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101816"} {"text": "Swanepoelspoort\n\nSwanepoelspoort is 'n bergpas in die Oos-Kaap.\n\nOngeveer 30 km oos van Willowmore draai van die sementpad die R337-streekroete noordoos na Klipplaat. Op hierdie grondpad tussen Fullarton en Miller, Oos-Kaap lê die Swanepoelspoort.\n\nIn die nabye omgewing is ook die Grootrivierhoogte. Moet dit nie verwar met die gelyknamige pas in die Wes-Kaap nie.\n", "id": "afr_Latn_101817"} {"text": "Oliewenboskloof\n\nDie Oliewenboskloof is 'n spruit wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101818"} {"text": "Oompiesspruit\n\nDie Oompiesspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101819"} {"text": "Oompiesrivier\n\nDie Oompiesrivier is 'n riviertjie wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit ledig in die Kelly–Pattersondam en is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101820"} {"text": "Miller, Oos-Kaap\n\nMiller is 'n verlate spoorwegdorp aan 'n grondpad tussen Willowmore en Klipplaat in die Dr Beyers Naudé Plaaslike Munisipaliteit van die Oos-Kaap.\n\nDit lê noordoos van Fullarton en noord van die Timbila-natuurreservaat. Suidwes van Miller is die Swanepoelspoort. Omdat die spoorlyn byna in onbruik verval het, het die dorpie 'n spookdorp geword. Die Victoriaanse huise staan leeg en die strate is verlate.\n", "id": "afr_Latn_101821"} {"text": "Chinese groot modulêre ruimtestasie\n\nDie Chinese groot modulêre ruimtestasie is 'n beplande ruimtestasie wat in 'n lae aardwentelbaan geplaas moet word. Die beplande Chinese ruimtestasie sal na verwagting 'n massa van tussen 80 en 100 ton hê, ongeveer 'n vyfde van die massa van die Internasionale Ruimtestasie en ongeveer die grootte van die voormalige Russiese Mir-ruimtestasie.\n\nBedrywighede sal beheer word vanaf die Beijing ruimtebeheer- en kontrolesentrum in die Volksrepubliek China. Die beplande bekendstellingsdatum van die kernmodule, die Tianhe (\"Harmonie van die Hemel\"), is 2021. In 2017 het die Chinese die Tianzhou-1 ('Hemele houer') vragruimteskip gelanseer, wat gebaseer is op die Tiangong 1 en 2 ruimtelaboratoriums.\n", "id": "afr_Latn_101822"} {"text": "Pretoriuskraalstroom\n\nDie Pretoriuskraalstroom is 'n stroom wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101823"} {"text": "Osnekspruit\n\nDie Osnekspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101824"} {"text": "Bampiespruit\n\nDie Bampiespruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101825"} {"text": "Beamishspruit\n\nDie Beamishspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101826"} {"text": "Baturaspruit\n\nDie Baturaspruit is 'n spruit wat in die Oos-Kaap in Suid-Afrika vloei. Dit is 'n sytak van die Katrivier en is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101827"} {"text": "Ruimtestasie\n\n'n Ruimtestasie is 'n ruimtetuig wat bedoel is om vir 'n kort of langer tydperk beman te word. Die bemanning reis na en van die ruimtestasie in 'n aparte ruimtetuig. Daar is tans (2020) een, die Internasionale Ruimtestasie IRS, aangesien ruimtestasies wat nog nie beman is nie, maar waarheen 'n bemanning uiteindelik op pad is, word nie ingesluit nie.\n\nDie IRS is in 'n wentelbaan om die aarde (soos die geval was met voormalige ruimtestasies), maar daar is planne vir 'n Lunar Orbitale Platform Gateway in 'n wentelbaan om die maan.\n", "id": "afr_Latn_101828"} {"text": "Mesosaurus\n\nMesosaurus (wat middel-akkedis beteken) is 'n uitgestorwe genus reptiele van die vroeë Perm van Suider-Afrika en Suid-Amerika. Saam met die genera Brazilosaurus en Stereosternum is dit lid van die familie Mesosauridae en die orde Mesosauria. Mesosaurus was lank vermoedelik een van die eerste mariene reptiele, hoewel nuwe data daarop dui dat minstens dié van Uruguay in hipersoutwater voorgekom het en nie in 'n tipiese see-omgewing nie.\n\nMesosaurus het baie aanpassings vir 'n volle waterleefstyl gehad. Dit word gewoonlik as 'n anapside beskou, hoewel Friedrich von Huene gedink het dit was 'n sinapside, en onlangs het dié idee weer ondersteuning gekry.\n", "id": "afr_Latn_101829"} {"text": "Saljoet 1\n\nDie Saljoet 1 (Russies: Салют-1) (DOS-1), wat op 19 April 1971 gelanseer is, was die eerste ruimtestasie wat ooit in 'n wentelbaan om die Aarde geplaas is. Dit was deel van die Saljoet-program. Vier dae later, op 23 April, het 'n bemanning van drie persone met die Sojoes 10 na die Saljoet gereis. Probleme met die koppeling met die ruimtestasie het veroorsaak dat hulle na twee dae onverrigtersake na die aarde teruggekeer het.\n\n'n Tweede poging om 'n bemanning aan boord van die Saljoet te bring, was meer suksesvol. Die Soyuz 11 is op 6 Junie gelanseer en na 'n suksesvolle koppeling het die bemanning 23 dae aan boord van die Saljoet deurgebring. Hul terugkeer na die aarde was egter dodelik: 'n lekkende klep in die Sojoes-kajuit het 'n ongeluk veroorsaak.\n\nOp 11 Oktober 1971 brand die Saljoet 1 in die atmosfeer uit.\n", "id": "afr_Latn_101830"} {"text": "Geodia micraster\n\nGeodia micraster is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Geodia en tot die familie Geodiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer deur Lendenfeld geldig gepubliseer in 1907.\n", "id": "afr_Latn_101831"} {"text": "Dinocephalia\n\nDinocephalia, of die dinosefaliërs, is 'n klade vroeë, swaarlywige terapsides wat vir 'n kort tyd in die Middel-Perm, tussen 270 miljoen en 260 miljoen jaar gelede, floreer het. Hulle het daarna uitgesterf en geen nakomelinge agtergelaat nie. Daar was plant-, vleis- en allesvreters. Baie spesies het verdikte skedels gehad met baie knoppe em benerige uitsteeksels. Fossiele is ontdek in Suid-Afrika, Rusland, China, Brasilië, Zimbabwe en Tanzanië.\n", "id": "afr_Latn_101832"} {"text": "Saljoet 2\n\nDie Saljoet 2 (Russies: Салют-2) (OPS-1) is op 3 April 1973 gelanseer. Hierdie ruimtestasie was egter nie in werklikheid deel van die burgerlike Saljoet-program nie, maar wel van die ultra-geheime militêre Almaz-program. Die Almaz-missies is onder die beskerming van die burgerlike Saljoet-ruimteprogram bedryf. Die missie is gelei deur Mikhail Grigoriev, 'n bevelvoerder van die Sowjet-leër.\n", "id": "afr_Latn_101833"} {"text": "Lystrosaurus\n\nLystrosaurus (\"graafakkedis\", van die Griekse λίστρον lístron, \"graaf\") was 'n plantvretende genus van die disinodont-terapsides uit die laat Perm tot vroeë Trias wat sowat 250 miljoen jaar gelede voorgekom het in wat nou Suid-Afrika, Antarktika, Indië, China, Mongolië en Rusland is. Vier tot ses spesies word tans erken, maar tussen die 1930's en 1970's is geglo dié getal is veel hoër. Hulle het in grootte gewissel van 'n klein hond tot 2,5 m lank.\n\nOmdat dit 'n disinodont was, het Lystrosaurus net twee tande gehad ('n paar groot hoektande). Dit het vermoedelik ook 'n horingagtige bek gehad wat gebruik is om stukkies plante af te kou. Dit was 'n swaar geboude dier met veral sterk voorledemate. Dus kon hy waarskynlik goed grawe.\n\nDie dier het die Perm-Trias-uitwissing 252 miljoen jaar gelede oorleef. In die vroeë Trias was hulle verreweg die algemeenste gewerweldes op land en het tot 95% van die individue in sommige fossielbeddings uitgemaak. Navorsers het verskeie teorieë oor hoekom Lystrosaurus die uitwissing oorleef en in die vroeë Trias floreer het.\n", "id": "afr_Latn_101834"} {"text": "Lionel Richie\n\nLionel Richie (gebore 20 Junie 1949) is 'n Amerikaanse sanger, liedjieskrywer, akteur, vervaardiger en musikant.\n", "id": "afr_Latn_101835"} {"text": "Billy Joel\n\nBilly Joel (gebore op 9 Mei 1949) is 'n Amerikaanse Joodse sanger, pianis en komponis. Joel is een van die suksesvolste sangers in die Verenigde State. The American Recording Industry Association (RIAA) was die sesde plek op die lys van topverkopende albums van alle tye. Joel het die Grammy-toekenning vyf keer gewen (uit 23 benoemings), het ongeveer 150 miljoen albums wêreldwyd verkoop, en sedert 1999 was hy ook lid van die Rock and Roll Hall of Fame.\n", "id": "afr_Latn_101836"} {"text": "Antoniesberg\n\nAntoniesberg is 'n inselberg wat oos-wes strek en is oos van die beginpunt van die Swartberg. Die N9 nasionale pad gaan tussen Antoniesberg en die Swartberg deur. Die berg is 18 km lank. Willowmore is ongeveer 18 km noord van die berg. Die Baviaanskloofberge is ongeveer 14 km oos van Antoniesberg.\n", "id": "afr_Latn_101837"} {"text": "Kaapse Appelliefie\n\nDie Kaapse Appelliefie (Physalis peruviana) is 'n plant wat afkomstig is vanaf Suid-Amerika. Dit is nie 'n egte appelliefie nie maar 'n gewilde bessie wat gebruik word vir inlê en preservering. Dit behoort aan die Solanaceae-familie. In Engels staan dit bekend as die Cape gooseberry.\n", "id": "afr_Latn_101838"} {"text": "Gubeni KwaSilatsha\n\nGubeni KwaSilatsha is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101839"} {"text": "Gwaba\n\nGwaba is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101840"} {"text": "Kwelera\n\nKwelera is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101841"} {"text": "KwaThuba\n\nKwaThuba is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101842"} {"text": "KwaNokhala\n\nKwaNokhala is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101843"} {"text": "Hoërskool A.J.C. Jooste\n\nHoërskool A. J. C. Jooste is 'n openbare mede-opvoedkundige gekombineerde (laer - en hoërskool) skool wat in Petrusburg, Suid-Vrystaat, Suid-Afrika geleë is. Saam met die geassosieerde primêre skool staan dit bekend as Gekombineerde Skool AJC Jooste.\n", "id": "afr_Latn_101844"} {"text": "KwaMahomba\n\nKwaMahomba is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101845"} {"text": "KwaJongilanga\n\nKwaJongilanga is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101846"} {"text": "Belekumntwana\n\nBelekumntwana is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101847"} {"text": "Lusasa\n\nLusasa is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101848"} {"text": "Dambile\n\nDambile is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101849"} {"text": "Ziphunzana\n\nZiphunzana is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101850"} {"text": "Saljoet 3\n\nSaljoet 3 (Russies: Салют-3; ook bekend as OPS-2 of Almaz 2) was 'n Sowjet-ruimtestasie wat op 25 Junie 1974 gelanseer is. Dit was die tweede militêre Almaz ruimtestasie en die eerste sodanige stasie wat suksesvol in 'n wentelbaan geplaas is. Dit is opgeneem in die Saljoet-program om die ware militêre aard daarvan te verbloem. Vanweë die militêre aard van die stasie, was die Sowjetunie huiwerig om inligting oor die ontwerp en die missies rakende die stasie vry te stel.\n\nMet die lansering bereik dit 'n hoogte van 219 tot 270 km en NASA het berig dat die finale wentelbaanhoogte 268 tot 272 km was. Slegs een van die drie beoogde bemanning-sendings het met sukses aan boord gegaan en die stasie beman. Hulle is gebring deur Sojoes 14. Sojoes 15 het probeer om 'n tweede groep bemanning te bring, maar kon nie dok nie.\n\nAlhoewel weinig amptelike inligting oor die stasie bekend gemaak is, berig verskeie bronne dat dit verskeie aardwaarnemingskameras bevat, sowel as 'n aanboord kanon. Die stasie is uit 'n wentelbaan gehaal en het op 24 Januarie 1975 weer die atmosfeer binnegegaan. Die volgende ruimtestasie wat deur die Sowjetunie van stapel gestuur is, was die burgerlike stasie Saljoet 4 en die volgende militêre stasie was Saljoet 5, wat die finale Almaz-ruimtestasie was.\n", "id": "afr_Latn_101851"} {"text": "Luphindweni\n\nLuphindweni is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101852"} {"text": "Ngxingxolo\n\nNgxingxolo is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101853"} {"text": "Tainton\n\nTainton is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101854"} {"text": "Soto\n\nSoto is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen, langs die R349-pad wat afdraai na Morgansbaai. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101855"} {"text": "Memorable Order of Tin Hats\n\nDie Memorable Order of Tin Hats of (M.O.T.H.) is 'n genootskap van oud-gediendes.\n\nHierdie organisasie het as doel die herdenking van die deelname van Suid-Afrikaanse soldate aan oorloë en veral spesifieke veldslae, die eerbetoon aan gesneuwelde makkers, die bemoediging en bystand van oud-soldate en hul naasbestaandes wat finansiële of fisiese probleme ervaar en die sosiale verkeer van oud-soldate. Teenswoordig is M.O.T.H. veral bekend om die vlagseremonie, kranslegging en parade rondom Wapenstilstandsdag, 11 November.\n\nLidmaatskap is oop vir alle manne en vroue van alle range wat namens Suid-Afrika in gewapende konflikte sedert die Tweede Vryheidsoorlog betrokke was. Takke van M.O.T.H. is versprei oor die hele land tot selfs in Namibië, Zimbabwe, Zambië en Malawi. 'n Plaaslike tak staan bekend as 'n \"shellhole\" en 'n paar van die aangrensende \"shellholes\" word gegroepeer in \"dugouts\". 'n Prentjie van 'n brandende kers op 'n soldatehelm dien as simbool van die vereniging.\n\nM.O.T.H. is op 7 Mei 1927 in Durban gestig deur Charles Alfred Evenden (1923-1960), die spotprenttekenaar van die The Natal Marcury. Hy het op die idee gekom om so 'n vereniging te stig nadat sy spotprent \"Forgetfulness\" in die koerant verskyn het.\n\nIn Durban is daar 'n Warrior's Gate wat as pelgrimsoord vir M.O.T.H. dien. Mount Memory by Sterkhorn in die Drakensberge is 'n monument deur M.O.T.H. opgerig om soldate wat gesneuwel het of verdwyn het te herdenk.\n", "id": "afr_Latn_101856"} {"text": "Lalisa Manoban\n\nLalisa Manoban (ook gespel Manoban; gebore Pranpriya Manobal; Thai: ลลิษา มโนบาล; gebore 27 Maart 1997) is 'n Thaise popmusieksanger., mononiem as Lisa bekend, is 'n Thaise rapper, sanger en danser. Sy is 'n lid van die Suid-Koreaanse meisiegroep Blackpink, wat in 2016 onder YG Entertainment begin het.\n\nLisa het in September 2021 haar solodebuut gemaak met haar enkelalbum Lalisa, wat haar die eerste vroulike kunstenaar gemaak het wat 736 000 eksemplare van 'n album in sy eerste week in Suid-Korea verkoop het. Die musiekvideo vir sy hoof-enkelsnit met dieselfde naam het 73,6 miljoen kyke in 24 uur op YouTube opgeneem, wat die rekord opgestel het vir die musiekvideo wat die meeste gekyk is in die eerste 24 uur op die platform deur 'n solokunstenaar. Beide \"Lalisa\" en die album se virale tweede enkelsnit \"Money\" het in die top 10 van die Billboard Global 200 gelys. Lalisa het voortgegaan om die eerste album te word deur 'n K-pop solis wat 1 miljard strome op Spotify bereik het.\n\nLisa het verskeie eerbewyse deur haar loopbaan verdien, insluitend sewe Guinness World Records, 'n Mnet Asian Music Award, 'n Gaon Chart Music Award, en die eerste MTV Video Music Award en MTV Europe Music Award wat ooit deur 'n K-pop solis gewen is. Sy is die K-pop-kunstenaar wat die meeste gevolg word op Instagram sedert 2019.\n", "id": "afr_Latn_101857"} {"text": "Veerkanariebos\n\nDie Veerkanariebos (Aulax umbellata) is 'n struik wat endemies is aan die Wes-Kaap. Dit kom op die laer hellings en kus laagland vanaf Kogelberg tot Mosselbaai tot op hoogtes van 500 m voor. Die struik groei met 'n enkelstam en word tot 2.5 m hoog.\n\nUmbellata beteken soos 'n sambreel. Die blare het geronde punte en kan 110 mm lank en 15 mm in deursnee word. Die plant is tweeslagtelik, manlike en vroulike blomme groei aan verskillende plante. Die plante blom van September tot Februarie. 'n Verskeidenheid insekspesies help met die bestuiwing van die plante. Vroulike blomme verdroog en vorm 'n houtige doppie waarin die sade vorm en bewaar word. Brande vernietig die plant en slegs die sade oorleef.\n\nIn Engels staan die plant bekend as die Broad-leaf Featherbush.\n", "id": "afr_Latn_101858"} {"text": "Geodia nigra (Lindgren, 1897)\n\nGeodia nigra is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Geodia en tot die familie Geodiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1897 deur Lindgren.\n", "id": "afr_Latn_101859"} {"text": "Kwenxura\n\nKwenxura is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen, op die R349-pad na Morgansbaai. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101860"} {"text": "Tafelbergse spookpadda\n\nDie Tafelbergse spookpadda (Heleophryne rosei) is 'n padda wat endemies is aan 'n gebied van 10 vierkante kilometer op Tafelberg waar dit hoofsaaklik op die suid en suidoostelike hellings van die berg voorkom. Die padda word tot 60 mm lank. In Engels staan die padda bekend as die Table Mountain ghost frog.\n", "id": "afr_Latn_101861"} {"text": "Mandela Park, Groot Kei\n\nMandela Park is 'n nedersetting geleë noordwes van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101862"} {"text": "Qolweni\n\nQolweni is 'n nedersetting geleë noordwes van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101863"} {"text": "Katherine Johnson\n\nKatherine Coleman Goble Johnson (26 Augustus 1918 - 24 Februarie 2020) was 'n Amerikaanse wiskundige, wie se berekeninge van wentelbaan meganika as werknemer van die NASA van kritieke belang was vir die sukses van die eerste ruimtevaart en die daaropvolgende Amerikaanse bemande ruimtevaarte. Tydens haar 35-jarige loopbaan by NASA en sy voorganger, het sy 'n reputasie verwerf vir die bemeestering van ingewikkelde handberekeninge en het gehelp om die eerste rekenaars in gebruik te neem om die take uit te voer. Die ruimteagentskap het kennis geneem van haar \"historiese rol as een van die eerste Afro-Amerikaanse vroue wat as 'n wetenskaplike in NASA gewerk het\".\n\nJohnson se werk het berekening van trajekte, lanseervensters en noodterugkeerbane vir die Mercury-projek ruimtevlugte behels, insluitend dié vir die ruimtevaarders Alan Shepard, die eerste Amerikaner in die ruimte, en John Glenn, die eerste Amerikaner in 'n wentelbaan, en ontmoetingspaaie vir die Apollo maanmodule en beheermodule vir vlugte na die maan. Haar berekeninge was ook noodsaaklik vir die begin van die ruimtependeltuig-program, en sy het aan planne gewerk vir 'n sending na Mars. In 2015 het president Barack Obama Johnson die presidensiële medalje van vryheid toegeken. In 2019 word Johnson die Kongres-goue medalje toegeken. Sy is deur Taraji P. Henson uitgebeeld in die hoofrol van die film Hidden Figures van 2016.\n", "id": "afr_Latn_101864"} {"text": "Karl Schlögel\n\nKarl Schlögel (7 Maart 1948 in Hawangen, Beiere, Duitsland) is 'n Duitse historikus en publisis wat op moderne Russiese geskiedenis en kultuur, Stalinisme, die Russiese diaspora in Europa, die Russiese dissidentebeweging, die kulturele geskiedenis van Oos-Europese metropole en teoretiese vraagstukke in verband met historiese verhalende beskrywings.\n", "id": "afr_Latn_101865"} {"text": "Areena\n\nAreena is 'n klein nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit lê aan die oewer van die Kwelerarivier en val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101866"} {"text": "Glengariff\n\nGlengariff is 'n klein nedersetting geleë by die mond van die Kwelerarivier net noord van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101867"} {"text": "Yellowsands\n\nYellowsands is 'n klein nedersetting noord van Oos-Londen geleë aan die oewer van die Kwelerarivier. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101868"} {"text": "Guillemet\n\nGuillemets [gijˈmɛ], ook Guillemets français genoem, is aanhalingstekens wat uit twee gelykvormige spitshoek-strepies bestaan en tipografies in onderkas gebruik word. Daarnaas is ook 'n variant gebruiklik wat uit een enkele spitshoek-strepie bestaan. Guillemets, wat na binne wys, word ook omgekeerde Franse aanhalingstekens of chevrons (in die Duitse omgangstaal ook Möwchen of \"meeutjies\") genoem.\n\nVir gedrukte Duitse publikasies is chevrons 'n gewilde alternatief omdat hulle aan teks 'n meer elegante voorkoms gee as die gewone Duitse \"aanhalingstekens\" waarvan 'n \"variant\" ook in Afrikaans gebruiklik is. Maar ook die oorspronklike Franse guillemets is gewild by boekdrukkers.\n", "id": "afr_Latn_101869"} {"text": "Kommunalka\n\nKommunalka (Russies: коммуналка, 'n verkleinvorm van коммунальная квартира kommunaljana kvartira, \"gemeenskapswoning\" of \"woongemeenskap\", afgelei van die Latynse communio, \"gemeenskap\", en Frans en Duits quartier) is 'n woonvorm wat in Rusland sedert die 19de eeu gebruiklik is en waarby meerdere huurders of gesinne 'n enkele groot woonstel gemeenskaplik bewoon. Hierby beskik elkeen van die partye oor sy/hul eie vertrek, terwyl sanitêre geriewe en kombuise met die ander partye gedeel moet word. Die term \"kommunale woonstel\" het eers in die Sowjetunie gebruiklik geraak waar kommunalkas, alhoewel hulle uit woningsnood gebore is, deur die owerheid eufemisties as \"nuwe kollektiewe visie van die toekoms\" voorgestel is.\n\nKommunalkas het hul oorsprong in die Tsareryk waar behuising in die vinnig groeiende stedelike nedersettings uiters skaars was. Behuisingsnood was ook kenmerkend vir Sowjet-Russiese stede sodat kommunalkas hier voortbestaan het. Dikwels is groot woonstelle van adellike en ander welvarende gesinne met 'n tiental vertrekke, insluitende die kamers van diensbodes, onderverdeel om nuwe aankomelinge van die platteland in groter stede te kan huisves. Die oorspronklike eienaars is gewoonlik onteien, maar kon in een vertrek, wat hulle self kon kies, aanbly. Kommunalkas word steeds aangetref in alle voormalige Sowjetrepublieke, insluitende Rusland (en hier veral in die historiese middestad van Sint Petersburg), alhoewel getalle besig is om te krimp. Van die bekendste Russiese persoonlikhede, wat in 'n kommunalka grootgeword het, is Wladimir Poetin.\n", "id": "afr_Latn_101870"} {"text": "Peugeot 205\n\n__NOTOC__ Die Peugeot 205 is 'n stadsmotortjie wat van 1983 tot 1998 deur die Franse vervaardiger Peugeot vervaardig is.\n\nDit is in 1990 deur CAR Magazine as hul \"motor van die dekade\" verklaar. Dit het ook What Car? se Motor van die Jaar gewen in 1984.\n\nDie stilering van die 205 word dikwels as 'n Pininfarina-ontwerp beskou, hoewel Gerard Welter beweer dat dit 'n interne ontwerp is; Pininfarina het slegs die Cabriolet gestileer. Dit word dikwels gekenmerk as die motor wat Peugeot se lot verander het. Voor die 205 word Peugeot beskou as die konserwatiefste van Frankryk se \"groot drie\" motorvervaardigers, wat groot motors soos die 504 en 505 vervaardig, hoewel dit in 1973 met die Peugeot 104 die moderne superminimark betree het. Die ontstaan van die 205 lê in Peugeot se oorname in 1978 van Chrysler se Europese afdelings Simca en die voormalige Rootes-groep, wat oor die nodige kundigheid beskik om klein motors te vervaardig, waaronder die Simca 1100 in Frankryk en Hillman Imp in Brittanje. Dit was ongeveer hierdie tyd dat Peugeot begin werk het aan die ontwikkeling van 'n nuwe supermini vir die 1980's.\n", "id": "afr_Latn_101871"} {"text": "Peugeot 106\n\nDie Peugeot 106 is 'n klein stadsmotor wat tussen 1991 en 2003 deur die Franse motorvervaardiger Peugeot vervaardig is. Dit was Peugeot se intreevlakaanbieding gedurende sy hele produksielewe en is aanvanklik slegs as 'n driedeurluikrug verkoop, met 'n luikrug met vyf deure wat aan die begin van 1992 tot die reeks toegevoeg is. Produksie is in Julie 2003 gestaak.\n\nVir die eerste produksiejaar het die 1.0- en 1.1-petrolenjins met 'n vergasser verskyn, maar is vanaf die einde van 1992 vervang deur brandstofinspuitenjins, as gevolg van die EEG-uitlaatregulasies.\n\nDie \"10\" lyn van Peugeot supermini's het in 1972 begin met die bekendstelling van die 104, een van die eerste moderne Europese supermini's. Die 104 is in 1983 effektief deur die Peugeot 205 vervang, maar het tot 1988 in sommige markte in produksie gebly. Daar was geen '105' nie.\n", "id": "afr_Latn_101872"} {"text": "Peugeot 206\n\nDie Peugeot 206 is 'n superminimotor (B-groep) wat vanaf Mei 1998 tot vandag toe deur die Franse vervaardiger Peugeot vervaardig word.\n\nDit is amptelik in September 1998 bekendgestel in luikrugvorm, wat gevolg is deur 'n coupé cabriolet (die 206 CC) in September 2000, 'n stasiewa (die 206 SW) in September 2001, en 'n sedanweergawe (die 206 SD) in September 2005.\n\nDie Chinese gesamentlike onderneming Dongfeng Peugeot-Citroën het in November 2006 'n afgeleide weergawe van die Peugeot 206 bekendgestel as die Citroën C2, maar wat nie tegnies verwant is aan die Europese markmodel nie.\n", "id": "afr_Latn_101873"} {"text": "Filliet\n\nFilliet (van die Griekse woord φύλλον phullon, \"blad\") is 'n metamorfe gesteente van gemiddelde graad (tussen leisteen en skis) wat skalie as oorsprongsgesteente gehad het.\n", "id": "afr_Latn_101874"} {"text": "Peugeot 307 WRC\n\nDie Peugeot 307 WRC is 'n tydrenmotor, gebaseer op die Peugeot 307 (CC weergawe) en ingedeel in die World Rally Car kategorie. Dit is deur Peugeot ingeskryf in die Wêreldtydrenkampioenskap in die seisoene van 2004 en 2005.\n\nDie motor volg die suksesvolle 206 WRC op, maar kon egter nie hierdie resultate ewenaar nie. Die motor het met sy bestuurder Marcus Grönholm slegs drie Wêreldkampioenskapstydrenne in twee jaar gewen, en die vervaardigers- en bestuurderstitels het uitgebly.\n\nDie motor was ook betrek by die fatale ongeluk van Markko Märtin in Brittanje 2005, waartydens sy navigator Michael Park gesterf het.\n\nPeugeot het aan die einde van 2005 amptelik as fabriekspan aan die Wêreldtydrenkampioenskap onttrek.\n", "id": "afr_Latn_101875"} {"text": "Geodia oxyastra\n\nGeodia oxyastra is 'n sponsspesie in die taksonomiese indeling van die Demospongiae (gewone sponse). Die liggaam van die spons bestaan uit kieselnaalde en sponginevesels en is in staat om baie water op te neem.\n\nDie spons behoort tot die genus Geodia en tot die familie Geodiidae. Die wetenskaplike naam van die spesie is die eerste keer geldig gepubliseer in 1910 deur Lendenfeld.\n", "id": "afr_Latn_101876"} {"text": "Layitemeni\n\nLayitemeni is 'n nedersetting geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101877"} {"text": "Nyara\n\nNyara is 'n nedersetting geleë noordoos van Oos-Londen, langs die R349-pad na Morgansbaai. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101878"} {"text": "Mgcogo\n\nMgcogo is 'n nedersetting geleë noordoos van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101879"} {"text": "Manqukela\n\nManqukela is 'n nedersetting geleë noordoos van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101880"} {"text": "Mzwini\n\nMzwini is 'n nedersetting geleë noordoos van Oos-Londen. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit in die Oos-Kaap, Suid-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_101881"} {"text": "Bergluisie\n\nDie bergluisie (Leucospermum vestitum) is 'n blomdraende struik wat tot die genus van speldekussings behoort en is endemies aan die Wes-Kaap waar dit deel van die fynbos-bioom is. Die plant is versprei vanaf die Sederberg tot die Olifantsrivier, Koue Bokkeveld, Hexrivierberge, Groot-Winterhoekberge en die Breederiviervallei naby Worcester. Dit het voorheen ook op Leeukop op die Kaapse Skiereiland en die Paarlberg voorgekom, maar is nou uitgesterf in hierdie gebiede en sedert 1886 nie weer hier gesien nie.\n\nDie plant groei regop maar kan ook uitsprei en word 1 tot 2,5 m hoog. Dit blom van Julie tot Januarie met die hoogtepunt van Oktober tot November.\n\nDie plant vrek nadat dit gebrand het maar die sade oorleef. Die saad word twee maande nadat die plant geblom het vrygestel. Sade word deur miere versprei wat dit na hulle neste dra. Die plant is eenslagtig. Bestuiwing vind deur voëls plaas. Die plant groei op rotsagtige sandsteenhellings op hoogtes van 60 - 1 350 m\n\nIn Engels staan die plant as die Silky-haired pincushion bekend.\n", "id": "afr_Latn_101882"} {"text": "ǀXam\n\nǀXam of !Xam (uitspraak: , ) word beskou as 'n uitgestorwe taal van Suid-Afrika wat voorheen deur die ǀXam-ka ǃ'ē gepraat is. Dit is deel van die ǃKwi-tak van die Tuu-tale en nou verwant aan die bedreigde Nǁng. Baie van die werk oor die taal is gedoen deur Wilhelm Bleek, 'n Duitse linguis van die 19de eeu, wat 'n vorm van ǀXam bestudeer het wat in die Agterveld gepraat is, en (saam met Lucy Lloyd) nog een van Strandberg en Katkop terwyl hy saam met ǁKábbo, Diaǃkwāin, ǀAǃkúṅta, ǃKwéite̥n ta ǁKēn, ǀHaṅǂkass'ō en ander sprekers gewerk het. Die oorblywende korpus van ǀXam kom van die stories in die Bleek-en-Lloydversameling wat deur hierdie individue vertel is.\n", "id": "afr_Latn_101883"} {"text": "Naudesrivier\n\nDie Naudesrivier is 'n spruit wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101884"} {"text": "Nqwebebenirivier\n\nDie Nqwebebenirivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit is deel van die opvanggebied van die Groot-Visrivier.\n", "id": "afr_Latn_101885"} {"text": "Kwelerarivier\n\nDie Kwelerarivier is 'n rivier wat in die Oos-Kaap, Suid-Afrika vloei. Dit mond ongeveer 45 km noordoos van Oos-Londen uit in die Indiese Oseaan.\n", "id": "afr_Latn_101886"} {"text": "Kwelerapunt\n\nKwelerapunt is 'n gehug geleë noord van Oos-Londen in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Dit val onder die Groot Kei Plaaslike Munisipaliteit.\n", "id": "afr_Latn_101887"} {"text": "Tuu-tale\n\nDie Tuu-tale, ook Taa-ǃKwi genoem, is 'n taalfamilie wat uit twee takke bestaan en in Suid-Afrika en Botswana gepraat word of gepraat is. Die verband tussen die twee takke, Taa en ǃKwi, word nie betwyfel nie, maar dit is nie naby nie. Die naam Tuu kom van die woord vir \"mens\" wat in albei takke aangetref word.\n", "id": "afr_Latn_101888"} {"text": "Marg Downey\n\nMarg Downey (gebore 1961) is 'n Australiese aktrise, skryfster, en vervaardiger. Sy is bekend vir haar rolle in die rolprente Queen of the Damned (2002) en Under the Radar (2004), en in die televisiereekse Something Stupid (1998) en Back in Very Small Business (2018).\n", "id": "afr_Latn_101889"} {"text": "Rosalind Speirs\n\nRosalind Speirs (gebore 1951) is 'n Australiese aktrise. Sy is bekend vir haar rolle in die televisiereekse Silent Number (1974), Power Without Glory (1976), Heidi (1978), en Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_101890"} {"text": "Muriel Steinbeck\n\nMuriel Steinbeck (1920 – 20 Julie 1982) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente Pacific Adventure (1946), Long John Silver (1954), en They're a Weird Mob (1966), en in die televisiereeks The Adventures of Long John Silver (1955).\n", "id": "afr_Latn_101891"} {"text": "Betty Stockfeld\n\nBetty Stockfeld (15 Januarie 1905 – 27 Januarie 1966) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente 77 Park Lane (1931), Farewell to Love (1931), Anne One Hundred (1933), en Arènes joyeuses (1935).\n", "id": "afr_Latn_101892"} {"text": "Taya Straton\n\nTaya Straton (27 November 1960 – 26 Februarie 1996) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente Slate, Wyn & Me (1987) en Aya (1990), en in die televisiereeks Inside Running (1989).\n", "id": "afr_Latn_101893"} {"text": "Wendy Strehlow\n\nWendy Strehlow (gebore 1958) is 'n Australiese aktrise. Sy is bekend vir haar rolle in die televisiereekse A Country Practice (1981), Bay Cove (1993), Blue Heelers (1994), en All Saints (1998).\n", "id": "afr_Latn_101894"} {"text": "Joan Sydney\n\nJoan Sydney (gebore 5 September 1936) is 'n Australiese aktrise. Sy is bekend vir haar rolle in die televisiereekse A Country Practice (1981), Neighbours (1985), en A Country Practice (1994).\n", "id": "afr_Latn_101895"} {"text": "Lotus Thompson\n\nLotus Thompson (1906 – 19 Mei 1963) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente Know Thy Child (1921), The New Champion (1925), Madam Satan (1930), en Terry of the 'Times' (1930).\n", "id": "afr_Latn_101896"} {"text": "Pat Thomson\n\nPat Thomson (7 September 1940 – 18 April 1992) was 'n Australiese aktrise en skryfster. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente A Cry in the Dark (1988), Malpractice (1989), en Strictly Ballroom (1992).\n", "id": "afr_Latn_101897"} {"text": "Margaret Vyner\n\nMargaret Vyner (3 Desember 1914 – 30 Oktober 1993) was 'n Australiese aktrise en skryfster. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente The Flying Doctor (1936), The Cavalier of the Streets (1937), Sailing Along (1938), en The Grass Is Greener (1960).\n", "id": "afr_Latn_101898"} {"text": "Bettina Welch\n\nBettina Welch (1922 – 1993) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente Number 96 (1974) en Undercover (1984), en in die televisiereekse Homicide (1964) en Number 96 (1972).\n", "id": "afr_Latn_101899"} {"text": "Norma Whalley\n\nNorma Whalley is 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente The Experiment (1922), Half a Truth (1922), en The Knight Errant (1922).\n", "id": "afr_Latn_101900"} {"text": "Vera White\n\nVera White (1893 – 1949) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rol in die rolprent Is Your Daughter Safe?\n", "id": "afr_Latn_101901"} {"text": "Joan Winfield\n\nJoan Winfield (24 September 1918 – 16 Junie 1978) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente Bullets for O'Hara (1941), Murder on the Waterfront (1943), The Gorilla Man (1943), en A Stolen Life (1946).\n", "id": "afr_Latn_101902"} {"text": "Constance Worth\n\nConstance Worth (19 Augustus 1911 – 18 Oktober 1963) was 'n Australiese aktrise. Sy was bekend vir haar rolle in die rolprente China Passage (1937), Angels Over Broadway (1940), Boston Blackie Goes Hollywood (1942), en G-Men vs. The Black Dragon (1943).\n", "id": "afr_Latn_101903"} {"text": "Wilhelm Bleek\n\nWilhelm Heinrich Immanuel Bleek (8 Maart 1827 - 17 Augustus 1875) was 'n Duitse linguis wat navorsing oor onder meer Afrikatale gedoen het. Sy werk sluit in 'n Vergelykende Grammatika van Suid-Afrikaanse tale en sy groot projek wat hy saam met Lucy Lloyd aangepak het: die Bleek-en-Lloyd-argief van ǀXam- en !Kun-tekste. 'n Kort weergawe hiervan is eindelik gepubliseer met Specimens of Bushman Folklore, waarop Laurens van der Post baie staatgemaak het.\n", "id": "afr_Latn_101904"} {"text": "John Adam (akteur)\n\nJohn Adam is 'n Australiese akteur, regisseur, en kinematograaf. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Water Rats (1996), Farscape (1999), en City Homicide (2007).\n", "id": "afr_Latn_101905"} {"text": "Deniz Akdeniz\n\nDeniz Akdeniz (gebore 16 Mei 1990) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Tomorrow, When the War Began (2010) en in die televisiereekse Once Upon a Time (2011), Agents of S.H.I.E.L.D. (2013), en Jane the Virgin (2014).\n", "id": "afr_Latn_101906"} {"text": "Richard James Allen\n\nRichard James Allen (gebore 1960) is 'n Australiese vervaardiger en akteur. Hy is bekend vir sy rol in die rolprent Thursday's Fictions (2007).\n", "id": "afr_Latn_101907"} {"text": "Luke Arnold\n\nLuke Arnold (gebore 31 Mei 1984) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Broken Hill (2009) en Half Magic (2018), en in die televisiereeks Black Sails (2014).\n", "id": "afr_Latn_101908"} {"text": "John Atkinson (akteur)\n\nJohn Atkinson is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Home and Away (1988), Breakers (1998), en Out of the Blue (2008).\n", "id": "afr_Latn_101909"} {"text": "Simon Baker\n\nSimon Baker (gebore 30 Julie 1969) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Land of the Dead (2005), The Devil Wears Prada (2006), en Margin Call (2011), en in die televisiereeks The Mentalist (2008).\n", "id": "afr_Latn_101910"} {"text": "Eric Bana\n\nEric Bana (gebore 9 Augustus 1968) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Chopper (2000), Troy (2004), Munich (2005), en The Time Traveler's Wife (2009).\n", "id": "afr_Latn_101911"} {"text": "Jimi Bani\n\nJimi Bani is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse The Straits (2012) en Ready for This (2015).\n", "id": "afr_Latn_101912"} {"text": "Don Barker (akteur)\n\nDon Barker (gebore 8 Maart 1940) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Gallipoli (1981), The Time Guardian (1987), en Rabbit-Proof Fence (2002), en in die televisiereeks Homicide (1964).\n", "id": "afr_Latn_101913"} {"text": "Ray Barrett\n\nRay Barrett (2 Mei 1927 – 8 September 2009) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Thunderbirds Are GO (1966), Goodbye Paradise (1983), en Australia (2008), en in die televisiereeks Thunderbirds (1965).\n", "id": "afr_Latn_101914"} {"text": "Tony Barry\n\nTony Barry (gebore 1941) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Lady Vengeance (2005), Australia (2008), Home by Christmas (2010), en Mystery Road (2013).\n", "id": "afr_Latn_101915"} {"text": "Steve Bastoni\n\nSteve Bastoni (gebore 4 Maart 1966) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Police Rescue (1994), The Matrix Reloaded (2003), en Man-Thing (2005), en in die televisiereeks Police Rescue (1989).\n", "id": "afr_Latn_101916"} {"text": "Nicholas Bishop\n\nNicholas Bishop (gebore 19 September 1973) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Woodlawn (2015) en in die televisiereekse Covert Affairs (2010), Body of Proof (2011), en Snowfall (2017).\n", "id": "afr_Latn_101917"} {"text": "Steve Bisley\n\nSteve Bisley (gebore 26 Desember 1951) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Mad Max (1979), The Big Steal (1990), en The Great Gatsby (2013), en in die televisiereeks Water Rats (1996).\n", "id": "afr_Latn_101918"} {"text": "Wayne Blair\n\nWayne Blair (gebore 28 November 1971) is 'n Australiese regisseur, akteur, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Sapphires (2012) en Septembers of Shiraz (2015).\n", "id": "afr_Latn_101919"} {"text": "Harley Bonner\n\nHarley Bonner (gebore 27 April 1991) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), House Husbands (2012), Creative Kids (2014), en True Story with Hamish & Andy (2017).\n", "id": "afr_Latn_101920"} {"text": "Nicholas Boshier\n\nNicholas Boshier is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Radiradirah (2010), #7DaysLater (2013), en Soul Mates (2014).\n", "id": "afr_Latn_101921"} {"text": "Ernie Bourne\n\nErnie Bourne (1 Augustus 1926 – 21 Januarie 2009) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die televisiereekse Prisoner (1979), Neighbours (1985), en Blue Heelers (1994).\n", "id": "afr_Latn_101922"} {"text": "Patrick Brammall\n\nPatrick Brammall (gebore 30 Maart 1977) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Ruben Guthrie (2015) en in die televisiereekse A Moody Christmas (2012) en Glitch (2015).\n", "id": "afr_Latn_101923"} {"text": "Briggs (kletsrymer)\n\nBriggs (gebore 28 Augustus 1986) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Spin Out (2016) en in die televisiereekse Black Comedy (2014), Cleverman (2016), en Get Krack!n (2017).\n", "id": "afr_Latn_101924"} {"text": "Tony Briggs\n\nTony Briggs (gebore 3 Julie 1967) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Sapphires (2012) en in die televisiereekse Ocean Girl (1994), Wentworth (2013), en The Warriors (2017).\n", "id": "afr_Latn_101925"} {"text": "Bryan Brown\n\nBryan Brown (gebore 23 Junie 1947) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Breaker Morant (1980), F/X (1986), Cocktail (1988), en Two Hands (1999).\n", "id": "afr_Latn_101926"} {"text": "Dieter Brummer\n\nDieter Brummer (gebore 5 Mei 1976) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), Underbelly (2008), en Winners & Losers (2011).\n", "id": "afr_Latn_101927"} {"text": "Mitchell Butel\n\nMitchell Butel (gebore 2 Oktober 1970) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Dark City (1998) en Strange Fits of Passion (1999), en in die televisiereekse Hiding (2015) en Deep Water (2016).\n", "id": "afr_Latn_101928"} {"text": "Nathaniel Buzolic\n\nNathaniel Buzolic (gebore 4 Augustus 1983) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Hacksaw Ridge (2016) en in die televisiereekse The Vampire Diaries (2009), The Originals (2013), en Significant Mother (2015).\n", "id": "afr_Latn_101929"} {"text": "Luke Carroll\n\nLuke Carroll (gebore 1982) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Australian Rules (2002), The Tender Hook (2008), en Stoned Bros (2009), en in die televisiereeks Redfern Now (2012).\n", "id": "afr_Latn_101930"} {"text": "Michael Caton\n\nMichael Caton (gebore 21 Julie 1943) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Castle (1997), The Animal (2001), Strange Bedfellows (2004), en Last Cab to Darwin (2015).\n", "id": "afr_Latn_101931"} {"text": "Ronny Chieng\n\nRonny Chieng (gebore 21 November 1985) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rol in die rolprent Crazy Rich Asians (2018).\n", "id": "afr_Latn_101932"} {"text": "Andrew Clarke (akteur)\n\nAndrew Clarke (gebore 1954) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse CBS Summer Playhouse (1987), State Coroner (1997), en Always Greener (2001).\n", "id": "afr_Latn_101933"} {"text": "Jason Clarke\n\nJason Clarke (gebore 17 Julie 1969) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Zero Dark Thirty (2012), Everest (2015), Terminator Genisys (2015), en Mudbound (2017).\n", "id": "afr_Latn_101934"} {"text": "Brett Climo\n\nBrett Climo (gebore 26 September 1964) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Dead End Drive-In (1986) en in die televisiereekse A Country Practice (1981), Blue Heelers (1994), en Australia on Trial (2012).\n", "id": "afr_Latn_101935"} {"text": "Mark Coles Smith\n\nMark Coles Smith (gebore 22 Februarie 1987) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Beneath Hill 60 (2010), Last Cab to Darwin (2015), en Pawno (2015).\n", "id": "afr_Latn_101936"} {"text": "Jacob Collins-Levy\n\nJacob Collins-Levy is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Holding the Man (2015) en Joe Cinque's Consolation (2016), en in die televisiereeks Glitch (2015).\n", "id": "afr_Latn_101937"} {"text": "Rob Collins (akteur)\n\nRob Collins (gebore 4 Augustus 1979) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Angel of Mine (2019) en in die televisiereekse Glitch (2015), The Wrong Girl (2016), en Cleverman (2016).\n", "id": "afr_Latn_101938"} {"text": "Daniel Collopy\n\nDaniel Collopy (gebore 1 Februarie 1978) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), en City Homicide (2007).\n", "id": "afr_Latn_101939"} {"text": "Shane Connor\n\nShane Connor (gebore 3 April 1959) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rol in die televisiereeks Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_101940"} {"text": "Harry Cook (akteur)\n\nHarry Cook (gebore 12 Junie 1991) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Accidents Happen (2009), Caught Inside (2010), Drown (2015), en I Love You Both (2016).\n", "id": "afr_Latn_101941"} {"text": "Ryan Corr\n\nRyan Corr (gebore 15 Januarie 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Wolf Creek 2 (2013), The Water Diviner (2014), en Holding the Man (2015), en in die televisiereeks Packed to the Rafters (2008).\n", "id": "afr_Latn_101942"} {"text": "Rodger Corser\n\nRodger Corser (gebore 28 Februarie 1973) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Puberty Blues (2012), Glitch (2015), en Doctor Doctor (2016).\n", "id": "afr_Latn_101943"} {"text": "Rick Cosnett\n\nRick Cosnett (gebore 6 April 1983) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse East West 101 (2007), The Vampire Diaries (2009), en Quantico (2015).\n", "id": "afr_Latn_101944"} {"text": "Jai Courtney\n\nJai Courtney (gebore 15 Maart 1986) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente A Good Day to Die Hard (2013), Divergent (2014), Terminator Genisys (2015), en Suicide Squad (2016).\n", "id": "afr_Latn_101945"} {"text": "Brendan Cowell\n\nBrendan Cowell (gebore 16 Augustus 1976) is 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Noise (2007) en Ruben Guthrie (2015), en in die televisiereeks Love My Way (2004).\n", "id": "afr_Latn_101946"} {"text": "Joel Creasey\n\nJoel Creasey (gebore 11 Augustus 1990) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Warehouse Comedy Festival (2011), It's a Date (2013), en Sisters (2017).\n", "id": "afr_Latn_101947"} {"text": "Paul Cronin\n\nPaul Cronin (8 Julie 1938 – 13 September 2019) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die televisiereekse Matlock Police (1971), Solo One (1975), en The Sullivans (1976).\n", "id": "afr_Latn_101948"} {"text": "Bernard Curry\n\nBernard Curry (gebore 27 Maart 1974) is 'n Australiese akteur, skrywer, en komponis. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Pretty Little Liars (2010), Once Upon a Time (2011), en Wentworth (2013).\n", "id": "afr_Latn_101949"} {"text": "Stephen Curry (komediant)\n\nStephen Curry (gebore 26 Mei 1976) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Castle (1997), Rogue (2007), en Hounds of Love (2016).\n", "id": "afr_Latn_101950"} {"text": "Cameron Daddo\n\nCameron Daddo (gebore 7 Maart 1965) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Pterodactyl (2005) en Inland Empire (2006), en in die televisiereekse Hope Island (1999) en Andromeda (2000).\n", "id": "afr_Latn_101951"} {"text": "Kieran Darcy-Smith\n\nKieran Darcy-Smith (gebore 12 Junie 1965) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Cave (2005), Animal Kingdom (2010), en Wish You Were Here (2012), en in die televisiereeks Wolf Creek (2016).\n", "id": "afr_Latn_101952"} {"text": "Blake Davis (akteur)\n\nBlake Davis (gebore 29 November 1990) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Tangle (2009), Dead Gorgeous (2010), en Bringing Our Stories Home (2016).\n", "id": "afr_Latn_101953"} {"text": "Stefan Dennis\n\nStefan Dennis (gebore 30 Oktober 1958) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Prisoner (1979) en Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_101954"} {"text": "Arthur Dignam\n\nArthur Dignam (gebore 9 September 1939) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Devil's Playground (1976), The Wild Duck (1984), Moulin Rouge!\n", "id": "afr_Latn_101955"} {"text": "Khalifa Haftar\n\nKhalifa Belqasim Haftar (Arabies: خليفة بلقاسم حفتر), (Ajdabiya, 7 November 1943) is 'n Libiese krygsheer wat 'n groot deel van Libië onder sy beheer het. Hy ondersteun 'n skaduwee-regering in Tobroek. Hy was sedert die einde van die 20ste eeu nou betrokke by die politieke geskiedenis van Libië.\n", "id": "afr_Latn_101956"} {"text": "Martin Dingle-Wall\n\nMartin Dingle-Wall (gebore 22 Julie 1971) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Strangerland (2015), All That Jam (2016), Happy Hunting (2017), en Gun Shy (2017).\n", "id": "afr_Latn_101957"} {"text": "Ernie Dingo\n\nErnie Dingo (gebore 31 Julie 1956) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Crocodile Dundee II (1988), Until the End of the World (1991), en Bran Nue Dae (2009), en in die televisiereeks Blue Heelers (1994).\n", "id": "afr_Latn_101958"} {"text": "Grant Dodwell\n\nGrant Dodwell (gebore 2 Julie 1952) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Men's Group (2008) en Codgers (2011), en in die televisiereekse A Country Practice (1981) en Home and Away (1988).\n", "id": "afr_Latn_101959"} {"text": "Felino Dolloso\n\nFelino Dolloso (gebore 1980) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Candy (2006) en The Devil's 6 Commandments (2010), en in die televisiereekse Spirited (2010) en Better Man (2013).\n", "id": "afr_Latn_101960"} {"text": "Christopher Doyle\n\nChristopher Doyle (gebore 2 Mei 1952) is 'n Australiese kinematograaf, akteur, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente In the Mood for Love (2000), Hero (2002), 2046 (2004), en Paranoid Park (2007).\n", "id": "afr_Latn_101961"} {"text": "Russell Dykstra\n\nRussell Dykstra (gebore 31 Desember 1966) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Soft Fruit (1999), Ned Kelly (2003), en Romulus, My Father (2007), en in die televisiereeks Rake (2010).\n", "id": "afr_Latn_101962"} {"text": "Tommy Dysart\n\nTommy Dysart (gebore 5 Augustus 1930 - Junie 2022) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Man from Snowy River (1982) en Ground Zero (1987), en in die televisiereeks Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_101963"} {"text": "Joel Edgerton\n\nJoel Edgerton (gebore 23 Junie 1974) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Great Gatsby (2013), The Gift (2015), Black Mass (2015), en Loving (2016).\n", "id": "afr_Latn_101964"} {"text": "Nash Edgerton\n\nNash Edgerton (gebore 19 Januarie 1973) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Square (2008) en Gringo (2018), en in die televisiereeks Mr Inbetween (2018).\n", "id": "afr_Latn_101965"} {"text": "Murray Fahey\n\nMurray Fahey is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Voyage Into Fear (1993), Get Away, Get Away (1993), Dags (1998), en Cubbyhouse (2001).\n", "id": "afr_Latn_101966"} {"text": "Michael Falzon (akteur)\n\nMichael Falzon (gebore 16 Mei 1972) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Ned (2003) en Down Under (2016).\n", "id": "afr_Latn_101967"} {"text": "Lindsay Farris\n\nLindsay Farris (gebore 18 Oktober 1985) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Gods of Egypt (2016) en in die televisiereekse Home and Away (1988), Ash vs Evil Dead (2015), en Mercy Street (2016).\n", "id": "afr_Latn_101968"} {"text": "Jeff Fatt\n\nJeff Fatt (gebore 21 Julie 1953) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Just Like Heaven (2005), Knocked Up (2007), Life as We Know It (2010), en Ant-Man (2015).\n", "id": "afr_Latn_101969"} {"text": "Cody Fern\n\nCody Fern (gebore 6 Julie 1988) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse House of Cards (2013) en American Crime Story (2016).\n", "id": "afr_Latn_101970"} {"text": "David Field (akteur)\n\nDavid Field (gebore 6 Junie 1950) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Remains of the Day (1993), Chopper (2000), The Night We Called It a Day (2003), en The Rover (2014).\n", "id": "afr_Latn_101971"} {"text": "Travis Fimmel\n\nTravis Fimmel (gebore 15 Julie 1979) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Experiment (2010), The Baytown Outlaws (2012), en Warcraft (2016), en in die televisiereeks Vikings (2013).\n", "id": "afr_Latn_101972"} {"text": "Lewis Fitz-Gerald\n\nLewis Fitz-Gerald (gebore 15 November 1958) is 'n Australiese akteur, regisseur, en assistentregisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Breaker Morant (1980) en Pitch Black (2000), en in die televisiereekse Home and Away (1988) en Time Trax (1993).\n", "id": "afr_Latn_101973"} {"text": "Randy Flagler\n\nRandy Flagler (gebore 21 Augustus 1968) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Men of Honor (2000) en The Double (2011), en in die televisiereekse 24 (2001) en Chicago Fire (2012).\n", "id": "afr_Latn_101974"} {"text": "Alan Fletcher (akteur)\n\nAlan Fletcher (gebore 30 Maart 1957) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985) en Shakespeare Republic (2015).\n", "id": "afr_Latn_101975"} {"text": "Bobby Fox\n\nBobby Fox is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Cup (2011) en in die televisiereekse Tricky Business (2012), It's a Date (2013), en Mr & Mrs Murder (2013).\n", "id": "afr_Latn_101976"} {"text": "James Frecheville\n\nJames Frecheville (gebore 14 April 1991) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Animal Kingdom (2010), The First Time (2012), Adore (2013), en The Drop (2014).\n", "id": "afr_Latn_101977"} {"text": "Damien Freeleagus\n\nDamien Freeleagus is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Primal (2010) en Jucy (2010).\n", "id": "afr_Latn_101978"} {"text": "Jackson Gallagher\n\nJackson Gallagher is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Patrick (2013) en in die televisiereekse Home and Away (1988), The Doctor Blake Mysteries (2013), en Please Like Me (2013).\n", "id": "afr_Latn_101979"} {"text": "Damon Gameau\n\nDamon Gameau is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Balibo (2009) en That Sugar Film (2014), en in die televisiereeks Raw (2008).\n", "id": "afr_Latn_101980"} {"text": "Adam Garcia\n\nAdam Garcia (gebore 1 Junie 1973) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Coyote Ugly (2000), Riding in Cars with Boys (2001), Confessions of a Teenage Drama Queen (2004), en Murder on the Orient Express (2017).\n", "id": "afr_Latn_101981"} {"text": "Damien Garvey\n\nDamien Garvey is 'n Australiese akteur en komponis. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Rake (2010), The Leftovers (2014), Ash vs Evil Dead (2015), en The Kettering Incident (2016).\n", "id": "afr_Latn_101982"} {"text": "Dean Geyer\n\nDean Geyer (gebore 20 Maart 1986) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Australian Idol (2003), Glee (2009), Casual (2015), en Shades of Blue (2016).\n", "id": "afr_Latn_101983"} {"text": "Nick Giannopoulos\n\nNick Giannopoulos (gebore 1 Julie 1963) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Wog Boy (2000), Criminal Ways (2003), en The Kings of Mykonos (2010), en in die televisiereeks Acropolis Now (1989).\n", "id": "afr_Latn_101984"} {"text": "Andrew S. Gilbert\n\nAndrew S. Gilbert (gebore 1949) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Kiss or Kill (1997), Paperback Hero (1999), The Dish (2000), en The Loved Ones (2009).\n", "id": "afr_Latn_101985"} {"text": "Harrison Gilbertson\n\nHarrison Gilbertson (gebore 29 Junie 1993) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Need for Speed (2014), Haunt (2014), Fallen (2016), en Upgrade (2018).\n", "id": "afr_Latn_101986"} {"text": "Terry Gill\n\nTerry Gill (25 Oktober 1939 – 25 Februarie 2015) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent Crocodile Dundee (1986) en in die televisiereekse Bluey (1976) en Blue Heelers (1994).\n", "id": "afr_Latn_101987"} {"text": "Ian Gilmour (akteur)\n\nIan Gilmour (gebore 1955) is 'n Australiese regisseur, akteur, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Water Rats (1996), The Lost World (1999), en Flatland (2002).\n", "id": "afr_Latn_101988"} {"text": "Nicholas Gledhill\n\nNicholas Gledhill (gebore 7 Maart 1975) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Careful, He Might Hear You (1983), Dead to the World (1991), en The Man Who Sued God (2001).\n", "id": "afr_Latn_101989"} {"text": "Taylor Glockner\n\nTaylor Glockner (gebore 30 Julie 1991) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Conspiracy 365 (2012), en Mako Mermaids (2013).\n", "id": "afr_Latn_101990"} {"text": "Marcus Graham\n\nMarcus Graham (gebore 11 Oktober 1963) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Mulholland Dr. (2001) en in die televisiereekse Jack Irish (2016) en Cleverman (2016).\n", "id": "afr_Latn_101991"} {"text": "Gyton Grantley\n\nGyton Grantley (gebore 1 Julie 1980) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Balibo (2009) en The Dressmaker (2015).\n", "id": "afr_Latn_101992"} {"text": "Sebastian Gregory\n\nSebastian Gregory (gebore 3 Maart 1990) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Acolytes (2008), Beautiful (2009), A Heartbeat Away (2011), en American Satan (2017).\n", "id": "afr_Latn_101993"} {"text": "Kick Gurry\n\nKick Gurry (gebore 25 Mei 1978) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Looking for Alibrandi (2000), Spartan (2004), Speed Racer (2008), en Edge of Tomorrow (2014).\n", "id": "afr_Latn_101994"} {"text": "Peter Gwynne\n\nPeter Gwynne (1929 – 17 November 2011) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Ride a Wild Pony (1975) en Australia (2008), en in die televisiereeks Return to Eden (1986).\n", "id": "afr_Latn_101995"} {"text": "John Hamblin\n\nJohn Hamblin (18 Maart 1935 - 21 September 2022) was 'n Australiese akteur en assistentregisseur. Hy was bekend vir sy rol in die rolprent Run Chrissie Run!\n", "id": "afr_Latn_101996"} {"text": "Chai Hansen\n\nChai Hansen (gebore 8 Februarie 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Dead Moon Circus (2012) en in die televisiereekse Mako Mermaids (2013), The 100 (2014), en We Were Tomorrow (2018).\n", "id": "afr_Latn_101997"} {"text": "Tai Hara\n\nTai Hara (gebore 29 Maart 1990) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Home and Away (1988), Terra Nova (2011), Hyde & Seek (2016), en SEAL Team (2017).\n", "id": "afr_Latn_101998"} {"text": "Peter Hardy (akteur)\n\nPeter Hardy (gebore 11 Januarie 1957) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Chopper (2000) en in die televisiereeks McLeod's Daughters (2001).\n", "id": "afr_Latn_101999"} {"text": "Rolf Harris\n\nRolf Harris (gebore 30 Maart 1930 sterf 10 Mei 2023) was 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Australia (2008), Bran Nue Dae (2009), en Last Cab to Darwin (2015), en in die televisiereeks Rolf on Art (2001). Harris is in 2014 in Engeland skuldig bevind aan die seksuele aanranding van vier minderjarige meisies, wat sy loopbaan effektief beëindig het.\n", "id": "afr_Latn_102000"} {"text": "Anthony Hawkins\n\nAnthony Hawkins (30 September 1932 – 23 September 2013) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent The Lighthorsemen (1987) en in die televisiereekse Prisoner (1979) en Kelly (1991).\n", "id": "afr_Latn_102001"} {"text": "Anthony Hayes (akteur)\n\nAnthony Hayes (gebore 21 September 1977) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Animal Kingdom (2010), The Light Between Oceans (2016), en War Machine (2017).\n", "id": "afr_Latn_102002"} {"text": "Peter Hayes (akteur)\n\nPeter Hayes (gebore 28 September 1957) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Romancing Sydney (2013) en The Margin of Things (2015), en in die televisiereekse Prisoner (1979) en Water Rats (1996).\n", "id": "afr_Latn_102003"} {"text": "Chris Hemsworth\n\nChris Hemsworth (gebore 11 Augustus 1983) is 'n Australiese akteur. Hy het twee broers, Liam Hemsworth en Luke Hemsworth, wat ook akteurs is. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Thor (2011), Snow White and the Huntsman (2012), The Avengers (2012), en Thor: Ragnarok (2017).\n", "id": "afr_Latn_102004"} {"text": "Liam Hemsworth\n\nLiam Hemsworth (gebore 13 Januarie 1990) is 'n Australiese akteur. Hy het twee ouer broers, Chris Hemsworth en Luke Hemsworth, wat ook akteurs is. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Hunger Games (2012), The Hunger Games: Catching Fire (2013), The Hunger Games: Mockingjay - Part 1 (2014), en Independence Day: Resurgence (2016).\n", "id": "afr_Latn_102005"} {"text": "Daniel Henshall\n\nDaniel Henshall (gebore 9 Augustus 1982) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Snowtown Murders (2011), The Babadook (2014), Ghost in the Shell (2017), en Okja (2017).\n", "id": "afr_Latn_102006"} {"text": "Damon Herriman\n\nDamon Herriman (gebore 31 Maart 1970) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rol in die rolprent 100 Bloody Acres (2012).\n", "id": "afr_Latn_102007"} {"text": "Remy Hii\n\nRemy Hii (gebore 1986) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Better Man (2013), Marco Polo (2014), en Sisters (2017).\n", "id": "afr_Latn_102008"} {"text": "Edwin Hodgeman\n\nEdwin Hodgeman (gebore 26 Junie 1935) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Mad Max Beyond Thunderdome (1985), Robbery Under Arms (1985), en Shine (1996).\n", "id": "afr_Latn_102009"} {"text": "Paul Hogan\n\nPaul Hogan (gebore 8 Oktober 1939) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Crocodile Dundee (1986), Crocodile Dundee II (1988), Crocodile Dundee in Los Angeles (2001), en Strange Bedfellows (2004).\n", "id": "afr_Latn_102010"} {"text": "Jim Holt (akteur)\n\nJim Holt (gebore 15 Januarie 1956) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Twelfth Night (1987), The Time Guardian (1987), Crocodile Dundee II (1988), en The Monkey's Mask (2000).\n", "id": "afr_Latn_102011"} {"text": "Takaya Honda\n\nTakaya Honda (gebore 6 September 1987) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Play School (1997), A Gurls Wurld (2010), en The Family Law (2016).\n", "id": "afr_Latn_102012"} {"text": "Troy Honeysett\n\nTroy Honeysett is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente \\N en The Combination 2.\n", "id": "afr_Latn_102013"} {"text": "Nicholas Hope\n\nNicholas Hope (gebore 25 Desember 1958) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Bad Boy Bubby (1993) en Scooby-Doo (2002), en in die televisiereeks Jade of Death (2018).\n", "id": "afr_Latn_102014"} {"text": "Alan Hopgood\n\nAlan Hopgood (gebore 29 September 1934) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Blue Lagoon (1980) en Knowing (2009), en in die televisiereekse Prisoner (1979) en Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_102015"} {"text": "Craig Horner\n\nCraig Horner (gebore 24 Januarie 1983) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Swimming Upstream (2003) en See No Evil (2006), en in die televisiereekse Legend of the Seeker (2008) en Once Upon a Time (2011).\n", "id": "afr_Latn_102016"} {"text": "Robert Hughes (Australiese akteur)\n\nRobert Hughes (gebore 19 Augustus 1948) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse A Country Practice (1981), Hey Dad..! (1987), en Hampton Court (1991).\n", "id": "afr_Latn_102017"} {"text": "Louis Hunter\n\nLouis Hunter (gebore 17 Maart 1992) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Jack Goes Home (2016) en in die televisiereekse Out of the Blue (2008), The Secret Circle (2011), en The Fosters (2013).\n", "id": "afr_Latn_102018"} {"text": "Lucy Lloyd\n\nLucy Catherine Lloyd (7 November 1834 - 31 Augustus 1914) was saam met haar swaer, Wilhelm Bleek, die opsteller van die 19de-eeuse argief van ǀXam- en !Kung-tekste.\n", "id": "afr_Latn_102019"} {"text": "Nazeem Hussain\n\nNazeem Hussain (gebore 21 April 1986) is 'n Australiese skrywer en akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Salam Cafe (2008), Sleuth 101 (2010), The Very Trevor Ashley Show (2013), en Legally Brown (2013).\n", "id": "afr_Latn_102020"} {"text": "Anthony Ingruber\n\nAnthony Ingruber (gebore 5 Februarie 1990) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rol in die rolprent The Age of Adaline (2015).\n", "id": "afr_Latn_102021"} {"text": "Joel Jackson\n\nJoel Jackson is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rol in die rolprent Jungle (2017).\n", "id": "afr_Latn_102022"} {"text": "Trevor Jamieson\n\nTrevor Jamieson is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Rabbit-Proof Fence (2002), Bran Nue Dae (2009), en Around the Block (2013), en in die televisiereeks Lockie Leonard (2007).\n", "id": "afr_Latn_102023"} {"text": "Sachin Joab\n\nSachin Joab (gebore 1978) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Lion (2016) en Hotel Mumbai (2018), en in die televisiereeks Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_102024"} {"text": "Hugo Johnstone-Burt\n\nHugo Johnstone-Burt (gebore 1987) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent San Andreas (2015) en in die televisiereeks Miss Fisher's Murder Mysteries (2012).\n", "id": "afr_Latn_102025"} {"text": "Keegan Joyce\n\nKeegan Joyce (gebore 25 Augustus 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Superman Returns (2006) en in die televisiereekse K9 (2009), Rake (2010), en Please Like Me (2013).\n", "id": "afr_Latn_102026"} {"text": "Sean Keenan (akteur)\n\nSean Keenan (gebore 18 Januarie 1993) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Drift (2013) en in die televisiereekse Lockie Leonard (2007) en Glitch (2015).\n", "id": "afr_Latn_102027"} {"text": "Malcolm Kennard\n\nMalcolm Kennard (gebore 1967) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Matrix Reloaded (2003) en in die televisiereeks Packed to the Rafters (2008).\n", "id": "afr_Latn_102028"} {"text": "Gerard Kennedy (akteur)\n\nGerard Kennedy (gebore 8 Maart 1932) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Last of the Knucklemen (1979) en in die televisiereekse Hunter (1967), Division 4 (1969), en Blue Heelers (1994).\n", "id": "afr_Latn_102029"} {"text": "John Harlan Kim\n\nJohn Harlan Kim (gebore 10 Januarie 1993) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), The Librarians (2014), en All Access Pass (2014).\n", "id": "afr_Latn_102030"} {"text": "Anthony LaPaglia\n\nAnthony LaPaglia (gebore 31 Januarie 1959) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente So I Married an Axe Murderer (1993), Empire Records (1995), en Lantana (2001), en in die televisiereeks Without a Trace (2002).\n", "id": "afr_Latn_102031"} {"text": "Jonathan LaPaglia\n\nJonathan LaPaglia (gebore 31 Augustus 1969) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Deconstructing Harry (1997) en The Reckoning (2014), en in die televisiereekse Seven Days (1998) en Love Child (2014).\n", "id": "afr_Latn_102032"} {"text": "Ben Lawson\n\nBen Lawson (gebore 6 Februarie 1980) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent No Strings Attached (2011) en in die televisiereekse Don't Trust the B---- in Apartment 23 (2012), Designated Survivor (2016), en Doubt (2017).\n", "id": "afr_Latn_102033"} {"text": "George Lazenby\n\nGeorge Lazenby (gebore 5 September 1939) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente On Her Majesty's Secret Service (1969), The Dragon Flies (1975), Gettysburg (1993), en Star of Jaipur (1998).\n", "id": "afr_Latn_102034"} {"text": "Steve Le Marquand\n\nSteve Le Marquand (gebore 26 Desember 1967) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Vertical Limit (2000), Last Train to Freo (2006), en Kokoda (2006).\n", "id": "afr_Latn_102035"} {"text": "Tony Le-Nguyen\n\nTony Le-Nguyen (gebore 3 November 1968) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Romper Stomper (1992) en in die televisiereekse Neighbours (1985), G.P. (1989), en Yellowthread Street (1990).\n", "id": "afr_Latn_102036"} {"text": "Manfred Hildermeier\n\nManfred Hildermeier (* 4 April 1948 in Lieme, Noordryn-Wesfale) is 'n Duitse historikus en afgetrede hoogleraar wat die leerstoel vir Oos-Europese Geskiedenis aan die Georg-August-universiteit te Göttingen beklee het. Sy navorsing fokus op die geskiedenis van Rusland tussen die 17de en 20ste eeu en die geskiedenis van die Sowjetunie.\n", "id": "afr_Latn_102037"} {"text": "Ben Lee\n\nBen Lee (gebore 11 September 1978) is 'n Australiese akteur en komponis. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Best Men (1997), There's Something About Mary (1998), The Rage in Placid Lake (2003), en The Square (2008).\n", "id": "afr_Latn_102038"} {"text": "Andrew Lees (akteur)\n\nAndrew Lees (gebore 10 Junie 1985) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Home and Away (1988), The Originals (2013), en Your Family or Mine (2015).\n", "id": "afr_Latn_102039"} {"text": "Chris Lilley (komediant)\n\nChris Lilley (gebore 10 November 1974) is 'n Australiese skrywer, vervaardiger, en akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse We Can Be Heroes (2005) en Angry Boys (2011).\n", "id": "afr_Latn_102040"} {"text": "Leon Lissek\n\nLeon Lissek (gebore 1939) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Time Bandits (1981), The Unbearable Lightness of Being (1988), en Suzie Gold (2004), en in die televisiereeks Power Without Glory (1976).\n", "id": "afr_Latn_102041"} {"text": "Daniel Lissing\n\nDaniel Lissing (gebore 4 Oktober 1981) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Last Resort (2012), When Calls the Heart (2014), en Girlfriends' Guide to Divorce (2014).\n", "id": "afr_Latn_102042"} {"text": "Keiynan Lonsdale\n\nKeiynan Lonsdale (gebore 19 Desember 1991) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Insurgent (2015), The Finest Hours (2016), en Love, Simon (2018), en in die televisiereeks The Flash (2014).\n", "id": "afr_Latn_102043"} {"text": "Nathan Lovejoy\n\nNathan Lovejoy (gebore 2 Desember 1981) is 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse The Code (2014) en Sammy J & Randy in Ricketts Lane (2015).\n", "id": "afr_Latn_102044"} {"text": "Martin Lynes\n\nMartin Lynes (gebore 12 Julie 1967) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Home and Away (1988), All Saints (1998), Sea Patrol (2007), en Packed to the Rafters (2008).\n", "id": "afr_Latn_102045"} {"text": "David Lyons (akteur)\n\nDavid Lyons (gebore 16 April 1976) is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Eat Pray Love (2010) en Safe Haven (2013), en in die televisiereeks Revolution (2012).\n", "id": "afr_Latn_102046"} {"text": "Gerard Maguire\n\nGerard Maguire (gebore 25 September 1945) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Kitty and the Bagman (1983) en Brothel (2008), en in die televisiereeks Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_102047"} {"text": "George Mallaby (akteur)\n\nGeorge Mallaby (4 November 1939 – 12 Julie 2004) was 'n Australiese akteur en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent The Spy Who Loved Me (1977) en in die televisiereekse Homicide (1964), The Box (1974), en Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_102048"} {"text": "Felix Mallard\n\nFelix Mallard (gebore 20 April 1998) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Neighbours: Summer Stories (2016), Neighbours vs. Time Travel (2017), en Happy Together (2018).\n", "id": "afr_Latn_102049"} {"text": "Wes Mannion\n\nWes Mannion (gebore 1970) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Getaway (1992), Australian Story (1996), The Crocodile Hunter Diaries (2000), en Bindi's Bootcamp (2012).\n", "id": "afr_Latn_102050"} {"text": "Lex Marinos\n\nLex Marinos (gebore 1 Februarie 1949) is 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent An Indecent Obsession (1985) en in die televisiereekse The Aunty Jack Show (1972) en Kingswood Country (1980).\n", "id": "afr_Latn_102051"} {"text": "Callan McAuliffe\n\nCallan McAuliffe (gebore 24 Januarie 1995) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Flipped (2010), I Am Number Four (2011), The Great Gatsby (2013), en Robot Overlords (2014).\n", "id": "afr_Latn_102052"} {"text": "Andrew McFarlane (Australiese akteur)\n\nAndrew McFarlane (gebore 6 Junie 1951) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Truth (2015) en in die televisiereeks Glitch (2015).\n", "id": "afr_Latn_102053"} {"text": "Aaron L. McGrath\n\nAaron L. McGrath is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Around the Block (2013) en Jasper Jones (2017), en in die televisiereekse The Code (2014) en Ready for This (2015).\n", "id": "afr_Latn_102054"} {"text": "William McInnes\n\nWilliam McInnes (gebore 10 September 1964) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Look Both Ways (2005) en Unfinished Sky (2007), en in die televisiereekse Blue Heelers (1994) en SeaChange (1998).\n", "id": "afr_Latn_102055"} {"text": "Andrew McKaige\n\nAndrew McKaige (gebore 1959) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Cop Shop (1977) en Skyways (1979).\n", "id": "afr_Latn_102056"} {"text": "Craig McLachlan\n\nCraig McLachlan (gebore 1 September 1965) is 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), Bugs (1995), en The Doctor Blake Mysteries (2013).\n", "id": "afr_Latn_102057"} {"text": "Rian McLean\n\nRian McLean (gebore 24 April 1984) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse The Flying Doctors (1986), Home and Away (1988), Round the Twist (1989), en Blue Heelers (1994).\n", "id": "afr_Latn_102058"} {"text": "Ray Meagher\n\nRay Meagher (gebore 4 Julie 1944) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Breaker Morant (1980) en in die televisiereekse Prisoner (1979), Colour in the Creek (1985), en Home and Away (1988).\n", "id": "afr_Latn_102059"} {"text": "Alex Menglet\n\nAlex Menglet (gebore 1956) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Children of the Revolution (1996) en He Died with a Felafel in His Hand (2001), en in die televisiereeks Eugenie Sandler P.I. (2000).\n", "id": "afr_Latn_102060"} {"text": "Keith Michell\n\nKeith Michell (1 Desember 1926 – 20 November 2015) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent Henry VIII and His Six Wives (1972) en in die televisiereeks BBC Play of the Month (1965).\n", "id": "afr_Latn_102061"} {"text": "Ben Mingay\n\nBen Mingay (gebore 1980) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Hacksaw Ridge (2016) en in die televisiereekse Home and Away (1988), Packed to the Rafters (2008), en Wonderland (2013).\n", "id": "afr_Latn_102062"} {"text": "Andrew James Morley\n\nAndrew James Morley (gebore 10 November 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), en Lightning Point (2012).\n", "id": "afr_Latn_102063"} {"text": "Steve Mouzakis\n\nSteve Mouzakis (gebore 16 Junie 1973) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Where the Wild Things Are (2009), I, Frankenstein (2014), en The Suicide Theory (2014), en in die televisiereeks Prison Break (2005).\n", "id": "afr_Latn_102064"} {"text": "Chad Mullane\n\nChad Mullane (gebore 28 November 1979) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Judge! (2014), Samurai of the Dead (2014), en Hentai Kamen: The Abnormal Crisis (2016).\n", "id": "afr_Latn_102065"} {"text": "Rod Mullinar\n\nRod Mullinar (gebore 1943) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Breaker Morant (1980) en Dead Calm (1989), en in die televisiereekse Ryan (1973) en Five Mile Creek (1983).\n", "id": "afr_Latn_102066"} {"text": "Matthew Nable\n\nMatthew Nable (gebore 8 Maart 1972) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Killer Elite (2011) en Riddick (2013), en in die televisiereekse Arrow (2012) en Quarry (2016).\n", "id": "afr_Latn_102067"} {"text": "Tony Naumovski\n\nTony Naumovski (gebore 23 Mei 1977) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Run All Night (2015) en in die televisiereekse Orange Is the New Black (2013), Forever (2014), en Daredevil (2015).\n", "id": "afr_Latn_102068"} {"text": "Riley Nottingham\n\nRiley Nottingham (gebore 30 Augustus 1991) is 'n Australiese vervaardiger, akteur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse We Are Darren and Riley (2014), Hitstroke FM (2016), en True Story with Hamish & Andy (2017).\n", "id": "afr_Latn_102069"} {"text": "John O'May\n\nJohn O'May is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Starstruck (1982), Georgia (1988), en A Heartbeat Away (2011), en in die televisiereeks The Wonderful World of Disney (1995).\n", "id": "afr_Latn_102070"} {"text": "John Orcsik\n\nJohn Orcsik (gebore 3 Mei 1945) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Condemned (2007) en in die televisiereekse Number 96 (1972), Cop Shop (1977), en Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_102071"} {"text": "Ed Oxenbould\n\nEd Oxenbould (gebore 1 Junie 2001) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Alexander and the Terrible, Horrible, No Good, Very Bad Day (2014), Paper Planes (2014), The Visit (2015), en Better Watch Out (2016).\n", "id": "afr_Latn_102072"} {"text": "Hunter Page-Lochard\n\nHunter Page-Lochard (gebore 11 Julie 1993) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Around the Block (2013) en Spear (2015), en in die televisiereekse Wentworth (2013) en Cleverman (2016).\n", "id": "afr_Latn_102073"} {"text": "Corey Page\n\nCorey Page (gebore 27 Maart 1971) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Dead Man on Campus (1998), Devil's Prey (2001), en Pitcher and the Pin-Up (2003).\n", "id": "afr_Latn_102074"} {"text": "Geoff Paine\n\nGeoff Paine is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Blue Heelers (1994), City Homicide (2007), en Very Small Business (2008).\n", "id": "afr_Latn_102075"} {"text": "Kelton Pell\n\nKelton Pell is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente One Night the Moon (2001) en Stoned Bros (2009), en in die televisiereeks The Gods of Wheat Street (2013).\n", "id": "afr_Latn_102076"} {"text": "Tim Phillipps\n\nTim Phillipps (gebore 16 Februarie 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Animal Kingdom (2010) en in die televisiereekse Once Upon a Time (2011) en The Secret Circle (2011).\n", "id": "afr_Latn_102077"} {"text": "Nathan Phillips (akteur)\n\nNathan Phillips (gebore 13 Maart 1980) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Wolf Creek (2005), Snakes on a Plane (2006), Chernobyl Diaries (2012), en These Final Hours (2013).\n", "id": "afr_Latn_102078"} {"text": "Orpheus Pledger\n\nOrpheus Pledger (gebore 11 Mei 1992) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), CrashBurn (2003), en Silversun (2004).\n", "id": "afr_Latn_102079"} {"text": "George Pullar\n\nGeorge Pullar is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse A Place to Call Home (2013) en Playing for Keeps (2018).\n", "id": "afr_Latn_102080"} {"text": "Robert Rabiah\n\nRobert Rabiah (gebore 1986) is 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Chopper (2000), Face to Face (2011), en Ali's Wedding (2017).\n", "id": "afr_Latn_102081"} {"text": "Lasarus Ratuere\n\nLasarus Ratuere (gebore 30 Junie 1985) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Ghost in the Shell (2017) en in die televisiereekse The Leftovers (2014) en Ready for This (2015).\n", "id": "afr_Latn_102082"} {"text": "Oscar Redding\n\nOscar Redding (gebore 1974) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Tragedy of Hamlet Prince of Denmark (2007) en Van Diemen's Land (2009), en in die televisiereekse Cop Hard (2011) en Deep Water (2016).\n", "id": "afr_Latn_102083"} {"text": "Damien Richardson (akteur)\n\nDamien Richardson (gebore 2 Augustus 1969) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Rogue (2007) en in die televisiereekse City Homicide (2007) en Nowhere Boys (2013).\n", "id": "afr_Latn_102084"} {"text": "Tim Robards\n\nTim Robards (gebore 1 Oktober 1982) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Dancing with the Stars (2004), The Bachelor Australia (2013), en Australian Ninja Warrior (2017).\n", "id": "afr_Latn_102085"} {"text": "Wynn Roberts (akteur)\n\nWynn Roberts is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Picnic at Hanging Rock (1975) en in die televisiereeks Police Rescue (1989).\n", "id": "afr_Latn_102086"} {"text": "Costa Ronin\n\nCosta Ronin (gebore 3 Februarie 1979) is 'n Australiese akteur, kinematograaf, en assistentregisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Red Dog (2011) en in die televisiereekse The Americans (2013) en Agent Carter (2015).\n", "id": "afr_Latn_102087"} {"text": "Tim Ross (Australiese akteur)\n\nTim Ross is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Home and Away (1988), en Wonderland (2013).\n", "id": "afr_Latn_102088"} {"text": "Peter Rowsthorn (akteur)\n\nPeter Rowsthorn (gebore 9 Februarie 1963) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Kath & Kimderella (2012) en in die televisiereekse Let the Blood Run Free (1990) en Kath & Kim (2002).\n", "id": "afr_Latn_102089"} {"text": "Alex Russell (akteur)\n\nAlex Russell (gebore 11 Desember 1987) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Chronicle (2012), The Host (2013), Carrie (2013), en Unbroken (2014).\n", "id": "afr_Latn_102090"} {"text": "Nick Russell (akteur)\n\nNick Russell (gebore 1985) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Pig's Breakfast (1999), en Winners & Losers (2011).\n", "id": "afr_Latn_102091"} {"text": "Martin Sacks\n\nMartin Sacks (gebore 16 Oktober 1959) is 'n Australiese akteur en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Truth (2015) en in die televisiereekse Blue Heelers (1994), Sea Patrol (2007), en Rake (2010).\n", "id": "afr_Latn_102092"} {"text": "Benedict Samuel\n\nBenedict Samuel (gebore 15 April 1988) is 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Walk (2015) en The Stanford Prison Experiment (2015), en in die televisiereekse The Walking Dead (2010) en Gotham (2014).\n", "id": "afr_Latn_102093"} {"text": "Sean Scully (akteur)\n\nSean Scully (gebore 28 September 1947) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Prince and the Pauper (1962), Almost Angels (1962), en Sunday Too Far Away (1975), en in die televisiereeks Homicide (1964).\n", "id": "afr_Latn_102094"} {"text": "John Seru\n\nJohn Seru (gebore 12 Januarie 1964) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The World Is Not Enough (1999) en Fat Pizza (2003), en in die televisiereeks The Lost World (1999).\n", "id": "afr_Latn_102095"} {"text": "James Smillie\n\nJames Smillie (gebore 1944) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Correspondence (2016) en in die televisiereekse The Tomorrow People (1973) en Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_102096"} {"text": "Ian Smith (akteur)\n\nIan Smith (gebore 19 Junie 1938) is 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Prisoner (1979), Neighbours (1985), Blue Heelers (1994), en Underbelly (2008).\n", "id": "afr_Latn_102097"} {"text": "Jordan Patrick Smith\n\nJordan Patrick Smith (gebore 18 Junie 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Ruins (2008) en Unbroken (2014), en in die televisiereeks Home and Away (1988).\n", "id": "afr_Latn_102098"} {"text": "Prema Smith\n\nPrema Smith (gebore 31 Julie 1987) is 'n Australiese akteur, vervaardiger en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Cop's Enemy (2017), Bad Day in Belgrade (2017), en The Pitch (2018), en in die televisiereeks First World Relationships (2016).\n", "id": "afr_Latn_102099"} {"text": "Christopher Sommers\n\nChristopher Sommers (gebore 1977) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Drive Hard (2014), The Water Diviner (2014), en Predestination (2014), en in die televisiereeks Hunters (2016).\n", "id": "afr_Latn_102100"} {"text": "Mark Spain (akteur)\n\nMark Spain (gebore 1971) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente My Brilliant Career (1979), Harlequin (1980), en Mad Max Beyond Thunderdome (1985), en in die televisiereeks The Schlocky Horror Picture Show (2007).\n", "id": "afr_Latn_102101"} {"text": "Xander Speight\n\nXander Speight (gebore 25 Maart 1996) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Lucifer Killings (2016), The Neon Spectrum (2017), en Frankie, en in die televisiereeks Worst Year of My Life, Again!\n", "id": "afr_Latn_102102"} {"text": "Jesse Spencer\n\nJesse Spencer (gebore 12 Februarie 1979) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Uptown Girls (2003) en in die televisiereekse Neighbours (1985), House (2004), en Chicago Fire (2012).\n", "id": "afr_Latn_102103"} {"text": "Dan Spielman\n\nDan Spielman (gebore 1979) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Tom White (2004) en The Hunter (2011), en in die televisiereeks The Code (2014).\n", "id": "afr_Latn_102104"} {"text": "James Stewart (Australiese akteur)\n\nJames Stewart (gebore 21 Oktober 1975) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Condemned (2007) en in die televisiereekse Sea Patrol (2007), Packed to the Rafters (2008), en Tomorrow, When the War Began (2016).\n", "id": "afr_Latn_102105"} {"text": "Greg Stone\n\nGreg Stone (gebore 23 Junie 1961) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Blue Heelers (1994), Marshall Law (2002), en Winners & Losers (2011).\n", "id": "afr_Latn_102106"} {"text": "Craig Stott\n\nCraig Stott (gebore 14 April 1990) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Macbeth (2006) en Holding the Man (2015), en in die televisiereekse McLeod's Daughters (2001) en East of Everything (2008).\n", "id": "afr_Latn_102107"} {"text": "Andrew Supanz\n\nAndrew Supanz (gebore 1982) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent It Stains the Sands Red (2016) en in die televisiereeks All Saints (1998).\n", "id": "afr_Latn_102108"} {"text": "Steven Tandy\n\nSteven Tandy (gebore 23 Oktober 1952) is 'n Australiese akteur en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Horseman (2008) en Girl Clock! (2010), en in die televisiereekse Mortified (2006) en Sea Patrol (2007).\n", "id": "afr_Latn_102109"} {"text": "Noah Taylor\n\nNoah Taylor (gebore 4 September 1969) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Shine (1996), Almost Famous (2000), The Life Aquatic with Steve Zissou (2004), en Edge of Tomorrow (2014).\n", "id": "afr_Latn_102110"} {"text": "Rod Taylor\n\nRod Taylor (11 Januarie 1930 – 7 Januarie 2015) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Time Machine (1960), 101 Dalmatians (1961), The Birds (1963), en Inglourious Basterds (2009).\n", "id": "afr_Latn_102111"} {"text": "Bud Tingwell\n\nBud Tingwell (3 Januarie 1923 – 15 Mei 2009) was 'n Australiese akteur, regisseur, en vervaardiger. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Murder She Said (1961), Murder at the Gallop (1963), Murder Most Foul (1964), en Breaker Morant (1980).\n", "id": "afr_Latn_102112"} {"text": "Wil Traval\n\nWil Traval (gebore 9 Julie 1980) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse All Saints (1998), Once Upon a Time (2011), Arrow (2012), en Jessica Jones (2015).\n", "id": "afr_Latn_102113"} {"text": "Rhys Wakefield\n\nRhys Wakefield (gebore 20 November 1988) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Sanctum (2011), The Purge (2013), en The Grand Son (2018), en in die televisiereeks True Detective (2014).\n", "id": "afr_Latn_102114"} {"text": "Sitka\n\nDie stadsgebied van Sitka is op die weskant van die eiland Baranof en die suidelike deel van die eiland Chicagof geleë wat albei deel uitmaak van die noordelike Stille Oseaan se Alexander-argipel en die sogenaamde Alaska Panhandle. Met 'n oppervlakte van 2 870,3 vierkante myl of 7 434 vierkante km (sonder water) is Sitka die grootste city-borough in die VSA.\n\nDrie beskawings het spore gelaat in die eilandgemeenskap se geskiedenis, kultuur en boukuns - inheemse Tlingit, Russe en Amerikaners.\n\nHistories was Sitka tussen 1799 en 1867 die administratiewe setel van Russies-Amerika, 'n gebied wat deur die tsaristiese regering op 18 Oktober 1867 aan die Verenigde State verkoop is - 'n historiese datum wat in die deelstaat steeds as Alaska Day herdenk en gevier word (in Sitka as Alaska Day Festival). Na die nedersetting, wat in die weste deur die Stille Oseaan en sneeubedekte bergpieke met reënbosse aan hul voet omring word, is in die 19de eeu verwys as die Parys van die Stille Oseaan.\n\nToerisme in die gebied het reeds in die laat 19de eeu gefloreer. Die redery Pacific Coast Steamship Co. in San Francisco, Kalifornië het vanaf 1881 gereelde maandelikse plesierbootreise na Suidoos-Alaska aan boord van twee skepe, die Ancon en die Idaho, aangebied. Later is 'n derde plesierboot, die Eureka, in diens gestel. Passasiers moes $30 opdok vir die standaardkajuit, of $15 vir die goedkoopste opsie as tussendekpassasier.\n\nIn 1845 is die Russies-Ortodokse Kerk se sendingskool geopen wat onderwys in inheemse tale (Aleoeties, Tlingit en die Eskimotaal Inuïties), geneeskunde en Latyn aangebied het.\n", "id": "afr_Latn_102115"} {"text": "Matthew Werkmeister\n\nMatthew Werkmeister (gebore 30 Januarie 1992) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Neighbours (1985), Chris & Josh (2012), en Legends (2018).\n", "id": "afr_Latn_102116"} {"text": "Peter Whitford\n\nPeter Whitford (gebore 1939) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente My Brilliant Career (1979), Strictly Ballroom (1992), Moulin Rouge!\n", "id": "afr_Latn_102117"} {"text": "Felix Williamson\n\nFelix Williamson is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Happy Feet (2006), The Great Gatsby (2013), en Gods of Egypt (2016).\n", "id": "afr_Latn_102118"} {"text": "Michael Winchester\n\nMichael Winchester is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Outback (1989), Bathing Franky (2012), en Being Gavin (2018), en in die televisiereeks Prisoner (1979).\n", "id": "afr_Latn_102119"} {"text": "Mark Leonard Winter\n\nMark Leonard Winter is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent The Dressmaker (2015) en in die televisiereekse Cop Hard (2011), Winners & Losers (2011), en Top of the Lake (2013).\n", "id": "afr_Latn_102120"} {"text": "Shane Withington\n\nShane Withington (gebore 22 Augustus 1958) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Strange Bedfellows (2004) en in die televisiereekse A Country Practice (1981), Water Rats (1996), en Out of the Blue (2008).\n", "id": "afr_Latn_102121"} {"text": "Rowan Witt\n\nRowan Witt (gebore 5 November 1988) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Matrix (1999) en Adore (2013), en in die televisiereekse Home and Away (1988) en Escape of the Artful Dodger (2001).\n", "id": "afr_Latn_102122"} {"text": "Sam Worthington\n\nSam Worthington (gebore 2 Augustus 1976) is 'n Australiese akteur, vervaardiger, en regisseur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Terminator Salvation (2009), Avatar (2009), Clash of the Titans (2010), en Man on a Ledge (2012).\n", "id": "afr_Latn_102123"} {"text": "Tom Wright (Australiese akteur)\n\nTom Wright (gebore 22 Junie 1983) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente Everest (2015) en Acute Misfortune (2018), en in die televisiereekse Top of the Lake (2013) en The Bridge (2013).\n", "id": "afr_Latn_102124"} {"text": "Meyne Wyatt\n\nMeyne Wyatt (gebore 14 Augustus 1989) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente The Sapphires (2012) en Strangerland (2015), en in die televisiereekse Neighbours (1985) en Redfern Now (2012).\n", "id": "afr_Latn_102125"} {"text": "Gareth Yuen\n\nGareth Yuen (gebore 24 Maart 1978) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Knowing (2009) en in die televisiereekse Ponderosa (2001), Head Start (2001), en Power Rangers Operation Overdrive (2007).\n", "id": "afr_Latn_102126"} {"text": "Matt Zeremes\n\nMatt Zeremes is 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente All My Friends Are Leaving Brisbane (2007), Strangers Lovers Killers (2010), en Super Awesome!\n", "id": "afr_Latn_102127"} {"text": "Adam Zwar\n\nAdam Zwar (gebore 13 Januarie 1972) is 'n Australiese skrywer, akteur, en vervaardiger. Hy is bekend vir sy rolle in die televisiereekse Wilfred (2007), Lowdown (2010), en Agony (2012).\n", "id": "afr_Latn_102128"} {"text": "Fredric Abbott\n\nFredric Abbott (16 Oktober 1928 – 10 Julie 1996) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die televisiereekse The Avengers (1961), Emerald Soup (1963), The Prisoner (1967), en The Professionals (1977).\n", "id": "afr_Latn_102129"} {"text": "Joss Ambler\n\nJoss Ambler (23 Junie 1900 – 1959) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Citadel (1938), Blackout (1940), Battle for Music (1943), en Candles at Nine (1944).\n", "id": "afr_Latn_102130"} {"text": "Peter Archer (akteur)\n\nPeter Archer (8 Julie 1943 – 13 April 2000) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Enter the Dragon (1973) en Bruce Lee and Kung Fu Mania (1992).\n", "id": "afr_Latn_102131"} {"text": "Oscar Asche\n\nOscar Asche (26 Januarie 1871 – 23 Maart 1936) was 'n Australiese akteur en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Don Quixote (1933), My Lucky Star (1933), en Scrooge (1935).\n", "id": "afr_Latn_102132"} {"text": "Edward Ashley-Cooper\n\nEdward Ashley-Cooper (12 Augustus 1904 – 5 Mei 2000) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Bitter Sweet (1940), Dick Tracy Meets Gruesome (1947), Macao (1952), en The Court Jester (1955).\n", "id": "afr_Latn_102133"} {"text": "Bert Bailey\n\nBert Bailey (11 Junie 1868 – 30 Maart 1953) was 'n Australiese akteur, skrywer, en vervaardiger. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente On Our Selection (1932), Grandad Rudd (1935), The Farmer Goes to Town (1938), en Dad Rudd, M.P. (1940).\n", "id": "afr_Latn_102134"} {"text": "Frank Baker (akteur)\n\nFrank Baker (11 Oktober 1892 – 30 Desember 1980) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Secret Service Sanders (1925), Scotty of the Scouts (1926), The Call of the Heart (1928), en The New Adventures of Tarzan (1935).\n", "id": "afr_Latn_102135"} {"text": "Snowy Baker\n\nSnowy Baker (8 Februarie 1884 – 2 Desember 1953) was 'n Australiese akteur en vervaardiger. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Jackeroo of Coolabong (1920), The Man from Kangaroo (1920), The Shadow of Lightning Ridge (1921), en Empire Builders (1924).\n", "id": "afr_Latn_102136"} {"text": "Vincent Ball\n\nVincent Ball (gebore 4 Desember 1923) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprente A Town Like Alice (1956), Robbery Under Arms (1957), Where Eagles Dare (1968), en Muriel's Wedding (1994).\n", "id": "afr_Latn_102137"} {"text": "Michael Beecher (akteur)\n\nMichael Beecher (20 November 1939 – 4 Maart 1993) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die televisiereekse Bluey (1976), The Outsiders (1976), en The Young Doctors (1976).\n", "id": "afr_Latn_102138"} {"text": "Francis Bell (akteur)\n\nFrancis Bell (18 April 1944 – Mei 1994) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent Absent Without Leave (1992) en in die televisiereekse Neighbours (1985) en Mrs. Piggle-Wiggle (1994).\n", "id": "afr_Latn_102139"} {"text": "Dick Bentley\n\nDick Bentley (14 Mei 1907 – 27 Augustus 1995) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent And the Same to You (1960) en in die televisiereekse The Jazz Age (1968), Love Thy Neighbour (1972), en Some Mothers Do 'Ave 'Em (1973).\n", "id": "afr_Latn_102140"} {"text": "George Beranger\n\nGeorge Beranger (27 Maart 1895 – 8 Maart 1973) was 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Birth of a Nation (1915), A Manhattan Knight (1920), Burn 'Em Up Barnes (1921), en The Bat (1926).\n", "id": "afr_Latn_102141"} {"text": "Billy Bevan\n\nBilly Bevan (29 September 1887 – 26 November 1957) was 'n Australiese akteur en regisseur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Journey's End (1930), Vanity Fair (1932), A Tale of Two Cities (1935), en Another Dawn (1937).\n", "id": "afr_Latn_102142"} {"text": "Brian Blain\n\nBrian Blain (1936 – 1994) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Starstruck (1982) en Return to the Blue Lagoon (1991), en in die televisiereekse Sons and Daughters (1982) en Neighbours (1985).\n", "id": "afr_Latn_102143"} {"text": "George Bryant (akteur)\n\nGeorge Bryant (1862 – 26 November 1943) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Jewelled Nights (1925) en Rangle River (1936).\n", "id": "afr_Latn_102144"} {"text": "Dallas Cairns\n\nDallas Cairns (1881 – 1941) was 'n Australiese akteur, regisseur, en vervaardiger. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Silver Bridge (1920), Unrest (1920), en For Valour (1928).\n", "id": "afr_Latn_102145"} {"text": "William Carter (akteur)\n\nWilliam Carter (1902 – 1952) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rol in die rolprent Those Who Love (1926).\n", "id": "afr_Latn_102146"} {"text": "Godfrey Cass\n\nGodfrey Cass (1867 – 14 Mei 1951) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente One Hundred Years Ago (1911), The Kelly Gang (1920), en When the Kellys Were Out (1923).\n", "id": "afr_Latn_102147"} {"text": "Charles Coleman (akteur)\n\nCharles Coleman (22 Desember 1885 – 8 Maart 1951) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Bachelor Apartment (1931), Becky Sharp (1935), Everybody's Old Man (1936), en Poor Little Rich Girl (1936).\n", "id": "afr_Latn_102148"} {"text": "Norman Coburn\n\nNorman Coburn (gebore 6 Maart 1937) is 'n Australiese akteur. Hy is bekend vir sy rolle in die rolprent Tomorrow at Ten (1963) en in die televisiereekse Suspense (1962) en Home and Away (1988).\n", "id": "afr_Latn_102149"} {"text": "Gordon Collingridge\n\nGordon Collingridge is 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Circumstance (1922), Dope (1924), Jewelled Nights (1925), en Hills of Hate (1926).\n", "id": "afr_Latn_102150"} {"text": "Timothy Conigrave\n\nTimothy Conigrave (19 November 1959 – Oktober 1994) was 'n Australiese akteur en skrywer. Hy was bekend vir sy rol in die rolprent Holding the Man (2015).\n", "id": "afr_Latn_102151"} {"text": "Roland Conway\n\nRoland Conway (1882 – 16 Junie 1960) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Gambler's Gold (1912), Strike (1912), en Know Thy Child (1921).\n", "id": "afr_Latn_102152"} {"text": "Clyde Cook (akteur)\n\nClyde Cook (16 Desember 1891 – 13 Augustus 1984) was 'n Australiese akteur, regisseur, en skrywer. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Barbed Wire (1927), The Docks of New York (1928), Barbary Coast (1935), en Another Dawn (1937).\n", "id": "afr_Latn_102153"} {"text": "John Cosgrove (akteur)\n\nJohn Cosgrove (1867 – 11 Augustus 1925) was 'n Australiese akteur, skrywer, en regisseur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Barry Butts In (1919), While the Billy Boils (1921), Queen of the Turf (1921), en The Guyra Ghost Mystery (1921).\n", "id": "afr_Latn_102154"} {"text": "Don Crosby\n\nDon Crosby (29 Oktober 1924 – 12 Desember 1985) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprent Newsfront (1978) en in die televisiereekse Matlock Police (1971) en Ride on Stranger (1979).\n", "id": "afr_Latn_102155"} {"text": "George Cross (akteur)\n\nGeorge Cross (1873 – 1950) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Wild Innocence (1936), Gone to the Dogs (1939), en Gilbert and Sullivan (1953), en in die televisiereeks Doctor Who (1963).\n", "id": "afr_Latn_102156"} {"text": "Brian Crossley\n\nBrian Crossley (5 Oktober 1926 – 8 September 2012) was 'n Australiese regisseur, vervaardiger, en akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die televisiereekse Homicide (1964), Division 4 (1969), en The Box (1974).\n", "id": "afr_Latn_102157"} {"text": "Allan Cuthbertson\n\nAllan Cuthbertson (7 April 1920 – 8 Februarie 1988) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente Court Martial (1954), Room at the Top (1959), The Guns of Navarone (1961), en The Trygon Factor (1966).\n", "id": "afr_Latn_102158"} {"text": "Sydney Deane\n\nSydney Deane (1 Maart 1863 – 20 Maart 1934) was 'n Australiese akteur. Hy was bekend vir sy rolle in die rolprente The Squaw Man (1914), The Goose Girl (1915), Treasure Island (1920), en The Last of the Mohicans (1920).\n", "id": "afr_Latn_102159"} {"text": "Ernst van Dyk\n\nErnst van Dyk OIS (gebore 4 April 1973) is 'n Suid-Afrikaanse handfiets-renjaer. Hy het 'n rekord van 10 rolstoel-titels in die Boston-marathon verower. In 2006 ontvang hy die gesogte \"Laureus World Sports Awards\"-toekenning en word as die \"Gestremde sportpersoon van die jaar\" aangewys.\n", "id": "afr_Latn_102160"} {"text": "Handfiets\n\n'n Handfiets is 'n voertuig, soortgelyk aan 'n fiets, wat met die ryer se arms instede van die bene aangedryf word. Die meeste handfietse het drie wiele: waarvan twee vrylopende agterwiele en een 'n bestuurbare voorwiel is.\n", "id": "afr_Latn_102161"} {"text": "Stoke Mandeville\n\nStoke Mandeville is 'n dorp asook 'n \"civil parish\" in die Verenigde Koninkryk. Die dorp lê binne die Aylesbury Vale-distrik, 4,8 kilometer (3 myl) suidoos van Aylesbury in die graafskap Buckinghamshire. Volgens die sensusopname beslaan Stoke Mandeville 'n gebied van 1,460 akkers (5.9 km2).\n\nDie Paralimpiese Somerspele van 1984 is deels hier en deels in New York Stad in die Verenigde State aangebied.\n", "id": "afr_Latn_102162"} {"text": "Rolbal\n\nRolbal is 'n sport waar balle op 'n grasbaan gerol word. Die doel is om jou bal so naby as moontlik aan die kleiner doelbal, die \"witte\" ook die \"jack\" of \"kitty\" genoem, te rol. Vir elke bal wat nader as die teenstander se bal opeindig, kry jy 'n punt. Dit word individueel of in spanne van twee, drie of vier spelers elk gespeel. Dit word meestal buitekant op grasbane beoefen, hoewel dit in sekere stadions ook binnenshuis op natuurlike gras of 'n kunsoppervlak gespeel word.\n\nDit word deur sowel mans as vroue gespeel, en hoewel dit hoofsaaklik deur ouer mense beoefen word, stel al hoe meer jong mense teenswoordig ook daarin belang. In Suid-Afrika is rolbal baie gewild en die land het al van die wêreld se voorste spelers opgelewer.\n\nDie spel rolbal word op 'n grasperk met 'n oppervlakte van 36,5 tot 38,5 m² gespeel. Die grasperk is gewoonlik in 6 bane verdeel sodat 6 wedstryde tegelykertyd kan plaasvind. Die groot bruin of swart balle wat gebruik word, moet 'n deursnee van 12 tot 13 cm en 'n massa van 1,3 tot 1,6 kg hê. Aan die een kant van die balle is 'n massastuk ingevoeg sodat dit effens eenkant toe swaai wanneer dit gerol word.\n\n'n Wedstryd begin deur 'n wit balletjie (die \"witte\") van die een kant van die baan na die ander kant te rol. Die deelnemers probeer dan vervolgens om die beurt om die groot balle op so 'n wyse oor die baan te rol dat dit so na as moontlik aan die witte gaan lê. Na afloop van elke speelbeurt kry 'n speler 'n punt vir elke bal wat nader aan die witte lê as enigeen van die van sy teenstander.\n\nIn enkelspelwedstryde rol elke speler 4 balle om die beurt en stap daarna na die oorkant om die telling te bereken en die volgende speelbeurt van daar af te begin. Die speler wat eerste 21 punte behaal, wen die wedstryd. By parespel wedstryde (2 spelers per span) rol elke speler 4 balle beurtelings en die span wat na 21 speelbeurte voorloop, wen.\n\nWedstryde vir vierspanne word net soos parespelle gespeel, maar elke speler rol net 2 balle per speelbeurt. Wedstryde vir driespanne word oor 18 speelbeurte beslis en elke speler rol 3 balle per speelbeurt.\n", "id": "afr_Latn_102163"} {"text": "Johannes Egbertus Vixseboxse\n\nJohannes Egbertus Vixseboxse (* 31 Augustus 1863, Almelo, Nederland – † 18 Januarie 1943, Johannesburg) was 'n Nederlands-gebore Suid-Afrikaanse argitek en bouaannemer.\n", "id": "afr_Latn_102164"} {"text": "Die Rekonstruksie van Europa na die Eerste Wêreldoorlog\n\nAANSTUUR Rekonstruksie van Europa na die Eerste Wêreldoorlog\n", "id": "afr_Latn_102165"} {"text": "Rolstoelresies\n\nRolstoelresies is 'n sport vir gestremde atlete waar rolstoele vir baan- en padwedlope ingespan word.\n\nRolstoelresies is oop vir atlete met enige kwalifiserende tipe gestremdheid: geamputeerde ledemate, rugmurgbeserings, serebrale gestremdheid en swaksiendheid (gekombineer met 'n ander gestremdheid). Atlete word in ooreenstemming met die aard en erns van hul gestremdheid of kombinasie van gestremdhede geklassifiseer. Die belangrikste kompetisies is die Paralimpiese Spele wat sedert 1960 vir rolstoelatlete voorsiening maak.\n\nSoos naellope, word Rolstoel-wedrenne op 'n baan of as 'n padwedloop beoefen. Die atlete kompeteer in gespesialiseerde rolstoele wat 'n spoed van 30 km/h of meer kan bereik.\n", "id": "afr_Latn_102166"} {"text": "Lothar von Trotha\n\nLothar von Trotha (*3 Julie 1848, Magdeburg, Pruisiese Sakse – †31 Maart 1920, Bonn, Duitsland) was 'n Duitse militêre bevelvoerder onder andere tydens die Herero-oorloë in Duits-Suidwes-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_102167"} {"text": "Atlantiese seilvis\n\nDie Atlantiese seilvis (Istiophorus albicans) is 'n vis wat in die Atlantiese Oseaan voorkom en baie soos die Pasifiese seilvis lyk. Party outeurs beskou die twee visse as dieselfde spesie. Die Atlantiese spesie het langer buik- en stertvinne as die Pasifiese seilvis, maar is kleiner met 'n rekordvangs van 64 kg. In Engels staan die vis bekend as Sailfish.\n", "id": "afr_Latn_102168"} {"text": "Koeël-tuna\n\nDie Koeël-tuna (Auxis rochei) is 'n vis wat voorkom in die Stille-, Atlantiese- en Indiese Oseaan en word tot 50 cm lank. In Engels staan die vis bekend as die Bullet tuna en word verwar met die Pensstreep-tuna (Katsuwonus pelamis).\n", "id": "afr_Latn_102169"} {"text": "Bles-dikkop\n\nDie Bles-dikkop (Caffrogobius nudiceps) is 'n vis wat endemies is aan Suid-Afrika en voorkom vanaf Walvisbaai tot by Oos-Londen. Die vis leef op rotsriwwe en in strandmere. In Engels staan die vis bekend as die Barehead goby.\n", "id": "afr_Latn_102170"} {"text": "Cherise Taylor\n\nCherise Taylor (6 November 1989, Pretoria - ) is 'n Suid-Afrikaanse fietsryer wat al verskeie kere die nasionale padfiets-kampioenskap gewen het. Sy wen ook die Nasionale Bergfiets Marathon-titel in 2012.\n\nSy is in Mei 2012 met die bekende fietsryer Burry Stander getroud. Haar man is egter op 3 Januarie 2013 op die ouderdom van 25 in 'n tragiese ongeluk oorlede.\n", "id": "afr_Latn_102171"} {"text": "Lys van Suider-Afrikaanse varswater visfamilies\n\nHier is 'n tabel met al die varswater visfamilies wat in damme, riviere en mere in Suider-Afrika voorkom. Dit sluit al die riviere noordwaarts tot by die Kunene- en Zambeziriviere in. Van die families het spesies wat ook in die see voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102172"} {"text": "Balk-juweelvis\n\nDie Balk-juweelvis (Hemichromis elongatus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier en boonste gedeelte van die Zambezirivier. Die vis kom ook voor in die Kongorivier-stelsel en in Wes-Afrika. In Engels staan die vis bekend as die Banded jewelfish. In die Caprivi staan die vis doodgewoon bekend as die Juweelvis.\n", "id": "afr_Latn_102173"} {"text": "Okavangorivier\n\nDie Okavangorivier is een van die min riviere wat nie in die see uitmond nie. Dit ontspring in die hooglande van Angola, plaaslik bekend as die Kubangorivier, voor die Cuitorivier daarby aansluit. Dit vloei dan suidooswaarts voor dit eindelik die Okavangodelta in Botswana binnevloei. Dit vloei ook vir etlike kilometers op die grens tussen Angola en Namibië, en vorm die wesgrens van die Kaprivistrook. Aanliggend aan die Kaprivistrook is 'n stroomversnelling, die sogenaamde Popavalle, benewens die Mahango-wildtuin, gewilde toeriste-aantreklikhede.\n", "id": "afr_Latn_102174"} {"text": "Hemichromis\n\nHemichromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Die genus verkies om in riviere en mere in woude in Sentraal- en Wes-Afrika te leef en kom glad nie in Oos-Afrika voor nie. Daar is elf spesies wat hoort tot die genus en slegs een kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102175"} {"text": "Kunene dwerg-mondbroeier\n\nDie Kunene dwerg-mondbroeier (Orthochromis machadoi) is 'n varswatervis wat voorkom in die Kunenerivier in Angola en Namibië en word tot 65 mm groot. In Engels staan die vis bekend as die Cunene dwarf bream.\n", "id": "afr_Latn_102176"} {"text": "Orthochromis\n\nOrthochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is vier spesies wat hoort tot die genus en slegs een kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102177"} {"text": "Andrew Carnegie\n\nAndrew Carnegie\n\nSkots-Amerikaanse entrepreneur\n\nHandtekening\n\nAndrew Carnegie ([kɑrˈneɪɡi], maar meestal uitgespreek as [ˈkɑrnɨɡi]; (25 November 1835 in Dunfermline, Skotland - 11 Augustus 1919 in Lenox, Massachusetts, Verenigde State van Amerika) was 'n Skots-Amerikaanse nyweraar wat 'n leidende rol by die grootskaalse uitbreiding van die Amerikaanse staalbedryf in die laat 19de eeu gespeel het. Hy het die meeste van sy geld weggegee as een van die belangrikste filantrope van sy tyd in die Verenigde State en die Britse Ryk.\n\nCarnegie het in 1848 saam met sy ouers na die Verenigde State geëmigreer en sy loopbaan as werker in 'n katoenspinnery begin. Later is hy deur 'n telegraafmaatskappy aangestel waar hy in sy loopbaan gevorder het. Hy het in die 1870's Pittsburgh se Carnegie Steel Company gestig en uitgebou. Hierdie maatskappy was in die 1890's die grootste en mees winsgewende industriële onderneming ter wêreld. Carnegie het dit in 1901 vir $480 miljoen ($65 miljard in huidige geldwaarde) aan J.P. Morgan verkoop wat dit met Elbert H. Gray se Federal Steel Company en 'n aantal kleiner maatskappye saamgesmelt het tot U.S. Steel.\n\nDikwels word na Carnegie as die tweede rykste man in die geskiedenis ná John D. Rockefeller verwys. Naas sy telegraafmaatskappy het hy sy belange tot in die 1860's uitgebrei na spoorweë, slaapwaens, brûe en olieboortorings.\n\nMet die fortuin, wat hy in dié bedrywe gemaak het, het hy onder meer Carnegie Hall laat bou en het hom later tot filantropie en onderwys gewend om die wêreldvrede te bewaar en die stigting van biblioteke, onderwys en wetenskaplike navorsing te bevorder. Hy het instellings soos die Carnegie Corporation of New York, die Carnegie Endowment for International Peace, die Carnegie Institution of Washington, die Carnegie Mellon-universiteit en die Carnegie-museums te Pittsburgh gestig.\n\nCarnegie het die meeste van sy geld aan die stigting van biblioteke, skole en universiteite in die Verenigde State, die Verenigde Koninkryk, Kanada en ander lande asook 'n pensioenfonds vir sy personeel bestee.\n\nAndrew Carnegie is op 11 Augustus 1911 op die ouderdom van 83 op sy landgoed Shadowbrook in Lenox, Massachusetts oorlede. Hy het sy laaste rusplek in Sleepy Hollow Cemetery in Sleepy Hollow (tot 1996 North Tarrytown), New York gevind.\n", "id": "afr_Latn_102178"} {"text": "Kunenerivier\n\nDie Kunenerivier is 'n rivier wat ontspring in die hooglande van Angola en dan eers suidwaarts vloei voor dit draai en weswaarts vloei om in die Atlantiese Oseaan uit te mond. Dit vorm ook die grens tussen Angola en Namibië op die weswaartse tog. Daar is twee watervalle in die rivier: Epupa-waterval en Ruacana-waterval.\n", "id": "afr_Latn_102179"} {"text": "Suidelike mondbroeier\n\nDie Suidelike mondbroeier (Pseudocrenilabrus philander) is 'n varswatervis wat voorkom in die Oranjerivier-stelsel en rivierstelsels verder noord in Suider-Afrika. Dit kom ook voor in KwaZulu-Natal, sytakke van die Kongorivier en Malawimeer. In Engels staan die vis bekend as Southern mouthbrooder.\n", "id": "afr_Latn_102180"} {"text": "Pseudocrenilabrus\n\nPseudocrenilabrus is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is drie spesies wat hoort tot die genus en slegs een kom in Suider-Afrika voor. Al die spesies is mondbroeiers.\n", "id": "afr_Latn_102181"} {"text": "Woolworths\n\nWoolworths is 'n Suid-Afrikaanse winkelgroep wat op die Johannesburgse Effektebeurs genoteer is. Die winkelgroep is deur Max Sonnenberg saam met sy seun Richard en Fred Kossuth gestig. Die eerste Woolworthswinkel is in Oktober 1931 in die Ou Royal Hotel in Kaapstad geopen. In 2012 het die groep landwyd 20 000 permanente werknemers in hul 400 winkels gehad.\n", "id": "afr_Latn_102182"} {"text": "Oranjerand-kurper\n\nDie oranjerand-kurper (Chetia brevis) is 'n vis wat voorkom in die Komatirivierstelsel in Mpumalanga en kusmere in Mosambiek. Die vis word tot 150 mm lank en staan in Engels bekend as Orange-fringed river bream.\n", "id": "afr_Latn_102183"} {"text": "Chetia\n\nChetia is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is vyf spesies wat hoort tot die genus en vier kom in Suider-Afrika voor. Een spesie moet nog beskryf word.\n", "id": "afr_Latn_102184"} {"text": "Kanariekurper\n\nDie Kanariekurper (Chetia flaviventris) is 'n varswatervis wat voorkom in sytakke en die boonste gedeelte van die Limpoporivier. Die vis word tot 20 cm groot en staan in Engels bekend as die Canary kurper.\n", "id": "afr_Latn_102185"} {"text": "Angola-kurper\n\nDie Angola-kurper (Chetia welwitschi) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Angolan river bream.\n", "id": "afr_Latn_102186"} {"text": "Slanke-kurper\n\nDie Slankekurper (Chetia gracilis) is 'n varswatervis wat in die Cutatorivier in Angola voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Slender river bream.\n", "id": "afr_Latn_102187"} {"text": "Alvaro Uribe\n\nÁlvaro Uribe Vélez (gebore 4 Julie 1952) is 'n Colombiaanse politikus wat van 2002 tot 2010 as die 39ste President van Colombia gedien het.\n\nUribe is op 4 Julie 1952 in Medellín in die departement Antioquia gebore. Sy pa was 'n veehandelaar en grondbaron. Sy punte op middelbare skool was voldoende om hom van die eindeksamens (1970) vry te stel en hy kry daardeur 'n beurs om verder te studeer. Hy behaal 'n universitêre graad in 1977 in regte en politieke wetenskap. In 1993 verwerf hy 'n post-doktorale graad in bestuurskunde aan die Harvard-universiteit.\n\nHy is in Augustus 2010 aangestel as die ondervoorsitter van die VN-komitee wat die onderskepping van die skeepskonvooi voor Gaza ondersoek het.\n", "id": "afr_Latn_102188"} {"text": "Antioquia\n\nAntioquia is 'n departement in die noordooste van Colombia. Die departement het ongeveer 5,3 miljoen inwoners wat antioqueño genoem word. Die hoofstad is Medellín. Die goewerneur is Aníbal Gaviria Correa.\n", "id": "afr_Latn_102189"} {"text": "Marikana-slagting\n\nDie Marikana-slagting het op 16 Augustus 2012 by die Lonmin-myn in Marikana, Noordwes, plaasgevind. Verskeie mynwerkers van die AMCU-vakbond is deur die polisie doodgeskiet. Die polisie het probeer om gewelddadige stakers wat op 'n heuwel saamgedrom het uitmekaar te jaag, waarna die skietery begin het. Vier-en-dertig betogers is in die voorval dood.\n\nVolgens die Azanian People's Organization herinner die slagting aan die massamoord op 21 Maart 1960 in Sharpeville, op 16 Junie 1976 in Soweto en op 17 Junie 1992 in Boipatong.\n\nOmstredenheid het na vore getree toe nadoodse ondersoeke toon dat die meeste myners probeer vlug het en in die rug geskiet is, en dat baie slagoffers ver van polisielyne geskiet is. Op 18 September het 'n bemiddelaar aangekondig dat 'n oplossing vir die konflik beding is, deur te verklaar dat die stakende mynwerkers 'n 22% salarisverhoging en 'n eenmalige betaling van R2000 aanvaar het, en sal terugkeer werk toe op 20 September. Die staking is beskou as 'n seminale gebeurtenis in die moderne Suid-Afrikaanse geskiedenis, en is gevolg deur soortgelyke stakings by ander myne in Suid-Afrika, gebeure wat gesamentlik gesorg het dat 2012 die ergste protesjaar in die land se geskiedenis was sedert die einde van apartheid.\n", "id": "afr_Latn_102190"} {"text": "Oostelike kurper\n\nDie Oostelike kurper (Astatotilapia calliptera) is 'n varswatervis wat voorkom in die laer Zambezi-, Pungwe-, Buzi- en Saverivier-stelsels. Dit kom ook voor in die Malawimeer se opvanggebied. In Engels staan die vis bekend as die Eastern river bream.\n", "id": "afr_Latn_102191"} {"text": "Astatotilapia\n\nAstatotilapia is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is nege spesies wat hoort tot die genus en slegs een kom in Suider-Afrika voor. Kenmerke van die genus is dat daar kolle op die mannetjies se stertvinne is en dat daar weinig verskil tussen die grootte van die maag en ander skubbe.\n", "id": "afr_Latn_102192"} {"text": "Zambezikurper\n\nDie Zambezikurper (Pharyngochromis acuticeps) is 'n varswatervis wat voorkom in die Zambezi-, Okavango- en boonste gedeelte van die Saverivier-stelsels. In Engels staan die vis bekend as die Zambezi river bream.\n", "id": "afr_Latn_102193"} {"text": "Pharyngochromis\n\nPharyngochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is slegs een spesie wat hoort tot die genus en die spesie kom in Suider-Afrika voor. 'n Kenmerk van die genus is dat daar helder kolle op die mannetjies se analevin is. Hierdie genus lyk baie soos die genus Chetia.\n", "id": "afr_Latn_102194"} {"text": "Mont Blanc\n\nMont Blanc (Frans: [mõˈblɑ̃], Italiaans: Monte Bianco [ˌmonteˈbi̯aŋko]) is 'n berg in Europa wat op die grens tussen Frankryk en Italië geleë is. Met sy hoogte van 4 810 meter is dit die hoogste berg in die Alpe en die Europese Unie en word gewoonlik as die hoogste berg van Europa beskou. Volgens 'n ander definisie van die Eurasiese grens is die Elbroes in die Kaukasus met 5 642 meter die hoogste berg van Europa.\n", "id": "afr_Latn_102195"} {"text": "Elbroes\n\nMoenie verwar word met Elboers nie.\n\nElbroes (Russies: Эльбрус; Karatsjai-Balkaries: Минги тау, Mingi Taw) is die hoogste en prominentste berg in Rusland en Europa. Dit is in die westelike deel van die Kaukasus geleë en is dié gebergte se hoogste piek. Die rustende vulkaan styg 5 642 m bo die seevlak uit. Dit is die hoogste stratovulkaan in Eurasië en die 10de hoogste kruin ter wêreld.\n\nElbroes word soms as die hoogste berg in Europa beskou en is dus een van die Vulkaniese Sewe Kruine. Volgens die algemene definisie van die grens tussen Europa en Asië is Mont Blanc in die Alpe met 4 810 m die hoogste berg in Europa.\n\nDie berg lê in Suid-Rusland, in die Russiese republiek Kabardino-Balkarië, aan die grens met Georgië. Dit het twee kruine, wat albei rustende vulkaankoepels is. Die hoogste een van die twee, die westelike kruin, is 5 642 m hoog, terwyl die oostelike kruin 5 621 m hoog is.\n", "id": "afr_Latn_102196"} {"text": "Aconcagua\n\nAconcagua (volle naam: Cerro Aconcagua) is 'n berg in Suid-Amerika wat in die weste van Argentinië aan die grens met Chili geleë is. Op 'n hoogte van 6 962 meter is dit die hoogste berg in die Andes, Suid-Amerika, die Amerikas, die Suidelike Halfrond en die Westelike halfrond. Die Aconcagua is die hoogste berg buite Asië en die 188ste hoogste berg ter wêreld.\n", "id": "afr_Latn_102197"} {"text": "Denali\n\nDenali (/dɨˈnɑːli/), tussen 1917 en 2015 amptelik Mount McKinley genoem, is 'n berg in Noord-Amerika wat in die Amerikaanse deelstaat Alaska geleë is. Met 'n hoogte van 6 194 meter is dit die hoogste berg in die Rotsgebergte, Noord-Amerika en die Verenigde State van Amerika. Denali is oorspronklik genoem ná die 25ste President van die Verenigde State van Amerika, William McKinley. Denali beteken in Athapaskies die grote of die hoë en is die oorspronklike naam, wat in Alaska gebruik is.\n", "id": "afr_Latn_102198"} {"text": "Mount Vinson\n\nMount Vinson is 'n berg in die Antarktika, wat naby die Antarktiese skiereiland geleë is. Met 'n hoogte van 4 892 meter is dit die hoogste berg in die Antarktika. Die Mount Vinson is genoem ná die Amerikaanse senator Carl Vinson, wat die verkenning van die Antarktika bevorder het.\n\nDie berg is tydens 'n vlug van die Amerikaanse Lugmag in 1957 ontdek en op 17 Desember 1966 deur 'n ekspedisie van die Amerikaanse Alpine Club onder Nicholas Clinch met finansiële ondersteuning deur die National Geographic Society vir die eerste keer bestyg.\n", "id": "afr_Latn_102199"} {"text": "Mauna Loa\n\nMauna Loa is 'n aktiewe vulkaan op Big Island (Hawaii), die grootste eiland van die Amerikaanse deelstaat Hawaii, en een van altesaam vyf vulkane waaruit hierdie eiland bestaan. Mokuʻāweoweo, een van talle slakkekeëls op die piekplato, is een van die hoogste punte in die deelstaat op 'n hoogte van 4 169 meter (13 679 voet) bo seevlak.\n\nMauna Loa is een van die hoogste bergpieke ter wêreld as 'n mens sy hoogte vanaf die voet meet wat teen 'n diepte van 5 800 meter (19 000 voet) onder die seespieël van die Stille Oseaan lê. Mauna Loa bereik sodoende 'n totale hoogte van 9 969 meter (32 709 voet).\n\nIn die inheemse Hawaiïese taal beteken Mauna Loa letterlik \"Lang Berg\", 'n verwysing na sy groot uitbreiding oor die hoofeiland van Hawaii.\n\nMauna Loa staan vandag veral bekend vir sy sterrewagte teen 'n hoogte van 3 397 meter.\n", "id": "afr_Latn_102200"} {"text": "Lord Byron\n\nLord Byron\n\nEngelse digter\n\nHandtekening\n\nGebore\n\n22 Januarie 1788\n\nin Londen, Engeland, Groot-Brittanje\n\nOorlede\n\n19 April 1824\n\nin Missolonghi, Etolia-Akarnania Ottomaanse Ryk\n\nLiterêre stroming\n\nRomantiek\n\nBekende werke\n\nDon Juan Childe Harold's Pilgrimage Beppo Mazeppa The Corsair Lara, A Tale\n\nGeorge Gordon Byron, 6de Baron Byron of Rochdale, later George Gordon Noel, 6de Baron Byron, algemeen bekend as Lord Byron (1788–1824), was 'n Engelse digter en 'n leidende figuur in die Romantiese beweging. Byron se bekendste werke sluit die kort gedigte She Walks in Beauty, When We Two Parted en So, we'll go no more a roving in, asook die verhalende gedigte Childe Harold's Pilgrimage en Don Juan. Hy word as een van die grootste en invloedrykste Britse digters beskou en steeds wyd gelees. Hy word ook onthou vir sy rits liefdesverhoudings en sy dood weens koors in Griekeland terwyl hy teen die Turke vir Griekse onafhanklikheid geveg het.\n\nNadat hy Engeland vir goed verlaat het, het Lord Byron deur Europa gereis en aan die Griekse onafhanklikheidsoorlog teen die Ottomaanse Ryk deelgeneem waarvoor hy deur die Grieke as nasionale held vereer word. Nadat hy 'n ruk lank in Switserland was, waar hy op goeie voet met Shelley verkeer het, is hy na Italië. In 1823 het hy saam met die Grieke vir hul onafhanklikheid teen Turkye geveg. Hy het groot bedrae geld vir die stryd geskenk en militêre bevelvoerder in die stad Messolonghi (ook gespel as Missolonghi) geword. Tydens sy verblyf daar het hy 'n koors opgedoen en is daar op 19 April 1824 in die ouderdom van 36 jaar oorlede. Byron het sy laaste rusplek in St. Mary Magdalene Church, Hucknall Torkard in die Engelse graafskap Nottinghamshire gevind. Daar word beweer dat Byron se hart in Messolonghi begrawe is.\n\nVan al die Engelse Romantiese digters was Lord Byron seker die opsienbarendste en boeiendste digter, wat in sy lewe die sensasionele aspekte van die Romantiek beliggaam het - veral teen die agtergrond van maatskaplike en kulturele ontwikkelinge in die Engelse Regency-tydperk met al sy kontraste en uiterstes. Net soos sy vriend Percy Bysshe Shelley het hy hom teen die aanvaarde morele en ander waardes verset en politieke en persoonlike vryheid voorgestaan. So was Lord Byron - 'n aantreklike man met skare vroulike aanhangers - in sy lewenstyd een van die eerste literêre sterre wat by sy gehore nie net vir sy werke gewild was nie, maar ook vir sy aristokratiese leefstyl en die losse en ongebonde lewe wat hy gelei het - die vroeë 19de eeuse ekwivalent van 'n moderne rock-ster.\n\nSy skulde, talle liefdesverhoudings, gerugte oor 'n skandalige bloedskandelike verhouding met sy halfsuster en selfopgelegde ballingskap het landwyd opslae gemaak en spekulasies aangehelp dat hy moontlik aan 'n bipolêre gemoedsversteuring of maniese depressie gely het. In 1815 is Byron met Anabelle Milbanke getroud, maar reeds 'n jaar later het hulle van mekaar ontvreem geraak en uiteengegaan. Uit die huwelik is 'n dogter gebore, die wiskundige en skryfster Ada Lovelace na wie as die eerste rekenaarprogrammeerder verwys word.\n\nByron het sy eerste digbundel Hours of Idleness in 1807 gepubliseer toe hy negentien was. Nadat hierdie bundel in The Edinburgh Review gekritiseer is, het hy teruggekap met die satire English Bards and Scotch Reviewers. Nadat hy van 'n lang reis deur Spanje, Portugal, Griekeland en Turkye teruggekeer het, is die eerste twee dele van Childe Harold's Pilgrimage (1812), 'n beskrywing van sy reis, gepubliseer. Dit was onmiddellik 'n sukses.\n\nHoewel van sy gedigte immoreel beskou is, was dit baie gewild in Engeland en Europa. Sy bewonderaars, veral vroue, het hom geïdentifiseer met die eksotiese karakters van sy gedigte, soos The Giaour: A Fragment of a Turkish Tale (1813), The Corsair (1814), Manfred (1817) en Cain (1821). Van 1818 tot 1824 het hy aan sy grootste en bekendste werk, die satiriese Don Juan, gewerk - tans die bekendste van sy gedigte. Van sy ander werke is onder meer The Bride of Abydos (1813), The Prisoner of Chillon and other poems (1816), Beppo (1818) en The Vision of Judgement (1822).\n", "id": "afr_Latn_102201"} {"text": "William Wordsworth\n\nWilliam Wordsworth\n\nEngelse digter\n\nGebore\n\n7 April 1770\n\nin Wordsworth House, Cockermouth, Engeland\n\nOorlede\n\n23 April 1850\n\nin Cumberland, Engeland\n\nLiterêre stroming\n\nRomantiek\n\nBekende werke\n\nLyrical Ballads Poems in Two Volumes The Excursion\n\nWilliam Wordsworth (7 April 1770 - 23 April 1850) was een van die grootste Romantiese digters van Engeland. Sy Lyrical Ballads, 'n digbundel wat hy saam met sy vriend Samuel Taylor Coleridge in 1798 gepubliseer het, vorm die beginpunt van die Romantiese tydperk in die Engelse letterkunde.\n\nThe Prelude, 'n halfbiografiese gedig uit sy vroeë jare wat hy verskeie kere hersien en uitgebrei het, word algemeen as Wordsworth se beduidendste werk beskou. Dit is postuum betitel en gepubliseer en het voorheen algemeen as die gedig \"aan Coleridge\" bekend gestaan. Wordsworth was vanaf 1843 tot en met sy afsterwe in 1850 Groot-Brittanje se Poet Laureate.\n", "id": "afr_Latn_102202"} {"text": "Neville Alexander\n\nNeville Alexander (1936–2012) was 'n Suid-Afrikaanse taalkundige, akademikus en oudstryder teen apartheid. Hy het veeltaligheid bepleit en die ontwikkeling van Suid-Afrika se inheemse tale voorgestaan. In 2008 is hy met die internasionale Linguapax-prys vir sy bydrae tot taalkundige diversiteit en veeltalige onderwys bekroon.\n", "id": "afr_Latn_102203"} {"text": "Lionel Bernstein\n\nLionel \"Rusty\" Bernstein (20 Maart 1920 - 23 Junie 2002) was 'n Suid-Afrikaanse anti-apartheid aktivis en politieke aangehoudende.\n", "id": "afr_Latn_102204"} {"text": "Tenochtitlan\n\nVermoedelik het die stad by die begin van die 16de eeu 'n bevolking van meer as 100 000 gehad en was dus die grootste stad van die Amerikas en een van die grootste stede wêreldwyd. Die ruïnes is byna volledig van die huidige Meksikaanse hoofstad Meksikostad beboude. Die paar oorblywende ruïnes in die moderne stadsentrum is in 1987 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.\n", "id": "afr_Latn_102205"} {"text": "Yasmin Levy\n\nYasmin Levy is gebore in 'n ​​Sefardiese familie van Izmir, Turkye. Haar vader, Itshak (Isak) Levy (1919-1977) was 'n komponis en hassan (kantor), en ook 'n pionier navorser in die lang en ryk geskiedenis van die Ladino musiek en kultuur van die Spaanse Jode en sy diaspora, synde die redakteur van Ladino taal tydskrif Aki Yerushalayim. Sy sing in Ladino, Hebreeus en Spaans.\n", "id": "afr_Latn_102206"} {"text": "Chichén Itzá\n\nMet 'n amptelike oppervlak van 1547 hektaar is Chichén Itzá een van die grootste argeologiese vondsplekke in Yucatán. Die sentrum word deur talle monumentale voorstellingstelsels met 'n godsdienstige en politieke agtergrond beheers, wat deur die behuisingskomplekse van die boonste bevolkingsklas omring word. Die hele terrein word deur 'n groot, grotendeels bewaarde Trappiramide gekenmerk.\n\nTussen die 8ste en die 11de eeu moet hierdie stad 'n nasionaal belangrike rol gespeel het. Hoe dit gelyk het, kon tot vandag nog nie presies bepaal word nie. Dit is uniek hoe verskillende argitektoniese style in Chichén Itzá langs mekaar vertoon. Benewens geboue in 'n gewysigde Puuc-styl is daar ontwerpe wat Tolteekse kenmerke toon. In die verlede is dit dikwels aan 'n direkte invloed van emigrante uit Sentraal-Meksiko en oorwinnaars van Tula toegeskryf. Vandag word dit egter aan diffusionistiese modelle met 'n verreikende gelyktydigheid van verskillende style in die monumentale geboue toegeskryf.\n\nChichén Itzá was een van die grootste Majastede en waarskynlik een van die mitiese groot stede, of Tollans, waarna in die latere Meso-Amerikaanse letterkunde verwys word. Die stad kan die mees uiteenlopende bevolking in die Majawêreld gehad het, 'n faktor wat tot die verskeidenheid aan argitektoniese style op die terrein kon bygedra het. Die ruïnes van Chichén Itzá is federale eiendom, en die bestuurderskap van die terrein word deur Meksiko se Instituto Nacional de Antropología e Historia (\"Nasionale Instituut vir Antropologie en Geskiedenis\") gehandhaaf. Die land onder die monumente was in privaat besit tot 29 Maart 2010, toe dit deur die deelstaat Yucatán aangekoop is.\n\nDie Voor-Spaanse stad van Chichén Itzá is in 1988 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys. Dit is die tweede mees besoeke argeologiese terrein in Meksiko net na Teotihuacán, met sowat 2,6 miljoen besoekers in 2017. Op 30 Maart 2015 is die argeologiese terrein by die Internasionale Register van Kulturele Eiendom onder spesiale beskerming van die Haagse Konvensie oor die Beskerming van Kulturele Eiendom tydens Gewapende Konflikte gelys.\n", "id": "afr_Latn_102207"} {"text": "Pieter du Preez\n\nNicolas Pieter du Preez (gebore 1979 / 1980) is 'n Suid-Afrikaanse atleet en handfietsrenjaer. Hy was deel van Suid-Afrika se Paralimiese span tydens die Somerspele 2012 en Somerspele 2020. Hy is op 6 Oktober 2003 op 'n fiets deur 'n motor raakgery en is nou 'n kwadrupleeg. Du Preez het beperkte beweeglikheid in sy boonste ledemate en kan glad nie sy vingers beweeg nie.\n\nHy het 'n silwermedalje tydens die 2011 IPC Atletiek Wêreldkampioenskap in die mans 200-meter gewen.\n\nDu Preez het tydens die Paralimpiese Somerspele 2012 in die 100 meter se T51-afdeling meegeding. Tydens die Paralimpiese Somerspele 2020 het hy in die fietsry se H1-padtydtoets die goue medalje gewen.\n", "id": "afr_Latn_102208"} {"text": "Braam Raubenheimer\n\nAbraham Jacobus (Braam) Raubenheimer (1920-2014) was 'n voormalige Suid-Afrikaanse politikus en die minister van Waterwese en Bosbou in die kabinet van president John Vorster.\n\nRaubenheimer is in 1920 naby Vryburg gebore. Hy het in 1938 aan die Hoërskool Belfast gematrikuleer en daarna die graad BSc Agric aan die Universiteit van Pretoria verwerf.\n\nHy was vanaf 1966 tot 1980 LV vir Nelspruit, vanaf 1971 tot 1976 adjunkminister van Bantoe Ontwikkeling en vanaf 1976 tot 1980 Minister van Waterwese en Bosbou.\n\n'n Dam in die Krokodilrivier naby Lydenburg is na hom vernoem. Die dam se naam is later na die Kwenadam verander.\n\nHy is ook die skrywer van die boek \"My Afrikaner Pad & Nalatenskap\", wat in 1999 verskyn het.\n\nRaubenheimer is op 8 Julie 2014 op 93-jarige ouderdom aan kanker oorlede. Hy word deur sy vrou en vyf dogters oorleef.\n", "id": "afr_Latn_102209"} {"text": "Fitzroy North\n\nFitzroy North is 'n voorstad van Melbourne, Victoria, Australië, 4 km noord-oos van Melbourne se sentrale sakegebied op . Die Plaaslike Regering Area is die stede van Moreland en Yarra. Volgens die 2011-sensus het Fitzroy North 'n bevolking van 11 473 inwoners.\n", "id": "afr_Latn_102210"} {"text": "Río Paraná\n\nDie Río Paraná (Guaraní: Ysyry Parana, Portugees: Rio Paraná), is 'n groot suid-vloeiende rivier in Suid-Amerika. Die rivier, met 'n lengte van 4 880 km, is die tweede langste rivier in Suid-Amerika ná die Amesonerivier. Die naam van die rivier is afgelei van die Tupí-frase para rehe onáva, wat beteken \"soos die meer\" (dit is, \"so groot soos die meer\").\n\nDie Río Paraná ontstaan deur die saamvloei van die Rio Paranaíba en die Rio Grande aan die plek, waar die Brasiliaanse deelstate Minas Gerais, São Paulo en Mato Grosso do Sul 'n drielandepunt vorm. Aansluitend vloei die rivier 619 km in suidwestelike rigting, waar dit baie damme deurvloei. Later bereik die Río Paraná Saltos del Guaira in Paraguay. Vir die volgende 200 km vorm die rivier die grens tussen Paraguay en Brasilië, voordat die Rio Iguaçu in die Río Paraná uitmond. Vanaf hier vorm die Río Paraná die grens tussen Paraguay en Argentinië. Die rivier vloei verdere 468 km in suidelike rigting, voordat dit vir 820 km in westelike rigting vloei. Aansluitend mond die Río Paraguay, die rivier se grootste sytak, in die Río Paraná uit. Vanaf hier vloei die rivier vir 820 km in suidelike rigting deur Argentinië, met 'n klein terugdraai in oostelike rigting naby Rosario. Aansluitend vloei die Río Paraná 500 km in suidoostelike rigting, voordat die rivier saam met die Río Uruguay in die Rio de la Plata saamvloei, wat naby Buenos Aires in die Atlantiese Oseaan uitmond.\n", "id": "afr_Latn_102211"} {"text": "Herlaai\n\nHerlaai, of handlaai, is die proses waartydens vuurwapenammunisie deur die herlaaier, self gelaai word, deur die samestelling van individuele komponente, (dop, slagdop, kruit en koeël) eerder as om voorafgelaaide fabrieksammunisie aan te koop. Die doel van herlaai is om koste te bespaar en om die werkverrigting en akkuraatheid van jou vuurwapen te verbeter.\n\nNaas herlaai kan die kopspasie en loopbedding van die vuurwapen self die akkuraatheid ernstig beïnvloed.\n", "id": "afr_Latn_102212"} {"text": "Teotihuacán\n\nDie stadsgebied was reeds sedert die sesde eeu voor Christus blywend gevestig. Tussen 100 en 650 n.C. was Teotihuacán die oorheersende kulturele, ekonomiese en militêre sentrum van Meso-Amerika. Op die hoogtepunt van sy ontwikkeling het die stad vermoedelik 'n bevolking van tussen 100 000 en 200 000 gehad en was dus in sy tyd by verre die grootste stad in die Amerikas en een van die grootste stede in die wêreld. Van ongeveer 650 het sy invloed begin afneem, totdat die stad omstreeks 750 heeltemal verlaat is, maar die kulturele invloede het tot die Spaanse verowering van Meksiko voortgehou. Die Asteke, wat die ruïne in die Hoogland van Mexiko reeds as verlate plek gevind het, het dit as mitiese plek beskou en Tēotīhuacān genoem, wat beteken waar 'n mens 'n god word.\n\nDie stad word sedert die tyd van die aankoms van die eerste Spanjaarde bestudeer, maar professionele opgrawings vind egter eers sedert ongeveer 1900 plaas. Die afwesigheid van 'n skriftelike nalatenskappe belemmer die navorsing in geen geringe mate, en baie resultate kan slegs deur middel van die interpretasie van die bevindinge verkry word. Vir baie jare is vermoed dat Teotihuacán deur Tolteke gestig is, omdat sommige tekste uit die koloniale tydperk soos die Florentine Codex dié terrein aan Tolteke toeskryf. Die Nahuatl-woord \"Toltek\" verwys egter algemeen na 'n \"vakman van die hoogste vlak\" en mag nie altyd na die Tolteekse beskawing van Tula in die hedendaagse Hidalgo verwys nie. Omdat die Tolteekse beskawing eeue na Teotihuacán floreer het, kon die mense nie die stad gestig het nie. 'n Groot invloed van die vroeë Teotihuacán-beskawing op die latere Tolteke is egter waarskynlik.\n\nDie Voor-Spaanse stad van Teotihuacán is in 1987 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys. Dit is die mees besoeke argeologiese terrein in Meksiko, met 4 185 017 besoekers in 2017.\n", "id": "afr_Latn_102213"} {"text": "Uxmal\n\nUxmal word as een van die belangrikste argeologiese terreine van die Majabeskawing beskou, saam met Palenque, Chichén Itzá en Calakmul in Meksiko, Caracol en Xunantunich in Belize, en Tikal in Guatemala. Dit is in die Puuc-streek geleë en word as een van die mees representatiewe Majastede vir dié streek se argitektoniese styl beskou. Sy geboue is bekend vir hul grootte en versierings. Antieke paaie, sacbes genoem, verbind die geboue met mekaar en is ook na ander stede in die omgewing, soos Chichén Itzá in hedendaagse Meksiko, Caracol en Xunantunich in hedendaagse Belize, en Tikal in hedendaagse Guatemala gebou.\n\nDie stad het sy goue eeu aan die einde van die Laat-Klassieke tydperk in die 9de en vroeë 10de eeu beleef, maar is reeds een of twee eeue later heeltemal verlaat. Die geboue word deur die \"Piramide van die Towenaar\" oorheers, wat soos die meeste ander geboue in Uxmal tydens die vestiging van die stad weer en weer herbou en uitgebrei is. Die sogenaamde \"Goewerneur se Paleis\" is die mees kragtige enkele gebou en is geleë op 'n hoë platform. Uxmal is een van die mees besoekte Majaruïnes en deur restourasie van geboue bied dit 'n goeie insig in die oorspronklike voorkoms van die stad.\n\nUxmal se geboue is kenmerkend vir die Puuc-stil, met gladde, lae mure wat op versierde friese oopmaak, gebaseer op voorstellings van tipiese Majahutte. Dit word voorgestel deur kolomme (wat die riete vir die mure van die hutte verteenwoordig) en sweefstokvormige (wat die rietdakke verteenwoordig). Verweefde slange en in baie gevalle tweekopige slange is vir maskers van die reëngod Chaac gebruik; sy groot neuse verteenwoordig die strale van die storms. Gevederde slange met oop toutjies word getoon toe hulle dieselfde mense verlaat. In sommige stede kan ook die invloed van die Nahua gesien word, wat aanhangers van die kultus van Quetzalcoatl en Tlaloc was. Hierdie is geïntegreer met die oorspronklike elemente van die Puuc-tradisie.\n\nDie geboue trek voordeel uit die terrein om hoogte te kry en belangrike volumes te bekom, insluitende die Piramide van die Towenaar, met vyf vlakke, en die Goewerneurspaleis, wat 'n oppervlakte van meer as 1 200 m² (12 917 vt²) beslaan.\n\nDie Voor-Spaanse stad van Uxmal is in 1996 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.\n", "id": "afr_Latn_102214"} {"text": "Haketia\n\nHaketia (Hebreeus: חקיטייה, Arabies: حاكيتيا) is 'n bedreigde Joods-Marokkaanse Romaanse taal, ook bekend as Djudeo-Español of Ladino Occidental (westelike Ladino). Dit is versprei oor die hele noorde van Marokko soos in Tétouan en Tangier en die Spaanse dorpe Ceuta en Melilla. In Ceuta en Melilla het dit gedeeltelik die status van 'n amptelike taal gehad voor dit vanaf 1860 deur moderne Spaans verdring is. 'n Variant van Haketia word ook in Algerië (Oran) gepraat en staan bekend as Tetuani.\n", "id": "afr_Latn_102215"} {"text": "Sjabloon:SAHRA Nasionale Erfenisgebiede kop\n\nThis is a header template to structure lists of South African Heritage Resource Agency. If you change this template you probably want to take a look at , too. Category:List templates\n", "id": "afr_Latn_102216"} {"text": "Lys van Nasionale Erfenisgebiede in Limpopo\n\nDit is 'n lys van die Nasionale Erfenisgebiede in Limpopo soos erken deur die Suid-Afrikaanse Erfenishulpbronagentskap.\n", "id": "afr_Latn_102217"} {"text": "Malawimeer\n\nMalawimeer, ook bekend as Lake Nyasa in Tanzanië en Lago Niassa in Mosambiek, is 'n Afrika-meer en die suidelikste meer in die Oos-Afrikaanse Skeurstelsel, geleë tussen Malawi, Mosambiek en Tanzanië.\n\nDit is die vierde grootste varswatermeer ter wêreld, die negende grootste meer ter wêreld volgens oppervlakte — en die derde grootste en tweede diepste meer in Afrika. Die Malawimeer is die tuiste van meer visspesies as enige ander meer, insluitend ten minste 700 spesies cichlidae. Die Mosambiekse deel van die meer is op 10 Junie 2011 amptelik deur die regering van Mosambiek tot reservaat verklaar, terwyl 'n gedeelte van die meer in Malawi in die Malawimeer Nasionale Park opgeneem is.\n\nMalawimeer is 'n meromiktiese meer, wat beteken dat die waterlae nie meng nie. Die permanente stratifikasie van Malawimeer se water en die oksi-anoksiese grens (wat verband hou met suurstof in die water) word gehandhaaf deur relatief klein chemiese en termiese gradiënte.\n", "id": "afr_Latn_102218"} {"text": "Wilhelm Keitel\n\nWilhelm Bodewin Johann Gustav Keitel (22 September 1882 – 16 Oktober 1946) was 'n Duitse veldmaarskalk (Generalfeldmarschall). As hoof van die Oberkommando der Wehrmacht (OKW) (opperbevel van die gewapende magte) en de facto oorlogsminister onder Adolf Hitler, was hy een van Nazi-Duitsland se mees senior militêre leiers tydens die Tweede Wêreldoorlog.\n\nHy is pas ná die oorlog deur die Geallieerdehof by Neurenberg verhoor, tot die dood veroordeel en as 'n oorlogsmisdadiger opgehang.\n", "id": "afr_Latn_102219"} {"text": "Groot Skeurvallei\n\nDie Groot Skeurvallei is 'n skeurvallei in Oos-Afrika wat die grootste van sy soort in die wêreld is. Hoewel die term nog redelik algemeen is, word dit deesdae selde in geologie gebruik omdat dit beskou word as twee aparte, maar verwante, skeurstelsels waarvan die Oos-Afrikaanse Skeur een is.\n\nDie skeurvallei is bykans 5600 km lank en strek van die Afar depressie in die Horing van Afrika tot by die mond van die Zambezirivier. Die meeste van die groot mere van Afrika lê in die Groot Skeurvallei. Daar is drie punte van die Skeurvallei wat laer as seevlak is: die Danakil depressie en die bodems van die Malawi en Tanganyikamere.\n\nDie Skeurvallei gaan deur Eritrea, Djiboeti, Ethiopië, Kenia, Uganda, Tanzanië, Malawi en Mosambiek. Die gedeelte van Eritrea deur Ethiopië staan bekend as die Abessiniese skeurvallei, die gedeelte vanaf Ethiopië deur Kenia tot in Tanzanië staan bekend as die Oostelike skeurvallei en die gedeelte vanaf Uganda tot by Malawi as die Westelike skeurvallei.\n", "id": "afr_Latn_102220"} {"text": "Canticum Novum\n\nCanticum Novum is die enigste koor in Suid-Afrika wat hoofsaaklik gewyde musiek sing en terselfdertyd oorwegend uit studente en jong werkendes bestaan. Hoewel voltyds aan die NG Moedergemeente op Stellenbosch gekoppel, is Canticum Novum ook 'n verhoogkoor wat in sy repertorium 'n wye verskeidenheid dek. Die koor is 'n vereniging van die Universiteit Stellenbosch.\n", "id": "afr_Latn_102221"} {"text": "Charl Bouwer\n\nCharl Bouwer is 'n paralimpiese swemmer van Suid-Afrika wat hoofsaaklik aan die kategorie S13-item deelneem. Hy het aan verskeie Paralimpiese Speles deelgeneem en in die proses verskeie medaljes gewen.\n", "id": "afr_Latn_102222"} {"text": "Logaritme\n\n'n Logaritme is 'n wiskundige funksie, gewoonlik afgekort tot log. Die logaritmiese funksie word gedefinieer as die inverse van 'n eksponensiële funksie ('n mag met vaste grondtal, as funksie van die eksponent). Om dit duidelik te spesifiseer word die grondtal benodig.\n\nDie volgende drie logaritmes word dikwels gebruik: Logaritmes met grondtal 10. Mens praat van 'n Briggse logaritme en noteer dit as log, log₁₀, lg of ¹⁰log. Logaritmes met grondtal e. Mens praat hier van 'n natuurlike logaritme, of Neperiaanse of Neperse logaritme, na die uitvinder John Napier. Die natuurlike logaritme word dikwels genoteer as ln, maar mense skryf ook soms log in vakgebiede waarby dit vanselfsprekend is dat die natuurlike logaritme bedoel word. Logaritmes met grondtal 2. Die tipe logaritmes kom algemeen in rekenaarwetenskap voor. Hulle word dikwels genoteer as log₂ of ²log, lb of kortweg log, as gesien in die konteks, die grondtal 2 vanselfsprekend is.\n", "id": "afr_Latn_102223"} {"text": "E (wiskunde)\n\nDie getal e word ook die konstante van Neper (Napier) genoem, na die uitvinder van die logaritme, die Skotse wiskundige John Napier wat e omstreeks 1600 tydens sy werk aan een van die eerste rekenliniale teëkom het. Die getal e word deur die Switserse wiskundige Leonhard Euler die eksponensiële getal genoem, vandaar vermoedelik die naam. Euler maak die eerste grondige studie van e en het op sy eie byna alle belangrike eienskappe daarvan ontdek.\n", "id": "afr_Latn_102224"} {"text": "Natuurlike logaritme\n\nDie natuurlike logaritme, of neperse logaritme, is 'n spesiale geval van die wiskundig gedefinieerde logaritme. Die natuurlike logaritme het die wiskundige konstante e ('n simbool wat deur Leonhard Euler gedefinieer is) as grondtal. Die natuurlike logaritme word in meer prakties gerigte situasies aangedui deur ln (logaritmus naturalis), maar mens skryf ook wel log in vakgebiede waar dit vanselfsprekend is dat die natuurlike logaritme bedoel word. Die term 'natuurlike logaritme' is afkomstig van die Duitse wiskundige Nikolaus Mercator.\n\nDit kan ook soos volg geskryf wordː\n\nDieselfde rekenreëls wat vir logaritme met enige ander grondtal geld, geld ook vir natuurlike logaritmes.\n\ne = 2.718281828\n\nIn Microsoft Excel word dit soos volg gebruikː\n", "id": "afr_Latn_102225"} {"text": "John Napier\n\nJohn Napier, ook bekend onder die naam John Neper (1 Februarie, 1550 - 4 April 1617), was 'n Skotse wiskundige wat veral bekend geword het vir die uitvinding van logaritmes. Hy is gebore in Edinburg.\n\nHy was die seun van Archibald Napier, 'n bekende waarnemende regter en eienaar van die Skotse landgoed Merchiston. John studeer aan die St Andrews universiteit, maar spandeer ook 'n geruime tyd in ander Europese lande waar hy vermoedelik sy studies voortgesit het.\n\nHy was 'n oortuigde protestant en het 'n passie vir teologie gehad. In 1593 publiseer hy 'n religieuse werk met die titel Plaine Discovery of the Whole Revelation of St. John wat in Nederlands, Frans en Duits vertaal is, waarna hy ook op die vasteland bekendheid verwerf het.\n\nHy het hoofsaaklik wiskunde uit die liefde vir die saak beoefen.\n", "id": "afr_Latn_102226"} {"text": "Eksponensiële funksie\n\nDie eksponensiële funksie, genoteer as exp(x) of ex, is soos die naam aandui, 'n funksie van die eksponent wat die getal e as grondtal gebruik, en wat ook die grondtal van die natuurlike logaritme is. Die eksponensiële funksie is 'n belangrike en veel gebruikte funksie in wiskunde.\n", "id": "afr_Latn_102227"} {"text": "Erwin Rommel\n\nErwin Johannes Eugen Rommel (15 November 1891–14 Oktober 1944), algemeen bekend as die Woestynvos (Wüstenfuchs), was 'n Duitse Veldmaarskalk van die Tweede Wêreldoorlog. Hy is deur beide sy eie troepe en die vyande teen wie hy geveg het gerespekteer.\n\nHy was 'n hoogs gedekoreerde offisier in die Eerste Wêreldoorlog, en is bekroon met die Pour le Merite vir sy prestasies op die Italiaanse-veldtog. In die Tweede Wêreldoorlog, het hy homself verder onderskei as die bevelvoerder van die 7de Pantserdivisie (Wehrmacht) tydens die inval van Frankryk in 1940. Dit was egter sy leierskap van die Duitse en Italiaanse magte in die Noord-Afrikaanse veldtog wat die legende van die Desert Fox gestig het. Hy is beskou as een van die mees bekwame bevelvoerders van woestyn-oorlogvoering in die konflik. Hy het later bevelvoerder geword van die Duitse magte wat die Geallieerde magte se inval van Normandië sou teenstaan.\n\nAs een van die paar generaals wat konsekwent teen die Westerse Geallieerdes geveg het (hy is nooit na die Oos-Front gepos nie), word Rommel beskou as 'n menslike en professionele soldaat. Sy Afrika Korps is nooit van enige oorlogsmisdade beskuldig nie. Soldate gevang tydens sy Afrika-veldtog is, na berig, menslik behandel. Verder het hy die Commando Order om Joodse soldate en burgerlikes in alle teaters van sy bevel gevang dood te maak bloot geïgnoreer.\n\nLaat in die oorlog is Rommel verbind met die 20 Julie-sameswering om Adolf Hitler te vermoor. Omdat Rommel wyd bekend was, het Hitler verkies om hom stil te elimineer. Rommel het ingestem om selfmoord te pleeg deur die neem van 'n sianiedpil, in ruil vir die versekering dat sy familie gespaar sou word.\n", "id": "afr_Latn_102228"} {"text": "New Era (Namibië)\n\nDie New Era is 'n daaglikse nasionale koerant wat deur die regering van Namibië besit word. Die koerant is een van die vier nasionale koerante wat daagliks gepubliseer word. Dit word in Engels en vyf inheemse tale geskryf.\n\nNew Era het 'n gewone sirkulasie van 9,000, tot 11,000 op Vrydae. New Era is in 1991 as 'n weeklikse koerant gesig, en is later elke tweede week uitgegee. Sedert 2004 verskyn dit daagliks. New Era word gepubliseer in Engels en vyf inheemse tale: Herero, Oshiwambo, Damaras/Nama, Silozi, and Khwedam.\n\nDie redakteur van New Era is Chrispin Inambao.\n", "id": "afr_Latn_102229"} {"text": "Allgemeine Zeitung (Namibië)\n\nAllgemeine Zeitung\n\nWindhoek\n\nOpgerig\n\n22 Julie 1916 as Der Kriegsbote\n\nHoofredakteur\n\nFrank Steffen\n\nPublikasie\n\nMaandag tot Vrydag\n\nSirkulasie\n\n5 000\n\nUitgewery\n\nNamibia Media Holdings (NMH)\n\nWebtuiste\n\nAllgemeine Zeitung\n\nDie Allgemeine Zeitung (letterlik in Afrikaans \"Algemene Koerant\", kort AZ) word reeds sedert 1916 as die oudste dagblad in Namibië en as die enigste Duitsmedium-koerant in Afrika gepubliseer. Die AZ verskyn vyf keer per week (Maandag tot Vrydag) met 'n daaglikse drukoplaag van 5 000 wat by intekenaars se huise afgelewer of op straat en in winkels verkoop word.\n\nDie AZ se uitgawes, wat tussen Maandag en Donderdag verskyn, beslaan 'n gemiddeld van tussen 12 en 16 bladsye, die groter Vrydag-uitgawe tot 32 bladsye. Tot en met Maart 2013 het die AZ op elke eerste Donderdag van die maand 'n toerismebylae, Tourismus Namibia, met 'n sirkulasie van sowat 10 000 saamgestel. In Maart 2013 is omgeskakel na 'n drietalige bylae in Duits, Afrikaans en Engels wat in samewerking met twee ander Namibiese dagblaaie, Die Republikein (Afrikaansmedium) en Namibian Sun (Engelsmedium) op die eerste Dinsdag van die maand met 'n sirkulasie van 50 000 uitgegee word.\n\nDie AZ dek die hele nuusspektrum, van politieke gebeure tot ekonomiese sake en van sport tot kulturele gebeure. Die hooffokus van die verslaggewing is nuus oor gebeure in Namibië, naas nuusberigte uit Suider-Afrika en die res van die wêreld. As liberaal-behoudende Duitsmedium-dagblad is die AZ veral gemik op Namibië se Duitssprekende bevolking van sowat 15 000, maar daar word ook enkele honderd eksemplare na Duitssprekende huishoudings in Suid-Afrika en oorsee versprei. Die AZ se 10 redaksielede en medewerkers is oorwegend boorlinge van Namibië of immigrante wat Namibiese burgerskap aanvaar het.\n\nIn 1991 is die dagblad oorgeneem deur Democratic Media Holdings (DMH; sedert 2014 bekend as Namibia Media Holdings, kort NMH). Die pos van hoofredakteur word sedert 2004 beklee deur Stefan Fischer, wat tot 2002 as hoofredakteur van die Brandenburgse dagblad Märkischer Bote in Cottbus werksaam was. Fischer het die AZ se verspreiding en uitleg gemoderniseer en sy sirkulasie opgestoot. Die dagblad is sedert 2004 winsgewend en verdien driekwart van sy winste deur advertensies.\n\nIn NMH se eie drukkery, Newsprint Namibia, word ook die AZ se susterblaaie Die Republikein en Namibian Sun gedruk. Nuusberigte word deur drie nuusagentskappe aan die AZ verskaf - Reuters, Deutsche Presse-Agentur (dpa) en Transocean GmbH.\n", "id": "afr_Latn_102230"} {"text": "Tanganjikameer\n\nTanganjikameer (Engels: Lake Tanganyika) is 'n varswatermeer in Oos-Afrika en is 673 km lank, die langste varswatermeer in die wêreld. Dit is gemiddeld 72 km breed. Dit is ook die tweede diepste meer (1 470 meter of 4 820 voet diep) ter wêreld en die grootste meer in die Groot Skeurvallei. Die meer se oppervlak is 773 meter (2 536 voet) bo seevlak, maar die bodem is 669 meter (2 195 voet) onder seevlak.\n\nDie lande wat aan die meer grens is Zambië, Demokratiese Republiek van die Kongo, Tanzanië en Burundi, met Tanzanië (46%) en die DRK (40%) wat die meerderheid van die meer besit. Water vloei uit in die Kongorivierstelsel en uiteindelik in die Atlantiese Oseaan.\n", "id": "afr_Latn_102231"} {"text": "FC Nordsjælland\n\nFC Nordsjælland is 'n sokkerspan in die Deense dorp Farum. Die klub is 'n saamsmelting van al die klubs in die noorde van die eiland Seeland (Deens: Sjælland). Tot 2003 het die klub Farum BK geheet. Die span se tuisveld is die Farum Park, wat 'n kapasiteit van 10 000 toeskouers het.\n\nFC Nordsjælland speel in die Deense Superligaen en het in 2012 vir die eerste keer die Deense kampioenskap gewen. In die seisoen 2012/13 speel die span dan ook in die UEFA Champions League.\n", "id": "afr_Latn_102232"} {"text": "Kwadraat\n\nDie kwadraat (van Latyns: quadratus, vierkant) van 'n getal is die tweede mag van die getal. Die kwadraat word verkry deur die getal met homself te vermenigvuldig. As voorbeeld, die kwadraat van 6 is 6×6 = 36.\n\nDie verband tussen kwadrate en vierkante word duidelik as mens dink dat die oppervlakte van 'n vierkant gelyk is aan die kwadraat van die lengte van die sye.\n\nDie inverse van die kwadraat van nie-negatiewe getalle is die vierkantswortel.\n\nx x ... x o | x x ... . ... . . 26 x x ...\n", "id": "afr_Latn_102233"} {"text": "Albertmeer\n\nDie Albertmeer (Engels: Lake Albert) is 'n varswatermeer in Sentraal-Afrika en vorm die grens tussen Uganda en die Demokratiese Republiek van die Kongo. Die meer is 160 km lank, 30 km breed en redelik vlak met 'n maksimum diepte van 51 m. Die Wit Nyl vloei in die meer in vanaf die Victoriameer en hiervandaan staan die uitvloei na die Nylrivier bekend as die Albertnyl. Die meer is ook deel van die Groot Mere van Afrika en die Groot Skeurvallei.\n\nDie Rwenzoriberge is net suid van die meer.\n", "id": "afr_Latn_102234"} {"text": "Kyogameer\n\nDie Kyogameer (Engels: Lake Kyoga) is 'n varswatermeer net noord van die Victoriameer in Uganda. Die Wit Nyl vloei vanaf die Victoriameer via Kyogameer na die Albertmeer. Tussen die Albertmeer en Victoriameer staan die Nylrivier bekend as die Victorianyl.\n", "id": "afr_Latn_102235"} {"text": "Sentraal-Afrika\n\nSentraal-Afrika, of Middel-Afrika, is terme wat gebruik word om die gebied van Afrika onder die Sahara-woestyn te beskryf en die westelike \"bult\", maar ten weste van die Groot Skeurvallei. Die Kongorivier vloei deur Sentraal-Afrika. Hierdie rivier voorsien 'n groter gebied van water as enige ander rivierstelsel, met die uitsondering van die Amesonerivier.\n", "id": "afr_Latn_102236"} {"text": "Georg Friedrich Händel\n\nGeorg Friedrich Händel (1685-1759), een van die bekendste komponiste van die 18e eeu, het meer as veertig operas gekomponeer (die meeste van hulle in Londen), en hom toegespits op die oratorium, waaraan hy nuwe inhoud gegee het. In Handel se musiek is alle destydse Europese style op 'n baie persoonlike wyse verenig. Georg Friedrich Händel is op 23 Februarie 1685 in die Duitse dorp Halle gebore.\n\nIn 1694 het hy musieklesse ontvang van Friedrich Wilhelm Zachov (1662- 1712), wat die grondslag gele het vir Händel se latere styl. In 1703 is Händel na Hamburg, waar hy sy eerste opera, Almira (1705), gekomponeer het, asook sy eerste Johannes-Passie (1704), na die teks van Christian Postel (1658- 1705). Van 1706 tot 1710 was Handel in Italië. Sy kantates en operas wat hier gekomponeer is (Rodrigo, 1707, en veral Agrippina, 1709), het hom oor die hele Europa bekend gemaak.\n\nIn 1710 het hy Agostino Steffani opgevolg as hofkomponis in Hannover. In dieselfde jaar was hy 'n ruk lank in Londen, waar sy nuwe opera Rinaldo groot welslae behaal het. Hy het twee jaar later na Londen teruggekeer, waar hy in 1713, waarskynlik in opdrag van koningin Anne, die Utrecht Te Deum gekomponeer het ter herdenking van die Vrede van Utrecht. Hierdie werk het aan hom 'n vaste plek in die Engelse musieklewe besorg. Terwyl hy in 1716 vir 'n kort rukkie terug was in Duitsland, het hy 'n tweede Johannes-Passie gekomponeer, die keer na die teks van Heinrich Brockes (1680-1747). Händel het hom toe in Londen gevestig en sy naam geangliseer tot George Frideric Handel.\n\nOnder beskerming van die latere hertog van Chandos het hy tussen 1717 en 1720 voortgebou op die Engelse koortradisie, en benewens sy 12 Chandos Anthems, het hy in die tyd ook 3 Te Deums, Acis and Galatea, die eerste weergawe van sy oratorium Ester en agt suites vir die klavesimbel gekomponeer. In 1719 het Handel komponisdirigent van die pas gestigte Royal Academy of Music geword en hy het 'n hele reeks operas gekomponeer, onder meer Radamisto (1720), Floridante (1712), Ottone (1723), Giulia Cesare (1724), Rodelinda (1725), Alessandro (1726), Admeto (1727) en Siroë.\n\nToe die Academy in 1728 bankrot speel, het Handel en die bestuurder, Johann Jakob Heidegger (1666-1749), dit oorgeneem. Die nuwe onderneming het tot in 1733 voortbestaan. Daarna het Händel 'n nuwe operageselskap in Covent Garden begin, en weer het 'n reeks nuwe operas gevolg: Poro (1731), Ezio (1732), Orlando (1733), Ariodante (1735), Alcina (1735), Atalanta (1736) en Berenice (1737). Veral Nicola Porpora en Johann Adolf Hasse, die leiers van 'n tweede Londense operageselskap wat die steun geniet het van die anti-Duitse deel van die Londense adel onder leiding van die prins van Wallis, was vir Händel sterk mededingers. In 1737 het albei geselskappe bankrot gespeel.\n\nHandel het 'n beroerteaanval gehad en vir mediese behandeling na Aken gegaan. Daarna het hy na Londen teruggekeer en hom nog 'n paar jaar lank met die opera besig gehou, maar na die geslaagde politieke satire, The Beggar's Opera (teks deur John Gay, musiek deur Johann Pepusch), wat in 1728 vir die eerste keer in Londen opgevoer is en waarin die spot gedryf word met die eienaardighede van die aristokratiese opera seria, het Händel se Italiaanse operastyl al hoe minder inslag gevind. Tot Händel se laaste operas behoort Faramondo (1738), Serse (1738), Imeneo (1740) en Deidamia (1741). Hulle het egter min welslae behaal. Inmiddels het Händel sy eerste oratoria gekomponeer, wat groot indruk gemaak het. Onder hulle was Saul en Israel in Egypt (1739), Messiah (Messias) en Samson (1742), Judas Maccabaeus (1746), Joshua (1748), Solomon (1749) en Jephte (1752).\n\nSy meesterstuk, die Messias, is in April 1742 vir die eerste keer in Dublin opgevoer. Händel het 'n voorkeur vir die dramatiese gehad en sy onderwerpe hoofsaaklik uit die Ou Testament gekies. Nuut was die wyse waarop hy die koor by die handeling betrek het as deelnemers aan die drama. In 1753 het Händel blind geword en die laaste jare van sy lewe rustig deurgebring. Hy is op 14 April1759 oorlede en is in die Westminsterabdy in Londen begrawe. Händel was een van die belangrikste komponiste van die 18e eeu en word dikwels op dieselfde vlak as Johann Sebastian Bach (1685 - 1750) geplaas.\n\nDaar is egter 'n belangrike benaderingsverskil tussen die twee: Bach was 'n Duitser en 'n \"provinsialis\"; Händel was 'n wêreldburger, hof- en opera-komponis. In Händel se musiek, ook in die instrumentale komposisies, hoor 'n mens steeds die menslike stem; Bach se benadering was wesenlik instrumentaal, ook in sy vokale musiek. Händel se operas behoort tot die belangrikste deel van sy werk.\n\nMet sy koororatoria het hy egter 'n nuwe genre geskep, wat deur Haydn, na sy besoek aan Engeland, voortgesit is. In sy instrumentale musiek, waarvan die 12 Concerti Grossi, opus.6, (1739) 'n hoogtepunt vorm, het Händel voortgebou op die concertovorm wat deur Corelli ontwikkel is. Die Watermusiek (ongeveer 1717) en die Musiek vir die Koninklike Vuurwerke (1749) is in die suitevorm gekomponeer. Händel se werk is omvattend: 44 operas, 20 oratoria, odes en pastorale, 20 volksliedere, 2 passies, 26 kantates, 23 concerti grossi, 18 orrelkonserte, 2 orkessuites en 'n groot hoeveelheid vokale en instrumentale kamermusiek. Een van die vier lofsange wat hy in 1727 vir die kroning van koning George II gekomponeer het, Zadok the Priest, is sedertdien by elke kroningsplegtigheid van 'n Engelse vors uitgevoer. Friedrich Chrysander (1826- 1901) het die publikasie van Händel se werke in 105 bande vir die Deutsche Handel Gesellschaft versorg.\n", "id": "afr_Latn_102237"} {"text": "Reg op subrogasie\n\nDie reg op subrogasie, behels in die Suid-Afrikaanse versekeringsreg die reg van 'n versekeraar om namens die versekerde teen 'n derde op te tree en om gebruik te maak van die versekerde se regte en inligting en stel die versekerde skadeloos. Dit gee ook die versekeraar die reg om die wrak (wrakwaarde) te hou nadat die versekeraar die versekerde uitbetaal het. (sien Reinecke et al- \"General principles of Insurance law\", LexisNexis Durban 2007).\n", "id": "afr_Latn_102238"} {"text": "Suid-Afrikaanse Grensoorlog\n\nDie Suid-Afrikaanse Grensoorlog, ook bekend as die Namibiese Vryheidsoorlog, en soms in Suid-Afrika as die Angolese Bosoorlog aangedui, was 'n grootliks asimmetriese konflik wat vanaf 26 Augustus 1966 in Namibië (destyds Suidwes-Afrika), Zambië en Angola plaasgevind het, tot 21 Maart 1990. Dit is geveg tussen die Suid-Afrikaanse Weermag (SAW) en die People's Liberation Army of Namibia (PLAN), 'n gewapende vleuel van die South West Africa People's Organisation (SWAPO). Die Suid-Afrikaanse Grensoorlog het gelei tot van die grootste veldslae op die Afrika-kontinent sedert die Tweede Wêreldoorlog en was nou verweef met die Angolese Burgeroorlog.\n\nNa etlike jare van onsuksesvolle petisie deur die Verenigde Nasies en die Internasionale Geregshof vir Namibiese onafhanklikheid van Suid-Afrika, het SWAPO die PLAN in 1962 gevorm met wesenlike bystand van die Sowjetunie, Volksrepubliek van China en simpatieke Afrika-state soos Tanzanië, Ghana, en Algerië. Gevegte het tussen PLAN en die Suid-Afrikaanse owerhede in Augustus 1966 uitgebreek. Tussen 1975 en 1988 het die SAW massiewe konvensionele klopjagte in Angola en Zambië uitgevoer om PLAN se voorwaartse bedryfsbasisse uit te skakel. Dit het ook spesialisteen-insurgensie-eenhede soos Koevoet en 32-Bataljon ontplooi wat opgelei is om eksterne verkenning uit te voer en guerrillabewegings op te spoor.\n\nSuid-Afrikaanse taktiek het toenemend aggressief geword namate die konflik gevorder het. Die SAW se invalle het Angolese ongevalle opgelewer en soms gelei tot ernstige kollaterale skade aan ekonomiese installasies wat as noodsaaklik vir die Angolese ekonomie beskou is. Oënskynlik om hierdie strooptogte te stop, maar ook om die groeiende alliansie tussen die SAW en die National Union for the Total Independence for Angola (UNITA), wat eersgenoemde met gebuite PLAN-toerusting bewapen het, te ontwrig, het die Sowjetunie die People's Armed Forces of Liberation of Angola (FAPLA) deur 'n groot kontingent van militêre adviseurs en tot vier miljard dollar se moderne verdedigingstegnologie in die 1980's gesteun. Vanaf 1984 was gereelde Angolese eenhede onder Sowjetbevel selfversekerd genoeg om teen die SAW te veg. Hulle posisies is ook deur duisende Kubaanse troepe versterk. Die toestand van oorlog tussen Suid-Afrika en Angola het kortstondig geëindig met die kortstondige Lusaka-ooreenkomste, maar het in Augustus 1985 hervat, aangesien beide PLAN en UNITA die wapenstilstand benut het om hul eie guerrilla-aktiwiteite te versterk, wat gelei het tot 'n hernieude fase van FAPLA-gevegsoperasies gekulmineer in die Slag van Cuito Cuanavale. Die Suid-Afrikaanse Grensoorlog is grootliks beëindig deur die Drieparty-akkoord, bemiddel deur die Verenigde State, wat die partye verbind het tot 'n onttrekking van Kubaanse en Suid-Afrikaanse militêre personeel uit onderskeidelik Angola en Suidwes-Afrika. PLAN het sy finale guerrilla-veldtog in April 1989 van stapel gestuur. Suidwes-Afrika het 'n jaar later, op 21 Maart 1990, formeel onafhanklikheid as die Republiek van Namibië ontvang.\n\nTen spyte daarvan dat dit grootliks in buurstate geveg is, het die Suid-Afrikaanse Grensoorlog 'n fenomenale kulturele en politieke impak op die binnelandse Suid-Afrikaanse samelewing gehad. Die land se apartheidsregering het baie moeite gedoen om die oorlog as deel van 'n inperkingsprogram teen streeks-Sowjet-ekspansionisme aan te bied en dit gebruik om openbare anti-kommunistiese sentiment aan te wakker. Dit bly 'n integrale tema in kontemporêre Suid-Afrikaanse letterkunde in die breë en veral Afrikaanstalige werke, wat aanleiding gegee het tot 'n unieke genre bekend as grensliteratuur.\n", "id": "afr_Latn_102239"} {"text": "Organisasie vir Afrika-eenheid\n\nDie Organisasie vir Afrika-eenheid (OAE) (Engels: Organisation of African Unity (OAU), Frans: Organisation de l'unité africaine (OUA)) is op 25 Mei 1963 in Addis Abeba gestig met twee-en-dertig regerings wat die OAE-handves onderteken het. 'n Verdere 21 lande het geleidelik oor die jare aangesluit, met Suid-Afrika wat op 23 Mei 1994 die 53ste lid geword het. Die organisasie is op 9 Julie 2002 deur sy laaste voorsitter, die Suid-Afrikaanse president Thabo Mbeki, ontbind en met die Afrika-unie (AU) vervang.\n", "id": "afr_Latn_102240"} {"text": "Analogie\n\n'n Analogie (van Grieks analogia, wat verhouding beteken) is die vergelyking van sekere aspekte van een begrip met aspekte van 'n ander begrip. Dit word soms gebruik om 'n komplekse minder bekende scenario met 'n meer eenvoudige en bekende een te vergelyk ten einde 'n idee te gee van hoe die komplekse scenario moontlik is.\n\n'n Standaardanalogie het altyd die vorm: A staan tot B, soos C staan tot D. Voorbeelde van standaard-analogieë: Kous staan tot voet, soos handskoen tot hand. 64 staan tot 8 soos 16 tot 4. 60 staan tot driehoek, soos 90 staan tot vierhoek. Parys staan tot Frankryk soos Berlyn staan tot Duitsland.\n", "id": "afr_Latn_102241"} {"text": "Zacatecas\n\nZacatecas (uitgespreek [sakaˈtekas]) is een van die 31 deelstate wat, saam met die Federale Distrik, die 32 Federale Entiteite van Meksiko vorm.\n", "id": "afr_Latn_102242"} {"text": "Kivumeer\n\nDie Kivumeer (Engels: Lake Kivu) is 'n varswatermeer in Sentraal-Afrika op die grens van Rwanda en die Demokratiese Republiek van die Kongo. Die meer vorm ook deel van die Groot Mere van Afrika en die Groot Skeurvallei. Die Ruzizirivier verbind die meer met die Tanganjikameer.\n", "id": "afr_Latn_102243"} {"text": "Hipotese\n\n'n Hipotese is 'n voorlopige veronderstelling. Dit is dus 'n idee wat nog getoets moet word. Meer werk is dus nodig alvorens dit as feitelik korrek aanvaar kan word. Die woord is vanuit Grieks afgelei: υπόθεση [upóthese] = veronderstelling.\n\nHipoteses word algemeen in die wetenskap gebruik om 'n stelling wat nog nie bewys is nie as die beginpunt van 'n teorie, 'n verklaring of 'n afleiding te gebruik. Verskeie leidrade wat 'n hipotese ondersteun kan versamel word, maar slegs 'n enkele negatiewe uitvallende eksperiment is voldoende om die hipotese ontkragtig te verklaar. Volgens onder andere Karl Popper moet 'n wetenskaplike hipotese daarom \"falsifieerbaar\" wees. Daar moet dus 'n eksperiment bedink kan word wat die hipotese moontlik ongeldig kan verklaar. Vir baie hipoteses is die wetenskap nog nie ver genoeg gevorder om eksperimenteel volledig uitsluitsel oor die waarheidsgehalte van die hipoteses te kan gee nie.\n\nDie nulhipotese in statistiek is 'n veronderstelling oor (een of meer parameters van) 'n kansverdeling, waarvan die korrektheid betwyfel word. Deur middel van 'n statistiese toets word die korrektheid ondersoek deur te poog om met statistiese data in die vorm van 'n steekproef die teendeel aan te toon.\n", "id": "afr_Latn_102244"} {"text": "Turkanameer\n\nDie Turkanameer (Engels: Lake Turkana) is in die noorde van Kenia en was voorheen bekend as die Rudolfmeer. Die meer is 290 km lank en 32 km wyd. Dit is die grootste meer in 'n woestyn in die wêreld en is deel van die Groot Mere van Afrika en die Groot Skeurvallei. Dit het geen uitvloei nie en verloor water slegs deur verdamping. Die noordelike punt van die meer is in Ethiopië. Die Omorivier mond uit in die meer.\n", "id": "afr_Latn_102245"} {"text": "Tanameer\n\nDit is die grootste meer in Ethiopië en die hoogsliggende meer in Afrika. Die meer is op 'n hoogte van 1800 m geleë en het 'n oppervlakte van 3000 km² (84 km lank en 66 km breed). Die maksimum diepte is 15 m.\n\nDaar is eilande in die meer, waarvan die belangrikste Tana Qirqos, Daga, Dek, en Mitraha is.\n\nDie eilande in die meer word al vir minstens 500 jaar bewoon deur monnike van die Ethiopies-Ortodokse Kerk wat skatte van voormalige Ethiopiese keisers en kerkskatte in afgeleë kloosters bewaar. Die grootste eiland is Dek.\n", "id": "afr_Latn_102246"} {"text": "Australië by die Paralimpiese Somerspele 2012\n\nAustralië het aan die Paralimpiese Somerspele 2012 in Londen in die Verenigde Koninkryk deelgeneem. Australië het 131 atlete gestuur wat aan dertien sportsoorte deelgeneem het. Die rolstoelrugby-speler Greg Smith was die Australiese vlagdraer tydens die openingseremonie.\n", "id": "afr_Latn_102247"} {"text": "Kasaks\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Kasakke.\n\nKasaks (қазақша, قازاقشا‎, qazaqsha, [qɑzɑqˈɕɑ] of қазақ тілі, قازاق تئلئ‎, qazaq tili, [qɑˈzɑq tɪˈlɪ]) is 'n Turkiese taal wat deur sowat 13 miljoen mense in Kasakstan, die Volksrepubliek China, Mongolië, Afghanistan, Tadjikistan, Turkye, Turkmenistan, Oekraïne, Oesbekistan, Rusland en Iran gepraat word. Dit is die tweede mees verspreide taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies asook die vierde mees gesproke Turkiese taal naas Turks, Azerbeidjans en Oesbekies. Kasaks is die amptelike taal van die Republiek Kasakstan en verwant aan Kirgisies en Karakalpaks.\n\nKasaks word amptelik met 'n gemodifiseerde Cyrilliese alfabet geskryf, maar op die internet word ook 'n variant van die Latynse alfabet gebruik. In Afghanistan en die Volksrepubliek China word 'n gemodifiseerde Arabiese alfabet gebruik.\n\nNa die verbrokkeling van die Sowjetunie aan die begin van die 1990's het die regerings van die Sentraal-Asiatiese lande met Turkiese tale die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kasaks en Kirgisies het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.\n", "id": "afr_Latn_102248"} {"text": "Dikbek-kurper\n\nDie Dikbekkurper (Thoracochromis albolabris) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivierstelsel in Angola en Namibië voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Thicklipped river bream.\n", "id": "afr_Latn_102249"} {"text": "Thoracochromis\n\nThoracochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is sewentien spesies wat hoort tot die genus en twee kom in Suider-Afrika voor. 'n Kenmerk van die spesie is dat die skubbe op die pens kleiner is as die skubbe op die sye en die mannetjies het helder kolle op die stert.\n", "id": "afr_Latn_102250"} {"text": "Namibkurper\n\nDie Namibkurper (Thoracochromis buysi) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivierstelsel in Angola en Namibië voorkom en tot 175 mm lank word. In Engels staan die vis bekend as Namib river bream.\n", "id": "afr_Latn_102251"} {"text": "Reënboog-kurper\n\nDie Reënboogkurper (Sargochromis carlottae) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kafuerivier. Dit kom ook in die Karibadam voor.\n\nIn Engels staan die vis bekend as die Rainbow bream of Rainbow happy.\n", "id": "afr_Latn_102252"} {"text": "Gorbals\n\nIn die laat 19de eeu het die industrialisering hier nadelige uitwerkings soos oorbevolking veroorsaak. Baie bewoners het hulle vanweë hul nabygeleë werkgeleenthede hier gevestig, of omdat hulle geen ander behuising kon bekostig nie. Die Gorbals het sodoende tot 'n krotbuurt ontwikkel. Alhoewel daar pogings onderneem is om die buurt te herontwikkel, het sulke maatreëls gewoonlik slegs daartoe gelei dat ander sosiale misstande soos dakloosheid en verspreidende siektes ontstaan het.\n\nNá die Tweede Wêreldoorlog was die Gorbals die eerste krotbuurt in die Skotse metropool waar wetgewing voorsiening vir herontwikkeling en die bou van veelverdieping-woonstelblokke gemaak het. In die laaste dekades is sommige ou geboue gesloop om plek te maak vir 'n mengsel van nuwe sosiale en privaat behuising. Ander woonhuise word opgeknap en verbeter.\n\nDie plaaslike Caledonia Road-kerk word as een van die merkwaardigstre voorbeelde van sakrale boukuns in Glasgow beskou. Die voormalige Presbiteriaanse kerkgebou, wat in die 1850's volgens planne van Alexander \"Greek\" Thompson opgerig is, het in 1965 'n brand ten prooi geval. Dit is tans 'n indrukwekkende bouval.\n", "id": "afr_Latn_102253"} {"text": "Groen-kurper\n\nDie Groenkurper (Sargochromis codringtonii) is 'n varswatervis wat in die Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier, die Kafuerivier en die Karibadam voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Green bream of Green happy.\n", "id": "afr_Latn_102254"} {"text": "Sargochromis\n\nSargochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Sewe van die spesies kom in Suider-Afrika voor. Die genus is betreklik groot met die bekke van gemiddelde grootte en hulle vreet oor die algemeen slakke, varswater mossels en skaaldiere. Die wyfies broei die eiers uit en dra die larwes in die mond. Die uiterlike verskille tussen die verskillende spesies is baie min.\n", "id": "afr_Latn_102255"} {"text": "Ligroos-kurper\n\nDie Ligrooskurper (Sargochromis giardi) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivier, Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier, die Kafuerivier en die Karibadam voorkom.\n\nIn Engels staan die vis bekend as die Pink bream. In die Caprivi staan die vis ook bekend as die Pienkkurper of in Engels as die Pink Happy.\n", "id": "afr_Latn_102256"} {"text": "Langwang-kurper\n\nDie Langwangkurper (Sargochromis greenwoodi) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kafuerivier. In Engels staan die vis bekend as die Deepcheek bream.\n", "id": "afr_Latn_102257"} {"text": "Kafue-kurper\n\nDie Kafue-kurper (Sargochromis mortimeri) is 'n varswater vis wat voorkom in die boonste en middelste gedeeltes van die Zambezirivier en die Kafuerivier. In Engels staan die vis bekend as die Kafue bream.\n", "id": "afr_Latn_102258"} {"text": "Kunene-kurper\n\nDie Kunene-kurper (Sargochromis coulteri) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivier in Namibië en Angola voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Cunene bream.\n", "id": "afr_Latn_102259"} {"text": "Kromkop-kurper\n\nDie kromkop-kurper (Serranochromis altus) is 'n varswatervis wat in die Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezi- en die Kafuerivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Humpback largemouth.\n", "id": "afr_Latn_102260"} {"text": "Spekboom\n\nDie spekboom (Portulacaria afra) is 'n vetplant met kleinerige blare.\n\nOlifante vreet graag die boonste blare van die boom, wat veroorsaak dat dit horisontaal uitsit. Vir dié rede staan die boom ook as olifantskos bekend. Die olifante in die Oos-Kaap, insluitende dié in die Addo-Olifant Nasionale Park, kan tot 200 kg spekboomblare per dag vreet.\n\nSpekboom is in staat om groot hoeveelhede koolstofdioksied uit die lug te neem en in suurstof en koolstof om te skakel. Een hektaar spekboom kan gemiddeld 4,2 ton koolstofdioksied per jaar na suurstof en koolstof omskakel. In die opsig is spekboom tot 10 keer meer effektief per hektaar as 'n tropiese reënwoud.\n\nDie blare van die spekboom kan deur mense geëet word. Dit kan in tye van nood as 'n voedselbron aangewend word en is ook geskik vir gebruik in slaaie. Die blare het 'n effens suur, suurlemoenagtige smaak.\n\nDie plant se FSA-nommer is 104.\n", "id": "afr_Latn_102261"} {"text": "Serranochromis\n\nSerranochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Die genus is groot roofvisse wat voorkom in die riviere van tropiese Suider- en Sentraal-Afrika. Die genus het groot monde met koniese tande. Hulle is almal mondbroeiers.\n\nDaar is tien spesies wat aan die genus behoort en sewe van die spesies kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102262"} {"text": "Smalkop-kurper\n\nDie smalkopkurper (Serranochromis angusticeps) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier, Kunenerivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kafuerivier. Dit kom ook in die sytakke van die Kongorivier in Zambië voor.\n\nIn Engels staan die vis bekend as die Thinface largemouth of die Thinface bream.\n", "id": "afr_Latn_102263"} {"text": "Laeveld-kurper\n\nDie Laeveldkurper (Serranochromis meridianus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Sabierivier en kusmere van suidelike Mosambiek en die noorde van KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as die Lowveld largemouth.\n", "id": "afr_Latn_102264"} {"text": "Koerdies\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Koerde.\n\nKoerdies (كوردی, Kurdî, Kurdí), oftewel die Koerdiese tale (زمانی کوردی, Zimanê kurdî), is 'n dialekkontinuum wat aan die Irannese tale behoort en deur etniese Koerde in die geokulturele streek Koerdistan en die Koerdiese diaspora gepraat word. Die drie Koerdiese tale is Noord-Koerdies (Kurmanji), Sentraal-Koerdies (Sorani) en Suid-Koerdies (Xwarîn). 'n Ander groep van nie-Koerdiese Noordwestelike Irannese tale, die Zazaki-Gorani-tale, word ook deur miljoene se etniese Koerde gepraat. Volgens ondersoeke in 2009 word die aantal Koerdiese moedertaalsprekers in Turkye op tussen 8 en 20 miljoen geraam. Die meerderheid Koerde praat Koermandsji. Die meeste Koerdiese tekste is in Koermandsji en Sorani geskryf. Koermandsji word met die Hawar-alfabet geskryf, 'n aangepaste weergawe van die Latynse alfabet, en Sorani word met die Sorani-alfabet geskryf, 'n variant van die Arabiese alfabet.\n\nDie kategorisering van Laki as 'n dialek van Suid-Koerdies of as 'n vierde Koerdiese taal is tans die onderwerp van 'n debat, maar die onderskeie tussen Laki en ander Suid-Koerdiese dialekte is minimaal.\n\nTot in die 20ste eeu was die literêre uitset in Koerdies veral beperk tot poësie, toe meer algemene literatuur verskyn het. Vandag word veral die twee Koerdiese dialekte Koermandsji en Sorani vir skryfwerk gebruik. Sorani is saam met Arabies een van Irak se twee ampstale en word in politieke dokumente eenvoudig \"Koerdies\" genoem.\n", "id": "afr_Latn_102265"} {"text": "Langvinkurper\n\nDie langvinkurper (Serranochromis longimanus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangodelta en boonste gedeelte van die Zambezirivier. In Engels staan die vis bekend as die Longfin largemouth of die Longfin largemouth bream.\n", "id": "afr_Latn_102266"} {"text": "Perskopkurper\n\nDie perskopkurper (Serranochromis macrocephalus) is 'n varswatervis wat in die Okavangorivier, Kunenerivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier, die Kafuerivier en Karibadam voorkom. Die vis kom ook voor in sytakke van die Kongorivier. In Engels staan die vis bekend as die Purpleface largemouth.\n", "id": "afr_Latn_102267"} {"text": "Olyfkurper\n\nDie Olyfkurper (Serranochromis robustus) is 'n varswatervis wat in die Okavangorivier, boonste gedeelte van die Zambezirivier, die Kafuerivier, Karibadam, Malawimeer en die Shirerivier voorkom. Hulle kom ook in KwaZulu-Natal en in sytakke van die Kongorivier voor. In Engels staan die vis bekend as die Nembwe.\n", "id": "afr_Latn_102268"} {"text": "Bruinkol-kurper\n\nDie Bruinkol-kurper (Serranochromis thumbergi) is 'n varswatervis wat in die Okavango-, Kunene- en Kafueriviere en boonste gedeelte van die Zambezirivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Brownspot largemouth.\n", "id": "afr_Latn_102269"} {"text": "Tilapia (genus)\n\nTilapia is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. 'n Kenmerk van die genus is die swart kol op die basis van die dorsale vin en hulle is plantvreters. Dit is 'n gewilde eetvis.\n", "id": "afr_Latn_102270"} {"text": "Otjikoto-kurper\n\nDie Otjikoto-kurper (Tilapia guinasana) is 'n varswatervis wat endemies is aan die Guinasmeer in Namibië. Die vis is ook gevestig in onder andere die Otjikotomeer. In Engels staan die vis bekend as die Otjikoto tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102271"} {"text": "Okavango-kurper\n\nDie Okavango-kurper (Tilapia ruweti) is 'n varswatervis wat in die Okavangodelta, die boonste gedeelte van die Zambezirivier en suidelike sytakke van die Kongorivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Okavango tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102272"} {"text": "Rooiborskurper\n\nDie Rooiborskurper (Tilapia rendalli) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivier, Okavangorivier, die Zambezirivier en ooskusriviere suidwaarts tot by die Sibayameer voorkom. Die vis kom ook in die Malawimeer en Tanganjikameer voor. In Engels staan die vis bekend as die Redbreast tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102273"} {"text": "Oreochromis\n\nOreochromis is 'n genus van visse wat aan die familie Cichlidae behoort. Daar is 33 spesies wat aan die genus behoort en ses van die spesies kom in Suider-Afrika voor; twee spesies was ingevoer. Hierdie genus is ook mondbroeiers en word nie geaffekteer deur temperatuur verskille nie. Hulle kan ook oorleef in water wat sout bevat.\n", "id": "afr_Latn_102274"} {"text": "Meganiese ingenieurswese\n\nMeganiese ingenieurswese is 'n ingenieurstak wat ingenieursfisika en wiskundige beginsels met materiaalwetenskap kombineer om meganiese stelsels te ontwerp, ontleed, vervaardig en in stand te hou. Dit is een van die oudste en mees uiteenlopende vertakkings van die ingenieurswese.\n\nMeganiese ingenieurswese vereis 'n begrip van kernareas, insluitend meganika, dinamika, termodinamika, materiaalwetenskap, struktuuranalise en elektrisiteit. Bykomend tot hierdie kernbeginsels, gebruik meganiese ingenieurs gereedskap soos rekenaargesteunde ontwerp (CAD), rekenaargesteunde vervaardiging (CAM) en bestuur van produklewensiklusse om vervaardigingsaanlegte, industriële toerusting en masjinerie, verwarmings- en verkoelingstelsels, vervoerstelsels, vliegtuie, watervaartuie, robotika, mediese toestelle, wapens en ander te ontwerp en te ontleed. Dit is die tak van ingenieurswese wat die ontwerp, vervaardiging en bedryf van masjinerie behels.\n", "id": "afr_Latn_102275"} {"text": "Kariba-kurper\n\nDie Kariba-kurper (Oreochromis mortimeri) is 'n varswatervis wat in die middelste gedeelte van die Zambezirivier en die Luangwarivier, 'n sytak van die Zambezirivier, voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Kariba tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102276"} {"text": "Jeremia\n\nJeremia is die 24ste boek in die Bybel. Dit is in die Ou Testament, en was dus voor Christus geskryf. Jeremia (ca. 645- ca. 587 v.C.) was 'n Bybelse profeet wie se optrede in Juda gekenmerk is deur sy skerp kritiek op die politieke en godsdienstige verhoudinge in sy land. Hy het sy hele lewe lank geveg teen die geestelike bekrompenheid, wat die oorsaak was van die uiteindelike val van Jerusalem. Die Bybelboek wat sy naam dra, is ingewikkeld en gevarieerd saamgestel en bevat baie biografiese gegewens oor die profeet self.\n", "id": "afr_Latn_102277"} {"text": "Driekolkurper\n\nDie Driekolkurper (Oreochromis andersonii) is 'n varswatervis wat in die boonste gedeelte van die Zambezirivier, die Kunenerivier, die Okavangorivier en Kafuerivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Threespot tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102278"} {"text": "Swartkurper\n\nDie Swartkurper (Oreochromis placidus) is 'n varswatervis wat in die oostelike riviere van Suider-Afrika voorkom, vanaf die Zambezirivier tot by Mkuze in KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as die Black tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102279"} {"text": "Shire-kurper\n\nDie Shirekurper (Oreochromis shiranus) is 'n varswatervis wat in die Malawimeer, die onderste gedeelte van die Shirerivier en die onderste gedeelte van die Zambezirivier voorkom. Hulle kom ook in die Chilwa- en Chiutamere voor. In Engels staan die vis bekend as die Shire tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102280"} {"text": "Nylkurper\n\nDie Nylkurper (Oreochromis niloticus) is 'n varswatervis wat natuurlik voorkom in die Nylrivier, die Groot Skeurvallei-mere en sekere Wes-Afrika riviere. Die spesie is in Suid-Afrika by die Kaapse Vlakte, die Wes-Kaap, KwaZulu-Natal en Zimbabwe en Zambië vrygelaat. Dit het ook die Limpoporivier en ander riviere aan die ooskus van Suid-Afrika en Mosambiek binnegedring. In Engels staan die vis bekend as die Nile tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102281"} {"text": "Israelse kurper\n\nDie Israelse kurper (Oreochromis aureus) is 'n varswatervis wat by die Kaapse Vlakte, die Wes-Kaap en KwaZulu-Natal voorkom. Die vis kom natuurlik voor in Israel, die suidelike gedeelte van die Nylrivier, die Tjadmeer en in die Niger- en Sénégalrivier. In Engels staan die vis bekend as die Israeli tilapia. Hierdie vis is reeds gedurende 1910 in Suid-Afrika vrygelaat.\n", "id": "afr_Latn_102282"} {"text": "Clyde\n\nDie Clyderivier (Engels: River Clyde, Skots-Gaelies: Abhainn Chluaidh [avɪɲˈxlˠ̪uəj]) is 'n groot rivier in Skotland. Dit is die negende langste rivier in die Verenigde Koninkryk en die derde langste in Skotland. Aangesien die Clyde deur Skotland se nywerheidsmetropool Glasgow vloei, het dit vroeër 'n belangrike rol vir die skeepsbou en handel in die Britse Ryk gespeel. Teen die middel van die 19de eeu het tagtig persent van alle stoomskepe, wat in Groot-Brittanje gebou is, uit skeepswerwe langs die Clyde gekom.\n\nDie Clyde ontspring in die Lowther Hills in South Lanarkshire. Dit mond in 'n estuarium genaamd die Firth of Clyde uit.\n", "id": "afr_Latn_102283"} {"text": "Groenkop-kurper\n\nDie Groenkop-kurper (Oreochromis macrochir) is 'n varswatervis wat voorkom in die boonste gedeeltes van die Zambezi-, Kunene-, Okavango- en Kafueriviere, asook die Karibadam. In Engels staan die vis bekend as die Greenhead tilapia.\n", "id": "afr_Latn_102284"} {"text": "Peter Ackroyd\n\nPeter Ackroyd\n\nBritse biograaf, skrywer en kritikus\n\nAlma mater\n\nUniversiteit van Cambridge Yale-universiteit\n\nLiterêre genres\n\nBiografieë, dramatiese werke, essays, fiksie, literêre kritieke, nie-fiksie, digkuns, kortverhale\n\nTydperk\n\nTweede helfte van die 20ste en vroeë 21ste eeu\n\nOnderwerpe\n\nLonden en sy bewoners, geskiedenis en kultuur van Engeland; geskiedenis en kultuur van Venesië\n\nPeter Ackroyd (* 5 Oktober 1949 in East Acton, Wes-Londen) is 'n Britse biograaf, skrywer en kritikus met 'n besondere belangstelling in die geskiedenis en kultuur van Engeland. Hy staan bekend vir sy omvangryke werk, die verskeidenheid style en uitgangspunte daarvan, die diepte van sy navorsing en die groot verskeidenheid onderwerpe wat menige spesialis-akademikus in die skadu stel en van Charlie Chaplin en Edgar Allan Poe tot die Engelse skilder J.M.W. Turner se waterverftegniek, die oorspronge van Engels-wees en die geskiedenis, boukuns, musiek en toneelkuns van Venesië strek. Maar dit is veral die Britse hoofstad Londen, die plek waar hy gebore en grootgemaak is en waar hy die meeste tyd van sy lewe gebly het (tans in Knightsbridge in Sentraal-Londen), wat hom die meeste boei en wat alles deurdring wat hy gedoen en geskryf het. 'n Omvangryke biografie van sy geboortestad is in 2000 gepubliseer.\n\nVir sy biografieë van onder meer William Blake, Charles Dickens, T.S. Eliot en Sir Thomas More het hy die Somerset Maugham-prys en twee Whitbread-pryse ontvang. In 1984 is hy as lid van die Royal Society for Literature verkies. Hy is daarnaas in 2003 as Commander of the Order of the British Empire (CBE) vereer.\n", "id": "afr_Latn_102285"} {"text": "Pasjtoe\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Pasjtoene.\n\nPasjtoe (پښتو, Pax̌tō, [paʂto]), histories bekend as Afghani (افغاني) of Pathani, is 'n Irannese taal wat deur sowat 50 miljoen mense in Afghanistan, Pakistan en Iran gepraat word. Dit vorm saam met Dari (Persies) die amptelike tale van Afghanistan. Daarbenewens dien Pasjtoe as ampstaal van die Pakistanse provinsies van Khyber Pakhtunkhwa, Beloetsjistan en die Federaalgeadministreerde stamgebiede. Pasjtoe word met die Arabiese alfabet geskryf.\n", "id": "afr_Latn_102286"} {"text": "Dari\n\nDari (Persies/Farsi: دری [dæˈɾiː]) of Dari-Persies (فارسی دری [fɒːɾsije dæˈɾiː]) is die variant van Persies wat in Afghanistan gebesig word. Die term Dari verwys daarnaas vanaf die 10de eeu na die vroeë Nieu-Persiese literêre taal. Sy gebruik in die nouer sin van 'n Afghanse variant van Persies word sedert 1964 amptelik deur die Afghanse regering erken en bevorder. So word na Dari in baie westerse bronne ook verwys as Afghanse Persies.\n\nSoos bepaal deur die grondwet van Afghanistan, is Dari - naas Pasjtoe - een van dié land se twee ampstale. Dari is nogtans die mees gesproke taal in die land en die moeder- of eerste taal van tussen 'n kwart en die helfte van die bevolking. Dari het die status van 'n lingua franca in Afghanistan en dien ook as onderrigmedium.\n\nIranse en Afghanse Persies is onderling verstaanbaar, waarby verskille hoofsaaklik beperk bly tot die woordeskat en fonologie.\n", "id": "afr_Latn_102287"} {"text": "Clanwilliam-klipbaber\n\nDie Clanwilliam-klipbaber (Austroglanis gilli) is 'n varswatervis wat voorkom in die sytakke van die Olifantsrivierstelsel by Clanwilliam in die Wes-Kaap. Dit word deur die IUBN geklassifiseer as 'n kwesbare spesie. In Engels staan die vis bekend as Clanwilliam rock catfish.\n", "id": "afr_Latn_102288"} {"text": "Austroglanididae\n\nAustroglanididae is 'n varswatervisfamilie van die orde Siluriformes. Die familie beskik slegs oor een genus wat drie spesies bevat. Dié familie is endemies aan die Olifantsrivier, Wes-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_102289"} {"text": "Austroglanis\n\nAustroglanis is 'n genus van visse wat aan die familie Austroglanididae behoort. Daar is drie spesies wat aan die genus behoort en al drie is endemies aan Suid-Afrika. Die baarde se posisie op die onderkaak is kenmerkend.\n", "id": "afr_Latn_102290"} {"text": "Barnard se klipbaber\n\nBarnard se klipbaber (Austroglanis barnardi) is 'n varswatervis wat voorkom in die sytakke van die Olifantsrivierstelsel by Clanwilliam in die Wes-Kaap. In Engels staan die vis bekend as Barnard's rock catfish.\n", "id": "afr_Latn_102291"} {"text": "Beloetsji\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Beloetsje.\n\nBeloetsji (بلوچی baločî Balóćí) is 'n Irannese taal wat deur sowat 5 miljoen mense in Afghanistan, Pakistan, Iran, Turkmenistan, die Verenigde Arabiese Emirate en Oman gepraat word. Dit is 'n erkende minderheidstaal in Iran en Pakistan in die streek Beloetsjistan. Daarbenewens dien Beloetsji as ampstaal van die Iranse provinsie Sistan en Beloetsjistan en van die Pakistanse provinsie Beloetsjistan. Beloetsji word met die Arabiese alfabet geskryf.\n", "id": "afr_Latn_102292"} {"text": "Klipbaber\n\nDie Klipbaber (Austroglanis sclateri) is 'n varswatervis wat in die Oranje- en Vaalrivier-stelsels voorkom. In Engels staan die vis bekend as Rock catfish.\n", "id": "afr_Latn_102293"} {"text": "Andrew Marr\n\nAndrew Marr\n\nBritse joernalis, televisie-aanbieder en politieke kommentator\n\nAkademiese opleiding\n\nTrinity Hall, Cambridge\n\nBekende programme\n\nBBC News\n\nThe Andrew Marr Show\n\nGetroud met\n\nJackie Ashley (1987 tot hede)\n\nAndrew William Stevenson Marr (* 31 Julie 1959 in Glasgow, Skotland) is 'n Britse joernalis, televisie-aanbieder en politieke kommentator.\n\nHy was twee jaar lank, tot en met Mei 1998, redakteur van die dagblad The Independent en daarna, vanaf 2000 tot en met 2005, politieke redakteur van die BBC News. Vanaf September 2005 het hy Sunday AM (tans The Andrew Marr Show), 'n politieke program wat op Sondagoggende deur BBC One uitgesaai word. Marr is ook die aanbieder van BBC Radio 4 se program Start the Week.\n\nIn 2007 het Andrew Marr 'n dokumentêre televisiereeks oor die politieke geskiedenis van na-oorlogse Brittanje, Andrew Marr's History of Modern Britain, aangebied wat deur BBC Two uitgesaai is. Twee jaar later is 'n opvolgreeks vervaardig wat die periode tussen 1901 en 1945 behandel, Andrew Marr's The Making of Modern Britain.\n\nIn 2010 het hy 'n televisiereeks aangebied wat die lewe in, die ontwikkeling van en die uitdagings vir sommige van die wêreld se grootste stede behandel, Andrew Marr's Megacities. Koningin Elizabeth II se sestig jaar op die troon is vroeg in 2012 in 'n televisiereeks van drie aflewerings, The Diamond Queen, behandel.\n\nIn 2012 is sy boek A History Of The World deur Macmillan Uitgewers, 'n druknaam van Pan Macmillan Uitgewers, uitgegee.\n", "id": "afr_Latn_102294"} {"text": "Agulhasstroom\n\nDie Agulhasstroom vloei aan die ooskus van Suid-Afrika verby in 'n suidwestelike rigting. Die stroom het sy oorsprong op die ewenaar as die Mosambiekstroom, vloei suidwaarts deur die Mosambiekkanaal waar dit net noord van Durban aansluit by die Oos-Madagaskarstroom om die Agulhasstroom te vorm. Hiervandaan vloei dit na die Agulhasbank. Tussen Port St. Johns en Oos-Londen is die stroom ongeveer 5 tot 10 km vanaf die kus.\n\nDie seestroom is warm (23 – 26 °C) en vloei teen 'n spoed van 5 knope. Die stroom is 100 km breed en 3 000 m diep en lewer water teen 'n tempo van 70 miljoen m³ water per sekonde aan die Agulhasbank. Wanneer die stroom verby die Agulhasbank is, swaai dit eers suidwaarts en later ooswaarts terug na die suidwes Indiese Oseaan en staan dan bekend as die Agulhasterugkeerstroom.\n\nDaar is reeds 1 373 verskillende visspesies uit 225 families in die stroom aangeteken.\n", "id": "afr_Latn_102295"} {"text": "Tiervis\n\nDie tiervis (Hydrocynus vittatus) is 'n roofvis en 'n varswatervis wat in die Okavango- en Zambeziriviere en ook in riviere in die Laeveld voorkom. Buite Suider-Afrika kom die vis voor in die Kongorivier, Tanganjikameer en ander riviere in Noord- en Wes-Afrika. Die Tiervis is seker een van die bekendste visse in Suider-Afrika en staan in Engels bekend as die Tigerfish. Die vis was voorheen onder die familie Characidae geklassifiseer.\n", "id": "afr_Latn_102296"} {"text": "Clive Sinclair\n\nSir Clive Marles Sinclair (30 Julie 1940 – 16 September 2021) was 'n Engelse entrepreneur en uitvinder wat veral in die laat 1970's en vroeë 1980's met sy ontwikkelings op die gebied van verbruikerselektronika bekendheid verwerf het, waaronder die eerste sakrekenaar, die Verenigde Koninkryk se eerste digitale horlosie, tuisrekenaars en draagbare televisietoestelle.\n\nNadat hy enkele jaar lank as assistentredakteur van Practical Wireless en Instrument Practice werksaam was, het Sinclair in 1961 sy eie onderneming, Sinclair Radionics, gestig waar hy in 1972 met die Sinclair Executive die eerste plat sakrekenaar ter wêreld ontwikkel en vervaardig het. Sinclair het hom later op die vervaardiging van tuisrekenaars toegespits en die Sinclair ZX80 ontwikkel, die Verenigde Koninkryk se eerste tuisrekenaar wat op die massamark gemik is en vir minder as £100 verkoop is. Dit is opgevolg deur Sinclair Research se ZX81 en ZX Spectrum-rekenaars. Die laasgenoemde sou in die vroeë dae van die Britse tuisrekenaarbedryf 'n beslissende rol speel. Sinclair het in 2010 opgemerk dat hy self nie van rekenaars gebruik maak nie en die telefoon bo e-pos verkies.\n\nSinclair, wat in 1983 tot die ridderstand verhef is, het later Sinclair Vehicles gestig en die Sinclair C5 ontwikkel, 'n battery-aangedrewe elektriese motor waarmee hy egter geen kommersiële sukses kon behaal nie. Sinclair het hom sedertdien op persoonlike vervoermiddels toegespits en onder meer die A-fiets ontwikkel, 'n voubare fiets vir pendelaars met 'n gewig van 5,5 kg wat maklik gevou en in openbare vervoermiddels saamgeneem kan word.\n", "id": "afr_Latn_102297"} {"text": "Ramparty\n\n'n Ramparty of bokkefuif is 'n informele partytjie wat gehou word vir 'n aanstaande bruidegom om sy \"laaste aand van vryheid\" saam met sy mansvriende te vier, waar laasgenoemde dikwels ook na sy bruilofsfees genooi is. Die ramparty word gewoonlik deur die strooijonker en/of ander bruidegomsvriende gereël. Die vroulike weergawe staan bekend as die kombuistee of henneparty.\n\nRampartye word gewoonlik in die geheim beplan om sover moontlik 'n verrassing vir die bruidegom te wees. Die byeenkoms neem gewoonlik die vorm van 'n braai, naweekkamp in die bos of 'n rustige kuier in 'n restaurant aan. Soms ruk die partytjies egter handuit en gaan met hewige drinkery of die reël van 'n ontkleedanser gepaard.\n\nSoms word \"rumparty\" verkeerdelik gebruik, waarskynlik verwysende na die oormatige drankgebruik tydens die gesellighede.\n", "id": "afr_Latn_102298"} {"text": "Turkmeens\n\nHierdie artikel handel toor die taal. Vir die etniese groep, sien Turkmene.\n\nTurkmeens (Түркменче, تورکمنچه, Türkmençe, [tʏɾkmɛntʃɛ] of түркмен дили, تورکمن تیلی, türkmen dili, [tʏɾkmɛn dɪlɪ]) is 'n Turkiese taal wat deur sowat 7,6 miljoen mense in Turkmenistan, Iran, Afghanistan, Oesbekistan en Rusland gepraat word. Dit is die vierde mees verspreide taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies, Kasaks en Tadjiks asook die sesde mees gesproke Turkiese taal naas Turks, Azerbeidjans, Oesbekies, Kasaks en Oeigoers. Turkmeens is die amptelike taal van die Republiek Turkmenistan en verwant aan Turks en Azerbeidjans.\n\nTot 1993 is die Cyrilliese alfabet gebruik en sedert 1993 word Turkmeens met 'n nuwe Turks-Latynse alfabet geskryf, wat vir al die Turkiese tale in Sentraal-Asië beplan is. In Afghanistan en Iran word 'n gemodifiseerde Arabiese alfabet gebruik.\n", "id": "afr_Latn_102299"} {"text": "Oesbekies\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Oesbeke.\n\nOesbekies (Oʻzbek, Ўзбек, اوزبیک) is 'n Turkiese taal wat deur sowat 27 miljoen mense in Oesbekistan, Kirgisië, Afghanistan, Kasakstan, Turkmenistan, Tadjikistan, Rusland en die Volksrepubliek China gepraat word. Dit is die mees verspreide taal van Sentraal-Asië asook die derde mees gesproke Turkiese taal naas Turks en Azerbeidjans. Oesbekies is die amptelike taal van die Republiek Oesbekistan en verwant aan Oeigoers. Daarbenewens word in die outonome republiek Karakalpakië die Turkse taal Karakalpaks deur die Karakalpakke gebesig.\n\nTot 1993 is die Cyrilliese alfabet gebruik en sedert 1993 word Oesbekies met 'n nuwe Turks-Latynse alfabet geskryf, wat vir al die Turkiese tale in Sentraal-Asië beplan is. In Afghanistan en die Volksrepubliek China word 'n gemodifiseerde Arabiese alfabet gebruik.\n", "id": "afr_Latn_102300"} {"text": "Kirgisies\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Kirgisiërs.\n\nKirgisies (кыргызча, قىرعىزچا, kyrgyzcha, [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili, [qɯɾʁɯz tili]) is 'n Turkiese taal wat deur sowat 4,6 miljoen mense in Kirgisië, Afganistan, Tadjikistan, Oesbekistan, Pakistan en die Volksrepubliek China gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies, Kasaks, Tadjiks en Turkmeens asook die sewende mees gesproke Turkiese taal naas Turks, Azerbeidjans, Oesbekies, Kasaks, Oeigoers en Turkmeens. Kirgisies is die amptelike taal van die Republiek Kirgisië en verwant aan Kasaks en Karakalpaks.\n\nKirgisies word amptelik met 'n aangepaste Cyrilliese alfabet geskryf, maar op die internet word ook 'n variant van die Latynse alfabet gebruik. In Afganistan en die Volksrepubliek China word 'n aangepaste Arabiese alfabet gebruik.\n\nNa die verbrokkeling van die Sowjetunie (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die Sentraal-Asiatiese lande met Turkiese tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en Kasaks het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.\n\nDeesdae is Russies steeds die belangrikste taal in die groot stede, soos Bisjkek, terwyl Kirgisies sy waarde en invloed veral onder die jongmense verloor.\n", "id": "afr_Latn_102301"} {"text": "Tadjiks\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Tadjiks (volk).\n\nTadjiks (забо́ни тоҷикӣ́, zaboni tojikī, [zaˈbɔni tɔd͡ʒiˈki]), ook Tadjikse Persies (форси́и тоҷикӣ́, forsii tojikī, [fɔrˈsiji tɔd͡ʒiˈki]) genoem, is 'n Irannese taal wat deur sowat 7,9 miljoen mense in Tadjikistan, Afghanistan, Kirgisië, Oesbekistan en die Volksrepubliek China gepraat word. Dit is die derde mees verspreide taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies en Kasaks. Tadjiks is die amptelike taal van die Republiek Tadjikistan.\n\nTadjiks is 'n moderne variëteit van Persies wat deur invloed van Russies en die Turkse tale van Sentraal-Asië tydens die Sowjetunie ontstaan het. Tadjiks word amptelik met 'n gemodifiseerde Cyrilliese alfabet geskryf, maar in die Internet word ook 'n variant van die Latynse alfabet gebruik. In Afghanistan en die Volksrepubliek China word 'n gemodifiseerde Arabiese alfabet gebruik.\n", "id": "afr_Latn_102302"} {"text": "Agulhasbank\n\nDie Agulhasbank is 'n uitloper van die kontinentale bank van Afrika suid van Kaap Agulhas. Die bank is vlak en daal tot 200 m diep en strek vir 300 km die see in. Dit speel 'n kritiese rol in die kommersiële visbedryf van Suid-Afrika. Die Atlantiese Oseaan en Indiese Oseaan ontmoet mekaar op die bank by Kaap Agulhas.\n", "id": "afr_Latn_102303"} {"text": "Alestidae\n\nAlestidae is 'n varswatervisfamilie van die orde Characiformes. Hierdie familie was voorheen gespel as Alestiidae.\n", "id": "afr_Latn_102304"} {"text": "Geelbekpaling\n\nDie Geelbekpaling (Anguilla mossambica) is 'n varswatervis wat voorkom in riviere aan die ooskus van Afrika vanaf Kenia suidwaarts tot by Kaap Agulhas. In Engels staan die vis bekend as die Longfin eel.\n", "id": "afr_Latn_102305"} {"text": "Birmaans\n\nBirmaans (မြန်မာစာ, mranma ca vir die geskrewe taal, en , mranma ca.ka: vir die gesproke taal) is 'n Tibeto-Birmaanse taal wat deur sowat 32 miljoen mense in Mianmar en Bangladesj gepraat word. Dit is die amptelike taal van Mianmar en die derde belangrikste inheemse taal van Indo-China ná Viëtnamees en Thai. Birmaans word in die Birmaanse skrif geskryf, 'n Brahmi-skrif uit die Indiese skriffamilie.\n", "id": "afr_Latn_102306"} {"text": "Lao (taal)\n\nHierdie artikel handel oor die taal in Suidoos-Asië. Vir die etniese groep, sien Laos (bevolkingsgroep).\n\nLao (ພາສາລາວ, phasa lao [pʰáːsǎː láːw]) is 'n Tai-Kadai-taal wat deur sowat 3,2 miljoen mense in Laos, Thailand, Kambodja en Viëtnam gepraat word. Lao is die amptelike taal van Laos en is verwant aan Thai. Dit is ná Thai die tweede mees gesproke Tai-Kadai-taal en die vyfde belangrikste inheemse taal van Indo-China ná Viëtnamees, Thai, Khmer en Birmaans. Lao word in die Laotiese skrif geskryf, 'n Brahmi-skrif uit die Indiese skriffamilie.\n", "id": "afr_Latn_102307"} {"text": "Khmer\n\nHierdie artikel handel oor die taal in Suidoos-Asië. Vir die etniese groep, sien Khmer (volk).\n\nKhmer (ភាសាខ្មែរ, [pʰiːəsaː kʰmaːe] of meer formeel ខេមរភាសា [kʰeɛmaʔraʔ pʰiːəsaː]), soms ook Kambodjaans genoem, is 'n Austro-Asiatiese taal wat deur sowat 14 miljoen mense in Kambodja, Viëtnam, Thailand en Laos gepraat word. Khmer is die amptelike taal van Kambodja en is verwant aan Viëtnamees. Dit is ná Viëtnamees die tweede mees gesproke Austro-Asiatiese taal en die vierde belangrikste inheemse taal van Indo-China ná Viëtnamees, Thai en Birmaans. Khmer word in die Khmer-skrif geskryf, 'n Brahmi-skrif uit die Indiese skriffamilie.\n\nDie alternatiewe benaming van die Austro-Asiatiese tale – Mon-Khmer-tale – is van die twee tale Mon en Khmer afgelei.\n", "id": "afr_Latn_102308"} {"text": "Matthew Mole\n\nMatthew Mole is 'n Suid-Afrikaanse musikant vanuit Kaapstad. In 2012 wen hy die Converse Get Out Of The Garage-kompetisie.\n\nMatthew Mole se EP You did well, kid is in 2011 gratis aanlyn vrygestel. Hy het ook sy ander enkelsnitte gratis op die Internet beskikbaar gestel.\n\nMole beskryf sy musikale styl as folk met 'n elektroniese \"ruggraat\".\n", "id": "afr_Latn_102309"} {"text": "Yo Grapes\n\nYo Grapes is die solo-elektropopmusiekprojek van Desmond & the Tutus-lid Craig Durrant en is gebaseer in Johannesburg, Gauteng (Suid-Afrika). Yo Grapes maak musiek met sy stem en kitaar, met begeleidende elektroritmes wat op sy skootrekenaar gespeel word.\n\nYo Grapes het nog geen plate uitgereik nie, maar het sy versamelde snitte gratis op die internet beskikbaar gestel.\n", "id": "afr_Latn_102310"} {"text": "Craig Durrant\n\nCraig Durrant is 'n Suid-Afrikaanse musikant vanuit Johannesburg, Gauteng. Hy is bekend as tromspeler vir Desmond & the Tutus en as sololid van die elektropopprojek Yo Grapes. Hy is die jonger broer van Desmond & the Tutus-medelid, Shane Durrant.\n", "id": "afr_Latn_102311"} {"text": "Desmond & the Tutus\n\nDesmond & the Tutus is 'n Suid-Afrikaanse musiekgroep vanuit Pretoria, Gauteng. Die groep bestaan uit die vier lede Shane Durrant op stem, Douglas Bower op kitaar, Nicholas Dinnie op baskitaar, en Craig Durrant op tromme.\n", "id": "afr_Latn_102312"} {"text": "Holiday Murray\n\nHoliday Murray is 'n vierstukmusiekgroep vanuit Kaapstad, Wes-Kaap (Suid-Afrika) bestaande uit die lede James Tuft op stem en kitaar, Justin Davenport op stem en elektriese kitaar, Chris Carter op stem, baskitaar, viool en sintetiseerder, en Ellis Silverman op tromme.\n", "id": "afr_Latn_102313"} {"text": "Jeremy Loops\n\nJeremy Loops is 'n Suid-Afrikaanse musikant vanuit Kommetjie, Kaapstad. Hy maak musiek deur instrumentsnitte deur loeppedale en eggo- en verwringingseenhede te voer.\n", "id": "afr_Latn_102314"} {"text": "Debbie\n\nDebbie is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1965 uitgereik is. Die rolprent was aanvanklik omstrede omdat dit 'n ongetroude meisie wat swanger raak, uitbeeld. Dit is oorspronklik 'n ouderdomsperk van 16 jaar opgelê, wat daarna na 21 verander is. Die perk is later opgehef.\n", "id": "afr_Latn_102315"} {"text": "Ekonoom\n\n'n Ekonoom is iemand wat homself met die wetenskap van die ekonomie besig hou of dit toepas. So 'n persoon kan die ekonomie bestudeer, stimuleer, teorieë en konsepte ontwikkel en toepas of oor ekonomiese beleid skryf. Binne hierdie gebied is daar verskeie sub-velde, wat wissel van die breë filosofiese teorieë tot gefokusde studies van kleinighede binne spesifieke markte, makro-ekonomiese analise, mikro-ekonomiese analise of die analise van finansiële state. Analitiese metodes en gereedskap soos ekonometrie, statistiek, ekonomiese rekenaarmodelle, finansiële ekonomie, wiskundige finansiering en wiskundige ekonomie word hiervoor ingespan.\n", "id": "afr_Latn_102316"} {"text": "Johnny Cash\n\nJohn R. \"Johnny\" Cash (26 Februarie 1932 – 12 September 2003), was 'n Amerikaanse sanger en skrywer, akteur, literatuur skrywer en word as een van die mees invloedrykste musikante van die 20ste eeu gesien. Alhoewel hy hoofsaaklik as 'n Country-musikant bekend gestaan het, het hy ook ander genres musiek gesing, soos \"rockabilly\", rock en roll, blues, folk, en gospel. Hierdie veelsydigheid het daartoe aanleiding gegee dat Cash in verskeie museums opgeneem is, en staan hy vandag in die \"Country Music Hall of Fame\", \"Rock and Roll Hall of Fame\" en die \"Gospel Music Hall of Fame\".\n\nCash was bekend vir sy diep, bariton bas-stem, gepaard met 'n opstandige tog depressiewe charismatiese temperament en sy swart kleredrag wat hom die naam, \"Die man in swart\" gegee het. Sy konserte het altyd begin met \"Hallo, ek is Johnny Cash\" en is dan gewoonlik met \"Folsom Prison Blues\" gevolg. Cash se musiek het in sy latere jare baie emosioneel geword en temas van hartseer en spyt bevat. Sy bekendste werke was \"I Walk the Line\", \"Folsom Prison Blues\", \"Ring of Fire\", \"Get Rhythm\" en \"Man in Black\".\n", "id": "afr_Latn_102317"} {"text": "IFK Göteborg\n\nIFK Göteborg is met 18 kampioenskappe en 2 UEFA Bekers die suksesvolste Sweedse sokkerspan en speel in die Alsvenskan. Die span se tuisveld is die Gamla Ullevi (kapasiteit: 19 000 toeskouers) in Gotenburg, wat hulle deel met hulle Gotenburgse mededingers GAIS en Örgryte IS. Vir belangrike wedstryde verplaas IFK na die Nya Ullevi, wat 40 000 sitplekke het.\n", "id": "afr_Latn_102318"} {"text": "Buig-my-nie\n\nDie buig-my-nie of Afrikaanse buksboom (Buxus macowanii) is 'n regopgroeiende boom met een of meer stamme en hangende takke. Die plant is endemies aan Suid-Afrika en die FSA nommer is 358. Op die SANBI-rooilys is dit as veilig gelys. Dit kom in die Oos-Kaap, KwaZulu-Natal, Limpopo en Noordwes voor.\n\nDit is bladhoudend, groei baie stadig en word 4 tot 10 meter hoog. Dit is gehard, rypbestand en ook droogtebestand. Die boom dra klein groenerige blommetjies van winter tot lentetyd. Die ryp vrugte is bruinerig en die blare heldergroen. Dit kan in potte geplant word, tot 'n bonsai gesnoei word, en kan ook in allerhande vorme, soos heinings of lolliepop-boompies, gesnoei word.\n", "id": "afr_Latn_102319"} {"text": "Orgaan\n\n'n Orgaan is 'n versameling van verskillende liggaamsweefsels, soos gladdespierweefsel en skeletspierweefsel, wat saamwerk om 'n spesifieke funksie te verrig. Voorbeelde is die hart waarvan die funksie is om bloed deur die liggaam te pomp en die longe wat die liggaam van suurstof voorsien. Organe is baie belangrik om lewensprosesse in lewende organismes te onderhou.\n", "id": "afr_Latn_102320"} {"text": "Hawais\n\nHawais (ʻŌlelo Hawaiʻi, [ʔoːˈlɛlo həˈvɐjʔi]) is die taal van Hawaii se inheemse bevolking. Dit vorm saam met Engels die amptelike tale van die Amerikaanse deelstaat Hawaii.\n\nTaalkundiges klassifiseer Hawais as 'n Oos-Polinesiese taal wat nouverwant aan Mangarevanies en Marquesanies van Frans-Polinesië is. Dit is ietwat minder verwant aan Cookeilandse Māori, Māori, Rapa Nui en Tahitiaans en het daarnaas nog 'n los verbintenis met die tale van Wes-Polinesië, waaronder Niuies, Samoaans, Tokelauaans, Tongaans en Tuvaluaans.\n\nVolgens die Hawaii-taalkommissie het die aantal volwasse sprekers, wat Hawais vlot kan praat, in 1997 tot sowat 2 000 gedaal.\n", "id": "afr_Latn_102321"} {"text": "Malgassies\n\nHierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien gerus Malgasse (volk).\n\nMalgassies (Fiteny malagasy, [ˌmalaˈɡasʲ], ) is die taal van Madagaskar se inheemse Malgasse-volk en word deur sowat 18,1 miljoen mense gepraat. Saam met Frans vorm dit die amptelike tale van Madagaskar. Dit is die mees westelike en enigste in Afrika gebesige van die Austronesiese tale, wat hoofsaaklik in Asië en Oseanië gepraat word.\n\nTaalkundiges klassifiseer Malgassies as 'n Maleis-Polinesiese taal wat nou verwant aan die Ma'anyan-taal van die eiland Borneo in Indonesië is, byna 7000 km ver van Madagaskar. Malgassies het saam met immigrante uit Suidoos-Asië na Madagaskar gekom. Dit is ietwat minder verwant aan Indonesies en Maleis en het daarnaas nog 'n los verbintenis met die tale van die Filippyne, waaronder Cebuano en Tagalog. Malgassies het met verloop van tyd leenwoorde uit Arabies en Swahili, maar ook later van Engels en Frans oorgeneem.\n", "id": "afr_Latn_102322"} {"text": "Cebuano\n\nCebuano (Sugbuanon, Bisayâ, Bisayâng Sugbuanon, Sinugbuanong Binisayâ of Sinibwano; [sɛˈbwɑːnoʊ]) is na Tagalog (met Filippyns as amptelike taal) die tweede belangrikste taal van die Filippyne. Die taal word veral in die suide van die Filippyne gepraat, spesifiek op die eiland Mindanao en die Visayas. Die naam is afgelei van die eiland met die naam Cebu.\n\nTaalkundiges klassifiseer Cebuano as 'n Maleis-Polinesiese taal wat nou verwant aan Tagalog is. Dit is ietwat minder verwant aan Indonesies en Maleis en het daarnaas nog 'n los verbintenis met Malgassies in Madagaskar.\n", "id": "afr_Latn_102323"} {"text": "Tagalog\n\nTagalog (Wikang Tagalog, [tɐˈɡaːloɡ]) is die belangrikste taal van die Filippyne en vorm saam met Engels die de facto amptelike tale van die Filippyne, met Filippyns as die de jure amptelike taal. Die taal word veral op die hoofeiland Luzon rondom die hoofstad Manila in die Sentraal-Filippyne gepraat. Daarbenewens word Tagalog deur emigrante in die Verenigde State gepraat, veral in die deelstate Hawaii en Kalifornië. Dit is die grootste nie-Engelse taal van Hawaii, sowat 17,7% van alle huishoudings gebruik Tagalog.\n\nDie naam \"Tagalog\" is afgelei van die endoniem taga-log (\"rivierbewoner\"), saamgestel uit tagá- (\"inheems\" of \"van\") en ilog (\"rivier\").\n\nTaalkundiges klassifiseer Tagalog as 'n Maleis-Polinesiese taal wat nou verwant aan Cebuano is. Dit is ietwat minder verwant aan Indonesies en Maleis en het daarnaas nog 'n los verbintenis met Malgassies in Madagaskar.\n", "id": "afr_Latn_102324"} {"text": "2013 Superrugbyseisoen\n\nDie 2013 Superrugbyseisoen het in Februarie 2013 afgeskop met voorseisoenwedstryde wat van middel Januarie gespeel is. Dit was die derde seisoen van die vergrote 15-span-toernooi en die 18de van die rugbykompetisie tussen provinsiale spanne van die suidelike halfrond. Daar is elke naweek van 15 Februarie tot 13 Julie gespeel (met 'n drie-week breuk tussen rondtes 17 en 18 vir internasionale wedstryde) en die eindwedstryd is op 3 Augustus 2013 beslis.\n\nDie kompetisie was oor 23 weke beslis met 'n totaal van 125 wedstryde wat gespeel is. Dit het begin met drie groepe van vyf spanne wat volgens lande ingedeel was (daar was dus 'n Australiese, Nieu-Seelandse en Suid-Afrikaanse groep). Met die nuwe formaat het die seisoenwedstryde uit twee tipes wedstryde bestaan, nl.: Intergroepwedstryde – Elke span het tweekeer teen elk van die ander spanne in die groep gespeel, in tuis- en wegwedstryde. (Sien onderstaande tabelle vir groepe) Tussengroepwedstryde – Elke span het teen vier van die spanne van die ander twee groepe gespeel, waarvan vier wedstryde tuis was en vier wedstryde weg. Daar was dus teen een span van elke ander groep nié gespeel nie.\n\nDie boonste span in elke groep, asook die volgende drie spanne op die algehele punteleer ongeag hul plek in die groep, het in die uitspeelwedstryde gespeel. Die boonste twee groepwenners (op die basis van die algehele punteleer) het die eerste ronde van die uitspeelwedstryde 'n loslootjie ontvang. In die eerste ronde van die uitspeelwedstryde was die derde groepwenner nommer drie met 'n tuiswedstryd teen die span wat sesde op die algehele punteleër geëindig het. Die span wat vierde was op die algehele punteleër het in 'n tuiswedstryd teen die span wat vyfde was, uitgespeel. In die halfeindrondes het die tweede groepwenner uitgespeel teen die span wat die eerste uitspeelronde gewen het en die hoogste op die punteleër was. Die eerste groepwenner het dan teen die ander uitspeelrondewenner gespeel. Die eindronde was 'n tuiswedstryd vir die span wat die hoogste op die algehele punteleër geëindig het.\n\nOp 16 Augustus 2012 is bekendgemaak dat die Southern Kings aan die seisoen gaan deelneem. Die span is ingesluit ten koste van die Lions weens hulle teleurstellende seisoen in 2012. Die Lions het egter die geleentheid na afloop van die 2013-seisoen aangegryp tydens twee promosie/relegasiewedstryde en die Kings toe met 'n beter puntetotaal geklop. Hulle word nou die vyfde span in die Suid-Afrikaanse konferensie vir die 2014 Superrugbyseisoen.\n", "id": "afr_Latn_102325"} {"text": "Liefde\n\nLiefde sluit 'n verskeidenheid van sterk en positiewe emosionele en geestelike toestande in, wat wissel van die edelste deug of goeie gewoonte, tot die diepste interpersoonlike toegeneentheid en die eenvoudigste plesier. 'n Voorbeeld van hierdie uiteenlopende betekenisse is dat die liefde van 'n moeder verskil van die liefde van 'n gade, wat weer verskil van die liefde vir kos. In die algemeen verwys liefde na 'n sterk aantrekkingskrag en emosionele gehegtheid. Liefde kan die deugde van menslike vriendelikheid, deernis en toegeneendheid verteenwoordig. Dit kan ook barmhartige en liefdevolle optrede teenoor ander mense, jouself of diere beskryf.\n\nLiefde in sy verskillende vorme dien as 'n groot fasiliteerder van interpersoonlike verhoudings en danksy sy sentrale sielkundige rol, is dit een van die mees algemene temas in die kreatiewe kunste. Daar word aanspraak daarop gemaak dat liefde mense teen bedreiging saamsnoer en die voortsetting van die spesie fasiliteer.\n\nDie antieke Griekse filosowe identifiseer vyf vorme van die liefde: familie-liefde (in Grieks, ), vriendskaplike liefde (), romantiese liefde (), gas-liefde () en goddelike liefde (). Moderne skrywers onderskei tussen verdere variëteite van die liefde: onbeantwoorde verliefdheid, selfliefde en hoflike liefde. Asiatiese kulture het ook tussen , , , , , en ander variante of simbioses van hierdie toestande onderskei. Liefde het ook godsdienstige of geestelike betekenis. Hierdie diversiteit van die gebruike en betekenisse, gekombineer met die kompleksiteit van die gevoelens betrokke, maak liefde buitengewoon moeilik om konsekwent te definieer, in vergelyking met ander emosionele toestande.\n", "id": "afr_Latn_102326"} {"text": "Onvoorwaardelike liefde\n\nDie konsep van onvoorwaardelike liefde kan beste beskryf word deur 'n ingesteldheid van omgee sonder enige voorwaardes of verdienste. So kan die liefde tussen 'n ma en kroos as onvoorwaardelik beskou word. Honde word algemeen as die 'mens se beste vriend' gesien vanweë hulle vermoë om onvoorwaardelik liefde te betoon.\n\nKategorie:Liefde My wil is die van onvoorwaarlike liefde: Dit is - om jouself uit 'n plek van gemaklikheid uit te haal, in 'n plek van ongemak te plaas teenoor enige iemand. Maak nie saak wat die persoon aan jou gedoen het of nog aan jou gaan doen nie. Lees dit weer en dink hierdie keer aan wat Jesus vir ons gedoen het deur vir ons te sterf en Hy bly steeds lief vir ons maak nie saak wat nie Joh 3:16 Want so lief het God die wêreld gehad, dat Hy sy eniggebore Seun gegee het, sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore mag gaan nie, maar die ewige lewe kan hê. liefde is onselfsugtig,as jy iemand lief het fokus jy op daardie persoon se geluk, behoeftes en begeertes, jy sal enige opoffer sodat daardie persoon die beste in hy/sy lewe kan bereik, probeer altyd om geduldig en vriendelik te wees en as jy iemand lief het, regtig lief het sal dit vir altyd hou\n", "id": "afr_Latn_102327"} {"text": "Kortvin-paling\n\nDie Kortvin-paling (Anguilla bicolor bicolor) is 'n varswatervis wat in riviere voorkom aan die ooskus van Afrika suidwaarts vanaf die Zambezirivier. In Engels staan die vis bekend as die Shortfin eel.\n", "id": "afr_Latn_102328"} {"text": "Anguillidae\n\nAnguillidae, (varswater palings) is 'n vis-familie van die orde Anguilliformes. Die familie bestaan slegs uit een genus met sestien spesies waarvan vier in Suider-Afrika voorkom. Die familie is lank met die tipiese palinglyf. Daar is geen buikvin nie en die skubbe is baie klein. Die visse broei in die see uit, migreer na varswaterbronne en keer uiteindelik weer terug see toe om te broei.\n", "id": "afr_Latn_102329"} {"text": "Hoogbroek, Wijchen\n\nHoogbroek is 'n nedersetting in die munisipaliteit Wijchen in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102330"} {"text": "Hoogbroek, Neder-Betuwe\n\nHoogbroek is 'n nedersetting in die munisipaliteit Neder-Betuwe in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102331"} {"text": "Hoog Buurlo\n\nHoog Buurlo is 'n nedersetting in die munisipaliteit Apeldoorn in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102332"} {"text": "Holthuizen, Zevenaar\n\nHolthuizen is 'n nedersetting in die munisipaliteit Zevenaar in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102333"} {"text": "Hollenberg, Nederland\n\nHollenberg is 'n nedersetting in die munisipaliteit Aalten in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102334"} {"text": "Hoeve, Lingewaard\n\nHoeve is 'n nedersetting in die munisipaliteit Lingewaard in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102335"} {"text": "Hoeve, Beuningen\n\nHoeve is 'n nedersetting in die munisipaliteit Beuningen in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102336"} {"text": "Afrika-bontpaling\n\nDie Afrika-bontpaling (Anguilla bengalensis labiata) is 'n varswater vis wat voorkom in die Zambezi- en die Saveriviere aan die ooskus van Suider-Afrika. Hulle kom ook voor verder noordwaarts in Oos-Afrika.\n\nIn Engels staan die vis bekend as die African mottled eel terwyl hengelaars doodgewoon van die paling praat.\n", "id": "afr_Latn_102337"} {"text": "Madagaskar-bontpaling\n\nDie Madagaskar-bontpaling (Anguilla marmorata) is 'n varswatervis wat in riviere van Madagaskar en aanliggende eilande voorkom. Dit kom ook voor in riviere aan die ooskus van Afrika vanaf die Zambezirivier tot by die Oos-Kaap. Die paling is egter meer volop suid van die Limpoporivier. In Engels staan die vis bekend as die Giant mottled eel.\n", "id": "afr_Latn_102338"} {"text": "Louis van Rensburg\n\nLouis van Rensburg (* 31 Julie 1944 – † 9 September 2012) was 'n Afrikaanse sanger, komponis en liedjieskrywer. Hy het bekendheid verwerf met sy musiek vir die TV-reeks Ballade vir 'n enkeling, waaronder die liedjie \"Voshaarnooi\". Hy het ook klankbane vir verskeie ander TV-reekse soos Bart Nel, Bosveldwinkel, Wielie-Walie, Geknelde land, Meester en Arende geskryf. Meer onlangs het hy die temamusiek vir die sepie 7de Laan geskryf.\n\nVan Rensburg is op die ouderdom van 68 oorlede nadat hy 'n maand vantevore in die Garden City-kliniek in Johannesburg met longontsteking opgeneem is. Hy laat sy vrou, Rita en twee seuns, Louis en Jacques agter.\n", "id": "afr_Latn_102339"} {"text": "Kapenta\n\nDie Kapenta (Limnothrissa miodon) is 'n varswater vis natuurlik voorkom in die Tanganjika-meer en is losgelaat in die Zambezirivier stelsel. In Engels staan die vis bekend as die Kapenta of Lake Tanganyika sardine.\n", "id": "afr_Latn_102340"} {"text": "Kneriidae\n\nKneriidae (skulpoortjies) is 'n vis-familie van die orde Gonorynchiformes wat inheems is aan Afrika. Dit is 'n familie van klein vissies wat in strome leef. Hulle kom hoofsaaklik voor in die Kongorivier-stelsel en omliggende riviere. Wanneer die familie bedreig voel gee hulle 'n feromoon af as waarskuwing. Daar is twee genera in die familie en vyf-en-twintig spesies waarvan vyf in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102341"} {"text": "Suidelike skulpoortjie\n\nDie Suidelike skulpoortjie (Kneria auriculata) is 'n varswatervis wat voorkom in die sytakke van die onderste gedeelte van die Zambezirivier. Daar is ook 'n geïsoleerde groep van die visse in die Krokodilrivier in Mpumalanga.\n", "id": "afr_Latn_102342"} {"text": "Kunene skulpoortjie\n\nDie Kuneneskulpoortjie (Kneria maydelli) is 'n varswatervis wat voorkom in die Kunenerivierstelsel in Angola en Namibië. Dit lyk baie soos die Suidelike skulpoortjie, maar die dorsale vin is nader aan die snoet. Die vis word tot 57 mm lank. In Engels staan die vis bekend as die Cunene kneria.\n", "id": "afr_Latn_102343"} {"text": "Detritus\n\nDie term detritus (Latyn vir \"afval\") word gebruik om dooie organiese materiaal aan te dui.\n\nIn 'n engere sin verwys dit na die organiese deeltjies in water wat van dooie organismes afkomstig is en deur meganiese prosesse in kleiner deeltjies opgebreek is. Die organiese uitskeiding van organismes vorm deel van hierdie deeltjies wat afgebreek is.\n\n'n Oormaat van detritus kan tot eutrofikasie van die water lei.\n", "id": "afr_Latn_102344"} {"text": "Augusto De Luca\n\nAugusto De Luca (* 1 Julie 1955 in Napels, Italië) is 'n bekende Italiaanse fotograaf. De Luca het 'n akademiese graad in die regte verwerf, maar teen die middel van die 1970's 'n loopbaan as professionele fotograaf begin volg. De Luca oorskry met sy fotokuns die grenslyn tussen tradisionele en eksperimentele fotografie.\n\nVan sy werk het ingang gevind tot die versamelings van bekende museums en ander instellings, waaronder die Bibliothèque nationale de France in Parys, die International Polaroid Collection (tans in besit van die Weense fotokunsmuseum WestLicht) en die Belgiese Musée de la photographie de Charleroi.\n\nIn 1996 wen hy die Città di Roma Award, vir die boek \"Roma Nostra\".\n", "id": "afr_Latn_102345"} {"text": "Noordelike skulpoortjie\n\nDie Noordelike skulpoortjie (Kneria polli) is 'n varswatervis wat voorkom in die boonste gedeeltes van die Zambezi-, Kunene- en Okavangoriviere. Die vis lyk baie soos die suidelike skulpoortjie en word ongeveer 70 mm lank. Daar is nie 'n donker kol by die basis van die buikvinne nie. In Engels staan die vis bekend as die Northern kneria.\n", "id": "afr_Latn_102346"} {"text": "Cubango-skulpoortjie\n\nDie Cubango-skulpoortjie (Parakneria fortuita) is 'n varswater vis wat voorkom in die Cutatorivier, 'n sytak van die Okavangorivier in Angola. In Engels staan die vis bekend as die Cubango kneria.\n", "id": "afr_Latn_102347"} {"text": "Vrystelbeheer\n\nVrystelbeheer is 'n strategie in die materiaalkunde waar 'n chemiese samestelling binne 'n stelsel teen 'n ingeperkte spoed ingevoer (of vrygestel) word.\n\nVrystelbeheer word toegepas by bemesting, plaagdoders en medisyne. Om 'n chemikalie by 'n spesifieke plek op 'n plant of binne die mens se liggaam te bring, verbeter die kostedoeltreffendheid van die besproeiing- of medisyneverbruik. Sou die gewenste uitwerking langer moet duur, moet die chemikalie voortdurend toegedien word. Om 'n enkele groot dosis toe te dien, verminder wel die verbruiksfrekwensie, maar so 'n handeling kan vergiftiging of ongewenste newe-effekte tot gevolg hê wat by 'n klein dosis onskadelik sou gewees het.\n\nVrystelbeheer voeg die voordelige uitwerkings saam om met 'n enkele groot dosis, kleiner hoeveelhede oor 'n langer tydperk vry te stel (bietjie-vir-bietjie). Vrystelbeheerde stelsels werk deur die diffusie van 'n chemikalie te verminder binne die stelsel. Vrystelbeheer is ook te vinde binne mikro-enkapsulering of insluitverbindings.\n\nVrystelbeheerde tablette word tans gebruik om 'n konstante vlak van medisyne heeldagdeur in die bloed te behou.\n", "id": "afr_Latn_102348"} {"text": "Gorongosa-skulpoortjie\n\nDie Gorongosa-skulpoortjie (Parakneria mossambica) is 'n varswatervis wat voorkom in die sytakke van die Pungwe- en Buziriviere in Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die Gorongosa kneria.\n", "id": "afr_Latn_102349"} {"text": "Kneria\n\nKneria is 'n genus van visse wat aan die familie Kneriidae behoort. Mannetjies van die genus het klein, skraal skyf-vormige organe (die skulpoortjie) op die operkulum en aangrensende lyf gedeelte. Hulle gebruik die orgaan om die wyfie te voel tydens broeityd om sodoende kontak te verseker.\n", "id": "afr_Latn_102350"} {"text": "Veronica Lake\n\nVeronica Lake (* 14 November 1922 in Brooklyn, Verenigde State, as Constance Frances Marie Pckelman; † 7 Julie 1973 in Burlington, Vermont) was 'n Amerikaanse aktrise wat gedurende die 1940's een van die top film sterre in Hollywood was.\n", "id": "afr_Latn_102351"} {"text": "Parakneria\n\nParakneria is 'n genus van visse wat aan die familie Kneriidae behoort. Die mannetjies van die genus ontwikkel nie skulpoortjies soos die spesies van die familie Kneria nie. Die genus is maerder as die van Kneria en daar is twaaf spesies wat tot die genus behoort en twee kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102352"} {"text": "Riviersardyn\n\nDie Riviersardyn (Mesobola brevianalis) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunnene- en Okavangoriviere en boonste gedeelte van die Zambezirivier. Dit kom ook voor in riviere aan die ooskus van Suider-Afrika vanaf die Limpoporivier tot by die Umfoloziriver in KwaZulu-Natal. Daar is ook 'n ge-isoleerde groep benede die Augrabieswaterval in die Oranjerivier. In Engels staan die vis bekend as die River sardine.\n", "id": "afr_Latn_102353"} {"text": "Mesobola\n\nMesobola is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Die een kenmerk van die genus is dat die dorsale vin nader aan die stert is as die snoet. Daar is vier spesies wat tot die genus hoort in Sentraal, Oos- en Suidoos-Afrika en slegs een spesie kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102354"} {"text": "Suidelike-balkghieliemientjie\n\nDie Suidelike-balkghieliemientjie (Opsaridium peringueyi) is 'n varswater vis wat voorkom in riviere aan die ooskus van Suider-Afrika vanaf die Saverivier tot by die Pongolarivier. In Engels staan die vis bekend as die Southern barred minnow.\n", "id": "afr_Latn_102355"} {"text": "Bandvin-balkghieliemientjie\n\nDie Bandvin-balkghieliemientjie (Opsaridium tweddleorum) is 'n varswater vis wat voorkom in die Shirerivier, 'n sytak van die Zambezirivier en ook in riviere wat in die Malawimeer invloei. In Engels staan die vis bekend as Dwarf sanjika.\n", "id": "afr_Latn_102356"} {"text": "Bergrivier-rooivlerkie\n\nDie Bergrivier-rooivlerkie (Pseudobarbus burgi) is 'n varswater vis wat voorkom in die Bergrivier en sy sytakke in die Wes-Kaap. Dit het ook voorgekom in die Eersterivier. In Engels staan die vis bekend as die Berg river redfin.\n", "id": "afr_Latn_102357"} {"text": "Oos-Kaapse rooivlerkie\n\nDie Oos-Kaapse rooivlerkie (Pseudobarbus afer) is 'n varswatervis wat voorkom in die kusriviere tussen Mosselbaai en Algoabaai. In Engels staan die vis bekend as die Eastern cape redfin.\n", "id": "afr_Latn_102358"} {"text": "Kleinskub-rooivlerkie\n\nDie Kleinskub-rooivlerkie (Pseudobarbus asper) is 'n varswater vis wat voorkom in die Gamtoosrivier en sytakke van die Gouritsrivier. In Engels staan die vis bekend as die Smallscale redfin.\n", "id": "afr_Latn_102359"} {"text": "Eersterivier\n\nEersterivier is 'n voorstad van Stad Kaapstad in Suid-Afrika. Dit is in die Oosterberg substreek van die stad geleë, agter die Stellenbosch/Vlaebergkoppe op die Strand/Van Riebeeck-pad. Dit is omtrent 45 km vanaf Kaapstad se sentrale besigheidsgebied en 8 km vanaf Kaapstad Internasionale Lughawe op die N2-roete.\n", "id": "afr_Latn_102360"} {"text": "Tierkardinaal\n\nDie Tierkardinaal (Cheilodipterus macrodon) is 'n vis wat voorkom in die Indo-Pasifiese area, die Rooisee en aan die ooskus van Afrika vanaf Oman tot by die Aliwal-bank. In Engels staan die vis bekend as die Tiger cardinal.\n", "id": "afr_Latn_102361"} {"text": "Vurige rooivlerkie\n\nDie vurige rooivlerkie (Pseudobarbus phlegethon) is 'n varswatervis wat endemies is aan die Olifantsrivier in die Wes-Kaap. In Engels staan die vis bekend as die Fiery redfin.\n", "id": "afr_Latn_102362"} {"text": "Maloti-rooivlerkie\n\nDie Maloti-rooivlerkie (Pseudobarbus quathlambae) is 'n varswatervis wat endemies is aan Lesotho. Dit kom voor in die bolope van die Oranjerivier. In Engels staan dit bekend as die Maloti minnow.\n", "id": "afr_Latn_102363"} {"text": "Opsaridium\n\nOpsaridium is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Die genus word gekenmerk deur vertikale strepe op die sye. Die genus het nege spesies waarvan drie in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102364"} {"text": "Pseudobarbus\n\nPseudobarbus (Rooivlerkies) is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Hierdie genus kom slegs voor in die Kaapse Plooiings- en die Drakensberge. Alle volwasse visse het rooi kolle op die basis van die vinne. Die mannetjies se kleur is helderder en het langer vinne. Alle spesies het ten minste een paar 'baarde' onder die mond. Die voortbestaan van al die spesies word bedreig.\n", "id": "afr_Latn_102365"} {"text": "Republiek van die Río Grande\n\nDie Republiek van die Río Grande (Spaans: República del Río Grande) was 'n onafhanklike Noord-Amerikaanse republiek wat op 17 Januarie 1840 gestig is en tot op 6 November 1840 bestaan het. Die republiek het op die gebied van die huidige Meksikaanse deelstate Coahuila, Nuevo León, Tamaulipas en 'n deel van die huidige Amerikaanse deelstaat Texas bestaan. Die republiek was vernoem ná die Rio Grande, wat daardeur gevloei het.\n", "id": "afr_Latn_102366"} {"text": "Republiek van Yucatán\n\nDie eerste Republiek van Yucatán, wat op 29 Mei 1823 gestig is, het op 23 Desember 1823, minder as sewe maande later, vrywillig by die Meksikaanse Federasie as Gefedereerde Republiek van Yucatán aangesluit het. Die tweede Republiek van Yucatán het in 1841 met die verklaring van onafhanklikheid van die Meksikaanse Federasie begin. Dit het onafhanklik gebly vir sewe jaar, waarna dit weer by die Meksikaanse Federasie aangesluit het. Die republiek het op die gebied van die huidige Meksikaanse deelstate Yucatán, Campeche en Quintana Roo bestaan. Die Republiek van Yucatán verwys gewoonlik na die Tweede Republiek (1841-1848).\n\nDie Republiek van Yucatán was regeer met die Grondwet van 1841, een van die mees gevorderde van sy tyd. Dit het individuele regte, godsdiensvryheid en wat was dan 'n nuwe wetlike vorm genaamd amparo (beskerming). Die Kasteoorlog van 1847 dwing die Republiek van Yucatán om militêre ondersteuning van Meksiko te versoek. Dit is gegee op voorwaarde dat die Republiek van Yucatán weer by die Meksikaanse Federasie aansluit.\n", "id": "afr_Latn_102367"} {"text": "Zazaki\n\nZazaki (Zazakî / Kirmanckî / Kirdkî / Dimilkî) is 'n Indo-Europese taal wat veral in die oostelike Turkye deur die Zaza gepraat word. Die taal behoort aan die Zaza-Gorani-taalgroep van die Irannese tale se noordwestelike tak. Die glossoniem Zazaki het as 'n pejoratief ontstaan en baie Zazas noem hul taal Dimlî.\n\nTerwyl Zazaki in linguistiese opsig nouer verwant is aan Gorani, Gilaki, Talisj, Tati, Mazanderani en Semnani, het Koerdies na eeue se interaksie 'n diepgaande impak op dié taal gehad wat die grense tussen die twee tale vervaag het. Dit en die feit dat die meerderheid Zazas hulself as etniese Koerde beskou, het taalkundiges aangemoedig om dié taal as 'n Koerdiese dialek te klassifiseer.\n\nVolgens Ethnologue (wat [Paul 1998] siteer), praat tussen 1,5 en 2,5 miljoen mense Zazaki (insluitende alle dialekte). Volgens Nevins is die aantal Zazaki-sprekers tussen 2 en 4 miljoen.\n", "id": "afr_Latn_102368"} {"text": "Sjabloon:Klikbare kaart van Botswana\n\nNoordwesdistrik\n\nGhanzidistrik\n\nKgatlengdistrik\n\nSuidoosdistrik\n\nSentraaldistrik\n\nNoordoosdistrik\n\nKgalagadidistrik\n\nSuiddistrik\n\nKwenengdistrik\n\nFrancistown*\n", "id": "afr_Latn_102369"} {"text": "Kasteoorlog\n\nDie oorlog het begin met 'n opstand van die inheemse Maya-bevolking van Yucatan teen die bevolking van Europese afkoms, Yucatecos genoem, wat in politieke en ekonomiese beheer van die streek was. Die lang oorlog het uitgebreek tussen die Yucateco-magte in die noord-weste van Yucatan en die onafhanklike Maya-bevolking in die suid-ooste. Die oorlog is amptelik deur die verowering van die laaste Mayastad Chan Santa Cruz deur Meksikaanse troepe beëindig, alhoewel skermutselings met dorpe en klein nedersettings wat geweier het om Meksikaanse beheer te erken vir meer as 'n dekade voortgesit is.\n", "id": "afr_Latn_102370"} {"text": "Koekoorlog\n\nDie tyd tussen die stigting van die Meksikaanse Republiek in 1824 en die Meksikaans-Amerikaanse Oorlog (1846-1848) was onrustig. Daar was baie plunderings en die geplunderdes kon skaars hoop op 'n kompensasie deur die Meksikaanse Republiek. Daarom het buitelandse inwoners van Meksiko dikwels gedraai na die regerings van hul tuislande en het 'n kompensasie vir ervare onreg geëis.\n\nDus was daar 'n Franse bakker in Tacubaya, 'n voorstad van Meksikostad, Monsieur Remontel. Sy bakkery is in 1828 deur plunderende Meksikaanse beamptes verwoes en hy het die Franse koning Louis-Philippe (1773-1850) om hulp gevra. Frankryk het daarop 600 000 peso's as kompensasie vir die vernietigde bakkery geëis en die diplomaat Baron Beffaudis het Meksiko 'n ultimatum gestel. Nadat die Meksikaanse President Anastasio Bustamante (1780-1853) nie betaal het nie, het Louis Philippe 'n vloot onder admiraal Charles Baudin (1792-1854) na Meksiko gestuur, om alle Meksikaanse hawens in die Golf van Meksiko te blokkeer, die vesting van San Juan de Ulúa te bombardeer (27 November 1838) en die hawe van Veracruz te beset. Meksiko het op 30 November 1838 oorlog teen Frankryk verklaar en in Desember 1838 het die Franse die hele Meksikaanse vloot in Veracruz vasgekeer. Die blokkade het agt maande geduur.\n\nDit verteenwoordig die eerste Trans-Atlantiese versending van stoombote, omdat die stoombote Phaeton en Metéore deel uitgemaak het van Baudin se vloot.\n\nOp 9 Maart 1839 het die Franse troepe onttrek nadat onder Britse diplomatieke bemiddeling die Meksikaanse President Bustamante die 600 000 peso's aan Frankryk betaal het.\n", "id": "afr_Latn_102371"} {"text": "William C. Faure\n\nWilliam C. Faure (15 Julie 1949 - 18 Oktober 1994) was 'n Suid-Afrikaanse regisseur en draaiboekskrywer. Hy is bekend vir die rolprent Plekkie in die son en die TV mini-reeks, Shaka Zulu wat in 1986 gebeeldsend is. Hy is op 45 jarige ouderdom in Johannesburg oorlede.\n", "id": "afr_Latn_102372"} {"text": "Gevolge van aardverwarming op oseane\n\nDie gevolge van aardverwarming op oseane behels watter uitwerking aardverwarming op die aarde se oseane kan inhou. Dit het 'n invloed op seevlakke, kuslyne, oseaanversuring, seestrome, seewater, seeoppervlaktemperatuur, getye, die seebedding, weer en klimaatsverandering, waarvan die veranderinge samelewings kan versteur.\n", "id": "afr_Latn_102373"} {"text": "Orrel\n\n'n Orrel is 'n klawerbord-musiekinstrument wat uit meer as een afdeling bestaan. Elke afdeling word op sy eie klawerbord of manuaal met die hande gespeel, en die pedale met die voete. Die orrel is 'n relatiewe ou musiekinstrument wat terugdateer van die tyd van Ctesibius van Alexandrië.\n", "id": "afr_Latn_102374"} {"text": "Outjo\n\nOutjo (Herero: klein koppe) is 'n dorp met 6 000 inwoners in die Kunene-distrik van Namibië. Dit is die setel van die Outjo-kiesafdeling in die distrik. Die dorp is bekend as 'n belangrike poort na die Etosha Nasionale Park.\n\nOutjo is in 1897 deur die Duitsers onder bevel van kol. Theodor von Leutwein as 'n militêre basis gestig. Die doel hieragter was om die noordelike gebied van Duitswes-Afrika verder te verken. Die plaaslike historiese museum (Franke Haus Museum) dokumenteer die veldtog van majoor Victor Franke deur Ovamboland.\n\nDie \"Impalila-monument\" gedenk die strafekspedisie van majoor Victor Franke in Oktober 1914 teen die Portugese fort van Impalila in Angola. Dit volg nadat 'n Duitse afvaardiging wat gestuur is om 'n verdrag van nie-aggressie te onderhandel vermoor is.\n\nDie dorp lê naby die Gamkarab-grot, wat bekend is vir sy stalaktiete, stalagmiete en sy pietersiet (stormsteen). Die grotte is op privaat grond en dus nie oop vir die publiek nie.\n", "id": "afr_Latn_102375"} {"text": "Ficksburgtornado\n\nIn hierdie ramp het 'n negejarige seun, Jama Mokhekhe, weens trauma aan die ingewande en veelvoudige wonde veroorsaak deur vlieënde brokstukke omgekom, terwyl tientalle beseer (waarvan 2 ernstig) en honderde dakloos gelaat is. Een-honderd-twee-en-twintig HOP-huise is vernietig. Die ambulansdiens het 42 beseerdes na die Phutuloha-hospitaal vervoer en vir snyplekke, kneuswonde en bloeding behandel.\n\nDaar heers verskille of hierdie tornado as 'n fratsverskynsel geïdentifiseer moet word of nie. Hoewel tornado's in Suid-Afrika wel in die lente en somer voorkom, vind dit eintlik eers werklik vanaf November plaas.\n", "id": "afr_Latn_102376"} {"text": "Duduzatornado\n\n'n Agtjarige seun is dood en 166 mense beseer toe die tornado by Duduza buitekant Nigel, 55 km suidoos van Johannesburg, losgebars het. 166 mense is vervoer en behandel by hospitale soos Pholosong in Tsakane en die Verre Oos-Rand-hospitaal in Springs. Die werwelstorm het groot skade aangerig in Masechaba Uitbreiding 2, en het meer as 150 wonings vernietig. Kragtoevoer was afgesny en die R550-roete was gesluit weens ontwortelde bome.\n", "id": "afr_Latn_102377"} {"text": "Neutraal Moresnet\n\nNeutraal Moresnet (Duits: Neutral-Moresnet, Frans: Moresnet Neutre, Nederlands: Neutraal-Moresnet) was 'n klein Belgiese-Pruisiese kondominium wat van 1816 tot 1920 bestaan het. Voor Belgiese onafhanklikheid in 1830, was die gebied 'n Nederlandse-Pruisiese kondominium. Tydens die Eerste Wêreldoorlog is die gebied deur Pruise geannekseer alhoewel die Geallieerdes die anneksasie nie erken het nie.\n\nDie gebied maak nou deel uit van die Belgiese stad Kelmis. Tans stel Esperanto-sprekers belang in Moresnet weens inisiatiewe in die vroeër 20ste eeu om 'n Esperanto-talige land, Amekijo, in die gebied te stig.\n", "id": "afr_Latn_102378"} {"text": "Björn Borg\n\nBjörn Borg (Sweeds: [bjœːɳ bɔrj] ; gebore 6 Junie 1956) is 'n afgetrede professionele tennisspeler van Swede. Hy was bekend vir sy ongewone en opwindende speelstyl en het verskeie rekords gebreek. Hy word as een van die beste tennisspelers van alle tye beskou.\n\nBorg het Wimbledon van 1976 tot 1980 vyf keer in 'n ry gewen, meer as enige speler vantevore, totdat Roger Federer hom geëwenaar het. Borg het ook ses Franse Ope-toernooie ingepalm, wat later deur Rafael Nadal oortref is. Oor sy loopbaan wen hy 11 grandslamtitels in 'n totaal van 62 toernooie.\n\nSedert sy aftrede het hy 'n klerereeks bedryf. Hy het twee seuns, Robin (gebore in 1985) en Leo (gebore in 2003).\n", "id": "afr_Latn_102379"} {"text": "Snip en Rissiepit\n\nSnip en Rissiepit is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1973 vrygestel is. Die regisseur was Elmo de Witt. Die hoofrolle word deur Rod Alexander as die snip en Rika Sennett as die rissiepit vertolk.\n\n'n DVD van die rolprent is op 16 September 2012 saam met die Rapport versprei.\n", "id": "afr_Latn_102380"} {"text": "Rod Alexander\n\nRod Alexander is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy het in die 70's bekendheid verwerf as die snip in die rolprent Snip en Rissiepit.\n\nNa skool voltooi Alexander sy diensplig by die Valskermbataljon in Bloemfontein, waarna hy 'n ruk werk om geld te spaar om oorsee te studeer. Hy vertrek na Londen en studeer aan die Agric Kollege en RADA. Sy eerste teateroptredes was in Londen in Hair en die Rocky Horror Show. Nadat hy na Suid-Afrika terugkeer, speel hy in verskeie Afrikaanse rolprente, waaronder: Snip en Rissiepit, Aanslag op Kariba, Dans van die flamink, Hank Henry en Vriend, Daan en Doors oppie Diggins en Kaptein Caprivi.\n\nHy het ook in verskeie produksies soos The Villagers, The Settlers, Taakmag, Vyfster en The Diggers verskyn. Hy het 'n draai op die Egoli-stel gemaak as inspekteur Farrell wat Lynette se dood ondersoek het.\n", "id": "afr_Latn_102381"} {"text": "Upington Parogie (ELKSA)\n\nUpington was eens 'n beskeie sendingstasie, Olyvenhoutsdrift genoem. In 1871 is die sendingstasie in Korannaland deur Pastor Christiaan H W Schröder gestig. Na die besoek van sir Thomas Upington, die destydse Prokureur-Generaal van die Kaapkolonie, in 1879, is die polisiestasie gestig en na hom vernoem. Die dorp het sy naam in 1886 na Upington verander.\n", "id": "afr_Latn_102382"} {"text": "Kiepie en Kandas\n\nKiepie en Kandas is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1980 uitgereik is. Die regisseur was Jan Scholtz. Ryno Hattingh vertolk die rol van Kandas en Debbie Labuschagne die van Kiepie.\n", "id": "afr_Latn_102383"} {"text": "Sowa, Botswana\n\nSowa is 'n stad in Botswana se Sentraal distrik, maar word ook as 'n administratiewe distrik op sy eie gereken. Die Sowa Township is in 1991 deur 'n bevel van die parlement, Statutêre Instrument No. 26 van 1991, tot stand gebring. Volgens die 2001-sensus het die stad 2879 inwoners.\n\nSowa beteken sout in die taal van die San. Die stad is naby die Sua-pan (ook bekend as die Sowa Pan) geleë, 'n soutpan waar natriumkarbonaat ontgin word.\n", "id": "afr_Latn_102384"} {"text": "Vlag van Malta\n\nDie Vlag van Malta (Maltees: Bandiera ta' Malta) is 'n basiese tweekleur, met wit aan die vlagpaalkant en rooi aan die wapperkant. 'n Voorstelling van die Sint Georgekruis, met 'n rooi buitelyn, toegeken aan Malta deur George VI in 1942 is geset in die skildhoek van die wit strook.\n", "id": "afr_Latn_102385"} {"text": "Wapen van Malta\n\nDie Wapen van Malta is die nasionale embleem van die land Malta.\n\nDie nasionale wapen verskyn ook op die vlag van die President van Malta, asook op die 10c, 20c en 50c Maltese euro munte.\n\nDie Wapen van Malta verskyn ook op die stertkant van die Maltese euro herdenkingsmunt, gemunt in 2008 en 2009 in beide goud en silwer versamelaaritems\n", "id": "afr_Latn_102386"} {"text": "Da Nang\n\nDa Nang (Viëtnamees: Đà Nẵng) is 'n stad in die suide van Viëtnam met 'n bevolking van ongeveer 887 070 mense (2009). Dit is 740 km van Ho Chi Minh-stad (voorheen Saigon) geleë. Dit is 'n toerisme-bestemming, met 'n paar mooi strande. Administratief is dit een van die provinsies van Viëtnam.\n\nDie stad is langs die Suid-Chinese See en het baie strande en oorde. Dit is die belangrike seehawe in sentrale Viëtnam. Die Da Nang Internasionale Lughawe is 'n groot lughawe naby Da Nang, en is die belangrikste lughawe vir binnelandse en buitelandse vlugte in Viëtnam, met vlugte na baie groot stede in Viëtnam en Seoul, Kuala Lumpur, Singapoer, Sjanghai, Guangzhou.\n", "id": "afr_Latn_102387"} {"text": "Depressie (geografie)\n\n'n Depressie of laagte is versonke land wat, indien dit met water gevul sou word, 'n meer vorm. Bekende depressies is die Danakil depressie (155 m onder seevlak) in Oos-Afrika wat die laagste punt van Afrika is, die Dooie See (414 m onder seevlak en die laagste plek op aarde), Death Valley (86 m onder seevlak) in Amerika en die Qattara-laagte (133 m onder seevlak) in die noorde van Egipte.\n", "id": "afr_Latn_102388"} {"text": "Assalmeer\n\nDie Assalmeer (Arabies: بحيرة عسل‎ Buḥayrah ʿAsal) is in Djiboeti, Oos-Afrika en is die laagste punt in Afrika. Die meer is 155 m onder seevlak en is 'n bron van sout. Die meer se water is baie sout.\n", "id": "afr_Latn_102389"} {"text": "Awashrivier\n\nDie Awashrivier (Amharies: አዋሽ ወንዝ, awaš wänz) is 'n rivier in noord-oostelike Ethiopië. Dit ontspring by die Shalameer en vloei deur die Abiyata, Langano en Ziwaymere en noordoos deur die Groot Skeurvallei en mond uit in die sout Abbemeer. Die laer vallei van die Awashrivier is in 1980 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.\n", "id": "afr_Latn_102390"} {"text": "Die sersant en die Tigermoth\n\nDie Sersant en die Tiger Moth is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1974 uitgereik is. Die regisseur was Koos Roets. Die akteur, Tobie Cronje het sy debuut in die rolprent gemaak.\n", "id": "afr_Latn_102391"} {"text": "De Havilland Tiger Moth\n\nDie De Havilland Tiger Moth is 'n tweevlerkvliegtuig wat in die 1930's deur Geoffrey de Havilland ontwerp is. Tydens die Tweede Wêreldoorlog word meer as 4 000 eksemplare gebou en deur die Britse Koninklike Lugmag (Royal Air Force) gebruik vir die opleiding van vlieëniers. Die Britse Lugmag skort die gebruik van die vliegtuie in 1952 op, maar omdat die vliegtuig relatief goedkoop is om te bedryf, bly dit gewild in die burgerlugvaart.\n", "id": "afr_Latn_102392"} {"text": "Ferdinand Marcos\n\nFerdinand Emmanuel Edralin Marcos (11 September 1917 - 28 September 1989) was 'n Filippynse politikus en onafhanklikheidsaktivis. Hy was van 1965 tot 1969 en van 1969 tot 1986 president van die Filippyne. Hy was tussen-in ook eerste minister en minister van verdediging.\n", "id": "afr_Latn_102393"} {"text": "Ramon Magsaysay\n\nRamon Magsaysay (31 Augustus 1907 - 17 Maart 1957) was 'n Filippynse politikus en onafhanklikheidsaktivis. 7th president van die Filippyne 30 Desember 1953 tot 17 Maart 1957, Sekretaris van Nasionale Verdediging 1 September 1950 – 28 Februarie 1953, 1 Januarie 1954 – 14 Mei 1954.\n", "id": "afr_Latn_102394"} {"text": "Cesar Virata\n\nCesar Virata (geb. 12 Desember 1930) was 'n Filippynse politikus. Hy was van 1970-1986 minister van finansies en van 1981 tot 1986 eerste minister.\n", "id": "afr_Latn_102395"} {"text": "Demetri Catrakilis\n\nDemetri Catrakilis (gebore in Johannesburg op 6 Julie 1989) is 'n rugbyspeler wat tot 2015 vir die Stormers en die Kings in Superrugby en vir die Westelike Provinsie in die Curriebeker gespeel het.\n", "id": "afr_Latn_102396"} {"text": "Gloria Macapagal-Arroyo\n\nGloria Macapagal-Arroyo (geb. 5 April 1947) is 'n Filippynse politikus. Sy was van 1998 tot 2001 visepresident en van 2001 tot 2010 president van die land.\n", "id": "afr_Latn_102397"} {"text": "Apolinario Mabini\n\nApolinario Mabini (23 Julie 1864 - 13 Mei 1903) was 'n Filippynse politikus en onafhanklikheidsaktivis. eerste Eerste Minister en minister van buitelandse sake van die Filippyne (23 Januarie 1899 - 10 Desember 1899).\n", "id": "afr_Latn_102398"} {"text": "Louis Fouché\n\nLouis Fouché (gebore in Pretoria op 4 Januarie 1990) is 'n rugbyspeler wat tans in die Japannese Topliga vir die Kubota Spears op losskakel (no. 10) speel.\n\nHy het voorheen vir die Blou Bulle in die Curriebeker en die en in Superrugby gespeel.\n", "id": "afr_Latn_102399"} {"text": "Elton Jantjies\n\nElton Jantjies (gebore in Graaff-Reinet op 1 Augustus 1990) is 'n rugbyspeler wat vir die Goue Leeus in die Curriebeker speel en vir die in Superrugby. Hy sluit in 2013 tydelik by die aan, weens die Lions se weglating uit Superrugby daardie jaar. Hy is ook deel van Suid-Afrika se span tydens die Rugbywêreldbeker 2019.\n", "id": "afr_Latn_102400"} {"text": "Nico Scheepers\n\nNico Scheepers (gebore in Port Elizabeth op 27 Februarie 1990) is 'n rugbyspeler wat vir die Cheetahs in die Curriebeker speel. Hy speel gewoonlik as heelagter of vleuel.\n", "id": "afr_Latn_102401"} {"text": "Emilio Aguinaldo\n\nEmilio Aguinaldo (22 Maart 1869 - 6 Februarie 1964) was 'n Filippense politikus en onafhanklikheidsaktivis. Hy was die eerste president van die Filippyne (1897-1901).\n", "id": "afr_Latn_102402"} {"text": "José Rizal\n\nJosé Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda (19 Junie 1861 - 30 Desember 1896) was 'n Filippynse skrywer, politikus en vroeë onafhanklikheidsaktivis. Hy word ook gesien as die vader van Filippynse onafhanklikheid.\n", "id": "afr_Latn_102403"} {"text": "Andres Bonifacio\n\nAndres Bonifacio y de Castro (30 November 1863 - 10 Mei 1897) was 'n Filippynse skrywer, politikus en vroeë onafhanklikheidsaktivis. Hy was van die vroeë gewapende stryd aktiviste in die Filippyne en stigter van die militante groep Katipunan.\n", "id": "afr_Latn_102404"} {"text": "Kaz McFadden\n\nKaz McFadden (gebore 16 Desember 1984) is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy is veral bekend vir sy rol as Dewald in 7de Laan. Hy het ook in kykNET se sepies Villa Rosa en Binnelanders verskyn, asook films soos Die wonderwerker, Knysna en Strikdas.\n", "id": "afr_Latn_102405"} {"text": "Sandra Kotzé\n\nSandra Kotzé is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Sy is in 1965 met Cobus Rossouw getroud. Hulle het drie kinders, Wilmien, 'n TV-regisseur, Cobus, 'n regisseur, en Susan, 'n rolverdelingsregisseur.\n", "id": "afr_Latn_102406"} {"text": "Groothertog Michail Aleksandrowitsj van Rusland\n\nTeen die tyd van sy geboorte was Michail se oupa aan vaderskant (Alexander II) keiser. Michail was die vierde aanspraakmaker op die troon ná sy pa en ouer broers, Nikolaas en Georgi. Ná die sluipmoord op sy oupa in 1881 het hy die derde aanspraakmaker geword en in 1894, ná die dood van sy pa, die tweede een. Sy broer Georgi is in 1899 oorlede. Michail het toe die vermoedelike erfgenaam van die nuwe keiser, Nikolaas II, geword. Die geboorte van Nikolaas se seun, Aleksei, in 1904 het Michail tydelik teruggeskuif na die tweede plek, maar Aleksei het hemofilie gehad en daar is nie verwag hy sou lank lewe nie.\n\nMichail het 'n opskudding aan die keiserlike hof veroorsaak toe hy die getroude Natalia Sergejewna Woelfert as minnares neem. Nikolaas het Michail na Orjol gestuur om 'n skandaal te voorkom, maar dit het Michail nie van stryk gebring nie. Hy het sy minnares dikwels besoek en ná die geboorte van die paartjie se enigste kind, Georgi, in 1910 het Michail Natalia na Sint Petersburg gebring waar sy deur die gemeenskap verwerp is. In 1912 het Michail Nikolaas geskok deur met Natalia te trou in die hoop dat hy van die lys van troonopvolgers verwyder sou word. Michail en Natalia het Rusland verlaat en in bannelingskap in Frankryk, Switserland en Engeland gaan woon.\n\nToe Nikolaas op 15 Maart 1917 namens homself en sy seun abdikeer, is Michail aangewys as sy opvolger. Michail het egter die aanvaarding van die troon uitgestel totdat dit deur 'n verkose vergadering bekragtig word. Hy is nooit as keiser gekroon nie en tydens die Russiese Rewolusie van 1917 is hy gevange geneem en op 13 Junie 1918 naby Perm vermoor.\n\nOmdat hy nooit regeer het nie, word sy broer Nikolaas II beskou as die laaste de facto-keiser van Rusland. Michail het grootliks 'n vergete voetnoot van die geskiedenis geword. Historici verwys soms na hom as \"Michail II, die laaste keiser van Rusland\".\n", "id": "afr_Latn_102407"} {"text": "Groot Gat\n\nDie Groot Gat is 'n diamantmyn in Kimberley, Suid-Afrika, tegnies was dit die Kimberleymyn. Die Groot Gat was eers bekend as Colesbergkoppie, maar die koppie is geleidelik weggedelf en is nou die grootste gat in die wêreld wat met pik en graaf gemaak is. Die gat het 'n omvang van 1 600 meter, 'n diepte van 215 meter, 'n deursnee van 460 meter en 'n oppervlak van twaalf hektaar. In die tydperk tussen 1871 en 1914 is 2 722 kilogram of 14,5 miljoen karaat diamante gemyn en 25 miljoen ton aarde en gesteente verwyder. In 1914 was die grond van diamante uitgeput, die delwers het na ander plekke getrek en die Groot Gat was voortaan aan die elemente blootgestel. Die myn was in die besit van De Beers toe dit gesluit is.\n\nDie Groot Gat is nou 'n gewilde toeriste-aantrekking. Daar is 'n gedeelte van die \"ou dorp\" afgekamp en dit word goed in stand gehou om die erfenis te bewaar. Daar is ook 'n mynmuseum wat goeie insigte kan lewer in die lewe van 'n Kimberleymyner en wat destyds aangegaan het.\n", "id": "afr_Latn_102408"} {"text": "Binnelanders\n\nBinnelanders (op 'n stadium Binneland en Binneland Sub Judice) is 'n Afrikaanse TV-sepie. Die drama speel af in 'n privaathospitaal, genaamd Binneland Kliniek, in Pretoria. Die storie gaan oor die wel en weë van die personeel en die gepaardgaande trauma van die hospitaal se pasiënte.\n\nDie eerste episode is op 13 Oktober 2005 op beide M-Net en kykNET uitgesaai. Dit was aanvanklik 'n uur lank, toe 'n halfuur per dag, daarna weer een uur, en toe terug na 'n halfuur per dag. Dit word tans weeksaande vanaf 19:30 tot 20:00 op kykNET uitgesaai.\n", "id": "afr_Latn_102409"} {"text": "Odwa Ndungane\n\nOdwa Ndungane (gebore 20 Februarie 1981 in Mthatha, Suid-Afrika) is 'n rugbyspeler wat vir die en die in die Superrugby-kompetisie op vleuel gespeel het. Hy maak sy toetsdebuut vir die Springbokke in 2008 tydens 'n 26-0 oorwinning teen Italië in Kaapstad. Sy tweelingbroer Akona Ndungane is ook 'n sterspeler in eie reg.\n", "id": "afr_Latn_102410"} {"text": "Kabamba Floors\n\nKabamba Floors (gebore te Oudtshoorn op 15 November 1980) is 'n rugbyspeler wat vir die Cheetahs as 'n flank speel in die Curriebeker en die Superrugbyreeks.\n", "id": "afr_Latn_102411"} {"text": "Heurne, Berkelland en Bronckhorst\n\nHeurne is 'n nedersetting in die munisipaliteite Berkelland en Bronckhorst in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102412"} {"text": "Corrie Sanders\n\nCorrie Sanders (7 Januarie 1966 - 23 September 2012) was 'n Suid-Afrikaanse professionele bokser. In 2003 word hy die WBO-swaargewigkampioen deur Wladimir Klitschko in die tweede rondte uit te slaan. Dit word as een van die grootste opskuddings in die geskiedenis van swaargewig boks beskou. Hiervoor is hy deur Ring Magazine vir die \"upset of the year\" bekroon. Sanders het in 2008 met 'n indrukwekkende rekord van 42 oorwinnings en slegs vier nederlae uitgetree.\n", "id": "afr_Latn_102413"} {"text": "Goliath Davids\n\nGoliath Davids (1929-2012) was 'n Suid-Afrikaanse verhoog-, televisie- en rolprent-akteur. Davids het in bekende produksies soos Fiela se Kind, Jantjie, Klara Viljee en Onder Engele gespeel. Hy is op 83-jarige ouderdom in 'n hospitaal op Worcester oorlede nadat hy komplikasies met brongitis opgedoen het. Hy word oorleef deur ses kinders, 19 kleinkinders en nege agterkleinkinders.\n", "id": "afr_Latn_102414"} {"text": "Vyfster\n\nVyfster was 'n Afrikaanse televisiedrama wat van 1982 deur die SAUK uitgesaai is. Die regisseur was Regardt van den Bergh terwyl Johann Potgieter die draaiboek geskryf het. Die TV-reeks speel in 'n tronk af en handel oor die wel en wee van die gevangenes en tronkbewaarders. Die rolprent Skollie was vrygestel tussen seisoen 1 en 2. Dit is later opgevolg met die rolprent, getiteld Vyfster: die slot (1985). Baie mense was ontstoke oor die TV-reeks se stomp einde.\n\nDie kenmerkende temawysie van die program is deur die Suid-Afrikaner Lloyd Ross geskryf en opgevoer.\n", "id": "afr_Latn_102415"} {"text": "Vyfster: die slot\n\nDie Slot is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1985 vrygestel is. Die rolprent volg die suksesvolle TV-reeks Vyfster II op. Dieselfde regisseur, draaiboekskrywers en akteurs wat in die TV-reeks gebruik is, was ook by die rolprent betrokke. Baie mense was ontstoke oor die TV-reeks se stomp einde en die blatante advertering van die rolprent vir diegene wat wou weet hoe die storie ten einde loop.\n", "id": "afr_Latn_102416"} {"text": "Sias Odendaal\n\nSias Odendaal (1943? - 2010) was 'n Suid-Afrikaanse regisseur wat rolprente en TV-reekse gemaak het. Odendaal was verantwoordelik vir die skiet van gewilde TV-reekse soos Patrys-hulle en Supersnuiters en die rolprente Vyfster: die slot en Nukie. Hy is op 67 jarige ouderdom oorlede nadat hy selfmoord gepleeg het.\n", "id": "afr_Latn_102417"} {"text": "Omorivier\n\nDie Omorivier is 'n rivier in die suide van Ethiopië. Dit ontspring in die hooglande suid van die hoofstad Addis Abeba, vloei suidwaarts en mond uit in die Turkanameer. Dit is verantwoordelik vir 90 persent van die meer se invloei. Die laer vallei van die Omorivier is in 1980 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.\n", "id": "afr_Latn_102418"} {"text": "Universiteit van Jyväskylä\n\nDie Universiteit van Jyväskylä (Fins: Jyväskylän yliopisto) is 'n universiteit in Jyväskylä, Finland. Die universiteit het sy oorsprong as die eerste onderwyskollege wat onderrig in Fins aangebied het. Die onderwyskollege is in 1863 gestig. Daar is ongeveer 15 000 ingeskrewe studente. Gemeet aan die hoeveelheid meestersgrade wat toegeken is, is dit die tweede grootste universiteit in Finland.\n", "id": "afr_Latn_102419"} {"text": "Gerhard Odendaal\n\nGerhard Odendaal is 'n Suid-Afrikaanse akteur, komediant en sanger. Hy is veral bekend vir sy rol as Vaatjie Visagie in kykNET se sepie, Molly en Wors. Odendal het in 2010 saam met die sanggroep Rolmodelle opgetree.\n\nOdendaal het drama onder leiding van Milla Louw studeer en sodoende sy lisensiaat verkry. Tydens sy opleiding het Willie Esterhuizen sy talent raakgesien en hom 'n geleentheid in sy produksies aangebied.\n", "id": "afr_Latn_102420"} {"text": "Stoute boudjies\n\nStoute Boudjies is 'n Afrikaanse rolprent wat op 10 Desember 2010 uitgereik is. Willie Esterhuizen was die regisseur, rolboekskrywer en het as 'n akteur in die rolprent opgetree. Die hoofkarakters is Angelique Pretorius, Albert de Villiers en Gerhard Odendaal.\n", "id": "afr_Latn_102421"} {"text": "Karibadam\n\nDie Karibadam is 'n dam in die Zambezirivier op die grens van Zambië en Zimbabwe. Die dam is gedurende 1959 voltooi nadat daar met die projek in 1955 begin is. Tydens voltooiing was die dam die grootste mensgemaakte meer ter wêreld.\n", "id": "afr_Latn_102422"} {"text": "Francois Brummer\n\nFrancois Brummer (gebore in Pretoria op 17 Mei 1989) is 'n rugbyspeler wat op losskakel vir die in die Curriebekerreeks en vir die in Superrugby gespeel het. Brummer het ook voorheen vir die Griekwas in die Curriebeker en Vodacombeker gespeel.\n", "id": "afr_Latn_102423"} {"text": "Raymond Rhule\n\nRaymond Rhule (gebore in Accra, Ghana op 6 November 1992) is 'n rugbyspeler wat vir die Vrystaat Cheetahs op vleuel in die Curriebeker en die in Superrugby gespeel het.\n\nHy was in 2012 een van die voorste driedrukkers in die Curriebekerreeks met agt drieë.\n", "id": "afr_Latn_102424"} {"text": "Sampie Mastriet\n\nSampie Mastriet (gebore op Mariasdal, Bonnievale op 3 Augustus 1990) is 'n rugbyspeler wat vir die Blou Bulle in die Curriebeker en die Bulls in superrugby speel.\n", "id": "afr_Latn_102425"} {"text": "Het Zand, Gelderland\n\nHet Zand, ook Huissen-Zand genoem, is 'n nedersetting in die munisipaliteit Lingewaard in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102426"} {"text": "Carien Botha\n\nCarien Botha is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Sy is veral bekend vir haar rol as Blapsie in verskeie produksies, soos kykNET se sepie Molly en Wors asook rolprente soos Poena is Koning, Vaatjie sien sy gat en Stoute Boudjies.\n\nBotha het al in die laerskool begin sing en toneelspeel en sy voer haar eerste solo vertoning op die ouderdom van 11 op. Sy tree ook tydens haar hoërskooljare in Hoërskool Oos-Moot in verskeie produksies op, onder andere The Sound of Music by die Staatsteater. Tydens haar matriekjaar in 2005 vertolk sy die rol van een van die skoolmeisies in die Polka.com-advertensie, wat met 'n Pen Doring-toekenning bekroon is.\n", "id": "afr_Latn_102427"} {"text": "Vaatjie sien sy gat\n\nVaatjie sien sy gat is 'n Afrikaanse rolprent wat op 24 Desember 2008 uitgereik is. Willie Esterhuizen was die regisseur, rolboekskrywer en het ook as akteur in die rolprent opgetree. Die hoofkarakters is Gerhard Odendaal, Andrew Thompson en Carien Botha.\n", "id": "afr_Latn_102428"} {"text": "Nguyễn Du\n\nNguyễn Du (Bích Câu, 1765–1820) was 'n Viëtnamese digter wat geskryf het in Chữ nôm, die land se ou skrif. Hy is in Bích Câu, Thang Long, gebore en is veral bekend vir Die Verhaal van Kieu (Chữ nôm: 金雲翹, Kim Vân Kiều), oor 'n pragtige meisie wat haarself verkoop om haar pa te red. Vandag word hy steeds beskou as die simbool van Viëtnamese letterkunde.\n", "id": "afr_Latn_102429"} {"text": "Angelique Pretorius\n\nAngelique Pretorius (gebore 1982) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Pretorius het haar dramagraad aan die Universiteit van Kaapstad behaal. Sy het TV-rolle in Egoli (M-Net), Kruispad (kykNET), Villa Rosa (Kyknet), Snitch 2 (SAUK 3), House of Love (SAUK 2) en Madam & Eve (e-tv) vertolk. Sy is ook in rolprente soos Stoute Boudjies en Stilte te sien.\n", "id": "afr_Latn_102430"} {"text": "Dikkop-ghieliemientjie\n\nDie Dikkop-ghieliemientjie (Barbus anoplus) is 'n varswater vis wat in die meeste riviere van sentraal Suid-Afrika voorkom. In Engels staan dit bekend as die Chubbyhead barb.\n", "id": "afr_Latn_102431"} {"text": "Rooistert-ghieliemientjie\n\nDie Rooistert-ghieliemientjie (Barbus gurneyi) is 'n varswater vis wat voorkom in KwaZulu-Natal. In Engels staan dit bekend as die Redtail barb.\n", "id": "afr_Latn_102432"} {"text": "Marico-ghieliemientjie\n\nDie Marico-ghieliemientjie (Barbus motebensis) is 'n varswatervis wat voorkom in Noordwes, Limpopo, Gauteng en Mpumalanga. In Engels staan dit bekend as die Marico barb.\n", "id": "afr_Latn_102433"} {"text": "Amatola-ghieliemientjie\n\nDie Amatola-ghieliemientjie (Barbus amatolicus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Oos-Kaap. In Engels staan dit bekend as die Amatola barb.\n", "id": "afr_Latn_102434"} {"text": "Albert de Villiers\n\nAlbert de Villiers is 'n Suid-Afrikaanse akteur. De Villiers het 'n dramagraad van die Universiteit van die Vrystaat verwerf. Hy maak sy debuut as 'n kranksinnige in kykNET se sepie, Binnelanders. Daarna vertolk hy rolle in Molly en Wors, Thysneiwerheid, Sex tips for Girls en Rhytm City. Hy slaan sy eerste hoofrol los in die rolprent Stoute Boudjies.\n", "id": "afr_Latn_102435"} {"text": "Milad-toring\n\nMilad-toring\n\nLigging\n\nTeheran, Iran\n\nFunksie\n\nTelevisietoring Restaurant Konferensiesentrum Hotel Uitkykplatform\n\nOpgerig\n\n2000–2007\n\nTegniese gegewens\n\nDie Milad-toring (ook bekend as Borj-e Milad , Farsi: برج میلاد ) is 'n televisie- en kommunikasietoring in die Iranse hoofstad Teheran. Die toring is tussen 2000 en 2007 in opdrag van die Teheranse stadsregering aan die grens tussen die stadsdistrikte Shahrak-e Gharb en Gisha opgerig en in 2008 geopen. Dit is met 'n hoogte van 435 meter (insluitende die antenne) die hoogste toring in Iran en tans die sesde hoogste televisietoring ter wêreld. Die toring het 'n hoofgebou met twaalf verdiepings waarvan die dak op 'n hoogte van 315 m geleë is. Dit kan deur middel van trappe of hysbakke bereik word. Die toring se agthoekige basis versinnebeeld tradisionele Persiese boukuns.\n\nDie Milad-toring maak deel uit van die Tehran International Trade and Convention Centre wat naas die telekommunikasietoring, restaurante met 'n panoramiese uitsig oor Teheran, 'n vyfsterhotel, 'n konferensiesentrum, 'n wêreldhandelsentrum en 'n inligtingstegnologiepark insluit. Dit beskik verder oor 'n parkeerplek van 27 000 m², 'n groot rekenaar- en telekommunikasie-eenheid, 'n kulturele en wetenskaplike sentrum, 'n vertoonlokaal vir uitstallings, 'n gespesialiseerde biblioteek en 'n administratiewe eenheid.\n", "id": "afr_Latn_102436"} {"text": "Warburton\n\nWarburton is 'n klein dorpie in die Msukaligwa Plaaslike Munisipaliteit in Gert Sibande-distriksmunisipaliteit van Mpumalangaprovinsie, Suid-Afrika. Die N17 nasionale pad gaan deur die nedersetting.\n", "id": "afr_Latn_102437"} {"text": "Stompkop-ghieliemientjie\n\nDie Stompkop-ghieliemientjie (Barbus breviceps) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunene- en Okavangorivier-stelsels. In Engels staan dit bekend as die Shorthead barb.\n", "id": "afr_Latn_102438"} {"text": "Barbus\n\nBarbus (barbele) is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Daar is tans navorsing aan die gang omrede die genus se klassifikasie tekortkominge het.\n", "id": "afr_Latn_102439"} {"text": "Kleinbek-geelvis\n\nDie Kleinbek-geelvis (Labeobarbus aeneus) is 'n varswatervis wat natuurlik voorkom in die Oranje- en Vaalrivier-stelsels in Suid-Afrika. In Engels staan die vis bekend as die Smallmouth yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102440"} {"text": "KwaZulu-Natalse geelvis\n\nDie KwaZulu-Natalse geelvis (Labeobarbus natalensis) is 'n varswatervis wat natuurlik voorkom in KwaZulu-Natal vanaf die Mtamvunarivier noordwaarts tot by die Mkuzerivier. In Engels staan die vis bekend as die KwaZulu-Natal yellowfish of scaly yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102441"} {"text": "Labeobarbus\n\nLabeobarbus (Geelvis) is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Die spesies wat tot hierdie genus hoort is almal groot en lewe lank. Die voorkoms tussen spesies en selfs in dieselfde spesie verskil drasties, veral die mond en lippe. Geelvis is 'n gewilde hengelvis. Hulle swem stroomop om te broei, gewoonlik op gruis beddings.\n", "id": "afr_Latn_102442"} {"text": "Bosveld kleinskub-geelvis\n\nDie Bosveld kleinskub-geelvis (Labeobarbus polylepis) is 'n varswater vis wat natuurlik voorkom in die Limpopo-, die Imkomati- en die Pongolarivier-stelsels. In Engels staan die vis bekend as die Bushveld smallscale yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102443"} {"text": "Clanwilliam-geelvis\n\nDie Clanwilliam-geelvis (Labeobarbus capensis) is 'n varswatervis wat natuurlik voorkom in die Olifantsrivier van Namakwaland. In Engels staan dit bekend as die Clanwilliam yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102444"} {"text": "Kurper\n\nIn Suid-Afrika vang hengelaars gewoonlik kurpers van Februarie tot April in die warmer, noord en oostelike dele van die land, alhoewel hulle reeds in September gevang kan word. Kurpers word gesien as 'n goeie sportvis op ligtegerei en is ook 'n goeie tafelvis.\n\nHier is 37 visse met die naam kurper.\n", "id": "afr_Latn_102445"} {"text": "Laeveld grootskub-geelvis\n\nDie Laeveld grootskub-geelvis (Labeobarbus marequensis) is 'n varswater vis wat natuurlik wyd verspreid voorkom vanaf die onderste gedeelte van die Zambezirivier suidwaarts tot by die Pongolarivier. In Engels staan die vis bekend as die Lowveld largescalescale yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102446"} {"text": "Bo-Zambezi-geelvis\n\nDie Bo-Zambezi-geelvis (Labeobarbus codringtonii) is 'n varswater vis wat voorkom in die boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Okavangorivier. In Engels staan die vis bekend as die Upper Zambezi yellowfish.\n", "id": "afr_Latn_102447"} {"text": "Swartrug-beitelbek\n\nDie Swartrug-beitelbek (Varicorhinus dimidiatus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Ruorivier en sytakke van die laer Zambezirivier stelsel. In Engels staan die vis bekend as die Blacktop chiselmouth.\n", "id": "afr_Latn_102448"} {"text": "Amritsar\n\nAmritsar (Pandjabi: ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ [əmːɾɪt̪səɾ]; Amrita Saras: \"Nektarsee\") is 'n stad in die noordweste van Indië. Die stad is in die gelyknamige distrik Amritsar in die deelstaat Panjab (nie vêr van die grens met Pakistan) geleë. Dit is in die 16de eeu deur Goeroe Ram Das gestig. Volgens die volkstelling van 2001 het die stad 975 695 inwoners.\n\nAmritsar is 'n heilige plek vir aanhangers van die Sikh-geloof, wat die beroemde Goue Tempel (Harimandir Sahib) besoek.\n\nIn 1919 het Britse soldate 'n vreedsame politieke vergadering beëindig deur op die skare los te brand. Altesame 379 mense is dood, 'n tragedie wat as die \"Amritsar-slagting\" bekend staan.\n\nIn 1984 het die Indiese regering 'n militêre operasie uitgevoer om Sikh-militante uit die Goue Tempel te verwyder. Tenks en ander militêre voertuie is ingespan en die tempel is in die proses erg beskadig.\n", "id": "afr_Latn_102449"} {"text": "Behoud van massa\n\nDie wet van behoud van massa sê dat die hoeveelheid massa in 'n geïsoleerde sisteem oor 'n tydsbestek konstant sal bly. Dit beteken dat die atome van 'n voorwerp nie geskep of vernietig kan word nie, maar slegs rondgeskuif of in ander deeltjies verander kan word. As 'n chemiese reaksie twee verskillende atome in 'n nuwe produk verander, sal die massa van die reaktante (chemikalieë voor die chemiese reaksie) dieselfde wees as die massa van die reaksieproduk (die nuwe verbinding). Die wet is aanvanklik deur Antoine Lavoisier in die 18de eeu voorgestel. Kernreaksies kan egter massa na energie omsit volgens die bekende Einstein se vergelyking: E = mc^2\n", "id": "afr_Latn_102450"} {"text": "Varicorhinus\n\nVaricorhinus (Beitelbekke) is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Die Beitelbekke lyk amper soos die geelvis maar het 'n kleiner bek met 'n onderlip wat meer uitstaan en gebruik word om alge van rotse en plante te skraap. Daar is vier spesies wat in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102451"} {"text": "Amerikaanse ekster\n\nDie Amerikaanse ekster (Pica hudsonia) is 'n sangvoël wat aan die genus Pica, in die familie van kraaie behoort.\n", "id": "afr_Latn_102452"} {"text": "Inkomati-beitelbek\n\nDie Inkomati-beitelbek (Varicorhinus nelspruitensis) is 'n varswater vis wat voorkom in die Inkomati- en die Pongolariviere. In Engels staan die vis bekend as die Incomati chiselmouth.\n", "id": "afr_Latn_102453"} {"text": "Latakia\n\nLatakia (soms ook Latakiyah of Lathaqiya, of Latakieh volgens die plaaslike transliterasie) is die belangrikste seehawe van Sirië en die hoofstad van die gelyknamige administratiewe gewes.\n\nNaas sy ekonomiese funksie as hawestad is Latakia ook 'n belangrike nywerheidsentrum vir omliggende landelike nedersettings. Met 'n bevolking van meer as 400 000 is Latakia die vyfde grootste stad in Sirië na Aleppo, Damaskus, Homs en Hama.\n\nAlhoewel die gebied van Latakia reeds sedert die tweede millennium v.C. bewoon is, is die huidige stad eers in die 4de eeu v.C. onder die Seleukiede-bewind gestig. Dit het later onder Romeinse gesag gekom en vanaf die 8ste tot die 10de eeu deel uitgemaak van die Oemajade- en Abbasiede-ryk. Die hawe is in hierdie tydperk dikwels deur die Bisantyne aangeval en tydelik ook ingeneem voordat dit weer deur die Arabiere, veral die Fatimiede, verower is.\n\nLatakia is later deur die Turkse Seldjoeke, Kruisvaarders, Ajoebiede, Mameloeke en Ottomaanse Turke ingeneem. Ná die Eerste Wêreldoorlog het Latakia deel geword van die Franse mandaatsgebied Sirië waar dit as administratiewe setel van die outonome Alawiete-gebied gedien het. Hierdie gebied is in 1922 in 'n Alawiete-staat omgeskep en het verskeie kere sy onafhanklikheid verklaar voordat dit in 1944 weer by Sirië ingesluit is.\n\nDie huidige hawegeriewe het vanaf die 1950's ontstaan nadat ander seehawens ná Israel se onafhanklikwording in 1948 en die opsegging van die doeane-ooreenkoms met Libanon in 1950 vir Siriese in- en uitvoere nie meer maklik toeganklik was nie. Die uitbou van Latakia as moderne seehawe het gepaard gegaan met 'n vinnige bevolkingsgroei.\n", "id": "afr_Latn_102454"} {"text": "Pungwe-beitelbek\n\nDie Pungwe-beitelbek (Varicorhinus pungweensis) is 'n varswatervis wat voorkom in die Pungwe- en Buziriviere in Zimbabwe en Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die Pungwe chiselmouth.\n", "id": "afr_Latn_102455"} {"text": "Skeermes-beitelbek\n\nDie Skeermes-beitelbek (Varicorhinus xyrocheilus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Ruorivier bokant die Zoawaterval in Malawi. In Engels staan die vis bekend as die Razorlip chiselmouth.\n", "id": "afr_Latn_102456"} {"text": "Labeo\n\nLabeo (Moddervisse) is 'n genus van visse wat aan die familie Cyprinidae behoort. Hierdie genus is groot met 80 spesies wat in Afrika voorkom. Die genus kom ook in Asië voor. Die visse is spesialis vreters van alge en detritus. Die meeste spesies van die genus word langer as 150 mm, weeg 1.8 tot 2.2 kg (5 pond) en is sterk swemmers. Hulle migreer ook stroom-op om te broei.\n", "id": "afr_Latn_102457"} {"text": "Moggel\n\nDie Moggel (Labeo umbratus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Oranje-, Vaal-, Gourits-, Gamtoos-, Sondags-, Groot-Vis- en Boesmansrivier-stelsels. In Engels staan die vis ook bekend as die Moggel.\n", "id": "afr_Latn_102458"} {"text": "Oranjerivier-moddervis\n\nDie Oranjerivier-moddervis (Labeo capensis) is 'n varswatervis wat voorkom in die Oranje- en Vaalrivier-stelsels. In Engels staan die vis bekend as die Orange river mudfish.\n", "id": "afr_Latn_102459"} {"text": "Clanwilliam-sandvis\n\nDie Clanwilliam-sandvis (Labeo seeberi) is 'n varswatervis wat voorkom in die Olifantsrivier-stelsel. In Engels staan die vis bekend as die Clanwilliam sandfish.\n", "id": "afr_Latn_102460"} {"text": "Tugela-moddervis\n\nDie Tugela-moddervis (Labeo rubromaculatus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Tugelarivier-stelsel. In Engels staan die vis bekend as die Tugela labeo.\n", "id": "afr_Latn_102461"} {"text": "Clariidae\n\nClariidae, (Babers) is 'n vis-familie van die orde Siluriformes. Die familie bestaan uit twaalf genera met 74 spesies wat in Afrika voorkom waarvan drie genera met agt spesies in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102462"} {"text": "Arbil\n\nArbil (Koerdies: ھەولێر, Arabies: أربيل‎, Aramees: ܐܪܒܝܠ, Turks: Erbil) is 'n stad in die noorde van Irak. Dit het in 2009 'n bevolking van 1 293 839 gehad en is die vierde grootste stad van die land ná die hoofstad, Bagdad, Basra en Mosoel. Arbil is die hoofstad van die Irakse Koerdistan en is geleë noordwes van Sulaymaniyah en oos van Mosoel, asook net oos van die grens met Sirië, suid van Turkye en wes van Iran.\n", "id": "afr_Latn_102463"} {"text": "Basra\n\nBasra (Arabies: البصرة, Al Baṣrah) is 'n stad in die suidooste van Irak naby die Persiese Golf. Die stad het 'n bevolking van 3 500 000 in 2009 gehad en is die tweede grootste stad van die land ná die hoofstad Bagdad. Basra is geleë net suidwes van die grens tot Iran en net noord van Koeweit. Irak se vernaamste hawe is hier aan die Shatt al-Arab-rivier geleë.\n\nTydens die eerste Golfoorlog was Basra 'n basis van verset teen Saddam Hoesein. Ná hewige gevegte tydens die inval in Irak in 2003 was dit van 2003 tot 2007 onder die Britse magte se beheer.\n", "id": "afr_Latn_102464"} {"text": "Sulaymaniyah\n\nSulaymaniyah (Koerdies: سلێمانی / Silêmanî, Arabies: السليمانية) is 'n stad in die noordooste van Irak. Die stad het 'n bevolking van 1 500 000 in 2012 gehad en is die vyfde grootste stad van die land ná die hoofstad Bagdad, Basra, Mosoel en Arbil. Sulaymaniyah is geleë net wes van die grens tot Iran en suidoos van Arbil en Mosoel.\n", "id": "afr_Latn_102465"} {"text": "Amphiliidae\n\nAmphiliidae (Bergbabers) is 'n visfamilie van die orde Siluriformes. Die familie bestaan uit nege genera met sestig spesies wat in Afrika voorkom waarvan twee genera met vyf spesies in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102466"} {"text": "Clanwilliam-saagvin\n\nDie Clanwilliam-saagvin (Barbus serra) is 'n varswatervis wat voorkom in die Olifantsrivier. In Engels staan dit bekend as die Clanwilliam sawfin.\n", "id": "afr_Latn_102467"} {"text": "Schilbeidae\n\nSchilbeidae (botterbabers) is 'n visfamilie van die orde Siluriformes. Die familie bestaan uit vyf genera met 34 spesies wat in Afrika voorkom waarvan slegs een genus in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102468"} {"text": "Tuberkel\n\n'n Tuberkel is 'n knobbeltjie of klein ronde uitsteeksel op 'n plant of dier. In mediese terme kan dit ook verwys na 'n sieklike uitgroeisel in verskeie weefsels van die liggaam, veral die longe, waardeur tuberkulose ontstaan.\n", "id": "afr_Latn_102469"} {"text": "Kaalkop-glasvis\n\nDie Kaalkop-glasvis (Ambassis dussumieri) is 'n vis wat voorkom aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die Algoabaai. In Engels staan die vis bekend as die Bald Glassy.\n", "id": "afr_Latn_102470"} {"text": "Wolwedans in die skemer\n\nWolwedans in die skemer is 'n fiktiewe Afrikaanse verhaal oor Hotel Njala in die Hazyview-vallei wat deur die rolprentresensent en omroeper Leon van Nierop geskryf is. Die verhaal is verwerk tot radiodrama, televisiereeks, rolprent en roman. Die storie het ses weergawes ondergaan.\n", "id": "afr_Latn_102471"} {"text": "Ambassis\n\nAmbassis (Glasvisse) is 'n genus van visse wat aan die familie Ambassidae behoort. Die genus is klein en kom hoofsaaklik voor in tropiese strandmere en dring soms die mondings van riviere binne. Hulle staan bekend as glasvisse omrede hulle deurskynend lyk. Die getande gleuwe op die kop is kenmerkend van die genus. Die familie bestaan uit 24 spesies wat in die Indiese-Pasifiese area voorkom en drie spesies kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102472"} {"text": "Casper de Vries\n\nCasper de Vries is 'n Afrikaanse komediant en akteur. Hy is veral bekend vir sy eenman-vertonings en skurwe taal. Baie Afrikaners hou van sy humor, hoewel sommige dit as walglik beskou.\n\nDe Vries is op 1 Junie 1964 in Pretoria, Suid-Afrika gebore. Hy is die seun van 'n Suid-Afrikaanse vader en 'n Nederlandse moeder en het dubbele burgerskap. Hy het drama aan die Universiteit Stellenbosch studeer. Sy afstudeeropdrag in 1986 (die voorstelling: Hallo Suid-Afrika) was die begin van sy professionele loopbaan. Daarna tree hy jaar-na-jaar in vertonings op, tot hy in 1997 met sy eenman-vertonings begin het. Behalwe Afrikaans praat hy ook vlot Nederlands.\n", "id": "afr_Latn_102473"} {"text": "Rosa centifolia\n\nRosa centifolia, ook bekend as die Hollandse roos is 'n bekende roos. Dit is onder andere deur Jan van Riebeeck in Kaapstad aangeplant en was die eerste roos wat in Suid-Afrika geblom het op 1 November 1659.\n", "id": "afr_Latn_102474"} {"text": "Gérard Rudolf\n\nGérard Rudolf is 'n Suid-Afrikaanse akteur en skrywer. Hy het in verskeie rolprente en TV-reekse opgetree, onder andere Arende (1992, 1993), Paljas (1998), The Piano Player (2002) en The Young Black Stallion (2003).\n\nRudolf matrikuleer in 1983 van Hoërskool Linden waarna hy sy twee jaar verpligte militêre diensplig doen. In 1987 begin hy drama aan die Universiteit van Pretoria te studeer en voltooi sy graad in 1989. Hy sluit vir 'n jaar by die CAPAB-drama maatskappy aan waar hy Shakespeare en ander komedies en dramas opvoer. In 1991 begin hy sy eie teater-maatskappy genaamd Makeshift Moon, wat in oorspronklike Suid-Afrikaanse werke spesialiseer. In 1998 word hy die jongste hoof van die dramaskool in die geskiedenis van die \"City Varsity\" in Kaapstad. In 2002 verhuis hy na Engeland waar hy homself oor die volgende 8 jaar toespits op sy skryfwerk. In 2009 Publiseer hy sy eerste digbundel, ORPHANED LATITUDES (Red Squirrel Press). In 2010 keer hy terug na Suid-Afrika. Hy woon en werk tans in Johannesburg.\n", "id": "afr_Latn_102475"} {"text": "Rolanda Marais\n\nRolanda Marais (gebore 19 Januarie 1978) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Marais is veral bekend vir haar rol as Stefanie Malherbe in kykNET se sepie, Binnelanders. Tot en met die ouderdom van twaalf, het sy in Johannesburg gewoon en het toe saam met haar ouers Wellington in die Boland getrek. Na haar skoolloopbaan het sy by die Universiteit van Kaapstad haar Spraak en Drama-graad behaal, asook haar honeursgraad in Afrikaans en Nederlands.\n\nIn haar finale jaar begin sy reeds in professionele produksies verskyn en maak haar debuut in die TV-minireeks, Lied van die Lappop. 'n Hoogtepunt van haar loopbaan is Out On A Limb, waarvan sy die hoofrol vertolk het. Sy het ook in verskeie advertensies verskyn, wat dit vir haar moontlik kon maak om oorsee te reis. Sy het vir sewe jaar vryskut werk gedoen en toe sy die kontrak teken by Stark Studios om in Binnelanders te speel, het sy die stabiliteit geniet.\n\nMarais is ewe gemaklik op die verhoog en het al die voorreg gehad om saam met regisseur Marthinus Basson te werk in verskeie teaterproduksies. Van haar teaterhoogtepunte sluit in Aars!, saam met Antoinette Kellermann en Dawid Minnaar en Romeo en Julia, saam met Jana Cilliers, Antoinette Kellerman en Dawid Minnaar. Sy het ook die hoofrol vertolk van Hedda Gabler, wat by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees opgevoer is.\n\nSy was ook te sien in die televisiereeks Charlie Jade (2005), in twee seisoene van Zero Tolerance op SABC 2 (2004) en sy was ook in die tweede seisoen van die dramareeks op SABC 1, Intersexions (2013). Marais het ook die rol van Analine King vertolk, 'n weduwee met drie kinders in die SABC 3 dramareeks, High Rollers, (2013).\n", "id": "afr_Latn_102476"} {"text": "Riller\n\n'n Riller is 'n genre van rolprente en verhale waar angs by die kyker of leser gewek word. 'n Meeslepende atmosfeer van afwagting word geskep. Dit gaan gewoonlik gepaard met spanning, opwinding en die bonatuurlike.\n\nIn die geval van rolprente word 'n riller 'n gruwelrolprent of gruwelfilm genoem.\n", "id": "afr_Latn_102477"} {"text": "Isfahan\n\nIsfahan (alternatiewe spelling: Esfahan; Middel-Persies: Spahān; Klassieke Nieu-Persies: Ispahān, in moderne Persies of Farsi: اصفهان Esfahān [esfæˈhɒːn]) is die hoofstad van die gelyknamige provinsie in Iran. Dit is sowat 340 km suid van Teheran op 'n plato in die hartland van Iran geleë waar dit reeds sedert die antieke tydperk as een van die belangrikste stedelike nedersettings bestaan. Gedurende sy lang geskiedenis het 'n groot verskeidenheid geboue en monumente in Isfahan ontstaan waarvan sommige as Unesco-wêrelderfenis gelys is.\n\nMet 'n bevolking van 2,2 miljoen is Isfahan die derde grootste stad in die land na Teheran en Mashhad. Sy metropolitaanse gebied is volgens die sensus van 2006 met 3,4 miljoen inwoners die tweede grootste in Iran na Teheran. Swaar nywerhede het in die buitewyke van Isfahan ontstaan. Net soos in ander Iranse metropole is lugbesoedeling en verkeersopeenhopings ernstige vraagstukke.\n\nIsfahan is by die kruispunt van belangrike noord-suidelike en oos-westelike roetes geleë wat dwarsdeur Iran loop, waaronder die hoofroete tussen die Kaspiese See en die Persiese Golf. Isfahan was vroeër een van die grootste stede ter wêreld. Dit het veral in die tydperk tussen 1050 en 1722 gefloreer en sy bloeitydperk in die 16de eeu onder die bewind van die Safawiede beleef toe dit vir die tweede keer in sy geskiedenis as hoofstad van die Persiese Ryk gefungeer het.\n\nIn 1598 het sjah Abbas I (1588–1629) sy regeringsetel na Isfahan verskuif en besluit om die stad met 'n uitgestrekte kompleks van moskees, paleise, basare, groen ruimtes en lanings bome aan weerskante van strate uit te brei. Paradysstede, wat in die Koran beskryf word, het as voorbeeld vir Abbas I se ambisieuse stadsvernuwing gedien. Isfahan het vervolgens tot 'n belangrike ekonomiese sentrum ontwikkel wat naas sy administratiewe funksie veral op godsdiens en handel gebaseer is. So word die verbintenis tussen geestelike en wêreldlike sfeer en tussen Islamitiese geloof en boukuns in die koningsplein Medan-e Sjah weerspieël waar moskee en basaar aan weerskante ontstaan het.\n\nDie kulturele en argitektoniese erfenis uit hierdie glorietydperk is grotendeels tot vandag bewaar. Isfahan se befaamde Islamitiese boukuns sluit breë lane, oordekte brûe, paleise, moskees en minarette in. Isfahan se Sjah- of koningsplein, wat tans as Imam- of Naghsh-e Jahan-plein bekend staan, is een van die mees uitgestrekte stadspleine ter wêreld en 'n eersterangse voorbeeld van Iranse en Islamitiese boukuns. Dit is deur Unesco in 1979 as wêrelderfenisgebied gelys. Daarnaas staan die stad vir sy groot verskeidenheid historiese monumente en skilderkuns bekend, waaronder Zoroastriese vuurtempels, Christelike kerkgeboue (soos die Armeense Vank-katedraal) en Joodse sinagoges. 'n 16de eeuse Persiese spreekwoord (Esfahan nest-e jahan) beweer: \"Isfahan is die halwe wêreld\".\n", "id": "afr_Latn_102478"} {"text": "Langstekel-glasvis\n\nDie Langstekel-glasvis (Ambassis ambassis) is 'n vis wat voorkom in Mauritius, Madagaskar en die aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die Umtatarivier. In Engels staan die vis bekend as die Longspine Glassy.\n", "id": "afr_Latn_102479"} {"text": "David Louw\n\nDavid Louw (gebore 22 Mei 1987) is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy is veral bekend vir die karakter van Petrus Steyn in kykNET se sepie, Villa Rosa.\n\nLouw is op 22 Mei 1987 in Vrede gebore. Hy het drie jaar lank verhoog- en film-opleiding van PALI (Performing Arts and Lifestyle Institution) ontvang. Hy woon tans in Johannesburg.\n", "id": "afr_Latn_102480"} {"text": "Atherina\n\nAtherina (Glasvisse) is 'n genus van visse wat aan die familie Atherinidae behoort. Daar is vyf spesies wat hoort tot die genus en een spesie kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102481"} {"text": "Desiré Gardner\n\nDesiré Gardner, neé Manthey, gebore 15 Desember 1985, Bethlehem, Vrystaat is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Sy was aanvanklik bekend as Desiré Manthey, maar het haar van na Gardner verander, haar man, Chris, s'n. Sy is veral bekend vir haar rol as die verpleegster Daleen Oosthuizen in die kykNET-sepie Binnelanders, waarin sy tot Desember 2015 gespeel het. Daarna het sy in Suidooster, ook op kykNET, begin speel.\n\nSy begin haar skoolloopbaan in Bloemfontein en matrikuleer in 2003 aan die Hoërskool Noordheuwel in Krugersdorp. In 2006 voltooi sy haar B.A.-graad in Drama aan die Universiteit van Pretoria. Sy ontvang lidmaatskap van die Golden Key-groep wat die 15% beste studente vanuit universiteite werf in 2004. In 2007 voltooi sy haar sertifikaat in Film-opleiding by Starstruck – School of Acting. Na haar studies het Gardner vir 'n maatskappy gewerk wat poppekasteater vir voorskoolse kinders en kinderpartytjies gedoen het. In Junie 2007 het sy die rol van Fly vertolk in die produksie, Babe, by die People's Theatre.\n\nIn 2008 het sy die rol van Ansie in die SABC2-sepie, 7de Laan, vertolk. In April 2008 het sy die rol van Daleen in Binnelanders vertolk en het die produksie in 2015 verlaat om by die kykNET-sepie Suidooster aan te sluit wat in Kaapstad verfilm word.\n", "id": "afr_Latn_102482"} {"text": "Microphis\n\nMicrophis (Pypvisse) is 'n genus van visse wat aan die familie Syngnathidae behoort. 'n Kenmerk van die genus is dat die spesies in varswatermere en riviere leef in die Indiese-Pasifiese area. Die mannetjies het broeisakke waarin hulle die wyfie se eiers dra totdat dit uitbroei. Twee sulke spesies kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102483"} {"text": "Lelia Etsebeth\n\nLelia Etsebeth is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Etsebeth het 'n Mtech-graad in Drama- en Film-studies van die Tshwane-Universiteit van Tegnologie verwerf. Sy het in TV-programme soos Getroud met Rugby, Last say on Sunday, Erfsondes II en III en rolprente soos Superhelde, Bakgat 2! en Bloedspoor opgetree.\n", "id": "afr_Latn_102484"} {"text": "Varswaterpypvis\n\nDie Varswaterpypvis (Microphis fluviatilis) is 'n varswatervis wat voorkom aan die ooskus van Afrika in riviere en mere suidwaarts tot by die voormalige Transkei. In Engels staan die vis bekend as die Freshwater pipefish.\n", "id": "afr_Latn_102485"} {"text": "Kortstertpypvis\n\nDie Kortstertpypvis (Microphis brachyurus) is 'n varswatervis wat aan die ooskus van Afrika voorkom, in riviere en mere suidwaarts vanaf Kenia tot by die suide van KwaZulu-Natal. Dit kom ook in Mauritius en Madagaskar voor. In Engels staan die vis bekend as die Short-tail pipefish.\n", "id": "afr_Latn_102486"} {"text": "Tabris\n\nTabris (Persies: تبريز, Tabrīz; Azerbeidjans: تبريز, Təbriz) is 'n stad in die noordweste van Iran. Die stad het 'n bevolking van 1 378 935 in 2006 gehad en is die vierde grootste stad van die land ná die hoofstad Teheran, Mashhad en Isfahan. Tabris is geleë net oos van die grens tot Irak en Turkye en suid van Armenië en Azerbeidjan. Die stad word beskou as die kulturele sentrum van Azerbeidjanners in Iran.\n", "id": "afr_Latn_102487"} {"text": "Monodactylus\n\nMonodactylus (Maanskynvisse) is 'n genus van visse wat aan die familie Monodactylidae behoort. Die visse lyf is amper breër as wat dit lank is. Die onvolwasse vissies word ook in riviere gevind. Die genus het twee spesies wat in Suid-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102488"} {"text": "Karaj\n\nKaraj (Persies: ‏کرج) is 'n stad in die noorde van Iran. Die stad het 'n bevolking van 2 086 000 in 2010 gehad en is die vyfde grootste stad van die land ná die hoofstad Teheran, Mashhad, Isfahan en Tabris. Karaj is geleë net wes van Teheran, suid van die Kaspiese See en noord van die heilige stad Qom.\n", "id": "afr_Latn_102489"} {"text": "Hengelo\n\nHengelo, Gelderland, 'n dorp in die Nederlandse provinsie van Gelderland. Hengelo, Overijssel, 'n munisipaliteit in die Nederlandse provinsie van Overijssel. HVV Hengelo, voormalige Nederlandse top-amateursokkerklub.\n", "id": "afr_Latn_102490"} {"text": "Sjiraz\n\nSjiraz (Persies: شیراز‎, Šīrāz, [ʃiːˈrɒːz], ) is 'n stad in die suide van Iran. Die stad het 'n bevolking van 1 565 572 in 2016 gehad en is die vyfde grootste stad van die land ná die hoofstad Teheran, Mashhad, Isfahan, Tabris en Karaj‎. Sjiraz is geleë net noord van die Persiese Golf, suid van Isfahan en suidoos van Ahvaz. Die stad is een van die oudste stede in Iran en 'n belangrike sentrum van rooskweking. Sjiraz is veral bekend vir sy tuin-kultuur en word beskou as \"tuin van Iran\".\n", "id": "afr_Latn_102491"} {"text": "Helhoek, Gelderland\n\nHelhoek is 'n nedersetting in die munisipaliteit Duiven in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102492"} {"text": "Heilig Landstichting\n\nHeilig Landstichting is 'n dorp in die munisipaliteit Berg en Dal in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102493"} {"text": "Heide, Montferland\n\nHeide is 'n nedersetting in die munisipaliteit Montferland in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102494"} {"text": "Heerewaarden\n\nHeerewaarden is 'n dorp in die munisipaliteit Maasdriel in die provinsie Gelderland in Nederland.\n\nJacobus Groenendaal, eerste Staatspresident van die Oranje-Vrystaat, is in Heerewaarden gebore.\n", "id": "afr_Latn_102495"} {"text": "Ahvaz\n\nAhvaz (Persies: اهواز‎, Ahvāz; Arabies: الأحواز) is 'n stad in die suidweste van Iran. Die stad het 'n bevolking van 1 425 891 in 2008 gehad en is die sewende grootste stad van die land. Ahvaz is geleë net noord van die Persiese Golf en oos van die grens tot Irak. Ahvaz is die grootste stad in die provinsie Chuzestan en lê aan die Karunrivier. Die stad word beskou as kulturele sentrum van die Arabiere in Iran.\n", "id": "afr_Latn_102496"} {"text": "’s-Heerenberg\n\n's-Heerenberg is 'n stad in die munisipaliteit Montferland in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102497"} {"text": "Heelweg-West\n\nHeelweg-West is 'n nedersetting in die munisipaliteit Oude IJsselstreek in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102498"} {"text": "Heelweg-Oost\n\nHeelweg-Oost is 'n nedersetting in die munisipaliteit Oude IJsselstreek in die provinsie Gelderland in Nederland.\n", "id": "afr_Latn_102499"} {"text": "Qom\n\nQom (Persies: قم) is 'n stad in die sentraale Iran. Die stad het 'n bevolking van 1 233 000 in 2010 gehad en is die agste grootste stad van die land. Qom is geleë net suid van die hoofstad Teheran en noord van Isfahan. Qom is die hoofstad en grootste stad in die provinsie Qom en lê aan die Qomrivier. Die stad is een van die heilige stede van die Sjiitiese Islam en die religieuse sentrum van Iran.\n", "id": "afr_Latn_102500"} {"text": "Mastacembelidae\n\nMastacembelidae (stekelpalings) is 'n vis familie van die orde Synbranchiformes wat voorkom in Afrika en Asië. Die familie is lang, slanke paling-agtige visse wat 'n ry stekels op die rug het net voor die dorsale vin. In Afrika kom daar twee genera met 45 spesies voor.\n", "id": "afr_Latn_102501"} {"text": "Langstert-stekelpaling\n\nDie Langstert-stekelpaling (Aethiomastacembelus frenatus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Okavangorivier, die boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kafuerivier. Hulle kom ook voor in die Kongorivier en Victoria- en Tanganjikamere. In Engels staan die vis bekend as die Longtail spiny eel.\n", "id": "afr_Latn_102502"} {"text": "Shire-stekelpaling\n\nDie Shire-stekelpaling (Aethiomastacembelus shiranus) is 'n varswater vis wat voorkom in die Shirerivier en Malawimeer. In Engels staan die vis bekend as die Shire spiny eel.\n", "id": "afr_Latn_102503"} {"text": "Kolvin-stekelpaling\n\nDie Kolvin-stekelpaling (Aethiomastacembelus vanderwaali) is 'n varswater vis wat voorkom in die Okavangorivier en boonste gedeelte van die Zambezirivier. In Engels staan die vis bekend as die Ocellated spiny eel.\n", "id": "afr_Latn_102504"} {"text": "Aethiomastacembelus\n\nAethiomastacembelus (Afrika stekelpalings) is 'n vis genus wat hoort tot die familie Mastacembelidae. Die genus kom slegs in Wes- en Sentraal-Afrika voor. Die voorste gedeelte van die dorsale vin bestaan uit 15 tot 34 stekels gevolg deur 'n sagter straal vin wat aaneen skakel met die stert- en pensvin. Daar is 18 tot 19 spesies wat hoort tot die genus waarvan drie in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102505"} {"text": "André Roothman\n\nAndré Roothman is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Roothman is bekend vir onder meer sy rolle in die TV-reekse Arende en Known Gods en Afrikaanse rolprente soos Bloedsuiers, Wolwedans in die skemer en Verraaiers.\n", "id": "afr_Latn_102506"} {"text": "Swartkol-kurper\n\nDie Swartkol-kurper (Microctenopoma intermedium) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier, die boonste en onderste gedeeltes van die Zambezirivier, St. Lucia en die suidelike sytakke van die Kongorivier. In Engels staan die vis bekend as die Blackspot climbing perch.\n", "id": "afr_Latn_102507"} {"text": "Stekelrige kurper\n\nDie Stekelrige kurper (Ctenopoma multispine) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavangorivier, die boonste en onderste gedeeltes van die Zambezirivier, Kafuerivier en kusriviere in Mosambiek en noordelike KwaZulu-Natal. Dit kom ook voor in Quanza in Angola en die suidelike sytakke van die Kongorivier. In Engels staan die vis bekend as die Manyspined climbing perch.\n", "id": "afr_Latn_102508"} {"text": "Microctenopoma\n\nMicroctenopoma is 'n genus van visse wat aan die familie Anabantidae behoort. Hierdie genus het 12 spesies wat in Sentraal-Afrika voorkom waarvan een in Suider-Afrika voorkom. Hierdie genus is onlangs eers bevestig. Kenmerkend; die spesie bou lugborrel neste en is oor die algemeen donker bruin of swart van kleur.\n", "id": "afr_Latn_102509"} {"text": "Ctenopoma\n\nCtenopoma is 'n genus van visse wat aan die familie Anabantidae behoort. Hierdie genus het 12 spesies wat in Sentraal-Afrika voorkom waarvan een in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102510"} {"text": "Sandelia\n\nSandelia is 'n genus van visse wat aan die familie Anabantidae behoort. Hierdie genus het 2 spesies wat in Sentraal-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102511"} {"text": "Jacques Bessenger\n\nJacques Bessenger is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy is bekend vir sy rol as Renier de Kock in die SAUK2 se drama-reeks, Erfsondes (2009–2012). Hy het ook die rol van Matthew Dekker in die SAUK2 se mini-reeks, Huis van Liefde, in Maart 2008 vertolk.\n", "id": "afr_Latn_102512"} {"text": "Illse Roos\n\nIllse Roos (soms gekrediteer as Ilse Roos) is 'n Suid-Afrikaanse aktrise en sangeres. Sy is veral bekend vir haar rol as Lynette Strydom in M-Net se sepie Egoli vanaf 1991 tot 2002.\n", "id": "afr_Latn_102513"} {"text": "Rawalpindi\n\nRawalpindi (Pandjabi en Oerdoe: راولپنڈی) is 'n stad in die noorde van Pakistan. Die stad het 'n bevolking van 1 933 933 in 2009 gehad en is die vierde grootste stad van die land ná Karatsji, Lahore en Faisalabad. Rawalpindi is geleë net suid van die hoofstad Islamabad en wes van die grens tot Indië. Rawalpindi was tydens die bou van Islamabad tussen 1960 en 1969 die tydelike hoofstad van Pakistan (ná Karatsji) en is nou die setel van die Pakistanse Weermag.\n\nRawalpindi was een van die gasheerstede tydens beide die Krieketwêreldbeker 1987 en Krieketwêreldbeker 1996.\n", "id": "afr_Latn_102514"} {"text": "Multan\n\nMultan (Pandjabi en Oerdoe: مُلتان) is 'n stad in die ooste van Pakistan. Die stad het 'n bevolking van 1 566 932 in 2009 gehad en is die vyfde grootste stad van die land ná Karatsji, Lahore, Faisalabad en Rawalpindi. Multan is geleë net oos van die Indusrivier en suid van Faisalabad. Multan is een van die oudste stede ter wêreld. Reeds Alexander die Grote het die stad in 326 v.C. verower, gevolg deur Islamitiese soldate in die 7de eeu en Sikhs in die 18de eeu. Die belangrikste moedertaal is Saraiki, gevolg deur Pandjabi en Oerdoe.\n", "id": "afr_Latn_102515"} {"text": "Gujranwala\n\nGujranwala (Pandjabi en Oerdoe: گوجرانوالہ) is 'n stad in die noordweste van Pakistan. Die stad het 'n bevolking van 1 526 168 in 2009 gehad en is die sesde grootste stad van die land ná Karatsji, Lahore, Faisalabad, Rawalpindi en Multan. Gujranwala is net wes van die grens tot Indië en noord van Lahore is geleë. Gujranwala het 'n lang geskiedenis en het tussen 1799 en 1802 as hoofstad van die Sikh-ryk gedien. Met die verdeling van dié ryk het die stad deel van Brits-Indië geword en maak sedert 1947 deel uit van Pakistan.\n\nGujranwala was een van die gasheerstede tydens beide die Krieketwêreldbeker 1987 en Krieketwêreldbeker 1996.\n", "id": "afr_Latn_102516"} {"text": "Donkerslaper\n\nDie Donkerslaper (Eleotris fusca) is 'n vis wat aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die Transkei voorkom. Die vis kom ook voor in die Indiese-Pasifiese area. In Engels staan die vis bekend as die Dusky sleeper.\n", "id": "afr_Latn_102517"} {"text": "Eleotridae\n\nEleotridae (slapers) is 'n vis-familie van die orde Perciformes. Die familie leef op die bodem en het twee aparte dorsale vinne. Dit is 'n redelike groot familie van 150 spesies wat voorkom in vlak kuswaters, strandmere en partykeer varswater. Drie van die spesies kom voor in Suider-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_102518"} {"text": "Pesjawar\n\nPesjawar (Engels: Peshawar; Persies, Pandjabi en Oerdoe: پشاور; letterlik: \"stad aan die grens\", Pasjtoe: پېښور) is 'n stad in die noordooste van Pakistan. Die stad het 'n bevolking van 3 055 254 in 2010 gehad en beslaan 'n oppervlakte van 1 257 km². Pesjawar is geleë net oos van die grens tot Afghanistan en noordwes van Islamabad en Rawalpindi.\n\nPesjawar is meer as 2500 jaar gelede deur die konings van Gandhara gestig en het weens se geografiese ligging eeue lank as belangrike handelsentrum tussen Indië, Persië en Sentraal-Asië gedien. Die stad word as die Pasjtoene se tweede belangrikste kulturele sentrum ná Kandahar beskou.\n\nPesjawar was een van die gasheerstede tydens beide die Krieketwêreldbeker 1987 en Krieketwêreldbeker 1996.\n", "id": "afr_Latn_102519"} {"text": "Eleotris\n\nEleotris is 'n genus van visse wat aan die familie Eleotridae behoort. Hierdie genus het 2 spesies wat in Suider-Afrika voorkom in strandmere en ook varswater.\n", "id": "afr_Latn_102520"} {"text": "Breëkopslaper\n\nDie breëkopslaper (Eleotris melanosoma) is 'n vis wat voorkom aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die Transkei. Die vis kom ook voor in die Indiese-Pasifiese area. In Engels staan die vis bekend as die broadhead sleeper.\n", "id": "afr_Latn_102521"} {"text": "Goue slaper\n\nDie Goue slaper (Hypseleotris cyprinoides) is 'n vis wat voorkom aan die kus van KwaZulu-Natal noordwaarts tot by die Kosibaai. In Engels staan die vis bekend as die Golden sleeper.\n", "id": "afr_Latn_102522"} {"text": "Hypseleotris\n\nHypseleotris is 'n genus van visse wat aan die familie Eleotridae behoort. Hierdie genus het vyftien spesies en een kom in Suider-Afrika voor. Die meeste slapers is bodem bewoners maar hierdie genus is nie.\n", "id": "afr_Latn_102523"} {"text": "Chittagong\n\nChittagong (Bengaals: চট্টগ্রাম, Caṭṭagrām, Chattagram), amptelik Chattogram, is 'n stad in die ooste van Bangladesj. Die stad het 'n bevolking van 8 440 000 in 2016 gehad en is die tweede grootste stad van die land ná die hoofstad Dhaka. Chittagong is geleë net wes van die land se grens met Indië en Mianmar. Die stad lê aan die Golf van Bengale naby die monding van die Ganges- en Brahmaputra-riviere in die Indiese Oseaan.\n", "id": "afr_Latn_102524"} {"text": "Khulna\n\nKhulna (Bengaals: খুলনা, Khulnā) is 'n stad in die weste van Bangladesj. Die stad het 'n bevolking van 1 000 000 in 2010 gehad en is die derde grootste stad van die land ná die hoofstad Dhaka en Chittagong. Khulna is geleë net oos van die grens tot Indië en noord van die Golf van Bengale. Die stad lê wes van die monding van die Ganges en die Brahmaputra in die Indiese Oseaan.\n", "id": "afr_Latn_102525"} {"text": "Hai Phong\n\nHai Phong is geleë net suidwes van die grens met die Volksrepubliek China en suidoos van Hanoi. Die stad lê aan die monding van die Rooirivier in die Golf van Tonkin. Hai Phong is die tweede belangrikste hawestad van Viëtnam ná Ho Chi Minh-stad en dien as hawe van Hanoi.\n", "id": "afr_Latn_102526"} {"text": "Varswater-dikkop\n\nDie Varswater-dikkop (Awaous aeneofuscus) is 'n varswater vis wat voorkom in riviere en strandmere aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by Algoabaai. In Engels staan die vis bekend as die Freshwater goby.\n", "id": "afr_Latn_102527"} {"text": "Can Tho\n\nCan Tho (Viëtnamees: Cần Thơ) is 'n stad in die suide van Viëtnam. Die stad het 'n bevolking van 1 121 000 gehad en is die vierde grootste stad van die land ná die hoofstad Hanoi, Ho Chi Minh-stad en Hai Phong. Can Tho is geleë net suid van die grens tot Kambodja en suidwes van Ho Chi Minh-stad. Die stad lê aan die monding van die Mekongrivier in die Suid-Chinese See.\n", "id": "afr_Latn_102528"} {"text": "Grawende dikkop\n\nDie Grawende dikkop (Croilia mossambica) is 'n varswater vis wat voorkom in mere en strandmere in KwaZulu-Natal en suidelike Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die Burrowing goby.\n", "id": "afr_Latn_102529"} {"text": "Plejades (sterreswerm)\n\nVir 'n artikel oor die sewe susters in die Griekse mitologie, sien Plejade (mitologie)\n\nIn astronomie is die Plejades (ook Sewe Susters of M45) 'n oop sterreswerm wat bestaan uit warm B-tipe sterre van middelmatige ouderdom in die sterrebeeld Bul. Dit is een van die naaste sterreswerms aan die Aarde en die een wat die maklikste met die blote oog gesien kan word. Die naam kom van die Plejades in die Griekse mitologie.\n\nDie swerm word oorheers deur warm blou en besonder helder sterre wat binne die afgelope 100 miljoen jaar ontstaan het. Die helderste sterre word omring deur 'n newelagtigheid wat deur ruimtestof veroorsaak word. Sterrekundiges voorspel die swerm sal nog sowat 250 miljoen jaar lank bestaan, waarna dit sal versprei weens swaartekrag-interaksies met ander voorwerpe in die omgewing.\n", "id": "afr_Latn_102530"} {"text": "Internasionale Sterrekundige Vereniging\n\nDie Internasionale Sterrekundige Vereniging of Internasionale Astronomiese Unie (IAU) (Frans: Union astronomique internationale of UAI) is 'n groep professionele sterrekundiges met doktorsgrade wat navorsing en opvoeding in sterrekunde doen. Dit word internasionaal beskou as die owerheid wat name aan hemelliggame (sterre, planete, asteroïdes, ens.) gee, asook aan enige strukture op hul oppervlak. Hul hoofdoel is om die sterrekunde in al sy aspekte te bevorder en beskerm deur middel van internasionale samewerking.\n\nDie vereniging is lid van die Internasionale Raad vir Wetenskap (ICSU) en het vriendskaplike betrekkinge met organisasies wat amateursterrekundiges as lede insluit. Hul hoofkwartier is op die tweede verdieping van die Institut d'Astrophysique de Paris in die 14de arrondissement van Parys, Frankryk, en die amptelike taal is Frans. Afdelings sluit in die werkgroepe vir die naamgewing van planetêre stelsels, van sterre en van meteoorreëns, asook die Kleinplaneetsentrum.\n", "id": "afr_Latn_102531"} {"text": "Messier-katalogus\n\nDie Messier-voorwerpe is 'n lys sterrekundige voorwerpe wat aanvanklik in 1771 saamgestel is deur die Franse sterrekundige Charles Messier. Messier het die ruimte gefynkam vir komete en is gefrustreer deur voorwerpe wat soos komete lyk, maar dit nie is nie. Hy het toe 'n katalogus van hulle saam met sy assistent Pierre Méchain saamgestel om sy navorsing te vergemaklik.\n\nIn die eerste uitgawe is 45 voorwerpe gelys, van M1 tot M45. Messier se uiteindelike katalogus het 103 voorwerpe bevat, maar die lys is later bygewerk deur ander sterrekundiges wat gemotiveer is deur aantekeninge in Messier en Méchain se tekste wat aandui dat hulle van die voorwerpe geweet het. Die eerste aanpassing is in 1921 gedoen deur Nicolas Camille Flammarion, wat Messier 104 bygevoeg het nadat hy 'n aantekening van Messier in dié se 1781-eksemplaar gevind het. M105 tot M107 is in 1947 bygevoeg deur Helen Sawyer Hogg, M108 en M109 in 1960 deur Owen Gingerich en M110 in 1967 deur Kenneth Glyn Jones. M102 is deur Méchain waargeneem en hy het Messier daaroor ingelig. Later het Méchain self erken dat die voorwerp nie bestaan nie, maar 'n herwaarneming van M101 is. Sommige bronne identifiseer die sterrestelsel NGC 5866 as M102, maar die beskrywing stem nie ooreen met dié in Méchain se aantekeninge nie.\n\nDié voorwerpe is steeds bekend onder hul Messier-nommers volgens sy lys.\n\nMessier het sy navorsing in Frankryk gedoen waar hy gewoon het, en sy waarnemings sluit dus net voorwerpe in wat in die Noordelike Halfrond sigbaar is. Baie indrukwekkende voorwerpe wat net in die Suidelike Halfrond sigbaar is, soos die Groot en die Klein Magellaanse Wolk, kom nie daarop voor nie.\n\nAl die Messier-voorwerpe is met verkykers of klein teleskope sigbaar en is dus gewild onder amateur-sterrekykers. Vroeg in die noordelike lente kom sterrekundiges soms byeen vir \"Messier-marathons\", wanneer al die voorwerpe in een nag gesien kan word.\n", "id": "afr_Latn_102532"} {"text": "Rivier-dikkop\n\nDie Rivier-dikkop (Glossogobius callidus) is 'n varswater vis wat voorkom in riviere aan die ooskus van Afrika vanaf Mosambiek tot by Swartvlei in die Wes-Kaap.\n", "id": "afr_Latn_102533"} {"text": "Stofsuier\n\n'n Stofsuier is 'n apparaat wat gebruik word om huise skoon te maak deur stof en ander vuilgoed op te suig. Meeste stofsuiers is van 'n sterk elektriese motor voorsien wat 'n sentrifugale pomp laat draai en dan 'n suigaksie veroorsaak. Die stof word gewoonlik in 'n stofsak of waterbak opgevang, wat af en toe skoongemaak moet word.\n\nDie stofsuier is in ongeveer 1900 uitgevind, maar eers vanaf 1960 het stofsuiers so bekostigbaar geword dat hulle deur die massamark aanvaar is. Voor dit is matte meestal gevee of buite met 'n matklopper uitgeslaan.\n", "id": "afr_Latn_102534"} {"text": "Hiades (sterreswerm)\n\nVir 'n artikel oor die susters in die Griekse mitologie, sien Hiade\n\nDie Hiades of Reëngesternte (Grieks: Ὑάδες) is die naaste oop sterreswerm aan die sonnestelsel en een van die swerms wat die meeste bestudeer is. Die Hipparcos-satelliet, Hubble-ruimteteleskoop en Hertzsprung-Russell-diagram is gebruik om die afstand van ~153 ligjare (47 parsek) van die kern te bepaal. Aangesien die resultate van al drie metodes ooreenstem, is die Hiades 'n belangrike skakel in die kosmiese afstandskaal. Die swerm bestaan uit 'n rofweg sferiese groep van honderde sterre met dieselfde ouderdom, plek van oorsprong, chemiese inhoud en beweging deur die ruimte.\n\nVanaf die Aarde gesien, val die Hiades binne die sterrebeeld Bul, waar die helderste sterre daarvan 'n \"V\" vorm saam met die nog helderder rooi reus Aldebaran. Laasgenoemde is egter heeltemal onverwant aan die Hiades; dit is baie nader aan die Aarde (vandaar sy oënskynlike helderheid) en lê toevallig in dieselfde gesigslyn.\n\nDie Hiades is sowat 625 miljoen jaar oud. Die kern, waar die sterre dig saamgepak is, het 'n radius van 17,6 ligjare (2,7 parsek). Baie van die sterre kom egter ver buite die kern voor, in die swerm se uitgebreide halo; dié sterre is waarskynlik besig om te ontsnap van die swerm se swaartekrag-invloed.\n", "id": "afr_Latn_102535"} {"text": "Tenk-dikkop\n\nDie Tenkdikkop (Glossogobius giuris) is 'n varswatervis wat voorkom in riviere aan die ooskus van Afrika suidwaarts tot by die Transkei. Dit kom ook in die Indies-Pasifiese area voor en mag honderde kilometers land-in in groot riviere voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Tank goby.\n", "id": "afr_Latn_102536"} {"text": "Blokkies-dikkop\n\nDie Blokkies-dikkop (Redigobius dewaali) is 'n klein varswatervis wat in riviere aan die ooskus van Afrika voorkom, vanaf die Limpoporivier suidwaarts tot by suidelike KwaZulu-Natal. Daar is ook geïsoleerde rekords van die vis in Knysna en Kariega-strandmeer in die Oos-Kaap. In Engels staan die vis bekend as die Checked goby.\n", "id": "afr_Latn_102537"} {"text": "Metaal (sterrekunde)\n\nAangesien sterre, wat die grootste deel van die sigbare heelal uitmaak, hoofsaaklik uit waterstof en helium bestaan, gebruik sterrekundiges die term \"metaal\" om al die ander elemente gesamentlik te beskryf.\n\nSterre met 'n relatief groot hoeveelheid koolstof, stikstof, suurstof en neon word byvoorbeeld metaalryke sterre genoem in sterrekundige terme, hoewel dié elemente nie in chemie metale is nie.\n\nDie teenwoordigheid van swaarder elemente is die gevolg van nukleosintese in die sterre, die teorie dat die meeste elemente in die heelal wat swaarder as waterstof en helium is (van hier af metale genoem), in die kern van sterre gevorm word. Mettertyd word die metale deur sterwinde en supernovas na omringende gebiede gevoer en die interstellêre medium word so verryk. Die materiaal word dan \"herwin\" vir die vorming van nuwe sterre. 'n Mens kan hieruit aflei dat die ouer generasie sterre, wat in die metaalarm vroeë heelal gevorm het, gewoonlik minder metale bevat as jonger sterre, wat in 'n metaalryker heelal gevorm het.\n\nWaargenome veranderings in die chemiese samestelling van verskeie soorte sterre, wat op spektraaleienskappe gebaseer en later aan metaalinhoud toegeskryf is, het die sterrekundige Walter Baade in 1944 laat voorstel dat twee verskillende soorte popolasies sterre voorkom. Dit het bekend geword as Populasie I- (metaalryk) en Populasie II (metaalarm)-sterre. 'n Derde populasie sterre, bekend as Populasie III, is in 1978 ingevoer. Hierdie uiters metaalarm sterre het teoreties heel eerste in die heelal gevorm.\n", "id": "afr_Latn_102538"} {"text": "Sibayi-dikkop\n\nDie Sibayi-dikkop (Silhouettea sibayi) is 'n klein varswater vis wat voorkom in die Sibayameer en Kosimeer in KwaZulu-Natal. In Engels staan die vis bekend as die Sibayi goby.\n", "id": "afr_Latn_102539"} {"text": "Eiebeweging\n\nEiebeweging is die booghoek wat 'n ster in een jaar beweeg soos gesien van die middel van die sonnestelsel. Dit word gemeet in boogsekondes per jaar, waar 3 600 boogsekondes een graad is.\n\nDie beweging is nie heeltemal eie aan die ster nie, maar sluit in 'n komponent vanweë die beweging van die sonnestelsel self.\n\nWeens die onveranderlike snelheid van lig, kan die ware beweging van verafgeleë sterre nie bepaal word nie; die oënskynlike beweging weerspieël die beweging van die ster op die tyd dat die lig van die bron uitgestraal is.\n", "id": "afr_Latn_102540"} {"text": "Shirerivier\n\nDie Shirerivier is 'n rivier in Malawi en Mosambiek. Die rivier is die uitloop van Malawimeer en vloei in die Zambezirivier in. Dit is 402 km lank en die riviervallei is deel van die Groot Skeurvallei.\n\nDie stroomsterkte van die Shire hang van die watervlak van die Malawimeer af. Normaalweg vloei die rivier die hele jaar, maar daar is vermeldings uit die jare 30' wat aandui dat die rivier tydens 'n droogte van verskeie jare droog geloop het.\n\nDie Shirerivier gaan deur die Malombemeer.\n", "id": "afr_Latn_102541"} {"text": "Awaous\n\nAwaous is 'n genus van visse wat aan die familie Gobiidae behoort. Die genus 'n plat kop met 'n konvekse profiel. Een spesie kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102542"} {"text": "Croilia\n\nCroilia is 'n genus van visse wat aan die familie Gobiidae behoort. Die genus is skubloos en het slegs een spesie wat in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102543"} {"text": "Glossogobius\n\nGlossogobius is 'n genus van visse wat aan die familie Gobiidae behoort. Die genus het 'n plat kop en relatiewe lang snoet, groot mond en tong wat uit twee lobbe bestaan. Hulle word gevind in strandmere en varswater. Die genus bestaan uit twintig spesies en twee spesies kom in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102544"} {"text": "Redigobius\n\nRedigobius is 'n genus van visse wat aan die familie Gobiidae behoort. Die genus is klein met plat koppe. Die mannetjies het groter monde as die wyfies. Twee spesies hoort tot die genus waarvan een in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102545"} {"text": "Silhouettea\n\nSilhouettea is 'n genus van visse wat aan die familie Gobiidae behoort. Die genus bestaan uit vyf klein, spesies wat almal in sand leef. Een spesie kom in die varswater van Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102546"} {"text": "Gevlekte-sandbabertjie\n\nDie Gevlekte-sandbabertjie (Zaireichthys rotundiceps) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunene-, Okavango-, Zambezi-, Punge-, Buzi- en Saverivier stelsels. Dit kom ook voor in die opvanggebied van Malawimeer.\n", "id": "afr_Latn_102547"} {"text": "Zaireichthys\n\nZaireichthys is 'n genus van visse wat aan die familie Amphiliidae behoort. Hierdie genus is die kleinste van die babers in Afrika. Hulle leef oor sandbanke in tropiese riviere. Die genus was voorheen onder die familie Bagridae geklassifiseer.\n", "id": "afr_Latn_102548"} {"text": "Bul (sterrebeeld)\n\nVir 'n artikel oor die sterreteken, sien Bul (sterreteken).\n\nDie Bul is een van die sterrebeelde van die diereriem en een van die oudstes. Dit was reeds in die vroeë Bronstydperk bekend, toe dit die ligging van die son aangedui het tydens die lentenagewening. Dit is opgeneem in die Antieke Babiloniese, Egiptiese en Griekse mitologie.\n\nDie Bul het verskeie interessante aspekte. Twee van die naaste oop sterreswerms aan die Aarde kom hierin voor: die Plejades en die Hiades, wat albei met die blote oog gesien kan word. Die rooi reus Aldebaran is die helderste ster in die sterrebeeld. In die noordwestelike deel is die supernova-oorblyfsel Messier 1, beter bekend as die Krap-newel. Die veranderlike ster T Tauri is die prototipe van 'n klas voor-hoofreekssterre, die T Tauri-sterre. Verskeie meteoorreëns kom in die sterrebeeld voor.\n", "id": "afr_Latn_102549"} {"text": "Akona Ndungane\n\nAkona Ndungane (gebore in Mthatha op 20 Februarie 1981) is 'n rugbyspeler wat vir die Bulls in superrugby en die Blou Bulle in die Curriebeker op vleuel speel. Hy het in 2006-2007 elf toetse vir die Springbokke gespeel en het ook voorheen vir die Grens Bulldogs gespeel.\n", "id": "afr_Latn_102550"} {"text": "Breëstert-bergbaber\n\nDie breëstert-bergbaber (Amphilius laticaudatus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Buzirivierstelsel in Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die Broadtail mountain catfish.\n", "id": "afr_Latn_102551"} {"text": "Indiër (sterrebeeld)\n\nDie Indiër (Latyn: Indus) is 'n sterrebeeld in die suidelike hemelruim. Dit was een van die 12 sterrebeelde wat in die 16de eeu deur Petrus Plancius geskep is na aanleiding van waarnemings deur Pieter Dirkszoon Keyser en Frederick de Houtman. Dit is nie bekend of die naam verwys na 'n inboorling van Noord-Amerika of van Nederlands-Indië nie.\n", "id": "afr_Latn_102552"} {"text": "Natalse bergbaber\n\nDie Natalse bergbaber (Amphilius natalensis) is 'n varswatervis wat voorkom vanaf die oostelike hooglande van Zimbabwe suidwaarts tot by die Umkomaasrivierstelsel in KwaZulu-Natal en die Ruorivier in Mosambiek. In Engels staan die vis bekend as die Natal mountain catfish.\n", "id": "afr_Latn_102553"} {"text": "Lier (sterrebeeld)\n\nDie sterrebeeld is in die Suidelike Halfrond in die winter sigbaar, laag in die noordelike naghemel.\n", "id": "afr_Latn_102554"} {"text": "Gewone bergbaber\n\nDie Gewone bergbaber (Amphilius uranoscopus) is 'n varswatervis wat voorkom in die Okavango- en Zambezirivier stelsels. Dit kom ook voor in die ooskusriviere van Suider-Afrika suidwaarts tot by Mkuze in KwaZulu-Natal. Die vis is ook inheems aan Sentraal- en Oos-Afrika. In Engels staan die spesie bekend as die Common mountain catfish of Stargazer mountain catfish.\n", "id": "afr_Latn_102555"} {"text": "Amphilius\n\nAmphilius (bergbabers) is 'n genus van visse wat aan die familie Amphiliidae behoort. Die visse is klein met sagte lywe wat leef in helder vloeiende strome; meestal tussen die rotse. Die dosale vin is kort en die pektorale en anale vinne lyk soos vlerke. Die kop is plat met klein ogies en daar is drie pare baarde om die mond. Daar kom drie spesies in Suider-Afrika voor.\n", "id": "afr_Latn_102556"} {"text": "Net (sterrebeeld)\n\nDie sterrebeeld is in 1621 geskep deur Isaac Habrecht II, wat dit \"Rhombus\" genoem het. Die Franse sterrekundige Nicolas-Louis de Lacaille het dit in die 18de eeu tydens 'n besoek aan Kaapstad hernoem na \"Réticule Rhomboide\" om die kruisdraad van sy teleskoop te gedenk. Dit is later na die Latynse \"Reticulum\" verander in sy sterkatalogus Coelum Australe Stelliferum. Die sterrebeeld is in 1922 vir die eerste keer erken.\n", "id": "afr_Latn_102557"} {"text": "Charles Messier\n\nCharles Messier (26 Junie 1730 – 12 April 1817) was 'n Franse sterrekundige wat veral bekend is vir sy astronomiese katalogus van voorwerpe soos newels en sterreswerms wat bekend is as die 110 \"Messier-voorwerpe\". Die doel van die katalogus was om ruimtewaarnemers, veral komeetjagters soos hyself, te help onderskei tussen komete en voorwerpe wat soos komete lyk, maar dit nie is nie.\n", "id": "afr_Latn_102558"} {"text": "Geiser (bron)\n\n'n Geiser of spuitbron is 'n natuurlike warmwaterbron wat deur aardhitte verhit word en op min of meer vasgestelde tye 'n mengsel van warm water en stoom die lug in spuit. Dit is 'n vulkaniese verskynsel.\n\nDie naam geiser kom van Geysir, die naam van die bekendste geiser in Ysland, wat op sy beurt afgelei is van die werkwoord að gjósa wat spuit/spuwe (van 'n vulkaan of termiese bron) beteken.\n", "id": "afr_Latn_102559"} {"text": "Geiser (toestel)\n\n'n Geiser of 'n warmwatertoestel of badketel is 'n toestel wat warm water voorsien. Die water word meestal met 'n elektriese element verhit, maar gas- en songeisers word ook algemeen gebruik. Die naam is afgelei van geiser, 'n warmwaterbron in die natuur.\n", "id": "afr_Latn_102560"} {"text": "Damavand\n\nDamavand (Persies: دماوند, [dæmävænd], ) is 'n rustende, maar potensieel aktiewe vulkaan in die Elboers-bergreeks van Iran. Die piek, wat in die noordelike provinsie Māzandarān geleë is, is op 'n hoogte van 5 610 m die hoogste in Iran en die hele Nabye Ooste. Dit is een van die Vulkaniese Sewe Kruine.\n", "id": "afr_Latn_102561"} {"text": "Geiser\n\nGeiser, warmwaterbron wat deur aardhitte verhit word en op vasgestelde tye water en stoom die lug in spuit. Geiser, huishoudelike toestel wat warm water voorsien.\n", "id": "afr_Latn_102562"} {"text": "Zane Kirchner\n\nZane Kirchner (gebore in George op 16 Junie 1984) is 'n oud-Springbokrugbyspeler wat lank vir die Blou Bulle in die Curriebeker en die in Superrugby gespeel het. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die Rugbywêreldbeker 2015.\n\nKirchner gaan skool op PW Botha-kollege in sy tuisdorp en speel op losskakel vir die skoolspan; hy word eers op heelagter gekies tydens die 2002 Cravenweek. Hy begin sy provinsiale rugbyloopbaan by die Wildeklawer Griekwas, en draf 58 keer vir hul uit sedert sy Curriebekerdebuut in 2003 voordat hy na die Blou Bulle skuif in 2007. Hy maak sy debuut vir die in 2008 en behaal 105 punte vir hul in 82 wedstryde.\n\nGedurende April 2013 word daar aangekondig dat Kirchner die Bulls verlaat om aan te sluit by die Ierse klub Leinster op 'n tweejaar-kontrak. Hy het nie daarna weer teruggekeer na plaaslike rugby nie.\n\nOp 7 Maart 2017 het Kirchner by die Dragons geteken vir die Walliese streek van die Pro 12-reeks vanaf die 2017–18 seisoen.\n", "id": "afr_Latn_102563"} {"text": "Clarias\n\nClarias, is 'n visgenus wat hoort tot die familie Clariidae. Die genus word maklik herken aan die kop van been, lang sagte dorsale en anale vinne, groot mond met vier pare baarde en die kamer bo die kieue met die asemhaalorgaan daarin. Daar is 32 spesies van die genus in Afrika waarvan ses in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102564"} {"text": "Stomptandbaber\n\nDie Stomptandbaber (Clarias ngamensis) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunenerivier, Okavangorivier, die boonste gedeelte van die Zambezirivier, Kafuerivier, Saverivier, onderste gedeelte van Shirerivier, Limpoporivier en Pongolarivier. In Engels staan die vis bekend as Blunttooth catfish.\n", "id": "afr_Latn_102565"} {"text": "Gevlekte baber\n\nDie Gevlekte baber (Clarias stappersii) - In die Caprivi bekend as die Witsy baber – is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunenerivier, Okavangorivier, die boonste gedeelte van die Zambezirivier en Kafuerivier. In Engels staan die vis bekend as die Blotched catfish.\n", "id": "afr_Latn_102566"} {"text": "Kraairivier\n\nVir ander riviere met dieselfde naam, sien Kraairivier (dubbelsinnig)\n\nDie Kraairivier is 'n middelslagrivier in die verre-noordoostelike deel van die Oos-Kaap. Dit ontspring in die Drakensberge suid van Lesotho, vloei weswaarts ná die samevloei van die Bellrivier en die Sterkspruit naby Moshesh's Ford by en deur 'n diep vallei wes van die dorp Barkly-Oos.\n\nDie hele vloedgebied val in die Joe Gqabi-distrik, die rivier kronkel met groot boë weswaarts deur die platorand. Tien kilometer oos van Aliwal-Noord, by , vloei die rivier onderdeur die historiese Sauerbrug (opgerig in 1881) en 'n nuwe, hoë betonmotorbrug op die R58-hoofpad, digby die Old Toll Inn herberg. Die rivier swenk hierna noordwaarts, begrens die Buffelspruit-natuurreservaat en sluit dan aan by die Oranjerivier net noordoos van Aliwal-Noord by .\n\nDie Kraairivier vloei byna sy volle lengte oor sandsteen van die Clarens-formasie.\n\nHengelvis wat in die rivier en sy bolope voorkom is reënboogforel en grootbek-geelvis.\n", "id": "afr_Latn_102567"} {"text": "Sagkopbaber\n\nDie Sagkopbaber (Clarias liocephalus) is 'n varswatervis wat in die Kunenerivier, Okavangorivier, die boonste gedeelte van die Zambezirivier en Kafuerivier voorkom. In Engels staan die vis bekend as die Smoothhead catfish.\n", "id": "afr_Latn_102568"} {"text": "Slangbaber\n\nDie Slangbaber (Clarias theodorae) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunenerivier, Okavangorivier, die boonste en onderste gedeeltes van die Zambezirivier, Kafuerivier, Limpoporivier en die kusriviere van noordelike KwaZulu-Natal. Buite Suider-Afrika kom hulle ook voor in die Malawimeer, Kongorivier-stelsel en die Rufigirivier in Tanzanië. In Engels staan die vis bekend as die Snake catfish.\n", "id": "afr_Latn_102569"} {"text": "Regio Centurion Onafhanklike Laerskool\n\nRegio Centurion Onafhanklike Laerskool is 'n Afrikaanse laerskool in Clubview, Centurion. Die skool het sy deure vir die eerste keer in 2006 geopen met die doel om gehalte, toekomsgerigte onderrig aan die gemeenskap te bied. Die skool beskik ook oor 'n kleuterskool, Regio Centurion Kleuterskool, waar dieselfde onderrigsfilosofie gebruik word om kleuters voor te berei vir die laerskool.\n", "id": "afr_Latn_102570"} {"text": "Spelonkbaber\n\nDie spelonkbaber (Clarias cavernicola) is 'n varswater vis wat endemies is aan die Aigamasgrot naby Otavi, Namibië. In Engels staan die vis bekend as die Cave catfish. Dit is geklassifiseer as 'n kritiek bedreigde spesie.\n", "id": "afr_Latn_102571"} {"text": "Otavi\n\nOtavi is 'n dorp met 4 000 inwoners in die Otjozondjoepa-streek van sentraal Namibië. Dit is die hoofstad van die Otavi-kiesafdeling. Groot dele van die gebied is dolomiet (Prekambries) en was in die verlede bekend vir sy minerale rykdom. Meeste van die voorrade is egter nou uitgeput.\n\nOp die plaas Khorab, 2,6 km noord van Otavi is 'n gedenkteken ('n klip) wat die onderhandelinge tussen die Suid-Afrikaanse en Duitse troepe tydens die Eerste Wêreldoorlog aandui. Die onderhandelinge het gelei tot die Vrede van Khorab op 9 Julie 1915 en die oorgawe van ongeveer 4 000 Duitse soldate.\n", "id": "afr_Latn_102572"} {"text": "Stilte (rolprent)\n\nStilte is 'n Afrikaanse rolprent wat op 12 Oktober 2012 vrygestel is. Die rolprent is 'n inspirerende, menslike drama van 'n jong vrou se reis van smart tot vreugde en haar terugkeer tot geloof. Dit speel af in die pragtige, tydlose landskap van Oudtshoorn.\n", "id": "afr_Latn_102573"} {"text": "Stilte\n\nDie ervaring van geen klank nie, of die ervaring van so min geluide dat dit as volledig natuurlik en rustig beskou word. Afrikaanse rolprent wat op 12 Oktober 2012 vrygestel is.\n", "id": "afr_Latn_102574"} {"text": "Breëkopbaber\n\nDie Breëkopbaber (Clariallabes platyprosopos) is 'n varswater vis wat voorkom in die Okavangorivier en die boonste gedeelte van die Zambezirivier. In Engels staan die vis bekend as die Broadhead catfish.\n", "id": "afr_Latn_102575"} {"text": "Altus Theart\n\nAltus Theart is 'n Suid-Afrikaanse akteur wat in TV-, film- en teaterproduksies optree. Hy is veral bekend vir sy rol as Werner 'Killer' Botha in die Bakgat-rolprente, asook as Fafa Beltrame in kykNET se drama, Getroud Met Rugby.\n\nTheart het in 2006 'n diploma in Drama van die Tshwane-Universiteit van Tegnologie verwerf, waar hy in teaterdans, sang en regie gespesialiseer het. Tydens sy studies het hy in verhoogproduksies soos A Midsummer Night's Dream, The Crucible en die KKNK-produksie, Skimmespel opgetree. Hy het ook in Deon Opperman se Tree aan!, 'n musiekblyspel oor die Grensoorlog opgetree.\n\nHy sing ook en 'n paar van sy musiekvideo's is op MK89 uitgesaai.\n\nOp 6 Januarie 2012 trou hy met die aktrise, Zetske van Pletzen naby Bronkhorstpruit. Hulle het mekaar tydens die verfilming van Kruispad ontmoet.\n", "id": "afr_Latn_102576"} {"text": "Lys van Messier-voorwerpe\n\nDie Messier-voorwerpe is 'n lys van 103 sterrekundige voorwerpe wat aanvanklik in 1771 saamgestel is deur die Franse sterrekundige Charles Messier en later met nog sewe voorwerpe uitgebrei is deur ander sterrekundiges, tot met M110 in 1967. Omdat hy na komete gesoek het, het hy 'n lys van nie-komete saam met sy kollega Pierre Méchain saamgestel om sy werk te vergemaklik. Dit is bekend as die Messier-katalogus. Die voorwerpe op die lys is vandag nog onder hul Messier-nommers bekend.\n\nM102 is waarskynlik foutiewelik aangeteken, wat die getal voorwerpe eintlik op 109 te staan bring.\n", "id": "afr_Latn_102577"} {"text": "New Brighton\n\nNew Brighton is 'n dorp by Port Elizabeth in die Oos-Kaapprovinsie, Suid-Afrika. Dit is in die township iBhayi geleë.\n\nDie akteur John Kani is op 30 November 1943 hier gebore.\n", "id": "afr_Latn_102578"} {"text": "Vundu\n\nDie Vundu (Heterobranchus longifilis) is 'n varswatervis wat voorkom in die middel- tot laer gedeeltes van die Zambezirivier, die Kongorivier insluitende die Tanganjikameer, Edwardmeer en die Nylrivier. In Engels staan die vis ook bekend as Vundu.\n", "id": "afr_Latn_102579"} {"text": "Goyang\n\nGoyang (Koreaans: 고양) is 'n groot stad in die noordweste van Suid-Korea en lê in die weste van die Koreaanse Skiereiland. Die stad het 'n bevolking van 1 073 069 in 2010 gehad en het 'n oppervlakte van 267,29 km². Goyang is naby die Geelsee en net noord van die hoofstad Seoel geleë. In die noorde is die grens tot Noord-Korea.\n", "id": "afr_Latn_102580"} {"text": "Clariallabes\n\nClariallabes, is 'n genus wat hoort tot die familie Clariidae. Dié genus verskil van Clarias deurdat daar by die visse nie 'n beenplaat agter die oë is nie. Dit is 'n Afrikagenus en daar is 15 spesies van die genus in Afrika, waarvan een in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102581"} {"text": "Heterobranchus\n\nHeterobranchus, is 'n vis genus wat hoort tot die familie Clariidae. Die genus bestaan uit groot spesies en daar is vier spesies van die genus in Afrika waarvan een in Suider-Afrika voorkom. Die genus bevat die grootste varswater vis wat in Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102582"} {"text": "Subang Jaya\n\nSubang Jaya is die grootste stad van Maleisië voor die hoofstad Kuala Lumpur en lê net suid van Kuala Lumpur. Die stad het 'n bevolking van 1 500 000 in 2010 gehad en het 'n oppervlakte van 70 km².\n", "id": "afr_Latn_102583"} {"text": "Malapteruridae\n\nMalapteruridae, (Elektriese babers) is 'n vis-familie van die orde Siluriformes. Hierdie visse is interessant en gevaarlik met 'n opgeblase voorkoms en kan 'n kragtige elektriese skok lewer. Die eletrogeniese orgaan is in die vis se spiere en bedek feitlik die hele liggaam. Die familie het net een genus met twee spesies waarvan een in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102584"} {"text": "Malapterurus\n\nMalapterurus (Elektriese babers) is 'n vis genus wat hoort tot die familie Malapteruridae en het slegs twee spesies waarvan een in Suider-Afrika voorkom. Die onderlinge gedragspatrone en verhoudings tussen elektriese babers word nog nie volkome verstaan nie. Hulle kom egter wydverspreid voor in tropiese Afrika riviere en mere. Onlangs studies het bewys dat daar meer spesies is insluitende 'n kleiner spesie.\n", "id": "afr_Latn_102585"} {"text": "Mandalay\n\nMandalay (Birmaans: မန္တလေးမြို့) het vanaf 23 Mei 1859 tot 29 November 1885 as laaste koninklike hoofstad van Mianmar (Birma) gedien en is met 'n bevolking van 1 034 000 inwoners in 2010 die tweede grootste stad van die land ná Yangon. Die stad lê in die noordelike sentrum van Mianmar noord van die nuwe hoofstad Naypyidaw in die Mandalay-divisie. Deur Mandalay vloei die Irrawaddy-rivier.\n", "id": "afr_Latn_102586"} {"text": "Zambezi elektriese-baber\n\nDie Zambezi elektriese-baber (Malapterurus shirensis) is 'n varswatevis wat voorkom in die middel en onderste gedeelte van die Zambezirivier, Pungwerivier en onderste gedeelte van die Saverivier. In Engels staan die vis bekend as die Zambezi electric catfish.\n", "id": "afr_Latn_102587"} {"text": "Messier 102\n\nMessier 102 of M102 is 'n sterrestelsel in die Messier-katalogus wat nie sonder twyfel geïdentifiseer is nie. Die oorspronklike ontdekker daarvan, Pierre Méchain, het later gesê dit was 'n herwaarneming van Messier 101, maar sommige sterrekundiges glo dit kon NGC 5866 gewees het, hoewel ander sterrestelsels ook genoem word as moontlikhede.\n\nMessier 101 (ook bekend as die Windmeul-sterrestelsel of NGC 5457) is 'n spiraalsterrestelsel in die sterrebeeld Groot Beer. In 'n brief in 1783 het Méchain beweer M102 is 'n foutiewe duplikasie van M101 in die katalogus.\n\nNGC 5866, een van die sterrestelsels wat bekend is as die Spil-sterrestelsel, is 'n lensvormige stelsel in die sterrebeeld Draak. Die voorwerp voldoen aan die beskrywing deur Méchain in die gedrukte weergawe van die Messier-katalogus van 1781, asook aan die posisie van die voorwerp soos aangeteken deur Charles Messier in handgeskrewe notas op sy persoonlike lys.\n", "id": "afr_Latn_102588"} {"text": "Afrika-greepvis\n\nDie Afrika-greepvis (Hepsetus odoe) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunene- en Okavangoriviere, die boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kafuerivier. Dit kom ook in Sentraal-Afrika en Wes-Afrika voor. Die vis kom egter nie voor in die groot mere van Afrika nie. In Engels staan die vis bekend as die African Pike - in die Caprivi staan die vis bekend as die Varswater Snoek.\n\nDié vis is 'n varswater spesie en moenie met die soutwater Snoek verwar word nie.\n", "id": "afr_Latn_102589"} {"text": "Krap-newel\n\nDie Krap-newel (ook bekend as Messier 1 of NGC 1952) is 'n supernova-oorblyfsel en pulsarwind-newel in die sterrebeeld Bul. Dit is in 1731 deur John Bevis waargeneem; dit stem ooreen met die helder supernova SN 1054 wat in 1054 gesien is deur Arabiese, Chinese en Japannese sterrekundiges.\n\nDit is sowat 6 500 ligjare (2 000 parsek) van die Aarde af en het 'n deursnee van 11 ligjare. Dit is deel van die Perseus-arm van die Melkweg en sit uit teen sowat 1 500 km per sekonde. In die middel van die newel lê die Krap-pulsar, 'n polsende ster van 28-30 km breed.\n\nDie newel is die eerste sterrekundige voorwerp wat verbind is met 'n historiese supernova-ontploffing en was in 1758 die eerste Messier-voorwerp wat gelys is.\n", "id": "afr_Latn_102590"} {"text": "Messier 2\n\nMessier 2 of M2 (ook bekend as NGC 7089) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Waterdraer, vyf grade noord van die ster Beta Aquarii. Dit is in 1746 deur Jean-Dominique Maraldi ontdek en is een van die grootste bekende bolswerms.\n\nCharles Messier het die swerm in 1760 herontdek, maar het gedink dit is 'n newel sonder enige sterre. William Herschel was in 1783 die eerste sterrekundige wat individuele sterre in die swerm geïdentifiseer het.\n\nM2 is sowat 33 000 ligjare van die Aarde af en is in besonder goeie sigtoestande net-net met die blote oog sigbaar. Met 'n verkyker of klein teleskoop kan individuele sterre nie gesien word nie, maar met 'n groot teleskoop wel.\n\nDie swerm is sowat 13 miljard jaar oud en een van die oudste bolswerms wat met die Melkweg verbind word. Dit het sowat 150 000 sterre, onder meer 21 bekende veranderlike sterre. Die helderste ster het 'n oënskynlike magnitude van 13,1.\n", "id": "afr_Latn_102591"} {"text": "Deon Opperman\n\nDeon Opperman (15 Maart 1962, Uitenhage-) is akteur en dramaturg, wat naas verskeie ander toekennings twee keer die Hertzogprys vir sy dramas ontvang. Hy lewer ook 'n beduidende bydrae tot die Afrikaanse televisie met reekse soos Hartland, Kruispad, Bloedbroers en Getroud met rugby.\n\nHy is 'n suksesvolle sakeman en is ook die stigter van die South African School of Film, Television and Drama (AFDA) in Milpark, Johannesburg, die teatertrust, die Independent Theatre Trust en Tanstaafl. Laasgenoemde sluit Packed House Productions (wat professionele opvoerings aanbied), eQ2 Corporate Services ('n korporatiewe konsultantbesigheid) en Bottom Line Entertainment ('n televisie-produksiehuis) in.\n", "id": "afr_Latn_102592"} {"text": "Hepsetus\n\nHepsetus is 'n vis genus wat hoort tot die familie Hepsetidae en het slegs een spesie en kom in Suider-Afrika voor. Die genus word maklik uitgeken aan sy gepunte kop en krokodil-tipe kaak. Dit is 'n unieke genus.\n", "id": "afr_Latn_102593"} {"text": "Hepsetidae\n\nHepsetidae, (Greepvisse) is 'n vis-familie van die orde Characiformes. Die familie het net een genus met twee spesies waarvan een in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102594"} {"text": "Slankrooivlerkie\n\nDie Slankrooivlerkie (Pseudobarbus tenuis) is 'n varswatervis wat endemies is aan die bergsytakke van die Gourits- en Keurboomsrivier in die Wes-Kaap. In Engels staan die vis bekend as die Slender redfin.\n", "id": "afr_Latn_102595"} {"text": "Wes-Berlyn\n\nBerlin (West) is die term, wat deur die Wes-Berlynse Senaat amptelik vir die deel van Berlyn gebruik is, wat ná die Tweede Wêreldoorlog deur die drie westelike besettingsmagte Verenigde State, Verenigde Koninkryk en Frankryk bestuur is. in Westerse lande gebruik om na die gebied van die Sowjetsektor van Berlyn te verwys wat in 1945 ná die einde van die Tweede Wêreldoorlog geskep is. Die drie Westerse sektore het as Wes-Berlyn bekend gestaan.\n\nDie Grondwet van die Bondsrepubliek Duitsland van 1949 en die konstitusie van Berlyn van 1950 het Groot-Berlyn, respektiewelik Berlyn as deelstaat van Wes-Duitsland beskou, maar hierdie bepaling was tot 1990 beperk. Die Berlyn-ooreenkoms van 1971 het beslis, dat die Westerse sektore nie 'n konstitutiewe deel van Wes-Duitsland is nie, maar de facto was Wes-Berlyn tussen 1949 en 1990 'n deelstaat, dus het die Westelike kant, veral die Westelike Geallieerdes en Wes-Duitsland, altyd die \"Verbindings tussen Berlyn (Wes) en die Bondsrepubliek\" beklemtoon.\n", "id": "afr_Latn_102596"} {"text": "Silwerbaber\n\nDie Silwerbaber (Schilbe intermedius) is 'n varswater vis wat voorkom in die Kunene-, Okavango-, Zambezi- en verder suidwaarts tot by Pongolarivier in KwaZulu-Natal. Dit kom ook voor in die tropiese Afrika, die Nylrivier en in Wes-Afrika tot by die Senegalrivier. Die vis staan ook bekend as die Botterbaber en in Engels as die Silver catfish.\n", "id": "afr_Latn_102597"} {"text": "Schilbe\n\nSchilbe is 'n vis genus wat hoort tot die familie Schilbeidae. Die genus bestaan uit 22 spesies wat voorkom in Afrika met twee spesies wat in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102598"} {"text": "Baden\n\nBaden, wat tot 2 Desember 1946 amptelik Suid-Baden genoem is, is 'n voormalige deelstaat van Duitsland in die suidweste van die huidige Baden-Württemberg. Die deelstaat is ná die Tweede Wêreldoorlog op 1 Desember 1945 in die Franse besettingsone gestig. Die hoofstad was Freiburg im Breisgau. Die eerste en enigste verkiesing het op 18 Mei 1947 plaasgevind en die Eerste Minister was Leo Wohleb. Op 25 April 1952 het die deelstaat Baden-Württemberg uit die drie lande Baden, Württemberg-Baden en Württemberg-Hohenzollern ontstaan.\n", "id": "afr_Latn_102599"} {"text": "Württemberg-Baden\n\nWürttemberg-Baden is 'n voormalige deelstaat van Duitsland in die noorde van die huidige Baden-Württemberg. Die deelstaat is ná die Tweede Wêreldoorlog op 19 September 1945 in die Amerikaanse besettingsone gestig. Die hoofstad was Stuttgart. Die eerste en tweede verkiesings het op 24 November 1946 en op 19 November 1950 plaasgevind en die Eerste Minister was Reinhold Maier. Op 25 April 1952 het die deelstaat Baden-Württemberg uit die drie lande Baden, Württemberg-Baden en Württemberg-Hohenzollern ontstaan.\n", "id": "afr_Latn_102600"} {"text": "Yangambi-botterbaber\n\nDie Yangambi-botterbaber (Schilbe yangambianus) is 'n varswatervis wat voorkom in die boonste gedeelte van die Zambezirivier en die Kongorivier. In Engels staan die vis bekend as die Yangambi butterbarbel.\n", "id": "afr_Latn_102601"} {"text": "Württemberg-Hohenzollern\n\nWürttemberg-Hohenzollern is 'n voormalige deelstaat van Duitsland in die sentrum van die huidige Baden-Württemberg. Die deelstaat is ná die Tweede Wêreldoorlog op 19 September 1945 in die Franse besettingsone gestig. Die hoofstad was Tübingen. Die eerste en enigste verkiesing het op 18 Mei 1947 plaasgevind en die Eerste Minister was Gebhard Müller. Op 25 April 1952 het die deelstaat Baden-Württemberg uit die drie lande Baden, Württemberg-Baden en Württemberg-Hohenzollern ontstaan.\n", "id": "afr_Latn_102602"} {"text": "Messier 3\n\nMessier 3 of M3 (ook bekend as NGC 5272) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Jaghonde. Dit is op 3 Mei 1764 deur Charles Messier ontdek en William Herschel het omstreeks 1784 die verskillende sterre onderskei. Sedertdien is dit een van die bes bestudeerde bolvormige sterreswerms. Die identifikasie van die swerm se besonder groot getal veranderlike sterre is in 1913 begin deur die Amerikaanse sterrekundige Solon Irving Bailey, en nuwe sterre is tot in 2004 steeds ontdek.\n\nBaie amateursterrekundiges beskou dit as die beste noordelike bolvormige sterreswerm naas Messier 13. M3 het 'n skynbare magnitude van 6,2, wat dit moeilik maak om dit selfs in baie donker toestande met die blote oog te sien. Die swerm het 'n helder kern van sowat 6 boogminute en strek altesaam 12 boogminute ver in die ruimte.\n\nMessier 3, wat sowat 33 900 ligjare van die Aarde af is, is een van die grootste en helderste sterreswerms. Dit bevat sowat 500 000 sterre en is 8 miljard jaar oud.\n", "id": "afr_Latn_102603"} {"text": "Messier 4\n\nMessier 4 of M4 (ook bekend as NGC 6121) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Skerpioen. Dit is in 1746 deur Philippe Loys de Chéseaux ontdek en in 1764 deur Charles Messier in sy katalogus opgeneem. Dit was die eerste bolswerm waarvan die individuele sterre ontleed is.\n\nM4 kan in selfs die kleinste teleskope gesien word as 'n dynserige bol lig. Dis is in die lug omtrent dieselfde grootte as die maan. Dit is een van die maklikste bolswerms om te vind; dit is net 1,3 grade wes van die helder ster Antares geleë. Met 'n teleskoop van gemiddelde grootte sal die individuele sterre onderskei kan word, waarvan die helderste een 'n oënskynlike magnitude van 10,8 het.\n\nDie swerm is sowat 75 ligjare breed en het 'n \"balk\"-struktuur deur sy kern. Dit het minstens 43 veranderlike sterre. M4 is sowat 7 200 ligjare van die Aarde af en is sowat 12,2 miljard jaar oud.\n\nFoto's wat in 1995 deur die Hubble-ruimteteleskoop geneem is, het witdwerge in die swerm onthul wat van die oudstes in die Melkweg is, sowat 13 miljard jaar. Een van hulle is 'n dubbelster met 'n pulsar-metgesel, PSR B1620-26, asook 'n planeet met 'n massa 2,5 keer dié van Jupiter.\n", "id": "afr_Latn_102604"} {"text": "Deon Coetzee\n\nDeon Coetzee (gebore 1 Januarie 1962) is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy was in sy jonger jare 'n provinsiale rugbyspeler alvorens hy 'n akteur geword het. Coetzee het vir RAU se o.20-span gespeel, vir Transvaal se o.20's en SA Universiteite se o.20's. Hy het later vir Pierre Spies sr. op vleuel in die Transvaalse seniorspan vervang. Sy eerste groot rol was in die TV-reeks, Skooldae in 1980.\n", "id": "afr_Latn_102605"} {"text": "Mochokidae\n\nMochokidae (Skreeubabers en Suierbekkies) is 'n vis familie van die orde Siluriformes wat slegs voorkom in Afrika en is ook die grootste baber familie in Afrika met tien genera en ongeveer 170 spesies. Kenmerkend van die orde is komplekse bekke en sterk stekels in die dorsale en pektorale vinne. Daar kom twee genera met 17 spesies voor in Suider-Afrika.\n", "id": "afr_Latn_102606"} {"text": "Wimpelstert-suierbekkie\n\nDie wimpelstert-suierbekkie (Chiloglanis anoterus) is 'n varswatervis wat endemies aan die Pongola- en Komatiriviere in Suider-Afrika is. In Engels staan die vis bekend as die Pennant-tailed suckermouth.\n", "id": "afr_Latn_102607"} {"text": "Messier 5\n\nMessier 5 of M5 (ook bekend as NGC 5904) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slang. Dit is in 1702 deur Gottfried Kirch ontdek. Dit kan verwar word met die heelwat dowwer swerm Palomar 5, wat naby daaraan geleë is.\n\nDie swerm is in uiters goeie toestande net-net met die blote oog sigbaar as 'n dowwe \"ster\" naby die ster 5 Serpentis. Met 'n verkyker kan individuele sterre nie gesien word nie, maar wel met groter teleskope. Die helderste ster het 'n oënskynlike magnitude van 12,2.\n\nCharles Messier het in 1764 ook die sterreswerm gesien, maar gedink dit is 'n newel sonder enige sterre. William Herschel het in 1791 vir die eerste keer individuele sterre ontleed en het sowat 200 getel.\n\nM5 is 165 ligjare breed en is een van die grootste bolswerms bekend. Die sfeer waar die swaartekrag groter is as dié van die Melkweg, het 'n radius van sowat 200 ligjare. Dit is sowat 13 miljard jaar oud en is een van die oudste swerms wat met die Melkweg verbind word. Die swerm is sowat 24 500 ligjare van die Aarde af en het meer as 100 000 sterre – tot soveel as 500 000 volgens sommige skattings.\n\nDaar is 105 bekende veranderlike sterre in M5. Die helderste en makliks waarneembare een wissel tussen 10,6 en 12,1 in magnitude oor 'n tydperk van net onder 26,5 dae.\n", "id": "afr_Latn_102608"} {"text": "Chiloglanis\n\nChiloglanis (Suierbekkies) is 'n vis genus wat hoort tot die familie Mochokidae. Die genus bestaan uit 34 spesies wat voorkom in Afrika met agt spesies wat in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102609"} {"text": "Synodontis\n\nSynodontis (skreeubabers) is 'n vis genus wat hoort tot die familie Mochokidae. Die genus bestaan uit meer as 100 spesies wat in Afrika voorkom met nege spesies wat in Suider-Afrika voorkom.\n", "id": "afr_Latn_102610"} {"text": "Skoenlapper-sterreswerm\n\nDie Skoenlapper-sterreswerm (ook bekend as onder meer Messier 6 en NGC 6405) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Skerpioen. Dit is in 1746 deur Jean-Dominique Maraldi ontdek. Die naam kom van die feit dat dit vaagweg soos 'n skoenlapper lyk.\n\nGiovanni Battista Hodierna was in 1654 die eerste sterrekundige wat die bestaan van die swerm gedokumenteer het en Charles Messier het dit in 1764 in sy katalogus opgeneem as M6. Die getal, afstand en ander eienskappe van die sterre is egter eers in die 20ste eeu bestudeer.\n\nDie meeste van die helder sterre in die swerm is warm, blou B-tipe sterre, maar die helderste een is 'n K-tipe oranje reus, BM Scorpii, wat duidelik op foto's teen die omringende sterre uitstaan. Dit is 'n veranderlike ster, waarvan die oënskynlike magnitude wissel tussen 5,5 en 7.\n\nSkattings van die sterreswerm se afstand van die Aarde af het oor die jare gewissel, met 'n gemiddelde skatting van sowat 1 600 ligjare. Sy algehele magnitude is 4,2.\n", "id": "afr_Latn_102611"} {"text": "Wes-Romeinse Ryk\n\nDie Wes-Romeinse Ryk het geëindig - afhangende van die perspektief - in Augustus 475 met die uitsetting van die laaste Wes-Romeinse keiser Julius Nepos, wat deur die Bisantynse Augustus Zenon erken is, deur die Wes-Romeinse bevelvoerder Orestes, in Augustus 476 met die afsetting van die jong usurpator en teenkeiser Romulus Augustus deur die Wes-Romeinse bevelvoerder Odoaker of in die jaar 480 met die moord van die in die provinsie Dalmatia gevlugte Julius Nepos, wat spyte van die uitsetting steeds as Augustus (keiser) van die Wes-Rome beskou het.\n\nMet die einde van die Wes-Romeinse Ryk het in Wes-Europa nie 'n keiserryk meer bestaan nie, net die Oos-Romeinse of later Bisantynse Ryk het as enigste keiserryk in Europa in die vroeë Middeleeue bestaan. Net met die kroning van Karel die Grote deur Pous Leo III het weer 'n Wes-Europese keiserryk ontstaan, die Frankiese Ryk.\n", "id": "afr_Latn_102612"} {"text": "Wetenskaplike en Nywerheidnavorsingsraad\n\nDie Wetenskaplike en Nywerheidnavorsingsraad (WNNR) is 'n navorsingsinstelling en ontwikkelingsorganisasie in Suid-Afrika. Dit is op 5 Oktober 1945 gestig en het sy eie kampus in Pretoria. Dit is die grootste navorsings- en ontwikkelingsorganisasie in Afrika en is verantwoordelik vir ongeveer 10% van die totale navorsingsbegroting van Afrika. Daar is ongeveer 3 000 tegniese en wetenskaplikes werksaam, wat dikwels in multidissiplinêre spanne saamwerk.\n", "id": "afr_Latn_102613"} {"text": "Ptolemeus-sterreswerm\n\nDie Ptolemeus-sterreswerm (ook bekend as Messier 7 of NGC 6475) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Skerpioen. Dit is in 1746 deur Jean-Dominique Maraldi ontdek. Dit kan maklik met die blote oog gesien word, naby die angel van die Skerpioen.\n\nM7 is sedert die antieke tyd bekend; dit is vir die eerste keer deur die 1ste-eeuse Grieks-Romeinse sterrekundige Ptolemeus waargeneem, wat dit in 130 n.C. as 'n newel beskryf het. Die Italianer Giovanni Batista Hodierna het dit voor 1654 gesien en 30 sterre daarin getel. In 1764 het die Fransman Charles Messier dit as die sewende lid van sy katalogus van komeetagtige voorwerpe aangeteken.\n\nMet 'n teleskoop kan sowat 80 sterre gesien word. Teen 'n afstand van 980 ligjare beteken dit die swerm is sowat 25 ligjare breed. Dit het 'n massa van sowat 735 sonmassas en is sowat 200 miljoen jaar oud. Die helderste ster het 'n magnitude van 5,6.\n", "id": "afr_Latn_102614"} {"text": "Malombemeer\n\nDie Malombemeer (Engels: Lake Malombe) is 'n natuurlike meer in die Shirerivier in die suide van Malawi. Die meer vorm deel van die Groot Skeurvallei en is die suidelikste meer van al die mere in die Groot Skeurvallei. Die meer is ryk aan vis.\n", "id": "afr_Latn_102615"} {"text": "Lagune-newel\n\nDie Lagune-newel (ook bekend as Messier 8 of M8) is 'n groot newel of interstellêre wolk in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is in 1747 deur Guillaume le Gentil ontdek en is een van min stervormende newels wat met die blote oog sigbaar is.\n\nDie newel se afstand van die Aarde af word geraam op sowat 4 000 – 6 000 ligjare en dit is sowat 110 x 50 ligjare groot. Soos baie newels lyk dit pienk op foto's met 'n lang beligting, terwyl dit grys lyk as deur 'n teleskoop daarna gekyk word. Dit bevat 'n paar donker, instortende wolke of protostellêre materiaal, waarvan die prominentstes deur Edward Emerson Barnard as B88, B89 en B296 geïdentifiseer is. Dit bevat ook 'n tregtervormige of tornadoagtige struktuur wat veroorsaak word deur 'n warm O-tipe ster wat ultravioletlig uitstraal en gasse op die oppervlak van die newel verhit en ioniseer.\n\nIn die middel van die newel is 'n tweede een, die Uurglas-newel, wat deur John Herschel so genoem is en nie verwar moet word met die bekender Uurglas-newel in die sterrebeeld Vlieg nie.\n", "id": "afr_Latn_102616"} {"text": "Messier 9\n\nMessier 9 of M9 (ook bekend as NGC 6333) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slangdraer. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek. M9 is een van die naaste bolswerms aan die middel van die Melkweg – sowat 5 500 ligjare. Dit is 25 800 ligjare van die Aarde af.\n\nDie totale magnitude van die swerm is sowat 120 000 helderder as dié van die son – sowat -8,04. Die helderste individuele sterre is van magnitude 13,5 en kan deur 'n teleskoop van gemiddelde grootte gesien word. Daar is 13 bekende veranderlike sterrre.\n\nNaby M9 is twee dowwer bolvormige sterreswerms, NGC 6356 sowat 80' na die noordooste en NGC 6342 sowat 80' na die suidooste.\n", "id": "afr_Latn_102617"} {"text": "Ravenna\n\nRavenna (Italiaans: [raˈvenna], ) is die hoofstad en grootste stad van die provinsie Ravenna in die streek Emilia-Romagna in Italië. Die stad het 'n bevolking van 159 692 in 2011 gehad en beslaan 'n oppervlakte van 652 km². Die stad is 'n vroeëre hawestad, wat destyds aan die Adriatiese See geleë was. Vandag is Ravenna egter sowat 9 km van die kus af. Die stad is veral bekend om sy verskeie monumente uit die laat antieke tydperk en die vroeë Middeleeue. Die vroeë Christelike Monumente van Ravenna is in 1996 deur UNESCO as wêrelderfenisgebied gelys.\n\nTussen 402 en 476 het Ravenna as hoofstad van die Wes-Romeinse Ryk‎‎ onder die laaste keisers gedien. Daarop is die stad deur Gote verower. In 540 het Oos-Romeinse troepe onder Belisar die stad vir keiser Justinianus I ingeneem en in 751 het die Lombarde die stad oorwin.\n", "id": "afr_Latn_102618"} {"text": "Messier 10\n\nMessier 10 of M10 (ook bekend as NGC 6254) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slangdraer. Dit is op 29 Mei 1764 deur Charles Messier ontdek, wat dit as die tiende voorwerp in sy Messier-katalogus gelys het en dit beskryf het as 'n newel sonder sterre. William Herschel het individuele sterre onderskei en dit beskryf as 'n \"pragtige swerm van uiters saamgeperste sterre\". Die eerste sterrekundige wat die afstand van die sterreswerm geraam het, was Harlow Shapley, hoewel sy berekening van 33 000 ligjare verskil van die moderne skatting (14 300 ligjare).\n\nDie getyradius van M10 is 19,3 boogminute, wat sowat twee derdes van die maan se oënskynlike deursnee is. Deur 'n mediumgroot teleskoop is dit omtrent die helfte so groot omdat sy helder kern net sowat 35 ligjare breed is.\n\nWat elemente anders as waterstof en helium betref, is M10 redelik arm aan wat sterrekundiges metale noem. Die ystergehalte is net sowat 3,5% persent van dié van die son.\n\nOmdat dubbelsterre in die algemeen 'n groter massa as normale sterre het, neig die dubbelsterre om na die middel van die swerm te beweeg. Sowat 14% van hulle lê in die streek van die kern teenoor sowat 1,5% in die buitenste streke. Vier veranderlike sterrre is in die swerm geïdentifiseer.\n", "id": "afr_Latn_102619"} {"text": "Wilde-eend-sterreswerm\n\nMessier 11 of M11 (ook bekend as NGC 6705) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Skild. Dit is in 1681 deur Gottfried Kirch ontdek. Charles Messier het dit in 1764 in sy Messier-katalogus opgeneem.\n\nDie Wilde-eend is een van die rykste en kompakste oop sterreswerms bekend; dit bevat sowat 2 900 sterre. Sy ouderdom word geraam op sowat 220 miljoen jaar. Die naam kom van die helderste sterre wat 'n driehoek vorm wat kan lyk soos 'n swerm vlieënde eende.\n", "id": "afr_Latn_102620"} {"text": "Messier 12\n\nMessier 12 of M12 (ook bekend as NGC 6218) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slangdraer. Dit is op 30 Mei 1764 deur Charles Messier ontdek, wat dit beskryf het as 'n newel sonder sterre. In donker toestande kan dit dofweg deur 'n verkyker gesien word.\n\nDie swerm is sowat 3° van die sterreswerm M10 en 5,6° van die ster Lambda Ophiuchi. Dit is sowat 15 700 ligjare van die Aarde af en het 'n deursnee van sowat 75 ligjare. Die helderste ster het 'n skynbare magnitude van 12. Die sterre is redelik losweg verbind vir 'n bolswerm en daar is aanvanklik vermoed dit is 'n kampakte oop swerm. Dertien van sy sterre is veranderlike sterre.\n", "id": "afr_Latn_102621"} {"text": "Messier 13\n\nMessier 13 of M13 (ook bekend as NGC 6205 of die Groot Bolvormige Sterreswerm in Hercules) is 'n bolswerm van sowat 300 000 sterre in die sterrebeeld Hercules. Dit is in 1714 deur Edmond Halley ontdek en in 1764 deur Charles Messier in sy Messier-katalogus opgeneem.\n\nMet 'n skynbare magnitude van 5,8 is dit op 'n donker nag skaars met die blote oog sigbaar. Dit het 'n deursnee van sowat 145 ligjare. Die helderste ster in die swerm, wat sowat 25 100 ligjare van die Aarde af is, is die veranderlike ster V11 met 'n magnitude van 11,95.\n", "id": "afr_Latn_102622"} {"text": "Messier 14\n\nMessier 14 of M14 (ook bekend as NGC 6402) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slangdraer. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek.\n\nDie sterreswerm is sowat 30 000 ligjare van die Aarde af. Dit is sowat 100 ligjare breed en bevat verskeie honderdduisende sterre. Met sy oënskynlike magnitude van 7,6 kan dit met 'n verkyker gesien word. Die helderste ster het 'n magnitude van 14.\n\nDie algehele helderheid van M14 is sowat 400 000 keer dié van die Son, wat neerkom op 'n absolute magnitude van -9,12. Daar is altesaam 70 bekende veranderlike sterre. In 1938 het 'n nova verskyn, maar dit is nie ontdek tot in 1964 toe fotografiese plate van daardie tyd bestudeer is nie. Daar word gereken die nova het 'n maksimum helderheid van 9,2 mag bereik: meer as vyf keer dié van die helderste \"normale\" ster in die swerm.\n", "id": "afr_Latn_102623"} {"text": "Messier 15\n\nMessier 15 of M15 (ook bekend as NGC 7078 en GCl 120) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Vlieënde Perd. Dit is in 1746 deur Jean-Dominique Maraldi ontdek. Charles Messier het dit in 1764 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Teen 'n geraamde ouderdom van 12 miljard jaar is dit een van die oudste bekende bolvormige swerms.\n\nM15 is sowat 33 600 ligjare van die Aarde af en het 'n deursnee van 175 ligjare. Dit het 'n absolute magnitude van -9,2, dus sowat 360 000 keer dié van die Son. Messier 15 is een van die digste bekende bolswerms in die Melkweg. Sy kern het 'n sogenaamde kerninstorting ondergaan en dit het dus 'n baie digte kern met 'n enorme getal sterre en moontlik 'n swartkolk.\n\nM15 het sowat 100 000 sterre, waarvan 112 sover bekend veranderlike sterre, is en 8 pulsars, insluitende 'n dubbel-neutronsterstelsel, M15 C. M15 bevat ook Pease 1, die eerste planetêre newel wat in 'n bolvormige sterreswerm ontdek is (in 1928). Sedertdien is nog net drie ander ontdek.\n", "id": "afr_Latn_102624"} {"text": "Arend-newel\n\nDie Arend-newel (ook bekend as onder meer Messier 16 en NGC 6611) is 'n jong oop sterreswerm in die sterrebeeld Slang. Dit is in 1745-'46 deur Jean-Philippe de Cheseaux ontdek en daarna deur Charles Messier in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Dit is die tuiste van die bekende Skeppingspilare wat op 'n foto deur die Hubble-ruimteteleskoop gesien kan word as pilare van stervormende interstellêre gas en stof.\n", "id": "afr_Latn_102625"} {"text": "Omega-newel\n\nDie Omega-newel (ook bekend as die Swaan-, Kreef- of Hoefyster-newel, Messier 17 en NGC 6618) is 'n emissienewel in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is in 1745 deur Philippe Loys de Chéseaux ontdek en Charles Messier het dit in 1764 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Dit is geleë in die ryk stervelde van die Boogskutter-gebied van die Melkweg.\n\nDie Omega-newel is tussen 5 000 en 6 000 ligjare van die Aarde af en strek sowat 15 ligjare ver. Die wolk van interstellêre materiaal waarvan die newel deel is, het 'n deursnee van sowat 40 ligjare en 'n massa van 30 000 sonmassas. Omega self se massa word geraam op sowat 800 sonmassas. Dit word beskou as een van die helderste en grootste stervormende streke in ons sterrestelsel.\n\n'n Oop sterreswerm van 35 sterre lê in die newelagtigheid en veroorsaak dat die gasse van die newel glinster vanweë bestraling deur hierdie warm jong sterre. Daar is egter heelwat meer sterre in die newel, tot 800.\n", "id": "afr_Latn_102626"} {"text": "Messier 18\n\nMessier 18 of M18 (ook bekend as NGC 6613) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek wat dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem het.\n\nVan die Aarde af gesien, lê M18 tussen die Omega-newel (M17) en die Boogskutter-sterwolk (M24). Dit is na raming sowat 32 miljoen jaar oud en is 4 900 ligjare van hier.\n", "id": "afr_Latn_102627"} {"text": "Messier 19\n\nMessier 19 of M19 (ook bekend as NGC 6273) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Slangdraer. Dit is op 5 Junie 1764 deur Charles Messier ontdek en hy het dit in dieselfde jaar in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. William Herschel het in 1784 die individuele sterre geëien.\n\nM19 is een van die mees afgeplatte bekende bolvormige swerms. Hierdie afplatting weerspieël dalk nie die ware vorm van die sterreswerm nie, aangesien lig aan die oostekant in 'n groot mate deur gas en stof geabsorbeer word. Wanneer dit in infrarooi besigtig word, is daar feitlik geen afplatting nie. Die swerm is 28,7 ligjare van die sonnestelsel af en is baie na aan die Melkweg se middelpunt (sowat 6,5 ligjare ver).\n\nDie swerm se massa is sowat 'n miljoen keer dié van die son en is sowat 11,9 miljard jaar oud. Dit bevat minstens vyf veranderlike sterre.\n", "id": "afr_Latn_102628"} {"text": "Chris de Clerq\n\nChris de Clerq is 'n Suid-Afrikaanse akteur. De Clerq begin sy loopbaan as akteur in 1989 in 'n advertensie in Los Angeles, Kalifornië. Teen 1992 was hy 'n bekende gesig op Suid-Afrikaanse televisie as Paul Brink in M-Net se sepie, Egoli: Plek van Goud. Daarna was hy 'n aanbieder op SAUK se tydskrifprogram, Pasella en later op Reise en Soetkyse, 'n reisprogram op kykNET.\n", "id": "afr_Latn_102629"} {"text": "Chanté Hinds\n\nChanté Hinds is 'n Suid-Afrikaanse aktrise. Hinds is op 2 Augustus 1968 in Kaapstad gebore, maar word in Johannesburg groot. Sy matrikuleer by die Hoërskool Kemptonpark en verwerf daarna 'n B.A.-graad in Drama en Engels aan die Potchefstroomse Universiteit vir C.H.O..\n\nHinds trou aanvanklik met Evan Schoombie en daarna met Christian Zimelka. In 2007 tree sy vir 'n derde keer in die huwelik met 'n wolboer, Jan Möller. Die egpaar se oudste kind, die 18 maande oue seuntjie Jan Daniël Möller verdrink in 2009 in 'n plaasdam, net minder as twee jaar nadat haar broer in die see verdrink het.\n", "id": "afr_Latn_102630"} {"text": "André Frauenstein\n\nAndré Frauenstein is 'n Suid-Afrikaanse akteur. Hy maak sy debuut in 2010 in die rolprent, Eternity, wat as Suid-Afrika se eerste vampier-rolprent beskou word.\n", "id": "afr_Latn_102631"} {"text": "Driespletige Newel\n\nDie Driespletige Newel (ook bekend as onder meer Messier 20 en NGC 6514) is 'n H II-gebied in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is 'n ongewone kombinasie van 'n oop sterreswerm, 'n emissienewel (die onderste rooi deel), 'n refleksienewel (die boonste blou deel) en 'n donker newel (die oënskynlike gapings in die emissienewel wat aan die struktuur sy driespletige voorkoms gee). Laasgenoemde word ook Barnard 85 genoem.\n", "id": "afr_Latn_102632"} {"text": "Messier 21\n\nMessier 21 of M21 (ook bekend as NGC 6531) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is op 5 Junie 1764 deur Charles Messier ontdek wat dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem het.\n\nM21 is 'n relatief jong sterreswerm van net sowat 4,6 miljoen jaar. Dit is 'n digte swerm, maar bevat sowat 57 sterre. Die meeste is klein en dof, maar 'n paar blou reuse is geëien. Dit is nie met die blote oog sigbaar nie, maar wel op 'n donker nag met 'n verkyker.\n", "id": "afr_Latn_102633"} {"text": "Cobus Grobbelaar\n\nCobus Grobbelaar (gebore in Randfontein op 27 Mei 1981) is 'n rugbyspeler wat vir die Goue Leeus in die Curriebeker en die Lions in Superrugby speel.\n", "id": "afr_Latn_102634"} {"text": "H II-gebied\n\n'n H II-gebied is 'n groot laedigtheidswolk van gedeeltelik geïoniseerde gas waarin nuwe sterre onlangs gevorm is. Die blou sterre met 'n kort lewensduur in hierdie gebiede straal groot hoeveelhede ultravioletlig uit en so word die omringende gas geïoniseer. H II-gebiede is dikwels verskeie honderde ligjare breed. Die eerste bekende H II-gebied was die Orion-newel, wat in 1610 deur Nicolas-Claude Fabri de Peiresc ontdek is.\n", "id": "afr_Latn_102635"} {"text": "H I-gebied\n\n'n H I-gebied is 'n groot interstellêre wolk van neutrale atomiese waterstof, plus 'n hoeveelheid helium en ander elemente. Dié streke skyn nie lig uit nie.\n\nWanneer 'n H I-gebied met uitspreiende geïoniseerde gas bots (soos 'n H II-gebied, sal laasgenoemde helderder skyn as gewoonlik. Die graad van ionisering in 'n H I-gebied is baie klein teen sowat 10−4 (dus een deeltjie per 10 000). Die temperatuur van so 'n gebied is sowat 100 K en word gewoonlik as isotermies beskou, behalwe naby 'n uitspreiende H II-gebied.\n", "id": "afr_Latn_102636"} {"text": "Sarel Pretorius\n\nSarel Pretorius (gebore op Reitz op 18 April 1984) is 'n rugbyspeler wat op skrumskakel vir die Cheetahs in Superrugby speel. Hy het ook in 2007 tot 2011 vir die Griekwas in die Curriebeker gespeel.\n\nIn 2012 het hy superrugby onder kontrak vir die oorsese Waratahs gespeel, maar het teruggekeer huis toe om weer vir die Cheetahs te speel in 2013.\n", "id": "afr_Latn_102637"} {"text": "Messier 22\n\nMessier 22 of M22 (ook bekend as NGC 6656) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit was een van die eerste bolswerms wat ontdek is, in 1665 deur Abraham Ihle, en Charles Messier het dit in 1764 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nDit is een van die helderste bolvormige swerms in die hemelruim. Dit was ook een van die eerste sodanige swerms wat deeglik bestudeer is, eers deur Harlow Shapley in 1930. Hy het sowat 70 000 sterre ontdek en het gevind dit het 'n digte kern. Daarna het Halton Arp en William G. Melbourne dit in 1959 bestudeer.\n\nM22 is een van die naaste bolvormige sterreswerms aan die Aarde – sowat 10 600 ligjare. Dit bevat 32 bekende veranderlike sterre. Ondanks sy relatiewe nabyheid word sy helderheid deur ruimtestof verdof en het hy 'n oënskynlike magnitude van net 5,5.\n\nM22 is ongewoon danksy die feit dat dit net een van vier bolvormige sterreswerms is wat sover bekend 'n planetêre newel bevat (die ander drie is M15, NGC 6441 en Palomar 6). Dié newel se sentrale ster is 'n blou ster. Die newel is bekend as GJJC1 en is na raming maar sowat 6 000 jaar oud.\n\nTwee swartkolke van tussen 10 en 20 sonmassas elk is in M22 ontdek.\n", "id": "afr_Latn_102638"} {"text": "Messier 23\n\nMessier 23 of M23 (ook bekend as NGC 6494) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is op 20 Junie 1764 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nM23 is sowat 2 150 ligjare van die Aarde af en het 'n radius van sowat 15-20 ligjare. Daar is sowat 150 geëiende sterre in die swerm, waarvan die helderste een 'n magnitude van 9,2 het.\n", "id": "afr_Latn_102639"} {"text": "Boogskutter-sterrewolk\n\nDie Boogskutter-sterrewolk (ook bekend as Messier 24, Delle Caustiche en IC 4715) is 'n sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nDie swerm is sowat 600 ligjare breed. Die sterre, swerms en ander voorwerpe waaruit dit bestaan, is deel van die Carina-Sagittarius-arm van die Melkweg. Messier het dit beskryf as 'n \"groot newelagtigheid wat baie sterre bevat\".\n\nDit is die digste konsentrasie van individuele sterre wat met 'n verkyker gesien kan word, met sowat 1 000 sterre wat binne 'n enkele gesigsveld sigbaar is.\n", "id": "afr_Latn_102640"} {"text": "Messier 25\n\nMessier 25 of M25 (ook bekend as IC 4725) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is in 1745 deur Philippe Loys de Chéseaux ontdek en in 1764 deur Charles Messier in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nM25 is sowat 2 000 ligjare van die Aarde af en is sowat 19 ligjare breed. Dit bevat minstens een veranderlike ster, U Sagittarii.\n", "id": "afr_Latn_102641"} {"text": "Messier 26\n\nMessier 26 of M26 (ook bekend as NGC 6694) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Skild. Dit is in 1766 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. M26 is sowat 22 ligjare breed en sowat 5 000 ligjare van die Aarde af. Die helderste ster het 'n skynbare magnitude van 11,9. Die swerm is sowat 89 miljoen jaar oud.\n\n'n Interessante eienskap van M26 is die lae digtheid van die sterre naby sy kern; dit word waarskynlik veroorsaak deur 'n wolk of instellêre materiaal tussen die Aarde en die swerm.\n", "id": "afr_Latn_102642"} {"text": "Volkskas\n\nVolkskas Beperk was 'n Suid-Afrikaanse bank. Die bank is in 1935 gestig as 'n kleinleningsbank spesifiek om die arm Afrikaners na die depressie te help.\n", "id": "afr_Latn_102643"} {"text": "Handgewig-newel\n\nDie Handgewig-newel (ook bekend as Messier 27 en NGC 6853) is 'n newel in die sterrebeeld Vos. Dit is die eerste planetêre newel wat ontdek is, in 1764 deur Charles Messier. Hy het dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nM27 is sowat 1 360 ligjare van die Aarde af. Dit het 'n sigbare magnitude van 7,5 en 'n deursnee van sowat 8 boogminute. Dit kan met 'n verkyker gesien word en is gewild onder amateur-sterrekundiges.\n\nDie Handgewig-newel lyk soos 'n verlengde, afgeplatte bol en is een van die helderste planetêre newels. Aangesien dit uitdy teen 'n snelheid van 6,8 boogsekondes per eeu, word die ouderdom op 3 000 tot 4 000 jaar geraam. Sommige sterrekundiges trek dié ouderdom in twyfel. So het Burman bereken die newel dy uit teen 1 boogsekonde per eeu, wat beteken dit is sowat 48 000 jaar oud.\n\nM27 se sentrale ster is redelik helder met 'n magnitude van 13,5. K.M. Cudworth van die Yerkes-sterrewag het ook 'n dowwe, geel metgesel by die ster gevind met 'n magnitude van 17.\n", "id": "afr_Latn_102644"} {"text": "Patrick Lambie\n\nPatrick Lambie (17 Oktober 1990, Durban) is 'n Suid-Afrikaanse rugbyspeler. Hy het tot 2017 op losskakel gespeel vir die (in die Superrugbykompetisie) en die Natal Haaie in die Curriebekerreeks. Hy het 57 toetse vir die Springbokke gespeel, meestal op heelagter of losskakel, en gereeld ook as plaasvervanger in dieselfde twee posisies. Hy was ook deel van Suid-Afrika se span tydens die Rugbywêreldbeker 2015.\n", "id": "afr_Latn_102645"} {"text": "Messier 28\n\nMessier 28 of M28 (ook bekend as NGC 6626) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Boogskutter. Dit is op 27 Julie 1764 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nIn die lugruim is dit minder as 'n graad noordwes van die ster Kaus Borealis, wat 'n helderheid van 3 mag het. Deur 'n verkyker is dit sigbaar as 'n mistige kol.\n\nM28 is sowat 17 900 ligjare van die Aarde af. Dit is 2 miljard jaar oud en het 'n massa van 551 000 sonmassas. Daar is 18 veranderlike sterre in die swerm. In 1986 was dit die eerste bolvormige sterreswerm waarin 'n millisekonde-pulsar, PSR B1821–24, gevind is. Sedertdien is nog 11 gevind. In 2011 was dit die derde grootste bekende getal pulsars in 'n swerm.\n", "id": "afr_Latn_102646"} {"text": "Pretville\n\nPretville is 'n Afrikaanse rolprent wat op 23 November 2012 in fliekteaters landswyd begin draai het. Die rolprent het in sy openingsnaweek meer as R900 000 verdien.\n\nDie rolprent handel oor 'n klein fiktiewe dorpie in die laat 1950's wat in die harte van alle Suid-Afrikaners lê. Hier is alles moontlik en allerhande interessante dinge gebeur. Pretville is die blyplek van ʾn paar bekende akteurs en sangers, maar daar is ook nuwe intrekkers met nuwe, vars talent. Die dorp doen sy naam gestand en daar is altyd 'pret' in Pretville!\n", "id": "afr_Latn_102647"} {"text": "Charl McLeod\n\nCharl McLeod (gebore op 5 Augustus 1983 in Johannesburg) is 'n Suid-Afrikaanse beroepsrugbyspeler. Hy speel op skrumskakel vir die Sharks (in die Superrugbykompetisie) en die Natal Haaie in die Curriebekerreeks.\n\nCharl is opgeroep vir die Springbokspan in die middel van hulle toer na die Britse Eilande op 18 November 2010. Hy het een rugbytoets vir die Springbokke gespeel.\n", "id": "afr_Latn_102648"} {"text": "Messier 29\n\nMessier 29 of M29 (ook bekend as NGC 6913) is 'n oop sterreswerm in die sterrebeeld Swaan. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nM29 is in die vol gebied van die Melkweg naby Gamma Cygni geleë, sowat 4 000 ligjare van die Aarde af.\n\nVolgens die Sky Catalog 2000 is M29 in die Cygnus OB1-assosiasie en beweeg dit teen 28 km/s in die Aarde se rigting. Dit is sowat 10 miljoen jaar oud en sy helderste vyf sterre is almal reuse van spektraaltipe B0. Die helderste ster het 'n skynbare magnitude van 8,59 en die totale absolute helderheid van die swerm is 'n indrukwekkende -8,2 mag, of dié van 160 000 Sonne.\n\nDie sterreswerm lyk taamlik geïsoleer in die lug. Die helderste vier sterre vorm 'n vierhoek en drie ander 'n driehoek noord daarvan.\n", "id": "afr_Latn_102649"} {"text": "Andromeda-sterrestelsel\n\nDie Andromeda-sterrestelsel (ook bekend as onder meer Messier 31 en NGC 224) is 'n spiraalsterrestelsel sowat 2,5 miljoen ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Andromeda. Dit is die naaste spiraalsterrestelsel aan ons Melkweg, maar nie die naaste sterrestelsel nie. Dit kry sy naam van die gebied waarin dit voorkom, die Andromeda-sterrebeeld, wat genoem is na 'n prinses in die Griekse mitologie.\n\nAndromeda is die grootste sterrestelsel van die Plaaslike Groep waarin ook die Melkweg en sowat 30 ander, kleiner sterrestelsels voorkom. Dit het egter nie die grootste massa nie, aangesien in onlangse studies bevind is die Melkweg het meer donker materie en is dalk die stelsel met die grootste massa in die Plaaslike Groep. Volgens waarnemings in 2006 deur die Spitzer-ruimteteleskoop bevat M31 sowat 1 biljoen (10¹²) sterre, minstens twee keer soveel as die Melkweg, wat na raming 200–400 miljard sterre het.\n\nDie Andromeda-sterrestelsel se massa is na raming 7,1 × 10¹¹ sonmassas. Andromeda en die Melkweg sal na verwagting binne 3,75 miljard jaar bots en saamsmelt om 'n enorme elliptiese sterrestelsel te vorm.\n\nMet 'n sigbare helderheid van 3,4 mag is Andromeda een van die helderste Messier-voorwerpe en kan dit op maanlose nagte met die blote oog gesien word, selfs al is daar effense ligbesoedeling.\n", "id": "afr_Latn_102650"} {"text": "Lokval in Venesië\n\nLokval in Venesië is 'n Afrikaanse rolprent wat in 1972 uitgereik is. Die regisseur was Ivan Hall, terwyl Gé Korsten die hoofrol vertolk het. Dit is Gé se voorlaaste fliek, en is vyf jaar voor Netnou hoor die kinders verfilm. Die rolprent is op 14 Oktober 2012 in DVD-formaat gratis saam met die Rapport aan sy lesers versprei.\n", "id": "afr_Latn_102651"} {"text": "Duikereiland\n\nDuikereiland is 'n eiland net suid van Houtbaai naby Kaapstad in Suid-Afrika. Die eiland is 77 meter by 95 meter groot, met 'n oppervlak van ongeveer 0,4 hektaar. Die eiland is bekend vir sy mariene natuurlewe, soos voëls en pelsrobbe. Dit word gereeld deur toeriste en fotograwe per boot vanaf Mariner's Wharf in Houtbaai besoek.\n\nOp 13 Oktober 2012 het 'n huurboot genaamd Maroskha met 41 mense aan boort naby die eiland omgeslaan. Twee persone, 'n Britse toeris en 'n bemanningslid, het tydens die voorval omgekom.\n", "id": "afr_Latn_102652"} {"text": "2013 Curriebeker Premierafdeling\n\nDie 2013 Absa Curriebeker was 'n rugbykompetisie wat in 2013 tussen provinsiale spanne in Suid-Afrika uitgespook is. Dit was die 75ste seisoen van die kompetisie sedert dit vir die eerste keer in 1889 gespeel is.\n\nDie Westelike Provinsie is die verdedigende kampioene. Hulle het die Natalse Haaie met 25–18 in die 2012 eindstryd op Kings Park verslaan. Die eindstryd is hierdie jaar op 26 Oktober 2013 in Kaapstad beslis.\n", "id": "afr_Latn_102653"} {"text": "Rocco Jansen\n\nRocco Jansen (gebore in Queenstown op 21 Julie 1986) is 'n rugbyspeler. Jansen speel gewoonlik op vleuel. Hy verteenwoordig die Cheetahs in Superrugby en die Griekwas in die Curriebeker.\n", "id": "afr_Latn_102654"} {"text": "Bjorn Basson\n\nBjorn Basson (gebore in King William's Town op 11 Februarie 1987) is 'n oud-Springbokrugbyspeler wat lank vir die Blou Bulle in die Curriebeker en die in Superrugby op vleuel gespeel het. Basson gaan skool op Dale-kollege in sy tuisdorp. Hy begin sy provinsiale rugbyloopbaan by die Wildeklawer Griekwas, en draf 55 keer vir hul uit sedert sy Curriebekerdebuut in 2007 voordat hy na die Blou Bulle skuif in 2011.\n", "id": "afr_Latn_102655"} {"text": "Messier 30\n\nMessier 30 of M30 (ook bekend as NGC 7099) is 'n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Steenbok. Dit is in 1764 deur Charles Messier ontdek en in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Hy het dit beskryf as 'n ronde newel sonder 'n ster.\n\nM30 kan goed deur 'n verkyker gesien word as 'n kol newelagtige lig wat sowat 4 boogminute breed is. Met 'n groter instrument kan individuele sterre gesien word.\n\nDie sterreswerm is sowat 29 400 ligjare van die Aarde af en is sowat 93 ligjare breed. Sy ouderdom word op rofweg 12,93 miljard jaar geraam en sy massa op sowat 160 000 sonmassas. Dit volg 'n retrograde baan (in 'n teenoorgestelde rigting) in die binneste galaktiese halo wat daarop kan dui dat M30 nie in die Melkweg ontstaan het nie, maar uit 'n ander sterrestelsel kom.\n\nM30 is deur 'n proses wat kerninstorting genoem word, en het nou 'n konsentrasie massa by sy kern van sowat 'n miljoen keer die Son se massa per kubieke parsek. Dit maak dit een van die digste streke in die Melkweg. Sterre wat so dig bymekaar lê, sal 'n hoë mate van interaksie hê wat kan lei tot onder meer die ontstaan van dubbelsterre.\n", "id": "afr_Latn_102656"} {"text": "Bibcode\n\nDie bibcode is 'n bepaler wat deur 'n aantal astronomiese datastelsels gebruik word om geskrifte aan te dui. Die kode het 'n vasgestelde lengte van 19 karakters en het die vorm\n\nYYYYJJJJJVVVVMPPPPA\n\n, waar YYYY die jaartal van die geskrif is en JJJJJ aandui waar dit gepubliseer is. In die geval van 'n joernaalverwysing is VVVV die volume, M die seksie van die joernaal (bv. L vir die Briewe-seksie), PPPP gee die bladsynommer en A is die eerste letter van die skrywer se van. Leestekens (.) word gebruik om leë velde aan te dui of velde langer te maak wat te kort is; dit word gedoen aan die regterkant vir die publikasiekode en aan die linkerkant vir die volume en bladsynommer.\n", "id": "afr_Latn_102657"} {"text": "Messier 32\n\nMessier 32 of M32 (ook bekend as onder meer NGC 221) is 'n dwergsterrestelsel sowat 2,65 miljoen ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Andromeda. Dit is 'n satellietstelsel van die bekende Andromeda-sterrestelsel (M31) en is in 1749 deur Le Gentil ontdek. Charles Messier het dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.\n\nM32 is net 6 500 ligjare op sy breedste. Soos die meeste elliptiese sterrestelsels bevat dit meestal ouer, dowwe rooi en geel sterre met omtrent geen stof of gas nie, wat beteken geen nuwe sterre word gevorm nie. Daar is egter tekens van stervorming in die relatief onlangse verlede.\n\nDie struktuur en sterre van M32 is moeilik om te verduidelik aan die hand van tradisionele modelle. Onlangse simulasies dui op 'n nuwe scenario: dat die getyveld van M31 die spiraalsterrestelsel in 'n kompakte elliptiese stelsel kon verander het. Wanneer 'n klein sterrestelsel in die sentrale dele van M31 beland, word die grootste deel van die buitenste lae van die kleiner stelsel weggestroop. Die sentrale romp van die kleiner stelsel word veel minder beïnvloed en behou sy vorm. Gety-effekte ontketen 'n massiewe steruitbarsting in die kern, en dit veroorsaak die groot digtheid wat in M32 gesien kan word. Daar is ook bewyse dat M32 'n buitenste skyf het.\n\nNog 'n hipotese oor die ontstaan van die stelsel is dat M32 die grootste oorblyfsel is van 'n voormalige spiraalsterrestelsel, M32p, wat toe die derde grootste lid van die Plaaslike Groep was (vermoedelik sowat 2,5×10¹⁰ M☉). Volgens dié simulasie het M31 (Andromeda) en M32p sowat 2 miljard jaar gelede saamgesmelt. Dit verklaar die ongewone samestelling van die huidige M31-sterhalo en die struktuur van M32 se inhoud.\n", "id": "afr_Latn_102658"}